1
,Ik ben een Roda-man; alle
jongens zijn mij even lief'
it mi
UI lllfl
Cees Leyenaar sr.: de mens in zijn hobby
j.
DONDERDAG 9 JANUARI 1986
eusd
Reran
Is
exclusief
8
MIDDENSTAND
Speciaal de middenstanders
moeten uitkijken. en
Een bakker die 's morgens om
vijf minuten voor vijf een takkebos
uit de houtmijt trekt om de oven te
gaan stoken of die een paar minu
ten voor tien bij zijn eerste klant kil
aanbelt. Een kruidenier die om vijf
over acht een klant helpt of een V
timmermansbaas, waar de knecht aa
even te laat zijn jas aantrekt; het zijn en
allemaal potentiele klanten voor de art
marechaussee. Als de kaarslan- eb
taarn op je fiets uitgaat omdat je D
door een kuil rijdt, dan staat er Ia*
meestal wel zo'n knaap tussen de an
bomen om je te pakken. En dan die an
belastingplaatjes op de fiets. Dat is ige
helemaal een terrein waar winst te es<
halen is voor die jongens. ve
iet,
[aa
ag
ZONDER LICHT :ai
rac
Wat te denken van het volgende
verhaal wat in Leusden voor waaifcj
wordt verteld:
Een inwoner van Leusden zit ir5g
Amersfoort bij de kapper ons hel^
mes. Als de kapper klaar is met de
klant blijkt de volgende klant deM
opperwachtmeester te zijn. Die
zegt tegen de Leusdenaar: ,,Als je
even wacht dan fietsen we samen
naar Leusden." „Nee," zegt deH
Leusdenaar, „want dan ben ik ruetH
voor donker thuis en ik heb geenH
licht op mijn fiets." „Geeft niet,"
de Opper, „ik ben zo klaar en dat:
halen we wel." De Leusdenaar
wacht en samen fietsen ze richting! 'j
Leusden. Wanneer ze bij de Herte-
kop zijn zegt de Opper: „Buurman.
stap eens even af. Ik moet je een
proces verbaal geven want je njdt j
zonder licht."
Een kleine pleister op de wond is
het verhaal van diezelfde Opper
ook eens zijn eigen vrouw bekeurde
wegens het njden zonder licht
licht.
Laten we maar gauw doorlopen
je kunt beter uit hun buurt blijven.
Op de driesprong kunnen we
naar links de Maansteeg op Die
eindigt na een paar honderd meter
op het erf van de boerdenj ..de
Grift"
Noot. De „Nieuwe Brug" bleek niet
goed gefundeerd te zijn door veenlagen
m de ondergrond en verzakte elk jaar
een paar centimeter. In de zestiger
jaren is de brug vervangen door eec^
duiker.
>e;
I
zen voor de opperwachtmeesters jei
en verder een hoeveelheid vrijge
zellenkamers voor de manschap- j|
pen. Achter, aangebouwd aan hel
eigenlijke kazernegebouw, bevuil!"
den zich de arrestantencellen en de
paar destallen. Daarboven de zol-
der waar hooi, stro en haver voor de iet
paarden ligt opgeslagen.
Of het waar is dat de jongens hun >ec
strepen (en daarmee het recht om ye<
te kunnen trouwen) moeten verdie- ia;
nen door het aantal verbalen wat ze ui
maken, of dat het aan de leiding ligt
weet ik niet. maar ze oefenen een igi
soort schrikbewind uit, ontzien eh
niets en niemand, De sterke verha ur
len over hun optreden zijn legio. Zo .ei
weet ik van iemand die een proces lin
verbaal kreeg wegens stropen, om- ite
dat hij langs de weg een zakje gras
had gesneden voor zijn konijnen, tat
Een ander kwam voor de rechter Mi
omdat hij een appel had opgeraapt aa
die onder een appelboom lag die an
niet van hem was. aa
nj
re t
LEUSDEN - Aan het eind van het gesprek zegt hij: „Zet
maar boven het verhaal: de mens in zijn hobby". Cees
Leyenaar (62) geeft in één simpele zin aan waarom hij al
ruim 23 jaar zijn beste krachten geeft aan w Roda '46.
Willem Vrijhoef, één van de oprichters van de club,
haalde Leyenaar naar Roda vanwege diens bestuurlijke
ervaring. Hij was acht jaar bestuurslid bij DTS '35 uit Ede,
de plaats waarin Leyenaar tot 1960 woonde.
Een gesprek met Mister Roda, zoals hij genoemd wordt,
aan de vooravond van het 40-jarig jubileum van Roda.
