Mogen we het even zeggen, 't is wel onmenselijk vroeg"
lopie Schoonderbeek was even 'In de hoofdrol'
ifirus speelt met succes
blijspel van Neil Simon
teusJer krant
)auwtrappen met de vaste klanten van De Swartesteegh:
Jjruk bezochte receptie in Huize Sint Joseph
Moeilijke rollen voor Kamphuis en Huurdeman
Fluitekruid
Achtervelds nieuws
idee had of het me zou bevallen
bij het Gesticht, want zo werd Sint
Joseph door de Achtervelders ge
noemd, had ik me voor dne dagen
in de week aangemeld. Mijn eer
ste salans was precies ƒ8,- per
dag. Elke vrijdagmiddag mocht ik
dit geld persoonlijk van Moeder
Overste ontvangen.
U hoort het dames en heren, de
salarissen waren toen ook al be
scheiden. maar het was wel alle
maal heel gemoedelijk. Aan de
gezellige jaren met zuster Beda op
de ziekenafdeling denk ik nog
vaak terug. Werkdruk bestond
toen nog met. Wat zou ik alle hui
dige bewoners verwennen, als ik
nu de tijd zou hebben die ik toen
voor iedereen had. Wat ik wel on
rechtvaardig vond waren de ran
gen en standen. Het idee alleen al.
dat de laagste stand met in de
voortuin mocht komen. Wat dat
betreft ben ik blij dat we 25 jaar
later leven.
In de loop van de tijd heb ik ook
heel wat verbouwingen meege
maakt. Ik bedoel met alleen ver
bouwingen in en rond Sint Joseph,
maar ook verbouwingen in het be
stuur en organisatie. Ik zou hier
vanavond nog een tijdlang staan
als ik dit allemaal zou moeten me
moren. Daarom sluit ik mijn ver
haaltje over de afgelopen 25 jaar af
en ga ik terug naar het heden. U
allen heeft mij een onvergetelijke
middag bezorgd. Ik heb er erg
van genoten
Niet alleen degenen, die zich hier
voor hebben ingezet, maar ook
alle anderen dank ik voor hun aan
wezigheid. de vriendelijke woor
den en het warme onthaal Mor
gen sta ik weer tot uw beschik
king. Nogmaal heel veel dank
voor dit alles."
Hiema was er gelegenheid om Jo-
pie te feliciteren waar druk ge
bruik van werd gemaakt en waar
bij zij nog vele geschenken in ont
vangst mocht nemen.
WOENSDAG 10 MEI 1989
en organisator, die de groep
voerde door een ongekend prach
tig landschap. Een weelderig, met
fraai afwisselend natuurschoon
gestoffeerd gebied met wegen en
weggetjes, die de automobilist-
van-alle-dag tot onbekend terrein
zal blijven bestempelen, zolang hij
niet bereid is volgend jaar op He
melvaartsdag de wekker te zetten
op kwart voor zes.
Toegegeven, de spieren eisen
hun tol. Maar aan de andere kant,
gezelligheid en een paar uurtjes
pure gezondheid in de vrije na
tuur zijn ook niet elke dag te koop.
[TERVELD - Jopie Schoonderbeek was 5 mei 25 jaar werk-
n in Huize St. Joseph. Daarom kreeg zij woensdag in de
eatiezaal van het huis een receptie aangeboden,
groot aantal bewoners van Sine Cura en Wagenberg en een
al andere genodigden waren aanwezig. Als verrassing
d zij door een aantal personeelsleden met een versierde
pe trekker met een versierd aanhangwagentje thuis afge-
[d. Omdat de jubilaresse hier niets van wist, was zij op tijd
de receptie vertrokken. Gelukkig kwam de stoet haar op
naar Sint Joseph tegen, zodat het grootste gedeelte van de
toch nog op de versierde wagen afgelegd kon worden. Zij
d op tijd op de plaats van bestemming afgeleverd.
