't Laakmannetje liep door
de muur en ging zo verder
't Hek kon niet dicht blijver
IN DE NEVELEN
ROND LEUSDEN
—sociaal,
-maatschappen ke
uiensten—
eend-
mensten_
Maatschappelijk
werk,
gezinsverzorging
en
bejaardenhulp
Pastorale
hulp (RK)
Vrijwillige
hulpdienst
Anonieme
alcoholici (AA)
Welzijn
Diversen
Politie
Apotheek
wee
Huisartsen
Wijkverpleging
Verloskundige
Tandarts
Dierenartsen
Stichting Sl$«
offerhulp E
land
Ambulance
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1989
SERVICE PAGINA
Spreekuren dienstverleningsin
stellingen in Leusden: Hamersveld-
seweg 2, tel. 945618.
Maatschappelijke dienstverle
ning Eemland (MDE): woensdag
van 9.00 tot 10.00 uur, vrijdag van
9.00 tot 10.00 uur.
Protestants Sociaal Centrum
(PSC): dinsdag van 9.00 tot 10.00
uur. donderdag van 9.00 tot 10.00
uur.
Maatschappelijke dienstverle
ning Eemland (MDE): Gezinsbe
jaardenhulp. di. van 9.00-10.00 uur.
Gezinsd>ejaardenhulp PSC: don
derdag van 13.00 tot 14.00 uur.
Gezins^beja ardenhulp A.I.M.D.
„Het Groene Kruis": dinsdag van
13.30 tot 14.30 uur. Ten behoeve van
de 24 uurs hulpverlening buiten
kantooruren, tel. alarmnummer
033-637638.
Gemeentelijke Sociale Dienst
(GSD): maandag van 9.00 tot 10 00
uur.
Achterveld: „De Heelkom", Wal
ter van Amersfoortstraat 36, tel.
03425-1333. GSD en (PSC) van 14.00
tot 15.00 uur.
Telefonische Hulpdienst 't Gooi
en Eemland: dag en nacht bereik
baar, tel. 035-45555.
Kinder- en Jeugdtelefoon: elke
dag bereikbaar van 12.00 tot 21.00
uur, tel. 035-45556.
„SOHA Partnergroep": De
groepsavonden vinden iedere
dinsdagavond plaats om 20.00 uur
op het adres Asschatterweg 17,
Leusden. Voor telefonische inlich
tingen: 033-943722 of 033-940773.
SOHA, Stichting Opvang en Her
stel van Alcoholici: Dag en nacht
bereikbaar, ook in de weekeinden,
tel. 033-943722. Er zijn twee lijnen.
Adres: Asschatterweg 17, Leusden.
Regionale Kruisvereniging
„Leusden-Achterveld"
Achterveld: „De Heelkom", Wal
ter van Amersfoortstraat 36, tel
03425-1333. GSD en (PSC). Spreek
uur door de wijkverpleegkundige:
dagelijks van maandag t/m vrijdag
van 14.00-15.00 uur, tel. 03425-1333,
tevens uitleen van verpleegartike-
len.
Leusden: Asschatterweg 25, (gele
gen t.o. „Het Hamersveld"). Telefo
nisch spreekuur door wijkver
pleegkundigen: dagelijks van
maandag t/m vrijdag van 13.00-
14.00 uur. Tel. 948875. Algemene
informatie tel. 948875 van maandag
t/m vnjdag van 9.00-16.00 uur. Uit
leen van verpleegartikelen: maan
dag- en woensdagavond van
18.30-19.30 uur Dmsdag-, donder
dag- en vrijdagmiddag van 12.00-
12.30 uur.
Leusden-Zuid: de Roo van Alder-
wereltlaan 13. Spreekuur door de
wijkverpleegkundige op maandag
en woensdag van 13.00-13.30 uur.
Tel. 940818
Voor dringende zaken kunt u bui
ten bovenstaande uren de kruis
vereniging bereiken via de dok
terscentrale, tel. 722000.
Pastor Ter Bekke, tel. 948024
Pastor Goes, tel. 944903
Pastor Overbeek, tel. 942155
Parochiesecretariaat: ma. t/m vrij.
van 9.30-11.30 uur, tel. 941261.
Achterveld
St. Jozefparochie Achterveld. Pas
tor J. H. A. van Hattum, tel. 033-
950252. Parochiesecretariaat, Hes
senweg 325, 3791 PJ Achterveld.
