lemko de Haan wil dianetisch
lentrum in Leusden beginnen
Sees de Zwaan scoort met z'n
.Speeltoneel voor kinderen"
IVJMPRI
Overzichtstentoonstelling van
groot kunstenaar Willem J. van Dam
Je maakt hier de
eukste dingen mee"
ji pand aan de Brink kan schooljeugd zich lekker uitleven
ïjnloze behandeling van ziekten
Vanaf 12 april in museum Flehite
DONDERDAG 10 APRIL 1986
plaatselijk nieuws
Ldoor
Mariette Schepers
LEUSDEN - Dianetische therapie betekent: het pijnloos
ndelen van „psychosomatische" door de geest veroor-
rte) ziekten, zoals migraine, examenvrees, hoogtevrees,
trofobie of maagzweren. Bij voldoende belangstelling wil
ko de Haan van het Dianetisch Centrum in Amsterdam een
Jietisch centrum of groep starten. Mensen die daarin
interesseerd zijn, kunnen zich met Remko de Haan in
nding stellen (Nieuwezijds Voorburgwal 271, 1012 RL
sterdam, telefoon 020-241412).
dianetische therapie werd
|w het eerst beschreven in 1950
L. Ron Hubbard, die bekend-
1 geniet als filosoof en grond
iger van de Scientology Filosofie.
I het uitbrengen van dat artikel
n er al gauw een enorme vraag
i deze therapie, zodat er zeer
4 daarna een boek verscheen
fde titel: „Dianetics, de Moder-
Wetenschap van Mentale Ge-
iheid". Sindsdiens is het boek
Mallen van miljoenen over de
gegaan en een echte
•eller geworden,
e reden waarom het zo'n best
or is geworden is het feit, dat het
is en niet het zoveelste boek
psychologie," zegt Remko.
s is nieuw omdat Ron Hubbard
1^ therapie niet opbouwde rond
Ji bestaande therapiën, maar
een geheel nieuwe manier. Een
rer waarbij geen gebruik ge-
wordt van hypnose, drugs of
"Vttroshocks. In plaats van deze
■9*1 gevaarlijke middelen maakte
gebruik van de bron van de
■^makken en ziekten, wat men
gewoonlijk het „verstand" noemt.
Hij gebruikt deze bron omdat deze,
als men eenmaal weet hoe die
werkt, ook de enige is die de
oplossingen kan geven", vervolgt
Remko.
Om een voorbeeld te geven hoe
dianetics kan werken: „Het is ge
beurd dat iemand van de ene op de
andere dag van zijn migraine af
kwam, of dat iemand ineens van zijn
hoogtevrees afkwam. Ook gebeurt
het wel dat langdurige pijnen in
eens verdwijnen."
SESSIE
In een sessie (een soort consult)
gaat een persoon terug naar een
moment in z'n verleden waarop hij
pijn of angst heeft gehad. Vaak is
zo'n moment al lang „vergeten",
althans dat denkt men, maar het
tegendeel is waar. Deze momenten
zijn niet vergeten, maar ingekap
seld, zodat ze niet meer aan de
oppervlakte komen en dus met
meer zichtbaar zijn. Dat dit zo is,
blijkt uit de therapie, waar er tijdens
het herbeleven van zo'n moment
nog erg veel verdriet en pijn vnj
kan komen.
Als voorbeeld kan men zich in
denken wat er gebeurt als men aan
het verlies van een geliefde terug
denkt. Dan zal men het verdriet
opnieuw beleven en opmeuw de
pijn ervaren. Dit verdriet is nog
steeds niet verwerkt en zal dan ook
nog lang daarna blijven terugeko-
men.
„Dit voorbeeld is nogal duidelijk,
maar wat misschien minder duide
lijk is, is dat ook migraine op deze
manier veroorzaakt is," vertelt
Remko. „Hier zou bijvoorbeeld het
geval kunnen zijn dat de persoon in
kwestie in z'n verleden een harde
klap op z'n hoofd heeft gehad, iets
wat hij al lang vergeten is, maar wat
nog steeds uitwerking heeft als hij
weer in zo'n soortgelijke sitautie
komt als destijds. Hij zal het niet
eens herkennen als dezelfde situa
tie, daar de overeenkomst meestal
te klem is. Ook komt het omdat
onplezierige en pijnlijke ervarin
gen in het onbewuste (en oncontro
leerbare) gedeelte van het geheu
gen worden opgeslagen. Men zal
dus zelf nooit de oorzaak van zo'n
„ziekte" kunnen vinden, gewoon
weg omdat het geheugen is bevei
ligd tegen „weer zo'n situatie".
