,Ze moeten niet alleen leren doen
maar ook leren denken'
Manitoba voert musical met
ilternatief 'Sneeuwwitje' op
Verzorgsters 'nieuwe stijl' Lisidunahof klaar met opleiding
leusder krant
rti
Door deze opleiding hebben we wel het gevoel,
dat we snel groot geworden zijn.
ttlWe hebben nu wel het gevoel te weten,
iaarmee we bezig zijn.
Ook de gediplomeerden 'oude stijl' raken
gewend aan de nieuwe werkwijzen.
Baby-beurs
\\e leden van de groep deden mee
Vrijwilligers
bibliotheek
Film in het
Claeverenblad
WOENSDAG 15 MAART 1989
plaatselijk nieuws
11
jllllllll'IIIIMIlMIIIIIIHMi
mui in iiiiiiiiiiii iiiiiiii^
jiiiiiiiiiiiiimiimiMmmmmmmmmMmmiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiifiimimiiiiiiiiiiiimmmiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimimmmiiiimiiiiu
USDEN - 'Proefkonijnen' noemen de kersverse gediplo-
(Brde ziekenverzorgsters zichzelf tijdens de nieuwe, zojuist
r hen afgeronde, opleiding. De verpleegkundig direkteur
Lisidunahof, mevrouw R. Schonewille geeft toe: ,,De
owe opleiding verschilt in veel opzichten met de oude. We
ïten de afgelopen jaren veel nieuwe wegen vinden, veel
erimenteren. Dat zo'n proces niet altijd gemakkelijk ver-
pt, zal voor een ieder duidelijk zijn, vooral als gekeken
dt naar de toch al hoge werkdruk binnen het verpleegte-
Daarom willen wij de leerlingen die hun opleiding hebben
iloten, complimenteren met hun doorzettingsvermogen, de
jrgie die ze tijdens de opleiding hebben getoond". Het grote
chil tussen de opleiding oude stijl is, de nadruk die bij de
uwe opleiding op de eigen verantwoording wordt gelegd,
iet langer tellen alleen de vaardigheden. Nieuwe ziekenver-
genden hebben geleerd na te denken waarom ze iets doen,
ke manier ze het beste kunnen kiezen en niet in de laatste
its hoe ze dit moeten verwoorden.
mp|
door
Marianne de Valck
vernieuwing van de oplei-
werd noodzakelijk geacht
in de veranderingen die in de
irlandse verpleegtehuizen
raar te nemen. In tegenstel-
:tot in de ziekenhuizen waar
ls minder tijd voor persoon
aandacht is, omdat de ver-
fkundige handelingen
ls zwaarder accent krijgen,
It het verzorgen van mensen
>n verpleegtehuis steeds be-
ijker geacht. Idealistisch te
laren als het onderschnjven
iet belang van sociaal contact
idividuele vaardigheden voor
ilijven functioneren op een
fa hoog mogelijk niveau. Meer
isch noodzakelijk omdat
ls meer mensen, steeds lan-
een verpleegtehuis wonen,
indien betekent de nieuwe
iding een niet onaanzienlijke
iruging
sger kregen leerling-zieken-
irgenden dne maanden een
retische vooropleiding
ze slechts 400,- zakgeld
igen. De opleiding nieuwe
:ent een beroepsvoorberei-
le periode van dertig weken
m maanden), waaronder vier
in stage en enkele weken va-
e. Twee maal zo lang. zak-
ïn plaats van salans. dus.
ia volgen tegenwoordig nog
jaren leerperiode, met een
taal salans. Drie jaar geleden
iet besluit met de opleiding
moesten worden uitgezocht en
grotendeels nog geschreven.
Daar zijn zeker fouten in ge
maakt".
Drie van de zeven, vonge week
woensdag geslaagde leerlingen
die bij het gesprek aanwezig zijn.
refereren onmiddellijk aan een
duur boek verpleegkunde die ze
moesten aanschaffen, maar nooit
hebben gebruikt.
