Kleuters mogelijk dupe van bezuiniging
Incidenten bij wedstrijd
van dames Achterveld
Concert van kwartet Ben
de Jong hartverwarmend
jWÉÉ
Opbrengst
collecte
Hond doodgereden
leusden krant:
Medezeggenschapsraad gaat gevolgen onderzoeken
Handwerk
Zonnebloem
Commissie
ABZ
Kaartavond
Roda'46
Prijzen voor de Singels
■y
Kaarttoernooi
Door
Henk Budding
plaatselijk nieuws
DINSDAG 29 NOVEMBER 1988
(van één onzer medewerkers)
LEUSDEN - De medezeggenschapsraad voor het openbaar
basisonderwijs gaat in Leusden onderzoeken wat de gevolgen
van de veel besproken vier-jarigenmaatregel van minister
Deetman zijn. Als gevolg van de bezuinigingsmaatregel gaan
kleuters in Leusden nog maar vier dagen per week naar school.
Hier en daar hebben leerkrachten zorgen over de nadelige
gevolgen die de maatregel met zich mee heeft gebracht. Voor
de organisatie binnen de school heeft de maatregel één groot
voordeel. De leerkracht die nu vrijdags geen les hoeft te geven
kan mooi inspringen voor leerkrachten die vrij hebben in het
kader van de Arbeids-Tijd-Verkoting.
Op de openbare basisschool De
Heer is een discussie op gang ge
komen over de gevolgen van de
vier-jarigenmaatregel. Dat de vier
en vijfjarige leerlingen 23% minder
naar school gaan dan voorheen,
moet toch merkbaar zijn, zo meent
het schoolteam. Het komt op elke
school voor dat kmderen niet door
stromen naar de derde groep om
dat ze nog niet „schoolrijp" zijn. Of
deze situatie sinds de invoering van
de vier-jarigenmaatregel nu vaker
voorkomt dan voorheen, is nog niet
duidelijk geworden. Een artikel in
,,Het Schoolblad" van 20 oktober
wijst overigens wel in die richting.
GEZELLIG
„De meeste ouders hebben er
geen probleem mee dat hun land
vrijdags thuis is. Ze vinden het over
het algemeen wel gezellig als de
kleuter een dagje extra over de
vloer is", aldus een leerkracht van
De Heerd. Voor de leerkrachten
betekent de verkoning van de tijd
dat de kleuter op school door
brengt overigens wel een verzwa
ring. „De meester of de juf doet alle
mogelijke moeite om de stof die
behandeld moet worden in een
dag minder af te krijgen", aldus de
mening van een leerkracht.
Omdat het schoolteam van De
Heerd graag wil weten hoe er op
andere scholen tegen de situatie
aangekeken wordt, heeft de school
het probleem aangekaart in de Ge
meenschappelijke medezeggen
schapsraad (GMR) voor het open
baar onderwijs in de gemeente
Leusden. In de GMR zijn alle open
bare scholen door een ouder en
een leerkracht vertegenwoordigd.
De GMR brengt gevraagd, maar
ook ongevraagd advies uit aan het
college van burgemeester en wet
houders, in feite het „bestuur" van
het openbaar onderwijs in de ge
meente.
Tot nu toe heeft men op De
Heerd overigens niets gemerkt van
een mogelijke achterstand bij
kleuters die minder dan vroeger
naar school gaan. „Het kan ook
best zijn dat, als er al een achter
stand is, die vanzelf weer wordt
ingelopen" geeft men eerlijk toe. In
teder geval zal de bezuinigings
maatregel van de mmister regel
matig te vinden zijn op de agenda
van het schoolteam.
Ook op de Hobbit wordt het no
dig gevonden om een nieuwe dis
cussie over de bezuinigingsmaat
regel te starten. „Duidelijk aanwijs
bare tekorten heb ik nog niet ge
merkt", aldus de reactie van direk-
teur Rob de Boer Toch vmdt ook hij
het onwaarschijnlijk dat de maatre
gel geen nadelige gevolgen heeft.
Tweehonderd uren mmder les
moet toch merkbaar zijn", zo meent
De Boer. Vergelijkingsmateriaal
heeft men op dit moment nog niet.
