irugklassers floreren bij samenspel ouders en docenten [uiskamerproject brengt roorzieningen dichterbij PPI&0U, u I KOUT MfcefflE-* Opruimen en tekstverwerken BRUGKLASMENTRIX FIEN TANIS DftTeu jy Uusoew.2ü/0j yoor 55 ItXHX&L 6 WOENSDAG 14 MAART 1990 plaatselijk nieuws stap van basis- ol naar voortgezet jrwijs is voor kinde- >en heel belangrijke, schoolleven veran- drastisch. Boven- dient de puberteit aan. „Na de kerst en de hormonen door okaal", typeert Fien Zij is brugklas- trix en begeleidt de pubers in deze pe- van verandering, rerloopt het soepelst ik de ouders en leer- iten de handen in- laan. 'OORT - Voor de meeste die hun eerste kind in sep- naar het voortgezet onder- vertrekken, is het ruim jaar geleden dat ze een mid- school van binnen gezien Sinds ze zelf leerling wa- jveel veranderd. Andere na- lesmethoden, schoolsyste- verhoudingen. Wanneer id in de laatste maanden van ouwde basisschool zit, is iwelijks voor te stellen dat Ie kind een klein half jaar ich in deze nieuwe wereld voelen. Mevrouw Fien Ta- daarover meepraten. Smds ren begeleidt zij als mentrix, op de Openbare igemeerischap De Amers- Berg. „De meeste kinderen tegenwoordig de overgang lisschoolleerling naar mid- scholier binnen één week, in één dag. Niet alleen let- ook in houding en gedrag- [ze. Over de verschillen tus- en nu en waar ouders van irse middelbare scholieren maken kunnen krijgen, een Bk »t grote verschil met vroeger gens Fien Tanis „de veran- houding tussen ouders en school. De school is met langer een instituut waaraan je je kind aflevert. Ouders zijn meer betrokken bij de school. Wij stellen altijd dat het slagen van een brugklasser geba seerd moet zijn op een samenspel tussen docenten en ouders." Een betrokkenheid die vooral blijkt uit de belangstelling voor de manier van onderwijs geven en de wijze waarop een kind de informatie ver werkt. Huiswerk overhoren, be langstelling voor de behaalde cij fers en waar mogelijk de uitleg van school herhalen. GROOT Een ander groot verschil is voor al het gevolg van de manier waarop sinds ruim twintig jaar het middel baar onderwijs georganiseerd is. De brugklassen bestaan sinds de Mammoet-wetgeving. Hierdoor ontstonden in 1965 nieuwe school typen die beter op elkaar aansloten en daarom in toenemende mate onder één dak werden gehuisvest. Bij deze school-gemeenschappen werden vaak meer typen onderge bracht dan tot dan toe gebruikelijk was. Scholen-gemeenschap de Amersfoortse Berg kreeg er bij voorbeeld een MAVO afdeling bij. Basisgedachte in het nieuwe on derwijssysteem was en is, alle leerlingen bij het middelbaar schoolonderwijs een gelijke start positie te geven. Dit betekent dat leerlingen die volgens de advise ring op basis van SBK toets en ba sisschool, hoger onderwijs zouden kunnen volgen op hetzelfde niveau, in hetzelfde tempo leerstof krijgen aangeboden als leerlingen met een lager advies. De discussie over de juistheid van een dergelijke homo gene brugklas is nog steeds niet verstomd. Zowel pleidooien voor een tweede brugklas als voor een scheiding in de brugklas tussen VWO en MAVO leerlingen komen regelmatig in het nieuws. Een on vermijdelijk gevolg van de homo gene brugklas is, volgens Fien Ta- nis, en verandering van populatie in de eerste klassen, ten opzichte van middelbare scholen van ruim twintig jaar geleden. Waarbij zeker voor de middelbare scholen in Amersfoort telt dat de meeste scholen een regionale functie heb ben. Met als gevolg dat niet alleen verschillende niveau's m één klas bijelkaar zitten, maar ook kinderen uit verschillende milieus. „Daar hebben we mee om moeten leren gaan. Deze populatie vereist een andere aanpak en benadering dan vroeger mogelijk was. De andere populatie en sfeer van de tegen woordige scholen is voor ouders die tientallen jaren niets met voort