Gemeenteraadsverkiezingen 1990
„Uitslag verkiezingen is
nauwelijks voorspelbaar"
„Er moeten grenzen aan
de groei worden gesteld"
'Niet over mijn graf regere
'Ik ben helemaal
geen politicus'
Nieuwkomer Hans Pekelharing voert CDA aan:
Socialist Jan Jacobs keert niet terug in nieuwe raad
Gijs van Woudenberg neemt
na 21 jaar afscheid van de raad
Nieuwkomer Louis van den
Berkendreef (Leusden '85)
het personeel en de ambte:
gamsatie op het gemeente;
de aandacht blijven eisen.
dat niet onderschat moet'
wat daar is aangencht in de
ons liggende periode."
„Een notoire misser vir.
deze gemeente nog altijd he
betaalbare huurworunge:
wreekt zich nu ook bij de
En de resultaten van de on
ken in het kader van het vd
vestingsplan, dat nu gestal
krijgen, bewijst ons gelijk
punt. Daar zal in de toeko:
zorgvuldig mee omgegaan
worden. Goed, Leusden is
maal een luxe dorp gewot
dat zal het voor een belang:
ook wel blijven, maar dat
zeggen dat de lijn volstrek
anderd moet worden doot
ken. Dat kan niet."
„Wat in de nabije toeko:
de volle aandacht zal vrage
reactie op het provinciale
over de toekomstige nb
ontwikkeling, ook van L
Natuurlijk is Utrecht van*
ligging alleen al een veelg
provincie. Dat trekt bedn
en mensen. De provincie l
m de notitie 'Sporen naai
komst', waann voor Leusd
sale woningbouw wordt
steld, klakkeloos geaccepf;
denk dat de provincie ent
tuigd dient te worden, dan
zen aan de groei moeten
gesteld."
„Een echt welzijnsbeleid
brede is in de gemeente dé
jaren nog niet echt van cfc
gekomen. Daar zal de aandi
de meuwe raad zich ook op
nchten. Daarnaast zou ik et
voor de minima nog ve
stochtelijker willen beplet
in een gemeente als Leusdt
als bijstandsmoeder met ti
deren maar in Leusden mot
nen! Er wordt wel iets
maar nog veel te weinig s
zin."
„Verder hoop ik dat de
kenheid van de gemeentel
nationale zaken groter zal'
We zouden best ontwiki
vanuit de bevolking in 6
zin mogen ondersteunen. D
ik bijvoorbeeld aan 'Leusd
Tarrafal', waar toch veel
mee bezig zijn."
„Ik kijk met veel pleziert
mijn raadsperiode. Met tf
sfeer en de collegialiteit c
heb ik altijd zeer gewtf
Ondanks het feit dat we dal
heel verschillende types
ters bij elkaar zaten, is d*
samenwerking nooit neg»
invloed geweest. Integer^
zouden de raadscommissies ook
veel meer een plaats moeten zijn,
waar met elkaar van gedachten
wordt gewisseld over zaken en
waar inzichtsverschillen niet met
een verharden tot politieke ver
schillen."
„Het is zinvol om vanuit zoveel
mogelijk verschillende invalshoe
ken naar problemen te kijken. Dat
kan de kwaliteit van de besluitvor
ming alleen maar positief beïnvloe
den. Daarom denk ik ook dat het
een goede zaak is als een gemeen
tebestuur is samengesteld uit ver
tegenwoordigers van verschillen
de sectoren. Het maatschappelijk
draagvlak moet zo breed mogelijk
zijn."
Of Hans Pekelharing zich met
specifieke beleidszaken zal gaan
bezighouden weet hij nog met. Pe
kelharing: „Ik ben een echte gene
ralist. Ik weet niet veel van heel
veel zaken, zogezegd. Dit in tegen
stelling tot specialisten, die van
betrekkelijk weinig heel veel we
ten. Dat maakt me in pnncipe na
tuurlijk breed inzetbaar. Maar mis
schien gaat m'n belangstelling wel
uit naar financiën, bijvoorbeeld.
