VERRE
AARH
ieuwe science fiction van Farmer, Clarke en Sagan
Thema-avond
in Jeugdhonk
KPO-avond
in De Kom
Echtschei-
dingsgroep
A.A.: nieuw
telefoon
nummer
n
tiend)
en (2)
en (3)
Boos
Personeel
Antwoord (1)
Antwoord (2)
Cohensteeg (1)
Cohensteeg (2)
Collecte
Privatiseren (1)
Privatiseren (2)
Lógisch, hè...
Representatie
Dekken
Geld
Vanessa
Moeilijk
Scherp
Benjamin Cohen tabaksverbouwer
omstreeks 1777
DONDERDAG 23 OKTOBER 1986
loep op Leusden
Jctie: Hans Mosterd
agen: Martin Hermens, Jan
mg
neen daadwerkelijke
epidemie is in ons land nog
geen sprake. Dit ondanks
dat de griepvaccins, naar
igrepen, later zijn dan ooit
nieter nog aan gesleuteld
worden: er was een nieuwe
Qt opgedoken,
dj die nieuwe variant ook
and heeft met de koorts, die
rkc [dels in Leusden is
Ti pi broken, vermogen we niet te
u.maar zeker is, dat in
-lie: den de eerste
;eu ezingskoorts weer is
plai broken.
?Vc! bebben de Leusdense
he. alen al een advieslijst
i g< deld, met het oog op de
nde Statenverkiezingen, in
olgendjaar.
'iho emaal zonder strubbelingen
overigens niet verlopen, zo
dar men we uit de notulen van
ke treffende vergadering, die
n e september werd gehouden.
sp Leusdense kandidaten zijn
dels op plaats twee en drie
lijst terecht gekomen. Dat
eheren W.L. Hoytema van
nenburg en S. Lakeman.
erale strubbelingen dus,
une voor wat betreft de
;de: loytema. Die zou zich
lijk volgens enkele
genoten, wat meer in dienen
nnen voor het behoud van
tel van het Leusdense
gebied, daar bleek
ma het niet mee eens. Ten
had hij onvoldoende
natie van de Leusdense
ractie gekregen, vond hij,
itweede behartigde hij niet
lang van Leusden, maar
tten (provincie.
onl tanks het feit, dat niet alle
SI ense liberalen het daarmee
1 k raren, kwam Hoytema dus
p plaats twee van de
(lijst.
u die gang van zaken roept
ragen op. Want wat lezen
de tweede Leusdense
laat? Dat de heer Lakeman
taar eigen zeggen,
ikbaar stelt 'om met zijn
ing op het gebied van
welzijn en onderwijs, waarin hij
werkzaam is bij de gemeente, de
WD van dienst kan zijn op
provinciaal niveau'. De wat
ongelukkige zinsbouw namen we
overigens over het liberale
partijblad, maar dit terzijde.
Waar het om gaat is, dat er een
zekere tegenstelling schuilt in de
motivatie, maar dat die blijkbaar
geen gevolgen heeft voor de
kandidaatstelling. Want wiens
belang moet er nu eigenlijk
worden gediend? Dat van de
provincie, van de gemeente
Leusden, of van de WD?
Waarbij nog komt, dat kwade
tongen in Leusden beweren, dat
de kandidaatstelling van
Leusdens 'tweede man' direct zou
voortvloeien uit het feit, dat
recentelijk zijn werkzaamheden
in eigen tuin aanmerkelijk zijn
verminderd, waardoor er meer
tijd beschikbaar kwam...
(hm)
Overigens is dat niet het enige
partijnieuws, dat in het
Leusdense valt te melden. Wat te
denken van de PvdA, die in haar
partijblad fors uithaalt naar deze
krant, en in het bijzonder naar de
auteur van een verhaal -
maanden geleden inmiddels -
over de rol van de vrouwen in die
partij.
Duidelijk is in elk geval, dat de
betreffende redacteur er totaal
niets van begreep, of dat de
voorzitter van de partij niet wist,
wat hij met zijn ooit zelf geuite
woorden had bedoeld.
De geschiedenis zal het leren.