TROTS
Hoewel Christien (24), Jolanda (21)
en Willeke (20) zeker niet zonder
kritiek zijn, zijn ze maar wat trots
op het behaalde resultaat De
speld waarmee hun gediplo-
meerd-zijn voor iedereen duide
lijk moet zijn, zit stevig vastgeprikt
en de truien moeten wel uit voor
de fotograaf. De spelden zijn kost
baar. Ze zijn het onvervangbaar
bewijs. Want een andere bezuini
gingsmaatregel van het Ministerie
van WVC had tot gevolg dat wie
zijn speld, met ingegraveerd exa
mennummer, verliest, geen
nieuwe meer kan aanvragen. Ver
liezen is tijdens het soms zware
wrk in een verpleegtehuis vaak
niet te voorkomen, met als gevolg
dat 'de speld' steeds minder ge
zien wordt. Wie hem nog heeft is
er zo zuinig op, dat hij veilig is op
geborgen. Mevrouw R. Schóne-
wille, verpleegkundig direkteur
van de Lisidunahof vindt het
daarom hoog tijd worden om een
zogenaamde huisspeld m te stel
len.
De lichting ziekenverzorgsters die slaagden het diploma 'nieuwe stijl'.
Bart en, Willeke van Leeuwen.
Van hnks naar rechts: Christine Bouwman, Yolanda de Brum, Tineke
zorgingsassistent of soortgelijke
opleiding. Tijdens de eerste der
tig weken, waarin de leerlingen
vanuit Leusden naar het oplei-
dingshuis in Harmeien trekken,
geven mensen uit de praktijk les.
Deze penode wordt afgesloten
met ,,een behoorlijk pittig exa
men" in de vakken verpleeg
kunde, anatomie, agogiek, levens
beschouwelijke stromingen, psy
chologie, pathelogie. dieet- en
we stijl te beginnen onder
ntwoording van het Ministerie
Velzijn, Volksgezondheid en
ur.
I richtlijnen kwamen in maart
bij ons binnen", herinnert
^rouw Schonewille zich. „We
sten in september beginnen,
[een een geweldige opgave
I Hier in huis moesten alle be
ltenen geïnformeerd worden.
benodigde leermaterialen
De opleiding is een stuk zwaarder
geworden, dan de opleiding oude
stijl. Jonge mensen die in aanmer
king willen komen, moeten min
stens een diploma MAVO heb
ben, of een diploma L.B.O met
tenminste twee vakken op C-ni-
veau.
Of een overgangsbewijs naar de
vierde klas HAVO of VWO of een
diploma INAS, tegenwoordig
ITAS geheten, BVBI, KMBO, ver-
vormingsleer, ergo- en fysiothera
pie
Daarna volgt de twee jaar durende
leerperiode in het verpleegtehuis
waarmee de leerlingen een ar
beidscontract hebben gesloten. In
deze twee jaar werken ze vier ver
schillende stagepenodes af, één
met de begeleiding van bewoners
als hoofdzaak, een waarbij de ver-
pleegaspecten voorop staan en
twee waann de meeste aandacht
uitgaat naar de verzorging. Deze
leerperiode wordt begeleid door
de praktijkbegeleidser Annet
Wisselink. Zij had en heeft de taak
zowel zichzelf te scholen in de
nieuwe opleidingseisen, de oude
ziekenverzorgenden die de leer
lingen nieuwe stijl naast zich knj-
gen te informeren en leerlingen te
begeleiden.
„Die ziekenverzorgenden vonden
ons best vaak eigenwijs", vertelt
Christien. „Begrijpelijk", volgens
Annet Wisseling: „Ze moeten in
eens niet alleen iets voordoen aan
de leerling, maar ook vertellen
waarom ze het zo deden. Waarom
til je iemand bijvoorbeeld op die
manier op. Bovendien moesten ze,
de leerling zelf veel laten uitzoe
ken en accepteren dat voor de be
treffende leerling bijvoorbeeld
misschien een andere maruer van
optillen beter was".
