„Naast begeleiding is er meer behandeling nodig" Spar en dienstencentrum hebben zuivere koffie ■eusder krant Een nieuwe start na roerige tijden Sfieuw hoofd gezinsvervangend tehuis De Stegel: We bieden begeleid zelfstandig wonen. Wij proberen ze te laten accepteren wat ze wel kunnen. Het werk en de verdiensten moeten een bepaalde mate van zelfstandigheid houden'.' MIELE KEUKENS, VOLMAAKT IN DESIGN EN Miele-Keuken-Centrum Huizenga jlMMMMMMMMMMIMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMIi>MMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMJ m i ii 11 ii in 11 ii i ui 11 ii i in ii i ii iiii^^ii 11 iiiiiiiini ui 11 iiiiiiiiii 111 ui in iiiii i in ii i ii 11 mi in 11 ii nu ii ii 11 n ii iiijjjinii in 1111 nu 11 n urn i nu in i n 111111111111 nu 1111111 ui 1111111 nu n üimmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmimmmmmmi LEUSDEN - Sinds drie jaar is aan de Stijgbeugel in Leusden een gezinsvervangend tehuis gevestigd, genaamd De Stegel. In het rijtje van zes doorbroken eengezinshuizen; wonen vieren twintig verstandelijk gehandicapten, zo zelfstandig mogelijk onder begeleiding van negen groepsleiders. Aan gezinsvervan gende tehuizen bestaat in Nederland een enorme behoefte en een groot tekort. Onlangs zegde staatssecretaris Dees twee honderd nieuwe plaatsen toe. Een druppel op de gloeiende plaat voor de ellenlange wachtlijst. „Het verloop in een gezins vervangend tehuis is onder de bewoners niet groot," volgens de heer Boersma, het pas benoemde hoofd van de Stijgbeugel: „De bewoners komen hier wonen. Dit is hun huis, hetgeen betekent dat zij alleen weg gaan, wanneer het min of meer zelfstandig wonen mislukt, ze ziek worden of overlijden." De heer J. J. F. Boersma is per 15 oktober 1988 aangetreden als het nieuwe hoofd van De Stegel in Leusden. Zonder tot in alle details te kunnen en willen ingaan op de situatie vóór zijn functioneren, maakt hij duidelijk dat zijn eerste taak is het reorganiseren en opnieuw scheppen van geborgenheid, gezelligheid en ver trouwdheid in De Stegel. Aan zijn benoeming ging het ontslag van drie groepsleiders, waaronder het hoofd, vooraf. Tengevol ge van de spanningen zijn er nog steeds drie groepsleiders met ziekenverlof. De actualiteit van de landelijke dagbladpers, rond de huidige problemen met opvang van geestelijk gehandicapten ten ge volge van bezuinigingen en doorschuif-beleid van de overheid, kregen in het gesprek met de heer J. J. F. Boersma, een Leus- dens karakter. DE STEGEL DONDERDAG 8 DECEMBER 1988 plaatselijk nieuws sen. Acht full-time en een part-time kracht voor de invulling van de AT V-uren. De groepsleiders heb ben als vooropleiding over het al gemeen MBO-innchtingswerk, VI SIO Verdere scholing in dienstver band of een Opleiding Pedagogi sche Medewerking. Een opleiding die gezien de veranderende situa tie niet altijd goed afgestemd op de behoefte blijkt te zijn. Op dit ogen blik zijn bestuur en leiding van De Stegel op zoek naar nieuwe krach ten. Men zoekt vooral mannelijk personeel. Op het moment van het interview met de heer Boersma was daarover nog geen besluit ge nomen. „We zoeken naar mannelijke kandidaten, omdat we in onze be geleiding graag een gezonde af spiegeling van de maatschappij zien. De meeste sollicitanten ^lij- twee van deze mensen. Het is onze grootste zorg te voorkomen dat zij de sfeer m dit huis gaan bepalen. Zij hebben een totaal andere aan pak nodig, dan de bewoners die liefdevolle aandacht van hun ou ders genoten hebben, zolang en zoveel dat mogelijk was. Het is het verschil tussen verzorging en be handeling De buitenwereld dient zich te realiseren dat men geen standaard gezinssituaties m ver vangende tehuizen kan verwach ten, wanneer we gedwongen zijn gedragsgestoorde mensen op te nemen. Maar als wij het met doen, wie doet het dan. Daarom moeten de groepsleiders leren werken met deze nieuwe situatie. Begeleiding toegespitst op het gedrag. Het is natuurlijk een actuele vraag of een gezinsvervangend tehuis daar de gaan drmken. Iedere avond, zelfde tijd, zelfde