ar binnenkomst in de recrea-
d vergezeld van familieleden
zij door de aanwezigen har-
verwelkomd met het zingen
en welkomstlied,
et gebruik van koffie begon
ledeelte met de toespraken,
eerste werd het woord ge-
1 door de directeur van het
de heer Hilhorst. Hij verwel-
ie de jubilaresse met haar fa-
leden. „Vijfentwintig jaar ge-
bent u hier in Huize St. Jo-
komen werken", begon hij
gespraak. „Hierop terugziend
voor u wel lang. Toen u hier
stonden er reeds enkele
;n op de loonlijst. Dit waren
van den Hengel, de tuin-
van Laar, Corrie Melieste en
ÖZumbnnk. Corrie en Arie zijn
og in het huis, maar nu als be-
r. Ik heb na kunnen gaan dat
toen 4,58 per dag ver-
de met zijn werk hier in het
Tl
ul
u weet is Ane nog steeds ac-
doch nu voor zichzelf met tim-
,n. Be weet zeker dat hij hier-
meer verdient als in die tijd
zijn huishoudelijke werk. Jo-
je hebt hier in die jaren wel
meegemaakt. Een drietal ver
bouwingen en veel veranderin
gen.
In 1968 kwamen de verzorgsters in
opstand. Ze wilden meer loon, va
kantiedagen en snipperdagen. De
geschiedenis herhaalt zich nu. Je
bent iemand die zich door alles
heen slaat. Was er iets dat je niet
aanstond, dan kwam je het wel be
spreken. Ook voor de belangen
van de medewerkers en bewo
ners kwam je op. Steeds heb je je
werk met plezier gedaan en doe
het nog. Jopie kent men op alle
afdelingen. Namens alle bewo
ners en alle anderen heel veel
dank voor alles wat u gedaan hebt
en nog doet
Zij kreeg een enveloppe met in
houd. Na een korte pauze leidde
Dini van de Weg een spel in. „We
hebben het televisieprogramma
gekend van Mies Bouwman 'In de
Hoofdrol'. We gaan dit nu hier
spelen. Jopie zal hierbij de hoofd
rol vervullen. Tijdens de middag
pauze maakte Jopie steeds ge
bruik van een bankje waarop zij
dan even gaat relaxen. Het bankje
hebben we nu hier en ik wil haar
verzoeken plaats te nemen."
Nadat Jopie op het bankje had
plaatsgenomen werd de heer Mul
der, voormalig administrateur op
het podium ontboden. Hij werd
gevraagd naast de jubilaresse
plaats te nemen. Dit deed hij tij
dens de middagpauze. „Dit was
altijd gezellig", aldus de heer Mul
der. „We praatten overal over, be
halve over voetballen Het waren
interessante gesprekken en soms
zongen wij samen een lied". Dit
werd nu door hen beiden weer
gedaan. Ze zongen het lied 'Maria
u bemin ik'. Dat ondanks de
drukke werkzaamheden ook nog
wel eens tijd was voor geintjes
wist Lia Schouten-van de Tweel te
vertellen. „Lekker kersen eten en
dan zien wie de pitten het verst
weg kon spuwen. Dit kon Jopie
heel goed tot op een moment niet
alleen de kersepit doch ook haar
gebit er achteraan ging Ook her
inner ik me nog goed het geintje
dat ze met ons uithaalde over het
huwelijk. Het gerucht ging dat Jo
pie zou gaan trouwen. Met een se
rieus gezicht werd dit door haar
bevestigd. Ze hield dit lange tijd
vol, tot ze in de gaten kreeg dat
het personeel iets van plan was
Toen moest ze wel bekennen dat
er mets van waar was Dit was echt
Jopie."
Bertha van den Hengel dankte Jo
pie voor de fijne samenwerking
die zij van haar ondervonden.