Lachend vertellen de kers-vers
gediplomeerden dat het soms een
hele kunst was om een gediplo
meerde oude stijl er toe te krijgen
tijd vrij te maken, om het hoe en
waarom wat ze al zo lang deden te
verwoorden en ook nog te verant
woorden. „Ze leken ons soms
echt bedreigend te vinden. Daar
heb je ze weer met hun leerdoe
len, zeiden ze dan. Maar het
werkte wel" Naar twee kanten,
want zowel de leerlingen werden
gedwongen een mening te vor
men als de gediplomeerde oude
stijl moesten silstaan bij wat ze de
den. „Gezien de hoge werkdruk
in het verpleegtehuis, een niet ge
ringe opgave, maar wel de moeite
waard We hebben veel geleerd
de afgelopen twee jaar De eerste
kinderziektes zijn overwonnen,
ook de gediplomeerden oude-stijl
raken gewend aan de nieuwe
werkwijzen", vindt praktijkbege
leidster Annet Wisselink.
De tweejarige leerperiode wordt
afgesloten met een tweede exa
men, waarvoor iedere kandidaat
een scriptie moest inleveren. Hoe
wel door zowel leerlingen als lei
ding vermoed wordt dat vooral de
theoretische eisen gedurende de
nieuwe periode na de hoge start,
iets naar beneden werden bijge
steld, slaagde niet iedere leerling
er afgelopen woensdag in het fel
begeerde speldje te verwerven.
Wel de zeven leerlingen uit Leus
den A Wittebol, W van Leeu
wen, C. Bouwman, J. de Bruin, M.
van Laar-van Eijk. C. Geurts en T.
Baiten.
De onderwerpen van de scripties
die de drie aanwezige geslaagden
maakten, geven ook iets weer van
de interesses die in de nieuwe
opleiding belangrijk zijn Twee
kozen als onderwerp de medica
tie. „Vooral de bijwerkingen van
de neuroleptica. Wat is de invloed
ren: o.a. stervensbegeleiding, co
mapatiënten en omgangskunde.
„Bij de bewoners die hier komen,
leven dit soort vragen voorname
lijk bij familieleden, die gaan niet
naar verzorgers, maar zoeken de
leiding op in de Lisidunahof'
BOOS
Het stoort mevrouw R. Schone
wille in hoge mate dat de nieuwe
opleiding officieel nog steeds tot
het tweede deskundigheidsni
veau wordt gerekend. „Wanneer
iemand mij boos wil maken, moet
men daar over beginnen. Een ver
pleegkundige mag niet eens in de
schaduw staan bij een ziekenver
zorgende als het gaat om de zorg
verlening", zegt ze fel Ze neemt
het de ziekenhuizen dan ook
hoogst kwalijk maar weimg gedi
plomeerde ziekenverzorgenden
op te nemen om tot de theoretisch
mogelijke vervolgopleidingen
verpleegkundigen toegelaten te
worden. Jolanda de Bruijn bijvoor
beeld is in de Lisidunahof terecht
gekomen omdat zij met haar
MAVO en INAS opleiding niet
werd toegelaten in een zieken
huis-opleiding. Hoewel juist het
verzorgende aspect haar trekt, wil
ze blijven proberen m een zieken
huis te kunnen gaan werken.
Voorlopig heeft ze een aanstelling
van 80% op de verpleegafdeling
geaccepteerd. Mevrouw Schone
wille en mevrouw Annet Wisse
link tekenen daarbij aan dat het re
gelmatig voorkomt dat ziekenver
zorgenden in een ziekenhuis met
vinden wat ze zoeken.
Overigens kunnen de meiden die
nu gediplomeerd nieuw-stijl zijn,
ook in deze richting doorleren.
