„De burgemeester kwam langs en feliciteerde ons
Hij vond het jammer dat we in de raad kwamen"
1
leu
sd
e
r
krtsn
Is
Jaarlijkse Sinterklaas
actie van De Zonnebloem
Leusden '85 bestaat één jaai
Wij zeggen maar één
keer wat we er van vinden.
.We hebben nooit de pretentie
gehad om in drie maanden de
hele boel te veranderen.11
Doorgereden
na aanrijding
Bloedproeven
Tabak, koeien
en belangen
LEUSDER
KABEL
KRANT
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1986
plaatselijk nieuws
4
LEUSDEN - Eén jaar geleden raakte politiek Leusden in rep
en roer. Oorzaak? De oprichting van de nieuwe politieke
partij Leusden '85. Het verhaal dat al weken lang de ronde
deed in het geruchtencircuit werd daarmee werkelijk. Op
richters van de Kiesvereniging Leusden '85 waren de
gang van zaken in politiek Leusden meer dan zat, zo werd
duidelijk bij de presentatie. „Als we in de raad zitten,
zullen er harde woorden vallen", verklaarde men. We zijn
nu een jaar verder. Hoe krachtig is Leusden '85?
Het heeft wel degelijk effect, maar
dat zullen ze nooit hardop zeggen."
De recente ontwikkelingen rond
't Ruige Veld zijn eigenlijk de eerste
direct aantoonbare resultaten van
de bemoeienis van Leusden '85 met
het plaatselijke wel en wee. Zoals
bekend zette de provincie Utrecht
vorige week een streep door de
plannen van het college. Leusden
'85 maakte de zaak bij de provincie
aanhangig omdat volgens haar de
sociale woningbouw in gedrang
zou komen.
BOVEN TAFEL
„Die brief naar de provincie
heeft toch het één en ander boven
tafel gehaald", aldus Stoelinga. „Er
is nu een discussie binnen het ge
meentehuis gaande over hoe er
omgegaan moet worden met ver
trouwelijke stukken en dergelijke.
Er is een aantal ongeschreven re
gels. Daar gaan wij op onze eigen
manier mee om."
Een andere discussie die Leus
den '85 heeft aangezwengeld is die
over het wel of niet nuttigen van
alcoholische dranken tijdens open
bare vergaderingen. „Wij vinden
dat dat absoluut niet thuishoort in
openbare bijeenkomsten." Dat bur
gemeester Rademaker eerder dit
jaar verklaarde dat het hier om een
„maatschappelijk aanvaard ver
schijnsel" gaat, vindt Stoelinga
vreemd. Zeker nu de overheid ak-
tie voert tegen overmatig drankge
bruik.
Hij verwijst naar een recent on
derzoek dat aantoonde dat er nogal
wat mensen met drankproblemen
rondliepen m de Tweede Kamer.
„Misschien dat hier ook eens zo'n
onderzoek gehouden kan worden",
denkt Stoelinga hardop. Wie op de
dne raadsleden van Leusden '85 let,
kan zien dat ze tijdens openbare
vergaderingen geen alcohol nutti
gen. „Na afloop van een vergade
ring gaan wij uit principe ook niet
naar de klep (het barretje achter de
raadszaal, mh.). Die draait op kos
ten van de gemeenschap. Wij drin
ken na afloop wel op eigen kosten
een biertje."
Rob Peek: ...ventileren...
FOLDER
Terug naar het begin. November
1985. Het verhaal op de voorpagina
van de Leusder Krant bracht heel
wat te weeg. Veel politici vroegen
zich af of dat nou zo aangepakt
moest worden. Bij Leusden '85 kwa
men de eerste sympathiebetuigin
gen binnen. Enkele dagen na het
artikel in de krant verscheen er een
folder die huis-aan-huis werd ver
spreid. Terwijl de eerste leden zich
aanmeldden, bezochten de oprich
ters van de partij de raads- en com
missievergaderingen.
„Van de politieke partijen heb
ben wij geen reacties gehad", zegt
Ben Stoelinga over de eerste maan
den. „Ze hebben ons verzwegen.
Dat is een grote fout geweest, denk
ik. Daar zijn ze later wel achter ge
komen."
