Speelgoedbekroning 1989
98
jjnn
acaoboon was eens wettig betaalmiddel
i
175
leusilei- tenant
VOOR EEN KADO STAPPEN
SINT EN PIET GRAAG
BINNEN BIJ
SIGARENMAGAZIJN
VERWOERD.
VER
RD
MET EEN KNIPOOG NAAR
SINTERKLAAS
(fiKRUIDE
SPEKLAPJES
TONGEWORST
SCHOUDER
HAM
KRUIDEN-
STEAK
FRED TIMMER
Sint en Piet kijken eerst bij Dick Meerveld
De nieuwe modellen '90
zijn binnen
DICK MEERVELD
Sint Nicolaas 1989
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1989
plllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllirïïlllllllllllllllllliiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMliiiiiiililllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllHIINI'HNIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Om deze "bekroningen' naar
arde goed te kunnen inschatten,
iet zinvol iets van de stichting te
Hen. De stichting 'Goed Speel-
gd' is in het leven geroepen door
ANVS en de ORNES. Dat zijn
ipectievelijk de vereniging van
derlandse speelgoedwinkeliers
de organisatie waarin de meeste
derlandse fabrikanten en im-
tteurs hun belangen bundelen,
stichting 'Goed Speelgoed'
oogt naar eigen zeggen het sti
eren van de verkoop van goed
selgoed. Een loffelijk streven,
stichting kent slechts één acti-
:it. Ze roept jaarüjks een 'onaf-
rJcelijke' jury bijeen die in een
tal categorieén speelgoed "be-
ond'. De jury bestaat uit mensen
voor een 'opvoedkundig' tijd-
nft werken, in een onderwijs-
■d zitten of een vrouwenvereni-
g. Ze worden met raad en daad
;estaan door een aantal 'advi-
is' uit het vak. Een dergelijke
pretendeert niet 'het beste' of
mooiste' of 'het nieuwste' te
nen kiezen. Daarvoor ontbre-
bij de jury de kennis, het over-
ten de middelen. De bekronin-
zijn niet meer en niet minder
overwogen kooptips. Op de
van de jury is, door mensen
wat van speelgoed weten, van
5 bij te voegen en af te dingen.
USDEN - Ieder jaar kiest de stichting 'Goed Speelgoed' een
Btal speelgoed-artikelen tot speelgoed van het jaar. Het
Kroonde speelgoed is niet het beste, het mooiste, noch het
ruwste zoals te vaak nog begrepen wordt. Het zijn kooptips,
positiefste wat over het speelgoed van het jaar te zeggen is,
dat het een aantal artikelen onder de aandacht brengt die
Ader de bekroning misschien onopgemerkt zouden zijn ge-
jven.
Dat wil ik bij deze graag doen.
Vóór iemand wil suggereren dat
iemand die het denkt beter te we
ten dan maar in de jury moet gaan
zitten, verklaar ik hierbij dit niet
juist te vinden. Journalisten horen
niet in dergelijke jury's waarin zij
hun mening moeten conformeren
aan het eindoordeel.
OLIFANT
Voor de baby- en peuterleeftijd
werd een olifant gekozen van het
merk Playskool van MB. Het is een
viltige olifant die aan en op zijn
lichaam allerlei speeltjes herbergt.
Een rammelaar op zijn neus, een
draaischijf op zijn voet en een kra
kend oor. Bij elkaar zeven speel- en
ontdekmogelijkheden. De richt
prijs voor het beest ligt rond de
zestig gulden. Naar mijn mening
ziet de olifant er op het eerste ge
zicht niet onaardig uit, maar valt hij
in de praktijk tegen. De olifant is
bedoeld voor zuigelingen en dreu-
messen. Kinderen van die leeftijd
kwijlen, sabbelen en peuteren. Of
de olifant daartegen bestand is,
waag ik te betwijfelen. De hard-
plastic rammelaar biedt een on
weerstaanbare uitdaging tot ruk
ken en wrikken. Daar is geen oli-
fanten-slurf tegen bestand.
