Natuurwandeling op het landgoed Oldenaller
Maak eens een wandeling
op het landgoed Oldenaller
De mooiste tijd van het jaar is aangebroken. Bomen,
struiken en zvilde planten staan in bloei. In het jonge
groen zingen de vogels. Misschien blijft er tijdens de
komende dagen wat tijd over voor een fijne natuurwan
deling. Deze keer wil ik u uitnodigen naar het landgoed
Oldenaller te gaan. Ga eens kijken naar de duizenden
koekoeksbloemen die daar bloeien langs paden en sloot
kanten. Ook de salomonszegels en het grootbloemmuur
bloeien uitbundig. Door de grote afwisseling van loof- en
naaldhoutbossenhoutwallen, hakhoutbossen, beekjes
en bloemrijke weilandjes is Oldenaller rijk aan vogels.
In het hoogopgaande kasteelbos zie je nog wel wat
mensen wandelenmaar ten zuiden van de spoorlijn
Amersfoort-Zwolle kom je niemand meer tegen. Daar
hoor je alleen de vogelshet zachte gekoer van het
tortelduifjehet fijne liedje van de fitis en de heldere
zang van de tuinfluiter en de zwartkop. Maar wilt u daar
optimaal van genieten dan zou u de wandeling 's mor
gens tussen 7 en 9 uur moeten maken.
De vorige wandeling in het Kootwijkerzand was een
succes. Honderden mensen hebben de spechtensmidse
en de dichtgegroeide douglasstammen bekeken. Jammer
dat het bloeiende mos wat tegenviel. Door het droge
weer was er op dat moment van het bloeiende mos niet
veel meer te zien.
Nu gaan we naar Oldenaller. Als de hond mee gaat,
dan aan de lijn, want er broeden vogels op de grond en er
zijn jonge reeën. Let goed op de route op bijgaand
kaartje. Veel plezier op Oldenaller.
3. Kasteel Oldenaller heeft door de eeuwen heen zijn schoonheid behouden
TEKST EN FOTO'S
GERRIT DE GRAAFF
Natuurmonumenten
Het onderhoud van een landgoed,
zoals Oldenaller, kost handen vol
geld. Naast de 400 ha Oldenaller
heeft Natuurmonumenten nog
58.000 ha natuurgebied in Neder
land in beheer. Gelukkig weet zij
zich gesteund door ruim 250.000
donateurs.
Bent u nog geen lid van Natuurmo
numenten? Alle beetjes helpen om
de natuurgebieden in ons land vei
lig te stellen. Bel voor informatie
035-62004.
VRIJDAG 27 MEI 1988
2. De fontein en de boswachterswoning. 3. Het koetshuis van kasteel Oldenaller.
10. Klein boerderijtje in het bos
In het noorden van de Gelderse Vallei, aan de oude Zuiderzeestraatweg tussen
Nijkerk en Putten, ligt het landgoed Oldenaller. Het kasteel is vanaf de weg nog net
te zien tussen de hoge bomen van het kasteelbos. De oprijlaan naar het kasteel begint
bij de witte hekken van de brug over de Schuitenbeek. Een bord aan deze laan
vermeldt dat Oldenaller in bezit is van Natuurmonumenten en dat je er vrij mag
wandelen. Het landgoed Oldenaller is al heel oud en heeft een rijke historie. Het
huidige kasteel is door de familie Van Wijnbergen in 1655 gebouwd. De laatste
eigenaar was de familie Boreel, die het ruim 400 ha grote landgoed, inclusief het
kasteel en elf boerderijen in 1972 verkocht aan Natuurmonumenten. Het kasteel
werd toen grondig gerestaureerd en verhuurd aan een combinatie van wat oudere
mensen. In het kasteel, het koetshuis en de Orangerie zijn in totaal 7 wooneenheden
ingericht. Het landgoed Oldenaller ligt op de overgang van de Veluwe en het lage
polderland langs het Veluwemeer. Er komen verspreid staande boerderijen voor en
een kleinschalige afwisseling van hooggelegen akkers en lage weilanden, met daar
tussen veel bosjes en houtwallen. Van dit zogenaamde hoevenlandschap is Oldenal
ler een gaaf voorbeeld. Vooral in de houtwallen en in de bosjes langs de beken
bloeien veel wilde planten. Het kasteel is omgeven door een oud loofbos waarin
jaarlijks een kolonie blauwe reigers broedt. Het landgoed Oldenaller heeft door de
eeuwen heen zijn schoonheid behouden. Hopelijk is dit een aanmoediging om deze
goed bewaarde historische buitenplaats eens te gaan bekijken.
