Overzicht van vijftig
aar Valleikanaal
)e revolutie van een eenzame
een diffuse leefwereld'
ieharrewar rond benoemingen
'entoonstelling geopend
Bijeenkomst van
landbouworganisaties
uk bezochte lezing over Simenon
-v '1
Vliegenzwam
V
plaatselijk nieuws
DINSDAG 17 NOVEMBER 1987
XUSDEN - Zaterdagmiddag vond de opening plaats van de
»r de Historische Kring Leusden georganiseerde tentoon-
lling „Het Valleikanaal van toen tot vandaag". Deze exposi-
wordt gehouden ter gelegenheid van het feit dat vijftig jaar
eden een aanvang werd gemaakt met de aanleg van het
taal.
bedoeling van de aanleg van
kanaal was om de waterhuis-
ding van de Gelderse Vallei te
«teren. Door de eeuwen heen
de vallei veel te lijden van wa-
verlast en de plannen om daar
aan te doen waren niet van
laag of gisteren, maar beston-
reeds in de 15de eeuw.
e voorzitter van de vereniging,
leer R. Polak, meende daarom
ijn welkomstwoord dat de tien
iten, die de opening te laat be-
in vergelijking daarmee niets
kenden. Hij heette de aanwezi
gen welkom, in het bijzonder de
wethouder van Welzijn Evelien
Blom, de vertegenwoordigers van
de Oudheidkundige verenigingen
uit de omgevmg en de, op een paar
maanden na, 100-jarige heer Re-
kers. De heer Rekers was de eerste
kantonier van het Valleikanaal, in
dienst van Rijkswaterstaat. Daarna
gaf de voorzitter het woord aan de
wethouder.
De wethouder had in haar rede
veel waardering voor de activitei
ten van de Historische Kring, die in
de korte tijd van haar bestaan al
veel evenementen heeft georgani
seerd. Speciaal bracht ze de nog
vers m het geheugen liggende
Open Monumentendag m herinne
ring.
Na ook nog aandacht te hebben
besteed aan de betekenis van het
kanaal voor de gemeente Leusden,
gaf de wethouder de heer Rekers
de gelegenheid het lint door te
knippen, waarmee de tentoonstel
ling was geopend. Daarna konden
de aanwezigen de expositie be
zichtigen.
Voor het publiek is de ten
toonstelling nog geopend: he
denavond van 19-21.30,
woensdag van 14-17 en van
19-21.30, vrijdag van 19-21.30
en tenslotte zaterdag van 11-
16 uur.
In de mobilisatie speelde het kanaal een belangrijke rol in en rond het
toenmahge Hamersveld. Hier passeert een patrouille het kanaal, komend
uit het inundatiegebied.
LEUSDEN - Vier afdelingen van
landbouworganisaties, de afdelin
gen Achterveld en 'Hamersveld'-
Leusden van de Aartsdiocesane
Boeren- en Tuindersbond
(A.B T.B.), de afdeling Leusden en
omstreken van het Utrechts Land-
bouwgenootschap (U.L.G.), en de
afdeling Amersfoort en omstreken
van Christelijke Boeren- en Tuin
dersbond (C.B.T.B.)., houden don
derdag 26 november een bijeen
komst in 'De Til', Hamersveldse-
weg 30. Op deze vergadering zal
de heer J. Varenkamp, voorzitter
van het Landbouwschap, spreken
over diverse ontwikkelingen.
Hij zal aandacht besteden aan de
zogenaamde superheffing en de
wetgeving op het gebied van be
strijding van dierenziekten. Verder
zal hij ingaan op de samenwerking
tussen diverse landbouworganisa
ties. In zijn toespraak besteedt hij
ook aandacht aan hun invloed op
het landbouwbeleid m Nederland
en de E.G.
Na de pauze kunnen er vragen
aan de heer Varenkamp worden
gesteld. De bijeenkomst begint om
20.00 uur.
