,Een agent op de fiets hoeft
niet altijd naar huis te gaan'
Nel Schwagermann: 10 jaar
iischrijfgroep voor Amnesty
Hij met waardering
Ina moeilijke start
Wijkagenten op proef in Leusden-Centrum
Achterveldse viert tweede lustrum
jTien jaar schnjfavonden Amnesty
Rijverbod
Leusden
gegroeid
Gevonden
voorwerpen
leusil
en
kran
RS
Doodgravers
(2)
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1989
plaatselijk nieuws
door
Marianne de Valck
LEUSDEN - In Leusden-Centrum fietsen en lopen sinds eind
vorig jaar vier wijkagenten rond, zestien uur per maand per
man. Twee aan twee surveilleren zij ten noorden en ten zuiden
van de Noorderinslag om elkaar mogelijk op beider terrein van
het winkelcentrum de Hamershof tegen te komen. Het initiatief
is opgezet als experiment, maar twee van de vier wijkagenten,
die nu een aantal maanden ervaring hebben, zijn ervan over
tuigd dat men op deze manier verder moet en zal gaan.
tiDe politie moet weer zichtbaar
worden", zegt Albrecht van der
Biezen de 25-jarige lange, blond
besnorde wijkwachtmeester. Hij
zal behalve in de Hamershof met
ajn collega vooral te vinden zijn in
het Noorden van Leusden-Cen
trum.
nDe politie moet dichter bij de
mensen komen en de mensen
dichter bij de politie" vindt zijn
collega Jan van de Kooi, 35 jaar,
donker besnord en bebaard,
eveneens wijkwachtmeester maar
vooral lopend en fietsend in het
zuidelijk deel van Leusden-Cen
trum
Wijkagenten zijn, volgens hen,
vooral noodzakelijk doordat de af
stand naar het hoofdbureau van de
Rijkspolitie waar de afdeling Leus
den na het sluiten van het kantoor
tje in Centrum, te bereiken is, te
groot is geworden. Aan de andere
kant zijn de wijken in Leusden zo
danig opgezet, dat een politieauto
daar moeilijk door heen kan rij
den. Door de vele doodlopende
straatjes met onoverzichtelijke pa
den, hoekjes en speelterreinen
kan een auto-surveillance nauwe
lijks bevredigend werken. De
agent zal net als de veldwachter
vroeger een bekend en ver
trouwd beeld moeten worden in
het dorp. Een agent waarvan het
gezicht, misschien zelfs de naam
bekend is, die op zijn beurt de
wijkbewoners kent. Niet alleen als
de man of vrouw die bekeuringen
uitdeelt, verkeerscontroles houdt,
arrestaties verricht of met machts
vertoon verschijnt bij calamiteiten.
Hij moet ook aanspreekbaar zijn
J voor kleine zaken en bereid zijn
mee te denken bij het zoeken naar
een oplossing. Bijvoorbeeld bij
het oneigelijk gebruik van een
I speelterrein, of andersom bij het
ontbreken daarvan, waardoor de
kinderen moeten spelen op ge
vaarlijk terrein De wijkagent kan
worden aangesproken over der
gelijke zaken en misschien weet
hij raad of de weg om dat bij de
goede persoon op de goede ma
nier eens aan te kaarten. Of in het
geval van een vervelende klier in
de straat die niet zozeer de wet
overtreedt, alswel zorgt voor de
nodige overlast en ergernis.
Kortom een agent die ook wel
eens in is voor een praatje of
goede raad zonder dat daarvoor
de telefoon gepakt dient te wor
den om het hoofdbureau van poli
tie te bellen. "De mensen melden
veel dingen met, omdat zij denken
dat ze onbelangrijk zijn of met be
langrijk genoeg om de politie in
de schakelen. Veel zogenaamde
onbelangrijke gegevens kunnen
voor ons belangrijk zijn. Om nog
maar te zwijgen van de kleine er
gernissen die zich kunnen opho
pen tot een uitbarsting die, wan
neer wij er eerder bij waren ge
weest, voorkomen had kunnen
worden. Die veldwachter van
vroeger was zo gek nog niet. Bij
de ouderwetse benadering pas
sen ouderwetse middelen. De
agenten moeten hun auto laten
staan. Ze zullen door de wijken
moeten lopen en fietsen; zichtbaar
en aanspreekbaar.
De eerste maanden van het 'wijk
agenten-experiment' zijn met zon
der moeilijkheden verlopen.
