IS
Leusdenaar Peter Zwerus
met nieuwe quiz op t.v.
Winterhanden, kachel- benen en slobkousen
'Ciao Italia' opvolger van succesvol AVRO- programma 'Partners'
WOENSDAG 20 DECEMBER 1989
plaatselijk nieuws
23
LEUSDEN - Hij is 32 jaar oud, heeft al een vrij uitvoerige en
redelijk gevarieerde loopbaan op het gebied van radio en
televisie achter zich en hoopt daarmee nog jaren te kunnen
doorgaan. „Van tijd tot tijd herkennen ze mij nu al hier in
Leusden, waar ik nu nog maar een paar maanden woon. Maar
dat kan natuurlijk ook toeval zijn. In de toekomst zal dat nog
wel eens vaker het geval zijn.Ik kom dan nog vaker op het
scherm. Inderdaad, met een nieuw programma bij de AVRO-
televisie onder de titel „CIAO ITALIA", te beginnen eind ja
nuari, wekelijks tot het begin van de wereldkampioenschap
pen voetbal in juni volgend jaar. We willen daarmee in toene
mende mate bij de kijkers, bij het gehele nederlandse publiek
trouwens,belangstelling kweken voor het WK voetbal 1990. En
lk denk dat we daartoe via deze programma's best in staat
kunnen zijn".
door
Gerard Trebert
De newcomer-Leusdenaar in
icwestie is Peter Zwerus, jong,
blond, ambitieus en ondanks zijn
;eugd toegerust met een welgevuld
pakket van theoretische en prakti
sche kennis en ervaring, die hem in
staat stellen in tal van richtingen
njn vleugels uit te slaan zonder met
exorbitante risico's te worden ge
confronteerd. Peter Zwerus is aan
de ene kant een nieuweling, maar
anderzijds ook alweer een oude
getrouwe in het omroepland. Vele
namen zijn hem bekend en in een
wandeling door medialand is het
aantal confrontaties legio, wat het
gesprek alleen maar vereenvou
digt en zijpaden kunnen worden
gemeden.Niettemin volgt hier de
niet overbodig geachte profiel
schets van een kersverse Leusde
naar, die de aandacht van zijn en
haar plaatsgenoten verdient.
Beginnen bij het begin: 1957 was
het geboortejaar, een schorpioen
van de 24e oktober in het voormali
ge Dubbeldam, een buurtschap,
dat inmiddels is opgeslokt door de
gemeente Dordrecht. Dne jaar van
njn jeugd zou hij er doorbrengen;
:oen bracht een verhuizing van het
gezin hem naar radio- en televisie-
stad Hilversum. Vader Willem
"Zwerus, bij de ouderen bekend als
èén van de pioniers van het toen
malige NTS-journaal onder eind-
redaktie van Carel Enkelaar (re-
dakteuren-presentatoren Coen van
Hoewijk, Bouke Poelstrajoop van
Zijl, allen van het eerste uur in de
provisorische studiogebouwtjes in
Bussum), bracht zijn gezin naar het
Gooise. Daar bracht Peter dus zijn
jeugd door; hij groeide er op en
bracht er zijn schooljaren door.
Vader Wim Zwerus switchte op
een bepaald moment van het
NTS-journaal naar de schooltelevi
sie. Dat zou ook een belangnjke
keerpunt worden in het latere le
ven van zoon Peter, maar dat was
op dat moment nog niet aan de
orde. Wat Peter zich op dit ogen
blik nog wel levendig herinnert zijn
de opnamen,die vader Wim Zwe
rus ais regisseur moest maken m
het kader van zijn programma's
voor de schooltelevisie. ,Ja hoor,
dan was hij hoofd bij AVRO- of
VARA- schooltelevisie, dat weet ik
niet meer zo precies, maar dan
moest ik wel met vieze, zwarte
snoetjes met mijn vriendjes voor de
opnamen de tuin in. Ik ben wat
door mijn vader misbruikt, nou ja,
in de goede zin natuurlijk".
Zoon Peter is na zijn middelbare
schoolopleiding in Hilversum een
studie begonnen aan de pedagogi
sche academie. „Maar dat was me
te theoretisch. Ik ben er dan ook na
een jaar mee gestopt. Toen las ik
op een bepaalde dag een adver
tentie waarin gegadigden werden
gevraagd als akteur voor het
jeugdtoneel van de Amsterdamse
jeugdtheatergroep van Pim Peters.