Remko: „Door middel van de
Dianetische therapie kan dit wél
gevonden worden en zal de per
soon er, na het verwerken ervan, in
de rest van z'n leven geen last meer
van hebben".
De Dianetische therapie wordt
gegeven door intensief getramde
mensen, die een code hebben on
dertekend om de gegevens uit de
sessie, nooit tegen de persoon te
gebruiken, zodat discretie verze
kerd is. Daarbij kan men het zelf
ook leren door het boek te lezen en
een aanvullende cursus erbij te
doen. Deze cursus wordt op ver
schillende plaatsen in Nederland
gegeven, waaronder Amsterdam,
Utrecht. Den Haag en Kortehemme
in Friesland.
Omdat de therapie in Nederland
nog met erg bekend is, werkt Rem
ko, die verbonden is aan het Diane
tisch Centrum m Amsterdam, er
aan om deze therapie m heel het
land van de grond te krijgen. „Daar
deze therapie volstrekt ongevaar
lijk is en tevens snel en effectief
werkt, is het een therapie die uit
komst biedt voor allerlei „ziekten"
van tegenwoordig waar de mensen
niet meer uitkomen en meestal
maar mee door blijven lopen. Het
gebeurt veelal ook omdat men in de
omgeving zegt: „Dat gaat wel weer
over, stel je niet zo aan" of „daar
leer je wel mee leven", aldus Rem
ko.
Momenteel wordt er onderzocht
of er een mogelijkheid bestaat om
een centrum of groep te gaan star
ten in Leusden. Mensen die in deze
therapie geïnteresseerd zijn en er
meer over willen weten, kunnen
zich in verbinding stellen met Rem
ko de Haan in Amsterdam.
AMERSFOORT - Vanaf 12 april
toont Museum Flehite een overzicht
van het werk van de in 1964 overle
den Amersfoortse kunstenaar Willem
J. van Dam. Het is een schenking -
bruikleen, die het museum onlangs
mocht ontvangen: schilderijen, teke
ningen, etsen en litho's.
Willem J. van Dam werd in 1895 in
Montfoort geboren. Hij woonde en
werkte sinds zijn elfde jaar in Amers
foort. Aanvankelijk werkte hij in een
ijzergieterij, een timmermanswerk
plaats en een speelgoedfabriek. Op
zijn 25ste jaar begon hij met olieverf
schilderijen. Raadgevingen kreeg hij
van W. J. Havelaar. Hij maakte land
schappen, portretten en vooral stads
gezichten. Al spoedig werd hij „dé
schilder van Amersfoort genoemd".
Hij was ook etser en vervaardigde
glas-in-lood-ramen. Hij was lid van
diverse schildergenootschappen, on
dermeer van Sint Lucas in Amster
dam en van het Amersfoorts Kunste
naars Genootschap, dat hij met Jo
Bezaan, Gerrit Adriaans en Johan
Hendriks al vóór 1940 oprichtte als
het Amersfoorts Kunstenaars Gilde.
In de Tweede Wereldoorlog koos hij
de zijde van het verzet. Hij leidde een
deel van de kunstenaars-ondergrondse
in het gewest Utrecht. Hij bracht kunste
naars, die onder moesten duiken, on
derdak, zocht samen met zijn vnend
Carl Frauenfelder plek voor hen.
Toen de oorlog voorbij was richtte hij
het Amersfoorts Kunstenaars Genoot
schap op, dat samenging met de kunste
naars van De Ploegh en was zeer aktief
voor deze nieuwe vereniging. Hij hielp
mee aan de inrichting van het Amers
foorts Gemeenschapshuis aan de Paulus
Buyslaan, hoek Utrechtseweg
Carl Frauenfelder noemt Van Dam 'n
weerbarstig man die z'n eigen weg ging,
ook in de kunst, en die opklom van
fabrieksarbeider tot de positie die hij
later in de Amersfoortse samenleving
bekleedde. Hij werd leraar tekenen aan
de Meisjesschool van Juffrouw Geers
aan het Plantsoen en naderhand leraar
aan de IVO-afdeling van de Pallas
Atheneschool aan de Heinsiuslaan. Als
didacticus stond hij in hoog aanzien.
