I
„Zo'n lesauto is net een biechtstoel. Mensen
vertellen je privé-dingen in vertrouwen"
lemeente koopt
in De Horst
LEUSDER
□KABEL
KRANT
Joop van Daatselaar, 25 jaar rij-instructeur in Leusden:
DE COMBINATIE
Ik heb de tijd
meegehad. De welvaart
kwam in die jaren op.
Ik wil je wel lessen,
maar ik weet niet wat ik
met een koe moet.
KPO Achterveld
start
winterprogramma
C-E LOS :.cw
Plaats een kabel-spot
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1986
interview
LEUSDEN Zijn vader zag hem liever boer worden. Maar
zelf zag Joop van Daatselaar daar niet zo veel in. „Als boer
ben je nooit klaar," was zijn gedachtengang. Bij toeval
eigenlijk belandde hij in het wereldje van de autorijlessen.
En nu weet hij wel beter: „Als rijschoolhouder ben je nooit
klaar. Terwijl de boer rustig thuis zit, ben jij nog bezig."
Vijfentwintig jaar geleden stapte hij „het vak" in. Ko
mende zaterdag wordt dat zilveren jubileum gevierd, on
der meer met een receptie voor (oud) leerlingen, collega's
et cetera. Onze redakteur ging eens een praatje maken met
de man die de opkomst van de rijscholen heeft meege
maakt: Joop van Daatselaar. „Zo'n lesauto is net een
biechtstoel," zegt hij. In dit geval gaat Joop zelf op de
„biechtstoel."
meegemaakt dat een boer en boe
rin voor een koe beiden het rijbe
wijs wilden behalen. Ik heb toen
gezegd: ik wil je wel lessen, maar ik
weet niet wat ik met een koe moet."
Uiteindelijk kreeg hij de waarde
van de koe in geld.
Er was nog meer te beleven in
die eerste jaren. Van Daatselaar:
„Ik heb ook wel eens de lesauto
verkocht aan leerlingen. Als er ie
mand geslaagd was, dan ging je
daar 's avonds op de borrel. Dat
moest gevierd worden natuurlijk.
Degene die geslaagd was zei toen:
LANGE DAGEN
Het waren dagen van hard en
lang werken, 's Ochtends om 6.00
uur stapte hij op zijn fiets naar
Amersfoort. Als hij om 12.00 uur
huiswaarts keerde, had zijn vrouw
intussen de auto gewassen. Om
13.00 uur begon hij dan met de les
sen. Dat ging door tot ongeveer
22.00 uur en soms nog langer. Dat
duurde tot en met 1966. Toen is hij
zich full time aan de rijschool gaan
wijden.
tie. In dit vak is het eigenlijk nooit
rustig. Het is dag en nacht werken;
je draait zo'n tien uur per dag.
STUNTPRIJZEN
Tien jaar lang gaf hij les in
BMW's. Maar dat is m de crisisjaren
teruggedraaid. „De concurrentie
zorgde ervoor dat de lessen in een
BMW te duur werd," aldus Joop.
„De eigenlijke lesprijs zou rond de
58 gulden moeten liggen. Maar dat
gaat niet gezien de stuntprijzen van
door
Martin Hermens
ook steeds strenger. „Goed oplei
den is belangrijk," zegt Van Daatse
laar dan ook. „Ik geef een leerling
liever wat extra lessen zodat ik hem
vertrouwd de weg op kan sturen
dan dat ik van een ex-leerling hoor
dat hij net zijn rijbewijs op zak heeft
en tegen een boom rijdt."
touringcar. „In het begin was er een
stormloop," weet hij zich te herinne
ren. „Ik had vijftien leerlingen op
gespaard. Dat is een poosje goed
gelopen. Er is overigens nog steeds
belangstelling voor, hoewel er mo
menteel meer leerlingen voor de
vrachtwagen dan voor de bus zijn.
Maar je moet service verlenen, dus
alles hebben."