Eind december werd de eerste
ledenvergadering gehouden. Zo'n
veertig leden kozen toen het be
stuur. „We hebben een hele leuke
tijd gehad", herinnert Stoelinga
zich. „Avonden achter elkaar pra
ten en plannen smeden. De drie fol
ders die voor de verkiezingen zijn
verschenen, hebben we zelf ge
maakt. Het was heel druk, maar ge
zellig."
VERWIJT
Leusden '85 kwam als eerste par
tij met het verkiezingsprogramma
op de proppen. „Dat was verras
send snel. Dat hebben we expres
gedaan, omdat we anders het ver
wijt zouden krijgen dat we overal
iets vandaan hadden gehaald." Het
maken van het programma was niet
moeilijk, vindt Stoelinga nog
steeds. „Dat hebben we zuiver op
ons eigen gevoel in elkaar geflanst.
Daar heb je meer aan dan aan een
programma vol clichés,"
Cntici, en met name de andere
politieke partijen, vonden het pro
gramma niet compleet. Stoelinga
wijst die kritiek van de hand. „We
hebben op een andere, met tradi
tionele manier dat programma ge
maakt. Later hebben we zaken nog
verduidelijkt in onze folders."
Pas vlak voor de verkiezingen
kwamen er reacties van de andere
partijen. „Die waren nogal neerbui
gend, laatdunkend. Ze voorspelden
dat wij geen zetel m de raad zouden
halen", somt de fractievoorzitter
kort en bondig op. Dat Leusden '85
tijdens de gemeenteraadsverkie
zing voor de grootste verrassing
zou zorgen, had men zelf met eens
durven dromen: Leusden '85 gokte
op twee zetels.
OPSCHUDDING
Vlak voor de verkiezingen lekten
de resultaten van de enquête, die
Omroep Leusden had gehouden,
uit. Dat zorgde voor heel wat op
schudding in politiek Leusden. Be
halve bij de nieuwe partij, want die
kwam gunstig uit de bus. „Er kwam
iemand langs met een soort uitslag.
Dat zorgde voor grote consternatie
onder de politici. Wij kwamen uit
op 2,3 zetels. D66 zou verdwijnen,
dat weet ik nog wel", zegt Ben Stoe
linga met een lach.
„Achteraf bleek die enquête niet
veel waard te zijn", vervolgt hij. „Al
leen wat ons betreft zat men aardig
m de richting. Het heeft ons wel een
enorm vertrouwen in de verkiezin
gen gegeven."
„Op de dag van de verkiezingen
zelf liep ik zenuwachtig rond; ik heb
de hele dag in een soort roes geze
ten. Een hele rare dag", aldus Stoe
linga. „De einduitslag kwam tijdens
de televisie-uitzending binnen.
Toen kon het met meer kapot. We
hadden gerekend op minstens één
zetel. Na de enquête werden dat er
twee. Maar drie was de grote ver
rassing."
Leusden '85 vierde, met de aan
hang, feest m De Meent. Tot diep in
de nacht. Er deed zich die avond
ook iets merkswaardigs voor. „De
burgemeester kwam langs en feli
citeerde ons", vertelt Stoelinga. „Hij
vond het jammer dat we in de raad
kwamen. Dat zei hij zo. We zijn daar
maar niet verder op ingegaan."
Ook andere partijen kwamen
met kritiek. „Ik weet niet wat we
van die partij mogen verwachten",
reageerde Com Verduin (PvdA).
„Ze hebben tot op heden alleen
maar laten weten wat we niet van ze
mogen verwachten." En Joost de
Joop Kool: ...speurneus...
steeds niet gewend aan hun taak.
„De commissie- en raadsvergade
ringen zijn continue herhalingen.
Eerst wordt alles in alle commissies
gezegd en dan nog eens in de raad.
worden niet geaccepteerd. Dat
niet zo fout als voor de verkiez®.
gen. Heel onjuist", vindt Ben Stoel®,
ga. „Wij zeggen een heleboel d®.
gen waarvan men hoopt dat die iue
gezegd worden. We zullen ze ook
blijven zeggen."