Veel leerlingen zullen zich zijn indrin
gende aanpak m het creatieve vlak
kunnen herinneren.
Volgens zijn vrienden was hij een
man die altijd in de natuur vertoefde. Hij
zwierf graag door de polders en de
bossen rond Amersfoort, en had dan
zijn doeken, veldezel en schildersdoos
achter op de fiets.
Hij heeft gezwoegd en geploeterd,
aldus Carl Frauenfelder in het bij Gale
rie Coninck uitgekomen boekje „Willem
J van Dam. „geworsteld met de matene,
gestreden om de vormen te vinden
waann hij uitbeelden kon wat hij in de
natuur aan schoonheid zag. In de kunst
waait niemand wat aan. In de kunst kan
men alleen iets bereiken door zien, m
leven en hard, heel hard werken"
Volgens Frauenfelder had Willem J.
van Dam een kerngezonde visie op het
leven Hij was vaak in zijn tuin te vinden
bij zijn woonhuis aan de Groen van
Pnnstererlaan, een huis dat gebouwd
was door zijn schoonvader. Met buren
en vnenden sprak hij over stand van het
fruit in de tuin, discussieerde hij over
politiek, kunst en leven Hij schilderde
graag bloemen, had een heel eigen
opvatting over dit bloemschilderen.
Van Willem J. van Dam hennnert een
fraai gedenkraam in het gemeentehuis
van Alkmaar aan de evacuatie van
17.000 Amersfoorters, die m Alkmaar
een gastvnj onderdak vonden. „Toen
wij dakloos waren hebt gij ons gehuis
vest". „Opgedragen aan de burgers van
Alkmaar door inwoners van Amers
foort, geevacueerd in mei 1940". Van
Dam schetste de groep verdrevenen in
angstige beweging opgejaagd door het
oorlogsgeweld. De moeder met een
baby tegen de borst geklemd, een jong
kind aan de hand dat op haar beurt een
pop m de arm houdt.
Ook vervaardigde Willem J. van Dam
een indrukwekkende reeks groot for
maat concentratiekamptekeningen. Op
zijn ateber tekende hij de mensebjke
wrakken die hij, gedreven door de
Duitsers, langs de weg zag voortstrom
pelen.
afwisselend aan en uit en die familie
op wie de spot gericht is is dan aan
het woord. Het verhaal wordt door
de kinderen dan zelf verder inge
vuld. Ze creëren ook zelf hun „wo
ning" en voordat gespeeld wordt
gaat eerst de verkleedkist open en
wordt er geschminkt. Tijdens het
schminken wordt dan al overleg
gepleegd over het te spelen stuk. Er
moet tijdens het spelen op het
verhaal worden gelet en op de
verlichting. Een muziekje comple
teert het geheel waarna dan alle
ingrediënten aangedragen zijn en
de kinderen hun gang kunnen gaan.
De vrijdagmiddaggroep bestaat uit
Nadine, Linda Pekelharing, Laura,
Linda Verstoep, Marloes, Puck en
Maneke.
MEISJES
Allemaal meisjes!! Zijn het de
meisjes die dit meer trekt dan
jongens? Kees: „Het is inderdaad
opvallend dat de jongens het een
beetje laten afweten, alhoewel in de
dinsdaggroep ook jongens van de
partij zijn. Ook in Amsterdam was dit
al zo. Misschien spelen jongens toch
liever op straat." Maar het is niet zo'n
ramp in het spel, want een meisje
kan zich ook als jongen uitbeelden.
De vrijdagmiddaggroep bewees
dat wel, want ze hebben er geen
enkele moeite mee om een mans
persoon uit te beelden. Het werden
een paar prachtige „punk"turken,
want dat hadden ze besloten tijdens
het schminken. Het schminken is
trouwens wel één van de meer
favoriete bezigheden. Laura „vindt
het 't zelfs het allerleukste om hier te
doen."
Dat schminken heeft ook wel de
voorkeur van Marloes. Zij zit al vanaf
het begin van Kees zijn Speeltoneel
bij de groep en heeft dus al heel wat
ideeën aangedragen gekregen.
Maar verkleden vindt ze toch ook
wel erg leuk. „Soms wil je graag
iemand zijn en dan wil iemand
anders dat ook," en dat zeggen er
meer.
Linda Verstoep vindt bijvoor
beeld „Het hennetje en het haantje"
niet zo leuk omdat iedereen het
hennetje of het haantje wil zijn.