Vorig jaar is er een wat luxere
bus aangeschaft. Daar worden nu
ook dagtochtjes met gezelschap
oen mee <"Torv
nig tijd nodig om daar een ant
woord op te geven. „Keurig netjes
materiaal is een eerste vereiste,"
zegt hij. ,3ij collega's en het CBR
(het bureau dat de nj-examens af
neemt, mh) sta ik ook bekend als de
rijschool mei het mooiste materiaal.
Ten tweede moet je kwaliteit leve
ren. Je moet het van je naam heb
ben. Tot op heden is dat aardig ge
lukt. Ik heb nooit veel geadver
teerd. Leerlingen die slagen moe
ten reclame maken."
Daatselaar
Jet begin? „Dat is een heel apart
prhaal," zegt Joop van Daatselaar,
•wijl hij op het terrasje achter zijn
mis aan de Van Boetzelaerlaan 9 te
usden-Zuid van het zonnetje én
lekkere koffie gemet. „Aah, dat
noet je niet doen, da's een veel te
tg verhaal," reageert zijn vrouw.
>ch barst hij los.
,Ik kom van een boerderij af.
ijn vader had een boerderij aan
Asschatterweg in wat toen nog
unersveld heette. Ik was de oud-
zoon en zou dus boer moeten
>rden. Maar dat wilde ik niet.
lar had ik geen zin in. Kijk, als
ter ben je nooit klaar." Hij neemt
m trekje aan zijn sigaret en ver-
Igt: „Achteraf zeg ik: ik had nu
ter boer kunnen zijn. In deze tijd
n je als rijschoolhouder nooit
aar. Maar als ik nog een keer zou
Deten, dan deed ik het weer."
dat een auto in die tijd nog een luxe
was. „Als je tegenwoordig een auto
wil kopen, ga je naar de bank toe
voor een lening," aldus Van Daatse
laar. „Vroeger was de bank daar
niet zo happig op. De enige manier
om aan geld te komen was toen
werken." Hoe dan ook, de auto
kwam er en Joop begon met het
geven van rijlessen. „Het was een
spannende tijd," zegt hij, terugkij
kend op die penode. „Ik heb de tijd
meegehad. De welvaart kwam in
die jaren op. Het is toen langzamer
hand leuk gaan lopen."
„Het begon met wat kennissen
en familieleden," vervolgt Joop zijn
verhaal. „Het dorp was toen niet
groot; Leusden had 7000 inwoners.
Via mond-op-mond reclame (ad
vertenties heb ik nooit gezet) had ik
al snel bekendheid in het dorp. Bo
vendien was er geen concurrentie.
Er was indertijd nog één andere
autorijschool, maar die is er al snel
tNbiHl'ft'lf fit,,
Maar goed, het begin. We note-
n 1961. In die tijd kon iedereen
e drie jaar zijn rijbewijs had, les
geven. Er waren toen nog
ïen papieren nodig. Joop van
aatselaar: „Als 21-jarige werkte ik
chauffeur bij een stomerij en
issenj. Het geld wat ik daar ver
ende, droeg ik thuis af. Dat was in
e tijd gebruikelijk. Ik hield 2,50
ilden per week over. Toen bood
mand mij een auto aan voor 2400
ilden. Maar ik had dus geen geld.
heb mijn vader gevraagd of ik bij
■m geld kon lenen. „Wat ga je
>en met die auto?" vroeg hij. „Les
iven," zei ik. „Daar begin ik niet
n," was zijn antwoord.
va UXE
Het moet hier vermeld worden,
mee opgehouden." En dan conclu
deert hij tevreden: ,Ja, ik ben de
enige echte uit Hamersveld."
De theorielessen gaf hij eenmaal
per week in de voorkamer van zijn
ouderbjk huis. „Dat viel met mee,"
herinnert hij zich. „De voorkamer
was een nette kamer, super luxe.
