Planadviesgroep staat positief
tegenover Speel-o-theek
Valleiconcert
in Barneveld
Programma koninginnedag
in Achterveld al rond
FINANCIËN EN ONDERDAK GROOTSTE PROBLEEM
Snelheids
controle
Achterveld
"f-
O
Jï' F
DONDERDAG 23 JANUARI 1986
plaatselijk nieuws
(van één onzer medewerksters)
LEUSDEN - Laat het de dames en heren van de Planadviesgroep dan
niet helemaal helder voor de geest staan tot hoever him adviezen
moeten strekken, één ding is in ieder geval wel duidelijk: ze stellen
zich vrijwel unaniem achter de oprichters van een eventuele speel-o-
theek. Hun advies aan de gemeenteraad is dan ook om te komen tot het
verlenen van subsidie. De werkgroep voor de speel-o-theek lichtte
tijdens de vergadering van de planadviesgroep, afgelopen dinsdag in
Groot Krakhorst, op overtuigende wijze toe waarom zij deze subsidie
aanvraag hebben gedaan. Of de gemeenteraad ook voor hun argumen
ten zal zwichten is nog de vraag. Sommige leden van de planadvies
groep hadden daar een zwaar hoofd in.
Men was het niet helemaal eens
over de vraag of men bij het uit
brengen van een advies realistisch
dan wel principieel moet zijn. Beide
zaken bleken in dit geval moeilijk te
verenigen. De vertegenwoordigers
van de gemeenteraad wezen erop
dat de financien (en de wethouder
van financiën) een heet hangijzer
vormen. Zij stelden voor een een
malige aanvraag te doen in de hoop
dat het met bij een eenmalige subsi
die zal blijven, „wanneer het zaakje
eenmaal draait". Van de Kolk vond
dat de planadviesgroep „aan deze
vorm van hoge politiek" met moet
doen. „Ik weet dat dingen m Leus
den vaak te gortig zijn, maar daar
om hoeven wij daar nog met aan
mee te werken".
BEDRAG
Het bleek moeilijk een bedrag
vast te stellen dat als eenmalige
investeringssubsidie voor de
speel-o-theek moet worden gead
viseerd. Na wat over en weer ge
praat besloot de planadviesgroep
dan maar geen bedrag te noemen.
Voorzitter Dp Jongh vatte het advies
als volgt samen: „Het College zal
worden gevraagd zich te herzien
wat betreft de gedane uitspraken
over het verlenen van een subsidie
voor de speel-o-theek. Verder ver
zoeken we om „creatieve bezin
ning over de kwestie van de huis
vesting".
Dit laatste punt is ook iets waar
men op deze vergadering niet goed
uit kwam. De voorstanders van de
speel-o-theek hadden inmiddels
uitvoerig geïnformeerd naar de
mogelijkheden, maar die bleken
nog met bepaald in grote mate
voorhanden Men wacht nu af of er
zich wat dit aangaat creatieve gees
ten onder de gemeenteraadsleden
bevinden.
BELANG
De aanvragers van subsidie voor
de speel-o-theek zijn er heilig van
overtuigd dat zo'n instelling er moet
komen, en wel om verschillende
redenen. Ten eerste biedt een der
gelijke instelling uitvoeng informa
tie over spel en spelen. Verder
constateerde men steeds meer het
belang van spelen voor de ontwik
keling van het kind. Ook heeft een
speel-o-theek de mooeliikheid een
zogenaamde „contactfunctie" te
vervullen. Ouders praten makkelijk
over hun kinderen. Met name voor
meuwe bewoners in een wijk zou
deze voorziening integrerend kun
nen werken. En tenslotte heeft de
speel-o-theek indirect een hulpver
lenende taak. Observatie van spe
lende kinderen leert soms waar
problemen liggen: bijvoorbeeld op
het gebied van taalachterstand, so
ciale vaardigheden en motorische
aspecten.
In Nederland zijn nu ongeveer
340 speel-o-theken, bedoeld voor
kinderen tot een jaar of zeven met
als grootste doelgroep kinderen
tussen nul en vier. In de speel-o-
theken in de omgevmg van Leus
den komen per week ongeveer
vijftig tot vijfenzeventig kinderen.
De werkgroep vindt het vreemd dat
in vergelijkbare gemeenten door
de raad zo heel anders op de
oprichting van een speel-o-theek is
gereageerd. Het Kruiswerk Leus
den, alle peuterspeelzalen, Montes
sorischool 't Ronde, de bibliotheek
en Riagg-medewerkers hebben in
middels instemming betuigd met
de plannen van de werkgroep.
