D
„Mensen uit ons eigen dorp
hebben altijd voorrang gekregen"
■interview o
ntaderclagr
,Ik wil de mensen iets laten zien
ran vorm, kleur en uitstraling'
IORNELIS HENDRIK BLOM (CH) OVER ST. JOZEF:
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1986 BBMSIIBB* kponti
ex Heilijgers exposeert bij galerie Coninck
J
interview
ACHTERVELD - Naar cijfers, jaartallen en aantallen jaren
loet je hem niet vragen. Dan lacht hij en zegt: „Ze spreken van
vintig jaar, zet maar vijftien jaar in de krant, langer zal het niet
eweest zijn." Als je vraagt naar zijn gemotiveerdheid om al die
aatschappelijke baantjes op zich te nemen zegt hij peinzend:
Och, zo wild was ik er niet op." Het overkwam hem meer dan
at hij het opzocht, krijg je zo de indruk.
In elk geval werd hem op 24 januari door de burgemeester van
eusden de eremedaille in goud verbonden aan de Orde van Oranje
assau opgespeld voor al zijn verdiensten in de loop van de tijd aan de
emeenschap bewezen. De heer Cornelis Hendrik Blom (66) (CH in de
'andeling ter onderscheiding van het grote aantal Blommen in de
»gio) zat jaren in het RK kerkbestuur, 27 jaar in het bestuur van het
ejaardentehuis Sint Jozef in Achterveld, vijftien jaar in het schoolbe-
mur.
Hij was een jaar of zes voorzitter
in de Jeugdraad, waarmee hij het
lortveld van de grond kon krij-
>n, was dne jaar lid en dne jaar
lorzitter van de Fokvereniging in
jkerk „Vooruit is ons doel" Zat 20
»r voor de ABTB in het Adviescol-
ge van het Arbeidsbureau te Bar-
iveld. Maakte 20 jaar deel uit van
Provinciale Gezondheidszorg
»or het vee en lange tijd ook voor
t landbouwschap.
Voor de tweede wereldoorlog
as hij penningmeester van de
TB, de Jonge Boeren en Tuinders
ind en was van de oprichting af
tief lid van de muziekvereniging
VS Tijdens zijn trouwen moest hij
25 jaar mee ophouden. Hij had
:ii gezin met kinderen, een groot
>eienbednjf in Terschuur met in
taal 100 stuks vee, waarvan 60
aks melkvee, weliswaar tot 1973
rund met de hulp van een mede-
erker en daarna met een stagiaire
i plaatselijke hulp. Toen hij zijn
izin veilig en wel had „afgele
gd", diverse baantjes gmg afsto-
n en erover dacht zijn bednjf te
rkopen meldde hij zich weer bij
WS aan. Hij blaast zelf mee, is een
iorm Lefhebber van muziek, heeft
alle instrumenten van de kleinste
tot de grootste bespeeld, van tuba,
hoorn en bugel tot bas toe. In
iensttijd was hij binnen de kortste
iren ordonnans-trompetter bij de
ireden artillerie van het 8e Regi-
(ent. Hij blies daar de bijzonder
ige bazuin bij de achterrijders,
ie ieder ook een bij paard men
en.
Momenteel zit hij nog in de plaat-
|lijke Gezondheidsdienst voor het
Het totale veebestand komt
inaf half februari in de computer
s een boer de gegevens van de
jelkcontrole wil hebben komt hij
a de computer te weten wat een
goede, wat een slechte koe is en
met welke koeien hij moet doorfok
ken. Op den duur zal elke boer dit
via zijn huiscomputer moeten kun
nen aflezen. De Gezondheidsdienst
heeft de gegevens van het rundvee
nodig voor de verhandeling ervan.
Dat wil hij nog tot een eind breien,
zegt hij, en dan zal hij heel blij zijn
dat hij net gaan en staan kan zoals
hij dat zelf wil.