Zoals bij meer speelgoed lijkt de
opeenhoping van speelmogelijk-
heden een voordeel. In de praktijk
blijkt zulk speelgoed vaak 'vlees
noch vis'. Zo is deze olifant niet erg
geschikt als knuffelding. Knuffelen
zonder herrie is onmogelijk en de
stof is daar ook niet geschikt voor.
Terwijl hij ook minder overzichte
lijk is als het 'activity-center" van
Fisher Price, waar het een variant
op is.
Kortom, een uitstekend cadeau
om weg te geven. De olifant maakt
een goede eerste indruk hij zal dus
blij ontvangen worden. De gever
heeft verder niets meer te maken
met de daarop volgende ervarin
gen.
INDIANEN-DORP
Voor de kleuters werd het india
nendorp van Playmobil verkozen.
De jury,geeft hiervoor als reden op
dat indianen een grote rol in de
fantasie van kinderen spelen. Als
extra pluspunt noemt de jury de
mogelijkheden die de betreffende
doos zou bieden aan jongens èn
meisjes. In de doos zitten een wig
wam, paarden en wapens maar ook
een kookpot, weefgetouw en kano.
Het opperhoofd kan dus eventueel
zijn eigen maaltje klaarmaken, al
zal dit het emancipatorische effect
zijn dat de juryleden voor ogen
stond. Zonder iets af te doen aan dit
speelgoed, vind ik het toch jammer
dat juist deze doos verkozen is.
Playmobil is over het algemeen uit
stekend speelgoed. Het heeft een
hoge kwaliteit, is simpel van vorm,
biedt voldoende ruimte om te spe
len naar eigen inzicht en idee en
biedt genoeg aanknopingspunten
voor de fantasie. Juist voor wat dat
laatste betreft is Playmobil sterk. In
de collectie zit veel speelgoed
waarmee 'het dagelijkse leven' is
na te spelen. Een verademing tus
sen alle fantasiemonsters, Science
fiction figuren, transformers en hel
den die, mits zwaarbewapend,
fantastische dingen kunnen. Juist
het speelgoed waarmee de beken
de wereld is na te spelen zou wat
extra aandacht, bijvoorbeeld door
een bekroning, goed kunnen ge
bruiken. Jammer dus dat van het
zelfde merk niet bijvoorbeeld een
doos bekroond is waann een cir
cus zit of de meubeltjes voor één
kamer van het nieuwe poppenhuis.
CASSETTERECORDER
De keuze voor het schoolgaande
kind is op zijn zachtst gezegd op
merkelijk. De cassetterecorder
van Sony uit de kinderserie 'My
Fust Sony' werd gekozen. Een op
merkelijke bekroning, gezien de
achtergrond van de jury. Tot aan de
bekroning was dit speelgoed niet
in de speelgoedwinkel te koop.
Wel soortgelijke uitvoeringen van
andere merken, tenminste zolang
het de cassetterecorder betreft. In
de hele kindercollectie van Sony
zitten apparaten waarmee te spe
len is en waar geen soortgelijke
artikelen van bekend zijn. Ener
zijds zou je kunnen vaststellen dat
door deze bekroning de speel-
goedhandel een merk heeft bin
nengehaald. Anderzijds dat de jury
een kans heeft laten liggen om iets
nieuws en unieks te bekronen. Ik
denk daarbij bijvoorbeeld aan het
apparaat met cassetterecorder,
waarbij geluiden en ritmes te voe
gen zijn. Het bezwaar van een posi
tieve beoordeling van speelgoed
waar meer dan honderd gulden
voor betaald moet worden, kan ik
niet onderschrijven. De afgelopen
jaren is jaarlijks voor 850 miljoen
aan speelgoed in de speelgoed-
speciaal zaken verkocht, waarvan
tweederde in de laatste vier maan
den van het jaar, hetgeen neerkomt
op een ugemiddelde uitgave van
250,- per kind. Bovendien blijkt
de besteding van dit geld in toene
mende mate te gelden voor duur
dere aankopen. Met andere woor
den, men koopt voor het zelfde
bedrag, minder dingen.
