Dit zijn ze dan
■Van Leusden '85 tot Leusden '90
Genoeg
Constructief
Pragmatisch
Bewust
Alternatief
er
gemeenteraads verkiezingen
Harm Offereins (GPV/SGP) gaat er
vanuit dat zijn lijst twee zetels zal
halen. „Bij de vonge verkiezingen
haalden we dat aantal net niet. Dat
kwam door de 'wet van het grootste
gemiddelde. We hadden net geen
stemmen genoeg om in aanmer
king te komen voor een restzetel.
In 1982 deed die situatie zich ook
voor, maar toen hadden we nog iets
minder stemmen. Deze keer moet
het dus lukken om die twee zetels
te halen."
Offereins denkt dat er twee
soorten kiezers op zijn lijst stem
men. „We hebben natuurlijk onze
eigen achterban, die altijd trouw op
ons stemmen. Maar er zijn ook
mensen, die zien dat ik seneus met
gemeentepolitiek bezig ben en
daarom vertrouwen in mij hebben."
De opkomst beinvloedt volgens
Offereins het verkieizingsresultaat
voor zijn partij. „Als deze laag is,
werkt dat gunstig voor ons. Dat
komt door onze trouwe achterban.
Gaan er veel mensen stemmen, dan
wordt het onzekerder of wij 2 zetels
kunnen halen."
Dat is dan in tegenspraak met
datgene wat Ep Oostra van D 66
over de opkomst zegt. Deze gaat
ervan uit dat een lage opkomst on
gunstig is voor zijn partij. „Maar D
66 beroept zich dan ook op zijn
pragmatische aanpak en wij zijn
een pnncipiele partij," zegt Offe
reins.
Ben Stoelinga, lijstrekker van Leus
den '90, is optimistisch, ondanks de
problemen m zijn partij, die zelfs tot
een scheuring hebben geleid. „We
rekenen minimaal op de 3 zetels
die we ook bij de vorige verkiezin
gen haalden. „Ik hoop niet dat de
mensen de problemen in de partij
een rol gaan spelen. De mensen
moeten oordelen over wat wij de
afgelopen vier jaar hebben bereikt.
De campagne heeft zich over die
periode afgespeeld en niet m de
paar weken voor de verkiezingen.
In 1986 bij de vorige verkiezin
gen zeiden de andere partijen dat
er mets aan de hand was. Twee jaar
later heeft onze partij laten zien dat
er wel degelijk dingen niet in orde
waren."
Stoelinga vindt dat bij gemeente
raadsverkiezingen ideologische
motieven geen rol horen te spelen.
„Als het gaat om de aansluiting van
Leusden op de A 28, maakt het niet
uit of de oplossingen die daarvoor
gevonden worden, liberaal of so
cialistisch zijn. Het gaat om de
pragmatische aanpak van de pro
blemen."
De lijsttrekker van Leusden '90
hoopt op een grote opkomst. Wij
rekenen op iedereen die stemge
rechtigd is en geïnteresseerd is in
onafhankelijke plaatselijke poli
tiek."
Een voorspelling doen over het
aantal zetels is in het geval van
Leusden '85, de lijst die overbleef
na de moeilijkheden in de partij,
eigenlijk buiten de orde. Louis van
de Berkendreef is de emge kandi
daat. Als deze voldoende stemmen
heeft voor één zetel, maakt het ver
der met uit hoeveel stemmen daar
bovenop komen. „Ik schat dat ik
aan 700 stemmen genoeg heb,"
zegt Van den Berkendreef.
Hij vindt het moeilijk te zeggen
welke mensen op zijn partij stem
men. „Leusden '85 is toch altijd een
partij geweest waarop mensen
stemmen die vinden dat er iets mis
gaat." Hij benadrukt wel dat zijn
partij zich constructief wil opstel
len.
Een probleem is natuurlijk dat er
sinds de scheuring, waaruit Leus
den '90 is ontstaan, er twee lijsten
zijn die zich op dezelfde groep kie
zers richten. „Wij zijn concurren
ten, maar eigenlijk ook geestver
wanten."
