„Politieke gevangenen
zijn op ons aangewezen"
In memoriam
Jan Wagenaar
Volksdansensemble „Phoenix"
met grote show in De Korf
leusder krant
3uzzeltocht
van De Til
Gevel wordt
opgeknapt
Turkije en mensenrechten dit najaar thema's bi] Amnesty
Winkeldiefstal
Sinterklaas
gesubsidieerd
Vergadering CML Naast de gebruikelijke agenda-
plaatselijk nieuws
DINSDAG 25 OKTOBER 1988
(van onze medewerker)
LEUSDEN - Af en toe een klein berichtje in de krant over een
brievenactie om een politieke gevangene ergens in de wereld
vrij te krijgen. De publiciteit OVER ONS blijft tot deze aankon
digingen beperkt, vinden Ton Wildekamp en Anita Theben
Therville van de Leusdense groep van Amnesty International
(AI). Verder blijft de groep onzichtbaar voor de inwoners van
deze gemeente. Toch denken zij dat zij genoeg aan de weg
timmeren. Dit najaar bijvoorbeeld zijn er drie acties, die be
doeld zijn het publiek bekend te maken met het werk van
Amnesty. Een grote collecte om de situatie van politieke ge
vangenen te kunnen blijven verbeteren, is er een van. Verder
zal er gedurende twee maanden aandacht besteedt worden aan
Turkije. En in december zal de ondertekening van de Univer
sele Rechten van de Mens, veertig jaar geleden, herdacht
worden. Ook in het recente verleden heeft de groep van zich
laten horen. Genoeg aanleiding dus om de Leusdense afdeling
van AI aan de onzichtbaarheid te ontrekken.
De Leusdense groep van 22 per
sonen knjgt opdrachten van het
Internationale Secretariaat in Lon
den en het Nationale Secretanaat
in Amsterdam. Opdrachten voor
speurwerk naar gevangen, die
mogelijk om politieke reden vast
zitten en naar mensen waarvan dit
zeker is. Beide "soorten problemen
moeten worden uitgezocht.
Meestal gaat een deel van de
groep dan in samenwerking met
een of meer buitenlandse groe
pen brieven schrijven aan de ver
antwoordelijke autoriteiten. We
vragen dan bijvoorbeeld naar de
redenen van bestraffing. En als dat
na veel moeite een antwoord komt
de humanitaire hulp aan bod met
voedsel, kleding en medicamen
ten.
PRINSES
Het helpen van die gevangenen
kost natuurlijk geld. Daarom is
onze eerste actie dit najaar een
collecte, die van 31 oktober tot 5
november voor het eerst in Leus
den wordt gehouden. Daaraan
doen 140 collectanten mee. De
ene helft van het geld gaat naar
het Nationale Secretanaat in Am
sterdam, dat veel geld nodig heeft
voor al het speurwerk. De andere
helft is voor het werk om politieke
gevangen vrij te krijgen. Als dat
lukt, zijn ze volledig op AI aange
wezen
Een van de succesacties waar de
Leusdense groep aan mee heeft
gewerkt is de vriilating van een
Ethiopische pnnses. Samen met
een Zweedse en een Engelse
groep hadden wij ons aandeel
hienn, vertellen Anita en Ton
..Pnnses Zuriasworq Gebre Igzia-
beher is een schoondochter van
wijlen keizer Haille Selassi van
Ethiopië. Omdat de oude keizer
lijke familie in Ethiopië nog steeds
veel betekent voor de bevolking,
voelde de regenng zich bedreigd
Zes jaar geleden werden wij ge
vraagd aan haar vrijlating te wer
ken. Ze heeft in totaal 13 jaar louter
om politieke redenen gevangen
gezeten
,,In het begin schreven we maan
delijks brieven naar de autoritei
ten. waaronder de president in
Ethiopië Ondertussen onderhiel
den we contacten met allerlei Ne
derlandse hulporganisaties en
met de Nederlandse ambassade
aldaar. Later kwamen we toe aan
de humanitaire hulp. Die is zeker
in dit geval bijzonder op zijn plaats
geweest, omdat prinses Zurias
worq aan medegevangenen lei
ding gaf en ook als verpleegkun
dige in de gevangenis werkte. De
vrijlating gebeurde plotseling en
zonder opgaaf van reden, een
week voor een groot Afrikaans
congres. Nadien ontvingen wij
een bedankbrief van Ethiopische
families. Ook de zes prinsessen
die met Ziarasworq vrijkwamen,
hebben nog geschreven. Hoewel
zij in de hoofdstad Addis Abeba
moeten blijven, zouden ze ook
met eens weg willen uit Ethiopië.