Het interview met Cees Leye
naar sr vindt plaats in de kan
tine op een maandagavond. Zo
nu en dan wordt het gesprek
even onderbroken door ie
mand die vlug iets van Leye
naar moet weten. Of hij stokt
zijn verhaal om een bekende
goedendag te zeggen. ,,Ik ben
vergroeid met de vereniging",
zegt hij. Desgevraagd laat het
ere-lid weten dat hij meer dan
twintig uur per week in Roda
steekt Het grootste deel van
zijn tijd besteedt Leyenaar aan
de kleedkamer/materialen-
commissie. Samen met zijn
maatje Abbing pompt hij per
week zo'n 500 a 600 ballen op,
om eens wat te noemen.
Zijn werk als 'matenalenman'
houdt ook in dat er elk voetbal
weekend een kleedkamerinde
ling gemaakt moet worden; de
elftallen van Roda en de bezoe
kende clubs worden verdeeld
over de 26 beschikbare kleed
ruimten. Leyenaar: ,,In een
week passeren naar schatting
1600 mensen mij, daar in het
centrale deel van de kleedac-
commodatie Als je dan ziet dat
alles gladjes verloopt, en dat je
complimenten krijgt van de te
genstanders over de wijze
waarop alles is geregeld, dan
geniet ik. Dan ben ik erg blij,
ja".
KEEPER
Cees Leyenaar werd in Door-
werth geboren, maar toen hij
één maand oud was verhuisden
zijn ouders naar Ede. Daar
groeide hij op en voetbalde er
bij DTS. Nou ja, voetbalde.
Leyenaar was immer aktief als
keeper.
Bij DTS maakte hij acht jaar lang
deel uit van het bestuur. Ver
rassend is dat hij voor die funk-
tie een opleiding had gevolgd.
,,Een oud-kapitein, die lid was
van de vereniging, hield zich
daar mee bezig. Die man
maakte je wegwijs in allerlei
bestuurlijke aangelegenheden
en vertelde je hoe je binnen de
vereniging met mensen moest
omgaan. Van hem heb ik ge
leerd, dat je wel eens chagrij
nig moet doen tegen de jon
gens. Een beetje geïrriteerd
doen. Zo van. wat mot je joh.
Op die manier behoud je een
bepaald gezag".
BLIJHOF
In 1960 vestigde Cees Leyenaar
zich in Leusden aan de Ansfn-
duslaan. Hij werkte in Amers
foort (was produktieleider bij
de Hapam) en wilde niet langer
op en neer reizen tussen de
Keistad en Ede.
Omdat het organiseren en be
sturen hem in het bloed zit,
hielp Leyenaar mee met de
oprichting van speel- en re
creatievereniging Blijhof, waar
van hij vijf jaar voorzitter was.
Nadat Willem Vrijhoef van
Roda hem diverse malen had
gevraagd, bijna gesmeekt, om
ook voor Roda bestuurlijk ak
tief te worden, nam Leyenaar in
1962 plaats in het Roda-bestuur.
,,Maar niet voor lang", blikt
Mister Roda terug. ,,Na zes we
ken hield ik het voor gezien.
Elke week nam het bestuur
over het zelfde onderwerp een
andere beslissing. Daar kon ik
niet tegen en bedankte voor de
eer".
Samen met de heren Abbing en
Broekhuis vormde hij een elftal
commissie die zich ontfermde
over krap 25 voetballende le
den. „We konden net twee elf
tallen samenstellen in die tijd".
Roda speelde destijds alleen
op zondag en beschikte over
één veld langs de Asschater-
weg, op de plek waarop nu de
Vallei-school staat.
In 1964, zo herinnert Leyenaar
zich, verhuisde de club naar
het Burg. Buiningpark waar één
veld voor Roda lag. In die tijd
werd het eerste team voor de
allereerste keer kampioen en
promoveerde van de derde
naar de tweede klasse. ,,Dat
was een feest toen. Heel Ha-
mersveld stond op zijn kop en
de pastoor luidde de kerkklok
ken".
Roda, in de beginjaren Hamers-
veld geheten, kreeg meer le
den, waardoor sommige elftal
len voor het spelen van een
thuiswedstrijd moesten uitwij
ken naar het voetbalterrein in
Achterveld.
CLUBHUIS
In 1970 stortte Cees Leyenaar
zich op de plannen voor de
Bavoort
bouw van een echt clubhuis
voor Roda. Hij formeerde een
ploeg Roda-leden die verstand
hadden van metselen, timme
ren, elektriciteit, enz. en ging
aan de slag In lO'/z maand
werd door 105 mensen met
bloed zweet en tranen aan de
bouw van het clubhuis ge
werkt, weet Leyenaar en laat
een schema, dat hij destijds ge
bruikte. zien.