BEHOEFTE
Een speelgoed-artikel van hon
derd gulden is allang met meer
zeldzaam in de winkel. Voor een
constructiedoos wordt grif betaald.
Wanneer we er van uitgaan dat
spelen een natuurlijke behoefte is,
dat kinderen moeten spelen, dan
moeten we accepteren dat daarbij
speelgoed kan horen. Wanneer
iets een jaar en soms langer kan
worden gebruikt valt het bedrag, in
verhouding tot wat wij besteden
voor onze andere natuurlijke be
hoeften zoals eten, slapen en so
ciale contacten, nog mee.
Electromca dringt ook in speel
goed door. Een makkelijk te bedie
nen, stevige en veilige cassette
recorder kan uitstekend speel
goed zijn. Het bekroonde apparaat
voldoet aan deze voorwaarden. Nu
maar hopen dat hij niet alleen ge
bruikt zal worden voor het afspelen
van voorbespeelde bandjes, maar
dat kinderen zelf gaan zingen, ver
tellen en geluiden gaan opnemen.
Bewust met geluid omgaan eist be
wust luisteren en daar kunnen veel
kinderen nog wel wat oefening
voor gebruiken.
In de categorie voor spellen en
puzzels werd het spel Tri-Omino
gekozen. Het is een vanatie op het
dominospel. In plaats van twee
hoeveelheden staan er op iedere
driehoekige steen, drie cijfers. Het
spel is te spelen door één tot zes
Het Indianendorp van Playmobil, bekroond tijdens de verkiezing van het
spelers. Een gezelschapsspel dat
alleen te spelen is' dus.
Het spel is gemaakt van een
kwalitatieve hoge kunststof. Bij de
beoordeling van een spel speelt
natuurlijk altijd mee of je het een
leuk spel vindt. Dit spel is niet on
aardig maar ook niet bijzonder. Het
is een variatie waarvoor niemand
lang heeft moeten nadenken, waar
geen lumineus idee aan te pas
kwam en geen meuwe behoefte
voor gegraven werd. Laat staan dat
het inspeelt op de actualiteit of
meuwe ontwikkelingen. Maar wie
een meuw spel van goede kwaliteit
op vertrouwde basis zoekt kan
hiermee iets gevonden hebben.
TECHNIEK
In de cateqone hobby en tech
niek is een doos verkozen waar
mee allerlei electrische verbindin
gen spelenderwijks ontdekken en
maken kunt. De doos is van het
merk Kosmos en kost ongeveer vijf
en zestig gulden.
Naar mijn mening een keuze waar
ik volmondig mee kan instemmen.
De doos biedt kinderen alle gele
genheid met electnciteit te experi
menteren op een veilige manier.
Kinderen vanaf een jaar of tien
noemt men wel de jonge onderzoe
kers. Zij willen vaak weten hoe iets
werkt en ze willen zelf iets maken.
In de Kosmos doos zit een aantal
schakelingen in een transparant
omhulsel. Door verschillende om
hulsels aan elkaar te schakelen zijn
verbindingen tot stand te brengen.
Op deze manier zijn allerlei effec
ten op te roepen. Met behulp van
speelgoed van het jaar.
de bekroonde doos is bijvoorbeeld
een sirene te maken, een lichtauto
maat, een regenmelder, een insec-
tenverdrijver of een leugendetec
tor. Aardig bij deze doos vind ik dat
niet allerlei ingewikkelde lectuur
moet worden doorgenomen voor
dat tot aktie kan worden overge
gaan. In het instructieboek staan
eerst, heel simpel en duidelijk, de
noodzakelijke handelingen aange
geven om tot een bepaald resultaat
te komen. Wie interesse heeft hoe
dit resultaat werkt kan dit achtenn
het boek lezen. Daarmee krijgt de
doos iets van een goocheldoos
waarmee je effecten kunt bereiken
zonder dat je weet hoe het lukt.
