;en tijger diep in zijn ogen kijken
Meningen
Leusdense basisscholen pikken het niet meer
jeciale les in dierentuin
eusder krant
Linksbinnen
Carnaval
■J
Diefstal en vandalisme kan worden voorkomen met lespakket
r
v
^Su
mM
Ook in de komende jaren
kunt u op de VVD rekenen!
Ekster (vervolg)
Tropical day
yOENSDAG 14 MAART 1990
plaatselijk nieuws
21
PEN AMERSFOORT - Jelle
ids vrijdag hoe de slurl
olifant aanvoelt „Een
harig". Bart tilde vrijdag
>ot van een bok op om te
jcen welke afdrukken het
■,alrtr zodra hij loopt. Stefan
Weerde een aap om te ont-
q dat deze geen vel van een
tbok heeft. Dertig kinderen
e valleischool volgde afge-
i vrijdag een proefles in die-
y Amersfoort. Zij moesten
>eren of wat bedacht was
e mensen van de dierentuin
/ras voor zevende groepers
basisscholen. Volgens de ze-
Ljaars van de Vallei waren de
5 dierentuin verzonnen les
sen leuk, behoorlijk moeilijk maar
heel interessant."
Door de dierentuin in Amers
foort waren drie scholen gevraagd
om de meuwe lessen uit te probe
ren. Een van die scholen was de
Vallei. De zevende jaars hadden er
geen enkel bezwaar tegen om voor
de verandering een biologieles te
volgen in de dierentuin.
Hoewel de meester van te voren
waarschuwde dat het geen school
reisje zou worden. Dat werd het
ook met maar leuk was het wel. In
de dierentuin gingen ze naar 'de
Ark1. De Ark is een tentoonstel
lingsgebouw waarin sinds vorig
jaar allerlei leerzaams is onderge
bracht.
LfLuodo/rt 0-"b op
tTQrrV&fO. uOJTX do. dutapWiUirrv
ucnvii/o. W WS. Wk dnJ- UOMirn ucco.
vr\ <k
udj\&/r\ rnoeA|n. moxxn. ucü düiA
ositf\ (IOJQA cmdc. 6jsl ULirWn
qjv rrcan. uïiuii&uWip mcfcda/A iu/ti öïruioA Qn.
ojukoxWoyrv cW ccSt. nxbdicv
Uom {ju da CjacLji ObiSuA
£ö/ty\ yttqI ck uQ^nW uorvdam ccJk 5öiA. taclaAA
ucun (LrriijujjpaO. UIA QA Wk ua\ acfri
inn Qa vjcur\ lU/rvnQyvv üaiAx. ud aailb do.
i/yJlcL dia/tam da. <LOCJA Gj^cRö/n cUbiQ/o. TLOX^PTI CA
SIla uA
OjOJCVCA. UJJV Qa\ urvWiuyximA uü
VojAopju^. mA i\aV vpun oxlq QAWA W ud
lA o& ÜqjlSx ayrviam uoa do. (ItWrx
rr\jd dfi.
lUüi nQQjl-
|U3A vxrnvrrAa dnido. aaf^ diQ. °-°j^
i en. rusd- umm
caxknfiöm WA/AM
nTaw-vz
Zes van de dertig "Vallei-gan-
gers' waren er al eens met hun
ouders geweest. Voor de meeste
kinderen was het nieuw. Ze keken
hun ogen uit. Vooral René genoot
van de uitgestalde dierenschedels
en opgezette of op een andere ma
nier bewaard gebleven doodgebo
ren dieren.
Hij geeft toe van griezelfilms te
houden maar dit was volgens hem
niet griezelig maar 'interessant en
zo'. Voor de tentoonstelling waren
ze niet gekomen. Ze kwamen voor
het berebak-project'.