Tel. 03425-1420. Open: ma. 10.00-
11.30 uur, wo. 10.00-11.30 uur, vr.
19.00-20.00 uur. Spreekuur pastor
van Hattum: di. 16.30-17.30 uur, do.
11.30-12.30 uur.
Voor aanvullende „burenhulp".
Tel. 942301: Akkerhoeve, Noord-
wijck, Langenbeek, Bosveld, Mun-
nikhove, Zwanenburg en Hamers
hof
Tel. 941378 en 945130: Leusden-
Zuid, Claverenblad en Wilden
burg.
Tel. 945719: Groenhouten, Rossen
berg, Rozenboom.
Tel. 941419: De Wetering, Alands-
beek en Rozendaal.
Tel. 942041: Hamersveld, 't Ruige
Veld en Pnncenhof.
B.g.g. één der anderen bellen.
A.A. Amersfoort: tel. 941102. Elke
vrijdag om 20.00 uur groepsavond
in Groene Kruisgebouw, Grote
Haag, Amersfoort.
A.A. Leusden: elke maandag om
19.30 uur groepsavond in het „Ha
mershuis". Hamersveldseweg 2,
Leusden. Voor alcoholproblemen
24 uur bereikbaar op tel. 033-
614608 of 806326.
Al-Anon Amersfoort (hulpgroep
voor familie en vnenden van men
sen met alcoholproblemen), Post
bus 946, Amersfoort, tel. 944392,
754936.
WOL (Welzijn Ouderen Leusden)
Spreekuur Projectleider in Leus
den-Centrum: iedere donderdag
van 9.30 tot 10.30 uur m de WOL-
boom, tel. 948426.
Spreekuur Projectleider in Ach
terveld: u kunt telefonisch een ge
sprek aanvragen via de WOL-
boom, tel. 948426. De projectleider
neemt dan contact met u op.
De WOLboom, Centrum waar ou
deren elkaar kunnen ontmoeten:
voor een gesprek, dammen, scha
ken, rummycub, biljarten, kaarten
enz. Hamersveldseweg 2a, Leus-
den-C., tel. 948426. Geopend van
maandag t/m vrijdag van 9.30 tot
11.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur.
Elke dinsdagmiddag: senioren-
soos van de U.V.V.
Elke donderdagmiddag: Hand-
werkclub van de Zonnebloem.
U.V.V. Senioren-sociëteit: iedere
dinsdagmiddag semoren-societeit
zowel in Centrum als m Zuid. So-
ciéteit Centrum: De Wolboom van
14.00 tot ca. 16.30 uur. Sociëteit
Zuid: De Roda-kantine op het Burg.
Buirungpark, van 14.00 tot ca. 16.30
uur.
U.V.V. Luister bibliotheek: Via
U.V.V bestaat de mogelijkheid tot
het lenen van gesproken boeken
en literatuur Deze service is o.a.
bedoeld voor blinden, slechtzien
den, chronisch zieken en bejaar
den. Voor ml. Mevr. Stienstra, tel.
948995.
Patientenbelangenvereniging
Leusden, Maten 31, Leusden, tel.
945882 b.g.g. 945061. Voor vragen,
advies of problemen bij kontakten
met hulpverleners of hulpverlenen
de instanties in de gezondheids
zorg.
Werkgroep Kind en Ziekenhuis,
regio Amersfoort. Welzijn van het
kmd voor, tijdens en na een zieken
huisopname. Voorlichting en
schoolprojekten. Telefoon: 941433.
803542
Vrouwen Ontmoetingscentrum
,,'t Vooronder", Burg. Van der
Postlaan 2. tel. 948259; iedere dins
dagmorgen van 9.00-12.00 uur ge
opend voor alle Leusdense vrou
wen.
Rutgershuis Amersfoort: (bu
reaus voor geboorteregeling en sex-
ualiteitsvragen), Zonnehof 10 (m
het GG- en GD-gebouw), tel. 033-
618931. Spreekuren volgens af
spraak.
V.B.O.K.-werkgroep Leusden:
Hulp voor moeder en kmd bij met
gewenste zwangerschap, tel. 033-
942291, 033-944151. Bureau Amers
foort, 033-620244.
Kraamcentrum: Tel. inschr. 030-
516067.