Ze wachten op hun mannen, die
nog gevangen zitten."
LEUSDEN - Zondag organiseert
het jongerencentrum ,,De Til" een
herfstpuzzeltocht voor het hele ge
zin per fiets. Deelname staat open
voor iedereen. Het wordt geen
moeilijke tocht. Voor de deelne
mende kinderen worden enkele
spelletjes ingelast. De start is tus
sen 13 en 14 uur vanaf het jonge
rencentrum De kosten bedragen
f 2,00 per persoon. Aan de tocht
en spelletjes worden enkele prij
zen verbonden.
Zonder enige verplichting bestaat
de mogelijkheid tijdens deze'
tocht foto's te maken en deze in te
leveren voor een fototentoonstel
ling. Mededelingen hierover zul
len op het deelnameformulier
worden vermeld.
TIENERDISCO
Nadat enkele jaren is gestopt met
tienerdisco wegens gennge be
langstelling wil ,,De Til" trachten
dit weer nieuw leven in te blazen.
Vrijdag 28 oktober wil men de eer
ste avond houuen. De tijden zijn
van half acht tot half tien en de en
tree is een gulden. Alle tieners zijn
van harte welkom Als het weer
aanslaat wil het centrum dit vaker
gaan doen in het komende sei
zoen.
KAARTAVOND
Donderdag 27 oktober wordt in
,,De Til" de tweede kaartavond
van het seizoen gehouden. Er is
zoals altijd weer gelegenheid voor
schutjassen en klaverjassen In
schrijving tussen 19.30 en 19.50
uur. Start om 20 00 uur Er zijn
avondprijzen. Deelname kost
3,50
j LEUSDEN- Bij een zaak in hifi-ap-
paratuur en aanverwante artike
len in De Hamershof heeft een
J vrouw getracht twee scheerap-
paraten zonder te betalen mee te
I nemen.
De vrouw kwam binnen in het
gezelschap van twee mannen, die
in platenbakken snuffelden. De
vrouw stak de scheerapparaten in
haar tas en wilde daarmee de win-
LEUSDEN- Het college van B&W is
I van plan de helft van de kosten van
de mtocht van Sinterklaas, tot een
konsekwentie, die hem nogal
eens parten speelde.
Het was dan ook een won
derlijke ervaring om op een
gegeven moment toch met
hem aan tafel te kunnen gaan
zitten om een officieel inter
view met hem te hebben over
alle zaken, die hem in die tijd
beroerden. Hij was gezwicht
onder de aandrang van ande
ren en maakte voor een keer
een uitzondering door dit in
terview toe te staan. Het werd
een lang en geanimeerd ge
sprek, dat resulteerde in een
dito interview. Ik had op dat
moment het gevoel, alsof hij
jarenlang alles voor dit ene ge
sprek had bewaard. In een
stortvloed van woorden kwam
het hele gemeentelijke reilen
en zeilen van jaren over me
heen met daarbij steeds maar
weer een toelichting over het
hoe en waarom hij zo had ge
handeld of zo had beslist. Ik zal
dat interview nooit meer ver
geten. Voor me zat toen een
man, die voor één keer goed
wilde maken, wat hij jarenlang
had verzuimd: zichzelf
rechtvaardigen. In een merk
waardige mengeling tussen
onzekerheid ten opzichte van
de journalist tegenover hem en
de zo nu en dan grote open
heid over wat hem dreef
Want Jan Wagenaar was een
bijzonder gedreven man, die
zich zelden liet weerhouden.
Een man, die zich m de loop
wat zijn wethouders-carriere
helaas ook steeds meer voor
het karretje van anderen liet
spannen. Omdat hij graag ie
dereen terwille wilde zijn. Niet
alleen zijn vrienden, maar ie
dereen die op zijn drukbe
zochte spreekuur kwam. Men
wist het praat met Jan Wage
naar en de zaken worden ge
regeld. Vaak was dat ook zo.