Marieke komt daarop met het
verhaal van „Sneeuwwitje" aan -
ook de beeldschone Sneeuwwitje
kan bij Kees gestalte krijgen - en
Kees beaamt dan ook dat dit wel
eens voorkomt „Dan willen ze alle
maal een bepaalde rol uitbeelden
en dan moeten we daar dus een
oplossing voor zien te vinden."
Nadine houdt van de spelletjes
die hier gespeeld worden en Puck
vindt het handschminken het leukst
om te doen „en het schimmenspel"
voegt ze er aan toe.
ONBEVREDIGEND
Kees de Zwaan heeft ideeën
genoeg en de ene bijeenkomst
slaagt voor hem soms wat meer
dan de andere. „Maar altijd, na
elke bijeenkomst, wanneer de
kinderen weg zijn en het hier
weer stil is sta ik zelf in een
leegte, voor mezelf is er dan iets
onbevredigends." En geen won
der want Kees werkt naar zo'n
bijeenkomst toe, hij is ingespan
nen bezig met zijn „Speelto
neel". Hij is gespannen voordat
de groep bij elkaar komt en
wanneer het voor die middag
dan weer voorbij is, dan zal dat
even overschakelen zijn.
Hij ziet voor de toekomst nog
veel meer mogelijkheden, ook
met de wat oudere kinderen.
Daarbij is hij in februari gestart
met een „werktheater" en wat
Kees de Zwaan ook nog niet
loslaat zijn de scholen. Naar zijn
mening moet er het een en ander
mogelijk zijn op het gebied van
samenwerking tussen de scho
len hier m Leusden en het
„Speeltoneel Katinka".
even aan tafel zitten. Soms moeten
ze eerst een verhaaltje kwijt, maar
altijd is er dan eerst het glaasje
limonade aan de keukentafel voor
dat wordt begonnen. Als ze mogen
kiezen, dan zijn ze iedere bijeen
komst aan het schminken. Daarom
is een programma toch wel van
belang om ook andere dingen uit te
proberen. De groep die op vrijdag
middag bijeenkomt zijn de acht- en
negenjarigen. Zo'n middag begint
dan meestal met een gewoon spel
letje en daarop kan dan wat meer
fantasie van de kinderen gevergd
worden. Een ui'beeldeindspel bij
voorbeeld.
„Ik laat dan bordjes zien en het is
de bedoeling dat de kinderen uit
beelden wat daarop geschreven
staat - de kinderen moeten dan al
wel kunnen lezen bij dit spel - en wat
ze dan uitbeelden kan van alles zijn,
bijvoorbeeld een klokkenwinkel,
aperots, bergbeklimnung, orke
strepetitie of in de lift.
Dat laatste kan dan weer heel leuk
uitgebeeld worden, een kind gaat
omhoog en een ander komt misse
lijk naar beneden. Van dit soort
spelletjes zijn er vele, ik heb nog wel
een voorbeeld: Peper, zout en pa
prika, een beeldenspel, waarbij een
beeld tot leven wordt geroepen en
ook op commando weer stil kan
worden gezet."
CREATIEF
Het toneelatelier van Kees de
raan is absoluut niet vergelijkbaar
et een toneelclub waarbij bestaan-
teksten uit het hoofd worden
ileerd en voorstellingen worden
igeven. Daarbij is er ook geen
ihoging waarop het gebeuren
chafspeelt. De ruimte waarin Kees
Zwaan werkt en speelt met de
nderen is een pand aan de Brink,
in van de gezellige nieuwe wonin-
>n, passend bij de boerderij
iClaeverenblad", dat een culture
functie heeft. Op nummer vier,
et uitzicht op de boerderij, bevin-
sn zich in het woongedeelte geen
nkstel, geen televisie, geen tafel-
is of andere zaken die in de
eeste woonkamers te vinden zijn.
Ie gehele benendenverdieping
ut ter beschikking van het crea-
ive spel van de kinderen.
Er ligt zachte vloerbedekking, er
n spotjes en één hoek is voor de
rkleedspullen, spelmateriaal en
hminkspullen. Voor de pick-up
erd een plaatsje ingeruimd - want
uziek hoort erbij - maar het overi-
is alleen maar ruitme. Ruimte, die
odt tot doen, tot uitleven en uit-
elden.