SINT JOZEF
„De Koninklijke onderscheidmg
komt van Smt Jozef vandaan," zegt
de heer C. H. Blom. Daar is hij het
meest en het langdurigst mee ver
bonden geweest.
„Ik ben, dacht ik, in 1957 aange
treden voor het bestuur. Dat was
het toenmalige kerkbestuur. Dan
krijg je, en dat weet je m den
beginne niet, er zo'n hele reeks van
funkties bij. Daar zat onder andere
ook dat schoolbestuur bij en het
bestuur van Smt Jozef. Op alle ter
reinen werden er nogal wat veran
deringen verwacht. Nieuwbouw
van scholen en een verbouw van
Sint Jozef die dringend stond te
wachten. Op dat moment waren er
nog chambrettes. De zusters slie
pen op een grote zaal, je had nog
een mannen- en een vrouwenzaal.
Het eerste waar ik mee heb
geholpen is met de voorziening van
redelijke slaapvertrekken voor de
zusters op de tweede verdiepmg
Dat moest heel sobertjes: er mocht
wel een wastafel komen, maar geen
spiegel. Die goeie mensen mochten
d'r eigen met zien!
Je begon toen ook de controles te
krijgen in de bejaardentehuizen.
Een naamgenote van mij was ïn-
spectrice, nogal een mannetjesput
ter. die zat er achteraan dat dit met
kon en dat dat anders moest. Enfin,
door
Anco Mali
schoorvoetend begonnen we daar
mee. Dat is misschien wel leuk om
te vermelden: de prijzen van ver
zorging lagen rond de 100 - per
maand. En dat is ook wel interes
sant om te weten: er waren altijd
nog mensen die d'r eigen inge
kocht hadden. De voorkant van Smt
Jozef zag er mooi breed opgezet mt
en aan de voorkant lagen mooie
veelal tweepersoonskamers. Daar
zaten duurdere mensen m die kon
den betalen voor de rest die niks te
betalen hadden. Wantje had eigen
lijk op zich m het huis al een soort
sociale voorziening, laten we het
maar zo zeggen: de ene moest heel
dóódsimpel voor de andere beta
len. De achterkamertjes die aan de
overkant van de gang laten waren
allemaal met een hoek enn. De ene
zijn bed stond bij wijze van spreken
in de ander zijn slaapkamer. Kun je
het je voorstellen? De een sliep met
zijn hoofd hier en de ander lag daar
met zijn voeten tegenaan. Ik schrok
er wel een beetje van hoe die
mensen daar hebben moeten le
ven, en dan ooit nog een keer met
een kolenkacheltje enn, maar dat
was voor mijn tijd.
MET EIGEN BOERDERIJ
Toen ik er kwam stonden er m de
grote kelder onder het gebouw
twee enorme kolenkachels voor de
centrale verwarming. Die was toen
al wel m gebruik Een heel grote
werk- en groentekeuken zat enn.
Er was een boerderij aan gekop
peld, die m het levensonderhoud
moest voorzien. Dat was een fijne
bijkomstigheid voor in de oorlog,
toen het huis ook moest proberen in
zijn eigen onderhoud te voorzien.
De dienstdoende pastoor kon er
ook van mee profiteren. Er was een
forse appelboomgaard bij, een gro
te tuin, hokken met kippen, hokken
met varkens. Het hele zaakje werd
gerund door de zusters van Sint
Jozef uit Amersfoort. Zodoende
hadden wij als bestuur er in de
eerste jaren dat ik er kwam nauwe
lijks iets aan te doen. Alleen op
momenten wanneer er verbouwd
moest worden en er centen via het
kerkbestuur moesten komen kwa
men wij eraan te pas.
Er zat een heel vervelende zaak
aan voor de mensen van het be
stuur: het waren ooit vroeger alle
maal boeren, de direkteur van de
Coöperatie, die ik ben opgevolgd,
allemaal mensen die als er via een
bank wat gefinancierd moest wor
den zélf garant moesten staan. Het
is me meerdere keren gebeurd dat
ik nujn handtekening moest zetten
voor een bedrag van een ton en
meer. Dat mag rustig wel eens een
keer vermeld worden: dat eiste het
bisdom.
