Straatnamen in 't Ruige Veld
ontleend aan veldnamen uit de streek
Kantongerecht
Amersfoort
ignaalleveringsovereenkomst met Amersfoort
reeg goedkeuring van de commissie FBB
erwerkingsgroep voor
achtoffers van incest
andelijk karakter wordt nog slechts in namen bewaard:
leen CDA-fraktie wil filter m ontvangststation Leusden
KPJ houdt
filmavond
en disco
Geen krant
ontvangen?
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1987
historie
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiim
■IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIlnillllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIlT
gemaaid. Nu menen we er kukele
ku in te horen.
staande,
behoeft.
geen nadere verklaring
KOLLENKAMP
SCHOTKAMP
LEUSDEN - De Werkgioep Naamgeving Wegen van
onze gemeente is op het goede idee gekomen om de straten
in onze nieuwste woonwijk 't Ruige Veld, namen te geven
die betrekking hebben op van ouds bekende veldnamen.
Hiermee hebben ze, misschien ongewild, een poging ge
daan om nog iets van het landelijke karakter van onze
gemeente te bewaren.
Al veel te veel van wat herinnerde aan de gemoedelijke
plattelandsgemeente, die Hamersveld eens was, is dras
tisch naar de hoek van de vergetelheid gedrongen. Zelfs
de naam van de gemeente werd ooit van de ene dag op de
andere veranderd. De historische betekenis van Hamers
veld, het veld van de (H)Amer, het overstromingsgebied
van de Eem, werd zo uit de geschiedenis gebannen, tot
verdriet van elke geboren Hamersvelder. Begrepen heb
ben we die nooit; Stoutenburg en Achterveld behielden
wel hun naam. Historische boerderijen en de laatste over
gebleven tabaksschuur moesten verdwijnen. Dat alles
paste niet meer in een moderne gemeente die enigszins
last had van „grootheidswaanzin".
Door
Goos van Leeuwen
)oor de enorme inzet van enige
nsen, die deze ontwikkeling
lede ogen aanzagen, is het uit-
41 delijk gelukt om de historische
>rdenj „het Claverenblad", zij
kantjeboord, te behouden.
2 loor druk van buitenaf, van
2 nsen die in ons dorp kwamen
li ien en die weinig begrip voor
plaatselijke historie toonden,
rd de gemeente min of meer
Iwongen om de naam van de
Dussesteeg te veranderen, het
:d Cohensteeg. Men zou de ge-
gnie eens van discriminatie of
senhaat kunnen beschuldigen,
spronkelijke ingezetenen van
gemeente hebben de naam
[lussesteeg echter nooit als een
tachtend scheldwoord gezien,
awens, die betekenis is pas in
loop der tijden aan het woord
«is gegeven.
Ie naam smous is afgeleid of wel
verbastering van Mozes. Eeu-
geleden werden de Joden, die
uit Duitsland met koopwaar
ons land kwamen, allemaal
es genoemd omdat die naam
voorkwam. De naam verbas-
Ie later in Smous. Iets dergelijks
we nu nog; de jongens van de
ine zijn de Jantjes en m de laat-
wereldoorlog sprak men niet
Engelse soldaten, maar dat
en de Tommy's en daar ergert
tand zich aan.
aar nu iets over veldnamen,
veel van onze nieuwe inwo-
zullen met eens weten wat een
naam eigenlijk is.
AFGELEID
Lang geleden, toen de mensen
veranderden van verzamelaars en
jagers in landbouwers en veetelers
en men zich nun of meer blijvend
ging vestigen, bestonden er nog
geen straatnamen en huisnum
mers. Men gaf de boerderijen en
de daarbij behorende akkers na
men, meestal afgeleid van een bij
zonderheid of hoedanigheid van
de betreffende boerderij of akker.
In onze streken, waar de boerderij
namen vaak eindigen op Horst, wil
dat bijvoorbeeld zeggen dat de
boerderij op een verhoging in het
landschap was gebouwd. Maar
ook de namen van de akkers en de
weilanden, de zogenaamde veld
namen, hebben als oorsprong allen
een eigenschap waaraan de naam
is ontleend.
