Politiek vuurwerk over maatregelen; jetel wethouder van financiën wankelt commentaren— meningen- ■eusder knort: /"rij uitvoerige discussie in Leusdense raad over voorlopig lapport bijzondere commissie inzake representatie-uitgaven: /ermiste agenda's geestelijk ïgendom van gebruiker' 'Onfrisse politiek krijgt het speurwerk, dat het verdient' 'College moet privé-uitgaven terugstorten in gemeentekas' 'Gemeentesecretaris Van Gooi was de grootste scharrelaar' DE LEUSDER KRANT: Voorbarig KANTOOR LEUSDER KRANT DINSDAG 26 MEI 1987 gemeenteraad (van de redaktie) LEUSDEN - De Leusdense gemeenteraad heeft zich afgelo pen donderdag niet onbetuigd gelaten over het voorlopige rapport van de bijzondere commissie inzake de represen tatie-uitgaven van de gemeente in 1985. PvdA, Leusden'85 en D66 lieten er geen twijfel over bestaan, dat zij van mening zijn dat hetgeen tot op heden is geconstateerd wat hen betreft al voldoende is, om wethouder van financiën Fons Ummels te laten vertrekken. CDA, WD en GPV/SGP op hun beurt verklaarden ondubbelzinnig, dat ook zij de onderste steen boven willen zien in het onderzoek, en daar ook de consequenties van wensen te trekken. Maar pas als het onderzoek voltooid is. Wat betreft de tweede opdracht van de commissie, een onderzoek naar het ontslag van gemeentesecretaris Reier van Gooi las Corri Verduin (PvdA), voorzitster van de bijzondere commissie, een korte verklaring voor. Daarin werd geconstateerd, dat de noodzakelijke zorgvuldigheid procedurele eisen stelt, die ertoe hebben geleid, dat dat onderzoek nog niet is afgerond. Overigens verricht de commissie haar onderzoek tegen de achtergrond van de opvatting van de heer Van Gooi, 'dat hij het niet mogelijk acht zijn funktie als secretaris voort te zetten en daarmee samenhangend tegen de achtergrond van de kwesties, waarbij zijn naam genoemd wordt.' Voor wat betreft de vermiste agenda's verklaarde het coUege van B&W zich, nadat de raad zich praktisch una niem in die zin had uitgelaten, alsnog bereid aangifte te doen van de vermissing. ie- -iu de grote aantallen ongespecüi- ceerde rekeningen besparen', al dus Ineke Jansen. GRENZEN 'Om deze uitgaven te kunnen controleren op doelmatigheid had de commissie de afspraken van de gemeentesecretaris willen verifië ren in de schaduwagenda's op de secretarie, maar, natuurlijk heel per ongeluk, blijken deze verdwe nen', zo vervolgde Ineke Jansen haar betoog. Samenvattend concludeerde zij, dat de gemeentesecretaris zijn ei gen grenzen had kunnen en mogen bepalen. 'Zo is duidelijk de indruk ontstaan dat hij zichzelf verrijkt heeft op kosten van de inwoners van Leusden.' Mevrouw Jansen stelde daarop het college verantwoordelijk voor de uitgaven. 'Zij lieten dit geschar rel toe, stemden er blijkbaar mee in en ja, deden ook nog eens lekker mee. De reis- en verblijfkosten van het college waren begroot op f13.500,-, uitgegeven werd f19.400,-. Een overschrijding van zesduizend gulden. De uitgaven voor het evaluatieweekend van het college in Venlo waren extreem hoog, maar nog veel schandelijker is het dat er op de rekening voor ruim negenhonderd gulden aan privé-uitgaven staat. Ik zou dan ook van het college willen weten, of zij dit geld inmiddels hebben terug gestort in de gemeentekas.' de Burgemeester Rademaker open de discussie met de medede- g, dat het college van B&W het utengewoon betreurenswaardig nd, dat het college geen gele- nheid heeft gehad, haar visie op rapportage te geven. Zo zijn de sten van schoonheidsbehande- gen in Venlo, waarvan sprake u zijn, ten onrechte opgevoerd.' I irder bleek de burgemeester I— n mening, dat er m de publiciteit n misverstand was ontstaan over vermiste agenda's: als er al rake zou zijn van een strafbaar dan zou het m