Op een gegeven moment trad
Cornells Hendrik Blom (CH)
een boer uit het bestuur en er kwam
een nieuweling m We hadden ge
zocht naar iemand die goed thuis
was m de papieren, een man die m
dienst was van de Rijksoverheid.
Hij werd onze sekretans. Die heeft
het ontzettend goed gedaan altijd,
maar die zei direct: „Ik zit in een
huurhuis van de gemeente en ik
kan nooit of te nimmer mijn handte
kening zetten voor een borgtocht."
BESTUREN UIT
ELKAAR GESPLITST
Toen waren er heel grote bedra
gen nodig voor de eerste echte
radicale verbeteringen en verbou
wingen en het bisdom eiste dat we
de parochie en Sint Josef uit elkaar
haalden. Smt Jozef werd een zelf
standige stichting die geld kon
lenen bij alle banken, waarvoor
dan een garantie nodig was van
gemeente of provincie. Toen kon
den we veel royaler alles opzetten,
want vroeger financierde je of je
met je eigen geld bezig was!
Voor het 75-jang bestaan hebben
we de rekreatiezaal wat opgeknapt
om het feest te kunnen vieren dat
door kardinaal Alfnnk werd bijge
woond en toen zijn we rap van start
gegaan om met behulp van de
verschillende instanties Sinecura te
bouwen, de 18 bejaardenwonin-
gen. Daar was ik zelf een groot
voorstander van. Onder de boeren
bevolking was het de gewoonte als
iemand oud werd een stukje aan de
boerderij te bouwen, maar de wet
ten veranderden en nergens mocht
meer een bejaardenwoning ge
bouwd worden op het erf van een
boerdenj. Voor die mensen waren
woningen waar ze zelfstandig kon
den wonen de oplossing.
In 1973 ongeveer gingen we van
start met de verbouwing van het
hoofdgebouw, in dne etappes. Van
oudsher waren daar een kleuter- en
een naaischool in gevestigd. Dat
kon niet meer, en toen kwam die
ene vleugel op een gegeven mo
ment leeg te staan. De architekt
maakte er 27 kamers van. Een paar
jaar kon er haast memand opgeno
men worden. Met een klem beetje
kunst- en vliegwerk kon alles toch
gunstig worden opgelost. Het resul
taat liegt er met om!
Met de opening van het gerestau
reerde gebouw was ik inmiddels
voorzitter geworden, want de
dienstdoende pastoor moest van
het bisdom aftreden. We hadden
steeds alles gerund met ons dneen,
waren met z'n tweeen over en vlak
voor de renovatie klaar was heb
ben we er dne meuwe bestuursle
den bij betrokken. We hebben leuk
samen kunnen werken. Zo'n jaar of
negen geleden werd toen de heer
Hilhorst, die eerst administrateur
was, direkteur van Sint Jozef
WACHTLIJST VAN ZESTIG,
ZEVENTIG MENSEN
We hadden een wachtlijst van
zestig, zeventig mensen. Vandaar
dat Wagenberg. Daar hebben we
ook een paar jaar over gedaan. Je
kreeg wat kritiek van het dorp:
Jongens, jullie maken er een bejaar
dendorp van want er werden maar
liefst 22 woningen bij gebouwd.
We kregen te maken met de
indicatiecommissie. Het was hele
maal uit de hand gelopen. Mensen
uit Amsterdam kwamen hier naar
toe en zeiden: „Ik wil een grotere
kamer," de mensen hier van het
dorp af, die het zelf moesten finan
cieren, namen genoegen met een
klem kamertje om zo goedkoop
mogelijk te wonen. Er werd mis
bruik gemaakt van de overheids
gelden. De indicatiecommissie zet
te de zaak op een njtje: iedereen
moest toen een verklaring hebben
dat hij ziek of invalide genoeg was
om m het huis te kunnen komen. Als
je ziet wat er nu rondloopt: dat
wordt steeds ouder en krakkerruk-
kiger!