Daarvoor kreeg ieder groepje
van drie kinderen één van de elf
kisten. In een last zat van alles dat
te maken had met ogen, m een
andere met huiden, met poten, ve
ren, enzovoorts. De groep van Bart
vond in de kist vijf plankjes waarop
ogen getimmerd zaten.
Dat klinkt opnieuw griezelig
maar volgens Bart waren het glazen
ogen en viel het wel mee. Zijn
groep moest de ogen eerst nateke
nen. Daarna gingen ze gewapend
met een schatkaart en een verrekij
ker de dierentuin in om te ontdek
ken welke dieren bij die ogen op
de plankjes hoorden.
Op de schatkaart stonden aan
wijzingen waar de kinderen kon
den zoeken.
„Het vinden van de goede ogen
was hartstikke moeilijk" volgens
Bart „want de meeste dieren hiel
den de hele tijd hun ogen helemaal
of half dicht."
Eer je een leeuw wakker hebt
moet je rare bokkesprongen ma
ken voor het hek. Nu had iedere
groep een eierwekker bij zich,
maar daar wordt een leeuw niet
wakker van. Die wekker was om ze
te waarschuwen wanneer de
zoekaktie moest zijn afgelopen. Hij
hing overigens m een speciaal "be-
retuigje'.
Bart en zijn groep vond de ogen
die hij moest hebben bij een kroon-
kraanvogel, een chimpansee en
een tijger. De groep die op zoek
moest naar de goede huiden had
het een stuk makkelijker. Een van
de huiden was duidelijk afkomstig
van een zebra. Dat zagen ze al voor
ze de tuin ingingen.
Maar eer ze de huid van een
springbok hadden 'thuisgebracht'
hadden ze heel wat dieren met an
dere ogen bekeken. Veel kinderen
uit deze klas bekennen de volgen
de keer in een dierentuin op hele
andere dingen te letten.
Arthur gaat 'op de vorm" letten
en Jelle op hoe ze lopen. Maria gaat
vooral de verschillende soorten ve
ren nadrukkelijk bekijken en ver
gelijken. Laura niet. Zij vindt vogels
niet leuk. „Alle andere dieren doen
wel eens wat maar vogels die
vliegen alleen maar, daar vind ik
niks aan."zegt ze.
Johan is het wat betreft de Mari-
boe met haar eens. „Stom beest op
lange poten met een rare kale kop.
Hij ging pikken zodra je een geit
ging aanhalen." Alle kinderen ge
ven toe nog nooit eerder een tijger
zo diep in de ogen te hebben geke
ken en zo goed op de pootafdruk
van een luipaard te hebben gelet.
Dat was precies de bedoeling
van de mensen van de dierentuin
die deze nieuwe lessen geschre
ven hebben. Nu de drie scholen
deze lessen hebben uitgeprobeerd
weten ze precies wat nog bete:
moet.
In september kunnen vijftig
scholen deze lessen komen volgen
in de dierentuin. Misschien hoort
jouw school daar ook bij. Dat zou
betekenen dat je niet één keer,
maar wel elf keer met je school
biologieles in de dierentuin kunt
krijgen, want er zijn elf verschillen
de kisten. Zonder school kun je
deze lessen niet krijgen. Wel kun
je naar de Ark om de schedels te
bekijken en de 'aapjes van Jaap
Aap.' De kinderen van de Vallei
school hebben de aapjes niet ge
zien. Ze waren te verkouden om op
een stoel voor de televisie te zitten.
Deze mbnek staat open voor
schriftelijke reacties (kort, bondig
en actueel) op artikelen in de Leus
der Krant. De redactie behoudt
zich het recht voor brieven in te
korten of zonder opgaaf van rede
nen te weigeren. Anonieme brie
ven zullen ongelezen in de prulle-
mand verdwijnen. Brieven dienen
gestuurd te worden naar Redactie
Leusder Krant, t.a.v. Cerrit Jeuring,
Asschatterweg 19, 3831 JT Leus
den.