En over de samenwerking m dj
raad: „Er zit een aantal ervaren pob
tici dat ons met tactieken en tech
nieken probeert te overrompelen
Daar moeten we mee om lerej
gaan. Ze overbluffen ons wel eers
met verbaal geweld. Achteraf blijk
dan dat het antwoord op onze vra-
gen nergens op slaat. Wat dat be-
treft missen wij een hoop ervaring.
Maar we zijn ons er bewust van. Es
dat is al heel wat waard."
„Het is ons ook opgevallen datd»
ambtenaren wel heel veel aan
woord zijn tijdens vergaderingen'
vervolgt hij. „Er zijn zelfs ambteri
ren die hun eigen merung vertolke
en raadsleden verbeteren of zeUs
vermanend toespreken. Bepaald;
raadsleden worden vaak aan
woord gelaten. Veel clichés ken ja
na zes maanden al. Dan weet je pre
cies wat er komen gaat. Het barste
van de clichés; ze gooien je er dooi
mee."
Ben Stoelinga: „Als men niet reageert op wat wij zeggen, krijg je nooit
harde woorden."
door
Martin Hermens
Een partij die uit onvrede is ont
staan, maar die die onvrede in posi
tief beleid wil omzetten. Een
inwoners-vriendelijker beleid.
Want de gemeentebestuurders zijn
er voor de inwoners en met ander
som. Zo ongeveer luidt kort gezegd
de doelstelling van Leusdens jong
ste politieke gezelschap. „Het ge
weten van de gemeente Leusden",
zo zei men zelf. „Op het moment dat
er iets is wat niet kan, zeggen we
dat", legt Ben Stoelinga één jaar
verder (én wijzer) uit.
Echt harde woorden, zoals ons
vong jaar beloofd werd, zijn er nog
met gevallen. „Als men niet rea
geert op wat wij zeggen, krijg je
nooit harde woorden", vindt Ben
Stoelinga, sinds de gemeente
raadsverkiezingen van 19 maart
fractievoorzitter van Leusden '85 in
de raad. „Men laat ons gewoon wat
zeggen, maar men reageert er met
op. Dat is een tactiek. Dezelfde
stomme tactiek als voor de verkie
zingen."
EFFECT
Gevolgen heeft de komst van
Leusden '85 m het politieke veld in
ieder geval wel, vindt de fractie
voorzitter. Hij heeft het over het ef
fect van het wakker schudden. „Wij
hebben gezegd dat wij contact met
de mwoners van Leusden zouden
houden. Dat doen we ook. De WD
heeft dezelfde soort plannen aan
gekondigd. Ook de PvdA gaat naar
de bewoners toe heb ik gehoord.
Dat zullen ze nooit op ons toeschrij
ven, maar wij hebben ze wel wak
ker geschud."
Stoelinga; „Wij hielden een hand-
tekeningenaktie voor het zwem
bad. De WD reageerde daarop
met een soortgelijke aktie voor de
grenscorrectie bij Oud-Leusden.
Het absolute hoogtepunt van één jaar Leusden '85: het enorme succes tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Op
de foto: lijsttrekker Ben Stoelmga wordt gefeliciteerd door zijn vrouw.
Jongh (WD): „Ik denk toch dat de
mensen, die op die partij gestemd
hebben, zich niet helemaal hebben
gerealiseerd waar ze op gestemd
hebben."
NIHILISME
Feller was de kntiek van Harm Of-
fereins (GPV/SGP) en Dick Tigche-
laar (voorzitter CDA). „Dat zoveel
mensen hun onvrede hebben geuit
door op deze partij te stemmen,
vind ik bedenkelijk. Dat pleit in fei
te niet voor de kiezers, gezien het
toch wel erg magere programma
van Leusden '85. Je kunt vanuit ne
gativisme nu eenmaal niets opbou
wen", aldus Offereins. „Dat een
partij met niets anders dan nihilis
me drie zetels kan verkrijgen, vind
ik heel erg", zei de CD A-voorzitter.
Met name de reactie van de
CDA-er viel verkeerd. Stoelinga:
„Dat vond ik schandalig ten opzich
te van de kiezers. Aan de andere
kant is het typerend voor de be
stuurders vóin toen en nu. Hoe men
zich in het hoofd haalt dat tweedui
zend kiezers verkeerd hebben ge
stemd. Als je dat durft te beweren,
dan ben je helemaal... Schandalig.