Daar kwam je alleen met feestda
gen en zo. Mijn vader wilde niet
hebben dat ik daar theorieles zou
geven. Uiteindelijk heeft mijn moe
der het toch voor elkaar gekregen."
KOE OF VARKEN
Over die eerste leerlingen kan
nj-instructeur Van Daatselaar de
nodige verhalen vertellen. „Boeren
wilden htm rijbewijs halen en be
taalden dan in natura. Met een koe
of een varken. Ik heb één keer
Joop van Daatselaar voor „zijn" materieel: „Als ik nog een keer zou moeten, dan deed ik het weer."
ik wil jouw auto kopen. Dat is in
1964 ook een keer gebeurd. Toen
zat ik veertien dagen zonder wa
gen. Daarna heb ik een splinter
nieuwe Opel record gekocht voor
8600 gulden. Die kost tegenwoor
dig tussen de 25.000 en 30.000 gul
den."
In 1964 deed Joop zijn werk bij de
stomerij aan de kant. Zijn rijschool
draaide echter nog niet zo, dat hij
de sociale lasten en dergelijke kon
opbrengen. Er moest immers ook
brood op de plank komen. Om een
werkgever te hebben die die socia
le lasten voor zijn rekening nam,
ging hij bij Pon in Amersfoort
werken. „Dan was je tenminste ver
zekerd," aldus Joop.
In 1976 moesten de vereiste pa
pieren behaald worden. Joop van
Daatselaar: „Dat betekende dag en
nacht werken. Overdag de rijlessen
en 's avonds studeren. De eerste
keer ben ik gezakt, de tweede keer
behaalde ik het instructeursbewijs.
Ik mag les geven in alle catego
rieën." Zijn vrouw, die negen jaar
lang ook rijlessen gaf, hield er mee
op toen die papieren noodzakelijk
waren. Zij ging zich op het huishou
den toeleggen.
In 1977 nam hij een instructeur in
dienst: Chris Christ uit Leusden. die
werd later zijn compagnon. „De
animo is nog groot," zegt Van Daat
selaar. „Het blijft steeds vollopen.
Rond deze tijd is er weer piek.
Mensen zijn weer terug van vakan-
de concurrenten. Ik ben toen met
de boekhouder gaan praten. Die
zei: je kunt beter met Golfjes gaan
rijden. Dat is goedkoper. Dan kan
de lesprijs ook naar beneden."
Over zijn collega-njschoolhou
ders zegt hij: „Er is veel kaf onder
het koren. Daar zijn wij, de goede
rijscholen, de dupe van. Er zijn
mensen die via het arbeidsbureau
een opleiding tot nj-instructeur vol
gen en dan met een soort van subsi
die een rijschool beginnen. Er zijn
er ook die voor hele lage prijzen
lesgeven en dan binnen een paar
jaar over de kop gaan."
En omdat er zoveel kaf onder het
koren is, worden de exameneisen
STOUTE SCHOENEN
Zoals gezegd. Van Daatselaar
mag les geven in alle categorieën.
Hij beschikt nu dan ook over twee
schakelwagens, één automaat,
twee vrachtwagens (die huurt hij bij
garage Buitenhuis, een paar straten
verder), een motor en een bus.
„Twee jaar geleden hebben mijn
compagnon en ik de stoute schoe
nen aangetrokken en een bus ge
kocht. Wij zijn de enige rijschool in
het district Amersfoort met een ei
gen bus."
Die aanschaf ging gepaard met
een behoorlijke investering. Het
betreft dan ook een 50 persoons
die daar voor nodig is, leen ik dan
van een kennis in Woudenberg.
Heeft hij op zijn beurt een keer een
extra bus nodig, dan help ik hem.
We hebben al diverse ritten ge
maakt, bijvoorbeeld met oud-Leus-
dense boeren naar Twente."
CRISIS
Vier, vijf jaar geleden was er
sprake van een crisisperiode in het
rijwereldje. Die lung natuurlijk sa
men met de economisch crisis. „Er
waren toen leerlingen die om finan
ciële redenen zijn opgehouden met
de rijlessen," vertelt Joop van Daat
selaar uit ervaring. „Die zijn later
wel weer teruggekomen en verder
gegaan."