Sint
i.
e in-
It de
luwe
i dan
aan
13.30
LEUSDEN - ,,Hij voelt een kriebel in zich en weet dat hij
moet gaan schrijven. Hij zegt voor tien dagen alle afspra
ken af. Hij laat de huisarts alle gezinsleden onderzoeken
eventuele dreigende ziektes. Hij maakt elke dag de
zelfde wandeling, laat indrukken en personen naar boven
tomen, combineert de haardos van de één met de ogen
ran een ander, de neus van een derde, de gang van een
ierde.
zoekt hij in één der telefoonboeken van over de hele
vereld naam, identiteit en adres voor zijn persoon. Op een
gele enveloppe schrijft hij burgerlijke gegevens als leef-
te sl\
heer Veldman gaf een
nde analyse van de overeen-
ten in de hoofdlijnen van het
van Simenon. Een keuze on-
erp waardoor hij voorbij
gaan aan de veelschrijverij,
deze inbachtelijkheid en de reis-
idelijkjan de auteur,
punt
et twi
de
e Leus
kop! &n
UID
>t, zod
o the
ven
en
staan
egioi
naren
moet
n bbjvt
et rege
een
bij te
nigszirt
tijd, gehuwd, baan. Hij maakt een plattegrond van het huis
en de straat van de handeling en vraagt zich af wat hij met
die man op die plaats gaat doen om hem tot het uiterste te
drijven."
Zo zat tot 1960, toen hij ophield met schrijven het zich altijd
herhalende schrijfprocédé van Simenon in elkaar, aldus
Dr. H. Veldman in zijn lezing 'De revolutie van een een
zame in een diffuse leefwereld'. Gehouden op woensdag
11 november in de openbare bibliotheek Nieren hangen-
berk voor een talrijke schare Simenonbewonderaars.
GELUIDEN
imans van Simenor. draaien
persoon in wiens huid hij
Hij introduceert de per-
ie win op het moment dat er een
bien >unt in diens leven staat te
Pfuen. Tot dat ogenblik leidt
irsoon een onopvallend le-
een bepaalde groep. Hij
mist van alles, zoals bijvoorbeeld
een blanco strafblad, compen
seert dat op allerlei manieren,
maar komt innerlijk wel in conflict
Plotseling doet zich het incident
voor, hij ontmoet een persoon die
hem nog kent uit zijn criminele pe
riode, en het conflict slaat 'op tilt'.
Hij wil niet meer aan de leiband
van de groep lopen en zich aan de
groepscode houden.
Hoe het met de persoon verder
gaat is in de diverse romans ver
schillend. Hij belandt in een diepe
crisis, doet ontdekkingen bij zich
zelf en anderen, voelt zich bevrijd
of juist benauwd. De persoon in
kwestie kan er aan het eind van
het boek beter aan toe zijn dan aan
het begin, maar zijn leefwereld
kan ook volledig instorten en ein
digen met de dood of moord
GEOMETRIE
Veldman toonde met overhead-
projectie aan dat Simenon de
ruimte waann zijn romans zich af
spelen opbouwt volgens geome
trische figuren. De lijn: hij kan
werken met de kustlijn. De hoek:
als de hoofdpersoon de hoek van
de straat om gaat gebeurt het.
Hierdoor kan hij de wereld ver-
kiemen tot de leefwereld van de
persoon. Door de kustlijn speelt
het leven zich aan zee af, waar
door de wereld achter de rotsen
of de duinen kan worden uitge
schakeld.
VERWANT
Aan de hand van kleurenrepro
ducties liet Veldman zien hoe hij
Simenson verwant acht aan de im
pressionistische schilders, die
evenals hij het licht filteren en de
contouren doen vervagen Bij Si
menon zijn de gordijnen altijd half
gesloten, het is nevelig, het mist
zwaar aan de haven, zijn hoofdper
soon draagt een dikke bril, men
kijkt door vuil glas of ziet een
beeld in een etalage, de lucht trilt:
de vormen gaan in elkaar over
Behalve met smaken en geuren is
Simenon ook altijd in de weer met
geluiden. De dorpssmid slaat op
zijn aambeeld, bij de haven klinkt
de misthoorn, m Luik weerklinken
de voetstappen van duizenden
stakende mijnwerkers, het is stil in
Parijs; iedereen is met vakantie in
augustus, met kerst of oud en
nieuw. Al die zintuigelijke ge-
waarwordigen stellen de hoofd
persoon in staat met een nieuwe
blik naar de wereld te kijken.