„Het is voor mij een hele prettige
tijd geweest om met je samen te
werken. Er was toen ook al een
werkdruk, doch heel anders dan
nu. Je had ook een vooruitziende
blik in die tijd. Op zekere dag zei
je dat er die dag iets zou gebeu
ren. Alleen wist je niet wat. Later
op de dag kwam het wel uit. De
wasbak van een van de afdelingen
begaf het en moest er weer extra
werk worden gedaan. Ik weet met
of het nog zo is maar in die tijd
luste je heel graag vleesjus. Je
dronk het bij liters. Ondanks dat
bleef je steeds zo slank als je nu
nog bent."
De volgende spreekster was zus
ter Sylvia, de vonge directrice.
„Het is heel fijn om een zilveren
jibileum te mogen vieren Ik ben
heel dankbaar voor de uitnodi
ging om hierbij aanwezig te mo
gen zijn. Ik denk nog dikwijls te
rug aan de tijd dat we samen
werkten. Je was een heel goed en
rustig meisje en gekke dingen
werden er niet uitgehaald. Had je
iets, dan besprak je het, wat zeer
werd gewaardeerd. Ik weet nog
heel goed hoe blij we waren dat je
het diploma bejaardenzorg
haalde. Ik wens je nog veel geluk
kige jaren en hoop dat je nog vele
jaren hier zal mogen blijven wer
ken."
De rij van personeel, die met Jopie
had samengewerkt werd gesloten
door Zwambach en zuster Teresia.
Ook deze wisten nog enkele
leuke herinneringen op te halen
en dankten haar ook voor de pret
tige wijze waarop was samenge
werkt.
Hierna kwam het hoofd van de af
deling verpleging, zuster Smit, aan
het woord. ,,Ik ken je nog maar
een paar jaar en echt intensief,
nog maar een paar maanden. Ik
heb je leren kennen als een hard
werkende, zorgzame en lieve
vrouw. Ik hoop nog vele jaren met
je te mogen samenwerken." Na
mens het verzorgingspersoneel
werden haar 25 rode rozen aange
boden, onder het zingen van het
lied 'Ik geef je 25 rode rozen'
Namens de bewonerscommissie
Jopie Schoonderbeek
sprak zuster Hyroruma de jubila
resse toe „Er is wel een boek te
schrijven over alles wat in deze 25
jaar tot stand is gekomen. Veel
veranderingen heb je in die jaren
meegemaakt. Namens de bewo
nerscommissie en de bewoners
veel dank voor alles wat je gedaan
hebt en nog doet. Alle afdelingen
kennen je. We zien terug op een
kwart eeuw dat je bejaarden en
zieken hebt bijgestaan en gehol
pen. Namens alle bewoners hier
veel dank voor. Allen wensen je
nog vele jaren en goede gezond
heid om dit werk nog lang voort te
kunnen zetten."
Namens de commissie en de be
woners werden haar bloemen
aangeboden. De rij werd gesloten
door zuster Polycarpa. „Dit jubi
leum is zeker een kroon op uw
werk. Als kleuterleidster heb ik v
nog meegemaakt op de kleuter
school. We hebben u allen leren
kennen als een rustige en werk
zame vrouw Ik heb hier een
kroon voor u gemaakt als teken
van de kroon op uw werk. Diverse
evenementen zijn in deze kroon
uitgebeeld. We hopen u nog vele
jaren in goede gezondheid te mo
gen meemaken."
Het hoofdrolgedeelte werd hier
mee afgesloten. Hierna sprak de
jubilaresse een dankwoord „U zult
begrijpen, dat ik tegen deze dag
heb opgezien. Een paar uur in het
middelpunt van de belangstelling
staan en de hoofdrol spelen zijn
zaken, die eigenlijlc niet in de aard
van mijn karakter liggen Het is
vandaag 25 jaar geleden, dat ik bij
Sint Joseph in dienst kwam. Ik
weet nog goed, dat ik werd aan
genomen door Moeder Overste,
zuster Hypolita. Omdat ik geen
DSDEN - Mogen we het even zeggen - het is wel onmense-
vroeg, die wekker om kwart voor zes op Hemelvaartsdag,
olgt nog een kort, maar vrij zinloos echtelijk bed-overleg,
r als de gordijnen worden opengeschoven is de uitkomst
het matineus debat absoluut en dus definitief: 'Er uit!'