De zaak wordt ook op de Hobbit
nauwlettend m het oog gehouden
Hans van Eist, leraar op de basis
school in Leusden-Zuid, zou er ook
vreemd van opkijken als de vier-ja-
rigenmaatregel geen nadelige in
vloed zou hebben. Op het Pallet
betekent de vrije dag voor de
kleuters duidelijk een verbetermg
in de organisatie. Een extra vrije
dag betekent dat een leerkracht
makkelijker een vrije dag van een
collega kan invullen. Voor de kleu
terjuf of -meester wordt het er met
makkelijker op als het om het les
geven gaat. „We bespeuren de
neiging om met de kleuter in vier
dagen dat te doen wat anders in vijf
dagen gebeurde", aldus de heer
Van Eist.
Op de kleinste openbare school
binnen de gemeentegrenzen, Het
Startblok in Achterveld, merken de
leerlingen niet veel van de bezuini
gingsmaatregel. „Door de positie
ve inzet van de leerkrachten werkt
de op zich negatieve maatregel
toch nog positief uit", aldus Yvonne
van de Berg, lerares op de Achter-
veldse school. Eenzelfde geluid
komt van een andere kleine school,
De Wegwijzer in Leusden-cen
trum „Geen meetbare nadelige
gevolgen te merken bij kmderen
die in groep drie terecht komen",
aldus het commentaar van direk-
teur Peter van Bekkum. Eenzelfde
soort geluid komt van de emge di-
rektnce in Leusden, Wil van Duyn
Op de Bongerd merkt men ook
geen verschil. „Toch zou je wat
moeten merken", zo meent ook me
vrouw Van Duyn
OP EEN RIJTJE
Het dagelijks bestuur van de
GMR gaat de komende maand de
bevindingen van de diverse scho
len „op een rijtje" zetten. De GMR
kan dan in januari gaan praten over
het verslag dat er gaat komen. Er
zal dan ook gepraat moeten wor
den over de specifiek Leusdense
regelmg waarbij is afgesproken
dat alle scholen hun vier en vijfjan-
ge leerlingen op vrijdag thuis laten.
Op een enkele uitzondering na
houden alle schoolbesturen zich
aan die afspraak.
De vraag is gesteld of de rege
ling ook voor het volgend school-
seizoen moet gelden Tijdens een
overleg van alle schoolbesturen m
maart van het volgend jaar zal er
over deze zaak opnieuw gespro
ken worden. De schoolbesturen
hebben met elkaar afgesproken
dat er alleen veranderingen wor
den aangebracht na voorafgaand
overleg met de collega-besturen.
Een goede afspraak is nodig. „An
ders vrees ik een chaos", aldus een
ambtenaar van de afdelmg onder
wijs.
ACHTERVELD - De dames van SVA speelden thuis tegen
SO uit Soest. De leiding was in handen van scheidsrechter
Van Vulpen. Het is een merkwaardige wedstrijd gewor
den. In de eerste tien minuten ging het gelijk op. Hierna
nam Soest het initiatief in handen hetgeen tot gevolg had
dat er al spoedig het eerste doelpunt werd gescoord. Kort
daarna werd de wedstrijd gestaakt. Nadat een speelster
uit Soest een boeking had gekregen kwam er protest van
de supporters langs de lijn. Dit had tot gevolg dat de
scheidsrechter de wedstrijd ongeveer 10 minuten staakte.
Door dit voorval was Achterveld
geheel van slag hetgeen ook op
het spel invloed had. Soest profi
teerde hiervan en bracht reeds
voor de rust de stand op 0-4.
Na de hervatting kwam Mirjam
van Dijk in het veld voor Rina Her
der. De rust bleek in het Achter-
veldse elftal te zijn teruggekeerd
er er werd beter gespeeld. Na on
geveer een kwartier werd een
speelster uit Soest uit het veld ge
stuurd omdat zij commentaar had
op de leiding.
Achterveld deed er alles aan om
de eer te redden. Uiteindelijk gaf
invalster Mirjam van Dijk een voor
zet aan Ilona Hoogland die van
deze kans gebruik maakte om te
gen te scoren
LEUSDEN - De opbrengst van het
diabetesfonds m Leusden heeft
3172,90 iopgebracht. Het geld is
bestemd voor wetenschappelijk
onderzoek op het gebied van sui
kerziekte.