Sociaal Pedagogische Dienst
(maatschappelijk werk t.b.v. ver
standelijk gehandicapten), 't Zand
25,3811 GB Amersfoort, telefonisch
bereikbaar van 9.00-17.00 uur,
tel.nr. 033-720624. Open spreekuur
iedere maandag van 9.00-10.00 uur
en iedere donderdag van 16.00-
17.00 uur.
Groeps(hoofd)bureau Rijkspolitie
Leusden.
Oude Rijksweg 3, Postbus 29, 3830
AA Leusden (Z). Tel.: 033-944444
o.a.
Afd. Recherche. Gevonden en ver
loren voorwerpen.
Bureau „Hamershof'. Geopend
ma-vr. 9-12; 14-17 uur.
Weversluit 15, 3831 NN Leusden
(C). Tel.: 033-941980.
Achterveld Rayonbureau Rijkspo
litie Achterveld, Koningin Juliana-
weg 8, 3791 VB Achterveld. Tel.-
03425-1607.
Algemeen district Alarmnummer
Rijkspolitie district Utrecht: 03404-
24824.
Nieuwe opgaven, aanvullingen en
wijzigingen uitsluitend schrifte
lijk naar de redaktie van de Leus
der Krant, Postbus 11, 3830 AA
Leusden. Plaatsing van meuwe op
gaven uitsluitend ter beoordeling
van de redaktie.
N.V.S.H. Telefonische hulpdienst
voor vragen zoals abortus, pil, sex-
ualiteit enz. en over onze aktivitei-
ten op dinsdagavond van 20.00-
22.00 uur. tel. 033-622226, op don
derdagmiddag en iedere avond
(ook weekend) van 20.00-22.00 uur,
tel. 033-622217 Tevens verkoop
van en voorlichting over voorbe
hoedsmiddelen, zoals condooms,
glijmiddelen enz. op dinsdagavond
van 20.00-22.00 uur aan de Cura-
gaolaan 49 te Amersfoort.
Buro voor Rechtshulp, Stadsring
57, 3811 HN Amersfoort, tel. 033-
635324. Gratis advies bij juridische
problemen voor minder draag-
krachtigen. Spreekuur: maandag
van 13.00-16.00 uur, dmsdag van
9.00-12.00 uur, donderdag van
9.00-12.00 uur en van 18.30-20.30
uur en vrijdag van 13.00-16.00 uur.
Telefomsch advies op werkdagen
van 13.30-14.00 uur.
Bureau voor School- en Beroeps
keuze biedt hulp bij de keuze van
een school, vakkenpakket, oplei
ding, beroep. Infocentrum open:
9.00-17.00 uur. Tel. spreekuur:
16.00-17.00 uur. Tel. 033-720660.
Heiligenbergerweg 34, 3816 AK
Amersfoort.
Jongeren Advies Centrum, Lan-
gegracht 11, tel. 634534. Open.
maandag t/m vrijdag van 14.00-
18.00 uur, donderdagavond van
19.00-21.00 uur. Militaire dienst
spreekuur (op het JAC): alles over
dienstzaken en weigeren, elke
woensdagavond van 18.00-20.00
uur.
Zwangerschapstelefoon, tel. 035-
60660, iedere middag bereikbaar
van 13.00 tot 17.00 uur. Voor vragen
over problemen met de zwanger
schap.
Carrousel, Voor moeders met klei
ne kinderen, die aansluiting zoe
ken in eigen woonomgeving. Info,
tel. 943057.
Spreekuur Ziekenfonds Amers
foort en Omstreken
In Leusden: dinsdag van 8.30-9.30
uur m het oude gemeentehuis, Ha
mersveldseweg 2.
In Achterveld: dinsdag van 10.00-
10.30 uur, Kon. Julianalaan 8.
Stichting voor Volwassenen edu
catie Nederlandse taallessen voor
buitenlanders. „Opnieuw leren"
voor Nederlanders. Tel. 941846.
Vredesbureau: Informatie over
dienstweigeren en de Wet Gewe
tensbezwaren Militaire Dienst; tel.
033-610445; Bureauadres: Utrecht -
seweg 159, 3818 ED Amersfoort.
Problemen in verband met drugs:
Telefomsche hulplijn voor verslaaf
den, hun familie en relaties: dage
lijks van 20.00 tot 23.00 uur, tel.
