„Naast begeleiding is er meer behandeling nodig"
Spar en dienstencentrum
hebben zuivere koffie
■eusder krant
Een nieuwe start
na roerige tijden
Sfieuw hoofd gezinsvervangend tehuis De Stegel:
We bieden begeleid zelfstandig wonen.
Wij proberen ze te laten accepteren wat ze wel kunnen.
Het werk en de verdiensten moeten een
bepaalde mate van zelfstandigheid houden'.'
MIELE KEUKENS,
VOLMAAKT
IN DESIGN EN
Miele-Keuken-Centrum
Huizenga
jlMMMMMMMMMMIMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMIi>MMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMJ
m i ii 11 ii in 11 ii i ui 11 ii i in ii i ii iiii^^ii 11 iiiiiiiini ui 11 iiiiiiiiii 111 ui in iiiii i in ii i ii 11 mi in 11 ii nu ii ii 11 n ii iiijjjinii in 1111 nu 11 n urn i nu in i n 111111111111 nu 1111111 ui 1111111 nu n
üimmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmimmmmmmi
LEUSDEN - Sinds drie jaar is aan de Stijgbeugel in Leusden
een gezinsvervangend tehuis gevestigd, genaamd De Stegel. In
het rijtje van zes doorbroken eengezinshuizen; wonen vieren
twintig verstandelijk gehandicapten, zo zelfstandig mogelijk
onder begeleiding van negen groepsleiders. Aan gezinsvervan
gende tehuizen bestaat in Nederland een enorme behoefte en
een groot tekort. Onlangs zegde staatssecretaris Dees twee
honderd nieuwe plaatsen toe. Een druppel op de gloeiende
plaat voor de ellenlange wachtlijst. „Het verloop in een gezins
vervangend tehuis is onder de bewoners niet groot," volgens de
heer Boersma, het pas benoemde hoofd van de Stijgbeugel: „De
bewoners komen hier wonen. Dit is hun huis, hetgeen betekent
dat zij alleen weg gaan, wanneer het min of meer zelfstandig
wonen mislukt, ze ziek worden of overlijden." De heer J. J. F.
Boersma is per 15 oktober 1988 aangetreden als het nieuwe
hoofd van De Stegel in Leusden. Zonder tot in alle details te
kunnen en willen ingaan op de situatie vóór zijn functioneren,
maakt hij duidelijk dat zijn eerste taak is het reorganiseren en
opnieuw scheppen van geborgenheid, gezelligheid en ver
trouwdheid in De Stegel. Aan zijn benoeming ging het ontslag
van drie groepsleiders, waaronder het hoofd, vooraf. Tengevol
ge van de spanningen zijn er nog steeds drie groepsleiders met
ziekenverlof.
De actualiteit van de landelijke dagbladpers, rond de huidige
problemen met opvang van geestelijk gehandicapten ten ge
volge van bezuinigingen en doorschuif-beleid van de overheid,
kregen in het gesprek met de heer J. J. F. Boersma, een Leus-
dens karakter.
DE STEGEL
DONDERDAG 8 DECEMBER 1988
plaatselijk nieuws
sen. Acht full-time en een part-time
kracht voor de invulling van de
AT V-uren. De groepsleiders heb
ben als vooropleiding over het al
gemeen MBO-innchtingswerk, VI
SIO Verdere scholing in dienstver
band of een Opleiding Pedagogi
sche Medewerking. Een opleiding
die gezien de veranderende situa
tie niet altijd goed afgestemd op de
behoefte blijkt te zijn. Op dit ogen
blik zijn bestuur en leiding van De
Stegel op zoek naar nieuwe krach
ten. Men zoekt vooral mannelijk
personeel. Op het moment van het
interview met de heer Boersma
was daarover nog geen besluit ge
nomen.
„We zoeken naar mannelijke
kandidaten, omdat we in onze be
geleiding graag een gezonde af
spiegeling van de maatschappij
zien. De meeste sollicitanten ^lij-
twee van deze mensen. Het is onze
grootste zorg te voorkomen dat zij
de sfeer m dit huis gaan bepalen.