Over de opkomst kan Van den
Berkendreef geen zinnig woord
zeggen. „Daar kunnen allerei fac
toren invloed op uitoefenen. Of het
mooi of slecht weer is, wat er op
televisie is enzovoort. Van belang
is ook wat er de dagen voor de
verkiezingen nog gebeurt
an dt het wel jammer dat de
elll' te politiek zijn stempel
te" de plaatselijke verkiezin-
:sso ïnsen stemmen vaak bij de
jke verkizingen hetzelfde
17111 de landelijke. Dat kan ik niet
forp c vinden."
1 pin
de
irtij is volgens hem gebaat
leol zo'n groot mogelijke op-
shin Pmdat wij een brede aan-
»bben, halen wij bij een
ikomst meer zetels bm-
Twee zetels verwacht Ep Oostra,
de lijstrekker van D 66 bij de ver
kiezingen van volgende week. Dat
zou dan een stijging van 100 pro
cent zijn, want Oostra bezet op dit
moment de enige zetel van zijn
partij in de raad. Deze verdubbe
ling baseert Oostra op het resultaat,
dat zijn partij haalde bij de verkie
zingen voor de Tweede Kamer.
Of zijn voorspelling zal uitkomen,
hangt volgens hem ook af van de
opkomst. „Ik verwacht dat deze
niet zo groot zal zijn," zegt hij. „Als
dat zo is werkt, dat in ons nadeel.
Dan zal het resultaat voor ons min
der zijn dan bij de Tweede Kamer
verkiezingen."
Zijn verwachting over de op
komst bij de gemeenteraadsver
kiezingen is gebaseerd op zijn ver
onderstelling dat de Leusdense be
volking niet zo geïnteresseerd is m
de plaatselijke politiek.
„Leusden is de afgelopen jaren
sterk gegroeid. Dat betekent dat er
hier veel mensen van 'buitenaf wo
nen. Hun binding met Leusden is
niet zo sterk."
Zijn eigen kiezers beschrijft hij
als mensen die wel geïnteresseerd
zijn in politiek en bewust stemmen
„Het gaat om mensen die niet stem
men uit sleur, maar bewust naar de
stembus gaan."
lanng denkt daarom dat
ils die zijn partij nu in de
eemt, makkelijk haalbaar
Mogelijk rollen er 8 ze-
„Wij zijn optimistisch, maar ook
realistisch," zegt Joost de Jongh.
„De WD moet dus minimaal 5 ze
tels weten te halen," is zijn voor
spelling. Hij rekent op het gezonde
verstand van de Leusdense kiezer
die weet dat het om lokale verkie
zingen gaat.
„Ik geloof niet dat de landelijke
politiek zijn stempel op deze ver
kiezingen drukt.
WD-stemmers zijn volgens De
Jongh gemiddelde Leusdenaren,
die een redelijk tot behoorlijk inko
men hebben. Mensen die voor
kwalitatief goede voorzieningen
zijn, maar die willen dat er zorgvul
dig wordt omgegaan met de lokale
belastingen.
Zijn partij staat volgens hem voor
woningen is alle soorten en maten,
dus niet alleen in de koopsector,
maar ook in de sociale woning
bouw. „We houden van de sfeer
zoals die nu in Leusden is," zegt hij.
„Wij hebben Leusden mee hel
pen maken," vindt hij. „De WD
doet al heel lang mee aan het ge
meentebestuur."
„Ik schat de opkomst op rond de
80 procent," denkt hij. „Het gaat
altijd om een vast deel van de kie
zers, die komen. Het gaat er met zo
om of het mooi of slecht weer is. Ik
geloof er niet zo in dat dat factoren
zijn die meespelen."
„Voordat wij zitting namen in het
college hebben wij een kritische
oppositierol gespeeld. Wij hebben
nu laten zien dat wij in staat zijn
constructief mee te besturen. Ik
denk dan ook dat het voor ons mo
gelijk moet zijn om van 4 op 5 zetels
uit te komen," zegt PvdA-lijsttrek-
ker Com Verduin.
Verduin rekent behalve op haar
eigen - door haar als trouw om
schreven - achterban, ook op de
kiezers die bij de landelijke verkie
zingen op Groen Links hebben ge
stemd. Deze partij doet in Leusden
met mee aan de verkiezingen.