637063.
Moeders voor moeders: mevr. M.
Roosma, A. van Dyckstraat 10,
Amersfoort, tel. 622258.
Stichting slachtofferhulp Eem
land afd. Leusden.
Spreekuur woensdagavond 7-9 uur
in 't Hamershuis, Hamersveldse
weg 2, Leusden-C. Tel. 945618.
Rijkspolitie Leusden alarmnummer
033-944444.
Nieuwkerk en Den Toom neemt dit
weekeinde waar: van vrijdag
18.00 uur tot zaterdag 24.00 uur:
dr. T. Tiel Groenestege, Burg. de
Beaufortweg 61, Leusden, tel.
941210. Van zaterdag 24.00 uur
tot maandag 08.00 uur: dr. M.
Kunz, Korte Geer 8, Leusden, tel.
948111.
Voor spoedgevallen: spreekuur
zaterdag- en zondagmiddag om 14
uur. Visites graag vóór 10 uur 's
morgens aanvragen.
Voor de huisartsen in de gemeente
Leusden, voor de praktijken van de
artsen Van den Berg, Bol, Du
Boeuff, Koch/Schaeffner, Lantink/
Tiel Groenestege, Verhagen, Van
Apotheek De Hamershof, De
Brouwerij 14, Leusden, tel. 943441.
Apotheek Leusden, De Biezen-
kamp 16, Leusden, tel. 942303.
Openingstijden: op werkdagen
van 8.30-17.30 uur (onafgebroken)
en ma. t/m vr. 19.30-20.00 uur. Za. en
zo. 14.00-15.00 uur en 19.30-20.00
uur.
Week: 3-2 tot 9-2.
Geopend uitsluitend voor spoedre-
cepten op werkdagen van 19.30-
20.00 uur en op zaterdag, zon- en
feestdagen van 14.00-15.00 uur en
véin 19.30-20.00 uur:
Apotheek Leusden, de Biezen-
kamp 16, tel. 942303.
In Amersfoort is uitsluitend voor
spoedrecepten geopend:
Apotheek Jansen b.v., Lange -
straat 74, tel. 616442.
Dokterscentrale Amersfoort, tel.
722000.
Voor de praktijk van de verlos
kundigen mevr. Blanken, mevr.
Van Rijswijk en mevr. Van der Vel
den heeft dienst: mevr. J. G. v.
Rijswijk, Zandkamp 145, Hoog
land, tel. 804200, b.g.g. 722000.
Voor inlichtingen: tel. 631234 en
eerstgenoemd tel. nr.
- Voor de praktijk van de verlos
kundigen mevr. Thuis, mevr. Dijk
huizen en mevr. Van de Wolfshaar
heeft dienst: Mevr. R. Dijkhuizen,
Jein Tooropstraat 36, Amersfoort,
tel. 619200, b.g.g 722000.
Voor noodgevallen in hetv
de: Dokterscentrale Am.
tel. 033-722000.
Gelieve uw eigen diere,
dierenkliniek te bellen. Et
nisch antwoordapparaat
welke dierenarts voor
vallen te bereiken is.
Tel. 951015.
Voor ongevallen openbait
bij levensgevaar ook thiüJu
lance hulpverlening, tel. fp
(Nieuwe opgaven en wi
tot uiterlijk woensdagrit
uur uitsluitend nchten j,,
Redaktie-secretariaat BE'.^
tenkombinatie, Postbus 6"
veld. Tel. 03420-94911). I
Ophalen glas
en oud papier
Het ophalen van afvalc,
oud papier door de ge
tereiruging gebeurt nu
6 februari in de volgers
ken: Groenhouten, h
hof, Akkerhoeve,
wijck, Langenbeek, B:
MunnikhoveZwane
Claverenblad, Wildt
en Leusden-Zuid.
Grof vuil en ander m
vuil kunnen worden gti
containers op de gen:
werf aan de Hamer?j
weg 105. Voor meer in
tie bellen met de die:
meentewerken, tei
941594.
Het zijn verswchijnselen die je niet verwacht in de nieuw
bouwwijken van Leusden. Toch zijn ze in deze omgeving
ooit eens waargenomen. Leusden was minder dan vijftig
jaar geleden nog platteland. Zonder televisie en video en
met niet meer literatuur dan de bijbel. De mensen zagen in
hun omgeving meer dan wij nu om ons heen zien. Dingen
om nooit te vergeten. Op stille heiden, in mistige weilan
den, op slapende dijken en in donkere bossen. In Leusden
en in de plaatsen er omheen. De mensen vertelden erover.
