Pastor Ter Bekke: „Verschuiving
van clericale kerk naar lekenkerk
OMDAT IK ER GRAAG GOED VERZORGD UIT ZIE, KOOP IK M'N BRIL
BIJ GROENEVELD OPTICIENS.
le—silen fcnuwfc
Emeritus nam afscheid van Sint Jozefparochies
GROENEVELD
OPTICIENS
Lieveheersbeestje
WOENSDAG 5 APRIL 1989
plaatselijk nieuws
(Door Jaap Riewald)
LEUSDEN ACHTERVELD - Op 10 maart 1989 verleende
Adrianus Kardinaal Simonis, Aartsbisschop van Utrecht, eer
vol ontslag aan Pastor B. J. ter Bekke als pastor in het team voor
Achterveld - Leusden en als deservitor van de Sint Jozefparo
chie te Leusden. In zijn brief bedankte kardinaal Simonis de
emeritus voor het goede werk dat hij gedurende bijna achten
dertig jaar gedaan heeft in verschillende functies en stand
plaatsen voor de zielzorg in het aartsbisdom. Hij betreurde het,
dat de zeereerwaarde heer Ter Bekke vanwege zijn gezond
heid ontslag moest aanvragen. Hij sprak het vertrouwen uit, dat
de emeritus toch nog veel voor zijn omgeving zou kunnen
betekenen en dat hij zijn collega's bij hun werk zou kunnen
blijven assisteren.
Tijdens het voorbije weekend
hebben Achterveld en Leusden op
uitbundige wijze afscheid geno
men van hun geliefde pastor Op
zaterdag 1 april vond 's avonds in
Achterveld een plechtige heilige
mis plaats met als hoofdcelebrant
emeritus Ter Bekke. Voor die
Achtervelders die de volgende
dag met in de gelegenheid waren
om naar de afscheidsreceptie in De
Korf te komen, was er na deze heili
ge mis gelegenheid om pastor Ter
Bekke de hand te drukken; een
gelegenheid waar velen gebruik
van hebben gemaakt. Op zondag
morgen vond om half elf in de Leus-
dense Sint Jozefparochie een
plechtige concelebratie plaats.
Hoofdcelebrant was pastor Ter
Bekke, de celebranten waren de
pastores A. Goes, H. van Hattum en
F. Overbeek.
Namens het pastoresteam heette
pastor F. Overbeek eenieder van
harte welkom bij de plechtigheid;
gewone parochianen, zij die via de
kerkradio verbonden waren met
de kerk, familie en vrienden van de
emeritus uit Twente, de proost van
de Belgische Boerenbond, de zee
reerwaarde heer Debergh, allerlei
besturen van plaatselijke organi
saties, een flinke Achterveldse
vertegenwoordiging, een deputa
tie van het Leusdense College van
B W. Met name werden ook de
Leusdense dominees van harte
welkom geheten. Onder de vele
aanwezigen bevond zich o.a. ook
oud-burgemeester Rademaker van
Leusden. Pastor Overbeek legde
de nadruk op het betrekkelijke ka
rakter van dit afscheid: immers de
emeritus zal m Leusden blijven wo
nen, terwijl het in zijn voornemen
ligt om na een welverdiende rust
pastoraal actief zal blijven in Leus
den en Achterveld.
MISVIERING
Na het gebed om vergeving was
het de beurt aan het Parochieel
Gemengd Koor van de Sint Jozefpa
rochie te Leusden o.l.v. de heer H.
Vrijhoef om een aanvang te maken
met de vertolking van de Missa
Brevis van Casciolini Opvallend
waren de grote zuiverheid en de
mtens beschaafde en diep-reli-
gieuze manier van zingen, waarbij
alleen opgemerkt mag worden, dat
het aantal mannenstemmen onvol
doende toereikend was om de be
doeling van de componist ten volle
te laten uitkomen. Waarmee met
gezegd mag worden dat de weini
ge mannen niet goed uit de verf
zouden zijn gekomen, integendeel!
