'De volgende stap is verbreding van rijksweg A28'
'Halfzacht bruggetje voldoet niet langer'
Wethouder De Jongh staat te popelen Leusden te ontsluiten
Maij-Weggen
Provincie meer dan tevreden over nieuwe aansluiting
Aansluiting op A-28
OENSDAG 21 NOVEMBER 1990
SDEN - Een glimmmende WD-wethouder van onder ande-
'erkeer en Ruimtelijke Ordening staat te trappelen van
fduld. De aansluiting ligt er, een week voor de officiële
dng, strak maar verlaten bij. „De hele ontwikkeling van
aansluiting op 's Rijks wegennet heeft mij veel te lang
oord. De druppel is ook nog eens geweest, dat de gemeente
fors deel heeft moeten bijbetalen aan de totstandkoming
de aansluiting. Het is volledig tegen mijn principes, maar
soms gebeuren dat soort zaken. Ik ben in ieder geval blij, dat
het nu allemaal rond is. Van de andere kant, ben ik ook zo
nuchter de hele toestand te relativeren: door de aansluiting
komen de mensen wellicht nog sneller in de file op de A28
terecht. Het Rijk moet niet misselijk doen over het verbreden
van de A28, de in mijn ogen meest belangrijke verkeersader
voor Nederland." Binnen de beschikbare middelen ervaart de
wethouder deze aansluiting als de meest ideale.
ieente Leusden heeft de ganse
met veel animo, de hele ont-
:eling gevolgd. De verschillen-
lethouders hebben de zaak op
roet gevolgd en gestimuleerd,
hebben met kunnen verhin-
ji dat de tijd met de aansluiting
Sep. De Jongh erkent dat: „Let
ik heb de trein voort getrok-
waar de wagons al op de rail
den. Ik heb iets af mogen ma-
dat door een ander is opgezet,
iurlijk is het fijn, dat ik nu de
afwikkeling mag meemaken".
De eerste reactie van de wethou
der op de grote dag is: „Eindelijk,
dit is werkelijk fantastisch voor de
lokale economie, het milieu en de
burger. Maar het biedt ook nieuwe
kansen voor het openbaar vervoer.
Daarnaast ben ik uitermate tevre
den met het prima inrichtingsplan,
waardoor de weg als het ware in
het groen verscholen ligt. Ook de
goede reinigingslocatie mag in dit
verband worden genoemd."
Over zijn meer directe bemoeienis
sen blijft De Jongh in de ruimte
LEUSDEN - De officiële ope
ning van de aansluiting op de
H28 is uitgebreid onderwerp
ran gesprek geweest tussen
gemeente en provincie. Een
jarenlange voorbereidingspe
riode, een gehakketak over de
geldstromen, uiteindelijk een
compromisdat vraagt toch
om een 'kopstuk", die de ope-
mngshandeling verricht.
De eerste gedachte is dan de
minister van Verkeer en Wa
terstaat, Hanja Maij-Weggen.
Daar is De Jongh kort over: „De
rijksoverheid heeft iets laten
liggen door ons te dwingen
mee te betalen. Ik sta op het
standpunt dat het rijk verant
woordelijk is voor de aanslui
tingen op haar wegennet. Door
het traineren van het njk heeft
leusden moeten meebetalen.
En daar komt bij, wij gaan toch
geen bijdrage leveren aan de
ego-tripperij van mevrouw
Maij- Weggen. "(Daarbij voor
bijgaand aan het feit, dat niet
Maij-Weggen de procedure
heeft vertraagd, maar dat dat is
gebeurd in de regeerperiode
met partijgenote mevrouw
Neehe Smit-Kroes)
Een enkele keer schiet de wet
houder even uit zijn rol: „Zijn
wij (gedeputeerde Kok en hij
zelf, red.) dan niet voldoende
kopstukken?" Maar direct
daarop relativerend: „Ach, als
wij een borrel drinken na de
operungshandeling dan rijdt
het verkeer over de aanslui
ting en dan denkt geen mens
meer van 'wie zou dit hebben
geopend?' De opening is ge
woon even het zilverpapier om
het geschenk, daar moet je
niet te lang bij stil blijven
staan.
De geldkwestie zit de wethou
der hoog: „De grote boosdoe
ner is het Rijk. Het heeft alle
maal veel te lang geduurd. Op
een gegeven moment hebben
wij gezegd, laten we er in vre
desnaam maar geld insteken,
anders komt de aansluiting er
nooit. Maar principieel blijf ik
het onjuist vinden!"
zweven. Niet hij moet oordelen, dat
moet maar een ander doen. „Door
het gereedkomen van de aanslui
ting heb ik nu wel meer tijd gekre
gen voor nieuwe dingen, waarbij
met name het openbaar vervoers
net in Leusden hoog op mijn priori
teitenlijst staat."