Daar komen toch veel touwtjes sa
men. Maar dat moet allemaal nog
besproken worden. Ook bijvoor
beeld wie er fractievoorzitter gaat
worden. Het zou met juist zijn als ik
zei dat ik geen kandidaat was, maar
Evelien Blom komt daar bijvoor
beeld ook wel degelijk voor in aan
merking. En ik ga er van uit, dat
Evelien gewoon terug komt in de
raad. Maar het ractievoorzitter-
schap brengt in het hele raadswerk
toch weer een hele eigen verant
woordelijkheid met zich mee, die
gevolgen zal hebben voor de taak
verdeling."
Over de afloop van de verkiezin
gen is Pekelharing nogal onzeker.
„Het is dit jaar wel erg koffiedik
kijken. Het is bijvoorbeeld nauwe
lijks in te schatten wat de gevolgen
van de interne problemen bij
Leusden'85 zullen zijn en hoe de
kiezer daarop zal reageren. Weet
de gemiddelde kiezer bijvoor
beeld nog wel wie wie is? Ik weet
vanuit m'n eigen marketingverle-
den hoe lang het duurt voor naams
bekendheid vorm krijgt. Voorlopig
hou ik het erop dat beide fracties
één zetel zullen krijgen."
„En landelijk doet de PvdA het
bijvoorbeeld met goed. Maar is dat
te vertalen naar de lokale situatie?
Ik weet het niet. Voor mijn eigen
partij zou ik het al prachtig vinden
als we ons zouden stabiliseren."
Hans Pekelharing („Bijna 50") zal
volgende week de lijst van het
CDA in de gemeenteraadsverkie
zingen trekken. Pekelharing is een
relatieve meuwkomer in de Leus-
dense gemeentepolitiek. Hoewel
de directeur van een op levensbe
schouwelijke leest geschoeide in
stantie voor maatschappelijke
dienstverlening m Amersfoort al
eerder deel uitmaakte van de Leus-
dense raad (in de raadspenode
'78-'82), kwam zijn benoeming als
lijsttrekker en opvolger van Eve
lien Blom voor velen toch als een
verrassing.
Toch lijkt het niet zo dat de ver
kiezing van Pekelharing tot lijst
trekker iets te maken heeft met een
partij-politieke manoeuvre een
nieuwe kandidaat-wethouder naar
voren te schuiven. Pekelharing zelf
in ieder geval simt die mogelijk
heid praktisch uit. „Nee, nog afge
zien van het feit of ik daarvoor ge
vraagd zou worden, heb ik daar
doodgewoon geen tijd voor. Bo
vendien vraag ik mij af of die
kwestie überhaupt aan de orde zal
komen. Het zal er toch wel op uit
draaien dat een nieuw college met
meer uit vier wethouders zal be
staan. En als er voor ons maar één
wethouderspost te verdelen zou
zijn, hebben wij in eigen gelederen
een meer dan voortreffelijke kan
didaat. En ik heb geen enkele be
hoefte aan de kandidatuur van
Bram Vroon te tornen."
Vooruitlopend op zijn nieuwe
functie zegt Pekelharing: „Je moet
je als raadslid zoveel mogelijk be
perken tot hoofdlijnen van het be
leid. Het gaat er vooral om de ge
meente goed te besturen. Dat is het
allerbelangrijkste. En daar zullen
we ons als raadsleden dan ook op
moeten concentreren. We hebben
uit het nabije verleden voorbeel
den van hoe het met moet. Dan is de
zaak zover uit de hand gelopen, dat
bijsturen haast onmogelijk wordt.
We zullen ons erop moeten con
centreren veel meer preventief, in
plaats van curatief te gaan
werken."