Twee van de vier beschikbare
agenten werden inmiddels nood
zakelijkerwijs ingezet voor andere
taken. Hetgeen betekent dat Al
brecht en Jan voor korte tijd heel
Leusden-centrum met zijn tweeën
rond fietsen. De indeling van de
uren voor het werken als wijk
agent verliep tot nu toe ook niet
zonder problemen De werkdruk
op het corps is dermate zwaar dat
er wel eens een uurtje bij in
schoot, dan wel op een ongeluk
kig tijdstip viel.
Daaraan is echter hard gewerkt.
Albrecht van der Biezen en Jan
van de Kooi hebben zich voorge
nomen in de komende maanden
de meeste geschikte uren te be
stemmen voor de wijkpatrouilles
.Dinsdagochtend, wanneer er
markt is, vrijdagavond koop
avond, woensdagmiddag en an
dere tijden waarop de jeugd thuis
komt of uitgaat". Overigens, dit
zijn niet de vaste uren, ruimte voor
verrassing moet er blijven. Om
hun taak als wijkwachtmeester
naar behoren te kunnen vervullen
zijn de vier agenten vrijgesteld
van een aantal uren "vrije pa
trouille" Hetgeen staat voor rond
rijden met aandacht voor be
paalde zaken zonder dat daar over
een accute melding is binnenge
komen.
BEKENDE GEZICHTEN
Verschillende keren benadruk
ken de wijkagenten dat het be
langrijk is dat zij bekend en ver
trouwd worden bij het grote pu
bliek. „Wanneer mensen weten
wie we zijn, welke functie wij ver
vullen, zullen ze ons eerder aan
spreken en ook beter begrijpen
waarom zij ze aanspreken" Jan
van de Kooi werkt iets laner dan
een jaar bij de Rijkspolitie in Leus
den. Daarvoor werkte hij een aan
tal jaren in een kleine plaats in de
Betuwe: Kesteren. "Daar had je
veel meer contact met de bevol
king als hier tot nu toe Ik heb dat
hier in het begin erg gemist. Je
wordt als politieman zo onper
soonlijk. Daar werd ik veel vaker
aangesproken, ook wanneer ik in
burger was. Ze wisten waar ik
voor stond. Zo'n agent wil ik graag
weer worden. Ik weet zeker dat
dit zijn waarde heeft voor het hele
politiewerk. Wanneer mensen be
reid zijn kleine, soms schijnbaar
onbelangrijke zaken aan je te ver
tellen, kan dit veel noodzakelijke
gegevens opleveren. Bijvoor
beeld die vreemde auto die er
gens lang geparkeerd stond, of
die figuur die zich vreemd ge
droeg. De afstand tussen politie en
burger is door dat verre bureau en
de auto-patrouilles groot gewor
den. Ik wil er graag aan meerwer-
ken om te laten zien dat het anders
kan".
Albracht van der Biezen is al vele
jaren Leusdenaar. In de buurt
waar hij woont kennen ze hem als
politieagent. „Ik ben allereerst
wijkwachtmeester geworden, om
dat het een me uw soon werk is Ik
werk ruim negen jaar in de groep
Leusden en was toe aan een uit
breiding van mijn functie. Deze
functie biedt mij de mogelijkheid
om zelf iets in te vullen. Waarbij
met onbelangrijk is, dat ik graag
buiten ben, graag een beetje vrij
heid voel. Dit, gecombineerd met
sociaal contact met de burgenj.
maakt deze functie voor mij aan
trekkelijk. Ik ben bijvoorbeeld
zelf actief bij een voetbalclub. De
ene dag spreek ik jongens aan
omdat ze zonder helm op, op de
brommer zitten en de volgende
dag pak ik een pilsje met ze in de
kantine. Die jongens maken mij
ook anders mee"
PROBLEMEN
Gekozen is voor dezelfde mensen
in dezelfde wijk, omdat de oude
ervaring leert dat wie eenmaal ie
mand heeft aangesproken, het
heel vervelend kan vinden de vol
gende keer voor het vervolg,
weer alles aan een andere agent
te moeten vertellen Om die reden
zullen de wijkwachtmeesters ook
ingezet worden bij 'langlopende
problemen'. Bijvoorbeeld bij hui
selijke twisten of burenruzies
„Wanneer mensen de politie no
dig hebben, doen ze, zoals gebrui
kelijk, de melding bij het politie
bureau in Leusden-Zuid. In de af
handeling van zo'n melding is
mets veranderd. De dienstdoende
agenten in de assisent-surveil-
lance komen kijken. Maar als het
probleem zich herhaald en door
blijft wroeten, worden wij erbij ge
haald Wat kan betekenen dat we
ACHTERVELD - Maandagavond werd er in Achterveld bij
INel Schwagermann geschreven voor Amnesty International.