de praktische Jvoering nauwelijks haalbaar zijn dat aan te tonen. Dat was de komst van het overleg tussen de jtrictscommandant, de officier justitie en de burgemeester, in een weigering om aangifte te en was geen sprake, zo stelde 1 ïr Ineke Jansen (PvdA) kwam verklaring van haar fractievoor- ter Corri Verduin namens de bij- ndere commissie - als eerste aan woord. Zij constateerde, dat het •port van Leusden'85, door het llege van B&W destijds om- hreven als 'geschreven vanuit a ij n vooringenomen standpunt' itelijk juist bleek te zijn. Ook was g'e iidelijk, dat geldende instructies er de budgetbewaking op on- »rdelen met waren nageleefd. Dit, danks signalen aan de verant- lordelijke personen, naar volledig tekort geschoten, hij heeft misbruik gemaakt van gemeenschapsgelden en wist niet om te gaan met het budget houderschap, behalve dan waar schijnlijk ten gunste van zich zelf, aldus Ineke Jansen. REGENTESK 'Wat echter veel erger is, dan de ai genoemde, zeer twijfelachtige uitgaven, vindt mijn fraktie de hooghartigheid en de regenteske houding waarmee het college vra- VOORBEELDEN tz'HARRELAAR der In het onderzochte jaar 1985 is gescharreld met gemeen- hapsgelden. De duidelijke in- ak bestaat, bij het bekijken van nota's, dat de heer Van Gooi, gemeentesecretaris, de groot- e scharrelaar is geweest. Hij is zijn taak als hoogste ambte Mevrouw Jansen noemde daarop enkele voorbeelden. 'Waar op de instructie voor kos ten van lunch en diner staat: 'wanneer betrokkene in de onmo gelijkheid verkeert de maaltijd thuis te nuttigen' legde de heer Van Gooi dit uit door in januari, negen maal, in februari elf maal, in maart tien maal, in april acht maal en in mei zeventien maal, zo kan ik doorgaan, broodjes, lun ches te bestellen op ongespecifi ceerde nota's, met slechts zijn ei gen paraaf.' 'Carnaval 1985 leverde een re kening op van zo*n vierhonder- dertig gulden voor 194 consump ties, met één paraaf, van gemeen tesecretaris Van Gooi (De heer Van Gooi was ten tijde van dat carnaval adjudant van Prins Car naval, red.). Van de 23 bonnen voor rookwaren, waarvan slechts één bon gespecificeerd was, waren er 19 alleen afgete kend door Van Gooi, ten bedrage van f9.654,-. Zo kunnen we nog wel even doorgaan, maar ik zal u vgemeester Rademaker: 'Agenda 's zijn geestelijk eigendom van dege- die ermee werkt... gen afwimpelde, raadsleden af schilderde als wantrouwend, en daarbij heel gewoon loog. In no vember 1986 stelde Leusden'85 de vraag of er rekeningen waren inge diend die alleen waren onderte kend door de budgethouder. Het antwoord was ontkennend. Vele nota's getuigen nu echter van het tegendeel', aldus Ineke Jansen. 'Ook de bijzondere commissie concludeert, dat er vele signalen zijn afgegeven door de ambtena ren naar het college, dat het zo niet verder kon. Maar nee, er werd niets mee gedaan tot augustus 1986. Ambtenaren met plichtsbesef en verantwoordelijkheidsgevoel mochten spartelen, konden hun ta ken niet goed uitvoeren en kwa men in problemen. Dit alles vinden wij veel kwalijker. Daar valt het gescharrel met geld, drartk en si garetten, hoe schandelijk ook, een beetje bij weg.' ZIEKE SFEER 'Normen en waarden werden voortdurend verkeerd uitgelegd, een 'zieke' sfeer heerste er in dit gebouw en dat alles is niet goed te maken door te zeggen dat er fouten zijn gemaakt, of: 'ik trof een in bre de kring aanvaarde cultuur aan.' Dat zijn argumenten, waarmee klei ne kmderen zich verdedigen: luj deed het, dus deed ik het ook', aldus Ineke Jansen. Zij stelde daarop vast, dat Fons Ummels als wethouder van finan ciën de eerst verantwoordelijke was voor de gang van zaken, en herinnerde eraan, dat haar fraktie de feiten in februan van dit jaar al ernstig genoeg vond, om een motie van wantrouwen tegen de wethou der in te dienen, en de handelwijze van het college en van de secreta ris af te keuren. Het voorlopige rap port toonde volgens mevrouw Jan sen alleen het gelijk van haar frac tie maar aan. Vervolgens deed zij een beroep op GPV/SGP, CDA en WD, om de bevindingen van haar fractie - en die van Leusden'85 en van D66 - te steunen. 