Alleen was het wel zo, dat men,
gezien de hoeveelheid aandacht,
die het allemaal in de
partij kolommen kreeg, en
bovendien cjezien het
overduidelijk geetaleerde
ongenoegen dat uit die kolommen
sprak, haast op het idee zou
komen dat er misschien een kern
van waarheid in het verhaal zat...
(hm)
Het zogenaamde
overheidspersoneel zit knap in de
hoek waar de slagen vallen, zo
kan men haast dagelijks
constateren. Want wat te denken
van een opperste baas, die je
beticht van onvoldoende
arbeidsinzet? En van het totaal
ontbreken van ruimte voor
loononderhandelingen? En van
het feit, datje eigen
pensioenfonds haast constant in
opspraak is?
Allemaal minder leuke dingen.
Waar in Leusden nog iets bij
dreigde te komen, zo lezen we in
de notulen van de vergadering,
die de commissie Algemene
bestuurszaken onlangs hield.
Waren er al problemen over het
aanschaffen van serviesgoed en
een vaatwas-machine voor de
nieuwe personeelsruimte van de
gemeentelijke werknemers, nu
bleek bovendien, dat Ep Oostra
van D'66 de kerstpakketten als
achterhaald beschouwde, terwijl
Ben Stoelinga van Leusden'85 het
als een normale zaak
beschouwde, als personeel zelf
bij zou dragen aan de kosten van
koffie en thee.
Het iueuwe naambord bij het fietspad.
Een zucht van verlichting ging
dan ook door het Leusdense
ambtenarenkorps, toen bleek dat
die noeste plannen niet door
zouden gaan.
De burgemeester was er tegen,
(hm)
Dat meneer Van Dalen al
geruime tijd op antwoord wacht,
mag als bekend worden
verondersteld. Dat er in Leusden
een variant op dit gezegde blijkt
te bestaan, is eveneens niet iets,
dat verbazing zal wekken. Want
in Leusden gebeuren nu eenmaal
wel meer dingen op iets andere
wijze, dan misschien gebruikelijk
mag worden genoemd.
Zo krijgt een raadslid wel
antwoord, als hij of zij iets vraagt,
maar vraag niet wat voor
antwoord...
Als voorbeeld moge dienen, de
wijze waarop het CDA onlangs
het bos in werd gestuurd. In het
kader van de behandeling van de
begroting voor volgend jaar
stelde de CDA-fractie de
volgende vraag: 'Kan het college
een opsomming geven van de
vormen waarin en de wijze
waarop aan voorlichting gestalte
wordt gegeven?'
Het antwoord, dat daarop werd
gewrocht luidde als volgt: 'Voor
het antwoord mogen wij u
verwijzen naar de taakstelling
van het bureau voorlichting en de
functiebeschrijvingen van de
betrokken medewerkers, die wij
voor u in de raadskamer ter
inzage hebben gelegd.'
Dat is nog eens voorlichting,
(hm)
De voormalige Smoussesteeg is
niet meer. Wie zich per fiets over
het betreffende pad spoedt is,
tengevolge van een besluit van
het Leusdense gemeentebestuur,
aangeland op het Cohenpad.
Zoals bekend, is de naam
veranderd vanwege het
discriminatoire karakter van de
oude naam. En men heeft dat
verholpen door het pad te
noemen naar de man, die de
tabaksteelt in de achttiende eeuw
in en rond Hamersveld opstiet in
de vaart der volkeren, zoals dat
zo fraai heet.
Dat zulks zou gebeuren, was al
enige tijd bekend. En de reden
was ook bekend. Daarom is het
altijd aardig om in een eveneens
hier ter plaats verschijnende
krant iets meer te lezen over wie
nou precies die meneer Cohen
was.
Vooral als de argumentatie zo
uitstekend onderbouwd is, als het
geval was. Want we lazen met
groot genoegen, dat de heer
Cohen ergens tussen 1700 en 1800
leefde.
En met nog groter genoegen
lazen we daarop, dat een
plaatselijk historicus de nodige
naspeuringen heeft verricht naar
genoemde Cohen.