Zij hebben een totaal andere aan
pak nodig, dan de bewoners die
liefdevolle aandacht van hun ou
ders genoten hebben, zolang en
zoveel dat mogelijk was. Het is het
verschil tussen verzorging en be
handeling De buitenwereld dient
zich te realiseren dat men geen
standaard gezinssituaties m ver
vangende tehuizen kan verwach
ten, wanneer we gedwongen zijn
gedragsgestoorde mensen op te
nemen.
Maar als wij het met doen, wie
doet het dan. Daarom moeten de
groepsleiders leren werken met
deze nieuwe situatie. Begeleiding
toegespitst op het gedrag. Het is
natuurlijk een actuele vraag of een
gezinsvervangend tehuis daar de
gaan drmken. Iedere avond, zelfde
tijd, zelfde zaak, zelfde plaats. De
regelmaat geeft zekerheid. Ande
ren zitten graag op hun eigen ka
mer, zetten zelf koffie, zijn bezig
met een hobby. Onze bewoners
kunnen met hart en ziel een bepaal
de maatschappelijke trend, een
rage volgen."
De Stegel is een van de huizen
van de Stichtmg Willem de Jong.
die een Protestants Christelijke sig
natuur heeft. „De bewoners zijn
met verplicht ons hienn te volgen,
maar we proberen daar waar we
voor staan, wel waar te maken. Het
geen betekent dat we mt de Bijbel
voorlezen en bij gelegenheid een
kerkbezoek stimuleren. Dat is met
verplicht. We zouden het fijn vin
den ook in dit opzicht in Leusden te
kunnen integreren. Bijvoorbeeld
door het kunnen bnwonen van spe-
„De bewoners van de Stegel zijn ook inwoners van Leusden
schapsleven.
en nemen zoveel mogelijk deel aan het gemeen-
Wie buiten aan de Stijgbeugel
staat, vermoedt met voor een ge
zinsvervangend tehuis te staan
Voor de zés voordeuren zes, van
elkaar gescheiden, keung onder
houden voortuintjes. Naast iedere
voordeur een aantal naambordjes.
Maar eenmaal binnen gekomen
door de achterste voordeur, loop je
vervreemdend door naar het eer
ste huis. Slechts het passeren van
weer een trap naar boven maakt
duidelijk dat je in een volgend huis
gekomen bent. Achter die huizen
ligt een grote gemeenschappelijke
tuin, met veel gras en slechts een
schuurtje voor het hele rijtje. Op de
benedenverdieping drie grote
.huiskamers" Thuiskamers voor
groepen van acht bewoners. Boven
heeft iedere bewoner zijn eigen
kamer. Zelf ingericht, naar eigen
smaak en zelf te onderhouden al
dan met met begeleiding. Op zol
der is de meest zelfstandige woon-
eenheid te vinden, compleet met
eigen keuken. De Stegel is dne jaar
oud. Hoewel de meeste bewoners
hier drie jaar wonen, zien de ge
meenschappelijke ruimtes er keu
ng, maar weinig gezellig uit Bij alle
mooie spullen ontbreekt de per
soonlijke toets waardoor een ge
meenschappelijke ruimte een huis
kamer zou kunnen worden. Een
mstellings-sfeertje, beheerst door
een doelmatige meubilering. Het
komt niet overeen met het beeld
dat je verwacht van van een huis
waarin veel (jonge) mensen bij el
kaar wonen. Geen kleed onder de
salontafel, geen zelfgemaakte
werkstukken aan de muur, geen
kussens op de banken. De planten
ijken gekozen op extra veel of bij
zonder weinig waterbehoefte, cac-
ussen en papyrusplanten.
De heer Boersma ziet deze ogen-
-Jschijnlijk kleine zaken als kenmer
kend voor de situatie in De Stegel.
Een situatie waar als het aan hem
agt snel verandering in komt.