,,Ik was een soort personeels
chef Ik hield precies bij hoe
lang iemand aan de kantine
werkte Ik had ook de taak om
ze achter hun broek aan te zit
ten, want het werk moest na
tuurlijk wel doorgaan".
Op het moment dat Leyenaar
zich met de bouw van het club
huis ging bemoeien, was hij op
nieuw bestuurslid. In 1964
stapte hij in het dagelijks be
stuur, was één jaar waarne
mend voorzitter ('72-73) en be
dankte in 1974 voor het lidmaat
schap van het bestuur.
,,Mijn zoon werd in dat jaar se
cretaris van het DB. Om ver
schillen van mening met hem
uit de weg te gaan, die krijg je
als je samen in één bestuur zit,
ben ik opgestapt".
PRAATPAAL
Cees Leyenaar bleef actief voor
de club. Hu wierp zich op als
Cees Leyenaar sr.: „Ik ben een Roda-man.
een soort praatpaal tussen de
trainer en de eerste elftal-spe
lers. ,,Als er een nieuwe oefen-
meester aantrad, dan was dat
een heel nuttige funktie", zegt
Leyenaar die in 1975 lid van
verdienste werd
In 1982 brak het hoofdstuk ma
terialen- en kleedaccommoda-
tiecommissie aan Wat hem be
treft, mag dat hoofdstuk bin
nenkort afgesloten worden.
,,De boel is op poten gezet. Al
les loopt lekker. Nu wil ik ei
genlijk wel weer een andere
taak op me nemen".
Mister Roda wil graag een ïnfo-
funktie gaan vervullen. Hij legt
uit: ..Nieuwe leden snel inwij
den in de strukturen van de
vereniging. En ze een beetje
opvangen. De nieuwe leden
van nu weten vrijwel niks van
Roda. Ze zijn bijvoorbeeld niet
op de hoogte van de funkties
van diverse mensen. Ze weten
ook niet welke leden veel voor
Roda hebben betekend. Dat
zou ik ze graag allemaal willen
vertellen"
Welke beslissing hij ook
neemt, zijn vrouw wordt éérst
geraadpleegd. ,,Ze móét er
achterstaan".
TOEKOMST
Komen we op de toekomst van
Roda '46.
„Toekomst? Wat willen we ei
genlijk? Willen we de top be
reiken of maken we van Roda
En zo naderen we de buurt
schap „Bavoort". De naam Ba-
voort stamt uit het vage en
zeer grijze verleden. Onge
veer duizend jaar geleden
heette deze plek al „Bache-
voorde". Zoals bekend was
?en voorde een doorwaadbare
plaats, de plaats waar een
water ondiep was en de kan
en geleidelijk afliepen, zodat
nen gemakkelijk kon overste-
een.
Veel plaatsen in Nederland
tanken him naam aan een
lergelijke voorde, denk maar
tan Amersfoort, Montfoort,
lichtenvoorde, Bredevoort
nzovoort. Veel plaatsen heb-
>en zelfs hun ontstaan aan
o'n, voor het verkeer belang-
ijke, plaats te danken. Men
en, die wel brood zagen in
verkeer, vestigden zich op
zo'n plaats.
Bache is de oude naam voor beek
en Bache-voorde is dus de naam
voor een doorwaadbare plaats
door de beek. Bache-voorde werd
in de loop der tijden samengetrok
ken tot Bavoort.
Later, toen de beek belangrijk
werd voor vervoer over water, was
zo'n ondiepe plaats natuurlijk een
hindernis en kwam men ertoe op
die plek een brug te bouwen.
BRUG
Maar dat is allemaal verleden
tijd. In 1921 werd een nieuwe brug
aanbesteed, al zou het nog enkele
jaren duren voor die ook gereed
was. Voor het in die tijd op gang
komende autoverkeer maakte de
weg een paar hinderlijke bochten.
De weg liep rechtdoor vanaf Schra-
lensteijn tot een café „Bavoort",
boog dan haaks om naar links,
passeerde de beek en liep recht
door tot aan de Maansteeg, om dan
weer haaksom naar rechts af te
buigen.
Thans loopt de weg met een paar
haast onmerkbare bochten vanaf
Schralensteijn, om na het passeren
van de beek, na een paar honderd
meter, weer op het oude tracé uit te
komen.
KRUISPUNT
Maar eerst volgen we de oude
weg. De oude toestand is nog dui
delijk herkenbaar aan de wegbe-
planting van eikebomen. We ko
men dan uit op een kruispunt.