zaak, zelfde plaats. De regelmaat geeft zekerheid. Ande ren zitten graag op hun eigen ka mer, zetten zelf koffie, zijn bezig met een hobby. Onze bewoners kunnen met hart en ziel een bepaal de maatschappelijke trend, een rage volgen." De Stegel is een van de huizen van de Stichtmg Willem de Jong. die een Protestants Christelijke sig natuur heeft. „De bewoners zijn met verplicht ons hienn te volgen, maar we proberen daar waar we voor staan, wel waar te maken. Het geen betekent dat we mt de Bijbel voorlezen en bij gelegenheid een kerkbezoek stimuleren. Dat is met verplicht. We zouden het fijn vin den ook in dit opzicht in Leusden te kunnen integreren. Bijvoorbeeld door het kunnen bnwonen van spe- „De bewoners van de Stegel zijn ook inwoners van Leusden schapsleven. en nemen zoveel mogelijk deel aan het gemeen- Wie buiten aan de Stijgbeugel staat, vermoedt met voor een ge zinsvervangend tehuis te staan Voor de zés voordeuren zes, van elkaar gescheiden, keung onder houden voortuintjes. Naast iedere voordeur een aantal naambordjes. Maar eenmaal binnen gekomen door de achterste voordeur, loop je vervreemdend door naar het eer ste huis. Slechts het passeren van weer een trap naar boven maakt duidelijk dat je in een volgend huis gekomen bent. Achter die huizen ligt een grote gemeenschappelijke tuin, met veel gras en slechts een schuurtje voor het hele rijtje. Op de benedenverdieping drie grote .huiskamers" Thuiskamers voor groepen van acht bewoners. Boven heeft iedere bewoner zijn eigen kamer. Zelf ingericht, naar eigen smaak en zelf te onderhouden al dan met met begeleiding. Op zol der is de meest zelfstandige woon- eenheid te vinden, compleet met eigen keuken. De Stegel is dne jaar oud. Hoewel de meeste bewoners hier drie jaar wonen, zien de ge meenschappelijke ruimtes er keu ng, maar weinig gezellig uit Bij alle mooie spullen ontbreekt de per soonlijke toets waardoor een ge meenschappelijke ruimte een huis kamer zou kunnen worden. Een mstellings-sfeertje, beheerst door een doelmatige meubilering. Het komt niet overeen met het beeld dat je verwacht van van een huis waarin veel (jonge) mensen bij el kaar wonen. Geen kleed onder de salontafel, geen zelfgemaakte werkstukken aan de muur, geen kussens op de banken. De planten ijken gekozen op extra veel of bij zonder weinig waterbehoefte, cac- ussen en papyrusplanten. De heer Boersma ziet deze ogen- -Jschijnlijk kleine zaken als kenmer kend voor de situatie in De Stegel. Een situatie waar als het aan hem agt snel verandering in komt. Het gezinsvervangende tehuis De Stegel is een van de negen ge zinsvervangende tehuizen van de Stichting dr. Willem de Jong. De legen huizen staan voornamelijk in de provincie Utrecht. De huizen zijn opgezet met de bedoeling geeste- jjk gehandicapten zoveel als mo gelijk is, zelfstandig te laten func- ioneren, waarbij waar nodig hulp geboden wordt. De meeste bewo- lers zijn afkomstig van tehuizen of komen rechtstreeks van het ou derlijk huis. Kenmerkend daarbij is dat de geestelijk gehandicapte ja renlang thuis bij zijn of haar ouders woonde, tot het moment gekomen was waarop de ouders te oud voor de verantwoording werden, over leden. In een enkel geval wilde de gehandicapte zelf „uit huis". De be woners die vanuit een instelling kwamen verwierven door hun ver huizing naar een gezinsvervan gend tehuis meer privacy. Steeds vaker komen echter mensen uit een derde categorie in gezinsver vangende tehuizen terecht. Men sen die na jarenlange begeleiding door bijvoorbéeld de Kinderbe scherming meerderjarig worden. Door hun meerderjarigheid komen ze onder de vleugels van de Kin derbescherming vandaan, zonder dat er een andere instelling is die de verantwoording overneemt. Mensen die het niet zelfstandig redden in de maatschappij, die zich snel laten leiden door personen die indruk op hen maken en die labiel zijn en daardoor steeds opmeuw tussen de wal en het schip vallen. Mensen waar geen specifieke op vang voor is en daarom maar in een gezinsvervangend tehuis voor geestelijk gehandicapten worden