Willeke van Leeuwen voelt daar
wel voor. „Ik zou graag een oplei
ding praktijkbegeleidster volgen
of teamleidster. Als ik de kans
krijg tenminste", zegt ze met één
oog naar de daarover beslissende
verpleegkundig direkteur. Een
moeilijk punt want er zijn veel het
zelfde willende collega's die het
zelfde willen vóór haar. Ze heeft in
ieder geval een aanstelling van
90% op de verpleegafdeling ge
accepteerd. „De leukste afde
ling", vinden ze alle drie, „met de
meeste afwisseling. Daar komen
allerlei patiënten. Mensen die ge
woonlijk op een andere afdeling
verblijven, maar ziek zijn of bij
voorbeeld een heup gebroken
hebben en na een korte zieken
huisopname bij ons komen.
Mensen die ter observatie komen
of ter revalidatie. Alleen jammer
dat we in dit huis veel van de ons
geleerde verpleegkundige han
delingen met mogen en kunnen
uitvoeren Bloeddrukmeten,
maagsondes aanbrengen, infuus
aanleggen komt in deze psycho
geriatrische instelling nu eenmaal
minder voor dan in een somatisch
verpleegtehuis". Christien heeft
van de aanwezige pas-gediplo
meerden de meeste moeite ge
daan om haarspeld te behalen. Na
een opleiding oude-stijl die ze niet
Bij de verpleging, verzor
ging en begeleiding van
verpleeghuisbewoners ne
men ziekenverzorgenden
een centrale plaats in. Een
voudig gesteld betekent
verzorgen: de bewoners
van het nodige voorzien;
niet te veel, want dan maak
je hem of haar onnodig af
hankelijk. Maar ook niet te
weinig, anders zou je hem
of haar tekort doen.
De opleiding tot ziekenver
zorgende nieuwe stijl
beoogt leerlingen een
brede visie te doen ontwik
kelen. Er is tijdens de prak
tische vooropleiding tijd
vrijgemaakt voor hun eigen
leerproces. Hierdoor kan
de leerling systematischer
en gerichter bezig zijn.
Het accent bij de zieken
verzorging ligt tegenwoor
dig anders. Vroeger was er
vooral aandacht voor de
vaardigheden. Nu voor het
waarom van de handelin
gen.
haar 80% aanstelling alvast aan de
nodige cursussen
AANSLUITEN
Hamvraag zou moeten zijn of de
opleiding nieuwe-stijl volgens de
geslaagden en de leiding beter
aansluit bij de praktijk, dan de
oude.
De leiding, voor een groot deel
verantwoordelijk voor het meuwe
inhoud geven, lijkt redelijk tevre
den. De leerlingen hadden uiter
aard moeite met het experimen
tele karakter Bovendien vonden
ze de nieuwe opleiding erg belas
tend voor hun privé-leven. Naast
de 36-urige werkweek moest er
hard gestudeerd worden. Terwijl
tijdens de twee-jarige leerperio
des een aantal cursusblokken
georgamseerd waren, waarvoor
ze een week terug naar Harmeien
moesten. „Door deze opleiding
hebben we wel het gevoel dat we
snel groot geworden zijn. We zijn
geconfronteerd met heel veel za
ken waar we voor die tijd niet mee
te maken hebben gehad We
moesten daar niet alleen aan wen
nen, we moesten er ook een me
ning over hebben en er mee om
kunnen gaan. Steeds opnieuw
werd een beroep gedaan op onze
persoonlijke inzet en verantwoor
ding. Dat heeft ons behoorlijk aan
gegrepen. Des te meer voldoe
ning geeft het om geslaagd te zijn.
We hebben nu wel het gevoel te
weten waarmee we bezig zijn".