In zijn preek prees scheidend
pastoor Bernard ter Bekke zich ge
lukkig, dat er geen sprake hoefde
te zijn van een echt afscheid: als
vrijwilliger hoopte hij zich nog vele
malen te laten zien m de kerken
van Leusden en Achterveld. Op be
slist humoristische wijze vertelde
hij zijn gehoor, wat de oorspronke
lijke betekenis van het woord „e-
mentus' is: „uitgediend, oud, on
bruikbaar'. Hij vertrouwde erop,
dat tweeduizend jaar Christendom
er toe hadden bijgedragen, dat de
oorspronkelijke betekenis zich
dienovereenkomstig heeft ontwik
keld.
De emeritus voerde vervolgens
zijn talnjk en aandachtig gehoor
terug naar de periode die hij zo
nadrukkelijk als priester heeft
meegemaakt en die hij omschreef
als een verschuiving van een clen-
cale kerk naar een lekenkerk. In
de voorbije veertig jaar zijn de
functies van pastores en leken dui
delijk veranderd; en dat niet in het
minst door een grote terugloop van
het aantal priesters, maar zeker
ook door maatschappelijke veran
deringen die de mensen een kriti
scher houding en een grotere be
trokkenheid gaven. Steeds meer
beginnen gelovigen zich de vraag
te stellen, aldus pastor Ter Bekke.
wie ze eigenlijk zijn; dat heeft een
veel bewustere geloofshoudmg tot
gevolg, dan wel in het andere geval
een zeer bewust afhaken van de
kerk. Ook de pastores zijn in de
loop der jaren kritischer gewor
den. Volgens Ter bekke mag een
pastor zich gelukkig prijzen, als hij
in staat is het snelle vernieuwmgs-
tempo bij te houden.
SAMEN OP WEG
Pastor ter Bekke legde de men
sen uit, waarom hij voor lezing ge
kozen had uit de brief van de
Apostel Paulus aan de Korintiërs,
het twaalfde hoofdstuk, de verzen 4
tot 11. Immers, daar wordt geschre
ven: ,,Er zijn verschillende gaven,
maar slechts één Geest.' Samen op
weg gaan is wat ons blijft binden
door de heilige Geest van Christus,
aldus pastor ter Bekke; „Door deze
bezieling blijven wij eén parochie
gemeenschap, één Christendom;
mensen met verschillende gaven,
maar met eén Geest tot welzijn van
allen. Als wij als vrijwilliger in een
kerkgemeenschap ons steentje bij
dragen, dan is de heilige Geest ook
bij ons.'
De ementus spoorde zijn gelovi
gen aan om toch vooral niet veront
rust te worden. Er is volgens hem
altijd toekomst voor de gelovige
gemeenschap, ook al neemt het
aantal priesters af: „Sommige sa
cramenten echter zullen voorbe
houden blijven aan de priester.
Maar: Waar twee of meer mensen
in Mijn Naam aanwezig zijn, daar
ben Ik in hun midden.'
Pastor ter Bekke benadrukte het
feit, dat hij afscheid heeft genomen
van Leusden en Achterveld als offi
cieel aangesteld priester. Hij uitte
zijn dankbaarheid voor de bijna
veertien jaar die hij in het Leusden
se heeft mogen doorbrengen als
priester. Hij dankte zijn gehoor
voor het begrip, dat het opbracht
voor zijn specifieke (eigenaardig
heden, tekortkomingen en het me
deleven, dat getoond werd tijdens
de periode van zijn hartoperatie, nu
al weer zeven jaar geleden.
CADEAU
Aan het eind van de plechtige
Heilige Mis werd de scheidende
pastor een liturgisch cadeau aan
geboden in de vorm van een door
de kosters Van Staalduinen en Ren-
sen vervaardigde lezenaar met
kaarsenstandaard, een hartewens
van pastor Ter Bekke voor de Sint
Jozefparochie. Voortaan zal tijdens
de diensten in de kerk het evange
lieboek op deze lezenaar liggen.
Namens het pastoresteam van
Leusden en Achterveld bedankte
Pastor A. Goes voor de teamsa
menwerking die als zodanig bijna
tien jaar geduurd heeft in de huidi
ge samenstelling. Hij prees Ter
Bekke voor de zijn rustige benade
ring van allerlei ingewikkelde za-
ken:„Het ging jou heel eenvoudig
om mensen en het geloof.'