geplaatst. Ook in Leusden. Dat verklaart de aanstelling van de heer Boersma, die tien jaar werkte met zeer moeilijk opvoed bare jongeren. „Om alle bewoners hier een thuis te geven zoals de bedoeling was en is, zullen we moeten accepteren dat we naast begeleiding, in sommige situaties, behandeling moeten bieden. Het geen een andere houding van onze groepsleiders vereist. In feite een houding waarvoor ze niet zijn op geleid." Zijn aantreden betekent voor De Stegel het begin van een nieuwe start, waarin zowel de be woners als de groepsleiding hou vast moeten vinden. „Want ook voor de leiding telt, dat iedereen lang wil blijven. Bij een situatie waarin we het gezin zoveel mogeljk willen vervangen, past geen groot verloop. Mensen die hier werken zijn betrokken en vertrouwd met de bewoners. Deze mensen staken niet. Daarom is het belangrijk dat we een vervelende periode, waar in organisatorisch en emotioneel van alles misliep, definitief kunnen afsluiten. Dat hebben we onlangs met overtuiging gedaan," aldus het nieuwe gezinshoofd. Alle bewoners van De Stegel brengen een normale werkdag, buitenshuis door. Afhankelijk van het niveau waarop zij functioneren gaan ze iedere morgen of naar de Sociale Werkplaats, of naar hun werk in het particuliere bedrijfsle ven of naar het dagverblijf voor geestelijk gehandicapten m Amersfoort. Het intelligentieniveau loopt van hoog imbeciel tot en met zwakbegaafd. De laatste categorie werkt overdag m de Sociale Werk plaats, of doet laag geschoolde ar beid bijvoorbeeld m een wasserij of aan de lopende band. Deze bewoners kunnen meestal be zen en schrijven en voor een groot deel goed voor zich zelf zorgen. De begeleiding bestaat vooral uit het scheppen van regelmaat en daaar- mee het aanbrengen van ordening ben moeite met geldzaken, dingen die moeten, omdat het zo hoort (tanden poetsen) of verbale com municatie. De acht bewoners van de blauwe groep hebben de meeste hulp nodig, maar zijn in staat de meeste elementaire zaken zelf te verzorgen De heer Boersma: „Bij de aanmelding van een nieuwe bewoner hanteren we uiteraard een aantal criteria, zoals de verzor ging die de bewoner nodig heeft, het niveau en de aangeleerde zelf standigheid. We gaan daarbij na drukkelijk van het standpunt uit dat we geen hotel zijn. We bieden be geleid zelfstandig wonen." dig dat steeds meer mensen zijn aangewezen op het dagverblijf. So ciale Werkplaatsen werken steeds commerciëler. Daardoor wordt het werktempo en de geeiste kwaliteit steeds hoger. Steeds meer geeste lijk gehandicapten kunnen het niet meer bolwerken. Het voorstel van de staatssecretaris om in de toe komst langdurig werklozen naar de Sociale Werkplaats te sturen is m dat licht helemaal ten hemel schreiend. Het is een trieste situa tie. De groep zwakzinnigen is te zwak om te vechten voor hun werk plek, hoe belangrijk die ook voor hun is. Ze hebben geen stem die gehoord wordt. Kunnen geen ge meenschappelijke vuist maken en raken meer en meer aangewezen op het dagverblijf." De heer Boersma roemt het ini tiatief van onder andere het m de dagelijkse gang van zaken en het leren omgaan met geld. De heer Boersma hoopt een aantal van deze bewoners „ooit" zover te krij gen dat zij een nog grotere mate van zelfstandigheid ontwikkelen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat zij in een kleinere gemeen schap in een dependance zullen gaan wonen. Zij vormen met elkaar de bewo ners van van de zogenaamde rode groep, genoemd naar de ba- siskleur in „hun" huiskamer. In de middengroep, genoemd naar de middelste huiskamer, wonen de mannen en vrouwen die wat meer begeleiding, maar geen leiding no dig hebben. Sommigen zijn m staat bepaalde zaken zelfstandig te re gelen, zoals het bezoeken van vrienden, ouders, het regelen van het eigen huishouden, maar heb- Vanuit die gedachte wordt het belangrijk geacht iedere bewoner zijn dag elders te laten doorbren gen. Hoewel op een dagverblijf niet de hele dag zinnig, actieve, of leeraktiviteiten geboden worden „Wanneer iedere bewoner het huis iedere ochtend kan