Met onze veertig woningen ga
ven we de mensen van het eigen
dorp voorrang en daarna mensen
van verder af, zodat we de kans van
een zelfvoorziening ten opzichte
van het huis behielden. Die mensen
komen er graag wonen, hebben via
een bel kontakt naar het huis toe.
Van de overheid mocht dat niet al te
lang duren, dus je moest een zeke
re mate van afzijdigheid van het
huis houden, anders zouden de
bewoners van het tehuis voor de
kosten opdraaien.
DE ZIEKENBOEG
We zagen toen dat er een ope
ning zat die opgevuld zou moeten
worden. Dat is dan het laatste be
drijf geweest dat ik had: de zieken
boeg. En nu is toch wel alles rond.
Willekeurig iedereen van het dorp
kan of een dag of een week of een
maand of een half jaar voor ziekte
bij ons worden opgenomen wor
den. We hebben een voorziening
van zeven kamers, en daar is een
isoleerkamer bij. De ziekenboeg is
bijna altijd helemaal bezet. Dat kost
een paar honderd gulden per
maand en de rest wordt betaald
door de overheid en misschien ook
nog wel door de verzekering. Dat
weet ik niet precies.
We hebben ontzettend leuk altijd
samengewerkt met het bestuur van
't Hamersveld. We hadden twee
maal per jaar kontakt. Er werd van
alles ter tafel gebracht. Onder an
dere ook de demokratisermg van
het bejaardentehuis. Ik zie dat met
zo zitten, maar afijn, dat zijn van die
regels die de overheid voorschrijft.
FOKVERENIGING
Ik wil nog even terugkomen op
de Fokvereniging „Vooruit is ons
doel", één van de grootste clubs
van de boeren hier uit de omge
ving. Barneveld en Achterveld had
den een veel kleinere vereniging.
Wij hadden enkele honderden
boeren bij elkaar. De Veluwe is een
ontzettend moeilijk gebied op dat
gebied geweest, altijd. Er zit nogal
wat handelsgeest m én het echt vnj
wezen van een boer, het met ge
bonden zijn aan een vereniging. Het
was een heel probleem met de
dierziektenbestnjding, want er wa
ren verschillende boeren die anti
waren op alles wat geënt gedaan
moest worden. Ze waren principië
le tegenstanders, wilden geen
mond- en klauwzeer laten spuiten,
waren met voor abortusregelingen,
voorbehoedsmiddelen voor ziek
ten waren voor hen uit den boze. De
oude boeren hadden er zo'n hekel
aan om ook maar iets m die richting
te doen, dat ze hun hele melkvee
stapel verkochten, elk jaar andere
beesten kochten, die werden ge
mest, en op die manier konden ze
het rooien om buiten die hele busi
ness te blijven. Wij hadden ons
hoofdkantoor in kasteel Roosen
daal bij Velp. en dan keken ze mij
altijd daar aan als het over de
Veluwe ging!"
AMERSFOORT - Tot en met 9
iart exposeert de Utrechtse schil-
r Lex Heilijgers bij Galerie Co-
ick. De openingstijden van de gale-
zijn: donderdag tot en met zondag
13.00 tot 17.00 uur. Op donderdag
en vrijdag 14 februari is de galerie
sloten.
Ik houd erg van hoofdvormen,
fote vormen", zegt Lex Heilijgers.
oor ik ga schilderen maak ik zo'n
of tien schetsen, en de beste
an handhaaf ik voor een schil-
'rij. De vlotheid van de schets wil ik
't liefst tot het allerlaatste moment
inhouden. Vandaar ook dat mijn
'lülderswerk er niet zo heel erg
letailleerd uit ziet. Ik doe dat be-
Op een gegeven moment houd
I»op, dan moet de uitbeeldende vorm-
•9 overtuigend genoeg zijn."