LEUSDEN - Op donderdag 1 de
cember houdt de Zonnebloem een
verkoop van handwerkartikelen m
de Wolboom aan de Hamersveld-
seweg 2a. Het gebouw is hiervoor
open van 14.00 uur tot 16.00 uur.
LEUSDEN - De vergadermg van de
commissie ABZ zal niet gegehou-
den worden op 1 december, maar
op 15 december.
ACHTERVELD - Vnjdagavond zal
de derde ronde worden gespeeld
van het Hessenkar kaarttoernooi
De aanvang is om 20.00 uur. Er zijn
deze avond weer een aantal
mooie prijzen te winnen. Tevens is
er weer de mogelijkheid een be
tere plaats te veroveren op de
ranglijst.
De voetbalvereniging Roda'46
organiseert vrijdagavond een kla
ver- en schutjasavond. Kaartlief-
hebbers zijn vanaf 20.30 uur wel
kom in de kantine van de vereni
ging. Het inschrijfgeld bedraagt
vier gulden en Roda garandeert u
een gezellige avond.
ACHTERVELD - Vrijdagavond en
zaterdag 25 en 26 november werd
door leden van de Pony Club de
Singels deelgenomen aan een In-
doordressuur in de manage 't Wil-
laer te Scherpenzeel Vnjdag
avond reden 18 deelnemers de LI
dressuur.
Deze avond leverde voor Wilma
Wernsen met haar pony Foesie
een eerste plaats op met 131 pun
ten.
Zaterdag werd het overige deel
van het programma afgewerkt. Jo-
landa Boersen met haar pony Rut-
ger kwam ditmaal voor de eerste
keer uit in de B dressuur. Van de
40 deelnemers leverde zij de
beste prestaties en behaalde de
eerste plaats met een punten to
taal van 128
LEUSDEN - Zaterdagavond om
19.30 uur wandelde H uit leusden
met zijn hond op de Bavoortseweg
De hond liep niet aan de lijn. Uit de
richting van het zwembad kwam
een auto met een lichte kleur, ver
moedelijk een Volkswagen, gere
den, die de hond schepte. Het dier
werd enige tientallen meters mee
gesleept en bleef dood achter. De
bestuurder reed na de aanrijding
door
Het kwartet Ben de Jong in actie tijdens de finale van de Jazzsocieteit 1988 in de Hakhorst.
LEUSDEN - Op zondagmiddag had de Jazz-sociëteit Leusden in
de Hakhorst het kwartet met tenorsaxofonist Ben de Jong, pia
nist Nico Luiks, bassist Hans Wijnstroot en slagwerker Ruud
Blok uitgenodigd. Het alleen al qua speelvreugde en presenta
tie voortreffelijke oudere kwartet bleek geknipt te zijn voor de
sfeervolle finale van het programma 1988 van de Jazz-sociëteit.
Niet alleen na elk nummer, ook meestal na elke solo applaudi-
seerden vele van de 80 bezoekers voor him hartverwarmende
optreden.
door
Anne Bunt
Dat de bijna 70-jarige Ben de Jong
nog steeds desnoods 10 uur ach
tereen tenorsax meende te kun
nen blazen, mag een wonderbaar
lijke speling der natuur heten En
wel om twee redenen. Terwijl bij
voorbeeld actieve pianisten, die
niet worden geteisterd door ou
derdomsziektes, bijna tot hun laat
ste ademtocht kunnen blijven
doorspelen, stoppen blazers soms
zelfs dertig jaar eerder. Het blazen
is uitstekend voor de longen, maar
inspannend voor het hart, zeggen
sommige kenners. Volgens deze
norm is Ben de Jong een uniek
oude beroepsblazer
Verder werd hij dit jaar overvallen
door een hartinfarct. Dat weet hij
echter met aan het inspannende
blazen, maar aan het roken van
drie pakjes per dag, waarmee hij
overigens dan ook prompt was
gestopt. "Als je nog tot de genera
tie behoort, die vanuit het midden
rif heeft leren blazen, dan kan het
hart wel wat hebben", aldus de
gangmaker van het kwartet met
gepaste trots.
Tijdens de aankondiging van het
eerste nummer na de herken
ningsmelodie 'Sultry serenade'
hennnerde hij wel aan die won
derbaarlijke genezing. Het was
ook tijdens het spelen duidelijk,
dat "Someone to watch over me"
(iemand, die over me waakt) voor
hem geen kwestie was van er
even inkomen op een voor blazers
nog wat vroeg tijdstip van de dag.