Deze eigenschappen gingen
vaak in de loop der eeuwen verlo
ren maar de namen bleven over
gaan van vader op zoon en zijn tot in
deze tijd bewaard gebleven. Daar
om is het meestal moeilijk om de
oorsprong te achterhalen en ook na
een uitgebreide studie blijft het nog
vaak gissen.
De veldnamen die zijn gekozen
voor de straten van 't Ruige Veld
zijn:
Gebied voor 't Zwart op Steen
beek.
Een kol kan een heks zijn en ook
een kleine witte plek op het voor
hoofd van een paard. Kollen is ook
de naam van een bijzonder soort
hennep, waarvan vistuig werd ver
vaardigd. Het laatste is al even on
waarschijnlijk als de andere twee
betekenissen. Het is niet waar
schijnlijk dat een bouwland steeds
voor de teelt van hetzelfde gewas
werd gebruikt.
Hier moeten we denken aan kol
len in de betekenis van lage ronde
heuveltjes. Pas ontgonnen landen
waren nu eenmaal niet direct vlak.
Dat werden ze pas na langdurig
gebruik, zodat van die heuveltjes
nu niets meer is te zien.
Land langs de Moorsterweg.
Schot is een woord voor het nieuwe
hout dat een boom maakt in een
jaar. Ook wel voor het opkomende
gewas; er zit schot in, zeggen we
nog steeds als we bedoelen dat er
vooruitgang is te bespeuren.
Maar deze betekenis gaat hier
niet op. Schot heeft hier eerder de
betekenis van schuin liggen, aan
de ene kant hoger dan aan de an
dere. Men legt iets op schot als het
moet afwateren. Ook kennen we
nog de uitdrukking „schot(s) en
scheef'.
SLUITHEK
MATEN
Daarmee werden de weidegron
den aangeduid die in de onmiddel
lijke omgeving van de boerdenj
waren gelegen. Ook werden wei
landen langs een beek zo ge
noemd, maar aangezien de meeste
boerderijen dicht bij een beek
werden gebouwd, komt dit op het
zelfde neer.
Weilanden langs de Langesteeg.
Hoogstwaarschijnlijk een naam van
de laatste tijd en zonder historische
betekenis
SPEELKAMP
Bij boerdenj Hardeveld aan de
Postweg. Hiervoor geldt hetzelfde
als voor Sluithek.
MIDDELLAKEN
TIEND VRIJ
Gelegen bij de Heiligenberger-
weg. Zoals we al zagen bij Dave-
laak heeft het woord laken betrek
king op drassig land. Waar middel
op slaat daar kunnen we alleen
maar naar raden. Het laagste land
temidden van andere drassige lan
den? Mogelijk.
NABBERT
Land, gelegen op de plaats waar
nu Rozengaarde ligt. Tiend was een
evenredig deel, meestal een tiende
gedeelte van de voortbrengselen
voor degene wiens grond men in
gebruik had; de Heer van de plaats
of de kerk, als pacht betaald. In
1909 is de tiend afgeschaft. Het
spreekt voor zich dat deze grond
van die verplichting was vrijge
steld.
Veldschoren. Het gebied waaraan de naam ontleend is, ligt nabij boerdenj Ooievaarshorst, bij Den Treek. De naam ontstond vanuit het begrip 'schor",
dat we nog wel kennen als het om aangeslibde grond gaat. Op de plek die hier bedoeld wordt, ging het om aanslibbing van de Eem.
Land aan de Leusbroekerweg.
Deze naam is op geen enkele ma
nier te achterhalen. Dat het iets te
maken zou hebben met naber,
buurman, zoals wel wordt ge
meend is echter zeer onwaar
schijnlijk.