Daar werd ik aangenomen en heb
er zo'n vijfhonderd voorstellingen
gedaan in enkele jaren tijds. Ik
stond dus in het gehele land een
paar jaar op het toneel en dat was
wel een belangrijke ervanng".
De volgende stap was die in de
voetsporen van zijn vader. Peter
verscheen als presentator bij de
schooltelevisie in het programma
„Spijker op zijn kop-show", een live
programma, waarvoor de formule
reeds in het midden van de zeventi
ger jaren was bedacht maar op de
plank was blijven liggen, tot men in
1979 de juiste presentator had ge
vonden. Dat bleek na een geslaag
de screentest, een soort van proef-
uitzending, waarin de kandidaat via
beeld en geluid wordt getest, Peter
Zwerus te zijn.
PITTIG PROGRAMMA
Vijf jaar lang heeft Peter na zijn
geslaagde test het „Spijker-pro
gramma" voor de nederlandse
schooltelevisie gepresenteerd. Hij
fungeerde als de centrale presen
tator en had als wisselende mede
presentatoren naast zich gerenom
meerde TV-bekendheden als Ria
Bremer, Joop Daalhuysen en Aad
van den Heuvel. Peter: „Het was al
die jaren best een pittig program
ma. Het ging altijd live, het duurde
vijftig minuten en ik moest het niet
alleen maar presenteren, maar er
ook in zingen en akteren. Boven
dien was het een zogenaamde talk
show, dus ik moest er bovendien
interviews in houden".
„Maar wel een programma, waarin
je enorm veel ervaring kunt op
doen?" „Nou nee, meer een pro
gramma waarin je leert hoe je het
allemaal juist niet moet doen!"
Jaren, waarin Peter Zwerus on
der de bezielende, voortreffellijke
regie van een van Hilversums
meest gemotiveerde regisseurs
Egbert van Hees heeft mogen
werken tot hij in de mid-tachtiger
jaren in kontakt kwam met een
nieuw fenomeen in de nationale
ether: Europa TV, met burelen
brutaal gevestigd, waar de natio
nale omroep haar wortels bezat:
het Goóise Hilversum.
Peter accepteerde een jaarcon
tract bij de nieuwe zender als me
dewerker op de presentatie-afde
ling, waar hij teksten ging schrijven
voor de omroepsters en presenta
toren. Aan presenteren kwam hij
zelf niet toe; bovendien was Europa
TV geen lang leven beschoren. Na
Dit was het vaste presentatieteam van de andere 'Partners'. Peter
Zwerus, letterlijk centraal presentator, met de andere panelleden
Maurice Hermasn, Gemma van Eek en Gré en Geme Knetemann
(v.Lzur.).
een jaar was het met dit gedeelte
van zijn carrière afgelopen.
HUWELIJK
Een einde aan een loopbaan bij
Europa TV, maar het begin van een
nieuw stuk levensgeluk voor Peter
Zwerus. Bij dit kortstondig existe
rende omroepbedrijf ontmoette hij
namelijk wel zijn huidige levens
partner, die als medewerkster van
het produktiebureau werkzaam
was in free lance dienstverband.
Met deze Anneloes is Peter in het
huwelijk getreden en samen ver
heugen zij zich thans in het bezit
van een veertien maanden oude
dochter Tessa.
Sinds augustus van dit jaar be
woont het gezin Zwerus een wo
ning aan de Pachter in Leusden.
Peter: „Het bevalt ons erg goed.
We hebben in Soest gewoond en
wilden ergens anders gaan wonen.
Via via zijn we toen in Leusden
terecht gekomen en het lijkt ons
hier erg gezellig, ook al moet mijn*
vrouw nog even wennen, maar dat
komt vast nog wel". Peter heeft zich
na zijn komst in Leusden onmid-
delllijk aangemeld als lid van de
volleybalvereniging LEOS, waar hij
ook meteen werd opgenomen in
het eerste herenteam. „Ik heb van
mijn dertiende jaar gevolleybald.In
Hilversum speelde ik toen ik weg
ging in het eerste herenteam van
Gemim-S-Paloma, in de promo
tieklasse van het district.