Het gezinsvervangende tehuis
De Stegel is een van de negen ge
zinsvervangende tehuizen van de
Stichting dr. Willem de Jong. De
legen huizen staan voornamelijk in
de provincie Utrecht. De huizen zijn
opgezet met de bedoeling geeste-
jjk gehandicapten zoveel als mo
gelijk is, zelfstandig te laten func-
ioneren, waarbij waar nodig hulp
geboden wordt. De meeste bewo-
lers zijn afkomstig van tehuizen of
komen rechtstreeks van het ou
derlijk huis. Kenmerkend daarbij is
dat de geestelijk gehandicapte ja
renlang thuis bij zijn of haar ouders
woonde, tot het moment gekomen
was waarop de ouders te oud voor
de verantwoording werden, over
leden. In een enkel geval wilde de
gehandicapte zelf „uit huis". De be
woners die vanuit een instelling
kwamen verwierven door hun ver
huizing naar een gezinsvervan
gend tehuis meer privacy. Steeds
vaker komen echter mensen uit
een derde categorie in gezinsver
vangende tehuizen terecht. Men
sen die na jarenlange begeleiding
door bijvoorbéeld de Kinderbe
scherming meerderjarig worden.
Door hun meerderjarigheid komen
ze onder de vleugels van de Kin
derbescherming vandaan, zonder
dat er een andere instelling is die
de verantwoording overneemt.
Mensen die het niet zelfstandig
redden in de maatschappij, die zich
snel laten leiden door personen die
indruk op hen maken en die labiel
zijn en daardoor steeds opmeuw
tussen de wal en het schip vallen.
Mensen waar geen specifieke op
vang voor is en daarom maar in een
gezinsvervangend tehuis voor
geestelijk gehandicapten worden
geplaatst. Ook in Leusden.
Dat verklaart de aanstelling van
de heer Boersma, die tien jaar
werkte met zeer moeilijk opvoed
bare jongeren. „Om alle bewoners
hier een thuis te geven zoals de
bedoeling was en is, zullen we
moeten accepteren dat we naast
begeleiding, in sommige situaties,
behandeling moeten bieden. Het
geen een andere houding van onze
groepsleiders vereist. In feite een
houding waarvoor ze niet zijn op
geleid." Zijn aantreden betekent
voor De Stegel het begin van een
nieuwe start, waarin zowel de be
woners als de groepsleiding hou
vast moeten vinden. „Want ook
voor de leiding telt, dat iedereen
lang wil blijven. Bij een situatie
waarin we het gezin zoveel mogeljk
willen vervangen, past geen groot
verloop. Mensen die hier werken
zijn betrokken en vertrouwd met
de bewoners. Deze mensen staken
niet. Daarom is het belangrijk dat
we een vervelende periode, waar
in organisatorisch en emotioneel
van alles misliep, definitief kunnen
afsluiten. Dat hebben we onlangs
met overtuiging gedaan," aldus het
nieuwe gezinshoofd.
Alle bewoners van De Stegel
brengen een normale werkdag,
buitenshuis door. Afhankelijk van
het niveau waarop zij functioneren
gaan ze iedere morgen of naar de
Sociale Werkplaats, of naar hun
werk in het particuliere bedrijfsle
ven of naar het dagverblijf voor
geestelijk gehandicapten m
Amersfoort. Het intelligentieniveau
loopt van hoog imbeciel tot en met
zwakbegaafd. De laatste categorie
werkt overdag m de Sociale Werk
plaats, of doet laag geschoolde ar
beid bijvoorbeeld m een wasserij
of aan de lopende band.
Deze bewoners kunnen meestal be
zen en schrijven en voor een groot
deel goed voor zich zelf zorgen. De
begeleiding bestaat vooral uit het
scheppen van regelmaat en daaar-
mee het aanbrengen van ordening
ben moeite met geldzaken, dingen
die moeten, omdat het zo hoort
(tanden poetsen) of verbale com
municatie. De acht bewoners van
de blauwe groep hebben de
meeste hulp nodig, maar zijn in
staat de meeste elementaire zaken
zelf te verzorgen De heer Boersma:
„Bij de aanmelding van een nieuwe
bewoner hanteren we uiteraard
een aantal criteria, zoals de verzor
ging die de bewoner nodig heeft,
het niveau en de aangeleerde zelf
standigheid. We gaan daarbij na
drukkelijk van het standpunt uit dat
we geen hotel zijn. We bieden be
geleid zelfstandig wonen."