VELDSCHOREN
AREBOS
Het Arebos is de naam van een
terrein dat gelegen is voor Groot
Zandbrink in Asschat. We kunnen
moeilijk aannemen dat hier een
bosje heeft gelegen van een are,
100 vierkante meter.
De veronderstelling dat hier ooit
een aar, een arend, gesignaleerd
zou zijn en het land daar zijn naam
aan ontleend zou hebben, is even
eens op z'n minst zeer onwaar
schijnlijk.
We moeten het hier zoeken in
Area, wat zoveel als grens bete
kent. We vinden het woord terug m
areaal, begrensde oppervlakte.
Het bos zal dus gediend hebben
om de grens tussen verschillende
gebieden aan te geven. Mogelijk
zelfs de grens tussen Utrecht en
Gelderland.
BITTERSCHOTEN
Bitterschoten was de naam van
een stuk land dat gelegen was
achter de Brink in de omgeving van
de Lijsterbeslaan. Schoten kan zo
wel betekenen: begrens, afgeschot
als ook uitschieten, buiten de ei
genlijke grens liggen. Het laatst is
het meest waarschijnlijk.
Bitter is een oude benaming voor
Ridderzunng, ook wel Bitterzuring
of Koeblad genoemd, een onge
wenste plant die wel m weilanden
voorkomt.
BLOKLAND
Land, gelegen aan de Leusbroe
kerweg nabij het Valleikanaal en
toebehorend aan de Stichting Pie-
ters en Bloklandgasthuis te
Amersfoort. Hiervan is de her
komst van de naam overduidelijk.
BOTERKAMP
Veld naast boerderij Biesaert
aan de Hamersveldseweg. Kamp is
een woord dat is ontleend aan het
Romeinse campus in de betekenis
van veld en het staat voor een stuk
land dat door sloten of anderszins
is afgepaald. Boter heeft hier de
betekenis van vruchtbaar. Het
„boterde" daar wel op het land; het
land bracht veel op.
BOUWDRIEST
Een naam die langs de Lapeer-
seweg op verschillende plaatsen
voorkomt. Dries of dnest is de
naam voor onvruchtbaar, braaklig
gend land. Op dit land zal waar
schijnlijk wel verbouwd zijn en zal
het meer de betekems hebben van
een schraal of slecht bouwland.
DAVE LAAK
Thans staat de Bankgirocentrale
op dat terrein. Laak heeft verschil
lende betekenissen als poel of
plas, langzaam stromende beek en
ook drassig land. Het laatste zal
hier wel van toepassing zijn.
Het woord dave komen we in
samenstelling in meerdere namen
tegen. De herkomst is niet duide
lijk. Dat het afgeleid zou zijn van
een persoonsnaam, zoals wel
wordt verondersteld, is met waar
schijnlijk. Dat was in die tijd niet
gebruikelijk.
HAZENKAMP
Dit land is te vinden bij de boer
derij Wijnbergen in Asschat. Deze
naam behoeft geen verdere verkla
ring, evenmin als de volgende.
Heel recentelijk is echter wel dat
deze beide namen in een recenter
verleden zijn ontstaan.
KAL VERKAMP
Bij boerderij Wijnbergen in As
schat.
PLAGGENVELD
Naam van de velden langs de
Noorderinslag. Plaggen zijn afge
stoken heide- of graszoden. Het is
zeer wel mogelijk dat op deze ho
gere gronden een stukje heideter-
rein is geweest waar, ten behoeve
van het maken van mest, heide
plaggen gestoken zijn.
RIETVELD
KOEKKEL
Dit veld ligt in de omgeving van
de Dorpskerk. Koekkel is een oude
naam voor haan. Koekkelen was
kraaien, naar de klankverwant
schap aan het geluid door een haan
Een veldnaam op Midden-
moorst. Deze naam spreekt voor
zichzelf. Moorst slaat waarschijnlijk
op moor of moer; laagveen. Laag-
veen ontstaat in poelen en dan is
het vanzelfsprekend dat daar op
verschillende plaatsen riet groei
de.