Maar hij wilde teveel en be
loofde teveel. Dat werd hem
uiteindelijk funest en leverde
hem in plaats van vnenden
steeds meer vijanden op, om
dat hij lang niet alles waar kon
maken wat hij beloofde. Ver
schillende ..affaires" volgden
elkaar in steeds sneller tempo
op. Met als hoogtepunt de zaak
,,Van Gooi", waarbij het gehele
college van B&W werd mee
gesleurd. Ook de wethouder
van Ruimtelijke Ordemng. On
getwijfeld tot zijn eigen verbij
stering.
Ik kan me voorstellen dat Jan
Wagenaar verbitterd de ge
meenteraad heeft verlaten,
deels m de steek gelaten door
zijn politieke vnenden. Hij
heeft nooit ingezien, dat hij me
deschuldige is geweest aan
wat er had plaats gevonden. In
zijn optiek had hij zich ingezet
voor de gemeenschap met alle
energie, die hij had. Niet meer
en met minder. Hij had mis
schien fouten gemaakt, oke,
maar die wogen niet op tegen
het resultaat van zijn werk als
wethouder van een groeige-
meente. Want Jan Wagenaar
dacht zelden in termen van
politieke verantwoordelijk
heid. Zijn opstelling was die
van een manager die vaak
voorbij ging aan de politieke
werkelijkheid.
Het zou m veel opzichten
onjuist zijn om Jan Wagenaar te
beoordelen op zijn handelen in
de laatste jaren van zijn wet
houderschap en als gedesillu
sioneerd raadslid. Wie objec
tief de balans opmaakt zal
moeten erkennen, dat deze
man de beste jaren van zijn
leven heeft ingezet voor de ge
meenschap. Onmiskenbaar
zijn stempel heeft gedrukt op
wat Leusden nu is geworden.
Jan Wagenaar is niet meer.
Maar als ik door het dorp wan
del, komen onwillekeurig de
flarden weer boven van het
interview dat ik toen met hem
had. „Denk er om, dit is off the
record", hoor ik hem dan weer
opmeuw met regelmaat zeg
gen. d'Accord, Jan. denk ik
dan. Dat blijft het. Maar spijtig
is het wel. Want veel van wat
hij toen trachtte te verwoor
den, is nu onderdeel gewor
den van het Leusden van nu.
En eerlijk is eerlijk, het ziet er
prima uit.
Bert Vos,
algemeen hoofdredakteur
nieuwe media
BDU Krantenkombinatie
LEUSDEN - Als onderdeel van haar winterprogramma brengt
de stichting Culturele Raad Leusden op vrijdag 4 november in
'De Korf een dans-show van de folkloristische dansgroep
'Phoenix', die om 20.15 uur begint. Het volksdansensemble
Phoenix is in 1971 ontstaan uit een gelijknamige verenigigen.
Aanvankelijk was het een gezelligheidsgroepje van gelijkge
zinden, dat af en toe eens optrad voor bejaarden, op brade
rieën, op schoolavonden en dergelijke bijeenkomsten. In de
loop der jaren groeide de groep uit tot ongeveer dertig dansers
en danseressen, die zich in hun vrije tijd intensief met volks
dans en folklore bezighielden.
Aanvankelijk werden alle choreo
grafieën gemaakt door de eigen
dansleiding. Later werd het moge
lijk choreografen van naam uit ver
schillende landen aan te trekken,
onder wie de Roemeen Theodor
Vasilescu, de Hongaar Ferenc No-
vak en de Israëlische choreograaf
Ilan Zaoui De verschillende kos
tuums, waann wordt opgetreden
zijn deels authentiek, deels zo
exact mogelijk volgens aanwijzin
gen van de choreografen nage
maakt
INTERNATIONAAL SUCCES
sen het orkest Do-Si-Do uit Nijme
gen voor de muzikale intermezzi
zorgt
PROGRAMMA
Het programma bestaat uit vijf de
len. Geopend wordt met het Ne
derlandse deel op choreografie
van Februtine Pietersz en Andre
van de Plas Deze choreografie,
die gedanst wordt in kostuums af
komstig van vissersplaatsen rond
het IJsselmeer. laat een stukje zien
van leven en werken van dit vis
sersvolk. Geopend wordt met een
zeemanslied, gevolgd door de
Horlepiep, een forse zeemans-
dans.