dig dat steeds meer mensen zijn
aangewezen op het dagverblijf. So
ciale Werkplaatsen werken steeds
commerciëler. Daardoor wordt het
werktempo en de geeiste kwaliteit
steeds hoger. Steeds meer geeste
lijk gehandicapten kunnen het niet
meer bolwerken. Het voorstel van
de staatssecretaris om in de toe
komst langdurig werklozen naar
de Sociale Werkplaats te sturen is
m dat licht helemaal ten hemel
schreiend. Het is een trieste situa
tie. De groep zwakzinnigen is te
zwak om te vechten voor hun werk
plek, hoe belangrijk die ook voor
hun is. Ze hebben geen stem die
gehoord wordt. Kunnen geen ge
meenschappelijke vuist maken en
raken meer en meer aangewezen
op het dagverblijf."
De heer Boersma roemt het ini
tiatief van onder andere het
m de dagelijkse gang van zaken en
het leren omgaan met geld. De
heer Boersma hoopt een aantal van
deze bewoners „ooit" zover te krij
gen dat zij een nog grotere mate
van zelfstandigheid ontwikkelen.
Dat kan bijvoorbeeld betekenen
dat zij in een kleinere gemeen
schap in een dependance zullen
gaan wonen.
Zij vormen met elkaar de bewo
ners van van de zogenaamde rode
groep, genoemd naar de ba-
siskleur in „hun" huiskamer. In de
middengroep, genoemd naar de
middelste huiskamer, wonen de
mannen en vrouwen die wat meer
begeleiding, maar geen leiding no
dig hebben. Sommigen zijn m staat
bepaalde zaken zelfstandig te re
gelen, zoals het bezoeken van
vrienden, ouders, het regelen van
het eigen huishouden, maar heb-
Vanuit die gedachte wordt het
belangrijk geacht iedere bewoner
zijn dag elders te laten doorbren
gen. Hoewel op een dagverblijf
niet de hele dag zinnig, actieve, of
leeraktiviteiten geboden worden
„Wanneer iedere bewoner het
huis iedere ochtend kan verlaten,
geeft dat een zinvollere dagbeste
ding, dan dat ze thuis de hele dag
rondhangen. Het geeft kleur aan
hun leven. Anders zou de bewoner
door het thuis zitten kunnen gaan
hospitaliseren. We zijn geen in
richting. We doen een beroep op
ze om hun zelfstandigheid te ont
wikkelen en te sturen, zover moge
lijk, maar niet koste wat koste."
Veel bewoners voelen hun ei
genwaarde opgekrikt zodra ze in
staat blijken te zijn de Sociale
Werkplaats te bezoeken. „Ik vind
het daarom heel betreurenswaar-
(advertentie)
Zeist; Montaubanstraat 241. Tel.: 03404-15750
Om misverstanden en ongerustheid te voorkomen, en
zijdelingse verwijzingen naar het nabije verleden van De
Stegel te begrijpen, hierbij de formele lezing van hetgeen
de tijden toen roerig maakte. Op 24 februari 1988 werden
de ouders/verzorgers van de bewoners van De Stegel
ingelicht over het door het bestuur van de Stichting Willem
de Jong aangezegde ontslag van het toenmalige hoofd van
De Stegel, de heer Jos van Let. Reden voor het ontslag
waren de verstoorde werkverhoudingen en het daardoor
onvoldoende functioneren. Letterlijk staat in de brief aan
de ouders.„Dat leidde er in De Stegel toe dat de werk
sfeer zo gespannen werd, dat meerdere medewerk(st)ers
van het huis niet meer tot het verrichten van hun arbeid in
staat waren als het moest gebeuren in aanwezigheid of
onder leiding van de heer Van Let". Het ontslag, met
onmiddellijke ingang van de heer Van Let, die zich sinds
11 januari had ziek gemeld werd door hem aangevochten.