Ruim drie maanden na de eerste
cursus begon in 1986 de tweede
en in maart 1987 de derde. Deze
beginpunten in september, de
cember, en maart zijn aangehou
den. De volgende groep is zich
aan het voorbereiden op de eerst
komende examens. De eerstvol
gende cursus is volgeboekt, maar
van deze middelen op het gedrag
van met name dement wordende
patiënten" Willeke maakte een
scriptie over euthanasie. „Ge
dachten, methodes en standpunt,
vanuit de ervaring dat vragen vaak
in eerste instantie bij de verzor
genden terecht komen". Overi
gens, gezien de functie van Lisidu
nahof voor demente patiënten,
komt dit hier niet zo geregeld
voor Andere onderwerpen wa-
haalde, deed ze in Leusden de
opleiding nieuwe-stijl. Des te op
merkelijker is het dat haar ambi
ties totaal ergens anders liggen.
„Ik droom ervan ooit nog eens
een kleine praktijk sportmassage
te bezitten De vind dat je met lan
ger dan vijf, zes jaar in hetzelfde
vak moet blijven werken". Ter
voorbereiding begint ze naast
voor de daarop volgende in sep
tember bestaan nog plaatsingsmo
gelijkheden. Het is mogelijk om
voorafgaande aan de opleiding bij
Lisidunahof te werken, bijvoor
beeld ter overbrugging van de pe
node tussen het verlaten van de
school en het beginnen van de
opleiding tot ziekenverzorgende
Nadere informatie bij mevrouw R
Schonewille of Annet Wisselink,
bereikbaar in de Lisidunahof.
geven in de musical. Toch heeft
de leiding zich goed van haar taak
gekweten en is iedereen voor
korte of langere tijd op het 'toneel'
geweest, al was het maar als één
van de bomen in het bos of als één
van de vele 'angsthazen'.
ALTERNATIEF
De leiding van de Marutobahorde
is erg kreatief geweest, waar het
de bewerking van het sprookje
USDEN - Wie kent niet het overbekende sprookje van
euwwitje en de zeven dwergen? Jong en oud kennen de
chiedenis, waarin een boze schoonmoeder haar stiefdoch-
i het leven probeert te brengen met een giftige appel. De
fle reden is het feit dat een spiegel elke keer weer tot de
iclusie komt dat stiefdochter Sneeuwwitje de mooiste in het
i land is. De meisjeswelpen van de Manitobagroep lieten
Jïdagmiddag een aangepaste versie van het sprookje zien.
®bij bleef het niet bij één 'moordaanslag'. Zelfs na drie po
pen lukte het niet, in de musicalversie van de Manitoba-
®P, de boze koningin om Sneeuwwitje voorgoed te doen in-
Vanaf januan zijn de meisjeswel
pen in de weer geweest met de
voorbereiding van de musical
'Sneeuwwitje'. Op het schrijven
van het senpt na is bijna alles door
de meisjes zelf gedaan. Zo werd
zelfs het decor door de kinderen
zelf vervaardigd. „Trouwens op
zich een hele toestand om met
dertig kinderen twee grote gordij
nen te beschilderen", moest een
leidster eerlijk bekennen Toch is
de leiding van de welpenhorde er
in geslaagd iedereen aan bod te
laten komen. Het is overigens
geen eenvoudige opgaaf geble
ken om alle 23 welpen een rol te
coutinggroep Manitoba heeft
groepsonderkomen direkt
l^de bosrand langs de Dode-
De groep bestaat uit ver-
ïlende onderdelen. Men kent
verse leeftijdsgroepen zowel
ens- als meisjesgeledingen,
e categorie jeugd van zeven
jaar kent men bij de Maruto-
ep twee zogenaamde wei
ordes. De één is voor jon-
d wde ander uitsluitend be-
oeld voor meisjes.
Sneeuwwitje betreft. We hebben
nog nooit gehoord of gezien dat
Sneeuwwitje in haar jeugd op een
driewielertje rondreed. In de ver
sie van de scouts gebeurde dat
echter wel. Voor het publiek rond
uit verrassend was de scene waar
bij de boze koningin niet met een
mandje appels op stap ging, maar
met een collectie fraaie stropdas
sen.