Maar met het allergrootste
genoegen lazen we daarop het
volgende: De amateur-historicus
Adriaan van Kooy heeft uit
interviews met overlevenden en
uit schriftelijke bronnen kunnen
vaststellen, dat de bankier zeer
gezien was in de Hamersveldse
contreien.
Naar de interviews met de
overlevenden zijn we zeer
benieuwd. En ook naar het
antwoord op de vraag, via welk
medium die gesprekken dan wel
verlopen zijn.
Al wordt het op zo'n manier
natuurlijk wel iets duidelijker,
waarom de berichtgeving in het
betreffende blad niet altijd even
up to date is.
(hm)
Naar ons ter redactie werd
bericht, bracht de Nationale
Kollekte Geestelijk
Gehandicapten in het rayon
Leusden f9.710,20 op. Dat was
meer dan vorig jaar, toen het
eindbedrag uitkwam op f9.213,65.
Dat is goed nieuws. Gepaard
aan het verzoek, of we de
medewerkers en de gevers
wilden bedanken. Hetgeen we
hier graag doen.
(hm)
Zoals bekend, is privatiseren
bij praktisch elke overheid een
gevleugeld woord, op het
moment. De vraag is, of dat zo
blijft. In Leusden bijvoorbeeld, is
het maar de vraag of het beoogde
doel, wat erop neerkomt dat men
de kosten van de gemeente zo
veel mogelijk wil drukken, wel
haalbaar is. Want uit de feiten is
dat niet op te maken, en wie de
hardop geuite gedachten van
onze wethouder van financien,
Fons Ummels, aanhoort, krijgt er
moeite mee om er in te blijven
geloven.
Wat wil namelijk het geval? De
Leusdense begroting voor
volgend jaar gaat uit van het
stijgen van de prijzen met een
procent. Maar landelijk gaat men
uit van één prijsdaling.
Het was CDA-er Bram Vroon,
die de pijnlijke vinger legde op
die eigenaardige tegenstelling.
Maar F ons wist daar het
antwoord op. 'Bedacht moet
worden, dat de gemeente relatief
veel werk uitbesteedt. Daar in het
bedrijfsleven de lonen stijgen,
verwacht ik dat de beschikbaar
gestelde ruimte wel nodig is,'
aldus Ummels.
De vraag die rest is, wat we nou
met z'n allen mat al dat
geprivatiseer zijn opgeschoten.
Of, beter nog, wat we erbij in
gaan schieten...
(hm)
Wat bij tijd en wijlen verbaast,
is de logica die er in
verschillende
woordenwisselingen naar voren
komt. Wat bijvoorbeeld te denken
van het volgende. CDA-er Bram
Vroon wilde graag weten, hoe het
straks moet als toekomstige
kortingen op de uitkering aan
Leusden uit het gemeentefonds,
opgevangen moeten worden.
De oplossing, dames en heren,
was even simpel als eenvoudig,
zo bleek uit het antwoord van
Leusdens financiële man: die
worden in het volgende jaar
"budgettair opgevangen.'
Een ander antwoord, dat het
college van B&W dezer dagen
verschafte in het kader van de
begroting voor volgend jaar, was
er eentje op een vraag van PvdA
en Leusden '85. Beide partijen
wilden graag weten, hoe de post
'representatie' er gespecificeerd
uitzag.
Dat ziet er als volgt uit:
-attenties bij jubilea, openingen
enz. f19.686,-;
-maaltijden in verband met zake
lijke gesprekken en overwerk
f4.459,-;
-recepties bij ambtsjubilea en af
scheid medewerkers f10.042,-;
-ontvangsten en bijeenkomsten
f6.541,-;
-bijeenkomst raad en chefs
f2.549,-;
-vergaderkosten raad, commis
sies, besturen e.d. f5.314,-.
Samen is dat goed voor het lieve
sommetje van f48.591,-, hetgeen
een representatief bedrag mag
worden genoemd.
(hm)
„Soccle zou niet meer moeten zijn
dan een koude huisbaas", liet hij
de nieuwbakken PAG-leden we
ten.
„Ik vind het verkeerd dat Soc
cle bepaalt wat wel en wat niet
sociaal-cultureel werk is en daar
mee bepaalt wie een lage huur en
wie een hoge huur moet betalen.