Op 22 juni 1988 deed de kantonrechter formeel uitspraak,
waarbij hij het Stichtingsbestuur in het gelijk stelde, maar
echter een compensatieregeling voor het negentien-jarige
dienstverband voorstelde. Hiermee stemde de Stichting in,
bij monde van de voorzitter, omdat dit terecht werd
geacht, gezien de bewezen diensten in het verleden. Over
eengekomen werd een aanvulling op uitkering gedurende
een jaar. Achtergrond van de problematiek bleek volgens
de voorzitter „dat de heer van Let in het laatste jaar van
zijn functioneren als hoofd van van De Stegel, erg veel
moeite gehad met het scheiden van zakelijke en persoon
lijke relaties". Met als gevolg, dat na zijn ontslag twee
pedagogisch medewerksters eveneens ontslag kregen
aangezegd. De voorzitter van het bestuur van de Willem
de Jong Stichting stelde nadrukkelijk dat, hoe vervelend
de gebeurtenissen op zich ook geweest zijn voor de bewo
ners van De Stegel, de vervelende zaken zich uitsluitend in
de groepsleiding hebben afgespeeld. Met het aantreden
van de heer Boersma is een nieuwe start gemaakt, waarin
zowel het huidige personeel, het Stichtingsbestuur als de
oudercommissie alle vertrouwen heeft.
Amersfoortse dagverblijf om een
tussenvorm tussen dagverblijf en
sociale werkplaats te organiseren,
waarin naast produktiewerk aan
dacht gegeven kan worden aan
zelfstandigheidstraining en alge
mene ontwikkeling. Voorlopig is
het nog niet zo ver. Van de 24 be
woners van De Stegel, evenveel
mannen als vrouwen, heeft onge
veer de helft werk en gaat de ande
re helft naar het dagverblijf Ieder
een gaat naar Amersfoort, een en
keling zelfstandig met de bus, of op
de fiets. In Leusden is voor deze
mwoners geen enkele werkvoor
ziening.
De kosten van het verblijf m het
gezinsvervangend tehuis worden
gedragen door de AWBZ, maar alle
bewoners betalen een eigen bij
drage. Zij die werken houden
ongeveer 400 tot 500 gulden per
maand over als zakgeld, waarvan
ze bijvoorbeeld de inrichting van
hun kamer, kledmg en pnvéspul-
len kunnen betalen. Zij die het dag
verblijf bezoeken houden onge
veer 300,- over In de landelijke
pers waren vorige maand klachten
te lezen van bewoners in soortgelij
ke huizen, die dit zakgeld te weinig
vonden om van rond te komen.
„Het is ook weinig," geeft het
adjunct-hoofd, Dick van Ee toe,
„hoewel het uiteraard aan de per
soonlijke behoefte en omstandig
heden ligt, hoeveel men nodig
heeft." Sommige bewoners wonen
weliswaar zelfstandig, maar heb
ben een hechte band met familiele
den en ouders. De stereotorens in
de kamers zijn niet allemaal van het
eigen zakgeld aangeschaft. Een
bewoner die veel behoefte heeft
aan het veremgmgsleven heeft ui
teraard andere kosten dan een be
woner die gaat joggen of voor de
televisie blijft zitten. De groepslei
ding is het er echter over eens dat
een verdere besnoeiing van de ei
gen middelen, zoals voorgesteld
het zelfstandig functioneren verder
m de knel doet komen
De heer Boersma: „Het werk en
de bijbehorende verdiensten
moeten een bepaalde mate van vol
waardigheid behouden. In de jaren
zestig-zeventig is besloten, dat ver
standelijk gehandicapten recht
hebben op een volwaardig be
staan, inclusief werk, honorering
en woonmogelijkheden. Daarvoor
zijn voorzieningen getroffen die in
hoge mate een emotionele bela
denheid hebben. Ze kunnen niet,
op het moment dat de financiën
knijp komen te zitten, de verstan
delijk gehandicapten daar het
slachtoffer van maken door de si
tuatie simpelweg terug te draaien."