Dat is een onderschatting van de
democratie. Een gevaarlijke opvat
ting ook."
Het overrompelende succes had
heel wat tot gevolg. In de zes weken
tussen de verkiezmgen en de instal
latie van de nieuwe raad werd in
tern de boel geregeld. „We moes
ten het bestuur overdragen omdat
raadsleden niet in het bestuur mo
gen zitten. Daarnaast moesten we
ons voorbereiden op onze taak."
Na ruim een maand functioneren
m de gemeenteraad zijn de dne af
gevaardigden van Leusden '85 nog
Het heeft ons verbaasd hoe vaak je
hetzelfde verhaal hoort. Wij zeggen
maar één keer wat we er van vin
den. Waar we precies de accenten
moeten leggen, moet de ervaring
ons leren."
PRETENTIE
„We hebben nooit de pretentie
gehad om in drie maanden de hele
boel te veranderen", zegt de frac
tievoorzitter van Leusden '85.
„Maar we hebben wel al veel ver
oorzaakt." Hij noemt de kwestie
kinderdagverblijf als voorbeeld.
„Daar hebben wij provocerende
opmerkingen over gemaakt. Wij
vinden dat dat er moet komen en
dat het moet worden gesubsi
dieerd. Evelien Blom van het CDA
zei dat ze blij was dat na acht jaar
een kinderdagverblijf kan worden
gerealiseerd. Dat vind ik een
schandalige uitspraak; niets om
trots op te zijn. Wij hebben het na
vier maanden bereikt."
Een strijd waarin Leusden '85 al
snel terecht kwam was die om de
bezetting van de commissies. Zo
mocht Leusden '85 maar met één
persoon m de diverse commissies,
terwijl de PvdA overal twee leden
mocht afvaardigen. Een orgaan als
de Planadviesgroep stond eerst
niet open voor de club en later weer
wel. Stoelinga:Je ziet het heel dui
delijk: de PvdA mag een heleboel.
Ze zijn met meer de stouterikken,
maar wel de geaccepteerde oppo
sitie. Leusden '85 wordt overal bui
ten gehouden. Het feit dat wij er zijn
is gunstig voor de PvdA."
HEEL ONJUIST
„Dat gevoel hebben wij ook. We
„We voelen ons buiten het ge
meentehuis prettiger als erin. Data
de mening van heel de fractie. We
gaan liever de wijken in en tele
foontjes behandelen. Joop Kod
houdt van het spitwerk. Die rijd
stad en land af. Het zit- en praat-
werk is een hele saaie bedoeling
Het is niet zo boeiend als ik me ha;
voorgesteld. Ook teleurstellen;
vaak. Goed voorbereide argumen
ten worden er afgedaan met cü
chés."
Als hij dat vooraf had geweten
had hij het dan toch gedaan? He!
blijft even stil. „Ik heb wel eens mij!
bedenkingen", bekent hij later. „Oj
het ene moment denk je; ik be:
goed bezig. Op andere momenta
is het minder leuk. De zittingen
het gemeentehuis bijvoorbeeld. ft
ben daar niet zo happig op. Ik het
wel eens het idee dat we beter op
de tribune kunnen zitten. Dan zo»
den we ons prettiger voelen, ft
denk dat er toch al een heleboé
dingen veranderen door onze aan
wezigheid."
„Het draait contmu om financin'
zucht Stoelinga. „Dat is ook belang
rijk, maar er is meer dan alleen gek
in het leven. Of wensen wel of nie:
gehonoreerd worden, hangt af vaa
het geld."
PUBLICITEIT
LEUSDEN AI sinds 1949
organiseert de nationale ver
eniging De Zonnebloem in sa
menwerking met de KRO-
radio en t.v. onder het motto
„Zon in de Schoorsteen" een
jaarlijkse Sint Nicolaasca-
deau-actie. Als nationaal eve
nement rond het Sinterklaas
feest is deze actie niet meer
weg te denken.
De actie is met name bedoeld
voor chronisch zieken, gehandi
capten en hulpbehoevende oude
ren, die door hun ziekte of handicap
dreigen te vereenzamen en aan wie
het Sint Nicolaasfeest ongemerkt
voorbij zou kunnen gaan. Meer dan
75.000 gezonde Nederlanders zul
len in de komende weken voor hen
een Sinterklaaspakje gaan maken.