En zo ontstonden de verhalen, die zich in de nevelen rond
Leusden afspeelden. Spookverhalen zouden wij ze nu noe
men.
Het laakmannetje kwam volgens
de verhalen die oude streekbewo-
ners aan de heer Heupers vertel
den, niet in Leusden voor. Maar
de verhalen over het Laakman
netje waren hier wel bekend, 't
Laakmannetje behoorde tot de
vaste mythische figuren van deze
streek. Vandaar dat hij in deze ru
briek niet mag ontbreken. Chris-
toffen van Grol geboren in 1888 te
Nijkerkerveen wist waar je het
Laakmannetje kon vinden: „Bij de
Laak te Nijkerkerveen onder de
Nijkerkerbeek deur zag je zo te
gen de oavond het Laakmannetje.
As je 's oavonds eens weg moest
in de buurt of een boodschap
doen dan woarschuwde m'n moe
der altijd „Kiek moar uut! 't Laak-
maruiejte loopt bie 't Poppewoa-
ter. Blief moar uut zien buurt", 't
Was nogal een goedaardig man
netje, want ik heb nooit gehoord
dat 't kwoad dee, maar oude men
sen waren er toch bang veur".
Waarom, denk ik dan onmiddel
lijk. Wat deed dat goed-aardige
mannetje dan. Volgens Klaasje
van Essen-Geurts ook uit Nijker
kerveen zette het Laakmannetje
eerzame dames in de sloot. En vol
gens Henk van Schalm, geboren
in 1884 in Hoevelaken liep 't Laak
mannetje „op de grens tussen
Hoevelaken en Niekarkerveen. 't
Liep precies over de grens en 't
schreeuwde moar. Heel veul had
den hem eheurd, moar ik het 't
nooit vernomen. Ouwe minsen uut
't Veen hadden het altied over 't
Loakmannetje.
Volgens Manus Vaneveldt was het
Laakmannetje echter „een lichtje,
's Oavonds as 't donker wier kon
je het zo over 't woater uut zien
goan. Ouwe minsen zeiden altied
dat het het Laakmannetje was. Je
zag het altied bie de beek tusen
Niekerk en Hoevelaken. Gart van
Beek was het daar mee eens, be
halve dan dat hij het Laakmannetje
in Zwartbroek situeerde. „De Bunt
zeiden ze er altied tegen" 't Ging
zo varder deur 't huus en dan
dwars deur de muur en ding 't zo
varder"
Het Laakmannetje had zijn reden
om te spoken en te schreeuwen.
Hij schreeuwde volgens de verha
len, om het aan Hoevelaken aan
gedane onrecht. De beek was aan
de verkeerde gemeente toegewe
zen. Rond dit gegeven zongen de
oude inwoners een liedje waar
van, volgens verschillende getui
genissen, vele versies bestonden
Het bewijs dat dit verhaal ook in
Hamersveld leefde, levert onder
andere Hermanus van de Pol, in
1871 geboren in Hamersveld: „Op
de grens van het Utrechtse en Gel
derse kon je in mien tied hier al
tied een lichtje zien zweven, 't
Lichtje ging precies over de Loak.
'Was het Lake mannetje, een veur-
schimsel van alle fietsen die d'r
noaderhand kwamen Ik her-
Dwaallichten, heksen, lijkstaties, doodsvoorspellingen,
tienurenhonden, erfluis, weerwolven en ijzeren veulens.
Tussen 1972 en 1977 verzamelde de heer W.E. Heupers
in opdracht van het Amsterdams Instituut voor Dialectolo
gie Volks- en naamkunde deze vertellingen. De Leusder
Krant heeft toestemming een aantal van deze verhalen te
publiceren. Zij werden door Marianne de Valck bewerkt.