„Bij een goed gemeentebestuur
hoort natuurlijke een goede amb
telijke organisatie. Dat is een eerste
voorwaarde. Ik ben dan ook een
voorstander van een open commu
nicatie-structuur, waarin ruimte
gelaten wordt voor creatieve
ideeën. Dat kun je stimuleren door
bijvoorbeeld voorstellen te laten
vergezellen van alternatieven, hoe
gek die misschien ook mogen zijn."
„Verder zal er in de behandeling
van voorstellen voor de langere
termijn een duidelijke fasering
moeten worden aangebracht. Dit
om te voorkomen dat het dagelijks
bestuur, het college van burge
meester en wethouders, in zijn en
thousiasme te ver voorop loopt.
Dan krijg je bij wijze van spreken
de situatie dat de tamboers (het
college) de hoek om zijn, terwijl het
korps een pilsje is gaan drinken,
omdat ze het toch al niet meer kon
den volgen. Een goed voorbeeld
van hoe het zou moeten vind ik in
dit verband het MAP (meerjaren
activiteiten programma). Daann is
m grote lijnen het beleid voor de
langere termijn vastgelegd, maar
als instrument is het zeer nuttig. Het
maakt de relatie beleid-geld goed
zichtbaar."
„Beleidsmatig is je vnjheid als
raadslid natuurlijk toch beperkt. Je
ziet ook dat er bij de verschillende
partijen in hoofdlijnen maar weinig
verschillen zijn aan te wijzen in de
diverse programma's. Er bestaat
dus een grote mate van overeen
stemming over de toekomstige ont
wikkelingen. De aandacht zal er
dus vooral naar uit moeten gaan
hoe je de kwaliteit van de besluit
vorming verbetert. Wat dat betreft
LEUSDEN - De Leusdense gemeenteraad neemt binnenkort
afscheid van de socialist Jan Jacobs. Jacobs, die in 1981 de
opengevallen plaats van Marion Delfors in de Groen Links
fractie opvulde, houdt het na ruim twee raadsperiodes voor
gezien. „Ik wist al ruim van tevoren dat ik er nu mee zou
stoppen. Dat heeft enerzijds te maken met de opvatting dat je
dit werk niet te lang moet doen, aan de andere kant heeft het te
maken met het feit dat de leeftijdsopbouw binnen de fractie niet
ideaal is. Corri Verduin, Gert de Weerdt en ik zijn ongeveer
even oud en dan moet er, vind ik, ruimte gemaakt worden voor
jongeren. Dan komt er ook ruimte voor nieuwe ideeën", aldus
Jacobs, die met zijn aristocratische verschijning en spreektrant
associaties oproept met vrijwel alle partijen, behalve de PvdA.
„Dit werk is erg boeiend, maar
intensief en als je het doet, moet je
het met veel overgave en inzet
doen. Naar mijn idee kun je dat niet
al te lang opbrengen. En daar komt
bij dat je slechts de keuze hebt
nissen mets of vier jaar. Dat wil
zeggen, als je bijtekent, doe je dat
meteen voor een langere periode.
En dat wilde ik niet meer", legt de
56-jarige intenm directeur van een
regionaal centrum voor maat
schappelijk werk in Hoorn uit.
Jacobs maakte in de tijd, waarin
hij deel uitmaakte van de raad
(eerst voor Progressief Leusden en
later voor de Partij van de Arbeid)
een boeiende, maar voor de socia
listen ook frustrerende periode
mee. Jacobs: „Eigenlijk hebben we
lange tijd in de 'oppositie' gezeten,
voor zover je daarvan kan spreken
in een gemeentelijk bestuur. We
hebben de eerste vijf, zes jaar be
hoorlijk gebokst om dingen veran
derd te krijgen. En zeker in de
periode van Rademaker, Wage
naar, Van Woudenberg en Um-
mels, het college dat na de verkie
zingen van '86 tot stand kwam, is
het soms weieens vechten tegen de
bierkaai geweest. Ik heb dat colle
ge ooit eens 'regentesk' genoemd
en dat is me door burgemeester
Rademaker niet bepaald m dank
afgenomen. Maar het was natuur
lijk wel zo."