BEGELEIDING
De leiding van De Stegel bestaat
normaal gesproken uit negen men-
ken echter vrouw te zijn. Vrouwen
hebben in de verzorgende beroe
pen altijd de meerderheid ge
vormd. Helaas werkt dat nog
steeds door." De groepsleiding
kan terugvallen op een begelei
dingsteam, bestaande uit de plaat
selijke huisarts Verhagen, een
maatschappelijk werker van de
SPD en een vertegenwoordiging
van de Willem de Jong Stichting. De
groepsleiding is aanwezig, wan
neer de bewoners aanwezig zijn.
Dat wil zeggen: in de vroege och
tenduren, wanneer de bewoners
gezamenlijk ontbijten en goed ver
zorgd de deur uit moeten gaan en
vanaf drie uur 's middags wanneer
de eerste bewoners vanuit het dag
verblijf thuiskomen, 's Nachts zijn
minimaal twee begeleiders aanwe
zig. Overdag is er een minimale
bezetting om eventuele zieken op
te vangen en de organisatorische
zaken te regelen. In de weekein
den heeft ongeveer de helft van de
werknemers dienst
Het beeld van een gezinsverver-
vangend huis als een rustig, stabiel
huis, met veel plezier en af en toe
een lastige klant is een beeld dat
de heer Boersma graag voor de
toekomst zou willen schetsen.
Voorwaarde om dit beeld te reali
seren is wel de mogelijkheid om
een goede opvang te kunnen ge
ven aan die zwakbegaafde bewo
ners die gedragsproblemen verto
nen. Opnieuw blijkt uit de actuali
teit hoe beperkt m Nederland de
mogelijkheden zijn om met agres
sieve zwakzinnigen positief om te
gaan. De noodoplossmgen die ten
gevolge van bezuinigingen, heten,
zodra ze m de publiciteit komen,
ten hemel schreiend.
Ook in De Stegel woont een aan
tal mwoners, dat door een jaren
lang verblijf in inrichtingen een ge
stigmatiseerd gedrag vertoont, dat
m het nabije verleden heeft geleid
tot agressieve gedragsproblemen.
„Er is een groep verstandelijk ge
handicapten waar men in Neder
land geen raad mee weet," ver
klaart de heer Boersma
„Het zijn de bewoners die mets
hebben, geen ouders, geen wor
tels. Of ouders die gescheiden zijn
en hun kinderen verlaten hebben.
In De Stegel wonen slechts hooguit
plek voor is. De betreffende bewo
ners passen niet in onze maat
schappij. De maatschappij is bang
voor ze en zij zijn bang voor de
maatschappij. We zullen met ze om
leren gaan, onder andere vanuit de
ervaringen die ik heb."
Dat betekent dat de bewoners in
De Stegel tot wemig verplicht blij
ven, maar zich zullen moeten hou
den aan bepaalde gedragscodes
die het leven m een groep en de
sociale normen vereisen De heer
Boersma gaf een voorbeeld. „De
platen van blote meiden heb ik
door een bewoner van zijn kamer
laten verwijderen. Dat is toch geen
gezicht voor de bezoekers."
Hoe actueel de problematiek
ook is, de heer Boersma zou het
heel vervelend vinden de indruk te
wekken alsof in De Stegel een hoop
narigheid te melden valt Ten ge
volge van de reorganisatie, de be
zuinigingen en de verschillen tus
sen de bewonersgroepen, zijn de
bewoners van De Stegel weer be
gonnen met het vinden van nieuwe
zekerheden, geborgenheid en
vertrouwdheid. Dit terugveroveren
gaat niet zonder slag of stoot, maar
de eerste aanzet is aanwezig. De
heer Boersma zou het daarom jam
mer vinden wanneer inwoners van
Leusden de bewoners van De Ste
gel zouden ontlopen.