RUIGEVELDDREEF
Een naam die, gezien het voren-
Dit terrein ligt aan de beek bij
Ooievaarshorst. Toen Amersfoort
nog niet in opkomst was en de ri
vieren niet of nauwelijks bedijkt,
stroomde hier de Eem. Later, toen
de Eem steeds minder water kreeg
te vervoeren, slibde hier de oever
meer en meer aan. Er ontstond een
schor of schore, aangeslibde
grond, die alleen bij hoog water
onderliep.
Op den duur begroeide die
schor met struikgewas en andere
vegetatie. Toen de Eem tenslotte
was versmald tot beek en het land
zelden meer onder water kwam te
staan, werd het land bruikbaar ge
maakt door het struikgewas af te
hakken, te vellen. Toen was het een
gevelde schore; Veldschore.
Men zal gemerkt hebben
dat de woorden waarschijn
lijk en mogelijk in deze tekst
veel voorkomen. Met absolute
zekerheid is over de herkomst
van veldnamen niet veel te
zeggen. Maar daardoor blijft
het wel een boeiend onder
werp.
de
(Van de redaktie)
EUSDEN - De meeste frakties van de Leusdense gemeen-
raad kunnen zich vinden in het concept van de overeen-
omst met de gemeente Amersfoort betreffende de leve-
ng van televisie- en radiosignalen. Alleen de CDA-frak-
e bij monde van Marius Boersen wil een filter in het
itvangststation van Leusden aanbrengen om meer in-
loed te houden op de afname van signalen. Dit bleek
lens de maandagavond gehouden vergadering van de
tadscommissie Financieel Beleid en Beheer (FBB).
kontrakt dient voor 1 januari
met de buurgemeente te wor-
Igesloten, omdat het oude op
die datum afloopt. In de nieuwe
overeenkomst zijn aanpassingen
aangebracht in verband met de
ontwikkelingen in de programme
ring en het abonnementstarief. Een
nieuw element is bijvoorbeeld, dat
wanneer Leusden met het hele aan
bod van zenders wil overnemen, in
het Leusdense ontvangststation
technische voorzieningen moeten
worden aangebracht om dat te ver
hinderen.
Tijdens de bijeenkomst van af
gelopen dinsdag bleek de CDA-
fraktie bij monde van Marius Boer
sen moeite te hebben met dit punt
uit de concept-overeenkomst.
Boersen legde uit, dat zijn fraktie
niet zonder meer signalen uit de
Keistad wil betrekken, maar tussen
het Amersfoortse en het Leusdense
kabelnet een filter wil aanbrengen.
Hij zei; 'Deze overeenkomst bete
kent dat we helemaal afhankelijk
zijn van wat Amersfoort doet. Als
daar wordt besloten, dat er een
kanaal bij komt, dan moeten wij
gewoon volgen. En dat kost geld.
Als we nu een filter inbouwen, dan
kunnen we zelf beslissen welke
zenders we wel en welke zenders
we niet afnemen Volgens hem zou
het op dit moment nagenoeg niets
meer kosten om een dergelijke
voorziening aan te brengen.'
De andere aanwezigen waren
het niet met hem eeris Harm Offe-
reins (SGP/GPV) merkte op: 'Het
lijkt me onzin dat Amersfoort het
aantal zenders zomaar met één zou
uitbreiden. Een vergroting van de
capaciteit van het kabelnet vindt
altijd plaats met meer kanalen te
gelijk, bijvoorbeeld van 18 naar 30.
In dat geval is sprake van een in
vestering van vele miljoenen gul
dens. Dat gebeurt dus met zomaar
van de ene op de andere dag. Laten
we het aanbod nu nemen zoals het
is, en dan zien we in de toekomst
weL In voorkomend geval kunnen
we alsnog een filter inbouwen.'