org
3em, Wiebe en Wouter, dat zijn met sinterklaas goede voornamen als
om krijgen van letters gaat; in de alfabetische volgorde komen ze altijd
er in de laatste gelederen, maar nu zitten zij, wat chocoladehoeveelheid
Heft, op de eerste rij. De Willem, Wim en Wouter moeten er dan wel
ibaar voor zijn dat ze niet vierhonderd vijftig jaar eerder leefden, want
)i hadden ze het net niet meegemaakt dat je hier in Europa chocolade
i nuttigen. Toen was Cortez nog niet in Mexico geweest!
dat land heerste toen keizer Montezuma over het njk der Azteken. De
unse avonturier en veroveraar Fernando Cortez trof daar m 1519 met
aa een bepaalde vorm van beschaving (met rechtspraak, markten,
sdenst, bouwkunst, letterschrift en staand leger) aan, maar ook het
iroik van cacao. De drank werd daar „choco-late" (choco boon, ate
water) genoemd.
RST VEEL VERZET
ntezuma bleek een deel van zijn
mogen te hebben belegd in ca-
bonen, in dat land in die tijd een
tig betaalmiddel (één slaaf voor
derd boontjes).
weg naar Europa was nu voor
cacao geëffend, maar het was
j» pad dat over rozen ging. In
nje was het drinken van gezoe-
acao reeds kort nadat de boon
Europa vervoerd was een
:e gewoonte geworden, maar in
rest van ons werelddeel stuitte
gebruik van dit genotmiddel op
rlei verzet.
beroemde Zweedse plantkun-
Carolus Linnaeus, die ook eni-
jd in ons land werkzaam was,
üc nu wel van een godendrank
ea-broma), een erenaam die in
scheikundige benaming theo-
toine (3,7. dimethylxanthine) te-
te vinden is, maar de algemene
fitting was toch dat men die
endrank maar veiliger niet kon
9," ten-
als bij de koffie, waarvan des-
verondersteld werd dat vrou-
er kinderloos door zouden
en, gingen er allerlei stemmen
over de mogelijke schadelijk
heid van cacaogebruik. Van Lode-
wijk de XTVde mocht in Frankrijk
geen cacao worden genuttigd.
Voor het hof is daar later een uit
zondering op gemaakt!
De toenmalige kok van het Franse
hof deed namelijk de ontdekking
dat de cacaoboon een grondstof
kon leveren, die uitermate geschikt
(en heel smakelijk!) is om als „cou
verture" te dienen voor bonbons en
pralines. Toen gaf de zonnekoning
zich gewonnen voor een gebruik in
zeer intieme (hof)knng.
Nu we ons toch met historische
bijzonderheden bezighouden tot
slot daarvan nog enkele merk
waardige jaartallen uit de geschie
denis van dit genotmiddel: 1672
kardinaal Brancaccio verbiedt het
gebruik van cacao tijdens de vas
tendagen; 1700 vestiging van de
eerste cacaofabriek in Venetië;
1824 vestiging van het eerste be
drijf in Nederland waarin cacaobo
nen worden verwerkt en geroos
terd.
NOGAL VET
Wat eten we nu eigenlijk als we
onze chocoladeletter aan het op
peuzelen zijn? Wie dat allemaal
héél precies wil weten zou daar de
Warenwet eens op na moeten
slaan en dan nog in het bijzonder
het Cacao- en Chocoladebesluit.
Voor buitenstaanders is dat echter
een tamelijk verwarrende litera
tuur.
Laten we het daarom maar eenvou
dig houden - dat is dan altijd nog
ingewikkeld genoeg - en ons be
palen tot de navolgende gegevens.
Voor de cacaoboon kan men als
gemiddelde waarden opgegeven
vinden: water 8%, eiwit 14%, vet
46%, ruwvezelstgffen en andere
bestanddelen 26%.
Dit is dan de boon nog maar, de
samenstelling van de „cacaomas
sa" zullen we maar laten voor wat ze
is want dan komen er weer een
heleboel andere procenten uit de
bus. In ieder geval is het wel dui
delijk dat chocolade een zeer vet
rijke stof is en dat ook het gehalte
aan eiwit vrij hoog is.