B W
Burgemeester en wethouders
meenden echter dat er geen spra
ke kan zijn van een subsidie. Blijk
baar hebben zij het begrip emanci
patie anders uitgelegd dan de
werkgroep het had bedoeld. Zij
zien een speel-o-theek als „bevor
derend voor het zich uiten over de
eigen houding en instelling" van
ouders wanneer ze over hun kinde
ren praten. In die zin emancipato
risch. Het college zocht het meer in
het doorbreken van rolpatronen en
vond dat daarvoor geen subsidie
moest worden verleend.
De werkgroep kreeg wel een
pluim op de hoed voor de wijze
waarop ze haar aanvraag had gedo
cumenteerd en onderbouwd, maar
„het maatschappelijk belang van
de speel-o-theek" achtte men des
ondanks „met relevant". Deze voor
ziening mocht er best komen, maar
dan alleen via zuiver particulier
initiatief. Dat soort initiatief is ruim
schoots aanwezig en dient volgens
sommige planadviesleden dan ook
beloond te worden.
ACHTERVELD - Het Achter-
veldse feestcomité heeft de laat
ste tijd niet stil gezeten. Dat heeft
tot resultaat gehad dat het pro
gramma voor de viering van ko
ninginnedag klaar is.
Gezien de successen van voor
gaande jaren zal er ook nu weer
een playback-show worden geor
ganiseerd. Nieuw is dit jaar de
soundmix. Hierbij moet de zanger
of zangeres dus live zingen. Voor
de muziek wordt gezorgd. Er kan
als groep, paar en individueel wor
den deelgenomen. Degene die aan
de playback of soundmix wil deel
nemen, kan zich opgeven bij Alfons
van 't Klooster, telefoon 1989.
Men wordt verzocht zich zo spoe
dig mogelijk op te geven in ver
band met het organiseren van oe
fenavonden en het op de band
zetten van de muziek. De deelne
mers zullen weer door een zeer
deskundige jury worden beoor
deeld. De shows zullen worden
gehouden in Ons Gebouw en be
ginnen om 20.00 uur.
Verder zal er nog een aantal
aktiviteiten worden georganiseerd.
Zondagavond 27 april: kaartavond
in Ons Gebouw, aanvang 20.00 uur.
Er kan zowel geschut- als geklaver
jast worden. Deze kaartavond is
zowel voor jongeren als voor oude
ren. De eerste prijs is een wisselbe
ker. Daarnaast is er nog een aantal
mooie prijzen te winnen.
Maandagavond 28 april is er
weer een bmgo-avond voor de
bejaarden in Ons Gebouw, aanvang
20.00 uur. De bejaarden die willen
deelnemen, doch met vervoerspro
blemen zitten, kunnen zich melden
bij Wim van Middelaar, 't Jannen-
dorp 11, telefoon 2001 Er zal dan
voor vervoer worden gezorgd.
Op Koninginnedag wordt er om
8.00 uur een kinderoptocht gehou
den. De muziekvereniging DWS zal
de optocht begeleiden. Alle Ach-
terveldse kinderen kunnen aan de
ze optocht deelnemen met versier
de wagentjes, fietsen, driewielers
en steppen. Men kan ook gekleed
meedoen.
Om 9.00 uur zijn alle kinderen tot
en met zeven jaar welkom in
Ons Gebouw. De kinderen van acht
jaar en ouder kunnen deelnemen
aan de vossenjacht. De start hiervan
is in de kelder van Ons Gebouw.
Zowel het feest ui de grote zaal als
de vossenjacht zijn rond 11.30 uur
afgelopen.
Het namiddag-programma is nog
een verrassing Het wordt waar
schijnlijk een buitengebeuren in de
buurt van de Moespot en het Groot
Achterveldplein. Momenteel is
men nog bezig met het aanvragen
van de vereiste vergunningen.
ACHTERVELD - Bij een snel
heidscontrole op de Hessenweg
(binnen de bebouwde kom m Ach
terveld) heeft de rijkspolitie m twee
uur tijd maar liefst twaalf processen
verbaal opgemaakt wegens het
overschrijden van de toegestane
snelheid van 50 kilometer per uur.
De bekeurde bestuurders reden
met snelheden van 63 tot 79 kilome
ter per uur.