Subsidiering van sociaal-cultu
rele aktiviteiten hoort daar
thuis", zei Joost terwijl hij rich
ting raadszaal wees.
De Jongh is ongetwijfeld niet de
enige die daar zo over denkt?
(mh)
Natuurlijk moest Joost ook een
stukje geschiedenis over de PAG
kwijt. Omdat hij de enige aanwe
zige was die alle acht jaren had
meegemaakt, kon hij naar harte
lust vertellen zonder dat iemand
hem kon verbeteren.
Voordat hij aan zijn historisch
overzicht begon, deed hij een op
merkelijke uitspraak: „Ik reken
erop dat er altijd mensen zijn die
mij dekken" aldus de plaatselijke
WD-politicus. Ook daarin staat
hij niet alleen. Men houdt in poli
tiek Leusden wel vaker de han
den boven eikaars hoofd, niet
waar?
(mh)
Nog doller werd het toen men
eventjes inhaakte op hei al dan
niet subsidiëren van een speel-o-
theek in ons dorp. De Jongh ver
klaarde dat hij daar tot het einde
toe voor bleef vechten. „Er is in
Leusden wel eens meer plotseling
ergens geld voor gevonden", zei
hij. Toch benieuwd aan welke (lo
pende?) zaken hij op dat moment
dacht.
(mh)
LEUSDEN In het Jeugd
honk aan de Hamersveldseweg
wordt zondagavond een thema
bijeenkomst gehouden over
'praten over god'. Me belang
stellenden zijn vanaf 19.00 uur
van harte welkom.
LEUSDEN - De KPO in Leus
den houdt komende dinsdag
(28 oktober) een gezellige
avond in De Kom, het gebouwtje
naast de St. Jozefkerk aan de
Hamersveldseweg. Deze begint
om 20.00 uur. Er is de mogelijk
heid om allerlei spelletjes te
spelen, zoals rummi-cub, sjoe
len, mens-erger-je-ruet en
scrabble. Iedereen, dus met al
leen KPO-leden, is van harte
welkom.
Het moet dinsdagavond een
moeilijke avond zijn geweest
voor plaatsgenoot Joost de Jongh.
Voor de allerlaatste keer mocht
hij de vergadering van de Planad
viesgroep voorzitten. Op zich is
dat misschien niet zo bijzonder,
ware het niet dat Joost van het
begin af aan bij dit illustere gezel
schap betrokken is.
Acht jaar is niet niks. Ook niet
voor Joost. Misschien was dat
voor hem dan ook reden om enke
le opvallende uitspraken te doen.
We noteerden er enkele voor u.
„Het enige jammere van het
raadslidmaatschap is dat ik de
PAG (zo heet de planadviesgroep
bij ingewijden, mh) niet meer
mag voorzitten. Het was één van
de aardigste voorzitterschap
pen." Joost de Jongh op de senti
mentele toer.
(mh)
Behalve sentimenteel kwam
Joost, nooit om spraakwater ver-
legen-, ook scherp uit de hoek.
Bijvoorbeeld over Soccle.
Maar het mooiste moest nog
komen. Na de vergadering, wel te
verstaan. Trots liep Joost op uw
verslaggever af. „Ik moet je
eventjes iets laten zien", zei hij
met gloeiende wangetjes.
Dat iets was het draaiboek van
een gigantische happening die
komend weekeinde in Utrecht
wordt gehouden in het kader van
het jubileum van de Dibevo. Joost
draagt de bestuurlijke verant
woordelijkheid van dat feest.
Vandaar dat zijn naam ook met
enige regelmaat in het draaiboek
voorkomt. En hoe!
Joost mag namelijk diverse ar
tiesten naar en van het podium
begeleiden. Lee Towers onder an
dere. Maar ook: ons nationaal
symbool Vanessa, behalve zan
geres ook fotomodel in bladen als
Penthouse.
En wat staat er in dat draaiboek
te lezen? Wel, Joost voert haar
(lees: Vanessa) van het podium af
en helpt haar met uitkleden. Wat
een bofkont.