Uit Roemenië komen twee delen,
beide op choreografie van Theo
dor Vasilescu. Het eerste deel
brengt uit het zuiden van Roeme
nië een Calusari. een spectacu
laire stokkendans voor jongens
volgens een oud ntueel. Daarna
volgt een aantal snelle meisjes-
dansen. In het tweede Roe
meense deel, aan het slot van het
programma wordt uit het westen
van Roemenië (uit de Banat) een
dans gebracht, waarin de oude
gebruiken rond jaarwisseling op
een speelse wijze zijn verwerkt
Voor het Hongaarse deel teken
den de choreografen Ferenc No-
vak en Janos Mucsi De eerste
twee dansen komen uit Transsyl-
vanië, een gebied in Hongarije
dan tot 1920 bij Hongarije be
hoorde Nog steeds woont er een
grote Hongaarse minderheid. Na
een aantal jongensdansen volgt
de Csardas, waarbij een jongen
door een aantal meisjes uitge
daagd wordt. Dit Hongaarse deel
wordt besloten met een suite met
dansen uit verschillende delen
van Hongarije, zoals een Verbunk,
ee jongensdans met een militair
karakter, een Karikazo, een gezon
gen meisjesdans en een leven
dige csardas, waarmee het pro
gramma voor de pauze wordt af
gesloten.
Na de pauze worden de vele ge
zichten van Israël in verschillende
dansen op het podium gebracht in
en choreografie van Ilan Zaoui
Chassisidische, Jemenistische en
modem Israëlische dansen vol
gen elkaar in snel tempo op in een
eigen interpretatie van de Joodse
folklore.
Kaarten voor dit volksdans-feest
zijn in voorverkoop verkrijgbaar
bij cultureel centrum 't Claeveren-
blad en op het kantoor van de
Leusder Krant. Een kaartje kost
10,- per persoon Donateurs en
houders van CJP/65 betalen
7,50.
'Phoenix' heeft in de 17 jaar van
haar bestaan inmiddels een inter
nationale reputatie opgebouwd.
Het ensemble heeft op talrijke fes
tivals in binnen- en buitenland op
getreden. Er werd onder andere
deelgenomen aan festivals in Bel
gië, Denemarken, Duitsland, En
geland, Frankrijk, Hongarije en
Italië.
Hoogtepunten van deze interna
tionale optredens waren de festi
vals in het Duitse Minden, waar
verschillende malen de zo
genaamde 'Wanderbokal' werd
gewonnen; het Balkanfestival in
Scheveningen. waar het ensemble
in 1981 een Prix d'Honneur in de
wacht sleepte en het festival in
hetzelfde jaar in het Hongaarse
Szeged, waar Phoenix met haar
Nederlandse programma de cho
reografie-prijs won.
Het afgelopen seizoen kwam het
ensemble in de finale terecht van
het grote Nederlands Amateur
Dansfestival in Den Haag. Phoenix
is net terug van een toemee door
Hongarije, die ze in de herfstva
kantie maakte.
De artistieke leiding van het en
semble is in handen van Cann van
Heumen en Andre van de Plas,
terwijl voor het optreden in Leu-
Een van de dansen uit het programma van de volksdansgroep „Phoenix Vrijdag 4 november in de Korf.
Vorige week overleed ge
heel onverwacht Jan Wage
naar Zoiets verbijstert je Ook
al had hij inmiddels afscheid
genomen van de steeds turbu-
lenter geworden gemeentelij
ke politiek, wie door Leusden
wandelde of reed werd dage
lijks gekonfronteerd met de
vruchten van zijn werk. Jaren
lang was hij de motor achter de
enorme uitbreidingen van de
gemeente Leusden als wet
houder van Ruimtelijke Orde
mng en Openbare Werken.
Een soepel draaiende motor
met vaak een hogere snelheid,
dan op de gemeentelijke snel
weg vol drempels gebruikelijk
was Een man, die, gewend als
hij was aan snelle beslissingen
op bedrijfsniveau, dit ook toe
wilde passen binnen het amb
telijke apparaat, dat hem daar
door vaak niet bij kon benen.