'Wegwuiven, toedekken, ver- goeilijken en verontschuldigen kan niet meer, net zo nun als het beken de vluchten. Daar waar-het college en de gemeentesecretaris regels hebben overtreden, waar verant woordelijkheid niet is genomen, waar aantoonbaar sprake is van onbehoorlijk omgaan met raad, ambtenaren en burgers, daar die nen sancties te komen', zo besloot Ineke Jansen haar betoog. NOG MEER Ben Stoelinga (Leusden'85) be nadrukte als volgende spreker, dat het slechts om een voorlopig ver slag ging. 'Dat betekent, dat er nog veel meer boven tafel zal komen', aldus Stoelinga. Hij veronderstelde zelfs nog 'verbazingwekkende ge gevens' over andere jaren, dan 1985, dat in dit voorlopige rapport behandeld wordt. Stoelinga stelde daarop, dat zijn partij met name het CDA en haar wethouder van financiën graag eni ge bedenktijd gaf, 'om de wethou der dat te laten doen, wat hij be hoort te doen, namelijk aftreden.' Naar de WD toe merkte Stoelin ga op, dat die partij het in februari van dit jaar helemaal bont had ge maakt, toen zij het rapport van Leusden'85 bestempelde als een ingezonden stuk, omdat de term 'rapport' een zekere mate van des kundigheid en van betrouwbaar heid inhield. De feiten hadden die opmerkingen inmiddels achter haald, meende Stoelinga. 'In de Volkskrant van afgelopen zaterdag stond: 'WD-ers zijn volgens Voor hoeve gedeprimeerd en m verwar ring.' Dat was, aldus Stoelinga, een opmerking die beslist van toepas sing was op de Leusdense VVD- fracüe. Reden, waarom hij de reaktie van de WD ook als voort vloeiend uit verwarring bestempel de. ONFRIS Ook de PvdA moest het ontgel den. 'In het afdelingsblad heeft de PvdA onlangs laten weten, dat Leusden'85 onfns speurwerk ver richt. Maar ook de PvdA - die zo graag een wethouder levert - maakt deel uit van de Leusdense 'gegroeide cultuur'. Veel ernstiger is het, dat de politiek in Leusden zich de afgelopen jaren nogal on fns heeft opgesteld door allerlei signalen, die ambtenaren gaven, te negeren. Onfrisse politiek knjgt het speurwerk, dat het verdient', aldus Stoelinga. AANGIFTE Over de verdwenen agenda's merkte Stoelinga op, dat die boven tafel dienden te komen, of dat dui delijk moest worden, wie voor het verdwijnen ervan verantwoor delijk was. 'Het college durft, zoals de afgelopen jaren in vele zaken het geval is geweest, haar verant woordelijkheid met te nemen door aangifte te doen. We gaan er van mt, dat de commissie dat dan doet. En als dat niet gebeurt, doet de fractie van Leusden'85 het', aldus Stoelinga. Vervolgens ging hij in op het voorlopige verslag. Evenals de vo rige spreekster wees hij daarbij De verschillende deelne mers aan en toeschouwers bij de discussie over het voorlopige rapport over overschrijdingen in het bud get terzake van representa tie-uitgaven zullen het over één ding eens zijn: nu al con clusies trekken is voorbarig. Enige verwondering ont stond, over de uitvoerige be togen van de fracties van PvdA, D66 en Leusden'85. Daar, denken we, is echter wel een verklaring voor. Al of niet terecht is er helaas sprake van een behoorlijke mate van wantrouwen naar de coalitiepartijen CDA en WD, waar het om eventuele maatregelen gaat. Immers, deze partijen leveren de wet houders, en het is nu een maal moeilijk, om een eigen wethouder met een motie van wantrouwen te bedan ken voor de moeite, om hem vervolgens naar huis te stu ren. Of het in de vorm