Er zijn dan ook maar twee din
gen waar hij, wat komend week
einde betreft, over inzit. Ten eer
ste of het feest een succes wordt
(er is een bedrag van zo'n 400.000
gulden mee gemoeid) en ten
tweede, ja u raadt het al, dat
kleedpartijtje met Vanessa.
Hij heeft ons al een foto be
loofd...
(mh)
LEUSDEN - Het groepsmaat-
schappelijk werk van de Maat
schappelijke Dienstverlening Eem
land heeft, in samenwerking met
het bureau voor alleenstaande ou
ders (FOM) een groep voor men
sen, die bezig zijn met een schei
ding, of die kort geleden geschei
den zijn. Die groep komt op don
derdagmorgen bijeen van 9.15 tot
11.15 uur.
In de gegeven omstandigheden
blijkt, dat het heel belangrijk kan
zijn, dat mensen met 'lotgenoten
van gedachten wisselen. Wie hoort
en ziet, hoe anderen met gevoelens
en problemen omgaan, kan meer
inzicht krijgen in de eigen omstan
digheden, en leren van eikaars
aanpak.
Voor inlichtingen en aanmeldin
gen kan met contact opnemen met
A. van de Kooy (tel. 633924) of met
Eefje de Gooijer (tel. 513011).
LEUSDEN - In verband met
een verhuizing heeft de A A.
Leusden een nieuw telefoon
nummer; 033-806326. Het num
mer 622122 komt te vervallen.
Het tweede telefoonnummer
daarentegen blijft gehand
haafd: 033-726948. Mensen met
alcoholproblemen kunnen vie
rentwintig uur per dag bij de
A.A. terecht voor informatie en/
of hulpverlening.
gel(
len
wil
spi
Bert Vos)
erd (wel de laatste jaren de SF-liefhebbers in Nederland in
'vafl stelling tot de jaren zeventig maar mondjesmaat worden
nd, blijven er toch gelukkig nieuwe romans in dit wat
rschatte literatuur-genre verschijnen. Veelal vertalingen,
mza 1 krijgen de Nederlandstalige SF-auteurs al zo'n tien jaar
lpe ns tot publiceren via het SF-jaarboek van Bruna, Ganyme-
iat dit jaar het tweede lustrum beleeft met een speciale
h um-uitgave. Uitgeverij Bruna bracht kortgeleden twee
n 6-i mans uit van gerenommeerde schrijvers, Arthur C. Clar-
Philip Jose Farmer, terwijl bij Van Holkema en Warendorf
ieuwe roman van Carl Sagan uitkwam. Voldoende reden
de liefhebbers van die specifieke „sense of wonder" om
ucht adem te halen: de SF bestaat ondanks alles nog in
rland
rs.Jd
bur c. clarke: de
blaarde
totaal
7. P
kreeg
neet de kommurukatie-apparatuur had
vernietigd.
Het sterreschip Magellan brengt het
tragische nieuws, dat de aarde inder
daad niet méér is dan een levensloze
sintel. De kolonisten van de Magellan
zijn op weg naar de planeet Sagan-2 om
daar een nieuw leven te beginnen, maar
hebben brandstof nodig voor hun quan-
tum-aandnjving water. Dit water-trans-
port van de planeet naar het boven Tha-
lassa geparkeerde ruimteschip zou
twee jaar in beslag moeten nemen.
Twee jaar, waann het kontakt tussen de
Thalassianen en de scheepsbemanning
van de Magellan intensief zou zijn
Clarke's roman is gebaseerd op het
reeds in de vijftiger jaren geschreven
kort verhaal „The Songs of Distant
Earth" (te vinden in de bundel „Even
diep adem halen", 1958) en kan eigen
lijk worden beschouwd als een samen
vatting van de ideeen, die in het uiteen
lopende werk van Clarke te vinden zijn.