De rol van de wethouder in het
geheel? Waar is de hand van De
Jongh zichtbaar in het project?
„Daar denk ik nooit aan, het is wel
een fijn gevoel, dat we het voor
elkaar hebben gekregen. Voor de
goede orde, wethouder Wagenaar
heeft de basis gelegd en ik heb
slechts het stokje overgenomen. Ik
ben dus slechts verantwoordelijk
voor het voortzetten van de be
stuurlijke druk. En ook dat is be
trekkelijk eenvoudig, als bestuur
der kom je makkelijker met de
oliespuit bij de wrikpunten dan een
ambtenaar. Zo werkt het nu een
maal!"
Toevoerwegen
Een klein huivertje dringt zich bij
De Jongh op bij de gedachte aan
het gehele plan en uitwerking. „Er
is indertijd bewust niet gekozen
voor een toevoersweg met vier rij
banen. Puur uit financiële overwe
gingen, maar ik vraag mij toch af of
dat verstandig is geweest. De trein
liep al, dus ik kon dat allemaal niet
meer veranderen. Het zou mijn
keuze echter niet zijn geweest."
Toch lijkt deze stille wens van de
liberale ('liberalisme is geen poli
tiek, het is bijna een levenshou
ding') bestuurder enigszins in te
genspraak met zijn vervolgbetoog:
„De nieuwe aansluiting lijkt mij niet
verkeersaantrekkend te werken
op de binnenwegen van Leusden.
Bijvoorbeeld op het kruispunt
Maanweg-Amhemseweg, overi
gens zullen wij daar de nodige aan
passingen plegen om sluipverkeer
werkelijk te ontmoedigen. Hierbij
moet gedacht worden aan een ver
keerslicht, dat vier ronden wacht
met het op groen springen. Daar
ergert een automoblist zich groen
en geel aan, waardoor hij in het
vervolg de afslag voorbij zal] rijden.
En dat is precies onze bedoeling!
Ook zal de uitvoegstrook sterk ver
kort worden. De doorgangsroute
Middenweg-Randweg en de route
Groene Zoom-Randweg heeft de
voorkeur, de rest (dus verkeer van
af de Arnhemseweg) moet zo inge
wikkeld mogelijk worden ge
maakt."
Voor de fietsers wil De Jongh in
1992 een tunnel aanleggen onder
de Burgemeester Beaufortweg
door. „Ook dat heeft prioriteit,
voordat er gewonden gaan vallen.
Met name schooljeugd, zowel uit
Leusden als de achterliggende
dorpen als Barneveld, is een
kwetsbare groep, die deze be
scherming verdient."
De Jongh ('dit project is een hoog
tepunt en het hoogtepunt als ik over
drie weken weg zou zijn') is vol
vertrouwen over gemeente
Amersfoort. „Ik ben ervan over
tuigd, dat de aansluiting Amers
foort nog gaat volgen. Ik begrijp
Amersfoort wel, als ik door hun bril
kijk, men wacht eerst tot de totale
renovatie van de stadswijk, die te
gen de aansluiting aanligt, aan de
orde is en dan komt de aansluiting
er ook. De infrastructurele proble
men van een stad zijn nu eenmaal
groot. Amersfoort zegt nu al: eerst
openbaar vervoer-ontsluiting en
dan straks de auto."
Het openbaar vervoeraspect
spreekt de Leusdense bestuurder
erg aan. Een goed openbaar ver
voer is wezenlijk voor bijvoorbeeld
de ontwikkeling van het bedrij
venterrein De Horst. „Ik heb ge
probeerd aanzetten te geven, maar
een uiteindelijke oplossing is al
leen te bereiken in regionaal ver
band. Mijn wens is een fijnmazig
net in de hele gemeente. Ik wil
Amersfoort ervan overtuigen, dat
de bus snel naar het centrum van
de stad en het station moet rijden.
De winst in minuten, door het op
heffen van allerlei obstakels, kan
busonderneming VAD dan gebrui
ken voor extra rondjes in Leusden."
De ontwikkeling van Leusden is
een zaak, die de wethouder nauw
in het oog houdt. ("Na deze periode
wil ik graag nog één periode vol
maken') „Op voordracht van de mi
nister moeten wij eerst een ver
voersplan maken voor De Horst.
Een goede bereikbaarheid is
noodzaak, anders valt dit gebied
met te ontwikkelen, de VAD wil in
ieder geval meewerken."