Jan Wagenaar heeft onmis
kenbaar zijn stempel gezet op
het hedendaagse Leusden.
Een man met vaak opmerkelij
ke ideeen Een man ook, die
anderen wist te stimuleren en
zeker respekt wist af te dwin
gen door de onverstoorbaar
heid waarmee hij steeds maar
weer meuwe plannen ont
vouwde en door de wijze,
waarop hij die plannen in ge
meentelijke commissies en ge
meenteraad met vuur wist te
verdedigen.
Tegenstanders van zijn poli
tiek gaven dit ook grif toe: Jan
Wagenaar was moeilijk te van
gen en wist zijn zaken uitste
kend te regelen.
Als hoofdredakteur van de
Leusder Krant heb ik Wage
naar jarenlang van dichtbij
meegemaakt. De krant volgde
de gemeentepolitiek in die on
stuimige groeipenode met
argusogen en dat was soms
niet ten onrechte. Want Jan
Wagenaar wilde wel eens te
hard van stapel lopen en daar-
Jan Wagenaar.
door liep de inspraak nog wel
eens danig averij op. Ik herin
ner me de jarenlange Biezen-
kamp-affaire, waarbij midden
stand en omwonenden ener
zijds en gemeente (lees: Jan
Wagenaar) anderzijds lijn
recht tegenover elkaar ston
den en het uiteindelijke resul
taat een compromis was. Een
compromis, dat al veel eerder
tot stand had kunnen komen,
als Wagenaar zich met zo zou
hebben vastgebeten in zijn ei
gen ideeen over wat een haal
bare uitbreiding moest zijn en
wat niet. De krant stond mid
den tussen deze oplaaiende
vuren. Geen gemakkelijke po
sitie, omdat Jan Wagenaar
konsekwent weigerde om met
journalisten om tafel te gaan
zitten. Ze verdraaiden zijn
woorden toch maar, vond hij.
Dat daardoor zijn mening al
leen via zijn uitspraken in com
missies en gemeenteraad m de
openbaarheid kwamen zonder
verdere toelichting was een
Ton Wildekamp en Anita Theben Theville.
HERDENKING
„Minder spectaculair, maar met
minder belangrijk was de vrijla
ting van de Turkse bulgaar Murat
Osmanov in dit jaar. Hij werd in
1985 gevangen genomen, nadat
hij had geweigerd zijn Turkse
naam te veranderen in een Bul
gaarse. Zoals misschien bekend,
leven in Bulgarije naar schatting
twee miljoen mensen van Turkse
afkomst. Vele van die Turken wil
len hun eigen cultuur trouw blij
ven en dus ook hun oorspronke
lijke naam in ere houden Samen
met een Franse groep hebben we
in opdracht van Londen dan ook
twee en een half jaar geschreven
Tijden lang reageerden de Bul
gaarse autoriteiten niet op onze
bneven met juridische vragen.
Zelfs niet op speciale aandacht
trekkende gekleurde brieven.
Soms werden we daar moedeloos
van. Maar uiteindelijk ontving de
Bulgaarse ambassadeur in Neder
land ons zeer welwillend. Hij be
loofde mets, maar moedigde ver
dere gesprekken met de ambas
sade toch wel aan. En waar het om
ging, Murat Osmanov kwam plot
seling vrij.".
Behalve een collecte beginnen
we dit najaar ook met een Turkije-
actie, die een of twee maanden in
beslag neemt. We schrijven met
onder meer kerkelijke groepen
brieven naar de Turkse autoritei
ten. De mensenrechten worden
daar in ernstige mate overtreden
Politieke gevangenen worden ge
marteld.
Op 10 december herdenken wij
de verklaring van de Rechten van
de Mens, die door de Verenigde
Naties in 1948 werd aangenomen.
Op de koopavond van vrijdag 9
december hebben we in de Ha
mershof een stand en een fakkel-
wacht. We willen zoveel mogelijk
mensen uitnodigen hun handteke
ning te zetten op petitielijsen, die
aan de Verenigde Naties zullen
worden aangeboden.