van uit voerige beschouwingen ge goten wantrouwen ook te recht is, zal de toekomst le ren. Voorlopig lijkt daar ech ter weinig reden voor te zijn. Immers, zowel CDA als WD hebben in niet mis te versta ne termen aangegeven, dat ze de kwestie hoog opnemen, en daar indien de noodzaak daartoe aanwezig is, ook ge volgen aan wensen te verbin den. In feite is men daar aan de late kant mee. Al voor de ver kiezingen was immers dui delijk, dat het college van B& W niet bijster gelukkig func tioneerde. En waar gespro ken wordt over 'een gegroei de cultuur' is duidelijk, dat waar dit woord staat voor 'beschaving', in dit verband een andere uitleg van toe passing is, die van 'gewas sen' en wel 'uitwassen' in het bijzonder. Om op voorhand al te spe culeren op het mogelijke ver trek van een wethouder, is en blijft echter voorbarig zolang de rapportage niet afgeslo ten is. Er is echter een uitzonde ring. Als het waar is, wat de heer Stoelinga tijdens de ver gadering naar voren bracht, als de wethouder van finan ciën de gemeenteraad on juist heeft ingelicht op een manier, 'waarbij alleen het eindbedrag klopte', dan zou die wethouder er inderdaad verstandig aan doen, zelf de gevolgtrekking te maken die daaruit voortvloeit. Dat namelijk, is zoveel als 'minachting van de gemeen teraad'. En dat kan ook in Leusden - geen gemeente raad over zijn kant laten gaan. BELEIDSMATIG De overgrote meerderheid van de verschillende woordvoerders m de Leusdense gemeenteraad bleek het erover eens te zijn, dat gemeentese cretaris Reier van Gooi zich oneigenlijk bevoegdheden had toegeëigend inzake representatiegelden. Bovendien bleek tijdens de raadsvergade ring, dat de heer Van Gooi - getalsmatig - het overgrote deel van de met of nauwelijks verantwoorde uitgaven over 1985 voor zijn rekening heeft genomen. PROCEDURES Alnch Parson (WD) gmg daar op kort in op de aan zijn fractie genchte opmerkingen. Hij wees erop, dat zijn partij het geen goede zaak had geleken, op basis van wat gewoon een onvolledig onderzoek was, te oordelen, met meer of min der dan dat. 'Verder hebben we als fractie nadrukkelijk mgestemd met het instellen van de twee commis- trole had moeten uitoefenen', al dus Parson. Verder bleek de WD-fractie van mening, dat het de eerste ver antwoordelijkheid van het college van B&W was, om nadere normen vast te stellen op het punt van doel matigheid. 'Wij vinden wel, dat de uitgewerkte voorstellen aan de ge meenteraad dienen te worden voorgelegd', zo voegde de liberale fractievoorzitter daar echter aan toe. Ep Oostra (D66) ging in zijn kri tiek verder Hij verweet het colle ge, dat het geen standpunt bleek te hebben over het voorlopige rap port. 'Het was tenslotte maandag middag beschikbaar, dus u hebt het tijdens uw normale overleg van dinsdagmiddag kunnen bespre ken', zo hield Oostra het college voor. Naar zijn mening was wel duide lijk, dat bestaande instructies met waren nageleefd. 'Maar', voegde hij daaraan toe, 'de bestaande cul tuur is beleidsmatig in stand gehou den.' Bovendien betwijfelde Oo stra, of de gesprekken die nog met onder meer het college worden gevoerd, veel zouden kunnen ver anderen aan het denken over met name de voorbeeldfunktie. 'Ik acht dat op zijn zachtst gezegd nauwe lijks denkbaar', aldus Oostra. Ook Ep Oostra wilde wachten op het eindrapport, maar hij vroeg zich wel af, waarom de rekening voor schoonheidsmiddelen/-be- handelingen wel waren betaald als daar, zoals de burgemeester be weerde, geen sprake van was ge weest. Oostra concludeerde, dat het college had bijgedragen aan het potverteren. AGENDA'S uitvoerig op de kwalijke rol van gemeentesecretaris Reier van Gooi, die hij een centrale rol in het misbruik van gemeenschapsgel den toedichtte. Ook Stoelinga gaf daarbij een opsomming uit het rap port en concludeerde, dat de heer Van Gooi 'deze cultuur heeft opge zet, naar zijn hand gezet en in stand gehouden. Het college verzuimde m te grijpen en liet zich zelfs verlei den tot 'culturele' uitspattingen. Ronduit schande, een gemeentese cretaris en college onwaardig', al dus Stoelinga. EINDBEDRAG Wat Stoelinga het college, en met name wethouder Fons Ummels van financiën helemaal kwalijk nam was, dat pas onlangs de echte spe- cifikaties van de representatie-re kening boven tafel waren geko men. 