verlaten, geeft dat een zinvollere dagbeste ding, dan dat ze thuis de hele dag rondhangen. Het geeft kleur aan hun leven. Anders zou de bewoner door het thuis zitten kunnen gaan hospitaliseren. We zijn geen in richting. We doen een beroep op ze om hun zelfstandigheid te ont wikkelen en te sturen, zover moge lijk, maar niet koste wat koste." Veel bewoners voelen hun ei genwaarde opgekrikt zodra ze in staat blijken te zijn de Sociale Werkplaats te bezoeken. „Ik vind het daarom heel betreurenswaar- (advertentie) Zeist; Montaubanstraat 241. Tel.: 03404-15750 Om misverstanden en ongerustheid te voorkomen, en zijdelingse verwijzingen naar het nabije verleden van De Stegel te begrijpen, hierbij de formele lezing van hetgeen de tijden toen roerig maakte. Op 24 februari 1988 werden de ouders/verzorgers van de bewoners van De Stegel ingelicht over het door het bestuur van de Stichting Willem de Jong aangezegde ontslag van het toenmalige hoofd van De Stegel, de heer Jos van Let. Reden voor het ontslag waren de verstoorde werkverhoudingen en het daardoor onvoldoende functioneren. Letterlijk staat in de brief aan de ouders.„Dat leidde er in De Stegel toe dat de werk sfeer zo gespannen werd, dat meerdere medewerk(st)ers van het huis niet meer tot het verrichten van hun arbeid in staat waren als het moest gebeuren in aanwezigheid of onder leiding van de heer Van Let". Het ontslag, met onmiddellijke ingang van de heer Van Let, die zich sinds 11 januari had ziek gemeld werd door hem aangevochten. Op 22 juni 1988 deed de kantonrechter formeel uitspraak, waarbij hij het Stichtingsbestuur in het gelijk stelde, maar echter een compensatieregeling voor het negentien-jarige dienstverband voorstelde. Hiermee stemde de Stichting in, bij monde van de voorzitter, omdat dit terecht werd geacht, gezien de bewezen diensten in het verleden. Over eengekomen werd een aanvulling op uitkering gedurende een jaar. Achtergrond van de problematiek bleek volgens de voorzitter „dat de heer van Let in het laatste jaar van zijn functioneren als hoofd van van De Stegel, erg veel moeite gehad met het scheiden van zakelijke en persoon lijke relaties". Met als gevolg, dat na zijn ontslag twee pedagogisch medewerksters eveneens ontslag kregen aangezegd. De voorzitter van het bestuur van de Willem de Jong Stichting stelde nadrukkelijk dat, hoe vervelend de gebeurtenissen op zich ook geweest zijn voor de bewo ners van De Stegel, de vervelende zaken zich uitsluitend in de groepsleiding hebben afgespeeld. Met het aantreden van de heer Boersma is een nieuwe start gemaakt, waarin zowel het huidige personeel, het Stichtingsbestuur als de oudercommissie alle vertrouwen heeft. Amersfoortse dagverblijf om een tussenvorm tussen dagverblijf en sociale werkplaats te organiseren, waarin naast produktiewerk aan dacht gegeven kan worden aan zelfstandigheidstraining en alge mene ontwikkeling. Voorlopig is het nog niet zo ver. Van de 24 be woners van De Stegel, evenveel mannen als vrouwen, heeft onge veer de helft werk en gaat de ande re helft naar het dagverblijf Ieder een gaat naar Amersfoort, een en keling zelfstandig met de bus, of op de fiets. In Leusden is voor deze mwoners geen enkele werkvoor ziening. De kosten van het verblijf m het gezinsvervangend tehuis worden gedragen door de AWBZ, maar alle bewoners betalen een eigen bij drage. Zij die werken houden ongeveer 400 tot 500 gulden per maand over als zakgeld, waarvan ze bijvoorbeeld de inrichting van hun kamer, kledmg en pnvéspul- len kunnen betalen. Zij die het dag verblijf bezoeken houden onge veer 300,- over In de landelijke pers waren vorige maand klachten te lezen van bewoners in soortgelij ke huizen, die dit zakgeld te weinig vonden om van rond te komen. „Het is ook weinig," geeft het adjunct-hoofd, Dick van Ee toe, „hoewel het uiteraard aan de per soonlijke behoefte en omstandig heden ligt, hoeveel men nodig heeft." Sommige bewoners wonen weliswaar zelfstandig, maar heb ben een hechte band met familiele den en ouders. De stereotorens in de kamers zijn niet