Het was deze avond een jubileumavond, daar tien jaar geleden
„In 1971 zijn wij m Achterveld
komen wonen", omdat de vereni
ging Amnesty International mijn
volle belangstelling had, ben ik bij
de betreffende afdeling in Leusden
gaan schrijven. Enige tijd daarna
ben ik gaan schrijven bij de afde
ling in De Glind. Dit was voor mij
makkelijker, omdat dat dichterbij
huis was. Tijdens één van de
schnjfavonden werd de vraag ge
steld waarom dergelijke schnjf
avonden niet in Achterveld waren.
Tijdens dit gesprek bracht men
naar voren dat dit in Achterveld
zeker te verwezenlijken zou zijn.
Omdat ik dat ook wel zag zitten,
heb ik geprobeerd contact te knj-
gen met de Barneveldse afdeling
Ik probeerde daar voorbeeldbne-
ven te krijgen. Dit lukte niet omdat
Achterveld bij de gemeente Leus
den hoorde. Ik heb toen contact
opgenomen met Leusden. Het luk
te daar met. zoals ik het zou willen
Men wilde mij daar bij de te hou
den vergaderingen inschakelen en
ook helpen de voorbeeldbrieven
op te stellen. Maar omdat ik geen
type ben om dergelijke vergade
ringen bij te wonen en het ook niet
zag zitten om de voorbeeldbrieven
op de derde maandag van de maand februari 1979 de eerste
schrijfavond bij haar werd gehouden.
ACHTERVELD - „Het is fijn dat
|we nu ook uit Leusden zoveel
waardering krijgen voor ons
werk, na de moeilijke start tien
jaar geleden." Nel Schwagerman
I sprak deze woorden maandag-
I avond naar aanleiding van de
aanwezigheid van vier Leusden-
|se dames bij de viering van 10-
|]aar schrijfavonden voor Amnes-
ty International in Achterveld. In
die penoae sieiüe Schwagerman
elke maand haar huiskamer be
schikbaar voor het schrijven van
brieven naar regimes, die om wat
voor politieke reden dan ook
mensen gevangen houden.
De schrijfavond van afgelopen
maandag was dus een speciale
avond. Nel Schwagerman had voor
die gelegenheid taart gebakken en
de mensen die aanwezig waren,
kregen van haar een speciale
kaars van Amnesty International
met een gedicht. Zelf kreeg zij van
de deelnemers bloemen en twee
cadeaubonnen De Leusdense
vertegenwoordiging had voor ook
bloemen meegenomen, waarmee
tot uiting kwam dat de moeilijke
periode van het begin tot een ver
verleden hoort.
LEUSDEN - De politie moest dit
weekend twee keer in actie komen
voor dronken automobilisten. Bei
den kregen een rijverbod en een
proces-verbaal. In de nacht van
zaterdag op zondag werd de heer
L van de K. omstreeks 3.30 uur
aangehouden op de Clarenbura
De ademtest kwam op een stand
van 785 uit, terwijl maximaal 220 is
toegestaan. Van de K. kreeg eenrij
verbod van 9 uur. In de nacht van
zondag werd om 1.45 nuur G. de J
uit Leusden aangehouden wegens
rijden onder invloed. De wijzer van
het ademapparaat bleef op 650
staan. Hij mocht zeven uur niet rij
den.
LEUSDEN - Het inwonertal van de
gemeente Leusden is m 1988 licht
gestegen. Per 1 januari 1989 telde
Leusden 27.298 mwoners. Dat is
driehonderd meert dan een jaar
geleden.
In de maand december nam de
bevolking toe met tien personen.
De toename kwam volledig voor
rekening van het geboorte-over
schot. Tegenover 32 geboortes,
stonden 18 sterfgevallen. In de
cember vertrokken 115 Leusdena-
ren naar elders, dat is vier meer
dan het aantal vestigingen in de
gemeente.
Z WART C
op te stellen, lukte het mij niet om
van hen de voorbeeldbrieven te
krijgen".
„Na ongeveer een jaar is het mij
dan toch gelukt. Nadat ik de voor
beeldbrieven kreeg, ben ik de der
de maandag van de maand februa
ri, nu tien jaar geleden, met de eer
ste schrijfavond bij mij thuis van
start gegaan".
„De eerste tijd was de opkomst
met zo groot. Het aantal deelne
mers vaneerde tussen de vijf en
zeven personen".