(advertentie)
'SDEN - De Stichting Hulp Na Incest uit Utrecht begint
■januari 1988 in Leusden een verwerkingsgroep voor
wassen vrouwen die het slachtoffer zijn geweest van
In deze groep kunnen de vrouwen met sexegenoten
iten over hun ervaringen op dit gebied, en deze zo
Tlicht beter verwerken. Daar blijft het echter niet bij,
er wordt ook aandacht besteed aan de positieve
en van de deelneemsters.
atste tijd is de hulpverle-
mensen met ervaringen
gebied van incest nogal
tëatt ^ief in de publiciteit ge-
,w0& Vrouwen zouden jarenlang
i wee sraPie hebben gevolgd, zon-
over hun ervaringen met
*erd gepraat, ze zouden van
stje naar de muur zijn ge
en sommigen zouden zelfs
to hulpverlener sexueel zijn
misbruikt. De Stichting Hulp Na In
cest probeert dergelijke ontsporin
gen te voorkomen, door onder
meer de organisenng van verwer
kingsgroepen.
De groep m Leusden wordt be
geleid door een psychologe en een
maatschappelijk werkster, beiden
deskundig op het gebied van hulp
verlening aan vrouwen die sexueel
zijn misbruikt. Aan deelname gaat
een kennismakingsgesprek met
de begeleidsters vooraf.
De verwerkingsgroep komt
twintig maal samen. De kosten be
dragen ƒ250,- per persoon. Aan
melding dient te geschieden voor
donderdag 10 december bij de
Stichting Hulp Na Incest, Twijn-
straat 69, 3511 ZJ Utrecht. Telefo
nisch is de stichting te bereiken via
nummer 030 - 341799, op maandag
van 20.30 tot 22.30 uur, en op
woensdag van 15.00 tot 17.00 uur.
Uiteraard kunnen belangstellen
den hier ook terecht voor meer
inlichtingen over de groep.
Wanneer u voor
dinsdag-, resp.
donderdagavond 18.00
uur de Leusder Krant niet
hebt ontvangen, bel dan
onze hoofdagent
(dinsdag en donderdag
tussen 18.30 en 19 30
uur). Tel 033-940691
Wanneer hij - om wat
voor reden dan ook - niet
te bereiken is. kunt u
kontakt opnemen met
onze inspekteur
bezorging, overdag te
bereiken onder tel.nr.
03420-94911.
ACHTERVELD - De KPJ houdt
vrijdagavond een filmavond m Ons
Gebouw. Vertoond zal worden de
film Stripes. Een mooie en leuke
film. De aanvang is 20.00 uur. De
entree is voor leden 3,- en voor
neit-leden 5,-.
Zaterdagavond zal er weer een
disco-avond zijn in de Moespot. De
muzikale medewerking wordt
deze avond verleend door Disco
Van Loon uit Amersfoort. Entree
voor leden 3,- en voor niet-leden
5,-. De aanvang is 20.00 uur.
Op Koninginnedag met een
open knalpot rondrijden is in
sommige gemeenten toege
staan. Maar dat wil nog niet
zeggen dat het dan tevens is
toegestaan om ook andere
mankementen aan je brom
mer te hebben of onverzekerd
rond te crossen.
Dat ondervond een jongen uit
Scherpenzeel, die op de zitting
van 12 november een boete van
110,- kreeg opgelegd wegens
het onverzekerd njden op 30 april
in zijn woonplaats. Hij kreeg te
vens te horen dat hij zijn brommer
met meer terugkreeg, „omdat die
in geen enkel opzicht aan de eisen
voldeed en ook nooit meer in een
acceptabele staat gebracht kon
worden". Aldus de motivatie van
de kantonrechter, Mr. Seton.
Een automobilist uit Zwartebroek
had een voetganger aangereden,
omdat zijn ruiten zo bevroren en
beslagen waren dat het zicht met
voldoende was geweest. ,,Ik had
ze wel schoon gekrabd, maar die
mensen liepen ook met zo slim, nl.
aan de rechterkant van de weg",
waagde verdachte ter verdedi
ging aan te voeren.