kommervolle uren tekenen
n gedachten af tegen de wol-
oze hemel van deze vroege
lag. Met andere woorden: het
ge moeten neemt een aan-
ïn onstuitbare vormen,
o wat heeft die vriendelijk-
itde Truus van Maanen, steun
Deverlaat van echtgenoot Ab.
meer dan tien jaren succes-
want populair optredende
iter van het café De Swar-
iegh, er toe bewogen om zo'n
of zes. zeven geleden in het
p al ruim bemeten pakket van
piteiten ook nog eens op He-
mei vaartsdag voor haar klanten-,
lees vriendenkring, in alle vroegte
een plaats in te ruimen voor een
fietstocht van pakweg zo'n dertig
tot veertig kilometer?
Truus: "Ik fiets zelf nauwelijks. Ja,
een keer of wat voor boodschap
pen in het dorp, maar dat is dan
ook alles. Maar zo'n tocht in de
vroege morgen van Hemelvaarts
dag, daar ben ik dan natuurlijk zelf
ook bij. En dat zal ik blijven doen
zolang er genoeg mensen zijn, die
het ook leuk vinden."
En zo geviel het dus deze vierde
mei. dat een flinke kluit dames en
heren zich rond de klok van half
zeven traditiegetrouw meldde in
sportieve kledij en gewapend met
het populairste vaderlandse ver
voermiddel. Sinds jaar en dag is er
een vaste, trouwe kring van vroeg-
opstaanders, weliswaar nog met
de slaap in de ogen, maar vol
goede moed en een voor het uur
van de dag nauwelijks voorstel
bare opgewektheid Er is nog
even tijd om sjekkies te rollen en
er moet zelfs nog een pijp worden
opgestoken Er meldt zich eer.
duo per speciaal voor de gelegen
heid gehuurde tandem. Dat be
looft dus nog wat, want naar ver
luidt komen er nog onderweg de
nodige voetangels en klemmen in
de vorm van letterlijk en figuurlijk
'enge' fietspaadjes. Maar we zul
len zien. Good luck. Rob en
Wilma, want dat waren de duo-pe-
dalisten - of heet dat pedaleurs?
STARTSEIN
Welnu, het startsein klonk toen er
nog een kwartier was te gaan voor
de klok van zeven en de mistflar
den de koeielijven in de dampige
wellanden nog grotendeels aan
het nog lodderige oog onttrokken.
Maar de zon toonde deze dag een
meer dan krachtig doorzettings
vermogen. Dat zou hij overigens
blijven doen en dat betekende,
dat de sliert a-professionele cou
reurs er een stevig tempo wist uit
te persen. Belangrijk pluspunt
route-uitzetter Hans Groteveen -
hoe weet die man toch al die mag
nifieke fietspaden en -paadjes in
[SDEN - Ruim 125 toeschouwers genoten zondagavond van
toneelstuk 'Sneeuwblind' van de schrijver Neil Simon, dat
de jongerenvereniging Virus in De Korf werd opgevoerd,
echtpaar Joop en Erna Staal wordt door de familie in de
|k gelaten, als de man werkloos wordt. Een onderwerp met
serieuze ondertoon, maar Simon weet het thema zo aan te
ken dat het blijspel de toeschouwers niet alleen aan het
ken zet, maar ook aan het lachen.
'engens hadden de beide komt er en daarmee is de titel van
rolspelers geen gemakkelijk
it. Zij moesten het publiek met
ireeen het grootste deel van het
zien te boeien. Pas in de laatste
knjgen zij versterking van de
**ige spelers. Daarvóór moesten
Kamphuis als Joop Staal en
Huurdeman als Erna Staal al-
vorm geven aan de bedoelin-
van de schrijver.
