Wim van de Hengel
schutterskoning
Tentoonstelling in Rijksmuseum
over ketters en papen onder Filips I]
UEUSDER
KABEL
KRAN1
n
Expositie zeefdrukken tot
eind september verlengd
leusder krant:
Stoutenburgers vierden
eerste lustrum feestcomité:
Van 10 september tot 23 november:
'...je gaat nu met meer
'belletje trekken'...'
Brochure
jongeren en
diakonaat
Hoe wordt het weer
in Leusden?
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1966
plaatselijk nieuws
6
LEUSDEN Daar de expositie
met de bijzonder (raaie zeef-
drukkenvan Henk van derVet
in de wisselexpositieruimte
in de Snijderhal van het Mili
tair Luchtvaart Museum op
het Kamp van Zeist bij Soes-
terberg veel belangstelling
trekt besloot de museumdi
rectie de expositie te verlen
gen van 31 augustus tot 25
september.
Een groot aantal geëxposeerde
werken, doch niet allen, zijn ge
maakt op het thema vliegtuigen
en luchtvaart in opdracht van de
Vliegtuigenfabriek FOKKER.
'Fotograficus' Henk van der Vet,
een beroepsnaam die hij zelf
heeft bedacht, is er in geslaagd
zijn eigenzinnig bedrevn vak tot
een gewaardeerde en erkende
kunstvorm uit te bouwen
Via tal van experimenten, zelf
ontwikkelde procèdé's, eigen
'uitvindingen', zoals bepaalde
emulsies, heeft Van der Vet een
aantal processen van werken ge
creëerd, die het best als 'Schilde
ren met fotografie' omschreven
kunnen worden. De meeste zeef
drukken zijn opgebouwd uit 15
20 kleuren, zodat er een geheel
van subtiele nuances en rijke
schakeringen is ontstaan, die de
term 'Schilderen met verf' volle
dig waarmaakt.
De hedendaagse techniek, uit
eindelijk het basisgegeven van
deze reeks prenten, is voor Van
der Vet een uitermate boeiend
thema.
Geen wonder ook zijn eigen
werk, van de fotografie tot het
zeefdrukprocédé, is immers
evenzeer een technisch als een
artistiek proces.
In de toekomst wil Van der Vet
dan ook in samenwerking met
een aantal technische bedrijven
een aantal prenten realiseren
De combinatie van techniek en
kunst is voor hem een uitdaging
en een bron van inspiratie, die ga
rant staat voor sublieme, uiterst
verrassende resultaten zoals we
nu ook in zijn expositie in het
luchtvaartmuseum Ie Soester-
berg kunnen zien tot 25 septem
ber a.s.
Het museum is geopend: dins
dag t/m vrijdag van 10.00-16.00
uur, op zondag van 13.00-17.00
uur. De toegang is gratis.
Een van de tentoongestelde etsen.
STOUTENBURG - Waf in
1982 begon tijdens Ach
terveld 600, vond afgelo
pen zaterdag in Stouten-
burg voor de 5e keer
plaats. Het in 1982 op
gerichte Feestcomité
Stoutenburg wilde graag
mee feestvieren met het
jarige buurdorp Achter
veld. Een stel enthousias
te Stoutenburgers organi
seerde toen een enorm
dorpsfeest en uit de grote
belangstelling bleek dat
men dat wel ieder jaarwil-
de.
Zo gezegd, zo gedaan. Dit
keer begon de avond weer
met een fietstocht. Men kon
kiezen uit 2 afstanden, nl. 17
km en 25 km. Dat hing af van
het tijdstip waarop men ver
trok,
0° tnnht voerde weer door
voor velen onbekende plek
jes van Stoutenburg. Achter
veld en Leusden. Onderweg
werd men getrakteerd op
echt schepijs verzorgd door
3 ijscodames met een ouder
wetse ijscokar. Het eindpunt
van de tocht was de boerderij
van de familie Kees Huurde-
man aan de Engweg. waar
het feest plaats vond.