Het gaat dan beslist niet om een
duur cadeau, maar vooral om een
aardige en nuttige attentie, feeste
lijk verpakt en voorzien van een
rijmpje of gedichtje.
„Zon in de Schoorsteen" is een
jaarlijks terugkerend gemeen
schapsfeest geworden. Iedereen,
van welke gezmdte dan ook kan
aan de actie meedoen. De Zonne
bloem vraagt slechts aan gezonde
mensen: Maak ook eens een pakje
voor een zieke.
Bij geen enkele Zonnebloemac
tie zijn zoveel medewerk(st)ers be
trokken als juist bij deze Sint Ni-
colaasactie. Ook worden nooit zo
veel zieken bereikt als bij dit eve
nement. Het nationaal bureau van
de Zonnebloem (postbus 2100,4800
CC Breda) wordt door centrale pos
ten ondersteund met de verwer
king van de adressen van zowel de
zieken, als van de mensen die een
pakje willen maken.
In Nederland zijn tienduizenden
langdurig zieken, aan wie het Sin
terklaasfeest ongemerkt voorbij
gaat. Wilt u één van hen verrassen
met een pakje vol zon en vriende
lijkheid, dan kunt u schriftelijk con
tact opnemen met de centrale post
in uw provincie. Sluit u een postze
gel bij van 75 cent. U ontvangt dan
na 15 november van de centrale
post de gegevens.
Mensen m de provmeie Utrecht
kunnen terecht bij De Zonnebloem,
Postbus 300, 3730 AH De Bilt. De
contactpersoon in Leusden is me
vrouw C. Blom, Zwarteweg 27, tele
foon 033-944926.
LEUSDEN - Maandagavond deed
automobilist V. uit Leusden aangifte
van het doorrijden na een aanrij
ding. De man parkeerde omstreeks
kwart voor elf zijn auto bij De Korf,
om binnen een pakje sigaretten te
kopen. Bij terugkomst enkele minu
ten later, bleek m de voorbumper
van zijn auto, een Mazda 323, een
forse deuk te zitten, mogelijk ver
oorzaakt door een trekhaak. De po
litie zoekt getuigen. Die zouden er
mogelijk zijn, omdat omstreeks dat
tijdstip een aantal sporters De Korf
verliet.
LEUSDEN/ACHTERVELD - In de
nacht van maandag op dinsdag zijn
twee bestuurders in de gemeente
Leusden aangehouden wegens rij
den onder invloed.
Omstrreeks kwart voor een 's
nachts werd in Achterveld P.B. uit
Ederveen aangehouden. Om half
vier gebeurde dat in Leusden met
T.K. uit Veenendaal.
Beide mannen moesten een bloed
proef ondergaan en kregen een rij
verbod.
Over publiciteit heeft Leus
den '85 het afgelopen jaar geen
klagen gehad. Het begon met
het veelbesproken artikel m de
Leusder Krant van donderdag
7 november 1985. Met name
speurneus Joop Kool deed toen
wat rake uitspraken. „Het is me
bekend dat grote groepen
mensen binnen de WD het po
litieke gedrag van de wethou
der (lees: Wagenaar. mh) meer
dan zat zijn. Als ik het goed
schat, zullen mensen uit alle
politieke partijen die nu in de
raad zitten straks op ons stem
men. Omdat ze er allemaal ta
bak van hebben hoe in Leus-
den bestuurlijk wordt aange
rommeld."
Ook wethouder Van Wou
denberg (CDA) kreeg een
veeg uit de pan van Kool. „Ik
heb wel eens tegen wethouder
Van Woudenberg gezegd, bij
de opening van het nieuwe
honk voor de Rockers: 'Me
neer de wethouder, je koeien
staan er nog beter voor, op stal,
dan de Leusdense jeugd.' En
dat is ook zo."
In de sene interviews met
aankomende raadsleden zei
penningmeester Rob Peek: „Ik
wil belangen ventileren die tot
nu toe met vertegenwoordigd
zijn." Peek gaf de PvdA nog
een trap na: „De behoeften
moeten duidelijk gemaakt
worden. Niet alles zonder slag
of stoot afwimpelen. Dat doet
de Partij van de Arbeid wel:
vier jaar oppositie is blijkbaar
iets te lang voor ze."