allemaal van het eigen zakgeld aangeschaft. Een bewoner die veel behoefte heeft aan het veremgmgsleven heeft ui teraard andere kosten dan een be woner die gaat joggen of voor de televisie blijft zitten. De groepslei ding is het er echter over eens dat een verdere besnoeiing van de ei gen middelen, zoals voorgesteld het zelfstandig functioneren verder m de knel doet komen De heer Boersma: „Het werk en de bijbehorende verdiensten moeten een bepaalde mate van vol waardigheid behouden. In de jaren zestig-zeventig is besloten, dat ver standelijk gehandicapten recht hebben op een volwaardig be staan, inclusief werk, honorering en woonmogelijkheden. Daarvoor zijn voorzieningen getroffen die in hoge mate een emotionele bela denheid hebben. Ze kunnen niet, op het moment dat de financiën knijp komen te zitten, de verstan delijk gehandicapten daar het slachtoffer van maken door de si tuatie simpelweg terug te draaien." BEGELEIDING De leiding van De Stegel bestaat normaal gesproken uit negen men- ken echter vrouw te zijn. Vrouwen hebben in de verzorgende beroe pen altijd de meerderheid ge vormd. Helaas werkt dat nog steeds door." De groepsleiding kan terugvallen op een begelei dingsteam, bestaande uit de plaat selijke huisarts Verhagen, een maatschappelijk werker van de SPD en een vertegenwoordiging van de Willem de Jong Stichting. De groepsleiding is aanwezig, wan neer de bewoners aanwezig zijn. Dat wil zeggen: in de vroege och tenduren, wanneer de bewoners gezamenlijk ontbijten en goed ver zorgd de deur uit moeten gaan en vanaf drie uur 's middags wanneer de eerste bewoners vanuit het dag verblijf thuiskomen, 's Nachts zijn minimaal twee begeleiders aanwe zig. Overdag is er een minimale bezetting om eventuele zieken op te vangen en de organisatorische zaken te regelen. In de weekein den heeft ongeveer de helft van de werknemers dienst Het beeld van een gezinsverver- vangend huis als een rustig, stabiel huis, met veel plezier en af en toe een lastige klant is een beeld dat de heer Boersma graag voor de toekomst zou willen schetsen. Voorwaarde om dit beeld te reali seren is wel de mogelijkheid om een goede opvang te kunnen ge ven aan die zwakbegaafde bewo ners die gedragsproblemen verto nen. Opnieuw blijkt uit de actuali teit hoe beperkt m Nederland de mogelijkheden zijn om met agres sieve zwakzinnigen positief om te gaan. De noodoplossmgen die ten gevolge van bezuinigingen, heten, zodra ze m de publiciteit komen, ten hemel schreiend. Ook in De Stegel woont een aan tal mwoners, dat door een jaren lang verblijf in inrichtingen een ge stigmatiseerd gedrag vertoont, dat m het nabije verleden heeft geleid tot agressieve gedragsproblemen. „Er is een groep verstandelijk ge handicapten waar men in Neder land geen raad mee weet," ver klaart de heer Boersma „Het zijn de bewoners die mets hebben, geen ouders, geen wor tels. Of ouders die gescheiden zijn en hun kinderen verlaten hebben. In De Stegel wonen slechts hooguit plek voor is. De betreffende bewo ners passen niet in onze maat schappij. De maatschappij is bang voor ze en zij zijn bang voor de maatschappij. We zullen met ze om leren gaan, onder andere vanuit de ervaringen die ik heb." Dat betekent dat de bewoners in De Stegel tot wemig verplicht blij ven, maar zich zullen moeten hou den aan bepaalde gedragscodes die het leven m een groep en de sociale normen vereisen De heer Boersma gaf een voorbeeld. „De platen van blote meiden heb ik door een bewoner van zijn kamer laten verwijderen. Dat is toch geen gezicht voor de bezoekers." Hoe actueel de problematiek ook is, de heer Boersma zou het heel vervelend vinden de indruk te wekken alsof in De Stegel een hoop narigheid te melden valt Ten ge volge van de reorganisatie, de be zuinigingen en de verschillen tus sen de bewonersgroepen, zijn de bewoners van De Stegel weer be gonnen met het vinden van nieuwe zekerheden, geborgenheid en vertrouwdheid. Dit terugveroveren gaat niet zonder slag of stoot, maar de eerste aanzet is aanwezig. De heer Boersma zou het daarom jam mer vinden