'Ik schrap veel. Hoe minder
stoffering in m'n werk, hoe beter'
wel koop
weikoop
Q De Flint
Uit in Amersfoort
avondportier
Sylvia Snabel, schrijfster van novelle 'Het Antwoord':
'viiiV5,60
8,45
ET1 18,75
HET ANTWOORD
Uitslagen
kaarttoernooi
De Hessenkar
Tussenstand
klavier
3ezers.I
schrijvers-
Weikoop voor de beste kwaliteit diervoeders
LUNTEREN
ERMELO
SYLVIA SNABEL
Antilopen
'Proficiat,
Gouden Paar'
DINSDAG 6 JANUARI 1987
LEUSDER KRANT
Bij Uitgeverij Scripta Manent in Hoogland is de novelle ,,Het
Antwoord" van Sylvia Snabel uitgekomen. Na de gedichtenbun
dels „Van het donker ben ik" (1981), „Een duif op de violen (1982)
en „Pijlen in mijn schaduw" (1986) nu een prozastuk van deze
schrijfster. Een metafysische benadering van haar groei van
jong meisje naar volwassen vrouw, die het dwingend controle
rend Godsbeeld uit het oude familienest moest omploegen tot een
erkenning van eigen verantwoordelijkheid. In een situatie van
niets weten, van en over vrijwel niets zeker zijn, met alleen het
besef van het geluk om daar verwonderd over te mogen zijn.
Wie is Sylvia Snabel? Haar ou
ders waren behoorlijk op leeftijd
toen zij werd geboren als nako
mertje en zij beschouwt zich dan
ook als enig kind, omdat haar
broers zeventien en achttien jaar
ouder zijn dan zij en zij hen nooit
thuis heeft meegemaakt. Ze erfde
het creatieve van haar vader en
de sociale bewogenheid van haar
moeder. Ze groeide op in Leus-
den-centrum, dat in 1956 toen ze
daar kwam wonen nog een echt
katholiek dorp was. Als niet-ka-
tholiek kind had ze het daar erg
moeilijk om zich te handhaven.
Bovendien had ze oude ouders en
was haar vader musicus. Alle
maal bijzonderheden, die een
kind stigmatiseren.
„Dat tekent je al vroeg. Je bent al jong
een buitenstaander en rnoet leren
overleven. Ik kreeg middelbaar Mon-
tesson-onderwijs, omdat de ULO van
geen kanten lukte. Een arts raade mij
aan het IVO te doen; dan zou het met mij
toch nog wel goed kunnen komen
Al heel jong trouwde ik, zeventien
jaar. Ik ben nu evenveel jaren ge
trouwd. Dat heeft me wel geleerd wat
door
Anco Mali
liefde is en ik denk dat dat wederzijds is
geweest. Ik heb een dochter van vijf
tien Voor de rest doe ik sociaal werk en
heb ik recent van mijn vriend Bemoldus
Sibum uit de Dichters-Knng de uitgeve
rij Scnpta Manent overgenomen
Toen ik mijn opleiding MBO af had
wilde ik de start maken naar een studie
psychologie. Ik moest een colloquium
doen. want ik kwam wiskunde tekort.
Dat was m 1979, een splitsing m mijn
leven. Mijn moeder stierf, mijn vader
was dne jaar tevoren overleden"
BEWUSTER SCHRIJVEN
„Juist door het verlies van mijn beide
ouders begon ik in diezelfde periode
ook bewuster te schrijven Er moesten
dingen geklaard worden. Toen kwam
ik op het station in Amersfoort Steven
Membrecht tegen. Die ontmoeting is
een geweldige ommekeer in mijn leven
geweest. Hij ontving me met een kopje
koffie in De Oude Tram, en zei „Psy-
Sylvia Snabel.
chologie mag jij nooit studeren. Jij moet
zélf gaan nadenken. En nu kiezen wil je
psychologie doen of schrijven."
Ik heb gekozen en ben gaan werken
als leidster in de gezinsverzorging en
ben doorgegaan met schrijven, denken
en héél veel lezen. Wat je door dit alles
heen ziet is dat steeds belangrijk voor
me is; de relatie tot de ander, die een
bron van kennis en leren is En dan kom
je op de liefde, een woord dat je tegen
woordig nauwelijks mag gebruiken,
maar ik doe het toch. Een stelregel van
An ais Nin spreekt mij aan: „Het enige
goud in deze v/ereld is de liefde." En dat
houdt alle soorten liefde in, voor de
natuur, voor de geest, voor de mede
mens, en noem maar op."