In de nabije toekomst voorziet De
Jongh veel gesprekken met agra
riërs. „Ik wil goed luisteren naar
deze mensen, maar de ontwikke
ling valt natuurlijk niet tegen te hou
den. Wij zijn niet alleen verant
woordelijk voor vandaag, maar
ook voor over vijftig jaar."
Kwaliteit
Een voorstander van het visuele,
het uiterlijk van de dingen, noemt
De Jongh zichzelf, maar 'mooi hoeft
niet altijd duur te zijn'. „Wij eisen
een gouden randje van de bedrij
ven, maar ook van de gemeente.
De soberheid van tegenwoordig
vind ik in strijd met het gedrag van
de mensen. Iedereen gaat in het
buitenland de prachuge gevels en
gebouwen bewonderen, maar in
eigen dorp moet het opeens alle
maal sober en eenvoud zijn. Ik ben
van mening, dat een gouden randje
best wat geld mag kosten. Terug
kerend naar de aansluiting, daar is
een substantieel bedrag uitgetrok
ken voor het groenplan. Er is geld
besteed aan de kwaliteit. Prima! De
houd zoiets nooit tegen. Het woord
kunstwerk is hier echt op zijn
plaats."
De toegangswegen naar de aan
sluiting heeft in het verleden de
nodige hoofdbrekens gekost. „Ik
weet, dat in de tijd van de discussie
over de geluidswal mijn foto heus
met bij de mensen op het nacht
kastje heeft gestaan. Toch zal men
achteraf blij zijn, dat de wal er ligt.
Nu komt dadelijk de reconstructie
van het kruispunt Middenweg-As-
schatterweg. De bushalte wordt
verplaatst en er worden opstelstro
ken aangelegd. Een modern ver
keerslichteninstallatie moet de
doorstroom van het verhoogd ver
keersaanbod garanderen. Maar er
is -zolang ik hier zit- geen sprake
van een verbreding van de hele
Middenweg."
Wethouder De Jongh is zeer tevreden met de nieuwe aansluitmg op de A28: „Mijn liefde voor het openbaar
vervoer gaat nog verder.
„Er zitten op het moment slinger
tjes in de A28. Voor de nieuwe
njksweg is dat niet goed, dan moet
dat ook worden aangepast."
De bewegwijzering is ook min
der duur, deze is namelijk tweede
hands. „Het staal is opnieuw ge
conserveerd, over vijf jaar moet het
toch weer weg. In feite is het afge
schreven materiaal. Hier is het wel
bruikbaar. Het is niet slechter, daar
zijn de eisen te streng voor. Bij
Utrecht is er weieens een con
structie naar beneden gekomen. Ik
weet zeker dat dit niet gammel is.
Er zitten gigantische blokken beton
in de grond voor de versteviging.
Er is binnen de veiligheidsmarges
aan het geld gedacht."
Veel problemen zijn dus door de
Provincie op de lange baan ge
schoven. Toch zijn er heel vooruit
strevende bouwplannen uitge
voerd. Zo is er voor het eerst in
Nederland een bijzondere tunnel
gebouwd naar een idee uit Frank
rijk. Marcel Matière ontwikkelde
een technologie om snel, en met
niet te veel beton en staal, tunnels
te bouwen.
De tunnel voor langzaam ver
keer valt op door de ronde vorm en
de slanke wanden. De oude recht
hoekige koker is vervangen door
een sneller te plaatsen en dus weer
goedkopere Matière-tunnel.
Het is de bedoeling dat niet al
leen bestemmingsverkeer van de
koker gebruik gaat maken, maar
ook de dieren. Het wild uit de om
geving moet aan de andere kant
van de weg kunnen blijven komen.
Kok zegt: „Er is veel wildverkeer.
De corridor is breder gemaakt
voor een speciale wildbaan. Naast
de weg zijn twee stroken met
boomschors of zand. Dat is nog
onbekend, daar moet nog mee
worden geëxperimenteerd. Daar
kan het fauna overheen. De be
planting loopt tot aan de tunnel.
Bovendien worden de dieren nog
gestuurd door een scherm achter
de groenvoorziening. De stroken
hebben we voor niets kunnen aan
leggen, wegens de ronde vorm van
de geprefabriceerde tunnel. Hier
door konden we de tunnel voor
hetzelfde geld breder maken."
De weg heeft ook invloed op de
natuur. Het vergt enige aanpassing.