Naar aanleiding van de sportco-
lumn "Linksbinnen' reageert de
heer Krijkamp uit Nijkerk op de
uitlatingen van korfbaltrainers.
*Weet Antilopen nog wel wat van
het hedendaagse korfbal af?', zo
vraagt deze sportverslaggever
zich af.
Als sportverslaggever van de cou
rant 'De Stad Nijkerk' zou ik willen
reageren op de rubnek Linksbin
nen (LK 28-2-1990).
Hienn stelde de heer Fenageau,
voorzitter van de korfbalclub Anti
lopen, dat streekgenoot Sparta-Nij-
kerk "boerenkool- en rechttoe-
rechtaan korfbal' speelt.
Ik vind het jammer dat de voorzitter
van een korfbalvereniging, die in
Nijkerk toch altijd een groot aan
zien had, zich in een krant, die al
leen zijn eigen publiek leest, zich
ten koste van anderen omhoog wil
schrijven.
Als Sparta rechtttoe-rechtaan korf
bal speelt, waarom stelt Antilopen
daar dan niets tegenover en laat het
zich tot tweemaal toe door Sparta
afdrogen? Mijnheer Ferrageau,
wordt het met eens tijd dat uw An
tilopen wat meer 'met het koppie'
gaat spelen, zoals u dat zo mooi
uitdrukt?
Korfbaltrainer Jan Hof van Sparta,
wat overigens met vijf punten voor
sprong op nummer twee kampioen
werd, had van andere verenigin
gen gehoord dat zijn club terecht
kampioen geworden was. Ik, als
sportverslaggever, kan dit na di
verse gesprekken met trainers van
de tegenstanders, alleen maar bea
men.
Een van de conclusies, die herhaal
delijk naar voren kwam, was dat
Sparta in tegenstelling tot de ande
re teams regelmatig in de wedstrijd
haar taktiek kon wijzigen. Trainer
Wim de Bruin van Antilopen was
echter de enige die mij met te
woord wilde staan.
Misschien tekent dit het niveau van
uw vereniging nog het beste, mijn
heer Ferrageau. Weet Antilopen
nog wel wat van het hedendaagse
korfbal af of valt de vereniging nog
dieper?
Na het vertrek van trainer-coach
Cees van Buren, die wel degelijk
verstand van korfballen had, lijkt
het ei;op dat Antilopen hard op weg
is om een nietszeggende vereni
ging in de regio te worden. Ik weet
zeker dat ook Sparta Nijkerkdit
zeer betreurt, zij zouden veel liever
in de overgangsklasse een ouder
wetse derby tegen Antilopen spe
len.
Mijnheer Ferrageau, ik wens u veel
succes met Antilopen en droom
maar lekker verder over boeren
koolkorfbal!
W. Krijkamp
Nijkerk
De carnavalsvereniging D'ouwe
Klomp kijkt terug op een succes
vol feest.
De carnavalsvereniging D'ouwe
Klomp kan terugkijken op een ge
slaagd Carnaval in Leusden.
Het succes hebben zij niet alleen te
danken aan het weer, maar voorna
melijk aan al die mensen die zich
voor deze vereniging hebben inge
zet. Het bestuur zou graag iedereen
voor haar of zijn inzet willen bedan
ken. Tevens de dank aan de ad
verteerders in ons programmablad
voor de jaarlijkse steun.
Bestuur D'ouwe Klomp
Leusden
(advertentie)
ls laat maart of begin
de versterkte vesting,
kor de inspanning van zo-
Wel het wijfje als het manne-
J. gereed is worden er vijf
°fzes bleekgroenachtige eie-
met bruingrijze vlekken
«gelegd. Het groen van de
tieren is ook vaak bruinach-
Het wijfje broedt alleen
i® na zeventien of achttien
«gen komen de eieren uit.