Verder heeft de Leusdense groep
er nieuw speurwerk bijgekregen
Ook bereiden we een doodstraf-
fencampagne voor. En. iets heel
anders, we geven op uitnodiging
les in mensenrechten op de poli
tieschool en op Don Bosco
kei verlaten. De eigenaar van de
wmkel vertrouwde de zaak met en
greep de vrouw bij de tas Onder
het roepen van "Het spijt me", werd
de dievegge door één van de man
nen uit de winkel getrokken. De
winkelier bleef verbouwereerd
achter. De dader ontkwam.
Donderdagmiddag werd een
Amersfoortse aangehouden, we
gens het plegen van winkeldiefstal
De vrouw ontvreemdde voorna
melijk levensmiddelen uit de Hema
m de Hamershof.
maximum bedrag van 2.500,-, te
betalen
Daarmee komt het college tege
moet aan een subsidieverzoek van
de winkeliersverenigingen De Ha
mershof en de Biezenkamp, die de
mtocht van de Goedheiligman in
Leusden organiseren. Het voorstel
wordt donderdag in de gemeente
raad behandeld.
23 punten, zal de vergadering onder
meer stilstaan bij het schoolpro
gramma, excursies, de waterkwa
liteit, de lokatiekeuze voor de
brandweergarage, het archief en
de Buddleia-actie.
LEUSDEN- Het Commité Milieu
zorg Leusden (CML) vergadert
aanstaande woensdag in het ge
meentehuis. De vergadering be
gint om 20 00 uur.
LEUSDEN- Het college van B&W
wil een bedrag van 4.800,- uittrek
ken, om de gevel van de protes
tants-christelijke basisschool De
Brink op te knappen. Voor dat geld
zal het voegwerk van de gevel, dat
op veel plaatsen loslaat, worden
hersteld.
Het voorstel zal aanstaande don
derdag in de gemeenteraad wor
den besproken.
Vanwege zijn prachtige
kleuren werd de Putter vroe
ger veel als voliëre- en kooi-
vogel gehouden. Voorname
lijk hierdoor geniet hij bij de
meeste mensen nog enige be
kendheid.
De Putter is een vinkachtige
vogel, te herkennen aan de
rode voorkant van de kop en
het wit-zwart aan de zijkant
daarvan, de kastanjebruine
rug en zijkanten en de opval
lend gele vleugelvlekken, de
gele vlekken en witte punten
aan de slagpennen, de witte
stuit en de zwarte staart met
witte zoom. Hij leeft in bos
randen, parken en boom
gaarden en voedt zich in
hoofdzaak met zaden van sa-
mengesteldbloemigen, zoals
paardebloemen, kruiskrui-
den, distels en klissen. Hij is
zeer bedreven in het balance
ren op de zaadhoofdjes, die
hij met zijn scherpe snavel
openbreekt. In het najaar zijn
er van de genoemde soorten
meestal alleen nog de distels
over. Hij wordt dan veel ge
zien op de distels en vandaar
zijn volksnaam: Distelvink.
In ons land komen twee on
dersoorten voor; de oorspron
kelijke inheemse soort, de
'cardualis', die de bewoner is
van de oostelijke en zui
delijke provincies en de 'bri-
tannica', die we voorname
lijk vinden in west en zuid
west Nederland en in de dui
nen. Het is vooral de Britse
Putter die de laatste tijd sterk
in opmars is en kan worden
gezien als cultuurvolger, die
het steeds beter doet in het
stedelijk groen. Als er maar
tamelijk hoge bomen in voor
komen.
Bestaat het voedsel van de
Putter in hoofdzaak uit za
den, in de broedtijd wordt het
menu aangevuld met insek-
ten, voornamelij bladluizen.
De broedtijd valt in mei en
juni. Het min of meer kogel
vormig nest, dat veel op het
nest van de vink lijkt, wordt
bij voorkeur hoog in de loof
bomen, uit veiligheidsover
wegingen ver van de stam,
op dunne takken gebouwd.
Dat verklaart de keuze van
de biotoop: de combinatie
van hoogopgaand loofhout en
open land. Meestal twee
broedsels per jaar, bestaande
uit 4 tot 5 witte eieren, die
dertien dagen worden be
broed. Een enkele maal
wordt nog een derde broed
sel grootgebracht.
G. van L.