gezet onderwijs te maken hebben gehad, vaak nieuw. Zij schrikken bij voorbaat vaak van het grote aantal leerlingen, de vele richtin gen en de grote gebouwen. „In de praktijk valt dit reuze mee" volgens Fien Tams „de brugklassen heb ben zeker in het begin voorname lijk met hun eigen groep te maken. De weg binnen de school is snel ontdekt en het wisselen van docent heeft volgens de meeste brugklas sers meer voordelen dan nadelen. Immers wanneer een docent je niet aanstaat of de man of vrouw heeft die dag geen goede bui, ben je daar maar een lesuur aan overgele verd. Wie het bij de ene docent verbruit heeft, kan het volgende uur met een schone lei beginnen." VERANDERINGEN „De overgang basisschool-mid delbare school verloopt voor kin deren veelal soepel. Het is won derlijk om te zien hoe snel kinde ren zich aan een nieuwe situatie kunnen aanpassen. Dit jaar had ik het gevoel dat ze er geen dag voor nodig hadden. De meeste kinderen zijn aan het einde van de basis school aan deze veranderingen toe. Maar er zijn altijd uitzonderin gen. Kinderen die een tijdje nodig hebben om aan de andere manier van lesgeven, de nieuwe vakken, te wennen. Kinderen die alles over zich heen laten komen, waarbij de helft niet tot ze doordringt." Overi gens vindt Fien Tanis de angst van ouders, voor de lange schooldagen met terecht. „Niet alleen wordt bij het samenstellen van het rooster geprobeerd voor zoveel afwisse- Brugklasmentrix Fien Taius, klaagmuur en vertrouwenspersoon. ling te zorgen, ook één lesuur be staat over het algemeen met uit sluitend uit luisteren. Het aanbie den en verwerken van de leerstof is door de tegenwoordige metho den veel aantrekkelijker gewor den." Computers, video, talen- prakticum en zelfwerkzaamheid zorgen voor afwisseling en houden de aandacht gevangen. Een kind dat naar de brugklas gaat, verandert. In de eerste plaats door het grotere beroep dat op zijn of haar zelfstandigheid gedaan wordt. Het moet alleen naar school fietsen, z'n agenda bijhouden, verantwoor delijkheid dragen voor zijn huis werk, de goede boeken meene men en nog tal van andere dingen bij voorbaat bedenken en organi seren. De brugklasmentor tracht daarin te begeleiden. MENTOR „Een brugklasmentor is een soort vaste stek. Het is een vertrouwde plek waar je terecht kunt met tal van problemen. Hij of zij is het aan gewezen aanspreekpunt voor een leerling. Soms een klaagmuur, soms bemiddelend. Behalve dat de mentor aandacht geeft aan de leer stof en hoe de kinderen daarmee om gaan, besteedt hij of zij veel aandacht aan de sociale en emotio nele elementen. Hoe gaan de leer lingen met elkaar om? Hoe reage ren ze op elkaar en de docenten. Dit aspect van de mentor-taak is minstens zo belangrijk als het on derwijskundige deel." Behalve de begeleiding op school, onderhoudt de mentor het contact met thuis. Het thuisfront heeft recht op informatie van de school. „Het schoolteam kan een leerling beter begeleiden en opvangen wanneer wij weten van omstandigheden thuis. Hoe vervelend het ook is, het is belangrijk dat we weten van een scheiding, overlijden of andere moeilijke, indringende gebeurte nissen. Te vaak hoor je iets achter af. Wanneer de scheiding er al door is, bijvoorbeeld. Terwijl wij zaten te zoeken naar mogelijke oorzaken voor dalende cijfers, ge brek aan interesse of veranderd gedrag van die leerling. Het sa menspel tussen school en thuis is belangrijk. Niet alleen de ouders zijn meer betrokken bij het onder wijs. Ook het onderwijs is meer betrokken geraakt bij de situatie thuis." De typerende veranderingen bij een brugklasser hebben overigens met alleen te maken met de schooi en eventuele thuissituatie. Licha melijke veranderingen kunnen in het eerste jaar op de middelbare school een grote rol spelen. Fien Tanis zegt met overtuiging; „Na kerst gieren