Behalve een tunnel voor dieren, is
er een beplantingsplan gemaakt. In
Amersfoort gaat het Essenbos wor
den aangepast. In Leusden wordt
de Liniedijk, een sterk landschap
pelijk element, verzwaard en aan
gepast. Nieuwe aanplant staat te
vens op het programma. De werk
zaamheden zijn in volle gang, in
principe kan daar de hele winter
aan worden doorgewerkt.
Een ander project, waar 'de bei
de wegenbouwers' over te spreken
zijn, is een carpoolplek. Deze stond
niet in de oorspronkelijke plannen.
„Het bevorderen van minder auto's
op de weg krijgt zo toch aandacht,"
aldus Kok. De verzamelplaats voor
auto's moet makkelijk bereikbaar
zijn vanaf de A28. Het punt komt,
vlak bij de weg, waar de kwekerij
heeft gestaan. De weg leidt naar
een opslagplaats van de gemeente.
Na een lange periode kijken Kok
en Groenhuijse terug op een span
nende tijd. Kok: „Het is mooi als iets
af is, waar je jarenlang mee bezig
bent geweest. Met name voor alle
medewerkers is het een prettig
moment. Je hebt het als het ware
gebouwd zien worden." Vooral de
nacht in maart, waarin de brug
werd dichtgemaakt, roept herinne
ringen op. Een stuk beton van vijf
endertig meter lang en vijftig ton
zwaar moest over de weg worden
vervoerd. Het verkeer kwam stil te
liggen.
„In tien minuten tijd ontstaan dan
enorme files," aldus Groenhuijse.
Een bijkomend probleem was de
mist. Het transport over de weg
werd te gevaarlijk en de blokken
gingen dwars door Amersfoort.
„Achteraf zijn het wel leuke din
gen, als alles goed is gegaan." De
werkzaamheden zijn de hele nacht
doorgegaan en voor een deel ook
nog in de nacht daarna. Technisch,
organisatorisch en wat de veilig
heid betreft is het goed gepland.
De Provincie complimenteert de
aannemer en de politie.
Redactie: Marit Roelfsema,
Stefan Steenkamp, Daan Bleuel
en Gerrit Jeuring.
Foto'sHans Verhorst en Hans
Roggen.
Lay-out: Theo van Hoek en Bert
Bos.
worden delen van de plannen voor
het wegennet naar achteren ge
schoven. Als het Rijk niet wil beta
len, houdt het op. Wij hebben daar
niet op kunnen wachten zonder
Leusden aan het lijntje te houden."
Ondanks dat de overheid min
der auto's op de weg wil hebben,
heeft de Provincie toch een ver-
keersaantrekkende maatregel ge
nomen. Kok: „Leusden is niet een al
te kleine gemeente. Ondanks het
terugdringen van het autogebruik
zijn toch goede aansluitingen no
dig. De bedrijfsterreinen kunnen
zich nu verder ontwikkelen. De
werkgelegenheid kan gaan
groeien." Kok is zeer verheugd dat
de Provincie een goed resultaat
heeft weten af te leveren. „Ik ben
er trots op, dat wij zo ver zijn geko
men. Er is lang voor gevochten. Het
ministerie van Verkeer en Water
staat heeft hier helemaal buiten ge
staan. Het project werd uiteindelijk
toch nog gered door een bijdrage
van Economische Zaken."
Leusden heeft zelf 8,5 miljoen
gulden opgebracht. De overige
kosten werden geschat op 17,7
miljoen gulden. Uiteindelijk is dat
14,5 miljoen gulden geworden. Kok
legt uit waar de meevaller vandaan
komt.
„Door de goede aanbesteding is
het goedkoper geworden dan ge
raamd. Er zijn ook kostenbespa
rende veranderingen geweest. Die
waren mogelijk door het tijdelijke
karakter van de rijksweg." Als een
besparing noemt Kok inkorting van
de afritten. De afritten waren te
gestrekt getekend en pasten met
meer tussen en in het traject met de
viaducten. Bovendien was de
BTW-verlaging een meevaller.
Groenhuijse kaïn nog iets meer
vertellen over de gunstige ontwik
kelingen. Hij staat iets dichter bij de
technische kant van het verhaal.
„De op- en afntten zijn tientallen
meters ingekort. Dat is erg prettig.
Het is natuurlijk met de meest rian
te oplossing, de afrit voldoet wel
aan de veiligheidsnorm. Er is zeker
niet gerommeld. Ten tweede is de
brug over het Valleikanaal iets min
der verbreed dan er aamvankelijk
was gepland. Er zijn nu geen
vluchtstroken op de brug."
Groenhuijse denkt dat deze con
structie tijdelijk wel acceptabel is.