De lichte vloerbedekking die niet
i schoenen mag worden betre-
iis het terrein waarop zich van
s af moet gaan spelen als de
ep kinderen bij elkaar komt.
xnenteel zijn er wekenlijks bij-
nkomsten van groepen kinderen,
arbij de leeftijden variëren van
ven tot twaalf jaar, en waarbij naar
eftijd is mgedeeld.
BRENG
De groep komt na school naar de
ink nummer 4 en vanaf drie uur tot
bijeenkomst kan beginnen is
n es - hij zegt het zelf - niet te
TS, tieten „De kinderen hebben al-
ihun eigen inbreng. Ik ben zeer
jej ughoudend, als het er om gaat
u es te willen regelen, maar een
m ogramma is er wel hoewel het
leds opnieuw voor mij de vraag is
welke wijze de bijeenkomst
xk
verloopt. Soms moetje het program
ma geheel gaan omgooien of aan
passen omdat de stemming die
middag daarom vraagt. Wat ik doe
is aangeven en de kinderen kunnen
daarop dan inspelen, maar dat halve
uur voordat ze bij me binnenkomen
is altijd weer spannend."
Zo'n bijeenkomst is ook voor de
kinderen afwachten geblazen, want
ook zij weten niet wat ze die middag
precies gaan doen. Ze weten dat er
plaats is voor bewegen, creatief
spel, samenspel, het uitdrukken van
emoties, concentratie en toneel
spel, maar dan wel gebaseerd op de
fantasie van de kinderen.
ZELFVERTROUWEN
„Wat ik de kinderen door middel
van deze bijeenkomsten hoop te
kunnen geven is durf en zelfvertrou
wen. Hier kunnen ze zichzelf zijn
want er wordt op geen enkele wijze
druk uitgeoefend. Op school móét
er zoveel en hier mag heel veel,
alhoewel ik wel de behoefte voel,
wanneer ik zie dat bepaalde kinde
ren meer kunnen, ook meer van
deze kinderen te vragen. Ik heb wel
die behoefte om die vaardigheden
te gaan ontwikkelen zolang het kind
zelf de voldoening blijft ervaren,
want wat ik speeltoneel noem, moet
voor 80 90% voldoening aan de
kinderen geven. Pas dan ook zie je
van alles gebeuren en komen aller
lei vaardigheden naar voren." Kees
volgde zelf opleidingen in dramati
sche vorming in Utrecht en Amster
dam en in de laatstgenoemde stad is
hij gestart met creatieve activiteiten
voor kinderen. In oktober 1981
begon hij in een fiat, in een ruimte
die eens als wasserette werd ge
bruikt. Deze ruimte kreeg de functie
van buurthuis en Kees, die zich zo
sterk tot het improviserende toneel
getrokken voelde, zag hier wel
mogelijkheden iets met kinderen te
doen. Zo is - wat nu speeltoneel
Katinka is - begonnen.
WISSELEND
,In Amsterdam was er dan iedere
zaterdagmorgen de mogelijkheid
tot speeltoneel, maar op een gege
ven moment kwam toch de gedach-
„De meisjes willen ook bij mij een prinses zijn.
te bij me op dat er ook iets van een
oppasmogelijkheid in schuilde. El
ke zaterdag een wisselend stel
kinderen en de opzet was ook
anders dan de vaste gToepen waar
mee ik nu werk. In die periode ging
het gewoon per keer, het kostte per
kind 3,- per ochtend en het gaf
blijkbaar toch niet die voldoening
die ik me wenste, want op een
gegeven moment wilde ik weg uit
Amsterdam. Ik ben toen veertig
gemeentes gaan bezoeken. Ik zocht
een plek waar een mogelijkheid
was mijn idee van speeltoneel ge
stalte te geven. Op een gegeven
moment ben ik gaan adverteren en
kreeg daarop ook reacties. Onder
andere uit Utrecht, een winkeltje, en
Nieuwegein. Daar zag ik ook wél
wat mogelijkheden, maar het zat er
uiteindelijk toch niet in. Ik kom in
Amersfoort, zie daar ook wel moge
lijkheden, maar geen wóónmoge-
lijkheden, Leusden is dan dichtbij
en deze buurt bekoorde mij wel. Ik
zag de boerderij 't Claeverenblad
en had iets over de Culturade ge
hoord en die Culturade is toch
eigenlijk wel de stoot in de goede
richting geweest.