Wat dat betreft biedt „De venre aarde"
weinig of geen verrassingen. De theorie
van de quantum-aandnjvmg, die van de
ruimtelift (uitgebreid beschreven in „De
fonteinen van het paradijs"), de geboor
te van nieuw intelligent leven en het be
staan daarvan in de kosmos (onder
meer ook al naar voren gebracht in
„2001" en „2010"), de botsing tussen ko
lonisten en rueuw-aangekomenen, het
zijn siuk voor stuk eerder gebruikte
ideeen. die niets wezenlijks toevoegen
aan het overigens njke oeuvre van Clar
ke.
Dat „De verre aarde" niettemin een
redelijk boeiende SF-roman genoemd
kan worden, zal ongetwijfeld komen
doordat Clarke (inmiddels bijna 70 jaar
oud) met alleen geroutineerd zijn ver
haal componeerde uit bestaande ele
menten, maar tevens zijn levenservarin
gen daann verwerkte, Daardoor werd
„De verre aarde" minder technisch dan
we van Clarke gewend zijn. En mense
lijker
philip jose farmer: de
dagbreker
Ontbreekt het bekende SF-schrij-
vers aan nieuwe ideeen en proberen
ze te teren op oude roem? Na Arthur
Clarke verscheen ook van Philip Jose
Farmer een nieuwe roman, die geba
seerd is op een eerder verschenen
kort verhaal van zijn hand, „De
dwarsgesneden wereld", ook wel ver
schenen als „De gesegmenteerde al-
leen-op-dinsdag wereld". Is er bij
Clarke sprake van een soort samen
vatting, Farmer heeft het oorspronke
lijke idee echter daadwerkelijk ver
der uitgewerkt en verrijkt, waardoor
allerminst van ideeen-moeheid kan
worden gesproken.
„De dagbreker" is een knappe ro
man. Het is het verhaal van een overbe
volkte wereld, waann de overheid ade-
kwate maatregelen heeft getroffen om
die bevolking in de hand te kunnen hou
den. Een wel zeer ver doorgevoerde
arbeidstijdverkorting is het resultaat.
Uitgangspunt is het feit. dat de week
zeven dagen heeft. Deel de bevolking
door zeven en laat elke gToep één vaste
dag v/erken. De ovenge tijd is geen
vnje lijd, maar is men „versteend" opge
borgen in een cylinder. Een dergelijke
oplossing voor het arbeidsvraagstuk
geeft verrassend veel mogelijkheden
voor een inventief schrijver Farmer is
zo'n auteur; hij kwam tenslotte al jaren
geleden op het idee. to^n er nog geen
sprake was van ATV De konsekwentie
van deze zeven-deling van de bevol
king is natuurlijk ook, dat er zeven rege
ringen zijn, een maandag- tot en met
zondag-regenng Zo ontstaan binnen de
samenleving zeven verschillende we
relden, die elk een eigen ontwikkeling
ondergaan. Samenlevingen met elk hun
eigen wetten, sociaal-maatschappelijke
regels, morele opvattingen, mode.
kunst en cultuur
Iedereen is dus tevreden, zou je zo
zeggen. Vervelende, tijdslurpende files
behoren tot het verleden, bij het winke
len ben je zo aan de beurt en als ieder
een zich aan de regels houdt en aan het
eind van de werkdag het huis opruimt
voor de volgende dag-groep, kun je
daar knap oud bij worden. Een jaar be
staat immers maar uit 52 dagen
Toch zijn er elementen in de dag-sa
menlevingen, die minder aangenaam
zijn. Bijvoorbeeld die zeer nauwlettende
controle van de regenng met uiterst se
lectieve spionage-satellieten, die ieder
een op straat kunnen volgen en zo nodig
kunnen identificeren. Die elke verdach
te beweging direkt doorgeven aan de
organiers, de staatspolitie, die dankzij
de vergevorderde technologische ont
wikkelingen snel ter plaatse zijn. Orga
niers, die tot taak hebben om toe te zien
op de handhaving van de rigoreuze ar
beidstijdverkorting, want er schijnen nu
altijd mensen te zijn, die méér nodig
hebben dan één dag per week
Zo'n man is Jeff Caird, zelf een orga-
mer, levend in de wereld van Dinsdag.