„Al hadden ze midden op de weg
gelopen, dan is het nog niet de be
doeling om er overheen te rij
den", reageerde de officier ver
ontwaardigd. „Dit ligt op de grens
van een misdrijf. Men neemt ge
woon de tijd en de moeite niet om
zijn auto even te laten opwarmen"
Verdachte kreeg 500,-boete.
De eis om ook het rijbewijs voor 6
maanden voorwaardelijk in te
trekken, nam de kantonrechter
niet over.
iemand uit Barneveld had zich aan
'kleven' schuldig gemaakt en bo
vendien zijn voorganger inge
haald op het moment dat deze zelf
nog aan het inhalen was. Voor ver
dachte was het een ongelukkig
toeval dat deze voorganger nu
juist een agent in burger bleek te
zijn.
„De zaak is dan ook niet objectief
door hem bekeken. De man was
duidelijk geïrriteerd" verklaarde
hij op de zitting. „Ik begin ook
bijna geïrriteerd te raken", waar
schuwde de officier hem. „U heeft
eerst ook nog rechts ingehaald.
Uit alles blijkt dus dat u haast had
en harder wilde rijden dan de rest.
Ik ben dan ook zonder meer blij
dat het hier toevallig een politie
man betrof, zodat dit levensge
vaarlijke weggedrag, wat helaas
honderden keren voorkomt, ook
eens berecht kan worden". In to
taal kreeg hij 600,-boete.
Er stond nog een automobilist te
recht voor kleven en te hard rij
den. Ook deze had het getroffen
dat een onherkenbare politieauto
achter hem zat. „Ik had geen
haast, maar voelde me achter
volgd", verklaarde hij het feit dat
hij 150 gereden had. Men is altijd
wat verontwaardigd als politie niet
als zodanig herkenbaar is
„Vervelend voor u dat het een ver
balisant was, maar daar zijn ze
voor" sprak de officier koeltjes.
Hij werd in totaal tot 800,- ver
oordeeld en zijn njbewijs werd
voor 6 maanden voorwaardelijk in
getrokken met een proeftijd van 2
jaar, vanwege eerdere veroorde
lingen.
Een voorrangsfout op het kruis
punt Asschatterweg/Hamers-
veldseweg in Leusden werd be
straft met een boete van 175,-.
nei zen dat de auto die voorrang
heeft soms een verkeerde indruk
wekt door zijn richtingaanwijzer te
laat of ten onrechte uit te doen,
verandert niets aan de noodzaak
om voorrang te verlenen en net zo
lang te wachten staat totdat er ze
kerheid bestaat omtrent eventueel
afslaan.
Mededelingen van de politie zoals
,,u hoort er waarschijnlijk niets
meer van", moeten met een kor
reltje zout genomen worden, want
het is met de politie die uitmaakt
of er vervolgd wordt Verdachte,
die vervolgens nog protesteerde
over de hoogte van de boete,
kreeg daarover te horen dat
175,- slechts een basistarief is
voor een voorrangsfout. „Bij extra
onvoorzichtigheid kunnen er nog
honderden guldens bijkomen",
sprak de officier tot troost.
Een 'Wild West' tafereel in Bun
schoten, waarbij een opgeschoten
jongen met een snelheid van 130
km door het dorp geraasd was,
achtervolgd door de poltie, dit al
les zonder in het bezit te zijn van
een rijbewijs of verzekering, werd
door de officier „een schandelijke
vertoning" genoemd. Hij eiste
1000,- boete, omdat een voor
waardelijke ontzegging niet opge
legd kon worden, vanwege het
nog steeds ontbreken van een rij
bewijs.
„Ik zou
waarom je
gende dag
je zelfs in
Waarom?"
ter weten.
Verdachte
deze vraag
form de eis
„Maar de
het zitten",
schap mee.
zo graag begrijpen
dit deed en de vol-
nog een keer, waarbij
een sloot belandde,
wilde de kantonrech-
bleef het antwoord op
schuldig en werd con-
veroordeeld.
volgende keer wordt
kreeg hij als bood-