TOEKOMST
In augustus vorig jaar kwam Kees
dan naar Leusden om hier in het
diepe te springen, zoals hij het
noemt. „Op een gegeven moment
moet je de sprong maar gewoon
wagen. Op de cultrade heb ik een
stand gehad en die leverde me tien
aanmeldingen op, daarop kon ik
starten met twee groepen. Ik geloof
m de toekomst en ben met een
beetje jonge kinderen begonnen. Ik
heb een groep die bestaat uit 6 tot
8-jarigen en eigenlijk is zes jaar nog
te jong."
En de kinderen vinden het leuk,
hardst ikke leuk, zoals ze zelf zeg
gen. De scholen zijn om drie uur uit,
dus er is nog een lekker stuk van de
middag over voor allerlei leuke
dingen en een aantal kinderen dan
na school naar Kees. Ze mogen Kees
zeggen en hoewel Kees de Zwaan
ruimte en vrijheid in het spel zeer
belangrijk vindt, hanteert hij wel
gedragsregels, in zoverre dat ieder
kind zijn of haar spullen keung
opbergt m een daarvoor bestemd
kastje en daarbij streeft hij er naar
door middel van spel het sociaal
verkeer tussen kinderen te bevor
deren. Het hele gebeuren is voor het
kind zélf bestemd Er zijn geen
voorstellingen, wel was er vorig jaar
twee keer open huis, om mensen
gelegenheid te geven kennis te
maken met hetgeen hier gebeurt. Er
zijn ook wel verhalen die uitgebeeld
worden.
„Maar de invulling van een ver
haal bepalen de kinderen zelf," zegt
Hij ervaart ook dat kinderen met
hun eigen inbreng komen. „Zo
kwam er eens een land bij me dat
een bepaald toneelstuk met wilde
doen, maar iets met Wubbo Ockels
wilde spelen. Dat kan dan ook en er
werd flink geïmproviseerd."
Dat is nu wat Kees voor ogen staat
dat kinderen zelf een gedachte of
verhaaltje fantasievol en van zich
zelf kunnen uiten. Het is vaak een
verrassing voor hem en soms valt
het tegen, gebeurt er weinig, maar
alle mogelijkheden zijn er in Kees
zijn huis. Als de groep bijeenkomt
is het even overschakelen na een
middagje school en gaan ze ook
Duidelijk is nu wel dat Kees soms
de leukste dingen meemaakt met
kinderen die ouders dan missen
Worden er bij hem geen prinses
sen en elfjes uitgebeeld? „Natuur
lijk, de meisjes willen ook bij mij een
pnnses zijn en dan moet dat ook wel
eens kunnen." Ook een aardig idee
is het van Kees om twee toneelstuk
jes tegelijk te laten spelen. Twee
lampen worden gericht op twee
plaatsen. De ene spot is gericht op
een keurige familie, waar neef Ba
rend komt logeren die een vieze
sloddervos is.
De andere spot is gericht op een
paar Turken die op het balkon een
geit willen slachten. De spots gaan
„Ik hoop de kinderen zelfvertrouwen te geven.
fiEUSDEN - Binnen iedere gemeenschap bevinden zich
reatievelingen die een gedachte ook daadwerkelijk voxm
eten te geven. Zulke personen zijn zelf geboeid door een
epaald onderwerp en verdiepen zich en bekwamen zich in
epaalde materie en willen deze kennis ook uitdragen om
nderen eveneens bekend te maken met hetgeen hen zo bezig
oudt. Zo'n persoon is Kees de Zwaan. Vorige zomer nam hij z'n
ntrek in Leusden na het terrein hier wel geschikt bevonden te
ebben om „speeltoneel" voor kinderen op te starten. „Toneel-
telier Katinka" staat er op de folder, met daarboven vermeld:
Speeltoneel voor kinderen".
Kees. „Ze hoeven niets uit het hoofd
te leren, er zijn een aantal verhalen
die zich lenen voor dramatische
volgorde en wanneer ik dan zo'n
verhaal aangeef, is het voor mij - en
ook voor hen - een verrassing wat
daar uit voortkomt. Vorig jaar had
den we, bijvoorbeeld, een verhaal
over twee vossen, waarvan mijn
heer vos m het bezit is van zeven
staarten. Uiteindelijk gaat mevrouw
vos de deur uit met een vos met acht
staarten.
Er speelde ook een poes een rol
in het verhaal en hierbij werkten we
met maskers, die de kinderen dan
ook zelf hebben gemaakt." Als het
over de kinderen en het spel gaat,
dan ziet Kees een heleboel ideeen
gestalte krijgen.
IMPROVISATIE