Lex Heilijgers is wat ik zou willen
tnen een globaal schilder. Hij is
•numentaal in zijn opvattingen,
'ft contouren en essenties aan en
ook voor een sober kleurge-
wat wit blond blauw koel is.
"Wat de kleuren betreft: bij de weer-
'e van de Maas ai neger denk ik niet.
lenhjlc hoort het een bruin iemand te
L Dan vind ik gewoon, die en die
!Ur kan ik het beste afstellen ten
Dchte van die en die achtergrond
Dan schilder ik in wezen een impressie
van degene die ik wil schilderen of dat
nou een Nomade is uit Afnka of iemand
uit Noorwegen
Ik probeer een indruk te geven van
een Maasaineger zonder die man of
vrouw precies na te schilderen. Naast
het monumentale voel ik me ook aange
trokken tot het impressionisme. Het is
een balanceren op het scherp van de
snede waar houdt de impressie op,
waar begint de figuratie, en van allebei
Ook de kleuren van de fiesta, die Lex
Heilijgers uitbeeldt zijn heel afstande
niet teveel, zeker van de figuratie niet.
Toch is in bepaalde schilderijen de
figuratie heel duidelijk en scherp aan
wezig. Ik probeer vormen en kleuren
een dergelijk samenspel te geven dat,
en dat kan misschien heel gek klinken,
als ik het schilderij bij wijze van spreken
op zijn zijkant zet, het toch nog door je
oogharen gezien een goed abstract
ding blijft.
Voor deze expositie in Galene Co
ninck heb ik het afgelopen jaar thema's
gekozen die geent zijn op zigeunerfees
ten. nomanden- en negervolkeren en
(mythologische) geschiedenis Zo is er
een schilderij van Brutus Dat thema zou
ik in nóg wel twee schilderijen verder
kunnen uitwerken. Die begrippen zijn
voor mij aanleiding om met de mensfi-
door
Anco Mali
guren te gaan experimenteren, te schet
sen, net zo lang tot er een synthese is
bereikt tussen vormen en kleuren en m
de overtuigingskracht van de mensen
Ze moeten echt wel wat teweegbren
gen!"
lijk, duiden met op het kleurrijke turbu
lente spel van zo'n evenement.
„Dat doe ik omdat de mensen die ik
uitbeeldt zelf een bepaalde beweging
hebben, ingehouden, trots, vrolijkheid.
Ik heb me van de eigenlijke kleuren
niets aangetrokken, heb het schilden)
als het ware willen inhouden" Ik heb
concessies gedaan aan de kleur en
deze met zo bont gemaakt als het m
v/erkebjkheid zou horen. Het is weer net
als met de Maasai De mensen hebben
voor ons iets geheimzinnigs, en als
schilder wil je er ook iets geheimzinnigs
in zien en in leggen Ik houd met van
overduidelijkheid.
Bij de Maasai ben ik puur uitgegaan
van de esthetische uitstraling Het is
meer een impressie van de uiterlijk
heid Dat trekt me aan omdat ze zo
afwijken van ons dragen van stropdas
sen. Ze hebben schitterende kragen en
hun lichaam bestreken met witte stre
pen. Ze dragen fantasierijke oorbellen.
En als je al die attributen impressionis
tisch weergeeft heb je zo veel extra's.
Dan komt er een dimensie bij. Dat
kleurrijke en dat extra nodigt mij uit om
te schilderen Met driedelige gnjze
pakken heb ik dat minder, hoewel dat
natuurlijk ook kan dansende kan
toorklerken!