Een stukje verder m dat in
terview: „Ik kan geen namen
noemen van mensen die het
echt verkeerd doen. De laatste
vier jaar was er een verslap
ping van de raad. Wij gaan de
raad wel eens wakker schrik
ken met de fnsse wind van
Leusden '85."
Ook lijsttrekker Ben Stoelin
ga kwam m diezelfde serie in
terviews aan het woord. De
PvdA moest het wederom ont
gelden: „De PvdA is er nooit in
geslaagd om iets te verande
ren. Ze zijn te netjes, laten alles
over zich heen gaan. Dat geldt
ook voor andere partijen: ze
zijn te slap, niet krachtig ge
noeg."
Voor de burgervader had
Stoelinga eveneens geen goed
woord over. „Als ik zie hoe Ra
demaker de oppositie behan
delt, dan denk ik tjongejonge.
Ergens moet je een fatsoens
grens trekken. Maar het wordt
allemaal geaccepteerd. Hoe hij
mensen in discussies afkapt,
vergadering leidt, discussies
wendt. De familie Leusden ac
cepteert dat. Maar het respect
dient van twee kanten te ko
men."
Eén dag voor de gemeente
raadsverkiezingen kwam
Leusden '85 weer volop in de
publiciteit. Anneke Eman gaf
toen opening van zaken inzake
haar proces tegen Jan Wage
naar. Met die aandacht was
Ben Stoelinga niet tevreden.
„Als Leusden '85 hebben wij
hier niets mee te maken", ver
klaarde hij.
Veel mensen betwijfelden of
Stoelinga gelijk had. Anneke
Eman stond op de kandidaten
lijst van Leusden '85 voor de
gemeenteraadsverkiezingen.
Bovendien was het Joop Kool,
nummer dne op diezelfde lijst
en momenteel raadslid voor de
partij, die ervoor zorgde dat
Eman's verhaal de krant haal
de. Hoe het nu ook precies in
elkaar zat, een opmerkelijke
ontwikkeling zo vlak voor de
verkiezingen was het in ieder
geval.
Ook na de verkiezmgen
bleef het „rumoerig" rond
Leusdens jongste politieke
partij. Tijdens de raadsverga
dering van vorige maand
barstte de bom voor het eerst
pas echt goed naar aanleiding
van het besluit van Gedepu
teerde Staten om geen goed
keuring te verlenen aan de
grondaankoop van de ge
meente in 't Ruige Veld. Wet
houder Wagenaar verweet
toen Leusden '85 de zaken an
ders bij GS te hebben voorge
steld dan ze in werkeüjkheid
waren.
Joop Kool, niet op zijn mond
je gevallen, reageerde alert:
„Onlangs trok staatssecretaris
Brokx zijn conclusies. Ik ver
wacht dat deze wethouder dat
ook doet."
Gelachen werd er in ieder
geval.
Tot slot de publiciteit. Leusdej
'85 is het afgelopen jaar heel wat is
het nieuws geweest. „Daar zijn wq
heel blij mee", verklaart Stoelmgi
haast overbodig. En dan: „Het con
tact tussen het gemeentebestuur e?
de media zou beter en intensieve:
moeten zijn. Er zou een soort var
wisselwerking moeten komen zo
wel informatief als m de yoorlich-
tingssfeer."
„Ik heb moeite met de politieke
sfeer in met name Leusden Nu. D2
blad krijgt echt een bepaald kleur
tje. Dat is foute boel. We zoeken zeü
ook vaak de publiciteit op. Dat
heel belangrijk. Wat er binnen
het gemeentehuis gebeurt, is ni
vaak maar voor een heel beperkte
knng."
(advertentie!
IEMAND
FELICITEREN?
Dat doe je toch via
de felicitatie
rubriek van de
LEUSDER KABEL
KRANT?
Felicitaties 6 - per
eerste 2 regels.
Elke regel meer
6.- extra.
Vandaag opgegeven,
morgen op de kabel.
het dagelijkse kijk
nieuwsblad in de
gemeente Leusden op
KANAAL 4
Opgave: kantoor
Leusder Krant,
Asschatterweg 19,
Leusden-Centrum.