Om ongeveer half 10 waren
ook de laatste fietsers gear
riveerd en kon de jeugd onder
de 12 jaar ballengooien en
grabbelen De jeugd boven
de 12 en de ouderen konden
weer schieten en daarbij pro
beren schutterskoning 1986
te worden.
Die titel, bleek aan het einde
van de avond, was verdiend
door Wim van de Hengel.
Bij het ballengooien was de
1e prijs voor de kleintjes on
der de 6 jaar voor Erna Vos
kuilen. Bij de groepen 6 t/m 9
jaar was de 1e prijs voor Mar
cel van de Hengel en een 2e
prijs voor Arjan van Dijk. Bij
de groep van 10 t/m 12 jaar
won Carla Voskuilen de 1e
prijs.
Verder kon men zich te goed
doen aan lekkernijen ver
zorgd door slagerij Wim van
Middelaar. Binnen kon men
zich uitleven op de muziek
verzorgd door Eddy Brink
Burgemeester Rademaker
kwam het Feestcomité felici
teren met het 1e lustrum en
sprak zijn waardering uit
voor de organisatie.
Al met al was het weer een
geslaagde Stoutenburgse
avond, mede dankzij de inzet
van vele vrijwilligers en in het
bijzonder hierbij dank aan de
familie Huurdeman, die be
reid was zoveel dorpsgeno
ten gastvrij te ontvangen.
Ook jongere bezoekers tonen veel belangstelling voor de zeefdrukken, die het thema luchtvaart verbeelden.
UTRECHT Van 10 septem
ber tot 23 november is in het
Rijksmuseum Het Catharij-
neconvent de tentoonstelling
'Ketters en papen onder Fi
lips II' te bezichtigen. Deze
expositie wordt gehouden in
het kader van de grote mani-
vervolg van pagina 5
veel mogelijk mensen betrekt in
de verantwoordelijkheid voor een
parochiegemeenschap. Maar
dan ook werkelijk verantwoorde
lijkheid. En vrijwillig iets doen is
beslist niet hetzelfde als vrijblij
vend. Als je nu mensen hebt in
een parochievergadering en -be
stuur, dan zijn ze zich ook wérke
lijk, hoop ik, bewust van hun ver
antwoordelijkheid voor de héle
parochiegemeenschap. Er zal
wel enige tijd over heen gaan,
voordat deze gedachte helemaal
doordrongen Is, maar ik vind het
een hele goede ontwikkeling.'
Het grote voordeel van Leus
den is, zo mag je het geloof ik wel
zeggen, dat hier toch wel wat ka
der zit, dat wil zeggen, mensen
die wat kunnen en ook wat willen.
Dat hoeft niet altijd te betekenen,
dat het gestudeerde mensen zijn.
Sommigen hebben het ook van
nature. Een aantal mensen is ook
erg begeesterd geraakt. Zij vol
gen de zogenaamde toerustings
cursussen die door het Dekenaa
Amersfoort verzorgd worden
Mensen krijgen hierdoor meer in
zicht in de bijbelse gegevens, de
liturgie en de achtergrond van de
geloofsinhoud. Vooral ook met
het oog op het afnemend aantal
priesters, en misschien ook wel
van het aantal pastorale werkers,
Is het heel erg belangrijk dat het
aantal vrijwilligers in een paro
chiegemeenschap groot is. In
Leusden ligt het erg gunstig, niet
volmaakt natuurlijk.'