Of Bob Tingle, een Woensdagman. En
verder zijn er nog mensen als Jim Duns-
ki van Donderdag, Wyatt Bumppo Repp
van Vnjdag, Charles Arpad Ohm van
Zaterdag, Thomas Tu Zurvan van Zon
dag en Will Isharashvilli van Maandag
Zeven namen, eén man. Een doortrapte
dagbreker. Een misdadiger, die alle ze-
ven-dagen-wetten aan de laars lapt en
volop van het leven geruet, zeven dagen
per week. Eén man, zeven zorgvuldig
opgebouwde identiteiten.
Elke dag wordt Jeff Caird oprueuw
geboren, in een nieuwe wereld met an
dere vrienden, andere geliefden, een
andere baan Het is deze ingenieuze
dagbreker, die de katalysator wordt
van een dreigende opstand tegen het
bewind van de Verstening. Want er is
méér. Jeff Caird (en met hem zijn alias
sen) is een Immer. Lid van de groeiende
beweging Onsterfelijken in een wereld,
waarin het leven kort en de slaap lang is.
En op een gegeven moment loopt het
bestaan van het Immer-genootschap en
het leven van Jeff Caird gevaar Het be
gin van een steeds sterker wordende
onttakeling van de zevenvoudige schi
zofreen, die Jeff Caird in feite is. Was het
die steeds maar weer weggeworpen
bananenschil in de steriel gemaakte
wereld, waarover de dagbreker zijn
nek zou breken?
Farmer is er op onnavolgbare wijze in
geslaagd om een zeer schizofrene we
reld te schetsen. Een wereld, die op het
eerste gezicht zo simpel lijkt, maar ui
terst gecompliceerd m elkaar blijkt te
zitten. „De Dagbreker" laat zich lezen
als een spannende thriller, maar geeft
tevens een soms verrassende kijk op de
samenleving van vandaag, die onver
brekelijk verbonden is aan wat een
eventuele toekomst zou kunnen zijn.
Farmer vertelt zijn verhaal zonder enige
terughoudendheid, met te beroerd om
zo nodig taboes te doorbreken, mede
waardoor „De dagbreker" kan worden
beschouwd als een opmerkelijke mijl
paal in de science fiction-literatuur.
CARL SAGAN: CONTACT
De hoogleraar in Astronomie en
Roimtewetenschap, Carl Sagan, be
hoort al jaren tot de groep weten
schappers, die er van overtuigd is, dat
er buitenaardse intelligentie bestaat.
Arthur Clarke brengt in zijn, in dit
artikel besproken, roman „De verre
aarde" een hommage aan deze weten
schapper door een planeet, Sagan-2,
naar hem te noemen. Ook Clarke
deelt de mening van Sagan.
Je kunt daar natuurlijk eindeloos over
redetwisten zolang het tegendeel met
onomstotelijk is vast komen te staan en
de talrijke astronomen, astro-physici en
andere deskundigen doen dat ook met
zichtbaar welbehagen. In talnjke pole
mieken tussen voor- en tegenstanders
van de buitenaardse intelligentie-theo
rie v/orden de meest wonderlijke „be
wijzen" voor het eigen gelijk aangedra
gen. Voeg daarbij de ongevraagde bij
dragen van amateur-onderzoekers als
Ench von Damken, Charles Berlitz en
anderen, die stellen dat wij in het verre
verleden al door buitenaardsen zijn be
zocht en er wellicht van afstammen en
de verway-".' ir hompleet.