'In oktober 1986 had wethou der Ummels op ons verzoek een specifikatie gemaakt, waarvan nu blijkt dat alleen het eindbedrag klopt. De rest was gewoon natte vingerwerk. Wij nemen dit het col lege en met name de verantwoor delijke wethouder, hoogst kwalijk. De gemeenteraad is relevante in formatie onthouden.' Stoelinga wees daarbij op artikel 95 van de Gemeentewet, dat de raad de mogelijkheid biedt een wethouder 'van zijn betrekking vervallen te verklaren', als die 'zon der genoegzame grond weigert de raad gevraagde inlichtingen te ver strekken.' Hij kondigde aan, hier bij de behandeling van het eindver slag op terug te zullen komen en deed nogmaals een beroep op wet houder Ummels, om zelf maar op te stappen. Tenslotte vroeg Stoelinga het college, of het de uitgaven voor pnvé-zaken al m de gemeentekas teruggestort had. sies', aldus Parson. Hij stelde ver der, kennis te hebben genomen van het feit dat een aantal betrok kenen nog niet was gehoord, zodat de neerslag daarvan ook niet in het vorlopige rapport verwerkt was. 'Reden, waarom we ook nu nog geen oordeel hebben', zo liet hij weten. Maar een voorlopig oordeel had ook de WD-fractie wel degelijk. 'Uit de rapportage blijkt, dat ten aanzien van tal van uitgaven de voorgeschreven formele procedu res met zijn nageleefd. In veel ge vallen ontbreken de vereiste para fen en zijn nota's met gespecifi ceerd. Daardoor worden enerzijds twijfels opgeroepen ten aanzien van de rechtmatigheid van de uit gaven, en is anderzijds controle van de doelmatigheid niet moge lijk', aldus Alrich Parson. TERUGSTORTEN Waar de WD-fractie ervan uit ging, dat de beschikbare infor matie over het veelbesproken weekeinde van het college in Venlo juist was, constateerde Al rich Parson: 'De ter inzage lig gende stukken geven aan, dat voor vele honderden guldens zou zijn uitgegeven in de strikt per soonlijke sfeer. Dat heeft onzes inziens de grens van het redelijke overschreden. Wij vinden het dan ook correct, dat de betrokke nen deze uitgaven alsnog voor eigen rekening nemen en de des betreffende bedragen aan de ge meente terugstorten, indien zulks nog niet gebeurd zou zijn.' Een eindoordeel behield de WD-fractie zich voor tot het eindverslag ter tafel komt. Ook Harm Offereins (GPV/SGP) onthield zich van een eindoordeel, 'alhoewel ik me m veel van de geuite kritiek kan vinden.' Hij wees er nog eens op, dat het nauwelijks ging om termen als potverteren of vemjken, maar om beleid terzake. Wat de vermiste agenda's be treft was Offereins van mening, dat het college daar nogal lichtvaardig over deed. 'De bij zondere commissie voelt zich da nig gefrustreerd in haar werk', zo hield hij het college voor. Ook Roelof Blauw (Leusden'85) vond het een wazig verhaal, dat burgemeester Rade maker over de agenda's had af gestoken. 'Het gaat tenslotte over stukken, die ambtenaren onder zich hebben in het kader van hun werk', aldus Blauw. OPROEP In tweede termijn herhaalde bur gemeester Rademaker nog eens, dat er geen sprake was van een weigering, om aangifte te doen van de vermissing van de vermiste agenda's. 