BARNEVELD/LEUSDEN - Het
vijfde kamermuziekconcert in dit
seizoen, georganiseerd door de
Stichting Valleiconcerten vindt
donderdag 30 januari plaats in De
Brouwerij te Barneveld. Gecon
certeerd wordt door Mia Dreese
op achtkleppeniluit en Fania
Chapiro - fortepiano. Het voor
deze avond gekozen programma
bestaat uit werken van achttien-
de/negentiende-eeuwse compo
nisten en zal zeker bij een groot
publiek in de smaak vallen.
Mia Dreese werd geboren in
Amsterdam en studeerde na het
gymnasium-a dwarsfluit bij Frans
Vester aan het Koninklijk Conser
vatorium m Den Haag. Zij behaalde
het solo-diploma met onderschei
ding. Daarna legde zij zich toe op
het spelen van barokmuziek op
authentieke instrumenten. In 1976
ontving zij de Pnx d' Excellence en
in 1979 werd Mia Dreese onder
scheiden met de Zilveren Vrien
denkrans van de Vereniging van
Concertgebouwvrienden. Zij is
thans hoofddocente dwarsfluit aan
het Stedelijk Conservatorium van
Groningen.
Fania Chapiro is van Russisch/
Nederlandse afkomst. Zij ontving
haar muzikale en pianistische op
leiding te Parijs van Lazare-Lévy.
Als soliste maakte zij toernees door
vrijwel alle landen van West-Euro
pa en in de Verenigde Staten, waar
zij onder meer optrad met het
Boston Symphony Orchestra en het
National Symphony Orchestra van
Washington DC. In Nederland trad
zij veelvuldig op voor radio en
televisie, soms in door haarzelf
verzorgde programma's. Fania
Chapiro trad op met dirigenten als
Ernest Ansermet, Arthur Fiedler,
Franco Autori, Szymon Goldberg,
Willem van Otterloo, Francesco
Mander en Ernest Bour.
PROGRAMMA
Het concert wordt geopend met
Mia Dreese.
een sonate voor piano met beo
ding van een fluit van de ItaLs
componist Muzio Clementi
1832). Voor de pauze worde^jE
der twee sonates voor fluit en^i
van Wolfgang Amadeus Nge
ej
1
(1756-1791) ten gehore gek.,
(KV 296 en KV 337). Deze s<
worden door Mia Dreese afgs' -
seld met Thema en variaties
fluitsolo van Franz Anton Hoft^3
ter (1754-1812) op het bek**
„Der Vogelfanger bin ich, pen
„Die Zauberflote". tig
Na de pauze is het Fania G.rei
die opent met variaties voor ;»1
van Mozart, waarna het opb
wordt besloten met de sere:
voor fluit en piano in D gr. t. oral
van Ludwig van Beethoven fai
1827).
Het concert begint om 20.1
kaarten worden a 12,50 y
19.15 uur aan de zaal verkoel ~T
plus en CPJ 10,-). Jongeren:.
jaar hebben gratis toegang
Het volgende ValleiccP'
wordt gegeven door het Trioinci
trasten op woensdag 19 feter:
1986 in de N.H. Kerk te Leiiige
Zuid. W€
tar
r.1
li mi
vu iti n
door G van Leeuwen
LEUSDEN - Over de Arnhem-
seweg, tussen Bavoort en Nieuw-
Leusden, wandelen we tussen de
weilanden door, waar de weide
vogels in het voorjaar hun balts-
vluchten uitvoeren en aan een
ieder vertellen hoe ze heten: „kie
vit - kievit" en „grutto - grutto".
Waar de kanten van de sloten
bedekt zijn met een diepgroen en
geelgespikkeld tapijt van het
speenkruid en in het water de
dotterbloemen bloeien. Waar
hoog in de lucht de onafgebroken
zang van de veldleeuwerik is te
horen, het „hemelgeitje", de wa
tersnip mekkerend overvliegt en
waar de hazen in hun dolle ver
liefdheid achter elkaar aanren
nen.
In de zomer bloeien langs de
brede sloten de gele lissen en de
witte moerasspirea- De weilanden
zien dan geel van de boter- en de
paardebloemen, met daartussen
het wit van de madeliefjes. De
boeren zijn echter niet zo gelukkig
met die boterbloemen, want het
vee zal er met een boogje omheen
grazen en zich er wel voor wachten
om er ook maar een blaadje van te
eten. Die boterbloemen zijn name
lijk min of meer giftig, maar door de
sterke smaak gewaarschuwd blijft
het vee er wel vein af. In het hooi
land vormen ze geen bezwaar want
als ze gedroogd zijn is het gif en de
sterke smaak verdwenen.