de hormonen door het lokaal. De eerste verliefdheden, li chamelijke veranderingen zoals de eerste menstruatie of het inzetten van een pijlsnelle groei. Het kun nen allemaal oorzaken zijn voor an der gedrag. In een brugklas zitten uitersten. Meisjes die wat postuur en lengte en instelling bij wijze van spreken voor drie VWO door kun nen gaan en meisjes die duimzui- gend zitten te dromen en een Bar bie m hun tas meenemen." VERWACHTINGEN Veranderingen die allemaal kunnen bijdragen tot andere resul taten dan op grond van de ervarin gen op de basisschool te verwach ten waren. „We maken meer dan eens mee dat een goede leerling halverwege het eerste jaar, bij wij ze van spreken, de kop tegen de klippen gooit en geen interesse voor school meer kan en wil op brengen. Andersom maken we mee dat kinderen die met een MAVO indicatie binnenkomen de smaak dermate te pakken krijgen dat ze met gemak doorstromen naar een VWO klas. Ieder jaar weer verbaas ik mij erover hoe vaak het anders uitvalt dan te ver wachten leek. Daarom is het ook zo belangrijk dat alleen de mentor het advies weet. De toetsing is vooral bedoeld voor de plaatsing. Het is geen rapportage die het kind nage dragen wordt. Wat een brugklas mentor krijgt, is het dossier van de basisschool waarin de uitslag van de BAVO en SBK toetsen zitten en het advies van de schooL Soms staan daarbij aanwijzingen voor de begeleiding, met name in geval van een of andere afwijking of handi cap. In al de jaren dat ik mentor ben heb ik nog nooit iets negatiefs over een leerling in deze dossiers gele zen." De betrokkenheid tussen school en thuis en omgekeerd kan ook een schaduwzijde hebben. Het ge vaar bestaat dat een kind zich 'ner gens meer veilig voelt'. Wat op school gebeurt, krijgen ze thuis te horen en hoe ze er thuis over den ken is bij de school bekend. Fien Tanis; „De ouders maken steeds bewuster een schoolkeuze. Steeds meer ouders bezoeken meer dan één informatie-avond. Steeds va ker komt het voor dat men laat merken het niet eens te zijn met het school-advies. Wanneer ouders een weloverwogen keuze hebben gemaakt is daarvan het onvermij delijke gevolg dat zij zich verant woordelijk voelen voor die keuze. Het kind moet de juistheid van hun beslissing waarmaken." Ouders willen er soms alles aan doen om hun kind zo intensief mogelijk te begeleiden. Wanneer bijvoor beeld een kind met een LBO-ad- vies toch in de brugklas komt, kan het mede daardoor goed gaan. Maar wanneer het niet goed gaat, voelen de ouders zich vaak schul dig en kan het kind het idee krijgen 'gefaald' te hebben. Enige afstand tussen school en thuis kan net zo noodzakelijk zijn als betrokken heid. De school behoort tot op ze kere hoogte tot het eigen wereldje van een kind. Waar een ouder zich wel en niet mee bemoeien mag is niet in regels vast te leggen. Fien Tanis over de rol die ouders kun nen hebben; „Ik gun de kinderen dat ze na schooltijd mogen spelen. Juist na zo'n schooldag waann ze intensief bezig zijn geweest is het belangrijk te kunnen terugvallen op eigen aktiviteiten. De tijd die aan het huiswerk be steed wordt is wisselend maar ie der kind moet ook met andere din gen bezig kunnen zijn. De aanbie ding van de leerstof is tegenwoor dig zo opgebouwd dat thuis inge oefend moet worden wat op school is uitgelegd en uitgewerkt. De be geleiding van het huiswerk kan daardoor ondersteunend zijn en niet docerend." Wanneer een an der hetzelfde met andere woorden uitlegt kan het natuurlijk best een keer ineens duidelijk worden. Maar de uitleg van ouders kan ook voor verwarring zorgen. Daar staat tegenover dat belangstelling kan stimuleren. Terwijl overhoren de hiaten in kennis vaak beter aan het licht brengt dan bij zelfstudie het geval is. De manier waarop ouders omgaan met mensen, werk en boe ken zal volgens Fien