De plaatsen die in de verhalen voorkomen, werden met
behulp van onze medewerker Goos van Leeuwen door
onze fotograaf vastgelegd. Elke week wordt in deze krant
iets van de sfeer teruggeroepen die hier vijftig jaar gele
den nog heerste en misschien nog niet helemaal verdwe
nen is. Dit keer gaat het over mensen die met de helm op
geboren zijn. Ook is er een uitstapje naar Hoevelaken en
Nijkerk, waar het Laakmannetje ronddoolde, maar ook de
gemoederen in Leusden bezighield.
inner me nog dat ouwere mensen
in die dagen zeiden „Laakman
netje, Laak. Ik heb de Laak krom
gemeten en nu heb ik m'n arme
ziel vergeten, 't Zwierf altied pre
cies op de grens"
Krom gemeten? Volgens Jirdanus
Brouwer uit Hooglanderveen was
het: Laakmannetje Laak. Ik heb de
Laak met recht gemeten, en nu
heb ik m'n arme ziel vergeten", en
volgens Gerrit van Doornik "Ik
heb de Laak verkeerd emeten en
noeng z'n arme ziel vergeten" en
hij voegde daar aan toe: „As 't
wild weer was, kon je 't duidelijk
horen"
Het Laakmannetje was vogens Ste
ven van de Pol de ziel van een
boer, "Woar het ezien werd, doar
Soms kregen mensen vroeger een
onweerstaanbare drang om hek
ken open te gaan zetten. Het was
een bovennatuurlijke opdracht.
Gecombineerd met de onbegrij
pelijke nachtstaaties die nog voor
iemand dood was, de laatste tocht
uitbeeldde. Aalbert Brink vertelde
naam en toenaam; "Onder Bame-
veld, doar op Harselaar woonde
vroeger ene Geurt van de Pol. Die
moest er 's nachts op uit om de
hekken open te zetten voor de lij
ken. Hij kon zien wie er doodging
m de buurt. Hij zag dat al weken
veur de tied. As je hem zag op
weg noar 't kerkhof, dawas er een
sterfgeval op til. Je kon ervan op
an. Geurt was een heel bijzondere
man, moar 't was toch wel een
beetje een rare, dat wel".
Peel van de Hengel, in 1885 gebo
ren in Stoutenburg vertelde; „Hek-
kenopenzetters waren er ook in
Stoutenburg. Zo'n man of soms
was het ook een vrouw, die had
den het veurgezicht of het tweede
gezicht, 't Waren vreemde min
sen. Tussen de weilanden had je
van die paadjes waarop hier en
daar een hek sting dat meestal
dicht was veur het vee. Op die
poadjes hepen van die man of
vrouw en die gooiden de hekken
open voor een begrafenis die er
langs zou komen. En was er weer
een dode in de buurt dan hadden
ze gezien van teveuren. Ze moes
ten er uut, geen mins die ze tegen
hield. 't Hek most open. 't Kon niet
dicht blijven".
Het geloofd dat mensen die met
de helm geboren waren tot meer
dan gewone dingen in staat wa
ren, werd in verschillende bijzon
dere gaven verklaard. Vrij alge
meen was men er van overtuigd
dat mensen die met de helm ge
boren waren de toekomst konden
zien. Geen wonder dat mensen
waarvan bekend was dat zij die
onweerstaanbare drang hadden
om hekken open te zetten, soms
met de helm geboren bleken te
zijn; „Als iemand met de helm ge
boren was, dan zag zo'n man veur
de tied al een begrafenis aankom-
men en dan most ie de hekken
openzetten. Vroeger had je van
die landhekken en, die deed ie
dan open. Of 't nacht was,
sneeuwde of hagelde of arg koud,
zo iemand wier er toe gedwon
gen.
Klares Versteeg in 1883 geboren
in Leusden, „De mens die met een
helm op geboren wier, die was
ongelukkig. Je had er hier, meer
die had nooit rust. Die moest moar
noar 't kerkhof om de hekken
open te zetten. Dat moesten ze
doen. Nee! 't Waren ongelukkige
mensen, maar zij konden er zelf
niks an doen. 't Was zo 't bestel.