Sneeuwwitje viel ogenschijnlijk le
vensloos neer toen de kwade
schoonmoeder de stropdas wat te
hard aantrok bij Sneeuwwitje. De
zever/dwergen wisten de mooie
dame echter weer bij bewustzijn
te brengen door het knellende
kledingstuk te verwijderen. Een
tweede poging van de boze ko
ningin mislukte ook. De moordpo
ging werd toen ondernomen met
een flesje giftige parfum. Hier
bleek een portie frisse lucht vol
doende te zijn om de levensgees
ten weer op te wekken. Pas een
derde poging volgens het ons be
kende boekje. Toen kwam de gif
tige appel en de prins er weer aan
te pas om het definitieve happy
end te bewerkstelligen.
Geheel terecht kreeg regisseur
Maarten ae voogd na aiiuup uit
handen van één van de welpen
een fraaie bos bloemen aangebo
den voor zijn inspanning van de
laatste weken. Voor alle artiesten,
leiding en iedereen die verder
meegeholpen had, was er ook een
bloemstukje. Zaterdagmiddag
werd de musical in het groepshuis
van de Manitobagroep opgevoerd
voor familieleden. Broertjes, zus
jes, vaders en moeders en ook
een enkele opa en oma woonden
de verrichtingen van de welpen
bij Aanstaande zaterdag treden
de welpen weer een keer voor het
voetlicht. Het alternatieve
sprookje wordt dan opgevoerd
voor de andere leden van de Ma
nitobagroep. Het wordt dan een
echt feestelijke middag, want na
de 'voorstelling' vindt de traditio
nele, jaarlijkse groepsmaaltijd
plaats. Vroeger was het geen dis
cussie wat er dan geserveerd
werd Nog wordt bij menige scou
tinggroep éénmaal per jaar boe
renkool met worst gegeten. De
Manitobagroep wijkt daar al en
kele jaren van af. Na een paar keer
een reuzen huzarensalade te heb
ben verorberd gaan de scouting-
leden zaterdag aan de zuurkool
In de musical van Manitoba kreeg Sneeuwitje stropdassen aangeboden.
LEUSDEN - Peuterspeelzaal De
Treeklopertjes in Leusden-Zuid
houdt woensdag 22 maart een
baby-beurs Spullen daarvoor, zo
als bedjes, boxen en andere meu
beltjes kunnen daarvoor op de das
zelf nissen 13.00 uur en 15.00 uur
worden ingeleverd op de Prinses
Irenelaan 1. De verkoop start 's
avonds om 19.00 uur en duurt tot
20.30 uur. Vijftien procent van de
opbrengst komt ten goede aan de
Peuterspeelzaal.
Voor meer informatie kunnen
belangstellenden bellen met:
LEUSDEN - Bibliotheek Nieuw Lan-
genbeek is op zoek naar nieuwe
vrijwillige medewerkers. Onder
leiding van vier beroepskrachten,
draaien de vrijwilligers minimaal
één uitleendienst per week. Tegen
een kleme onkostenvergoeding
zijn er mensen nodig voor de
woensdagmiddag (van 14.00 uur tot
18.00 uur), de vrijdagavond (van
19.00 uur tot 21.30 uur) en de zater
dagmorgen (van 10.00 uur tot 13.00
uur). Voor meer informatie kunnen
gemteresseerden bellen met
942417.
LEUSDEN - De Filmliga van de
Culturele Raad Leusden brengt
vrijdag 17 maart in cultureel cen
trum 't Claeverenblad aan de Brink
16 de rolprent 'Lola' van Rainer
Werner Fassbinder. Lola is Fass-
bmders sarcastische kijk op de ja
ren vijftig, het Duitsland van Ade
nauer en het 'Wirtschaftswunder",
de wonderbaarlijke economische
opleving na de oorlog. Barbara Su-
kowa vertolkt één van de hoofd
rollen.
De voorstelling begint om 20.00
uur en kaarten zijn verkrijgbaar aan
de