1. Het startpunt van de
wandeling
Als u van Nijkerk naar Putten rijdt
over de Nijkerkerstraat, ziet u hal
verwege links in de verte kasteel
Oldenaller Bij de witte hekken van
de brug over de Schuitenbeek be
gint de oprijlaan naar het kasteel.
Parkeer hier ergens uw auto, maar
zo dat niemand er last van heeft.
De tocht gaat beginnen. Neem, als
het kan, een verrekijker mee om de
jonge reigers goed te kunnen zien.
Bekijk voor u vertrekt eerst de si
tuatie op het kaartje Rechts ziet u
de oude boerderij De Poort, met de
mooie witte voorkant en een oud
bakhuisje erbij. De naam van de
boerderij heeft te maken met de
ingang (de poort) van Oldenaller.
2. De fontein
Al wandelend over de hobbelige
klinkertjes van de eeuwenoude op
rijlaan valt uw oog ongetwijfeld op
de vele rose bloemen in de bermen,
koekoeksbloemen. Verderop ziet u
een ongeveer 2 meter hoog spui
tende fontein in de sloot. Dit is een
bron, een zogenaamde artestische
put Door een in de grond geboor
de buis van ongeveer 90 meter diep
spuit het water van de hoger gele
gen delen van de Veluwe, vanzelf,
met kracht omhoog. U passeert nu
het fraaie boswachtershuis. De
oude leilinden spiegelen zich in het
water Wat een prachtig gezicht,
dat bloeiende fluitekruid en al die
koekoeksbloemen langs de sloot
kant.
3. Het kasteel
U staat nu op de brug voor het
5. De schaapskooien van de boerderij Aller.
4. Het kasteelbos
LANDGOED OLDENALLER
Cijfers op dit kaart/e corresponderen
met de cijfers in de tekst en bii de foto's
kasteel. Het voorplein met de zo
genaamde bouwhuizen mag je niet
betreden, maar je kunt het geheel
vanaf de brug goed bekijken.
Rechts het koetshuis met de klok
en links, achter die dikke plataan,
de orangerie. Met de verrekijker is
het wapen in de voorgevel van het
kasteel goed te zien. Het is het
alliantiewapen van Sybert van
Wijnbergen (drie vijfspakige wie
len) en van zijn vrouw Woltera van
Brienen (een springende rode een
hoorn). Ga nu het eerste bospad
links. Kijk even op het kaartje. U
passeert het botenhuisje en even
later komt u langs de vele bloeien
de salomonszegels.
houtbos. Een dikke eik staat er nog.
Iets verderop weer zo'n mooie
oude boerderij. Het staat er niet op,
maar hij heet Blankevoort. De weg
buigt hier naar links en wordt Tin-
telersteeg. U moet voorbij de boer
derij rechtsaf en u bent weer op de
Hogesteeg. Al spoedig passeert u
de brug over de Schuitenbeek en
een berm met knotwilgen en fluite
kruid
6. Groot Rottenburg
Kijk bij de boerderij Groot Rot
tenburg naar de vele wilde planten
aan de linkerkant van de weg Het
Het park rond het kasteel heeft
vroeger een rechtlijnige Franse
aanleg gehad. In 1852 is het park
omgevormd in de toen zo geliefde
Engelse landschapsstijl (vijvers met
eilandjes en kronkelpaden) door de
bekende tuinarchitect J. D. Zocher.