Zijn mooie warme en nooit harde
toon past meteen in de plezierige
ruimte. Deze al in de dertiger ja
ren door Coleman Hawkins en la
ter door Ben Webster beïn
vloedde tenorsaxofonist ver
oorzaakte met zijn kwartet dan ook
een oergezellige sfeer in het lang
zaam vollopende cafe-restaurant.
Af en toe kon hij even wat uitbla
zen tijdens solo's van de pianist en
twee korte pauzes.
Pianist Nico Luiks had solo's,
waarin hij zich ontpopte als een
geestige improvisator. Zo raakte
hij tijdens 'Blue moon' onder meer
even verzeild in een ana uit de
opera Carmen van Bizet. Maar af
gezien van zo'n grapje was het on
afgebroken luisteren naar zijn im
provisaties altijd de mooie waard.
Heel verrassend was zijn zang tij
dens het pianospelen bij "Dina
Lee from Caroline", "You must
have been a beatyful baby" en
"This is my first affair". Die ruet zo
simpele combinatie verhinderde
hem niet een aangenaam fris ge
luid met goed verstaanbare tekst
tevoorschijn te toveren.
Omdat de Leusdense bassist Hans
Wijnstroot en slagwerker Ruud
Blok nauwelijks solo's hadden,
bleef het hun taak twee solisten
continu te steunen. Aan die niet
onbelangrijke taak viel vooral op,
dat de slagwerkpartijen, die in het
ergste geval luidruchtig kunnen
klinken, met smaak werden gedo
seerd. Zou Ruud Blok inderdaad
de meest zachte slagwerker van
Nederland zijn, zoals Ben de Jong
hem had voorgesteld? Hoe het
ook zij, deze beide musici vorm
den de solide basis van allemaal
bekende en smaakvol gearran
geerde jazzpartijen, die met name
Ben de Jong veel schrijfwerk heb
ben gekost. De reden van die
huisvlijt was. dat volgens hem de
muziek te duur is en vaak te onbe
kend voor bezoekers.
De uiteindelijk 80 bezoekers wa
ren ingenomen met dit harverwar-
mende concert. Na elk nummer
en zelfs meestal na elke solo
volgde er applaus. Twee bezoe
kers. die voortijdig vertrokken,
bedankten de musici bovendien
persoonlijk. En er was een be
zoekster, een ukkie van nog geen
dne jaar, die heel persoonlijk rea
geerde op de speelvreugde van
het kwartet. Dat meisje ging regel
matig op het randje van het po
dium zitten en op niet al te snelle
muziek dansbewegingen uitvoe
ren. Na 'Blue Moon' ontsnapte
haar- "Nog een keer", met een stij
gend melodisch accent op het
woord 'keer'. Oeroude nummers
doen het nog goed.
Volgende concerten in de Hak
horst: 8 januari, 14.30 oliebollen
concert en 29 januari, 14.30, een
voor Leusden uniek, extra ge
sponsord concert met de huidige
jazz-toppers Bernard Berkhout
zijn 'swingmates' en Frits Lan
desberger.
Renault 19 GTS:
nieuwe generatie
Dl te
AMERSFOORT - Wie de afge
lopen maanden een bezoek aan
Frankrijk bracht, kon daar een
voor ons onbekende Renault zien
rijden, de R19. Met die onbekend
heid is het evenwel gedaan, want
vanaf morgen staat deze Renault
ook in Nederland bij de dealers.
Volgens Renault is het de eerste
van een nieuwe generatie perso
nenauto's. Er staat ons de komen
de jaren dus nog meer te wach
ten. Renault durfde echter, in te
genstelling tot veel concurrenten
de uitdaging niet aan om zijn
nieuwkomer een futuristische
en/of gedurfde vormgeving te ge
ven, wat uiteraard niet wil zeg
gen, dat de R19 antiek oogt.
Van meet af aan gaat Renault de
19 leveren met keus uit maar even
70 versies, ontstaan uit de combi
natie van 16 motorversies, afgeleid
van vijf basismotoren, twee caros-
senetypes en uitrustingniveaus.