Wat verder in de zomer vallen de
korenvelden op die zich hier en
daar tussen de weilanden bevin
den. In onze zandige streek bestaan
die korenvelden bijna uitsluitend
uit rogge en haver. De haver is
uiteraard bestemd voor de paar
den, de rogge voor veevoer en
eigen consumptie. Ook worden er
veel voederbieten verbouwd. Als
de rogge is geoogst wordt de akker
wel ingezaaid met knollen. Die wor
den, tegen de tijd dat de vorst
invalt, met loof en al aan de koeien
gevoerd. Ze zijn namelijk minder
goed te bewaren dan de voeder
bieten die ingekuild worden. Sa
men met het hooi vormt dit de
voedselvoorraad om het vee de
winter door te helpen.
HALLENTYPE
Maar intussen zijn we de eerste
boerderij genaderd die hier links
een honderd meter van de weg
afligt. We gaan de steeg op die
langs de hoeve loopt en dan zien we
een flinke boerderij van het „hal
lentype", een bouwtrant waarin hier
de meeste boerdenjen zijn ge
bouwd. In de toog boven de deel
deuren ontdekken we, in de sluit
steen, het jaartal 1872. Dat wil met
zeggen dat de plaats van die datum
is, want reeds in 1766 komen we, in
een oude akte, al de naam „Nieuwe
Bieshaar", de naam van deze boer
derij, tegen. Het gebouw blijkt in
1872 dus vernieuwd te zijn, iets wat
met de meeste boerderijen, in de
loop der eeuwen, meerdere malen
is gebeurd.
Maar nu eerst iets over de oor
sprong van de naam:
r- -•.>
Cr»
J5=- -» V
De Bieshaar
rji
ss\
Een haar is een hoge, midden in
het veld liggend, kamp bouwland.
Ook wel een hoogte in het veen of
een hoog heideland. In het geval
van de Bieshaar zal het wel slaan op
die hoogte m het veen, want het was
hier, vele eeuwen geleden en voor
de tijd dat de Grift werd gegraven,
een drassig en vemg gebied. Zo'n
zandplaat, midden in een natte om
gevmg, was natuurlijk een ideale
plaats om een hoeve te bouwen.
Groeiden er aan de rand van de
haar, in het drassig gebied, ook nog
veel biezen dan ligt de naam „Bies
haar" voor de hand. (zie noot)
OUD EN NIEUW
Maar als er een Nieuwe Bieshaar
is dan zal er ook een Oude Bieshaar
moeten zijn. Inderdaad, lopen we
de steeg verder op dan ontdekken
we al spoedig tussen de bomen een
tweede boerdenj. En dat is de
„Oude Bieshaar", de boerdenj waar
het hier allemaal mee is begonnen.
Ook al eens opnieuw gebouwd,
want hier kunnen we lezen dat de
boerderij in 1898 is gebouwd, dus
26 jaar later dan de Nieuwe Bies
haar Maar deze hoeve vinden we
reeds vermeld in 1609 en toen was
hij misschien al oud.
Het pad loopt tot aan de Grift, we
gaan dan rechtsom en komen op
het erf van de boerderij. Meteen
begint de waakhond, een mooie
Duitse herder die naast het „bak
huis" aan de ketting ligt, zijn plicht
te doen door onze aanwezigheid te
venaden door een hevig geblaf.
Dat is zijn taak en ik geloof niet dat
er één boerderij is waar geen
waakhond aan de ketting ligt. Er
zijn er bij die hun leven lang niet van
die ketting loskomen. De arme
dieren worden uiteindelijk zo
agressief dat zelfs hun eigen baas
ruet in hun buurt durft te komen en
het dagelijks bakje eten met de
bezem naar hen toe moet worden
geschoven.
Maar deze vriendelijke herders
hond ziet er niet erg agressief uit.