Door persoonlijke contacten
groeide het aantal deelnemers
Momenteel zijn er 28 deelnemers
Die kunnen we tot de vaste schrij
vers rekenen. Hieronder is ook een
aantal thuisschnjvers. Dit zijn per
sonen die op de betreffende
schnjfavond niet bij mij thuis kun
nen komen. Ik breng de voor
beeldbrieven dan bij hen thuis. Dat
brengt wel veel werk met zich mee.
maar hierdoor heb je een goed
contact, wat tot het huidige resul
taat leidt."
„Het zou wel leuk zijn als er eens
meer mensen tijdens de schrijf
avonden zouden komen kijken. Uit
gesprekken blijkt soms dat de be
richten in diverse kranten met zo
goed overkomen. Vermoedelijk
word deze niet goed gelezen. Men
zegt wel eens ik ken geen Frans,
geen Spaans en geen Engels. Men
heeft dan met goed gelezen dat de
voorbeeldbrieven zowel in het Ne
derlands als in de taal van het be
treffende land aanwezig zijn."
„De schnjfavonden worden nu al
tien jaar bij mij thuis gehouden en
ik zou dit niet graag willen missen.
Het zijn hele fijne avonden die ook
het onderlinge contact ten goede
komen. We hopen hier nog heel
wat jaren mee door te kunnen
gaan."
c.*i»
Albrecht van der Biezen (links) en Jan van de Kooi: A/s mensen weten wie we zijn, zullen ze ons eerder aanspreken.
eens informeren hoe het gaat, zon
der dat daar een direkte aanlei
ding voor is. Mogelijk kunnen we
uit ervaring emge oplossmgen
aandragen. Juist wanneer de situa
tie rustiger is, kunnen we waar
schijnlijk meer doen bij het zoe
ken naar een structuele oplossing
dan wanneer de situatie onze aan
wezigheid noodzakelijk maakt".
De wijkagenten benadrukken dat
zij alleen bemiddelend en advise
rend kunnen optreden in dit as
pect van hun functie. Ze kunnen
bij wijze van spreken geen maat
schappelijk werker voorschrijven,
maar er wel een adviseren. „We
werken daarom bijvoorbeeld ook
nauw samen met de Stichting
Slachtofferhulp".
De functie van wijkagent vereist
veel kennis waar de huidige agen
ten in feite geen opleiding voor
gehad hebben. „We stammen
beide uit de tijd dat er tijdens onze
opleiding vooral aandacht werd
besteed aan wetskennis. Hoe we
moesten of konden omgaan met
verschillende mensen, leerden
we niet." „En waren er al vakken,
waarbij het te sprake kwam, dan
werden ze dikwijls als minder be
langrijk ervaren en als het even
kon bijvoorbeeld benut om je ver
plichte rijbewijs te halen" bekent
wijkagent Jan van de Kooi uit erva
ring. Het leren omgaan met men
sen zal geleerd moeten worden in
de praktijk. „De praktijk zal moe
ten uitwijzen of wij berekend zijn
op deze taak, ook daarbij staan we
open voor kritiek We zullen het
naar beste inzet moeten probe
ren". De agenten nieuwe stijl zul
len zich wat minder moeten be
kommeren om de komma's en
punten in de wetsartikelen en wat
meer om de strekking daarvan.
Eens in de maand houden de vier
wijkagenten, onder leiding van
hun coördinator de opperwacht
meester J. van Bameveld een eva
luatie-bijeenkomst „Tijdens die
bespreking wisselen we informa
tie uit. Melden wij centraal wat we
zijn tegengekomen en wat we
daarmee gedaan hebben of zou
den moeten gaan doen. Soms kan
dit leiden tot speciale aandacht
voor een probleem, of zelfs tot een
aktie Bijvoorbeeld wanneer er
gens regelmatig fout geparkeerd
wordt, of gefietst wordt waar het
niet is toegestaan. Over het alge
meen zal ons beleid zijn, eerst pra
ten, dan pas in een later stadium
een bekeuring Op één uitzonde
ring In de Hamershof wordt niet
meer gewaarschuwd. Wie daar
fietst krijgt een bekeuring, wil je
dat alsjeblieft melden, want daar
wordt niet meer over gediscus
sieerd".
SPREEKUUR
Iedere vrijdagavond van 19.00 tot
21.00 uur zijn de wijkagenten aan
wezig in het kantoortje in Leus
den-Centrum. „Iedereen kan bij
ons binnen lopen om een praatje
te maken. Daarbij is het met altijd
noodzakelijk dat het om speci
fieke politiezaken gaat We zijn
een verlengstuk van de wijk en
van de gemeente. We willen
graag als intermediair optreden.