„Wij zijn in die periode weieens
te lief gevonden, maar dat kwam
omdat onze partij-afdeling zich al
tijd op het standpunt stelde dat de
mogelijkheid opengehouden
moest worden om zelf in het colle
ge te gaan zitten. Leusden'85 miste
die achtergrond. Die kwamen bin
nen met zoiets van: Opruimen die
hap!"
TWEESLACHTIG
„Ik heb altijd wat ambivalent,
tweeslachtig tegen Leusden'85
aangekeken. Hun programma was
duidelijk ontleend aan het onze en
hun uiteindelijke succes is groten
deels te danken aan het werk wat
wij in de jaren daarvoor vergeefs
verzet hebben. Aan de andere kant
heeft de partij toch ook duidelijk
als breekijzer gefungeerd. En het
was toch wat anders dan de PvdA.
Zeker qua politieke cultuur."
„Maar met name de laatste twee
jaar is er veel positiefs m de ge
meente gebeurd, waar ik met ple
zier op terug kijk. Een aantal zaken
staat goed op de rails. En het heeft
me bijzonder veel plezier gedaan
dan bij de laatste algemene be
schouwingen de coalitiepartners
WD en CDA zich allebei duidelij
ke hebben uitgesproken voor een
Scheidend raadslid Jan Jacobs (PvdA): „Ik kijk met veel plezier terug op
mijn raadsperiode.
nieuw college van brede samen
stelling."
„Concreet ben ik gelukkig over
het feit dat de aansluiting van Leus
den op de A-28 gestalte heeft ge-
Kregen. Daarnaast zijn de aanzet
ten voor een gemeentelijk milieu
beleid veelbelovend. Dat zal ook in
de komende periode één van de
belangrijkste bestuurlijke thema's
moeten zijn. Maar ook de zorg voor
LEUSDEN - „Eén van de belangrijkste taken van de nieuwe
raad zal zijn om rust in de ambtelijke organisatie te krijgen. Eris
nogal wat commotie geweest de laatste jaren en ik weet dat
zoiets tijd vraagt voor mensen zich weer happy voelen in hun
nieuwe rol. De raad speelt in dat proces ook een rol en dat zal
men zich moeten realiseren."
Relatieve nieuwkomer Hans Pekelharing is de lijsttrekker van het CDA.
Gijs van Woudenberg (CDA) is met
Henk Ossendrijver een van de
CDA-getrouwen die het langst in
de raad zaten. Ossendrijver vierde
in december zijn 25-jarig jubileum.
Van Woudenberg zat 21 jaar in de
raad.
Andere overeenkomsten tussen
beiden zijn dat zij uit de agrarische
kernen Achterveld en Stoutenburg
komen en dat zij na de verkiezin
gen niet meer terugkomen in de
raad. Het is welletjes voor hen ge
weest en zij willen plaats maken
voor nieuwe mensen.
Van Woudenberg maakte de
groei van Leusden mee van een
dorp 8000 inwoners tot een stad van
bijna 30 duizend inwoners. Hij was
zelfs lange tijd wethouder en dus
medeverantwoordelijk voor deze
groei.
In 1987 werd hij gedwongen als
wethouder op te stappen, nadat
met name Leusden '85 had weten
aan te tonen dat het bestuurlijk
goed fout zat in het gemeentehuis.
Vanwege deze pijnlijke penode
in zijn politieke loopbaan staat Van
Woudenberg in eerste instantie
wat huiverig tegenover een ge
sprek. „U zal waarschijnlijk wel be
grijpen waarom," zegt hij.
Toch is hij niet rancuneus. Als
hem gevraagd wordt naar de
hoogtepunten in zijn carrière zegt
hij zonder omwegen: ,Ik denk met
genoegen terug aan mijn wethou
derschap. Ik heb daar fijne contac
ten met de bevolking aan over ge
houden.