Na afloop van de heilige mis plantte
pastor Ter Bekke een rode es
doorn bij de vlaggemast voor de
kerk. Pastor A Goes speelde op
geestige wijze in op deze daad:
Later zullen kleme kinderen de ge
vleugelde zaadjes van deze boom
op hun neuzen plakken en zodoen
de altijd aan de emeritus denken.
De naam werd getooid met de
naam Ter Bekke es
Feestelijk gezeten in een door
paarden getrokken rijtuig ver
trok de pastor, vergezeld van me
vrouw en de heer Burger en de
heer Ossendrijver naar De Korf.
Werkelijk zeer velen maakten
van deze derde gelegenheid ge
bruik om op gezellige en onge
dwongen wijze afscheid te ne
men.
Namens het dekenaat Amers
foort sprak Deken F. Zwarts het
gehoor toe. Hij stond stil bij het
feit, dat B. ter Bekke de groei van
Leusden en Achterveld heel be
wust heeft meegemaakt. Hij wist
ruimte te scheppen voor mensen
en activiteiten. Hij bedankte ter
Bekke voor die ruimte vanuit zijn
zorg om geloof en geloofscommu-
nicatie op gang te houden of te
brengen. De Leusdense en Ach
terveldse geloofsgemeenschap
gaf hij moed: „Alles in Uw paro
chies zal gewoon blijven door
gaan. Wees niet alleen dankbaar,
maar blijf ook volhouden.'
Hoewel uit verschillende deno
minaties afkomstig vertelden de
dominees H. Flink, J. Ruitenberg,
J. S. Ridderbos en G. van Belzen
op uiterst muzikale wijze zeer
eensgezind hoe zij hun scheiden
de collega hadden ervaren.
Op wel zeer humoristische ma
nier goochelde de heer K. Walra-
ve, voorzitter van de Achterveld-
se Parochieraad, met de letters
A.B.T.B. Behalve dat Ter Bekke
vele jaren geestelijk adviseur
van de Aartsdiocesane Boeren en
Tuinders Bond is geweest, heb
ben deze letters in het Achter
veldse wel een zeer bizondere
betekenis gekregen in de loop
der jaren: „Achterveld Bedankt
Ter Bekke; Agrarische Bernard
Theo Bos (vanwege zijn tot bos
ge(ver-)worden tuin!); Achter
veldse Besturen Tuinen bij Ber
nard' De heer W air ave dankte
Ter Bekke voor de goede uitleg
van het Woord: niet alleen in de
kerk, maar ook daarbuiten. De
pastor werd geprezen om zijn
rust- en vertrouwengevende op
stelling, om zijn grote luisterbe
reidheid. In Achterveld zal er
een leegte ontstaan met het ver
trek van Ter Bekke. De heer Wal-
rave bood namens de Achter
veldse gemeenschap een waar
debon aan die goed was voor een
grondige en vakkundige reorga
nisatie van zijn tuin.
ZANG
Onder leidmg van dirigent Ge
rard Bos verzorgde het parochieel
Kinderkoor ,,'t Spul' een schitte
rend nieuw arrangement op oude
melodie, handelend over de bele
venissen van een pastoor. Het uit
bundig applaus was beslist ver
diend.
Eveneens warm handgeklap
was er voor het optreden van het
parochieel Jongerenkoor o.l.v J.
Beckers. Met veel verve werden
De Jozefskerk aan de Hamersveldseweg stroomde vol tijdens de laatste eucharistieviering met Pastor Ter Bekke.
Leusden, Winkelcentrum Hamershof, Grutterij 3.