Tanis op de een of andere manier doorwerken in de houding van de kinderen te gen over elkaar, de docenten, de manier van werken en het omgaan met eigen en andermans eigen dommen. Tot besluit een prakti sche raad; „Wanneer de kinderen ruim voor het begin van de les op school zijn, kunnen ze even accli matiseren. Even rust voor je moet beginnen, is heel belangrijk. De kinderen die binnen komen op het laatste nippertje hebben meer moeite zich direkt op de les te con centreren. Dit overkomt overigens de leerlingen die dichtbij wonen, vaker dan de kinderen die van ver komen. Tegen het fietsen van flin ke afstanden zien de meeste kinde ren niet op, als ze maar op tijd zijn. (De rector vertelde op een infor matie avond dat de meeste leerlin gen, na de hersftvakantie, aan het fietsen gewend zijn. mdv). TT •«ItifniflWiii,.,!! ÏUSDEN - In september Dopt een actief comité in lusden-Zuid een ontmoe- ej. igscentrum voor onderen te iginnen. Door wat de initia- sfgroep het liefst 'huiska- 1^ eiproject' noemt, wil men a gemoet komen aan de wen en van de senioren van O msden-Zuid. Het comité ieft zich al verzekerd van n startsubsidie van de ge- eente Lensden van twee en in half duizend gulden. ou u ook willen, dat er m fusden-Zuid een ruimte •mt waar 55+ uit deze wijk kaar kan ontmoeten?" Een Bche met deze vraag kan en op verschillende plaat- n in Zuid achter het raam in hangen. Op deze wijze sven de bewoners aan, dat de vraag bevestigend antwoorden. Zij zijn ervan rertuigd, dat veel 55-plus- m Leusden-Zuid elkaar >k dicht bij huis willen ont- oeten De bestaande moge- kheden zijn namelijk voor meeste ouderen te ver van iusden-Zuid. •t landelijk en ook gemeen- ijk ouderenbeleid legt 'ik de nadruk op het zo- 'rtaamd 'flankerend beleid': 'deren in staat stellen zo mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Door 1 ouderen wordt dit als m goed beleid gezien. Naar verzorgingshuis vertrek- In wil men alleen dan wan- 'r het thuis echt niet meer it. Een van de gevolgen pn dit beleid is echter, dat )n groeiend aantal ouderen erdaad lang in eigen huis wonen, maar door ach- ikjang m het lopen en t verlies van familieleden kennissen minder mobiel lfdt en min of eer in een iso- sd lement raakt. Vorig jaar werd deze ontwik keling door wijkverpleegkun dige mevrouw L. van Kalkert en anderen geconstateerd m Leusden-Zuid. De bestaande voorzieningen, zoals het ont moetingscentrum de Wol boom en ook de senioren- soos Buiningpark, zijn voor veel ouderen in Leusden-Zuid toch te ver of te eenzijdig en met iedereen voelt zich aan getrokken tot de bijeenkom sten die in Zuid vanuit de kerk worden georganiseerd. Daar bij komt, dat veel ouderen al lang in Zuid wonen, waardoor veel contacten zijn ontstaan. Na enige vergaderingen is in Zuid een stichting in oprich ting welke wil komen tot het starten van een 'huiskamer project'. Het voorlopig be stuur bestaat uit mevrouw L. van Kalkert (voorz.), mevr. G. v.d. Hoorn (penn.) en mevr. J. Moraal (secr.). De secretaris is graag bereid meer informatie te geven. „We hebben sterk de indruk dat er grote behoefte is aan iets dat je huiskamer, inloop kamer of verlengde huiska mer kunt noemen. Dat geeft aan, dat we dicht bij de hier wonende ouderen willen aan sluiten. We willen dat de geïnteresseerde 55-plussers gemakkelijk even kunnen binnenlopen, zonder dat ze lid moeten worden. De deur staat gewoon open. Ze moe ten zelf maar zien, wanneer ze zn hebben om een praatje te maken of, als ze dat liever wil len, zonder praten een op thee of koffie drinken." ENQUÊTE Dat aansluiten bij de wensen van de ouderen in Zuid is be zorgd. Daarin wordt gevraagd of men wil meedoen of mee denken. Ook kan men op deze enquêtefolder belang stelling aangeven voor een 'li teratuur- of kaartclubje of wat u maar wilt'. Hoewel het be stuur