ALLERGIE
Er bestaat een overgevoeligheid
(allergie) ten opzichte van cacao;
voor de mensen die hiermee be
hept zijn kan er nauwelijks van een
genotmiddel gesproken worden, al
komen de narigheden dan pas
achteraf. Merkwaardigerwijze be
staat een dergelijke allergie ge
woonlijk slechts tijdens de jeugd.
Volwassenen met zulk een overge
voeligheid zullen zelf wel zo ver
standig zijn hun chocoladeletter
weg te geven; bij jonge kinderen -
die nogal eens met huiduitslag op
het gebruik van chocolade reage
ren - moet dit verstand van de moe
der komen.
Over de aard van de stoffen uit de
cacao die bedoelde overgevoelig
heidsreacties veroorzaken, heerst
geen eenstemmigheid. Er zijn kin
derartsen die het vet uit de choco
lade hiervoor verantwoordelijk
achten, maar ook de purineverbin-
dingen (waartoe het reeds eerder
genoemde theobromine behoort)
worden door sommigen als de ei
genlijke oorzaak aangezien.
Hij vindt er o.a..
Sigaren: Hajenius, Oud Kampen, CD, Justus van Maurik
Pijpen: Big Ben, Luigi
Etui' 's: voor sigaren, shag, sigaretten
Aanstekers
Maak eens een wenskaart!
standaard tefst en uzc eigen foto
6ij mtmnude afname van 20 stufs
Per stuk 89 cent (incf. cm'.)
Wij 9r'
Tabaksspecialist
Een leuk Sint Nicolaas idee!
Een staatslot
Verkoop vanaf 24 nov.
Geen beter lot dan een staatslot
LEUSDEN
De Biezenkamp II Tel. 033-940104
'V
Ook uw adres voor staatsloten!
U begrijpt dat St. Nicolaas ons extra aanspoort veel
hartige delikatessen te brengen. U mag vast komen
proeven deze week. Kunt u tevens profiteren van
onze aanbiedingen!
lekker mager en zonder zwoerd.
100 GRAM
150 gram halen
slechts tOO gram betalen
van de Keurslager 1TC
100 GRAM I# 9
BONTE
iets heel speciaals!
100 GRAM
KEURSLAGERIJ
Biezenkamp 21
Leusden
Tel. 033-941455
'minder toont' dan kunststof,
fyi minder driedimensionaal en
ten slechts bij hoge uitzonde
een lichtje, geluidje, beweging
sldere kleur. Bovendien zijn ze
duurder, waar veel mensen
mee hebben. Het is met al-
*en bekend dat kunststof veel
&oper is dan karton. Karton is
^vriendelijker, dat wel. En
totte hebben kartonnen spel-
7^ak meer en ingewikkelder
mogelijkheden. Dat maakt het bij
voegen van een spelregelboekje
noodzakelijk. Lezen kost moeite,
nadenken en begrijpen eveneens.
Kortom kartonnen spellen zijn vaak
lastiger. Nog afgezien dat het
meestal echte gezelschapsspelen
zijn. Spelen voor een gezelschap,
dus minstens met z'n drieen of vie
ren. Bij veel kunststof spelletjes
heb je geen of slechts één tegen
speler nodig. Een tegenspeler zit
daarbij meestal achter een scherm
of bestaat uit een computer. Op die
manier ben je eigelijk in je eentje
aan het spelen. Spelen individuali
seert in toenemende mate. Steeds
meer speelgoed haakt in op de
wens „iets waarmee ze zoet zijn."
Samen bezig zijn is een moeilijk te
verkopen voorwaarde.
Goede nieuwe spellen; Rubik's
illustre, Ravensburger Incognito en
Middernachtsparty, en Klikt het
van Jumbo. Meer goede spellen te
vinden door iedereen die de tijd
neemt om op onderzoek uit te gaan.
van Union, Raleigh en Gazelle!
Kom vrijblijvend in onze showroom
kijken.
Voor diverse accessoires en
onderdelen moet u natuurlijk ook
zijn bij
De fiets SBl vakman
Winkelcentrum „Hamershof"
Telefoon 033-940005