«*sters broeden maar eens
per jaar.
de lange staart en de
*Wart-wittekening, waarvan
staart en de vleugels een
Poen-, blauw- of paars
achtige glans vertonen, zijn
met geen andere vogels te
warren, maar het onder
leid tussen de beide ge-
jachten is niet te zien.
sters nemen het zeer nauw
jtict de huwelijkstrouw. Ze
vormen paren voor het leven.
Ook ziet men ze meestal in
eikaars nabijheid, het hele
jaar door.
Door middel van de lange
staart kunnen zij, met ge
ringe snelheid, toch handig
sturen tussen de takken van
de bomen door. Maar die
zelfde lange staart hindert ze,
vooral als er wind staat, in de
vrije lucht. Dan geven ze een
onzeker, fladderend vlieg-
beeld. Daardoor worden ze
nogal eens prooi van de ha
vik.
Als, na ogeveer vier weken,
de jongen zijn uitgevlogen, is
het met de nestroverij ook
meestal gedaan. Dan leven
de eksters van alles en nog
wat: insekten, weekdieren,
aas, wormen en vruchten. Zij
houden zich voornamelijk op
de grond bezig met hun typi
sche manier van lopen met
sprongetjes, waarbij de
staart hoog wordt opgericht.
Als echte opruimers weten
zij overal wat te vinden. In
hun hoedanigheid als aaseter
hebben ze de snelweg ont
dekt als voedselparadijs. We
zien dan ook steeds meer nes
ten van eksters in de bomen
langs de snelwegen.
Door de eeuwenlange vervol
ging zijn ze ongelooflijk wan
trouwend en slim geworden.
Een natuurfotograaf had
eens, om foto's van een toren
valk te kunnen maken, op
een open plek in het bos als
lokaas een dode kip neerge
legd. Na enige tijd ontdekte
een ekster het aas. Boven in
een boom begon hij hevig te
schetteren. Op dat geroep
kwamen een paar kraaien
kijken wat er aan de hand
was. De kraaien bedachten
zich geen ogenblik en vielen
op het voedsel aan. Toen de
ekster merkte dat er niets
vreselijks gebeurde, geen
net dichtklapte en geen schot
klonk, kwam hij ook zijn deel
opeisen en zag zelfs nog kans
de kraaien te verjagen.
G. van Leeuwen
LEUSDEN - Het college van
burgemeester en wethouders
heeft positief gereageerd op het
voorstel van het Leusdens Over
leg Schoolleiders (LOS). Het LOS
vroeg het College een bedrag
van ongeveer 3000,- beschik
baar te stellen voor de aanschaf
van het lespakket „Wij pikken
het niet". Dit pakket dat een uit
gave is van het Landelijk Bureau
Voorkoming Misdrijven, is be
doeld om de jeugdcriminaliteit op
basisscholen terug te dringen.
„De enkele scholen die het les
pakket al hebben uitgeprobeerd,
zijn er erg enthousiast over", al
dus M. Stempels, medewerker
aan het Bureau Criminele Pre
ventie.
Evenals het LOS, zien ook de
gemeenteafdelingen onderwijs en
bestuurszaken het nut van dit les
pakket m. Zij zullen het verzoek van
de LOS om subsidiegelden te ver
krijgen dan ook ondersteunen. De
afdeling financiën is echter niet bij
machte het geld voor dit lespakket
weg te halen bij de post „gezond
heidsvoorlichting en opvoeding",
omdat deze post al overschreden
is. Om toch aan het geld te komen
stelt de afdeling financien voor het
onderwijsbudget te overschrijden.
Deze overschrijding zal dan bij de
voorjaarsnota maar ten laste wor
den gebracht van de post onvoor
ziene uitgaven.