En toen we hier in augustus van
dit jaar in Leusden kwamen wonen
heb ik me aangemeld als lid van
LEOS. Maar toen ik kort daarna
zoveel werk kreeg aangeboden bij
de televisie werd het me duidelijk,
dat ik niet regelmatig een paar
keer in de week kon trainen en dan
ook nog elk weekend competitie
wedstrijden zou kunnen spelen.
Toen heb ik helaas moeten afha-
ken. Ik heb dan ook gezegd dat ik
dat nu met het oog op mijn werk
zaamheden niet kan opbrengen.
Maar ik vind het wel erg jammer,
want ik vond LEOS van het begin af
een leuke vereniging".
Kende Peter LEOS al voor zijn
komst naar Leusden?
Ja, dat is ook weer zoiets. LEOS
is gepromoveerd ten koste van
mijn oude club Gemini m Hilver
sum. Ook daarom leek het me zo
leuk hier te gaan spelen".
KEUZE MAKEN
Het afgelopen jaar is voor Peter
Zwerus een spannend, turbulent
jaar geworden. Daar waren de ver
huizing naar Leusden, de geboorte
van dochtertje Tessa en de talrijke
aanbiedingen, die opeens over een
free lancer heen komen, die bo
vendien heeft besloten een zelf
standig bureau te beginnen. Petei
besloot teksten te gaan schrijven
en daarvoor een eigen bedrijf op te
zetten. Tekstprodukties onder de
naam „De Auteur".
„Ik had radio gedaan, cabaret bij
de KRO. ooit in 1985 als geintje mee
gedaan aan een festival voor het
nederlandse lied in het brabantse
Volkel de Conamusprijs gewon
nen, het „Gouden Sleutel Festival",
heette dat, kortom ik dacht dat ik
best een bureau kon beginnen als
tekstschrijver. Dat resulteerde uit
eindelijk in kontakten dit jaar met
producer Piet Daalhuisen van de
TROS, die begin dit jaar werk deed
voor de nieuw gestarte regionale
zender Radio Utrecht. Daarvoor
heb ik gedurende een aantal maan
den programma's gepresenteerd
tot ik door de AVRO-televisie werd
gevraagd om teksten te schrijven
voor het nieuwe programma Part
ners. Voor dat programma werd
ook een presentator gevraagd en
ik heb mij toen opgegeven voor
een screentest. Ik werd aangeno
men!".
Maar alsof dat allemaal nog met
genoeg was liep er bovendien nog
gelijktijdig een aanbieding van
Joop van der Ende. Bij TV 10 kon hij
nieuwslezer worden of een kinder
programma gaan presenteren.
Werk in overvloed opeens. Maar
welke keuze - wat was wijsheid?
Peter koos voor het kontrakt bij de
AVRO. Partners werd het. Dertien
afleveringen heeft hij inmiddels ge
maakt als centrale presentator met
als panelleden Maurice Hermans,
zoon van Toon, Gemma van Eek en
Gerrie en Greet Knetemann. De
laatste van de serie, de dertiende
dus, gaat er op eerste kerstdag uit.
Peter „De AVRO onder de nieu
we leiding stopt er mee en daar
mee ben ik het eigenlijk wel eens.
Ik hield het zelf ook wel voor ge
zien. Overigens moet wel worden
gezegd dat dit programma Part
ners tussen zeven en acht uur 's
avonds het hoogst scorende pro
gramma van de AVRO was. En dat
is waarschijnlijk ook wel de reden
dat men nu in diezelfde penode
een ander goed scorend program
ma wil inzetten".
ITALIË
Met twintig programma's, waar
van voorlopig het eerste als try out,
gaat AVRO-televisie in januari
starten met CIAO ITALIA, een we
kelijks terugkerend programma.
Het wordt een volstrekt origineel
quiz-programma waarin steeds
twee teams uitkomen, bestaande
uit drie generatieleden van een en
dezelfde familie. Voorwaarde is
daarbij, dat een van de dne fami
lieleden een vrouw is.
Zwerus: „Er is lang en uitgebreid
over de formule gebrainstormd en
ik denk dat het een succes gaat
worden. De regie berust bij twee
routiniers: Rolf Meter en Dick
Kloosterman. Bij het team waren
betrokken chef sport Ron Kroon en
het nieuw benoemde hoofd amuse
ment Lex de Rooi, een wat je mag
noemen sterke denk-tank. Ik heb
er zelf veel zm in en denk dat het
naarmate het verder verloopt het
toernooi om het wereldkampioen
schap steeds meer kijkers zal trek
ken.