Waarom heb je dit keer voor de no
velle-vorm gekozen9 Ik beschouw ..Het
Antwoord" als een soort overzicht,
waann je rekenschap hebt willen geven
van hoe je tot nu toe bezig was.
,Ja, mm of meer is dat zo. Rond mijn
21ste begon het losmakingsproces en
rond mijn 27ste, voor zover zoiets rond
kan zijn, was het voor mij duidelijk ge
worden. Toen had ik echt ja tegen het
leven gezegd Toen :k het ging schrij
ven was ik al 31 Ik moest dat hele
proces nog eens doormaken, het los
maken van het Godsbeeld waarmee
een aantal waarden samenhing, die ik
uiteraard ook moest loslaten. Aan het
Godsbeeld zat voor mij ook een be
paalde opvatting van gehoorzaamheid
gekoppeld, een soort van plicht die
goed was. En dat kwam allemaal op de
helling te staan
CENSOR
„Daarom heb ik symbolisch een Cen
sor gecreëerd Je zou kunnen zeggen:
dat had ook een psychiater uit de
werkelijkheid kunnen zijn. Het is goed
geweest dat ik het later pas ben gaan
schrijven. Ik moest het verdichten en
als ik het teruglees vraag ik me af: is het
proza of poezie? Het zit er tussenin. Het
aardige is dat je een proces dat zo
bespiegelend is en waann je zo afdaalt
in jezelf, haast met anders kunt weerge
ven dan via poëzie. Daardoor hoefden
het ook met meer dan 56 bladzijden te
worden. Ik denk een beetje aan wat ik
pas op televisie van een schrijver
hoorde „Op het ogenblik moeten we
maar kleine dingen maken." Ik heb het
gevoel dat ik zo nodig met meer een dik
boek hoef te schnjven
Ook ben ik natuurlijk nog met in de
omstandigheden dat ik mij acht uur per
Kenner diner
Nu in vernieuwde samen
stelling. .1 kg.
Vuil 9,65
Voor.'
Kenner gemengd
konijnevoer
I lel veelzijdige! totualvoer
Bevat alle benodigde
voedingsslollt'il 5 kg.
Prijzen zijn inclusief BTW
en geldig l/m 17 januari
Dokat knabbeltjes
De volledige maaltijd voot
li kat. 5 kg.
Kenner geitekorrels
Aanvullend diervoeder
voor geiten. Bevat alle
voedingsstollen die het
diei nodig heelt. 25 kg.
Voor17 16/25
Weikoop, uw specialist in
grootverpakking vani o.a.
naardebrokken, schape
brokken, gemengd graan,
legkorrels. legmeel en
vnniinekorrels.
W E L K O O P
Achterveld, Hessenweg 20b, tel. 1604
T
GROTE GROENE VAKWINKEL
dag kan terugtrekken om te schnjven
Daar komt bij dat er al zó veel geschre
ven is, zo veel wijsheid op een zó waar
devolle manier, dat ik denk: als ik nu
iets schnjf moet dat iets meuws zijn, iets
heel essentieels dat iets naar boven
haalt dat in het collectief onbewuste van
de mensen leeft. Dat wil ik graag schnj
ven. en dan zit je al heel snel in de
metafysiek Dus is het werk altijd be
spiegelend filosofisch psychologisch
van aard. Mijn gebied is het denken, het
ontdekken van nieuwe gedachten, die
zich in beelden bij me aandienen.
Waarom een novelle? Dan hoeft het
met zo lang te v/orden. Wat ik wél wil
houden is de essentie. Hoe 'minder stof
fering in mijn werk hoe bever het me is
Ik schrap veel Alleen als het nodig is en
ik denk: daar heeft de lezer echt iets
aan laat ik het staan."
KRUISVRAAG
Sylvia Snabel leest uit „Een duif op de
violen" het gedicht „Kruisvraag" voor.
Ik ben het Kruis waaraan ik sterven ga
Bestaan is met zo heilzaam
en het decor op Golgotha wordt krak
kemikkig.
God snikt onopgewekt
en troost zich af en toe
met een kunstgreep een teken van L
„Die L staat voor leven, lieven, lij
den," zegt ze.