Als u verderop de houten brug
over bent hoort u ongetwijfeld het
„gekokker" van de reigers bij de
nesten in de toppen van de bomen.
Op 't ogenblik hebben de reigers
grote jongen Aan de witgekalkte
plekken op de grond kun je zien
waar de nesten zijn. Soms wel dne
of vier in één boom. Met de verre
kijker zijn de jongen goed te z'en.
Er zijn ongeveer 90 nesten Een
beetje linksaanhouden Als u op
een klinkerstraatje komt, rechtsaf.
Dit is de weg van het kasteel naar
Nijkerk. Menig rijtuig is vroeger
over dit straatje gekomen
5. De boerderij Aller
De fraaie boerderij Aller met de
rode luiken komt in zicht. Mooie
gerestaureerde schaapskooien sie
ren de omgeving van deze monu
mentale boerderij. U moet hier
linksaf. Let op het vele groot
bloemmuur dat hier langs het pad
groeit. Steek de straat over en ver
volg de zandweg: de Hogesteeg.
Rechts een onlangs gekapte hak-
Koekoeksbloem
ziet er rose van de koekoeksbloe
men. Die grote bladeren zijn van
het groot hoefblad Verder staat
daar ook de witte dovennetel in
bloei Nu de spoorlijn over.
7. De Heetkamp
Vervolg de Hogesteeg tot u links
van de weg een paal ziet met een
geel dakje erop. Hier ziet u de "bor
den van Natuurmonumenten weer.
Ga het erf van de boerderij De
Heetkamp over en ga voorbij de
waslijn rechtsaf. Als het nat weer is
zal het hier wel weer een modder
boel zijn. Gewoon doorzetten In
deze bosjes broeden veel vogels. Ik
7. Boerderij De Heetkamp.
hoorde hier zang van de tuinfluiter,
de fitis en de zwartkop. Loop voor
al niet te haastig hier. Kijk op uw
gemak wat rond.
8. Klein beekje
Rechts van het pad een klein beek
je, dat nu droog staat, op plekken
waar nog water staat wemelt het
van de stekelbaarsjes. Het beekje
ziet u straks nog verschillende ke
ren terug. U bent hier op één van
de mooiste plekjes van het land
goed Oldenaller. Hier komen maar
weinig mensen. Dat kun je ook zien
aan het vele gras op het pad. Hope
lijk is het droog. Op dit laantje ko
men vaak reeèn, meestal 's mor
gens vroeg of tegen de avond.
9. Spoorlijn
Het beekje verdwijnt in een hak
houtbosje. We moeten nu de
spoorlijn over. Het is de drukke
spoorlijn Amersfoort-Zwolle. Kijk
goed uit, want het is een onbe
waakte overweg. Let eens op hoe
kleinschalig het landschap hier is.
Het pad gaat hier langs een wei
land. Straks gaat u weer het beekje
over (let op de stekelbaarsjes) en
even later komt u langs een akker,
die speciaal is aangelegd voor het
wild (voerakker). Verderop komt u
op een laan met aan weerszijde
jonge beukjes.
10. F raai boerderijtje
Nadat u voor de derde maal het
zelfde beekje bent gepasseerd,
staat u ineens bij een prachtig boer
derijtje. Het is maar voor weinig
mensen weggelegd om in zo'n
mooie omgeving te kunnen wonen
Achter dat aanhangwagentje is een
pad door een lariksbos. Hier moet
u heen. Struikel niet over de omge
vallen boom. Al spoedig komt u op
een brede laan met oude beuken
In de verte is de Oldenallersebrug
met de witte hekken.'De tocht is
teneinde. U wandelde op één van de
mooiste landgoederen van Neder
land.
6. Boerderij Groot Rottenburg.