[De man (Kamphuis) raakt door
werkloosheid buiten zichzelf
at gekke dingen doen. Hij
Idert het behang van hun
tg met absurde teksten, haalt
ten voor zijn vrouw en maakt
met de buren. Tot overmaat
P wordt de woning beroofd
het echtpaar al hun spullen
Uiteindelijk raadt de vrouw
man aan om maar naar de
water te gaan. Een advies dat
'gens niet door de man wordt
ivolgd.
;ki het laatste deel van het stuk
de familieleden zich er mee
!ien. Al gauw blijken hun
bedoelingen. Die zijn nogal
irbaks. Zij beloven het echt-
fmanciële steun, maar die
uiteindelijk achterwege. Als
pop aan komt trekt de familie
jweinig aan van de malaise van
'echtpaar. Die wordt daarom
het echtpaar de deur gewe-
De werkloze Staal wil zijn
lan, waar hij ruzie mee heeft
het stuk ook gedeeltelijk ver
klaard.
In het Engels heet het blijspel
'The prisoner of Second Avenue',
maar dat is nogal lastig om in het
Nederlands te vertalen. Het werd
dus 'Sneeuwblind' en behalve op
de sneeuwbui sloeg dat volgens
Wim Meulman, lid van Virus en een
van familieleden m het stuk (Harry
Staal) ook op de kamer van het
echtpaar, die sneeuwwit werd na
de inbraak. Verder was in het de
cor op ingenieuze wijze een aantal
televisietoestellen mgebouwd, die
gedurende het stuk journaalbeel
den lieten zien en die aan het emde
van het stuk begonnen te 'sneeu
wen'
Daarmee werd ook het verras
sende slot ingeleid. Op het laatste
journaal werd een geweldige
sneeuwstorm aangekondigd van
een omvang die Nederland nog
niet eerder heeft gekend. Voor het
gemeentehuis van Leusden stond
een journaliste die een verslag gaf
van de storm. Het bleek de regis
seuse van het stuk te zijn, Thea
Roest, die in winterkleding de zaal
binnenkwam en daarmee het emde
van het stuk aankondigde.
Behalve de prestaties van de
spelers en dan met name die van
Kamphuis en Huurdeman, was ook
het werk van de grimeuse Josien
Herder opvallend. Zij moest de da
mes Suus, Paulien en Jessie Staal
(Lia Herder. Gerda Hilhorst en Irma
Kipp) zo aankleden dat zij een stuk
ouder leken dan zij in werkelijk
heid zijn. En daarin slaagde zij,
want het effect van de grime was zo
komisch dat het publiek zich
kostelijk kon vermaken. Volgens
velen uit de zaal leken de drie da
mes Staal op de vrouwen die elke
zondagochtend het programma
van de VPRO aankondigen. De
reacties van het publiek op het stuk
waren positief. Van de uitvoering is
een videoband gemaakt.
onze beeldschone regio te vin
den? - had in het parcours Swar
testeegh 1989 geen enkele col op
genomen, zelfs met van de 26e ca
tegorie. Grote dank valt hen ten
deel!
Wat nog verder te melden dan dat
de zon warmer en warmer werd
en vreugdevol hondengeblaf het
peloton begroette bij ieder boe
renerf? Ja natuurlijk, er was die
heuse ravitaillenng, compleet met
koffie en heerlijke broodjes. Daar
voor mochten zelfs de stalen ros
sen gestald. Plaats van handeling
was een markante lokatie: het 'Gat
van Ham' Dat vraag uiteraard toe
lichting Het bedoelde gat is een
visvijver, een afgraving, waarvan
het zand ooit is gebruikt voor de
aanleg van de naburige autoweg
In de bewuste vijver kunnen
sportvissers zich te buiten gaan
aan hun liefhebberij
De dauwtrappers van De Swar
testeegh volgden de verrichtin
gen van hun sportieve collega's
aan het water met grote interesse;
zagen hoe de brasems en andere
zoetwatervissen met vakman
schap naar de kant werden ge
haald om daarna onmiddellijk te
worden teruggezet. Genoemde
heer Ham staat voorts aan het
hoofd van een mini-bloembollen-
veldje, uiterst cuneus daar op de
grens van Nijkerk en Hooglander
veen. Maar wel een leuke plaats
voor een fiets-picknick op de stra
lende ochtend van deze Hemel
vaartsdag.