I k zoek een bril die by me pasl, modieus en van prima kwaliteiL
Maar ook service en garantie zijn van belang Dal alles heb ik gevonden
bi| GROENEVELD OPTICIENS. Dal ik een tikkeltje kritisch ben, vinden
ze niet erg, dat zijn ze zetl ook bij Groenend
Ementus Ter Bekke: „Van een clericale kerk op weg naar een lekenkerk".
bij de hand. Bladluizen brei-
gen hun leven door terwijl zt
met de monddelen in bd
planteweefsel verankerd,
hieruit het sap opzuigen, a
kunnen dus niet vluchten. D«
jonge larve hoeft alleen maxi
de eerste de beste bladluis ti
ei, larf of pop de winter door-
diverse nummers ten gehore ge
bracht die ook weer op humoristi
sche wijze het „pastorse' beschre
ven.
Voorzitter J. Burger van de Leus
dense parochieraad vertelde o.m.
het volgende: „Een goede week na
Pasen vieren we je afscheid. Je
maakte zelf die keus en vroeg je
emeritaat aan bij de kardinaal, we
gens vitale vermoeidheidsver
schijnselen. En ik zie je binnenpret
alweer, want wat zijn dat eigenlijk,
vitale vermoeidheidsverschijnse
len? Hoe levenslustig moet je wel
zijn om zo'n verschijnsel te erva
ren?...'
Je hebt in elk geval de weg
geëffend om onze parochies op de
eisen van vandaag te laten inspe
len: er is een grote schare van ac
tieve parochianen..
De Goede Vnjdag biedt dan
eigenlijk de desillusie, confron
teert ons met het verdriet van de
stervende mens en geeft het ge
voel, dat het leven op eigen kracht
geleefd moet worden om tenslotte
dan toch in de Paasnacht duidelijk
te maken, dat er toekomst is en
hoop dat het samenzijn m Zijn
Naam verrijkt en stimuleert. Mijns
inziens het mooist uitgedrukt in het
verhaal van de Emmaüsgangers: Zij
voelden het in hun hart!...'
Het is wellicht wat gewaagd om
die vergelijking te maken, maar in
zekere zin lijden we nu de pijn van
het afscheid nemen van elkaar met
tegelijkertijd toch ook het vertrou
wen, dat we elkaar nog vaak zullen
ontmoeten...'
„...Alle parochianen hebben hun
bijdrage geleverd aan dit cadeau,
waarmee we hopen jou in staat te
stellen nog vele paden te slechten.
En als ik bedenk hoe moeilijk het
kan zijn om de waarde in buiten
landse valuta te bepalen, is duide
lijk dat je ook gehoor geeft aan de
opdracht: Gaat heen en vermenig
vuldigt! Met veel genoegen bied ik
je namens zeer velen uit je paro
chies deze cheque aan die een
waarde representeert van veel
dankbaarheid en genegenheid. Oh
ja, en ook nog een bedrag aangeeft
van fl 4680,--. Het zij je gegund!'
De ementus reageerde met de
opmerking, dat het allemaal te veel
eer voor hem was: „Immers het
pastorale team heeft het werk ver
zet. Ik mocht er bij zijn. Het bedrag
op de cheque is overdreven, maar
toch graag geaccepteerd.
HOOGTEPUNTEN
Na dit onmiskenbaar belangrijk
ste receptiegedeelte volgden nog
een aantal interessante hoogte
punten. De misdienaars overhan
digden de pastor een boek met
allerlei brieven. Zij dankten geza
menlijk voor de vele leuke misdie
naarsuurtjes.
Op ontroerende wijze nam Anton
Berg namens de plaatselijke
komen, als volwassen insekt
(imago).
Het wijfje legt in de buurt
van welvarende bladluizen-
kolonies, aan de onderzijde
van de bladeren, enige hon
derden geel of oranjege-
kleurde eieren in hopjes van
tien tot twaalf. Na enkele da
gen komen er uit die eieren
blauwgrijze larven die bezet
zijn met roodgele wratjes. Er
zullen weinig mensen zijn
die hierin de baby van het
aantrekkelijke kevertje her
kennen. De moeder heeft de
geboorteplaats goed gekozen
want omdat de uitgekomen
larven leven van bladluizen,
hebben ze hun prooi direct
ABTB-afdeling afscheid. Eer I
zeer stevig gevuld krentefcj
moge nog lang de dis van ded
dend pastor sieren. De hoopj
uitgesproken, dat Ter Bekke]
lange tijd geestelijk adviseie]
de ABTB zou blijven.