DIEFSTAL
Niemand zal willen ontkennen
dat diefstal, vooral in deze tijd, een
groot probleem vormt. Vooral de
zogenaamd veel voorkomende
kleine criminaliteit - waaronder
vandalisme - steekt de laatste jaren
AMERSFOORT - De Atilliaanse en
Arubaanse welzijnsstichting Man
na Obra houdt zaterdag 17 maart
een Tropical day. Plaats van han
deling is de Dnetand op het Neptu-
nusplein. De dag begint om 14.00
uur met een programma voor kin
deren. 's Middags wordt er voor de
kleinsten een 'Little miss Tropical'
en een 'Little mister Tropical'-ver-
kiezing gehouden. Daarnaast is er
een play-backshow. De presenta
tie van het middagprogramma is in
handen van Regine Dumfries en
Hensley Ogerua.
's Avonds om 20.00 uur gaat het
avondprogramma van start, waar
bij een miss Tropical en een Mister
Tropical-verkiezing wordt gehou
den. De avond wordt opgeluisterd
door optredens van diverse Antil
liaanse en Arubaanse artiesten.
de kop op. Veel van dit soort mis
drijven worden gepleegd door kin
deren van 14 jaar en ouder.
Wil men de criminaliteit onder
die leeftijdsgroep terugdringen,
dan zal men zich dus moeten rich
ten op hen die de leeftijd nog niet
bereikt hebben. Geprobeerd zal
moeten worden de leeftijdscatego
rie van 10 tot 14 jaar positief te
beïnvloeden met lesmateriaaL Dit
lesmateriaal is er nu m de vorm van
het lespakket „Wij pikken het
niet".
De eerste vraag die opkomt is:
„Is het werkelijk zo erg gesteld met
criminaliteit onder de basisschool-
jeugd, dat een dergelijk lespakket
nodig is?" Volgens de heer Ren
ting, voorzitter van het LOS, valt dat
allemaal wel mee. In zijn verzoek
aan het college van burgemeester
en wethouders voor het verkrijgen
van subsidie, is zijn toon dan ook
gematigd.
Om in de basisscholen gerichter
aandacht te kunnen besteden aan
het voorkomen van vandalisme,
verzoeken wij u iedere school in
Leusden te voorzien van het „start
pakket" voor het basisonderwijs,
uitgegeven door het Landelijk Bu
reau Voorkoming Misdrijven, luidt
de inhoud zijn verzoekschrift. „We
(het LOS) hebben gewoon inge
speeld op het aanbod van het Lan
delijk Bureau Voorkoming Misdrij
ven", aldus Renting.
Een onderzoek van het Weten
schappelijk Onderzoek- en Docu
mentatiecentrum, heeft aange
toond dat het stelen van bijvoor
beeld fietsen, in de grote steden
ruim drie keer zo hoog ligt als het
landelijk gemiddelde. In de grote
steden wordt uit winkels ruim twee
keer zoveel gepikt, als uit de win
kels in kleine steden.
„Als je de cijfers van Leusden
vergelijkt met de landelijke cijfers
mogen wij onze handen dichtknij
pen. Een van de vrij veel voorko
mende gevallen van criminaliteit in
Leusden is het bekladden van
scholen die een buitje uit het ge
zichtsveld liggen", aldus Renting.
VERWACHTINGEN
Renting verwacht dat het
doornemen van het lespakket de
leerlingen van het basisonderwijs
positief zal beïnvloeden. „Uiter
aard denken we dat deze lessen
vruchten zullen afwerpen. We
moeten m ons toch al krappe roos
ter ruimte maken voor deze serie
lessen. Dat zouden we natuurlijk
met doen als we er mets van zou
den verwachten.
„Ik heb gemerkt dat als je kinde
ren in een ontspannen sfeer vertelt
over de vervelende gevolgen van
crinimeel gedrag, dat daar een po
sitieve beïnvloeding van uitgaat.
De daadwerkelijke resultaten van
de lessen blijven natuurliljk altijd
moeilijk te meten. We kunnen de
resultaten niet direkt vergelijken
met een school die deze serie les
sen met heeft afgewerkt. Je kan dus
geen wetenschappelijk onderzoek
uitvoeren."