Van de vijf motoren zijn er dne
nieuw. Alle viercilinders. Er zijn
vier benzine- en één dieselmotor
met een cilinderinhoud vanérend
van 1390 tot 1870 cm3 en een power
tussen 43 kW en 101 kW. Medio
volgend jaar voegt Renault een se
danversie aan het R19-gamma toe.
Een stationwagon lijkt evenmin uit
gesloten.
Zoals gememoreerd oogt de R19
niet spectaculair. Dat blijkt tijdens
de testweek. Naar de voor het gro
te publiek totaal onbekende wagen
kijken eigenlijk alleen enkele Re-
nault-njders. Dat verschilt wel van
sommige andere testmodellen, zo
als enkele weken geleden bijvoor
beeld de Alfa 164.
Renault ging drastisch met de
bezem door de fabriek bij Douai,
waar de R19 nu van de band rolt.
Ontwikkeling van de R19 en de
modernisering van de fabriek
kostte 5.9 miljard F.fr. ofwel 2 mil
jard gulden Maar liefst 259 robots
nemen de preciese, maar vaak ver
velende en geestdodende klussen
voor hun rekening. Maximale pro-
duktiecapaciteit zal uiteindelijk
2500 auto's per dag zijn. Project X53
zoals de R19 bij Renault tot voor
kort heette legde in totaal zo'n 7.5
miljoen testkilometers af onder
zeer zware omstandigheden
De R19 bezit een aërodynami
sche koets. Afhankeliik van de uit
Testrapport
Renault 19
Alfa 33
Fiat Tipo
VW Golf
GTS Energy
1.3 S
1.4 DGT
Cl
Cilinderinhoud cmJ
4/1390
4/1351
4/1372
41595
Max. vermogen kW(pk)tpm
57.5(80)5750
63(86)5800
52(71)6000
53(72)5200
Max. koppel Nm(mkg)tpm
106(10.8)2750
119(121)4000
103(105)3750
120(122)2700
Topsnelheid
170
172
161
164
Acceleratie
11.8
10.3
13.0
135
Testverbruik ltrJlOO km
6.9
8.5
7.3
7.6
Tankinhoud
55
50
55
55
Aktieradius
798
590
754
726
Brandstof
Eurosuper
super
Eurosuper
normaal
Loodvrij
ja
nee
ja
ja
Katalysator
nee
nee
nee
ja
Lengte
415.5
402
396
399
Gewicht leeg
940
910
950
870
Max. trekgewicht
900
1000
1100
1000
Aandrijving
voor
voor
voor
voor
Bandenmaat
16S/70RLT
165T70SR13
16&70SR13
175/70SR13
ABS
nee
nee
nee
nee
Storing testwagen
geen
Prijzen R19 GTS 3-drs.
f27.450-
f25.070.-
f26.500-
f29.190-
geteste ui tv. 5-drs
f31425-
R19 TR 3-drs.
f22.850-
R19 TS 3-drs.
f25.750-
R19 TD 3-drs
f28.450-
5-drs. ui tv. extra
f 950.-
Afleveringskosten
410-
486-
420-
435.-
voering bedraagt de Cw. waarde
0.30 of 0.31. Mede te danken aan
het front, de sterk hellende voor
ruit, het ontbreken van uitstekende
delen en regengoten behalve de
twee van binnen uit te verstellen
buitenspiegels, verzonken zijrui
ten, achterspoiler en wielplaten.
Standaard bezit de 415,5 cm lan
ge R19 ondermeer een gelaagde
voorruit, ruitewissers met twee
snelheden en een vaste interval,
halogeen koplampen, achteruitrij-
lamp, mistachterhcht, stootranden
op bumpers en flanken, tankslot,
waarschuwingspiep voor nog
brandende verlichting, wis/wasin-
stallatie op de achterruit en dakan
tenne.
De testwagen heeft tevens een
zogenaamd comfort- en ergono-
miepakket. Dat bestaat uit elek
trisch te bedienen voorzij ruiten,
centrale deurvergrendeling met
infrarode afstandsbediening, een
in hoogte verstelbare bestuurders
stoel plus regelbare lendesteun en
een in hoogte verstelbaar stuur.