„Ik heb nooit belijdenis gedaan. Toen
ik vijftien was weigerde ik. en dat le
verde een vresebjke ruzie thuis op,
want de erfzonden bleven nu bij mijn
vader, zei hij. „Nee vader," zei ik, "het
spijt me heel erg. maar het moet een
keer ophouden." We waren sectansch
apostohsch, dat was nogal een kleine
wereld, en ik had zoiets vaiv ik moet
eruit, want ik krijg het benauwd. Ik heb
me nooit aan laten nemen en ik denk dat
dat proces later doorgewerkt heeft,
zoiets van: waaróm met.
Christus heeft voor oris geleden bete
kende voor mij dat wij dan al klaar zijn.
Dat verdroeg ik niet. Ik wil hem wel zien
dat hij ons is voorgegaan in hoe we
zouden kunnen leven, maar niet dat hij
dat voor óns gedaan heeft. „Hij is ook
voor jou gestorven"- vresehjk, dacht ik
als kind, dat had niet gehoeven!
Later merkte ik dat mijn houding ten
opzichte van God ook mijn houding
naar de wereld bepaalde, naar de man
naar de machthebbers Toen ik het
Godsbeeld ging afbreken zag ik dat er
ook nog zoiets is als een zélf waaraan ik
moest gehoorzamen. Toen begon ik
aardig dóór te krijgen dat de mannen
wereld God als een behoorlijk machts
middel naar zich toegetrokken heeft. In
de toekomst, vind ik, zal de vrouw een
veel belangrijker rol moeten gaan spe
len in het christendom en zal heel be
langrijke nieuwe ideeen binnen het
christendom moeten aandragen wil het
christendom voor vrouwen zoals wij,
die niets meer voor zoete koek nemen,
nog levensvatbaarheid hebben."
TEGEN VERENIGINGEN
„Ik heb steeds meer iets tegen ver
enigingen. Ik probeer er van zo mm
mogelijk bd te zijn om open te kunnen
blijven staan, niet te verstarren, het dia
lectisch denken m mij met kwijt te ra
ken en schijn en wezen steeds weer op
elkaar te betrekken Ik wil er bij bbjven
en zélf verantv/oordebjk zijn. Dat werkt
naar mijn schnjven toe ook zo Ik mag
wel schnjven. maar ik mag niet zo maar
wat vertellen. Je neemt de pen op, dat is
goed, maar je stuurt het de wereld in,
dus je bent verantwoordebjk.
Wat mij heel bezorgd maakt is de
Foto. I've got the Bullets
Periode: 8 t/m 21 januari
do 8 Tineke Schouten
Tien in toj
pvori
20.15 uur Theater. UITVERKOCHT
za 10 Muziek- en dansgroep Pandora
en Peter van der Linden
Dansen uit de Hadës
20.15 uur Theater,
wo I h W i rite re i reus Martin Hanson
presenteert twee voorstellingen van het
Staatscircus van <le D.D R
lk 15 uur Theater.
19 uur Theater,
do 15 Purper
Purper de 5 de
20.15 uur Theat
yr 16 Popconcert
Time Bandits
i. Nog beperkt plaats
VoorprogrammaI've »|ot the Bullet-.
20. 15 uur Stadsh.il
za 17 Danskern
Fables tor our t i nu.
20.15 uur Theater
zo I8 Kof f i econce r t
Tango Orkest El Choclo
12 uur Theater.
di 20 Hel Gelders Orkest
Di r igen tLucas V i s
Solist- Theo Plof, viool
2015 uur Stadshal
wo 21 Het Gebeuren
Druppels op gloeiende stenen
van Roiner Werner Fassbinder
20.15 uur Theater
wo 21 Rob de N i j s
20.15 uur StadshaI
Kaartverkoop v.a. één week voor het evenement
ma t/m vr 12-14 en 1630-17-30 uur; telefonisch
12 30- lk en 16.30-17 30 'uur, tel. 0 33" 72609** -
Het Prot.-Chr. Ziekenhuis "de Lichtenberg"
is een algemeen ziekenhuis met een
kapaciteit van 500 bedden Het heeft een
streekfunktie voor de regio Utrecht-Oost/
Noordwest-Veluwe Ruim 1200 medewerkers
hebben hier hun werk.