De Leusdense cantores,
echtpaar Schwencke, mew
Verhoeve en de heer Rietveld]
ten na korte tijd het minstens
zendkoppige publiek te bewj
uitbundig gezamenlijk te zingd
Zo nam ook een delegatie rj
KPO Leusden op geestige wijd
scheid van „hun' man B. ter Ba
die benoemd werd tot erelid]
de KPO.
Leusdens volksdichteres Kd
v.d. Hengel droeg op mdrmga
wijze een aan Pastor ter Bektó
gedragen gedicht „Spreken of|
ken op rijm' voor.
Dit gedicht filosofeert op spd
wijze om en over het afscheid
Een schitterende Prins-BemJa
immitatie werd gedaan doa
Achtervelder Henk Schouten,
zijn soms gewaagde grappei
grollen oogstte hij zeer veel suq
Met het afscheid van Ter Be
namen ook formeel de kosteisL
de twee kerken formeel afsc!
Hun act deed de aanwezigen
tot tranenstoe lachen.
Tot slot kreeg de scheidend pi
een boek met bneven van p
chianen aangeboden.
Er zijn mensen die de
vreemde gewoonte hebben
om alles wat ze op de grond
zien bewegen dood te trap
pen, mieren, torren, duizend
poten en oorwormen. Maar
ik heb nog nooit iemand een
lieveheersbestje zien dood
maken. Misschien gebeurde
dat een paar honderd jaar ge
leden wel, want toen gold een
geplet lieveheersbeestje op
de kies als een probaat mid
del tegen kiespijn. Maar ik
neem aan dat dit middel niet
meer wordt toegepast. Waar
aan dankt het kevertje dan
die voorkeursbehandeling en
hoe komt het aan zo'n uitzon
derlijke naam? Daar zijn ver
schillend legenden van in
omloop maar dat zijn en blij
ven legenden. De naam da
teert namelijk uit de tijd van
onze Germaanse voorouders.
Voor hen was het diertje een
symbool van de huislijke
haard en ze noemden het
naar de godin daarvan: Frya-
Fugel. Toen het Christendom
vaste voet kreeg in de Lage
Landen werd alles wat aan
het heidendom herinnerde
ingepast in het nieuwe ge
loof. Zo werd het feest van de
Zonnewende ons Kerstfeest,
het Lentefeest werd Pasen,
op offerplaatsen bouwde men
kapellen en Frya's vogeltje
werd het Lieveheersbeestje.
Als we in onze kinderjaren
een lieveheersbeestje von
den dan moesten we altijd
even kijken hoe oud het was.
Aan het aantal stippen op de
dekschilden telden we de ja
ren. We wisten uiteraard niet
dat het aantal stippen niet de
leeftijd aangeeft van het in
sekt maar de ondersoort. De
familie kent in onze streken
ongeveer zeventig soorten,
over de hele wereld nog veel
meer. De meest voorko
mende soorten hier zijn de
twee- en de zevenstippige.
De meeste soorten voeden
zich, als larf zowel als vol
wassen insekt, uitsluitend
met bladluizen en zijn
daarom in de natuur bijzon
der nuttig. Het overwintert,
in tegenstelling met de
meeste andere kevers die als
grijpen.
Iedere larf is in zijn ongevea
één a twee maanden durend*
leven goed voor het oprui
men van vijf- a zeshonderd
bladluizen. Dan volgt htf
popstadium van zes tot negei
dagen. Daarna komt de vol
wassen kever te voorschip
die dan in zijn volgend leven
dat enige jaren kan duren
goed is voor het verdelgei
van zo'n vijftig bladluizei
per dag.
De opvallende kleur van he
lieveheersbeestje diet:
waarschijnlijk, zoals meesté
in de natuur, om insekter
eters te waarschuwen vwt
hun ongenietbare smaak. 0'
dat werkelijk zo is kan d*
kiespijnlijder van ene pai'
honderd jaar geleden u mi»
schien vertellen.
G. vanl
Z tVtN5T»PpiC
LlCVCM^&n^fctC^TJfc.