wel ideeën heeft, wordt de ouderen gevraagd om zelf met voorstellen te komen voor activiteiten. Het bestuur is namelijk huiveng om te 'be tuttelen', om van bovenaf de ouderen te zeggen wat zij leuk dienen te vinden. Aan degene die de mooiste naam voor de Stichting bedenkt, wordt een leuke attentie be loofd. Omdat dit initiatief puur op Leusden-Zuid is gericht heeft het voorlopig bestuur tot voor kort geen ruchtbaarheid ge geven aan hun huiskamerpro ject. Nu men de oudere me debewoners is gaan benade ren, zijn ook allerlei andere belangstellenden en instan ties bij het initiatief betrok ken. Rondom het bestuur is een comité gevormd, waarin iemand van de Vrijwillige Hulpdienst, iemand voor de contacten met de gemeente, een adviseur voor de finan ciële zaken, iemand voor de contacten met het kerkelijk ouderenwerk, iemand van de Unie Van Vrijwilligers en ie mand van de Vrouwen in de Overgang. „We zien elkaar niet als con currenten, maar vinden het wel belangrijk dat we een ei gen koers varen, waarbij het niet de bedoeling is dat we elkaar in de wielen rijden of 'vliegen' afvangen." bena drukt mevrouw Moraal. „Dankzij de mensen in ons co mité hebben we ook de juiste weg kunnen bewandelen om <i' t r» ft vft 'tnyppopr- •ViVh'.i -HcioM5 ..i. U«*« ,«<K. »v - een startsubsidie te krijgen van de gemeente. En met SOCCLE hebben we contact gehad, waardoor we er nu ze ker van zijn, dat we in septem ber kunnen beschikken over een ruimte in buurtcentrum De Woelige Hoek." Van deze ruimte wil men geen soos ma ken, maar om te beginnen twee maal in de week een open huiskamer van 10 tot 16 uur. Een huiskamer welke, eventueel met enige hulp, voor iedere senior in Leus den-Zuid te belopen is. Over de kosten gevraagd, wordt duidelijk gemaakt dat men niet alles via subsidie wil laten betalen, dat zou mooi weer spelen zijn op kosten van de gemeente. „Als de ou deren het de moeite waard vinden om mee te doen met het project, en wij denken dat dat het geval is. dan willen ze daar best wel iets voor beta len. Natuurlijk mag het niet te duur worden, want het moet voor iedereen mogelijk zijn om mee te doen." Door dit initiatief hoeven ou deren niet steeds naar de (soms verre) voorzieningen toe, maar brengt het comité de voorzieningen zo dicht mo gelijk bij de ouderen. De komende week worden de folders bij de senioren thuis opgehaald. Ouderen die geen folder hebben ontvan gen of die meer informatie wensen kunnen dit doorge ven aan mevrouw Moraal (tel. 946268) of mevrouw Van Kal ken (tel 945628). Zeer binnenkort kan de hand balvereniging op een indi recte donatie van mij reke nen: een aantal dozen oud pa pier. Tot verbazing van mijzelf en van mijn hefhebbende eega, ben ik al een week lang aan het opruimen. Bij elke keer boodschappen doen sleep ik een of twee karton nen dozen mee (dank u wel Leusdense winkeliers). De beste dozen voor mijn doel zijn die waarin drank heeft ge zeten: fridrank, chocomelk of wijn. Die kunnen een fhnk ge wicht aan papier verdragen zonder uit elkaar te vallen. Er zijn in huis plaatsen waarop wij na jaren de vloerbedek king weer kunnen zien. Nu al het papier dat daarop soms ja ren heeft gelegen voor 90 pro cent in een van de dozen is verdwenen, komen onbetre den en onbeschadigde stuk ken vloer te voorschijn. Deze keer bestaat mijn opruimen namelijk eens niet uit ver plaatsen, zoals tot nu toe meestal het geval was. Ik kom onderweg van alles te gen. Tijdschriftnummers soms van 25 jaar geleden, kranteknipsels die ik voor mijn werk dacht nodig te heb ben, verslagen van vergade- rmgen, beoordelingshjsten van leerhngen en studenten van jaren her, folders over al lerlei wel en niet uitgevoerde vakantieplannen, een ver geelde pagina van de Leus der Krant van 4 juni 1987 waarin mijn eerste VUTter verscheen. Herhaaldelijk moet ik mezelf