USDEN - De gemeente Leusden krijgt een aansluiting op
ksweg A 28. Al met al is er twintig jaar op gewacht en
idelijk is het vrijdag zover. Mr. D.H. Kok, gedeputeerde van
gen verkeer en vervoer uit de provincie Utrecht, komt 23
vember, samen met wethouder De Jongh, de aansluiting
lenen. Nog niet alle problemen lijken overwonnen, maar
asden kan voorlopig vooruit. Een gesprek met de Gedepu-
rde Kok en het hoofd afdeling wegenbouw, Ir. J.R. Groen-
ijse.
Het bouwen van een aansluiting
een moeilijke taak. Eigenlijk
imt de provincie niet gauw zo'n
k op zich. Het is niet ons dage-
3 werk, maar het was zeker een
laging," zegt Groenhuijse. Het
rk is hem zeker bevallen: „Ik
blij dat het zo goed is afgelo-
Er zijn geen kosten overschre-
a, er zijn geen ongelukken ge-
urd en de oplevering is precies
de maand zoals beraamd, on-
nks de vertragingen bij de aan-
ig."
jgenlijk is een grote opdracht
deze, met viaduct en al, een klus
Rijkswaterstaat. Deze had
liter geen geld over voor de ge-
iente Leusden. In 1985 heeft mi-
Eter Smit-Kroes ooit vijf miljoen
den toegezegd voor de aanslui-
g. Dit bedrag werd echter inge-
kken, nadat Amersfoort proble-
en gaf. Het bleek namelijk dat de
ksweg breder moest worden,
t viaduct over de Heiligeriber-
rv/eg was daarvoor te smal en
moeten verdwijnen. Amers-
Mt was daar absoluut tegen, om-
tde verkeersdruk op de binnen-
ad te groot zou worden. En zo zag
itsden de ontsluiting in rook op-
an
Leusden, had Amersfoort een aan
sluiting kunnen krijgen. Dat feest is
echter niet door gegaan om de
voor hen moverende redenen.
Amersfoort wil haar grondgebied
niet aansluiten op de rijksweg. „Het
verkeer van de rijksweg naar
Amersfoort gaat via te verbeteren
wegen. Maar een nieuwe aanslui
ting paste niet in hun verkeersplan.
Er is nu geen rechtstreekse verbin
ding met de stad en dat vmden wij
wel jammer," aldus Kok. De aan
sluiting zou precies vallen tussen
de afslagen Arnhemseweg en Ho-
geweg.
Als Amersfoort alsnog van ge
dachte verandert, is het eenvoudig
aan te leggen. Kok: „Amersfoort is
momenteel in overleg. Wij sluiten
niet uit dat er over een paar jaar
toch een ontsluiting komt. Ook dat
is tegen de laagste kosten moge
lijk, zo'n vijf miljoen gulden. Mis-
chien zou er wel wat zijn bespaard
als dat meteen was gebeurd. Maar
er is niet veel verspild, het is dan
alleen nog een kwestie van aantak
ken. Het belangrijkste is dat Leus
den nu een oplossing heeft."
Verbreding
In de jaren '70 begon Leusden al
et plannen voor een goede weg.
i' liep mis door het geldgebrek.
Dk vindt het zeer terecht, dat de
ovmcie Leusden toch heeft ge-
'Ipen, ondanks de onwilligheid
to het Rijk. „Met het huidige aan-
1 inwoners en bedrijfsterreinen is
Et volstrekt juist dat Leusden een
tsoenlijke aansluiting heeft ge-
tegen De huidige toegangswe-
en voldoen niet. Het zijn kleine
egen en dan nog zo'n halfzacht
tuggetje."
Gemeente Amersfoort lag twin-
9 jaar geleden dwars. Nog steeds
erkt deze gemeente niet echt
"ee. Gelijk met de aansluiting op
Een ander probleem is, dat de
situatie toch ook weer tijdelijk is.
Het is de bedoeling, dat de A28
gaat worden verbreed. Er komen
twee maal drie rijstroken, of zelfs
twee maal vier banen. Groenhuijse
weet best, dat het goedkoper in
één keer had gekund.
„De verbreding is binnen vijf tot
tien jaar een feit. Er liggen al stro
ken gras, waar zo op kan worden
voortgebouwd. Als de A28 breder
wordt, dan moet het viaduct van de
Heiligerbergerweg toch verdwij
nen. Het wachten is op Rijkswater
staat voor de financiën. De op- en
afntten moeten dan ook weer wor
den gewijzigd. Op het moment
Gedeputeerde Kok: „Ik ben er trots op, dat wij zo ver zijn gekomen.