Uitgangspunt voor de vestiging
van een gezinsvervangend huis,
was tenslotte ooit integratie. Daar
om werd gekozen voor een rijtje
huizen in een woonbuurt, waaraan
de buitenkant mets bijzonders op
valt, in plaats van een paviljoen
weggestopt op een verboden ter
rein achter bomen. „Uitgangspunt
is, dit is hun huis. Zij zijn inwoners
van Leusden en nemen waar mo
gelijk deel aan het gemeenschaps
leven. Een groepje bewoners gaat
's avonds trimmen. Eenmaal in de
week gaan we met een groepje
zwemmen in Octopus. Weliswaar
in een afgezet stukje met extra be
geleiding, maar het is een begin. Ik
hoop dat zodra een aantal mensen
hun diploma's heeft gehaald het
mogelijk is dat ze zelf naar het
zwembad gaan wanneer ze daar
zin in hebben Niet alles wordt voor
ze georganiseerd. Eén van onze
bewoners gaat graag naar de stad
om in zijn eentje een kopje koffie te
ciale kmdernevendiensten. We zijn
nog aan 't zoeken naar een ge
schikte vorm. Een balans tussen
integratie en charitatieve instelling
De bewoners moeten zich erbij
thuisvoelen.
PARADOXAAL
Het woord paradoxaal valt een
aantal malen m het interview. De
zelfstandigheid van de verstande
lijk gehandicapten is paradoxaal
aan de noodzakelijke begeleiding.
Het zelfstandig functioneren is pa
radoxaal met de gewoonte van veel
bewoners om de weekemden bij
de ouders door te brengen. Ze zijn
volwassen, maar ook kinderen. „In
de verhouding tot de ouders pro
beren we een gezonde midden
weg te vutden. De extra zorg is
welkom. We weten heel goed hoe
veel moeite veel ouders het heeft
gekost hun gehandicapte zoon of
dochter het huis te zien verlaten.
Daarop volgt dikwijls een soort
rouwproces, frustraties, schuldge
voel Het accepteren van de nieu
we situatie kost kind en ouders
moeite Ouders zijn natuurlijk erg
bezorgd over de weerloosheid van
hun kind. Wij proberen ze te laten
accepteren wat ze wel kunnen Dat
betekent bijvoorbeeld dat we pro
beren te voorkomen dat ouders
hier komen om de was te doen,
maar anderzijds dat we ouders
graag inschakelen waar nodig is."
Een andere paradox is de verstan
delijke leeftijd tegenover de licha
melijke leeftijd met alle gevolgen,
zoals de sexuele gevoelens, van
dien. „Natuurlijk staan we relaties
toe. Het is heel gelukkig, wanneer
onze bewoners verliefd zijn. Maar
we eisen wel dat de fatsoensnor
men in acht worden genomen. Het
geen eenvoudig betekent, dat we
met instemmen met het simpelweg
bevredigen van een behoefte.
Daarbij maken we de bewoners
duidelijk dat dit huis geen plaats
kan bieden aan kinderen. Hechte
relaties kunnen mooi zijn, maar
preventieve maatregelen zijn
noodzakelijk."
„We zijn voortdurend zoekend
naar een balans," zegt de heer
Boersma regelmatig in het ge
sprek.
LEUSDEN - Ook in Leusden is
sinds kort de zogenaamde Max
Havelaar te koop. Dit keurmerk,
te vergelijken met dat voor
scharreleieren en - vlees, is door
een aantal kerken ingevoerd om
de koffieboeren in de Derde We
reld te ondersteunen. Door de
tussenhandel uit te schakelen,
ontvangen deze boeren meer
geld voor him produkt. De stich
ting Max Havelaar ziet erop toe
dat de koffie die het keurmerk
krijgt, voldoet aan de voorwaar
den van de Stichting.
Afgelopen maandag gmgen
twee vertegenwoordigers van de
stichtmg op bezoek bij het dien
stencentrum van de Gereformeer
de Kerken, waar de Max Havelaar -
koffie wordt geschonken en bij de
Spar op de Biezenkamp. Nicolaas
Havelaar en de Costa Ricaanse
boer Pedro Valencio controleer
den of de koffie wel aan de voor
waarden voldeed en of de pakken
koffie wel zodanig in de schappen
waren uitgestald dat ze goed zicht
baar waren voor het winkelende
publiek. De koffie is een melange
van soorten mt Mexico, Zaire en
Costa Rico. Volgens de controleurs
voldeden zowel het dienstencen
trum als de Spar aan de gestelde
voorwaarden.
Nicolaas Havelaar (hnks) en Pedro Valencio laten zien dat zij tevr den zijn over de wijze waarop de koffie
verkocht wordt.