De eerste opnamen hebben plaats
in de studio van de CineVideo-
Groep in Almere op 22 januari; de
uitzending daarvan is op maandag
29 januan.
Voor deelname aan het quizpro
gramma kunnen zich nog altijd ge
gadigden melden bij de AVRO in
Hilversum. Het gaat dus om fami
lieleden uit dne generaties, waarbij
een van de drie een meisje of
vrouw moet zijn.
Peter Zwerus: „Bij de quizvragen
gaat het echt niet alleen om voetbal
en iedereen kan dus meedoen.
Maar weet je wat nu zo vreemd is?
We hebben nog geen enkele aan
melding uit Leusden
We hebben weer een kleine
voorraad erwtensoep in ons
vrieskast je. Ik weet nu hoe
die soep gemaakt wordt en
wat er allemaal ingaat. Er is
wel een verschil met de snert,
zoals wij die soep vroeger
noemden, die ik als kind in de
winter m mijn bord kreeg. Ja,
dat was echt in en met óp een
bord. We aten immers altijd
uit een diep bord. Het was de
kunst om die snert zo te eten,
dat de vnj dikke soep langs
de rand gleed en er niet aan
bleef kleven, zodat je een su-
perschoon bord overhield.
Erwtensoep en december ho
ren voor mijn gevoel bij el
kaar: ze roepen de winter op
zoals die vroeger was. Net
zoals onze ouders het inder
tijd vaak hadden over de
'barre winters' die zij hadden
meegemaakt en waarover
Herman de Man zo spannend
had geschreven, zo hebben
de zestigers van nu sterke
herinneringen aan de winters
die zij als kind hebben mee
gemaakt, dus kort voor de
tweede wereldoorlog.
Als kinderen hoopten wij dat
het vooral in het weekend
streng ging vriezen, dan was
het voor de bootjes en schui
ten moeilijk om het ijs kapot te
maken. In mijn geboortedorp
met een Hntbebouwing be
vond zich aan beide kanten
van de dorpsstraat achter de
huizen een sloot, waardoor de
tuinders hun kool naar de vei
ling brachten. Soms pro
beerde men met een 'ijs-
boeier', waarin een aantal
werkloze tuinders, in de
dichtgevroren sloten een
vaargeul open te breken. Een
fantastisch gezicht voor ons
kinderen.
Al vroeg leerden wij schaat
sen, achter een keukenstoel.
Schaatsen waren er genoeg,
want ik had (en heb ook nu
nog) vier broers en een zus
boven mij en er waren dus
schaatsen in alle maten. Ach
ter het huis bond vader m'n
schaatsen onder m'n hoge
schoenen, die voor stevig
heid zorgden rond mijn en
kels. Dikke wanten moesten
ervoor zorgen, dat je handen
niet kapot gingen als je voor
de zoveelste keer viel.
We waren goed tegen de kou
gekleed. Een hemd, daarover
een dikke borstrok, een trui
(meestal ook een afleggertje
van een oudere broer) en een
manchester jasje. En op je
hoofd een dikke muts. Als het
erg waaide deden we nog
een krant onder onze trui. Aan
het schaatsen heb ik prettige
herinneringen. Ijsvrij, wan
neer de kachel op school het
niet deed. Dan gingen we met
de klas schaatswedstrijden
houden of wedstrijden met
onze priksleetjes.
Ik vond dat m'n vader ook
prachtig kon schaatsen op zijn
'rondrijders', waarmee hij
mooie bochten maakte en
prachtig kon zwieren. Soms
werd dan de stok, waarom het
tafelzeil elke dag werd opge
rold, te voorschijn gehaald en
deed die stok dienst als
schaatsstok om samen met ie
mand anders te zwieren.
M'n vader had ook van die
mooie grijze slobkousen. Ei
genlijk waren het geen kou
sen, maar een soort voetbe
schermers van vilt, met een
riempje onder de schoen
vastgemaakt en aan de zijkant
een serie knoopjes. Hij deed
ze alleen 's winters aan, vooral
als hij ging schaatsen.