Het ziet er dan ook met naar uit, dat de
diskussie de komende decennia zal
verstommen, tenzij een intelligente be
schaving uit de onmetelijke kosmos on
ze nietige planeet met een bezoek komt
vereren en dat ook duidelijk kenbaar
maakt. Toch is de mensheid ook weer
met zo naïef, dat zij géén rekening houdt
met buitenaardse intelligentie Afgezien
nog van de talnjke UFO-meldingen
door de eeuwen heen. die in het alge
meen mei eo«. tiKs korreltje zout worden
genomen, maar tegenwoordig wel
nauwkeurig door de overheid van ver
schillende landen worden onderzocht
en in archief ondergebracht worden,
worden er ook wetenschappelijke po
gingen gedaan om m kontakt te komen
met eventuele buitenaardse intelligen
ties Zoals via het META/Sentinel onder
zoek op de Harvard Universiteit, waar
bij met acht miljoen kanalen het heelal
wordt afgespeurd op zoek naar kenne
lijk kunstmatige radio-signalen, en een
soortgelijk, nog groter, projekt van de
NASA
Op basis van deze pogingen schreef
Sagan zijn roman „Contact". Een fors
boek van ruim 400 pagina's, waarin
de hoofdpersoon, dr. Eleanor Atto-
way, aan het hoofd komt te staan van
een organisatie, die via radio-signa
len zoekt naar buitenaardse intelli
gentie. Ondanks tegenwerkingen van
collega's, die dit zinloze geldverspil
ling achten, zet zij door. Als op een
gegeven moment werkelijk kunstma
tige signalen uit de richting van Wega
worden opgevangen, is dat het begin
van een uiterst turbulente periode. De
Boodschap wordt, in samenwerking
met alle landen in de wereld die daar
technologisch op zijn berekend, vast
gelegd en geanalyseerd. Dan blijkt,
dat de Boodschap, gecodeerd in
priemgetallen, onder meer televisie
beelden bevat van de welkomst-toe
spraak van Adolf Hitler tijdens de
Olympische Spelen in Berlijn in
1936 Het lijkt er veel op, dat ie
mand een gTap heeft willen uithalen.
Maar er is meer. Al snel blijkt, dat de
Boodschap wel degelijk serieus is be
doeld en de mensheid de weg kan wij
zen naar de sterren
Carl Sagan is er in geslaagd om ons
op boeiende wijze wegwijs te maken in
de soms tegenstrijdige wereld van
astronomen met soms moeilijke 'nter-
mensehjke relaties en een wetenschap
pelijke, op prestaties genchte. samen
leving die doorweven is met de wereld
politiek „Contact" is zonder meer een
sterke pleidooi voor contmue-onder-
zoek naar buitenaardse intelligentie,
van welke aard ook. verpakt in een ver
haal, waann de droom van een geleerde
op verrassende wijze werkelijkheid
wordt.
Nergens is dat verhaal ongeloofwaar
dig. Steeds wordt op een (populair) we
tenschappelijke manier, stapje voor
stapje, de weg geeffend naar dat ene
moment van werkelijk contact met een
beschaving, ergens in het heelal.
Haarscherp tekent Sagan de hoofdfi
guren uit; elk met hun eigen tekortko
mingen. verlangens en hoop Geprojek-
teerd tegen het decor van een voort
schrijdende technologische samenle
ving, waann door Sagan aan „tal van
futurologische ideeen gestalte wordt
gegeven en de fictieve „werkelijkheid"
wordt getoetst aan bestaande weten
schappelijke theoneen.
Sagan is daarbij niet zorgeloos te
werk gegaan. Zijn technische en we
tenschappelijke uitleg van de ver
schillende theoneen is uitputtend en
is soms zelfs wat al te uitgebreid,
waardoor de handeling van dat mo
ment wordt verstoord. Dit doet echter
niets af aan de waarde van deze bij
zondere roman, die fictie op boeiende
wijze aan de realiteit van vandaag
koppelt. „Contact" is een deskundig
geschreven detective en toekomst
thriller tegelijk onder het steeds door
klinkende motto: „Wij zijn niet al
leen"
„De veire aarde". (The songs of Distant
Earth), door Arthur C. Clarke. Vertaling:
Jan Smit Uitgave A W Bruna Zn te
Utrecht. Paperback, 225 pagina's, prijs
29,90. ISBN nr 90 229 7696 3.
„Dag dagbreker", (Dayworld), door
Philip José Farmer Vertaling: Antoinet
te Renswoude Uitgave: A W Bruna
Zn te Utrecht Paperback, 250 pagina's
Prijs 29,90. ISBN nr 90 229 5458 7
„Contact" (Contact), door Carl Sagan
Vertaling: Frans Bruning Hans Lepel.
Uitgave: Van Holkema Warendorf
Unieboek te Weesp Gebonden 422 pa
gina's. Pnjs 29,90. ISBN nr.
90 269 4592 2.