„Wij hebben hier in Leusden een
actief milieubeleid gevoerd. Ook
hebben wij gezorgd voor een goed
beleid voor de minima. Er is hier
verder geen alternatief voor de
Groen Linksstemmers en wij heb
ben ze wat te bieden."
Wat de opkomst betreft gelooft
zij met dat factoren als het weer
invloed zullen hebben. „Van de
PvdA wordt altijd gezegd dat deze
profiteert van mooi weer, maar bij
de vonge verkiezingen regende
het en toen haaalden wij toch ook
een goed resultaat."
„De invloed van de landelijke
politiek op de gemeenteraadsver
kiezingen is er altijd en dat is na
tuurlijk meegenomen als deze gun
stig uitvalt," zegt zij.
at oordeel negatief is, dan
[ie zetels te verdelen over
e partijen." Hij denkt ove-
iet dat zijn partij daarvan
profiteren. „Wij moeten
_ben van de gemiddelde
n ie niet specifiek ter linker
kcri. chter zijde zit."
re factor bij deze verkie-
hoe de kiezers zullen rea-
de problemen bij Leus-
X)," denkt Hans Pekelha-
ueuwe lijsttrekker van het
Het motto van Leusden '90 is:
'1990 het jaar van de gemeen
tepolitiek'. 'Opgeruimd de ja
ren '90 in!' staat op het pro
gramma van Leusden '85.
Twee partijen met precies het
zelfde programma. Alleen de
namen en de verkiezingsleu
zen verschillen. De kiezer
krijgt het dit keer niet gemak
kelijk bij de gemeenteraads
verkiezingen.
Deze situatie is ontstaan,
door een conflict dat Leusden
'85 in tweeën heeft gescheurd.
Het bestuur wil af van fractielid
Joop Kool, die met meer in de
constructieve koers van de
partij zou passen. De fractie
blijft achter Kool staan en een
meuwe lijst is 'geboren'.
Beide partijen beroepen
zich op hun onafhankelijkheid.
'Geen gebondenheid aan een
landelijke partij' roepen ze al
lebei. Het gaat om Leusdense
politiek.
De lijst van Leusden '90 be
staat uit de fractieleden, die de
afgelopen vier jaar namens
Leusden '85 in de raad zaten.
In 1986 zijn zij nog nieuwko
mers, maar inmiddels zijn zij
door de wol geverfd. In 1987
vertrekt mede door hun toe
doen het oude college, nadat
duidelijk is geworden dat het
op het gemeentehuis behoor
lijk rommelt.
Ook de reorganisatie van
het ambtenarenapparaat is
mede door het optreden van
Leusden'85 een feit geworden.
Daarna blijft de fractie zich be
zig houden met het aan de
kaak stellen van allerlei zaken.
Erg succesvol is zij daarin
met meer. Zo slaagt zij er niet in
de gemeenteraad zover te krij
gen dat deze een klachten
commissie instelt. Daar zouden
dan burgers terecht kunnen,
die menen dat zij door ge
meentebestuurders en -amb
tenaren onbehoorlijk behan
deld worden.
Ook weet de fractie van
Leusden '85 de raad er niet van
te overtuigen dat er nog steeds
mensen op het gemeentehuis
rondlopen, die zich schuldig
maken aan corruptie en ande
re onfrisse zaken.
Een van de zaken waar met
name Joop Kool zich kwaad
over maakt, is het aanbeste
dingsbeleid van de gemeente.
Hij ergerte er zich aan dat met
name het bouwbedrijf Schoon
hoven veel werk krijgt toege
schoven van de gemeente.
De raad op haar beurt ergert
zich weer aan het optreden
van Joop Kool, dat volgens
haar niet meer past bij de ver
anderde situatie in het ge
meentehuis. Dat vind ook het
bestuur van de partij en dus
krijgt de kiezer nu twee iden
tieke programma's voorge
schoteld.