„Een ander punt is uiteraard dat
met alleen de school de taak heeft
crimineel gedrag te helpen voor
komen. Ik denk vooral aan de drie
hoek: gezin, school, overheid. De
belangrijkste taak ligt bij het gezin.
Daar moet in alle openheid over
criminaliteit gepraat kunnen wor
den. Daarna heeft de overheid in
de vorm van politie een belangrijke
taak. Als de overheid de criminali
teit wil terugdringen, moet ze geen
resultaten verwachten als er nooit
een politieagent over straat loopt.
Ten slotte heeft dan de school de
taak kinderen duidelijk het ver
schil te leren tussen het mijn en
dijn.
TEST
M. Stempels, een van de mede
werkers die aan de tot stand ko
ming van het lespakket heeft ge
werkt, verwacht evenals Renting
goede resultaten van het lespak
ket. „In het verleden hebben we
een ander lespakket - genaamd
vandalisme - op een school getest.
Vijf jaar later hebben we het crimi
neel gedrag van leerlingen van die
school vergeleken met het gedrag
van leerlingen die het lespakket
niet onder ogen hadden gekregen.
Het crimineel gedrag van de leer
lingen die het pakket hadden door
genomen bleek een stuk lager."
Het pakket „wij pikken het niet"
is inmiddels op een viertal scholen
met succes beproefd. Stempels
verklaart dit succes door te wijzen
op de niet-moraliserende opzet er
van. „We hebben met het principe
toegepast van: dit mag wel en dit
mag niet. We proberen de leerlin
gen te stimuleren zelf tot een (ho
pelijk) juiste beslissing te komen,
Een voorbeeld. Je vriendjes stel
len voor om - lekker spannend -
een fiets te gaan stelen. Om geac
cepteerd te worden door je
vriendjes moet je wel meedoen. Je
bent toch zeker geen heilig boon
tje! En jij vindt het zelf ook wel stoer
om fietsendief te spelen. Maar heb
je er wel eens over nagedacht wat
je ouders ervan vinden als ze er
achter komen dat hun kind een dief
is. Of hoe zou jij het vinden als je
fiets gepikt werd.
Als kinderen zich bewust wor
den van de consequenties van hun
crimineel gedrag, hopen we dat ze
besluiten om zich anders te gaan
gedragen." „We treden dus niet
moraliserend op, maar laten het
kind zelf nadenken over wat de
juiste beslissing is in een bepaalde
situatie. Onze verwachting is dat
het kind positieve keuzes zal ma
ken omdat het zich nu bewust is van
de gevolgen van zijn asociale ge
drag."
HET PAKKET
De titel van het lespakket kan op
twee mameren geïnterpreteerd
worden. De eerste betekenis die
eraan gegeven kan worden is: pik
ken we het dat er tegenwoordig
zoveel gestolen wordt? Moeten we
diefstal maar accepteren als een
teken van deze tijd? Of pikken we
het niet langer en proberen we
door middel van dit pakket een
bijdrage te leveren aan het voorko
men van diefstal.
De tweede betekenis van de titel
slaat op het dilemma waarvoor een
leerling kan komen te staan. De
leerling wordt m dit lespakket voor
het dilemma geplaatst: pik ik het, of
pik ik het niet. Als de leerling later
voor een dergelijke keuze komt te
staan, is hij er beter op voorbereid,
en zal hij waarschijnlijk minder snel
besluiten iets te stelen.
Het lespakket is opgebouwd uit
4 thema's. In het eerste thema
wordt getracht leerlingen duidelijk
te maken wat diefstal is. Het twee
de thema is: doe ik mee of niet? Het
derde: waar ligt de grens? En het
laatste thema bestaat uit keuze op
drachten. De Evangelische Om
roep besteedt op 4 april aandacht
aan dit lespakket in het programma
Ronduit Rader.
Frank Stillebroer
Door op school aandacht te besteden aan criminalteit kan worden voorkomen dat de jeugd zich te buiten gaat aan
diefstal en vernielingen.