Binnenkort ontstaat binnen de Algemeen
Civiele Afdeling van de Civiele Dienst een
vakature voor een
De werkzaamheden bestaan o.a. uit
verstrekken van informatie, ontvangen van
bezoekers, bedienen van de telefoon,
kontroleren en afsluiten van werkruimtes.
De werktijden zijn van 17.30 - 24 00 uur.
Gedurende 2 avonden per 14 dagen, met
name in het weekend Daarnaast zult u
moeten invallen bij afwezigheid van collega
portiers. (Dit zowel in het ziekenhuis alsook
in de polikliniek, werktijden van 17.00 -
19.00 uur).
Gezien de aard van de funktie wordt met
name mannelijke kandidaten verzocht te
reflekteren.
Van de kandidaten wordt verwacht dat zij
beschikken over bij voorkeur een MAVO-
opleiding, representatief voorkomen, goede
contactuele eigenschappen, enig overwicht
en een leeftijd van minimaal 25 jaar.
Inlichtmgen over deze funktie kunnen wor
den ingewonnen bij mevrouw G. van Dragt,
hoofd Algemeen Civiele Afdeling,
tel (033) 65 55 55, toestel 2020
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u binnen
10 dagen na verschijnen van dit blad
richten aan de dienst Personeelszaken,
Postbus 4150, 3800 ED Amersfoort.
Dorpsstraat 191
08388-4416/2058
Hamburgerweg 195
03417-53604
angst voor binding, die bij mensen leeft,
de angst voor duurzaamheid. Niet voor
de conventionele trouw, maar de ge
wetensvolle trouw van de ander. Waar
mee je zegt: ik sta voor een bepaalde
levensstijl en ga met degene die ik lief
heb verraden Dat zie je steeds meer. Ik
zie heel veel mensen, die niets voor
elkaar knjgen omdat daar waar de bin
ding zijn wond zou moeten laten zien, de
zaak afbreekt.
Als je zegt: hij had misschien moge
lijkheden gehad om het best voor elkaar
te krijgen, maar dan had hij zijn wonden
bloot moeten leggen, dan moet een
mens zeggen: we gaan door een heel
moeilijke tijd, ik móét mezelf bespie
gelen, alles op de helling zetten en me
afvragen: wèt wil ik, wat is mijn verant
woordelijkheid en zeg ik daar dan ja
tegen. Het met op een akkoord gooien,
geen latrelaties in de zin van lat: geef mij
nog de mogelijkheid om alle kanten op
te kunnen en een appeltje voor de dorst
te hebben.
Ik wantrouw de zinnen van mensen,
die zeggen: ik maak wel uit wat ik doe,
ik doe waar ik zin in heb en ik wil mijn
volledige vrijheid Ik vind dit gevaar
lijke uitspraken, omdat ze niet m sa
menhang begrepen worden als vnj-
heid-binding
„Hetzelfde geldt voor afspraken ma-fS
ken. Ik vind het iets vreselijks, ais ik met !yj
iemand geen afspraken kan maken. „Ja, w
dat heb ik wel gezegd maar..." Ik wil ra
vooral het oorspronkelijk denken vaiv.-j
mensen in deze wereld beschermen,.,
dat mensen zich een aantal uren per :l
dag terug durven trekken om zichzelf I
levend te houden. Juist omdat we in een a
wereld leven die oris overlaadt met info
en media. We worden geprogram-
meerde poppen. Daarom doe ik een^
beroep op het zelf denken, waardoor,-
J-
we ook onze verhouding allerminst als
een sleur zullen betitelen.
Dan zeggen mensen, als je zo leeft: je
bent kleinburgerlijk. Ik wil de uitspraak™
van Sartre gebruiken tegen zijn studen-
ten die hem vroegen wat (kleinburger
lijk is: „Dat is eeuwig en altijd maai
weer het zichtbare belangrijker vinden
dan het onzichtbare." En oh, wat kom ik
daar veel mee in aanraking." Als je
misschien vijftig jaar geleden tegen je
buurvrouw zou zeggen: ik schnjf, zou ze
gezegd hebben: ik pak meteen een
stoel, want dan hebben we een paar
heerlijke uren!
Als ik nu zeg dat ik schrijf vrager
ze: „Hoeveel levert het op, verdiem
het een beetje?" En daar gaat het niet B
om! Verschrikkelijk!,.
ACHTERVELD - Vrijdag
avond werd de vierde
ronde gespeeld van het
Hessenkar kaarttoernooi.