Een van de moeilijkste din-
bij de gemeenteraadsver-
igen is het verdelen van
ital zetels over het aantal
•rachte stemmen per
De Kieswet schrijft precies
r hoe dat moet. Het groot-
probleem daarbij is de ver
ing van het aantal restze-
i, die overblijven, nadat de
►deler is vastgesteld.
i de hand daarvan is be-
|ld hoeveel zetels elke partij
t. Dit jaar wordt het er niet
jvoudiger op, omdat op één
f de lijsten maar eén kandi-
U staat. Als er op de lijst
eer van Leusden '85 (Louis
den Berkendreef) meer
men worden uitgebracht
P nodig is voor het halen van
kiesdeler, zullen deze stern-
volgens een bepaalde
deelsleutel worden ver-
jeld over de andere partijen,
'at lijkt een kink in de kabel
van het democratische proces.
Immers de kiezers brengen
niet hun stem uit op een partij
om die vervolgens naar een
andere partij te zien gaan.
Toch moet er iets gebeuren
met de overblijvende stem
men en hier geldt dan ook dat
er uit twee kwade zaken de
minst ongunstige gekozen
moet worden.
Dat dit soms tot een verve
lende uitslag leidt, blijkt uit de
verkiezingen van vier jaar ge
leden, toen de GPV/SGP maar
heel weinig stemmen tekort
kwam om twee zetels te halen.
Een korte uitleg om iets van het
probleem van de verdeling
van de restzetels duidelijk te
maken.
Bij de verdeling van de ze
tels maakt de Kieswet onder
scheid tussen gemeentes die
19 zetels of meer hebben en
gemeentes met minder dan 19
zetels.
In Leusden zijn er 21 zetels te
verdelen. De Kieswet schrijft
dan voor dat de methode van
het zogenaamde grootste ge
middelde gebruikt moet wor
den, voor de verdeling van de
zetels.
Maar eerst moet de kiesde
ler worden vastgesteld. Dat
gebeurt door het aantal uitge-
orachte stemmen te delen
door het aantal zetels.
Bij de Tweede Kamerver
kiezingen in september vorig
jaar waren er 19.410 stemge
rechtigde Leusdenaren. Bij de
vorige gemeenteraadsverkie
zingen in 1986 was het op
komstpercentage 81 procent.
Als dit percentage op 21
maart weer gehaald zou wor
den, betekent dit dat er 15722
stemmen worden uitgebracht.
De kiesdeler komt dan op 748.
Dat wil zeggen dat er voor
elke zetel 748 stemmen nodig
zijn. Niet elke partij haalt ech
ter een veelvoud van deze
kiesdeler. Een deel van de
stemmen en dus van de zetels
blijft over.
In 1986 waren dat er drie.
Deze wordt volgens een inge-
wikkelede rekenmethode
over de partijen verdeeld,
waarbij de grote partijen het
meest profiteren.
Het is zelfs mogelijk dat een
partij op deze manier meerde
re zetels in de wacht weet te
slepen. Als nu blijkt dat de
lijsttrekker van Leusden '85
(Louis van den Berkendreef),
meerdere zetels knjgt, dan
gaan deze volgens de hierbo
ven omschreven methode naar
de andere partijen.
De stoelen in de raadszaal zijn nu nog leeg. Over een week kunnen de
Leusdenaren op één van deze zeven lijstrekkers stemmen. Dan zullen de
kiezers uitmaken hoeveel zetels elke partij krijgt. Op deze pagina doen de
lijsttrekkers alvast een voorspelling over het resultaat dat hun partij zal
halen. Achterste nj van links naar rechts: Louis van den Berkendreef
(Leusden '85), Harm Offereins (GPV/SCP) en Ben Stoelinga (Leusden '90).
Vooraan: Com Verduin (PvdA), Joost de Jongh (WD), Ep Oostra (D 66) en
Hans Pekelharing (CDA).
er een week wordt de nieuwe gemeenteraad geko-
Lln Leusden doen 7 partijen mee. In deze krant geven*
[rekkers een voorspelling over het aantal zetels dat
rtij zal halen. Ook komen de twee nieuwkomers van
DA en Leusden '85 aan het woord. Verder interviews
l enkele vertrekkende politici en een uitleg over de
"Teling van de zetels. Daarover heeft de kiezer uitein-
i het laatste woord.