Wij hepen, ongeveer tot het
eind van onze lagere school
periode, 's winters meestal op
klompen. Daar kon je, als ze
niet zo nieuw meer waren,
heerhjk op ghjden. Boven
dien kreeg je er geen koude
voeten in en wat soms nog be
langrijker was: je voelde je
wintertenen niet zo erg. Te
genwoordig komt dat niet zo
veel meer voor, dat kinderen
last hebben van wintertenen
en winterhanden Ik weet het
nog goed. Je had sneeuwbal
len gegooid of geschaatst en
dan voelde je je handen niet
meer van de kou. Als je
daarna in huis kwam, ontstond
er een groot dilemma. Zal ik
m'n handen gaan warmen bij
de kachel? Je wist dat ze wel
warm werden, maar tegehjk
wist je dat ze ontzettend zou
den gaan tintelen en gloeien.
Je opgezette handen en tenen
en soms ook hielen hadden
een paars-rode kleur en het
allerergste was als ze open
barstten. Een pijnhjke ge
schiedenis.
Die kachel bezorgde ook,
vooral vrouwen soms nogal
wat pijn. Benen, die niet be
schermd werden door een
lange broek, werden ge
warmd door dicht bij de ka
chel te gaan zitten, met als ge
volg pijnhjke, rode en opge
zette zogenaamde 'kachelbe
nen
Er waren ook nog andere ty
pisch winterse belevemssen.
Als het üink had gevroren
stond er op de ruiten van ons
slaapkamertje, waar wij met
vier broertjes in twee bedden
shepen, een laag ijs van bijna
een centimeter dik. En als je
's morgens onder de dikke
doorgestikte deken vandaan
wilde kruipen ontdekte je dat
de adem die je had uitgebla
zen soms als bevroren rijp op
de deken zat. En dan naar be
neden. op een draf, naar de
gootsteen in de keuken om je
te wassen. Als de kraan daar
niet liep, omdat de leiding
weer eens bevroren was, kon
je een beetje water op je was
handje doen uit een emmer,
welke 's nachts bij de kachel
had gestaan. Eerlijk gezegd
vonden we dat zuinig wassen
niet zo erg: alleen even over
je gezicht, je nek sloeg je dan
over, als m 'n moeder tenmin
ste niet in de buurt was.
Veel erger was het als de wc
bevroren was. Die bevond
zich in de schuur, de 'boet',
vlak achter ons huis. Via het
klompen 'hossie' kwam je
daar. Je nam dan echt niet de
tijd om een stuk van de feuil
leton op de van kranten ge
maakte toiletpapiertjes te le
zen. Opschieten, want het
was er ijzig koud en ook geen
lekker geurige ruimte.
Over geuren gesproken Ik
kan nu nog de geuren voor
me halen welke aan de de
cembermaand vastzaten. De
geur van drogend wasgoed,
dat plankstijf op het rekje
rond de kachel in de woonka
mer werd gehangen. Ook
ruik ik de chocolademelk. Dat
was heel aangenaam, maar
kon snel veranderen in de
geur van aangebrande melk.
Het gebeurde nogal eens dat
vergeten werd. dat er een
voüe melkkoker op de kachel
stond. Die stank van aange
brande melk was vreselijk.
Om die stank te verdrijven
deed m'n moeder soms een
beetje eau de cologne op een
schoteltje en stak dat aan. Dat
rook heerhjk. Mandarijntjes,
die we alleen rond Kerstmis
kregen, vonden we ook lek
ker ruiken, net als de tamme
kastanjes die op de kachel
werden gepoft.
Natuurhjk kan ik me de olie-
bollengeur nog herinneren.
Die was vooral op oudejaars
avond overal op te snuiven.
Zelfs in de kerk, in het 'Ouwe-
jaarslof. Terwijl de pastoor de
namen van alle overledenen
van het voorbije jaar voorlas,
waar je als kind met al teveel
aandacht voor had, kon je ge
nieten van de oliegeui in de
kleren van de kerkgangers
om je heen en dacht je aan de
ohebollen die je straks thuis
zou krijgen.
En nu, december 1989. Wel
ohebollen; geen aange
brande chocolademelk; wel
een glas wijn; geen winter
handen; geen kachelbenen;
geen bevroren waterleiding;
schaatsen is mij te gevaarhjk
geworden. Een jaar vol
nieuwe ervaringen en herin
neringen is bijna achter de
rug en voegt zich bij die vele
jaren daarvoor. Een paar aan
gename Kerstdagen en een
vreugdevol 1990 wenst u
VUTter