Hij blijft echter wel blaffen tot er
iemand uit de boerderij naar buiten
komt en met een „goed volk" de
hond het zwijgen oplegt. Nee, dit is
een vriendelijk dier dat, als we
even zijn kamt opkijken, zelfs met
zijn staart kwispelt, een bewijs dat
deze hond veel vnjheid geniet en
als het even kan. met zijn baas
meemag naar het land of 's avonds
met een van de huisgenoten een
ommetje mag maken. Hij zal wel
Wodan, Donar of Herta heten, veel
gebruikte namen voor een hof
hond.
Op veel boerderijen loopt ook
nog een kleine hond, vaak van een
onbestemd ras maar het meest
lijkend op een fox-terrier en daar
om kortweg „Fokkie" genoemd. De
keuze van dat ras is niet voor mets;
de taak van dat dier is om de
omgeving van de boerderij te be
waken tegen kleinere indringers
als vos, hermelijn en wezel, en daar
zijn ze ook goed in. Ook ratten
worden door hen op een afstand
gehouden.
HEERD
Voor de boerdenj staan dne
lijbomen. Dat zijn lindebomen die
regelmatig en zorgvuldig worden
gesnoeid, zodat ze als het ware een
haag op poten vormen. Ze dienen
als zonwering voor de ramen van
de „heerd", het woonvertrek van
de boerdenj. Ze zijn volautomatisch
want 's zomers, wanneer de zon
geweerd moet worden, zitten ze
volop in het blad en 's winters, als
we een zonnetje kunnen gebruiken,
zijn ze kaal.
De heerd wordt door de meeste
boeren maar zelden gebruikt, vaak
alleen maar als er visite is. 's Win
ters, in het vroege voorjaar en het
late najaar speelt het huiselijk leven
zich in hoofdzaak af in de woonkeu
ken. 's Zomers, wanneer de boenn
naast haar huiselijke taak ook nog
veel werk op de boerdenj moet
verzetten, wordt voor het gemak
gebruik gemaakt van het bakhuis.
Er zijn nu nog maar weinig boeren
die zelf hun brood bakken, maar
nog met zo lang geleden was het
gebruikelijk dat de boerin, althans
het roggebrood, nog zelf bakte.
Ook op de Oude Bieshaar is het
bakhuis nog helemaal compleet
met bakoven en deegtrog. Links in
de achterwand bevindt zich de
oven, afgesloten met een ijzeren
ovendeur. Die ovens werden ge
stookt met takkebossen, waarvan
de rook door de geopende oven
deur en de schouw moest ontwij
ken.
Naast het verzorgen van de kip
pen, kalveren en varkens behoort
het verzorgen van de moestuin 's
zomers tot de taak van de boenn.
Het omspitten en bemesten gebeurt
nog wel door het manvolk, doch het
zaaien, wieden en oogsten komt
voor rekening van de boenn.
De moestuin wordt beschermd
door een zware meidoornhaag, dit
om eventueel uitgebroken vee te
verhinderen een bezoekje te bren
gen aan het sappige groen van sla.
kool, spinazie en andijvie. Een wit
geschilderd hekje geeft toegang tot
„de hof' zoals de moestuin door
gaans wordt genoemd.
Naast de moestuin bevindt zich
de boomgaard. Appels en peren in
alle soorten, goudrenetten, notaris
appels. yello's en bellefleuren,
pondsperen en winterjannen. Prui-
mebomen staan meestal niet in de
boomgaard maar hier of daar langs
de slootkant. Naast de produktie
van fruit wordt de boomgaard ook
gebruikt om er de paarden in te
laten lopen als ze niet hoeven te
werken en niet op stal staan.
Aan de overzijde van de Grift
staat nog een keuterboerderijtje;
„de Kleine Bieshaar". Het is maar
een klein gedoetje met de Oojs
lijkheid tot het houden van'ufc
koeien. Daar begint ook de w
een wetering, indertijd gegr^n
voor de afwatering van dr^e
bied, die bij „Heiligenberg er
mondt in de beek. Langs de
loopt gedeeltelijk een van dfr«^
kepaden die verbinding il
tussen Leusden en Hameis^
Eigenlijk het enige wat !rh
kerkdorpen met elkaar verk
want Leusden is overweg
Protestants en Hamersveldj|g
tholiek en dat verdraagt
maar snode. u.
de
ei
Noot: Bij de bouw van Leusde:^ 1
de wijk die geheel op de Biesiiër
gebouwd, is geen enkele heipuini
dig geweest terwijl Leusden-Ce E
(Hamersveld) door de aanwe£p
van massa's veenlagen, bijna f
op palen staat.
„De Bieshaar".