'Maar ik zou een openba re beroep willen doen aan diegene die daar verantwoordelijk voor is, om die agenda's, desnoods una niem, terug te bezorgen', aldus de burgemeester. Verder wenste de heer Radema ker - namens het college - geen reactie te geven. Dit, omdat het college met volledig was. Wethou der Jan Wagenaar (WD) is name lijk op vakantie BETREUREN Dat werd hem duidelijk met in dank afgenomen. Ineke Jansen meldde, dat haar fractie 'zeer gein- teresseerd afwachtte, wat het col lege heeft te zeggen.' Ben Stoelinga wilde, dat het col lege althans waar het de agenda's betrof, haar verantwoordelijkheid zou nemen en aangifte zou doen. 'U legt tenslotte wel meer adviezen naast u neer", hield hij de burge meester voor. Alnch Parson vond het jammer, dat in dit stadium niet tot een defi nitieve afronding kon worden ge komen. 'Het college laat een kans liggen om op een aantal punten te reageren. Dat betreur ik bijzonder', zei hij. Evelien Blom herhaalde, in ande re bewoordingen, wat zij in eerste instantie al had gezegd: 'We zullen straks op basis van het eindrapport onze verantwoordelijkheid nemen. Maar dat kan alleen op basis van een volledig rapport. En daarvoor moet ook wat ons betreft de onder ste steen boven komen.' Harm Offereins hield de partijen, die hun kritiek al zo uitvoerig had den gespuid voor: 'Dat is wat voor- bang, die kritiek. En vooral die conclusies, want we praten ten slotte over een voorlopig rapport. Bovendien, hoe zouden we, als we nu conclusies zouden trekken, het onderzoek voort moeten zetten9' Daarop verklaarde burge meester Rademaker, dat het col lege alsnog aangifte zou doen van de vermissing van de agen da's, gezien het feit dat de com missie en de raad dat wilden. 'Maar het vervolg zien wij niet zitten. Want de commissie heeft geen recht van inzage in die agenda's, zonder toestemming van degene, die daar geestelijk eigenaar van is', aldus de burge meester. 'Het boek is eigendom van de gemeente, maar de inhoud is geestelijk eigendom van dege ne die ermee werkt', zo hield hij de raad voor. VERWERPELIJK SIGNALEN De fractie van de WD had weliswaar waardering voor het ingrijpen van het college van B& W in augustus 1986, maar 'onze fractie keurt het af, dat geduren de een reeks van jaren op een aantal posten een oncontroleer baar uitgavenpatroon heeft kun nen heersen. Ronduit verwerpe lijk is het, indien een ambtenaar in strijd met de voorschriften be voegdheden naar zich toetrekt. Niettemin is het uiteindelijk de verantwoordelijkheid van het college om erop toe te zien, dat zoiets niet gebeurt.' 'In het bijzonder kan de wet houder van financiën hierover worden aangesproken die, on danks zijn pogingen de gemeen telijke financien op orde te bren gen en inzichtelijker te maken, ook op de door de cotnmissie on derzochte terreinen meer con Alhoewel haar fractie eerst niet van plan was geweest, te reageren om dat de discussie over een tussen tijds verslag het CDA weinig zinvol leek, constateerde Evelien Blom, dat nu al duidelijk was, dat sprake was van 'een groot aantal slordig heden.' Verder betreurde zij het bijzon der, dat het college de signalen die het kreeg over het gerommel met representatie-uitgaven met - tijdig - had opgepikt. Evelien Blom stelde nadrukke lijk, dat haar fractie haar oordeel wilde opschorten tot het eindrap port, ook al omdat een aantal be langrijke mensen m de kwestie nog niet gehoord was. 'Maar de motie van het CDA in februari was meer dan duidelijk: we zullen geen ver antwoordelijkheden uit de weg gaan', aldus Evelien Blom (advertentie) Wat u nog niet wist, vertellen wij Wat u maar wilt, drukken wij Want achter het meest complete nieuwsblad van Leusden staat de meest complete drukkerij van Midden-Nederland. Vraag informatie: Asschatterweg 19, tel. 033-941495.

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1987 | | pagina 9