,,De auteur", aldus de heer Veld
man, probeert een wereld te be
schrijven waarin het routinema
tige plaats maakt voor een zelfge
kozen bestaan in het heden. In de
majeurromans (Simenon heeft ooit
eens gezegd dat hij Bach probeert
na te bootsen en in zijn romans fu
ga's wil realiseren), de Maigrets,
loopt het existentialisme minder
op een fiasco uit, omdat de com
missaris overeind blijft. In de mi
neurromans, de romans noirs, zon
der een stabiele figuur die de wer
kelijkheid beheerst, loopf het
vaak somber af."
De Simenonavond werd met het
beantwoorden van vragen uit het
publiek besloten.
(van de redaktie)
USDEN - Er dreigt enig geharrewar te ontstaan over de
mier, waarop de gemeente is vertegenwoordigd in ver
tillende besturen. De aanleieing daartoe is tweeledig,
de eerste plaats nemen nieuwe wethouders de plaats in
de vorige. In de tweede plaats heeft Leusden'85 ge-
lagd, of er plaats voor leden van haar fractie kon wor-
ingeruimd.
Dat laatste blijkt op bezwa-
dan' n te stuiten. Noch de WD
instri» £h de PvdA - met uitzonde-
ditmaal ig van het onderwerp onder
is, waar nu een PvdA-wet-
'Jder voor is - bleken er veel
hoefte aan te hebben, plaats
maken. Beide partijen vin-
OudsS n- dat hun vertegenwoordi-
puntei rs hun sporen op verschil-
3n -de terreinen hebben ver-
"aanialF
EP Oostra (D66) voegde
51 tijdens een eerste discus-
vorige week donderdag, in
vergadering van de com-
ssie voor Algemene Be
stuurszaken, nog aan toe dat hij
het helemaal een twijfelachti
ge discussie vond. 'Vertegen
woordigers van de gemeente
raad in bijvoorbeeld de Sport
stichting vertegenwoordigen
de gemeente, met een bepaal
de partij', zo hield Oostra zijn
collega-bestuurderen voor.
Ook burgemeester Panis
bleek voorstander te zijn van
een terughoudend beleid Dat
had zowel betrekking op de
aantallen raadsleden, die in
zulke besturen zitting hebben,
als op de raadgevende functie
van raadsleden in die bestu
ren. Aanleiding van de opmer
kingen van de burgemeester
waren geluiden uit de verga
dering, die pleitten voor uit
breiding van het aantal raads-
vertegenwoordigers m de be
treffende besturen. Kort ge
zegd kwam het erop neer, dat
als er dan niemand plaats wil
de maken, de raadsvertegen-
woording wel uitgebreid kon
worden.
Dat nam emgszms onplezie
rige vormen aan, toen ook Hijs
van Woudenberg (CDA) nog
emge verlangens op tafel leg
de. Zo liet hij weten, dat zijn
fractie een vertegenwoordi
ging in het schooloverleg op
pnjs stelde Lily van Amerom
(VVD), die deel uitmaakt van
dat overleg, zou dan maar
plaats moeten maken voor en
CDA-er. Ton Voortman wees
dat namens de liberalen af.
Ook bij de Planadviesgroep
lag de kwestie gevoelig. Daar
was verwarring ontstaan, om
dat de vervangende kandida
tuur van Alrich Parson (VVD,
m plaats van de wethouder ge
worden Joost de Jongh) in bot
sing kwam met een derde
naam op de lijst: die van Roef
Blauw van Leusden'85.
Dat bleek op een misver
stand te berusten. Zo zou na
melijk de raad met dne men
sen vertegenwoordigd raken.
Terwijl men kort geleden juist
terug is gegaan van vijf op
twee vertegenwoordigers.
Uitbreiding tot dne vond
een aantal commissieleden
geen bezwaar. Waarop Gijs
van Woudenberg liet weten,
dat zijn fractie dan waarschijn
lijk zou pleiten voor nóg een
vertegenwoordiger (van het
CDA), zodat er weer vier
raadsleden m de Planadvies
groep zouden zitten.
Dat werd burgemeester Pa-
nis allemaal duidelijk te gortig.
In de eerste plaats vond hij een
geringe vertegenwoordiging
van de raad voldoende, omdat
vaak slechts sprake is van een
'signaalfunktie'. Maar dat een
fors aantal raadsleden zich ook
nog geroepen leek te voelen
om zichzelf - in de Planadvies
groep - te gaan zitten advise
ren ging hem duidelijk te ver.