In verband met diverse an
dere evenementen waren
er ditmaal slechts 24 deel
nemers. Er was deze avond
LEUSDEN - Ook in 1987
gaat het klavervier-spel in
Blij hof aan de Ansfriduslaan
gewoon door. Elke maandag
avond vanaf 20.30 uur zijn de
liefhebbers van harte wel
kom.
De stand is momenteel als volgt:
weer een aantal praktische
prijzen te winnen.
De prijswinnaars waren:
1. Ron Groenestein 5225 pnt.
2. G. Prinsen 5130 pnt
3. Ans Steenbeek 5060 pnt
4. Kees van de Breemer 5017 pnt
5. H. Hoogland 4866 pnt p
6. Mevrouw Wouters 4753 pnt
7. Mevrouw Pronk 4726 pnt
8 Wim van de Horst 4672 pnt
9. E Wouters 4621 pnl
10. Mevrouw Pnnsen 4589 pnt
11 Gerard van Hamersveld
4442 pntu
12 Cor de Vette 4423 pnt.a
13. Bart van Middelaar 4412 pnt
14. Annette Voskuilen 4402 pnt e'
De poedelprijs was voor Corn
van Marwijk met 3355 pnt. ei
rc
e
o
(12)8. Mevr M Tnel
(8)9. Hr. A. v. Kampen
10) 10. Hr. R. Boschman
(11)11. Mevr. M. v. Kampen
(9) 12. Hr. M. Slingerland
(17)13. Hr. J. v.d. Mosselaar
(13)14. Mevr. M. v.d. Krol
(15)15. Hr. W v.d. Kauwen
(16)16. Mevr.J de Ridder
(14)17. Mevr. R. v. Reenen
(18)18 Hr. H. de Jong
(19)19. Mevr J de Jong
(21)20. Mevr E.Glas
(20)21. Mej.S Mons
(22) 22. Mevr J Jasperse
(1)1 Hr.H.Drogt
(4) 2. Mevr T Hendriks
(2)3. Hr. R. v. Zantvoord
(5) 4 Hr. J. Coens
(3)5. Hr.C de Ridder
(6)6. Mevr. C Kavelaar
(7)7 Hr P Triel
79942
79722
79230
78748
78531
78378
76945
7672c
767 ld
7642>:a
76175,.
75981
7530ie:
7494581
749116:
7463G1
7455SWW
7438!ft
7320iL
713^
71175~
6875:e
C
V\
K.C. Antilopen
UITSLAGEN
ZAALKORFBAL
Pupillen
R D.Z. 01 Antilopen 01
4-1
Aspiranten
Antilopen Al - O V V.O. Al 8-4
Ermelo A1 - Antilopen A2 5-4
Antilopen BI-MeeuwenBI 1-1
Unitas C3 - Antilopen C2 2-8
Woudenberg D2 - Antilopen D2 9-1
Revival D1 - Antilopen D1 2-8
Antilopen J1 - Luto J1 16-6
Senioren
Antilopen 1-V.E O. 1 11-14
Antilopen 2 - Z.K.V. 2 12-8
Antilopen 3 - Altius 3 10-7
Meeuwen 3 - Antilopen 4 5-7
Antilopen 7 - Altius 6 5-4
Hellas 3 - Antilopen 6 2-4
Woudenberg 7 - Antilopen 8 15-1
Antilopen 9 - Sparta 7 9-6
Hoe herinneren de ouderen on
der ons zich nog 7 januan 1937: de
dag waarop Prinses Juliana er,
Prms Bernhard in het huwelijk tra
den. Wat een vreugde! En nu op
nieuw, wat een vreugde dat di-
bruidspaar zijn gouden huwelijks
feest mag beleven, samen met hui
vier kinderen en veertien kleinkin
deren. De officiële viering is op 3-
april a.s., maar er is alle aanleidinc
ook op 7 januari aan onze vreugd'
uiting te geven. Dus vlaggen uit!
Veel heeft het Koninklijk
bruidspaar in die 50 jaar beleefd e
doorstaan. En veel, zeer veel heel
het voor ons Land gedaan, natie
naai en internationaal. Graag betu
gen wij onze dank en respect hiei
voor. Het gouden paar mogen nó
vele jaren worden gegeven in ge
zondheid en geluk in hun familie e
temidden van het Nederlands
Volk.
De Burgemeester van Leusden
Mr. J. W. M. Rademaker