Bijvoorbeeld wanneer ons ge
meld wordt, dat jongens altijd op
een bepaalde plaats rondhangen,
kunnen wij bij de betreffende per
soon bij de gemeente vragen of
iets voor deze groep jongeren ge
daan kan worden" De politie als
je beste vriend klinkt heel mooi.
maar is de constante uitnodigii
om de agenten ook de weinig k
langrijke gebeurtenissen te vert<
len geen mest voor klikspanen
Voor roddeltantes en -ooms die
der wisse-wasje om vrijdagavo:
gezellig aan oom agent kom
verklikken Kan het zichtbs
worden van de geiiniformeer
politie overal en regelmatig in
woonomgeving niet gaan lijk
op een politiestaat. Met ande
woorden: kan de nieuwe benac
ring misschien ook beangstige
werken? Volgens de wijkagent
is hier weinig kans op. „Mens
die komen om de sensatie pikk
wij er snel uit. Onze houding
duidelijk moeten maken dat
niet bedreigend willen zijn w£
het niet nodige is". De wi
agenten van Leusden maken d
delijk dat zij er voor de burge
willen zijn en niet er tegenover!
nog erger er buiten willen sta<i
Daarom lopen ze en fietsen
weer, zichbaar en aanspreekba
Een agent op de fiets m Leusder
niet langer per definitie op w>
naar huis. Hij kan aan het we
zijn.
LEUSDEN - Mensen, die in het af
gelopen jaar tijdens een bezoek
aan een sporthal m Leusden iets
zijn kwijtgeraakt, kunnen in de pe
riode van 23 februan tot 6 maart
terecht bij de afdeling Sportzaken
van de gemeente. Daar zijn diverse
voorwerpen bijeengebracht, die m
sportaccommodaties zijn aange
troffen, zonder dat de rechtmatige
eigenaar ze meenam. Inlichting
over de gevonden voorwerpen 2
verkrijgbaar onder nummer 9416
of 961692. De afdeling Sportzak
bevindt zich op kamer 130 op 1
gemeentehuis.
De vorige keer hebben we
de doodgravers verlaten toen
ze net met hun grote werk,
het begraven van een dood
dier, een aanvang hadden
gemaakt. Waarom ze dat
doen zullen we nu zien.
Zijn de bodemomstandig
heden redelijk gunstig, dus
niet teveel plantewortels die
steeds doorgeknaagd moe
ten worden, verdwijnt het
dode diertje door de graaf
werkzaamheden van de ke
vers tot ongeveer twintig
centimeter en soms nog die
per, onder 't aardoppervlak.
De kuil is wel iets groter dan
het dode dier, want de kever
heeft nog het een en ander te
doen en daarbij wat ruimte
nodig om het karwei af te ma
ken. De oneetbare delen, zo
als veren, haar, snavel of
pootjes worden verwijderd
en van de rest wordt een bal
gehakt gemaakt, die nu niet
bepaald lekker meer ruikt.
Op die geur komen de aas
vliegen af die een veel min
der goed reukvermogen heb
ben dan de doodgravers en in
dit stadium pas lucht van de
zaak krijgen. De doodgra
vers laten de aasvliegen rus
tig hun gang gaan om hun
eitjes te leggen, want dat be
tekent voor hen een extra
lekker hapje. Zodra de lar
ven van de vliegen uit de
eitjes komen, worden ze
prompt opgegeten.
In de wand van de grafkuil
worden nu gangetjes gegra
ven en in ieder gangetje een
eitje gelegd. Na een dag of
vijf kruipt er een larfje uit
ieder eitje. Intussen heeft de
moeder in de gehaktbal wat
gaatjes gemaakt en in ieder
gaatje wat maagsap gedrup
peld, wat het verteringspro
ces nog wat versnelt en de
brij practisch vloeibaar
maakt.
Dadelijk na de geboorte
kruipen de larven naar de
ingang van het holletje, waar
moeder al zit te wachten met
een druppel van het vloeiba
re voedsel. Zo worden de jon
gen gevoerd tot na enige tijd
na hun eerste vervelling.
Dan zijn ze in staat om zelf
een weg door de gehaktbal te
eten.
Als de voedselvoorraad op
is en de larven een lengte
van zo'n drie en een halve
centimeter hebben bereikt,
gaan de volwassen larven
zich in hun gangetje verpop
pen. Als het nog zomer is ko
men, na ongeveer twee we
ken, de spiksplinternieuw
glanzende kevers te voor
schijn. Maar als 's nachts de
temperatuur het vriespunt
nadert, blijven ze liever
overwinteren om pas tevoor
schijn te komen als de lente
zon de aarde verwarmt, om
hun nuttige werk als oprui
mers in de natuur aan te van
gen.
G. van L.
PQODGflAV/E.R5