'Raadsleden', zo zei de burge
meester, 'zouden zeer terug
houdend moeten zijn met het
plaatsnemen in adviescom
missies.'
'Naar mijn memng hebben
raadsleden wel wat anders te
doen, dan overal zitting in te
nemen. Raadsleden gaan zich
zelf toch niet adviseren?', zo
hield de heer Parus zijn gehoor
voor. Waarop de burgemees
ter zijn visie op de kwestie af
sloot met: 'Maar u zoekt het
maar....U zegt het maar.' Dit tot
hilariteit van de aanwezigen.
Volgende week zal de
kwestie tijdens de raadsverga
dering worden afgehandeld.
Iedereen, al heeft hij hele
maal geen verstand van pad
destoelen, kent de Vlie
genzwam, ook van naam. Al
op de kleuterschool zingen
de kinderen van de mooie
paddestoel, rood met witte
stippen. In elk sprookjesboek
zijn ze te vinden, al dan niet
samen met kabouters.
De Vliegenzwam is de be
kendste paddestoel en lijkt
ook de meest voorkomende,
maar dat komt omdat we ze
gemakkelijk ontdekken door
de kleur die zo opvallend is;
variërend van vuurrood tot
oranjerood.
In het jeugdstadium zijn ze
bolvormig, later uitgespreid
en vlak. De hoed is bedekt
met wratachtige, witte stuk
jes vleeshuid, die bij veel re
gen weggespoeld kunnen
worden, zodat we bij regen
achtig weer rode paddestoe
len zonder, of nagenoeg zon
der witte stippen vinden. Die
stippen zijn het overblijfsel
van een vlies dat het vrucht
lichaam, zolang het nog in de
grond zit, beschermt. Wan
neer de paddestoel uit de
grond komt, scheurt het vlies
en vormt de veelbezongen
stippen.
Halverwege de steel zien we
een kraagje, dat het restant is
van een tweede vlies, dat tij
dens het ondergrondse sta
dium de hoedrand verbond
met de steel, om de kwets
bare plaatjes aan de onder
zijde van de hoed waarin
zich later de sporen vormen,
te beschermen.
De Vliegenzwam kunnen we
overal tegenkomen, maar in
hoofdzaak wel in naaldbos
sen. Maar met de berk heeft
de Vliegenzwam een spe
ciaal bondgenootschap ge
sloten; in de meeste gevallen
zien we ze samen.
De zwam komt aan zijn naam
omdat hij vroeger wel werd
gebruikt voor het maken van
een mengseltje om vliegen te
vergiftigen. Erf effectief was
dat middel echter niet want
de slachtoffers ondergingen
meestal maar een tijdelijke
verdoving. Maar nog altijd
heeft de Vliegenzwam de
naam een fataal giftige pad
destoel te zijn.
Hij is weliswaar giftig, maar
dodelijke gevallen zijn niet
bekend. In veel streken van
Midden-Europa worden ze,
zij het op een speciale manier
klaargemaakt, gegeten. We
willen het echter niemand
aanbevelen, want behalve
giftige muscarine, bevat de
zwam ook andere gifstoffen
die op het zenuwgestel in
werken en, evenals alcohol,
bedwelmingsverschijnselen
teweegbrenen. Noordelijke
volksstammen, zoals de Sa-
mojeden, maken uit melk,
Vliegenzwammen en nog en
kele planten, een bedwel
mende drank. Ook wordt wel
beweerd dat de Noormannen
de Vliegenzwam gebruikten
om een drank te brouwen die
hun doldriestheid zou ver
oorzaken.
G. van L.
VLuC^CrSlwAN
-
bij
an
Lab
ijke
d<
er R. Polak, voorzitter van de Historische Kring, opende de bijeenkomst. Tien mmuten te laat. Maar dat was,
m vergelijking met de barensweeen die uiteindelijk tot het Valleikanaal leidden, slechts een schijntje-
De heer G.J. Rekers, geboren óp 28 januari 1888 en de oudste kantonnier van het Valleikanaal, knipte samen met
wethouder Evelien Blom het lint door.
De oude beek Asschat, zoals daar ook op de tentoonstelhng afbeeldmgen
van te zien zijn.