Ook in de penode daarna (hij
bleef na zijn terugtreden als wet
houder in de raad) kreeg hij vol
gens eigen zeggen positieve reac
ties.
Van Woudenberg is nu dus bezig
met de laatste loodjes als raadslid.
Hij zou dus eigenlijk geen blad
meer voor de mond zou hoeven te
nemen. Toch blijft hij terughou
dend als hem gevraagd wordt met
welke zaken de nieuwe gemeente
raad zich bezig zou moeten hou
den.
Gijs van Woudenberg in een voor hem karakteristieke houdm;
„Het zou niet verstandig zijn als
ik over mijn graf zou regeren," zegt
hij en hij verwijst naar de program
ma's van de verschillende partijen.
Over 'Sporen naar de toekomst',
de provinciale nota die in zijn
woonplaats Stoutenburg zoveel stof
deed opwaaien, wil hij wel wat los
laten.
„Ik ben het eens met het stand
punt, zoals die door het college
naar de provincie is overgebracht.
Het hoofdcentrum van Leusden is
niet berekend op een uith
die zo grootschalig is."
Pikant detail is dat in de p
dat Van Woudenberg wei
was, er door het gemeente!
naar gestreefd is Leusden t
groeien in dezelfde mate
provincie nu ook weer 'Ml
dat was de andere kant op
Van Woudenberg nu. „li
moet nu maar zo groot blr
het is. Bijna 30.000 inwonen
mooi getal."
Van den Berkendreef: ,Je kunt met altijd doorgaan met ruziemaken."
„Ik ben toch helemaal geen politi
cus," zegt Louis van den Berken
dreef als hem gevraagd wordt wat
hem in de Leusdense politiek arena
heeft gebracht. Als hij op 21 maart
gekozen wordt, is hij eigenlijk
raadslid tegen wil en dank.
Hij bleef als eruge kandidaat
over op de lijst van Leusden '85, na
een 'scheurend' conflict, waarin hij
en zittend raadslid Joop Kool de
hoofdfiguren waren. Een nogal iro
nische wending, want het was die
zelfde Joop Kool die Van den Ber
kendreef er toe bracht bestuurslid
te worden van Leusden '85.
„Ik had wat problemen met de
gemeente. Ik kwam daarover in
gesprek met Kool en het klikte ei
genlijk wel tussen ons. Ik ben toen
lid geworden van de partij." Dat
was m de tweede helft van 1988.
Daarna maakte hij een bliksemcar
rière.
Hij werd bestuurslid en na de
ruzie met de fractieleden zelfs lij
strekker. Overigens is de lijst niet
erg groot. Van den Berkendreef is
de enige kandidaat. De nieuwbak
ken politicus heeft geen enkele er
varing op het gebied van de ge
meentelijke politiek. „Natuurlijk
volg ik wel de krant en loop ik ook
wel eens op het gemeentehuis,
maar daar houd het wel mee op."
Dat hij nog een volslagen leek op
politiek gebied is, blijkt bijvoor
beeld uit het feit dat hij niet weet
hoeveel raadscommissies er zijn.
Als mogelijke eenmansfractie
zal hij het wat dat betreft moeilijk
krijgen, want hij zal in zijn eentje
tussen de zes en acht commissie
vergaderingen per maand moeten
doen.
"Ik wist niet dat het nog zo'n
gedoe was," verzucht hij. Hij denkt
dat hij uiteindelijk wel bekend zal
raken met het politieke spel. „Ik
denk dat het een groeiproces is,"
zegt hij.
De voormalige leraar economie -
hij gaf les op een middelbare
school in Utrecht - heeft vooral be
langstelling voor de commissie
Openbare Werken/Ruimtelijke Or
dening. Hij zal dan wel zijn nvaal
Joop Kool tegenkomen, die dat on
derwerp ook tot zijn specialisme
rekent.
Een probleem hoeft dat volgens
Van den Berkendreef overigens
met te zijn. ,Je kunt toch met altijd
doorgaan met ruziemaken," is zijn
mening.