„De eerste tien jaren was er geen
concurrentie en kon je zelf zo'n
beetje de lesprijs vaststellen. Later
ging je meteen mee als er prijsver
hogingen in de krant waren aange
kondigd. Ik heb een keer een leer
ling gehad die een stukje uit de Te
legraaf had geknipt waarin stond
dat de rijlessen 2,50 gulden duur
der werden. De lesprijs is toen met
een van tien gulden naar 12,50 gul
den gegaan."
De mentaliteit van de mensen die
het rijbewijs willen halen is van
daag de dag wel anders dan vroe
ger. „Tegenwoordig bellen ze op
om een afspraak te maken en bij de
eerste les vragen ze al of het rijexa
men wordt aangevraagd. Het gaat
nu meer om de centen dan om het
veilig kunnen rijden. Vroeger ging
je eerst een avondje praten bij de
mensen. „Als ze het niet goed doen,
geef je ze maar op hun donder,"
werd er dan gezegd."
KRACHT
Wat is nu de kracht van zijn rij
school? Van Daatselaar heeft wei-
„Een tijdje geleden heb ik rij-ex-
ami-
nator kunnen worden," weet Joop te
vertellen. „Maar dat heb ik afgewe
zen. Rijschoolhouder is het mooiste
vak. Zo'n les-auto is net een biecht
stoel. Je krijgt een bepaalde bin
ding met de leerlingen. Je bent
soms vertrouwensman. Mensen
vertellen je pnve-dingen in vertrou
wen. Je bent half-psycholoog."
Staan er nog uitbreidingen op het
programma? Joop: „Uitbreidingen?
Voorlopig niet meer. Neem nou zo'n
bus. Die kost een ton. Dat verdien je
niet in een jaar terug. Toen ik sa
men met mijn vrouw leste, hielden
we er meer aan over. Nu is het in
vesteringen terugverdienen. We
lessen momenteel met alles en heb
ben een theorielokaal met compu
ter. Dat zijn investeringen die in de
tonnen lopen."
LEUK GEDRAAID
Reden voor klagen heeft hij ech
ter niet. Integendeel. „Ik heb leuk
gedraaid en het hoofd goed op een
rij gehouden," zegt hij, tevreden te
rugkijkend op de afgelopen vijfen
twintig jaar. „Ik zou er zo nog eens
vijfentwintig jaren aan vast willen
plakken."
Hoeveel leerlingen hij in die
voorbije kwart eeuw heeft opge
leid? „Dat weet ik niet." Hij pro
beert een rekensommetje uit, maar
zegt dan: „In ieder geval een be
hoorlijk aantal." En over komende
zaterdag, de dag waarop het zilve
ren jubileum gevierd wordt: „De
kinderen hebben van alles georga
niseerd. Ik mag die dag geen les
geven. Ze hebben iets op touw ge
zet. Maar ik weet niet wat. Dat blijft
een verrassing. Ook dit interview
was een idee van hun. Daar wist ik
niets vanaf."
Aankoop van de grond is, aldus
het betreffende raadsstuk, nodig
voor het realiseren van het ontwerp-
bestemmingsplan De Horst. Een
klein deel is nodig voor het realise
ren van de Randweg op de Rijks
weg A-28.
Tijdens de vergadering van de
commissie Financieel Beleid en Be
heer werd duidelijk, dat de koop
prijs nagenoeg overeenkomt met
de taxatie-prijs. Wel zijn er nog eni
ge bijzondere voorwaarden in het
AUU^CUltUa^i u^ciiMUClt. i^aaiiué
behoort het recht voor de verko
per. tien jaar gebruik te mogen ma
ken van tien hectare grond, zonder
betaling en de pacht van drie hecta
re tegen een prijs die de Grondka
mer bepaalt.