overwinnen om een en ander niet door te lezen of op zo'n verplaats- stapeltje neer te leggen. Af en toe kom ik ineens iets ïnte- resssants of leuks tegen, dat de moeite van wat meer aan dacht waard is. Zo ook een ar tikeltje over ..Hoe kunnen we ons blijven reddenmet tips voorouderen In dat verhaal is ene professor Hattinga Verschure aan het woord, de man die dat veel misbruikte begrip 'mantel zorg' in de wereld heeft ge bracht Mij trof het tussen kopje 'Begin aan nieuwe din gen Het beweert: ,,Als je het na je pensioen alleen moet hebben van je oude hobby's, zul je je na een jaar ontzettend gaan vervelen". En hij stelt: „Neem een voorbeeld aan mensen die na hun pensione ring met allerlei nieuwe din gen beginnen... die kunnen veel langer vitaal blijven, zo wel lichamelijk als geeste- hjk". Zonder dat u aan mij een voor beeld moet nemen (één zo'n exemplaar als ik is ruim vol doende) sprak mij sterk aan wat hij daar beweert Ik ben namelijk een paar weken ge leden wat nieuws begonnen. Zeker zo 'n klein jaar heb ik zit ten dubben of ik een compu ter zou aanschaffen. Ik heb weet ik wat allemaal over die apparaten gelezen en met an deren daarover gepraat. Is het wel wat voor mij? Ik ben immers niet zo'n techneut. Wat kost zo'n ding wel niet? De een vond de uitgave van toch minstens enige duizen den guldens dik verantwoord „wat je kunt zoveel met een p.c. doen, zoals je platen en je boeken catalogiseren" (maar wil ik dat eigenlijk wel kun nen?). Ook dat kleine adres boekje zou ik niet meer nodig hebben, dat kan allemaal op zo'n floppy disk. Ik kreeg te horen „ik heb allerlei kookre cepten nu prachtig op een rij tje en kan zo eruit draaien wat voor boodschappen ik moet kopen voor elk menu. Enige vrienden en kennissen gaven als advies: „zet eerst eens voor jezelf op een rij waarom je iets computerach tigs wilt en waarvoor je het ding precies wilt gebruiken". Dat werd dus een zelfonder zoek, waarbij ik niet mocht toegeven aan de aanwezige neiging om graag iets nieuws te hebben. Ik was al zover, dat ik voor mezelf duidehjk had: ik wil vooral een tekstverwer ker, zodat ik mijn VUTtertjes en andere journalistieke pro- dukten niet meer hoef in te le veren vol doorhalingen en bij geschreven veranderingen (mijn produkten zitten altijd vol tikfouten). Ook leerde ik dat ik met een tekstverwerker gemakkehjk alinea 's kon ver plaatsen. Eveneens was be langrijk: een tekstverwerker is veel goedkoper en met een goede printer erbij kun je af drukken maken die de scherpte van een goede schrijfmachineletter hebben. Een bevriende gepensio neerde journalist, die net zo weinig technisch is als ik, hielp mij bij mijn beslissing. Een gezamenlijke kennis bleek hem een gebruikte tekstverwerker te hebben ge leverd, waarover hij uiterst te vreden was. En laat die kennis nog zo'n apparaat m voorraad hebben. En daar zit ik nu naar het scherm te kijken, waarop de getikte letters mooi groen voor mijn ogen verschijnen. En ik ben al zo ver dat ik ali nea's verplaats en fouten ver beter. Trouwens: ik blijk nu veel minder tikfouten te ma ken; zeker omdat ik ze zo ge makkelijk kan verbeteren. Mijn derdehands apparaat van 1982-1984 vraagt wel de nodige ruimte, maar kostte mij niet veel en via mijn flop disks - ik mag ze niet floppy noemen, want daar zijn ze veel te groot voor - lever ik nu prachtige kopij in. Zo ben ik met iets ouds toch wat nieuws begonnen, dus pas op voor mijn vitaliteit. En tegelijk ben ik aan het oprui men geslagen. Zou dat laatste misschien iets te maken hebben met het feit dat dit mijn laatste VUTtertje is omdat ik over een paar dagen 'uitgevut' ben? Wat voor invloed de 'nieuwe levensfasezei hebben, kunt u over drie weken in deze ru briek constateren. Tot dan. VUTter

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1990 | | pagina 7