GEZAG
Een priester is gehoorzaam
heid verschuldigd aan zijn bis
schop. Er is de laatste jaren veel
veranderd in de Nederlandse
kerkprovincie. Niet altijd veran
deringen die door gelovigen en
priesters in dank werden afgeno
men Pastor ter Bekke geeft zijn
visie:
'Dat is een moeilijke vraag. In
de eerste plaats denk ik: als je nu
vraagt, waar 'kerk' gebeurt, dan
is dat in de allereerste plaats bin
nen de parochiegemeenschap. Ik
heb wel eens ooit tegen reforma
torische collega's gezegd (en ik
weet niet of dat nu zo geschikt is
voor publikatie): 'Jullie hebben
dan geen bisschop en jullie heb
ben geen paus, maar dat bete
kent nog niet, dat jullie je daarom
vrijer voelen. Want die bisschop
en die paus zitten niet bij ons op
de stoep. Maar die kerkeraad en
die ouderlingen wél bij jullie. En
die zijn véél en véél dichterbij dan
onze paus en bisschoppen.'
'We moeten natuurlijk wel al
tijd de genegenheid hebben om
te luisteren naar wat paus en bis
schoppen te zeggen hebben. De
houding: 'de paus die zegt dat
wel...' of: 'de bisschop zegt dat
wel...' is afkeurenswaardig. Het
moet altijd stof tot nadenken
zijn.'
Bernard ter Bekke betreurt het,
dat de Nederlandse bisschoppen
niet het voorbeeld van een colle
giale eenheid zijn.
INTERCOMMUNIE
Officieel is het slechts hoogst
zelden toegestaan, legt pastor
Ter Bekke uit: 'Ik denk, dat het
enige moment is, wanneer een
bruidspaar gemengd trouwt. De
éne huwelijkspartner is dan ka
tholiek en de óndere belijdend
reformatorisch. Maar ook in dat
opzicht denken we wel eens wat
ruimer: de regel is niet contro
leerbaar. Maar ik vind, dat de
Kerk óók een uitnodigend karak
ter mag hebben bij bepaalde ge
legenheden, zoals bij rouw en
trouw. In alle vrijheid van hun
kant natuurlijk.'
EMANCIPATIE
Wanneer het gaat om emanci
patorische bewegingen, kom je
natuurlijk al gauw terecht op de
functie van de vrouw in de kerk.
De feministische theologie is
een bekend gegeven tegenwoor
dig, hoewel niet door allen even
zeer gewaardeerd. Aan het
woord is weer Bernard ter Bekke
'Het schijnt toch, dat de grote
theologen geen zwaarwegende
argumenten kunnen aanvoeren
uit de bijbel, waarom een vrouw
niet tot priester gewijd zou kun
nen worden. Of het nu gewenst
is, dat het zo gauw mogelijk ge
beurt, is een andere zaak. We
zien dat niet alleen de rooms ka
tholieke, maar ook de anglicaan
se kerk daar de grootste moeite
mee heeft; ook reformatorische
kerken in bepaalde landen heb
ben er nog de grootste moeite
mee. De emancipatie van de
vrouw in de kerk hangt natuurlijk
ten nauwste samen met die in de
maatschappij: het zijn immers
dezelfde mensen.'
'Laten we dit wel voor ogen
houden: ook al mogen vrouwen
dan nog geen belangrijke func
ties op het ogenblik bekleden, ze
nemen wél een geweldig belang
rijke plaats in binnen het hele
kerkgebeuren. Vele vrouwen
doen dat op een voortreffelijke
wijze Zoals vele mannen het na
tuurlijk ook op voortreffelijke wij
ze doen. Wat dat betreft is er
geen onderscheid.'
BEVRIJDINGSTHEOLOGIE
Op het begrip bevrijdingstheo
logie, gaan we niet zo diep in Wel
legt pastor Ter Bekke uit, dat een
parochie natuurlijk geen afgeslo
ten gemeenschap is. Een paro
chie moet altijd open staan naar
de hele grote wereld. 'Wat dat be
treft, mogen we best blij zijn, dat
we met Rome als middelpunt,
een wereldkerk zijn. Het streven
naar gerechtigheid en vrede in
deze wereld blijft natuurlijk. Een
kerk zal er altijd moeten zijn voor
het geluk van mensen. Daarvoor
is Christus ook op deze wereld
gekomen.'
GEDRAGSREGELS
Pastor ter Bekke wordt wat terug
houdender als het gaat over het
afschaffen van allerlei stringente
gedragsregels.