Dat was voor Ep Oostra (D'66)
aanleiding, de „echte" kosten van
de aankoop aan de orde te stellen
in die zin, dat hij die graag zichtbaar
zag gemaakt. Bovendien bleek Oo
stra van mening, dat met betrek-
lang tot een ander onderdeel van
het contract, een maximale tijd voor
de daadwerkelijke bouw van een
woning in het contract zou moeten
worden opgenomen.
(advertentie)
Voor 75,- kunt u adverteren op de
Leusder Kabel Krant. (max. 5 regels
zonder afbeeldingen)
Vandaag opgeven, morgen op de kabel.
ACHTERVELD De plaat
selijke KPO-afdeling heeft het
winterprogramma inmiddels
voor elkaar. Er staat voor het
komende seizoen weer een
groot aantal evenementen op
het programma. De opening
van het nieuwe seizoen vindt
plaats op woensdg 27 augus
tus en wordt gehouden in sa
menwerking met de ABTB en
de KPJ.
Die avond vangt aan om 19.30 uur
met en H. Mis in de St. Josephkerk.
Na de kerkdienst is het verzamelen
in Ons Gebouw, waar de koffie
klaar staat. Tijdens dit samenzijn
worden er dia's vertoond van het
feest 300 jaar Parochie en/of dia's
van Achterveld 600. De leden zijn
met echtgenoot, vriend of vriendin
van harte welkom op deze avond.
Het gehele programma voor het
seizoen is als volgt: dinsdag 7 okto
ber een programma betreffende
het bereiden van rauwkostsalades.
Woensdag 15 oktober kaartavond
met de ABTB en KPJ. Woensdag 12
november een voorlichtingsavond
betreffende Cara en de bestrijding
van deze volksziekte. Dinsdag 16
december zal het kerstfeest 1986
worden gevierd. Maandag 19 ja
nuari zal de jaarvergadering wor
den gehouden. Woensdag 4 fe
bruari 1987 zal een avond worden
gehouden waar men de kunst van
het knippen kan leren. Donderdag
12 februari een kaartavond.
Donderdag 26 maart een thema
avond over verantwoord ouder
schap in deze tijd. Woensdag 8
april een video-avond over het ju
bileumfeest in 1985 en vrijdag 1
mei viering Isidorusfeest.
Expositie Focus
Het dagelijks kijk-nieuwsblad in de gemeente Leusden op kanaal 4
informatie: kantoor Leusder Krant,
Asschatterweg 19, Leusden-C
gemeente kocht de boerderij met bijna vijf hectare aan de Zwarteweg. De grond is nodig voor het
-eren van De Horst.
De Stichting Focus Exploitatie, die
voor lichamelijk gehandicapten wo
ningen exploiteert, waarin men zelf
standig kan wonen, heeft ook in
Amersfoort een projekt. Over dit pro-
jekt woningen voor lichamelijk ge
handicapten en het werk van de stich
ting wordt een expositie gehouden op
het adres Graaf Janlaan 18 op dinsdag
26 augustus en woensdag 27 augustus
van 14 tot 17 uur en op donderdag 28
augustus van 19-21 uur. Geinteresser-
den in het werk en de mogelijkheden
van de Stichting Focus Exploitatie zijn
op deze tijden van harte welkom.
Orgelconcert Ger Muts
Organist Ger Muts uit Soest zal op
vnjdag 22 augustus een concert geven
op de orgels van de St. Jonskerk. Muts
verzorgt jaarlijks enkele bespelingen
op het orgel van de Oude Kerk in Am
sterdam en geeft regelmatig uitvoerin
gen met zijn kerkkoor en het Baarns
Kamerkoor. Vong jaar werd een con
cert van Muts in Amersfoort door de
NCRV-radio uitgezonden.
Het concert van vnjdag 22 augustus
begint om 20.00 uur. Op het programma
staan onder andere werken van Bach,
Mendelssohn, Bossi en C Franck.