Ik probeer zo eerlijk mogelijk te
schilderen, zo veel mogelijk kleur,
vorm. compositie en verhaal op eén
doek te brengen in de hoop dat de
mensen daar zelf iets mee kunnen. Ik
ben geen schilder die erg veel om zijn
schilderijen héén filosofeert. Ik wil de
mensen iets laten zien van vorm, kleur
en uitstraling"
Vnjdag 14, zaterdag 15 en zondag 16
februari exposeert Roel van Eerden in
het Koetshuis. Heiligenbergerweg 113-
2. Te zien zullen zijn tekemngen en
schilderen De openingstijden zijn van
14.00 tot 17 00 uur
Onderwijsmarkt
in de Drietand
Op 17 februan van 19.30 tot 21.30 uur
wordt er in de Dnetand aan het Neptu-
nusplein een onderwijsmarkt gehou
den Op de markt zal de ene school via
een dia-serie een kijkje geven in het
eigen onderwijs, een andere school zal
gelegenheid bieden om met een lid van
de oudercommissie van gedachten te
wisselen. Sommige rectoren/directeu
ren zullen uiteenzettingen geven over
brugklassystemen, toekomstmogelijk
heden van afgestudeerden, enzovoorts.
De volgende scholen voor openbaar en
neutraal bnzonder onderwijs zullen ver
tegenwoordigd zijn: Midland, jan Ligt-
hartschool, De Koppel. lohan van 01-
denbameveltgymnasium, De Schot
horst. De Amersfoortse Berg, Rijksscho
lengemeenschap en de Avondscholen
gemeenschap
Winnaars
Mondriaan-prijs-vraag
Dne uizendingen voor de Amers-
foorts Mondriaan-pnjsvraag zijn be
loond met elk duizend gulden. In deze
ideeen wordt op kunstzinnige wijze
aandacht aan Piet Mondnaan geschon
ken.
Honderden kunstenaars hebben ge
reageerd op de pnjsvraag Een beoor
delingscommissie, bestaande uit twee
kunstenaars, dne deskundigen en een
wethouder, hebben de dne beste inzen
dingen eruit geselecteerd De ideeen
zijn afkomstig van Emile van der Kruk
en Ben Brouwer met een plan van acht
verschillende onderdelen, waann ze de
ideeen en de persoon van Mondnaan
willen benadrukken Verder hebben
Frank Verhagen en Aje Boschhuizen
gewonnen met hun idee om via toneel,
muziek en film Mondnaan te belichten.
August Hans de Boef werd met een
voorstel voor publikatie van proza
werk van Mondnaan gekozen. In over-
1 leg met de kunstenaars zal bekeken
worden in hoeverre de ideeen uitvoer
baar zijn. Ook wil de gemeente de
mogelijkheid bekijken om van de ande
re 213 ingezonden ideeen een boekje te
maken.
Een vreemdeling
in ons midden
In de vasten^ijdenstijd organiseert de
Raad van Kerken drie bijeenkomsten
om over God als vreemdeling, als gast
arbeider van gedachten te wisselen. De
gesprekken zullen gaan over de positie
van gastarbeiders in ons land, over hun
religieuze tradities en over wat christe
nen en moslems elkaar te zeggen en te
geven hebben. De bijeenkomsten wor
den gehouden op 17 februari, 3 en 17
maart van 20.00 tot 22.00 uur in het
KRO-omroeppastoraat, 't Zand 33.
IVN-wandeling
Het instituut voor natuurbescher-
mingsedukatie (IVN), afdeling Amers
foort en omgeving, organiseert zondag
16 februan een wandeling Voor publiek
op het landgoed Nimmerdor te Amers
foort. Het vertrek is om 14 00 uur vanaf
de parkeerplaats Kam Onnesstraat/
Keesomstraat. De wandeling wordt ge
leid door natuurgidsen, die met kleine
groepjes gedurende ongeveer twee
uren dit bos zullen verkennen.
Belastingservice
voor FNV-leden
Leden aangesloten bij een vakbond
welke is aangesloten bij het FNV kun
nen in Amersfoort gratis hun belasting
biljet laten invullen. Wie van deze gele
genheid gebruik wil maken, kan mon
deling een afspraak maken op woens
dag 26 februan van 14.10 tot 16 30 uur en
19.00 tot 21.00 uur en op donderdag 27
februan van 19.00 tot 21.00 uur in de
Amershof aan de Snouckaertlaan 11
Men moet een wikkel van het bonds
blad of lidmaatschapskaart meenemen