'Ik denk, dat de officiële Kerk
niet anders kan dan vaak achter
lopen op de ontwikkelingen die in
feite plaats vinden. Het is inder
tijd monseigneur Bekkers ge
weest, die onder andere sterk de
nadruk heeft gelegd opbet 'eigen
geweten'. Ik denk overigens, dat
dat vaak verkeerd verstaan is als
excuus om maar van alles te kun
nen doen, omdat jij dat nu een
maal vindt. 'Eigen geweten' staat
hier voor een 'gevormd' eigen ge
weten. Dat betekent dat je of
door lectuur, of door samen
spraak met anderen of door bid
den uiteindelijk tot een bepaalde
conclusie bent gekomen en vindt
dat die verantwoord is. Die moet
wel heilzaam zijn voor die per
soon en de gemeenschap.'
LATIJN
'Het priesterschap is eigenlijk
gecentreerd rond de eucharistie-
priester zou worden, als hij voor
de keuze stond. Heel volmondig
zegt Bernard dat dat inderdaad
het geval is. Wél vraagt hij zich
af, of hij dan celibatair priester
zou willen zijn.
Lang genoeg is vijfendertig
jaar ook om veel meegemaakt te
hebben. Fijne dingen, maar ook
verdrietige dingen. Aan de jubile
rende pastor vraag Ik, wat hij als
meest plezierie, en wat als meest
trieste herinnering heeft.
'Ik denk dat een celibatair, of
hij nou priester is of niet, de ge
weldige hoogtepunten niet zo
meemaakt als een getrouwde,
maar ook niet de scherpe diepte
punten. Ik verlies nooit mijn
vrouw, ik raak nooit een kind
kwijt. De geweldige vreugde van
vrouw en kinderen heb ik ook
niet. Het verloopt minder met pie
ken In het leven van een priester
zijn er ook wel dieptepunten. Wat
iedereen wel eens meemaakt is,
dat je na verloop van jaren zegt:
'Nou ja, is het dat nou in mijn le
ven?'
'Ik heb er graag eens een jaar
uit gewild. Ik heb dat ook zo uit
gesproken Ik wilde nou eens
even op adem komen. In die tijd
zou ik wel een jaar op een vracht
wagen willen gaan zitten. Ik heb
toen ook mijn groot rijbewijs ge
haald Die crisis heb ik toch wel
meegemaakt: niet echter met de
bedoeling om de toog aan de
viering Wat dat betreft is er in
mijn gedachtengang weinig ver
anderd. De eucharistieviering is
mij al die jaren even waardevol
gebleven. Misschien nog wat
waardevoller vergeleken bij de
tijd, dat het allemaal nog in het
latijn gebeurde. Het maakt met
erg veel uit, dat het tegenwoordig
in het Nederlands gaat. Het pro
beren over te brengen van de
teksten die je uitspreekt naar die
gelovige gemeenschap om je
heen... Je denkt in je moedertaal,
niet in het latijn. Ik ben enorm ge
boeid door de grote rijkdom van
de gebeden die voor de Heilige
Mis zijn samengesteld. Eucha-
ristievieren is ook op een gewel
dige manier bidden. Daar wordt
wel eens te weinig nadruk op ge
legd
TERUGBLIK
Vijfendertig jaar is een lange
tijd Een vraag die naar voren
komt is, of Bernard ter Bekke. we
tend wat hij nu weet, wéér
kapstok te hangen, maar om
eens stoom af te blazen.'
'Wat dat betreft is het z g. sab
batsjaar natuurlijk een geweldi
ge uitkomst. Maar dat kennen wij
niet. Wat betreft de hoogtepun
ten: die zijn er natuurlijk heel erg
veel. Die kun je niet precies be
schrijven, dat zit hem natuurlijk
ook in de mensen met wie je die
mag beleven. Zelfs in trieste,
droevige momenten kunnen er
ook hoogtepunten zijn, pastoraal
gezien. Wat dat betreft hebben
we een schitterend beroep, je
bent eigenlijk voortdurend bezig
om mensen gelukkig te maken
ABTB
Pastor ter Bekke is eveneens
geestelijk adviseur van de ABTB.