wanneer inwoners van Leusden de bewoners van De Ste gel zouden ontlopen. Uitgangspunt voor de vestiging van een gezinsvervangend huis, was tenslotte ooit integratie. Daar om werd gekozen voor een rijtje huizen in een woonbuurt, waaraan de buitenkant mets bijzonders op valt, in plaats van een paviljoen weggestopt op een verboden ter rein achter bomen. „Uitgangspunt is, dit is hun huis. Zij zijn inwoners van Leusden en nemen waar mo gelijk deel aan het gemeenschaps leven. Een groepje bewoners gaat 's avonds trimmen. Eenmaal in de week gaan we met een groepje zwemmen in Octopus. Weliswaar in een afgezet stukje met extra be geleiding, maar het is een begin. Ik hoop dat zodra een aantal mensen hun diploma's heeft gehaald het mogelijk is dat ze zelf naar het zwembad gaan wanneer ze daar zin in hebben Niet alles wordt voor ze georganiseerd. Eén van onze bewoners gaat graag naar de stad om in zijn eentje een kopje koffie te ciale kmdernevendiensten. We zijn nog aan 't zoeken naar een ge schikte vorm. Een balans tussen integratie en charitatieve instelling De bewoners moeten zich erbij thuisvoelen. PARADOXAAL Het woord paradoxaal valt een aantal malen m het interview. De zelfstandigheid van de verstande lijk gehandicapten is paradoxaal aan de noodzakelijke begeleiding. Het zelfstandig functioneren is pa radoxaal met de gewoonte van veel bewoners om de weekemden bij de ouders door te brengen. Ze zijn volwassen, maar ook kinderen. „In de verhouding tot de ouders pro beren we een gezonde midden weg te vutden. De extra zorg is welkom. We weten heel goed hoe veel moeite veel ouders het heeft gekost hun gehandicapte zoon of dochter het huis te zien verlaten. Daarop volgt dikwijls een soort rouwproces, frustraties, schuldge voel Het accepteren van de nieu we situatie kost kind en ouders moeite Ouders zijn natuurlijk erg bezorgd over de weerloosheid van hun kind. Wij proberen ze te laten accepteren wat ze wel kunnen Dat betekent bijvoorbeeld dat we pro beren te voorkomen dat ouders hier komen om de was te doen, maar anderzijds dat we ouders graag inschakelen waar nodig is." Een andere paradox is de verstan delijke leeftijd tegenover de licha melijke leeftijd met alle gevolgen, zoals de sexuele gevoelens, van dien. „Natuurlijk staan we relaties toe. Het is heel gelukkig, wanneer onze bewoners verliefd zijn. Maar we eisen wel dat de fatsoensnor men in acht worden genomen. Het geen eenvoudig betekent, dat we met instemmen met het simpelweg bevredigen van een behoefte. Daarbij maken we de bewoners duidelijk dat dit huis geen plaats kan bieden aan kinderen. Hechte relaties kunnen mooi zijn, maar preventieve maatregelen zijn noodzakelijk." „We zijn voortdurend zoekend naar een balans," zegt de heer Boersma regelmatig in het ge sprek. LEUSDEN - Ook in Leusden is sinds kort de zogenaamde Max Havelaar te koop. Dit keurmerk, te vergelijken met dat voor scharreleieren en - vlees, is door een aantal kerken ingevoerd om de koffieboeren in de Derde We reld te ondersteunen. Door de tussenhandel uit te schakelen, ontvangen deze boeren meer geld voor him produkt. De stich ting Max Havelaar ziet erop toe dat de koffie die het keurmerk krijgt, voldoet aan de voorwaar den van de Stichting. Afgelopen maandag gmgen twee vertegenwoordigers van de stichtmg op bezoek bij het dien stencentrum van de Gereformeer de Kerken, waar de Max Havelaar - koffie wordt geschonken en bij de Spar op de Biezenkamp. Nicolaas Havelaar en de Costa Ricaanse boer Pedro Valencio controleer den of de koffie wel aan de voor waarden voldeed en of de pakken koffie wel zodanig in de schappen waren uitgestald dat ze goed zicht baar waren voor het winkelende publiek. De koffie is een melange van soorten mt Mexico, Zaire en Costa Rico. Volgens de controleurs voldeden zowel het dienstencen trum als de Spar aan de gestelde voorwaarden. Nicolaas Havelaar (hnks) en Pedro Valencio laten zien dat zij tevr den zijn over de wijze waarop de koffie verkocht wordt.

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1988 | | pagina 5