Rechtdoor komen we op de Tre-
kerweg. Vroeger, toen de Doornse
Grindweg over de Leusderheide
nog met was aangelegd, was dit de
voornaamste verbinding van
Amersfoort naar Doorn en Drieber
gen.
m situatieschets van de situatie rond 1930, het tijdstip waarop we aan de hand van de schrijver door het
■usdense wandelen.
MOLEN
een gezelligheidsvereniging ng
Als prestaties voorop moeten je,
staan, dan moet er volgens mij vo
gekozen worden voor één eer- y
ste team. Daarmee kun je aanve
de weg timmeren.
Quick uit Amersfoort dat geen ro<
zaterdag- maar wel een zondag-
afdeling heeft, is een redelijk JO(
goed voorbeeld'
Als Leyenaar moet kiezen tus
sen een zaterdag-eerste of een
zondag-eerste dan zou hij het...
niet weten. ,,Als ik moest stem- j_.
men, dan zou ik mijn stem ont-
houdenbenadrukt hij "p
De grijzende eminentie wil
ook niet zeggen welke afde-
ling binnen Roda hem het dier
baarst is. „Ik ben een Roda-
man", zegt hij. ,,Alle jongens L.
zijn mij even lief1
Links van het kruispunt staat het
oude tolhuis, dat herinnert aan de
tijd dat hier nog een tol over de
Rijksweg stond, maar die is al
geruime tijd geleden opgeheven.
We kennen op de rijkswegen ge
lukkig geen tollen meer. Nog wel
op de gemeentewegen.
Schuin aan de overkant staat een
boerderij. Vele eeuwen geleden
zag de boer, die toen op de boerde
rij woonde, ook wel brood in het
verkeer want sinds mensenheuge
nis is het met alleen boerderij, maar
ook cafe, drankslijtenj, bakkerij en
melkhandel.
Voor het café langs loopt een pad
naar rechts. Aan dit pad heeft vroe
ger een korenmolen gestaan, doch
die is in 1917 gesloopt. De molen
belt, de zandheuvel waarop de
molen heeft gestaan, is nog blijven
liggen tot 1923 en is toen afgegra
ven om het zand te gebruiken voor
het verleggen van de Rijksweg.
Achter de molen is „de Stroom"
te zien, In dit gebouw stond een
stoommachine die bij windloze da
gen het werk van de molen over
nam. Gelijk met het slopen van de
molen is ook die stoommachine
afgebroken en het gebouw is ver
bouwd tot een paar woonhuizen.
KERKEPAD
Op het punt waar we nu staan
begint (of eindigt) één van de ker-
kepaden die Leusden rijk is. Dit
pad loopt dwars door bouw- en
weilanden, door bossen en over de
heide naar Oud Leusden, waar
honderd jaar geleden nog de kerk
stond. Zo'n pad dat door de eeuwen
heen, van geslacht op geslacht,
werd gebruikt om naar de kerk te
gaan, mag nooit door de bezitter
van de grond worden afgesloten;
een ieder heeft hier het recht van
overpad. Wanneer het pad door
een weiland loopt moet in de om
heining een gelegenheid aange
bracht worden om die afrastering
te passeren. Die gelegenheid kan
bestaan uit een gemakkelijk te ope
nen hek, een draaikruis of aan
weerszijden een opstap met een
gedeeltelijke verlaging van de af
rastering, een zogenaamde stegel.
Ofschoon dit kerkepad niet meer
voor kerkbezoek wordt gebruikt,
bestaat het recht van overpad en de
verplichting van de grondbezitter
nog steeds. Zelfs de Spoorwegen
moesten, toen de lijn naar Kesteren
werd aangelegd, op de punten
waar de lijn zo'n kerkepad kruiste,
een volwaardige overweg aanleg
gen.
Gaan we nu terug naar het kruis
punt dan kunnen we de oude weg
langs het tolhuis nog volgen tot aan
de beek. De brug is weggebroken.
alleen de gemetselde landhoofden
zijn nog over en de leuning van de
brug is gebruikt om de weg af te
sluiten. Willen we naar de andere
zijde van de beek dan moeten we
terug en over een paadje aan de
andere kant van het tolhuis de
nieuwe brug bereiken. We gaan de
brug over en komen even verder
aan de plaats waar de Oude Rijks
weg de meuwe kruist. Volgen we
dan de Oude Rijksweg door links af
te slaan dan staan we voor de
beruchte Marechausseekazerne.
Dit gebouw kwam gereed in 1916
en daarmee kwamen de gevreesde
mannen naar Leusden.
KAZERNE
De kazerne bevat twee woonhui-
De korenmolen, die in 1917 werd gesloopt, getekend door C van Leeuwen.