Van tijd tot tijd schrijft hij artike
len voor het bondsblad Door de
Leusdense agrariërs wordt hij op
handen gedragen vanwege zijn
activiteiten binnen de ABTB.
'Het is in katholieke organisa
ties altijd de gewoonte geweest
een geestelijk adviseur te heb
ben, landelijk, maar ook plaatse
lijk. In vroegere jaren hebben de
geestelijk adviseurs veel te bete
kenen gehad in die verenigingen.
Langzamerhand is die taak min
der geworden; de mensen zijn
mondiger geworden. Hetzelfde
geldt natuurlijk ook voor de boe
ren: die mopjes over domme boe
ren kunnen we natuurlijk wel ver
geten. Een boer die dom is, kan
niet eens boer zijn. Het moeten
mensen zijn die behoorlijk een
bedrijf kunnen runnen. Toch stelt
men het binnen de Aartsdiocesa
ne Boeren en Tuinders Bond en
de KNTB, de Katholieke Neder
landse Boeren en Tuinders Bond
op prijs, dat er geestelijk advi
seurs zijn. Je woont de vergade
ringen bij, gaat de mensen voor
in gebed.'
'Maar er zijn natuurlijk flink
wat raakvlakken die te maken
hebben met geloof, met moraal.
Het is vaak een gemengde zaak,
die verantwoord is in een beleid.
Mag je alleen maar mikken op
grote boeren bijvoorbeeld? Ik
denk dat dat dirèkt nee moet zijn.
Moet je niet trachten zoveel mo
gelijk mensen een menswaardig
bestaan te geven binnen hun be
drijf? Dat zijn gewetensvragen.
De nadruk wordt nogal een beet
je gelegd op het gezinsbedrijf. De
vrouw met name heeft ook een
gewéldig belangrijke functie in
het boerenbedrijf.'
VAKATURE
Het feit, dat er een vakature
komt is niet zo erg. Wat wel erg
is, dat is dat die vakature waar
schijnlijk niet opgevuld gaat wor
den. Wat dat betreft, is het de
taak van de pastores en de hele
parochiegemeenschap om zich
daarop voor te bereiden. Daarin
kunnen natuurlijk de eer"der ge
noemde parochievergadering en
-bestuur een belangrijke rol ver
vullen. Een geloofsgemeen
schap kón en móg niet alleen af
hankelijk zijn van een pastor.
Vaak is het zo, dat iets opbloeit,
als de nood het hoogst is. Naar
de menselijke berekeningen gaat
dit spelen, als ik vijfenzestig
word in 1989. Tot die tijd wil ik
wel wat afbouwen, maar ik blijf
wel, zolang mijn gezondheid dat
na mijn hartoperatie toelaat, zo
zinning mogelijk functioneren. In
onderling teamoverleg hebben
we dit ook afgesproken. De paro
chie heeft er recht op om te we
ten, waar ze aan toe zijn.'
FEESTDAG
Op zaterdag 30 augustus zal
pastorTer Bekke voorgaan in een
plechtige Eucharistieviering. De
ze viering vindt plaats om 19.00
uur. Het parochieel gemengd
koor onder leiding van Jan van
Spaendonck voert de Missa Pon-
tificalis van Perosi uit met bege
leiding van Steef van 't Slot.
festatie 'De eeuw van de beel
denstorm', waaraan zeven
musea in Nederland deelne
men. Centraal op de exposi
tie in Utrecht staan de reli
gieuze ontwikkelingen in de
tweede helft van de 16e eeuw.
Koning Filips is dan heer van
de Nederlanden.