Voorts kan de achterbankleuning
in J/3 - delen naar voren en last
but not least bezit het testmodel een
speciaal door Philips voor Renault
ontworpen Hi-fi-stereo-installatie,
mede te bedienen via een satelliet
aan de stuurkolom en spelend via
zes luidsprekers.
De kofferklep loopt door tot bij
na op de bumper. Klap je deze
vijfde deur, in toom gehouden door
twee dempers omhoog, dan gaat
de hoedenklep gelijk mee naar bo
ven en verschijnt er een ruime en
vlakke begageruimte met een in
houd van 386 dm3.
Binnenskamers zien we een keu
rig afgewerkt interieur. Renault ge
bruikt vrij veel kunststof. Nieuw
ontworpen anatomisch gevormde
stoelen met verstelbare hoofdsteu
nen bieden een pnma zit. Achter
vmden de passagiers een ruime zit
op de licht geprofileerde bank.
Een compact overzichtelijk dash
board geeft alle gewenste infor
matie. Aflegruimite voor kleine
spullen te over, inclusief een vakje
voor cassettebandjes. Het verwar-
mings/ventilatiesysteem laat zich
eenvoudig bedienen. Rechtstandig
vanuit de vloer steekt de korte vijf-
versnellingspook. De eventuele ra
dio kan aan een hebberige blik
onttrokken worden door er een
klepje voor te plaatsen.
NIEUWE MOTOR
Onder de sterk aflopende motor
kap van „m'n" R19 staat de nieuw
ontworpen Energymotor. Dit
dwarsgeplaatste 12 graden naar
achteren gehelde blok komt kant
en klaar uit de Spaanse fabriek te
Valladodid. Rond 1990 moet deze
fabnek samen met die m het Fran
se Cléon per dag 2500 „Energy-
"motoren produceren. Al m 1984
besloot Renault een nieuwe motor
te gaan maken.
Behalve geruisarm en levendig
moest het machien pittige presta
ties leveren, zuinig met de brand
stof omspringen. De motor nuttigt
loodvrije Eurosuper. Hij heeft half
bolvormige verbrandingskamers,
korte zuigers, een bovenliggende
nokkenas aangedreven door een
getande kunststoffen riem terwijl
een dubbele carburateur voor de
voeding zorgt. Een elektronische
ontsteking verzorgt de vonk.
RIJDEN
Renault brengt met de R19 een
serie wagens op de weg, die in zijn
verscheidenheid in uitvoeringen
één ding gemeen heeft: een hoog
staand weggedrag. Rijcomfort,
wegligging, prestaties, verbruiks
cijfers, stuurgedrag en beremming
kunnen de toets der kritiek glans
rijk doorstaan.
Ondanks de lichte tot matige
vorst start het aggregaat iedere
morgen vlot met uitstaande hand
choke. Het blijft binnen prettig stil,
alleen bij hoge toerentallen en bo
ven 140 km/u dringt er wat gebrom
naar binnen door. Windgeruis hoor
je wel, maar het blijft prima binnen
de perken.
De R19 blijkt goed koersvast, al
heeft een stevige zijwind iets in
vloed op het recht toe recht aan van
de wagen. Het bochtengedrag blijft
voorspelbaar. Op een bochtenrijk
parcours toont de voorwielaange-
dreven Renault een licht onder-
stuurkarater. Uitbreekneigingen
komen normaliter met voor. Wel
helt de koets in „curven" over.
De vijfbak schakelt lekker licht
met een korte slag. Gezien het soe
pele karakter van de motor hoeft er
met veel geschakeld te worden.
Zelfs in de „vijf' zit nog redelijk pit.
Ga je er echter stevig tegenaan,
dan moet je het toerental fors opja
gen. Een toerenteller ontbreekt
overigens. Bij een gangetje van 140
km/u doet de R19 het uitstekend.
Van oneffenheden in het wegdek
merk je weinig. Een prima venng.
Eigenlijk zijn we van Renault niets
anders gewend. Vóór en achter is
de wagen slecht te overzien. Ook
moet rekening gehouden worden
met de grote dode hoeken rechts
en links achter.
Kachel en ventilatie en achter-
ruitverwarming, die in deze tijd
druk gebruikt worden, funktione-
ren prima. Kortom, Renault zet
met de R19 een probleemloze
kleine middenklasser op de weg.
En dat was precies de bedoeling
van de „Régie".
J
J u
nr
1
I