„Het is wel onmenselijk vroeg!"
NATUURSCHOON
En dan maar weer verder, met
Toos en faul, met Fnts en iruay
en al die anderen onder aanvoe
ring van Hans, de grote animator
I hak
zetten en hoopt daarom
3 op een fikse sneeuwbui. Die
Eén van onze zonnigste planten in de
meimaand is het fluitekruid. Het is de
eerste en op het moment de enige van
de grote schermbloem familie die in
bloei staat en daarom niet met ande
ren te verwarren. De wetenschappe
lijke soortnaam 'sylvestris' betekent
bosbewonend want fluitekruid is oor
spronkelijk een bewoner van voch
tige bossen, maar voelt zich in de gra
zige wegbermen, al dan niet over
schaduwd door bomen en struiken,
best op zijn plaats. De verticale, be-
groefde stengels zijn van onderen be
haard, van boven kaal en bereiken
een hoogte van 60-150 cm. De bla
deren zijn fijn gedeeld in getande
slippen. Ook is de plant direct herken-
bar aan de kruidige geur.
Nadat de gehele winter lang de ge
veerde bladeren de gTond hebben be
dekt, schiet in het voorjaar de stevige
stengel omhoog, om zich in acht- tot
vijftienstralige schermbloemen te
vertakken. Die bloemen zijn bundelt
jes van heel kleine bloempjes die een
scherm vormen; schermbloemen dus.
Verschillende vliegensoorten, vooral
de pikzwarte rouwvliegen, komen op
de kruidige geur af. Men ziet ze dan
ook vaak over de schermen wandelen
om van het gemakkelijk bereikbare
voedsel te genieten.
Er zijn weinig planten die zoveel ver-
chillende volksnamen hebben als het
fluitekruid. De meeste namen zijn wel
overeenkomstig zoals fluitelof, toe
ters, toeterlof, fluiters, pieperlof, pie
pers, pijpkruid en nog veel meer.
Deze namen slaan allen op het ge
bruik dat de jeugd vroeger van de
holle stengels maate; men sneed er
fluitjes van. Er werd een stuk van de
hoofdstengel afgesneden, waarbij ge
zorgd werd dat in dat gedeelte een
tussenschot, een zogenaamde knoop
zat. De eenvoudigste menier was om
op de stengel te blazen als bij een pan
fluit. Iets ingewikkelder was het ma
ken van een fluitje door in het tussen
schot een spleetje te maken en achter
de knoop een driehoekig gat te snij
den zoals bij de blokfluit.
Ook werd de plant, vooral in onze
streken, wel kikkerbloem genoemd
omdat de kikkers zich graag onder de
koele, vochtige loofmassa ophouden.
De naam koegroente spreekt voor
zich. In het voorjaar, wanneer deze
plant reeds vroeg blad maakt, kan het
uitstekend als veevoeder dienen, de
naam schapenkervel duidt er even
eens op dat het als veevoeder werd
gebruikt. Waar de naam hollandse
kant vandaan komt zien we als ze in
volle bloei staan. Dan is het alsof de
wegen met kant afgezet zijn.
Opvallend is dat de plant in de volks
geneeskunst geen grote rol heeft ge
speeld. We vinden alleen vermeld dat
een aftreksel van zaden werden ge
bruikt bij chronisch eczeem.
G. van L.