Met behulp van 360 voorwerpen
die bijeen zijn gebracht uit mu
sea, bibliotheken, archieven en
verzamelingen uit binnen- en bui
tenland, wordt deze enerverende
periode uit de vaderlandse ge
schiedenis in beeld gebracht. De
16e eeuw, de eeuw van de beel
denstorm, was een tijd van hefti
ge godsdienstige tegenstellin
gen. De expositie maakt echter
aanschouwelijk, dat er niet een
plotselinge verandering van
godsdienstige opvattingen heeft
plaatsgevonden. Veeleer is er
sprake van geleidelijke verschui
vingen.
De handel in aflaten en het we
reldse leven van de geestelijk
heid waren reeds in de 15e eeuw
onderwerp van scherpe kritiek.
De onvrede hierover zette zich
voort in de 16e eeuw. Er ontston
den diepgaande verschillen in
geloofsopvattingen, die uiteinde
lijk resulteerden in een definitie
ve breuk met de kerk van Rome
Zij die de moederkerk trouw ble
ven, werden met 'papen' aange
duid, terwijl de protestanten door
de katholieken 'ketters' ge
noemd werden Hoewel zij veel
gemeenschappelijks hadden,
vormden de hervormingsgezin-
den geen uniforme groepering. In
de noordelijke Nederlanden
kreeg vooral het calvinisme met
zijn doelgerichte organistie een
groeiende aanhang
Daarnaast was er een aantal
minder op de voorgrond tredende
aanhangers van de hervorming.
Zij waren meer spiritualistisch
georiënteerd en achtten ceremo
niën, sacramenten en vooral
kerkverbanden van onderge
schikt belang. Centraal stond bij
hen de geestelijke wedergeboor
te van de mens.
Op de expositie komen onder an
dere de Joristen aan de orde, vol
gelingen van David Joris (1502-
1556) en de leden van 'Het Huis
der Liefde', een religieus genoot
schap onder leiding van Hen-
drick Niclaes (1502-1580).
Ook binnen de katholieke kerk
kwam een streven naar verandel
ring op gang. Op het concilie van
Trente (1545-1563) werd het ka'
tholieke geloof opnieuw gefor„
müleerd en misbruiken binnen dei
kerk werden aan de kaak gesteld1 i
Filips II ondersteunde deze ver
nieuwingen omdat hij hoopte da'
een goed georganiseerde en ge
zuiverde kerk zijn streven naai
centraal gezag ten goede zou ko-
men.
Nooit tevoren heeft een tentoon
stelling zoveel materiaal bijeen
gebracht over de godsdienstige
ontwikkelingen in de 16e eeuw
die zozeer de kerkelijke en maat
schappelijke situatie van de vol
gende eeuwen in ons land heb
ben bepaald.
LEUSDEN - Onder de titel 'Jonge
ren en diakonaat' verscheen een
dezer dagen een brochure van
het gereformeerde Algemeen
Diakonaal Bureau en de hervorm
de Generale Diakonale Raad.
In deze brochure gaat het over
diakonaat vóór jongeren, diako
naat dóór jongeren en diakonaat
mét jongeren. Alvorens daar op
in te gaan wordt een bezinning
gegeven op de vraag 'Wat is dia
konaat?'
Het thema wordt verder van ver
schillende kanten belicht. Daar
bij worden ook handreikingen
gegeven in de vorm van de be
schrijving van een aantal concre
te plaatselijke situaties, in een
dorp of in een stad.
De brochure 'Jongeren en diako
naat' (48 pagina's) is verkrijgbaar
door drie gulden over te maken
op giro 513153 van het Diensten
centrum te Leusden, onder ver
melding van de titel.
(advertentie)
Zon, regen, onweer, storm, hagel, mist
of sneeuw. U kunt het dagelijks bekijken
via de uitgebreide weer-rubriek van de
Leusder Kabel Krant.
Het dagelijks kijk-nieuwsblad in de gemeente Leusden op kanaal 4
-
informatie: kantoor Leusder Krant
Asschatterweg 19, Leusden-C.