Het geboortevlies dat nog om het
hoofdje van een pasgeborene kan
zitten, was een geliefd artikel voor
duisteren figuren. Wilhelmus Ri-
chardus Vos, in 1897 geboren in
Leusden, vertelde daarover: „Er
waren vroeger kinderen die met
de helm op geboren werden met
een vlies over het hoofd op de we
reld werden gezet. Zo'n vlies
moest direkt stukgemaakt worden
of, en dat was het beste, onder de
grond gegraven worden. Woar-
zegsters uut de stad waren gek op
zo'n vlies. Als zo 't heurden liepen
ze je de deur plat. Maar je moest
zorgen dat dat vlies niet in handen
kwam van zo'n wijf. Ik heb dit al
tied bie ons horen vertellen, want
dan hoalde de woarzegster er alle
gekke dingen mee uut. De per
soon die met die hel geboren
werd kan altied iets meer dan an
deren. Hij was begaafder en gau
wer van begrip dan gewone men
sen", maar daardoor met geluk
kig. Comelia Druyf-van Kolfscho
ten, sinds 1944 woonachtig in ach
terveld en Rooms-katholiek, en
meneer Schouten, volgens me
neer Heupers (blz. 169 deel 1). „Er
waren kinderen die met de helm
geboren werden, 't Waren stak
kers deurgoans. Als ze groter wer
den dan moesten ze 's nachts op
staan en dan noar 't kerkhof toe
om de hekken open te doen veur
een begrafenis, 't Waren van die
mensen die alles van teveuren al
zagen gebeuren".
Volgens Jan van de Pol uit Hamers
veld had het toch wel voordelen
om met de helm geboren te zijn:
„Je had van die kinderen die met
een helmpje op geboren werden.
Ze waren kogelvrie, gin kogel uut
een geweer die ze kon raken.
Moar ze waren er ongelukkig an
toe wanner ze zo'n helmpje krijt-
roakten of het werd estolen. Dan
was je natuurlijk niet meer kogel-
vne, was je een eender mens net
als andere mensen". Volgens mij
had Jan de klok horen luiden maar
wist hij met waar de klepel was, of
had hij het over een ander
helmpje! En Jan van Loenen, in
1884 geboren in Leusden: „Mijn
vader wist nog wel eens wat te
vertellen zo'n wintersavonds as de
lamp vroeg op most. Zo waren
hier een paar minsen, ik geloof
maar twee, die waren met de helm
geboren. Ze zagen van allerlei
beelden. Zo zagen ze ook vaak
een begrafenis aankomen. Een
tijd daarna stierf er dan een in het
dorp. Meer die met de he^
boren waren, hadden ti$|
den dit al zien aankome
mensen zeien dat ze begL
ren dan andere minsen. i
waren gek op zo'n helr!
konden dan namen ze he*
mee, om het duur te verlat
Gerrit van Ginkel, die lanfl
Asschat woonde, later!
Leusden, vertelde dat ni'
mensen bijzondere gava]
hielden aan hun geboor.^
helm; „Die met de helm!
wieren, dat waren bi&
rrunsen. Ze konden meerit,
ren en ze zagen ok alles.
nog 't gebeuren stonc;
koeien had je 't ok. Ik
dat ik is een koe had d
most. Ze was heel dik, mi
zo veer was, kreeg ze
heel klein kalfje, 't Wiei
met een vlies over z'n
hebben toen die helm en
ken, meer 't kalfje bleef U
't Is gin goede koe gs
Meer onder de minsen
veul arger, dat blief hee'.
bie hun. 't Waren amp«
sen".
Hendrikus Ruitenbeek
1925 in Stoutenburg woo:
iemand aan, Dorus
„Zukke mensen leven
zegge ze."
Gijs de Kruijff in 1876 g<
Stoutenburg wijst nog
bekende Leusdenaar
hekken most openzettei
merbeek. Zou zijn nag<
over gegaan tot het oi
deuren?
woar noe de Laak is, hadden ze
vroeger land verdeeld. Er was
doar toen een boer die had toen
op z'n eigen an gedoan Noa die
lied, toen de boer dood was,
heurde je en zag je het dwoal-
lichtje. 't Kwam dwars deur 't huus
en 't riep moar „De heb de Laak
niet goed gemeten. Ik heb m'n
arme ziel vergeten" Volgens an
dere getuigen liep het Laakman
netje via Spakenburg naar de Zui
derzee De arme ziel moest als
boetedoening blijven lopen.
Waarschijnlijk heeft hij zijn taak
volbracht, want sind lang is niets
meer van hem vernomen.
Boerdenj bij de Harselaar, zoals onlangs gefotografeerd. Zoals bij alle foto's die in deze rubriek
worden, is de huidige situatie weergegeven.
De Laak bij Hoevelaken en Nijkerk. Vele mensen zagen daar het Laak
mannetje.
