Leusden blij met aansluiting,
maar hoe zit het met de bus?
Afslag Leusden:
't einde van een
lijdensweg
Aansluiting op A-28
LEUSDEN - Jarenlang bleef Leas
den verstoken van een eigen aan
sluiting op de A 28. Veel Leusde-
naren staan 's ochtends en 's
avonds op de Lockhorsterweg of
op de Hessenweg in de file. Dat
vrijdag die aansluiting dan ein
delijk geopend wordt, zal voor al
die mensen, die nu nog in een
zeer traag tempo zich in en uit
Leusden moeten 'wurmen' een
vooruitgang zijn. Toch zijn er
geen uitgesproken juichende
reacties te noteren van de Leus-
dense weggebruikers.
Een kleine telefonische steekproef
levert het beeld op van mensen die
wel positief staan tegenover de
nieuwe voorziening, maar met de
aansluiting is Leusden er nog lang
niet. Praten over het verkeer in
Leusden leidt onvermijdelijk tot
opmerkingen over het slechte
openbare vervoer in de gemeente.
Iets wat veel Leusdenaren ken
nelijk hoog zit, ook de mensen die
regelmatig in de auto zitten en na
vrijdag eigenlijk geen reden tot
klagen meer zouden moeten heb
ben. Maar het milieu laat ook veel
Leusdenaren met onberoerd. In de
reacties op de vraag hoe men over
de aansluiting denkt, klinkt door
dat Leusden misschien wel blij mag
zijn met de nieuwe voorziening,
maar dat men net zo lief met de bus
gaat.
„Het lijkt me een stuk korter,"
zegt mevrouw Companjen over de
nieuwe aansluiting. Zij en haar man
gaan uitsluitend met de auto als zij
ergens buiten Leusden moeten zijn.
Zij rijden dan via de Lockhorster
weg of over Stoutenburg. „Mooie
routes," zegt zij daarover, „maar wij
rijden altijd buiten de spitsuren.
Hoe het daar is in de ochtend- en
avonduren weten we eigenlijk niet.
Ik denk dat het een behoorlijk ob
stakel is als je elke dag daar m de
file moet staan."
De heer en mevrouw Companjen
wonen 13 jaar in Leusden in de wijk
De Wetering. Van het openbaar
vervoer maken zij geen gebruik.
Niet alleen omdat sinds vorig jaar
de bussen niet meer door deze wijk
rijden, maar omdat zij in het alge
meen ontevreden zijn over de
Leusdense openbaar vervoervoor-
zierungen. „Het duurt uren voordat
je met de bus ergens bent," is de
ervaring van het echtpaar.
De heer Besseling heeft een koe
riersdienst en rijdt veel tussen
Amersfoort en Leusden. Op het
moment dat hij gebeld wordt, staat
hij bij een klant op de Kleine Kop
pel in Amersfoort en beantwoordt
de vragen door de autotelefoon.
Als koerier zit hij uiteraard veel op
de weg en rijdt per jaar ruim
200.000 kilometer. Hij is dus zeer
gebaat bij goede verkeersverbin
dingen. Dat de snelweg voor hem
vanuit Leusden tot nu toe minder
goed te bereiken was, blijkt wel uit
het feit dat hij kortgeleden verhuisd
is van de Salamander in de wijk
Langenbeek naar de Hogeweg in
Amersfoort.
Dat is vlakbij de rijksweg. „Toen
ik nog in Leusden zat en ik naar
Amsterdam moest, ging ik meestal
over Stoutenburg," zegt hij. „Moest
ik naar Den Haag, dan ging ik over
Leusden-Zuid en verder over de
Arrihemseweg. De Lockhorster
weg nam ik nooit, want dan zit ik
met de stoplichten. Daar heb je op
de Amhemseweg veel minder last
van. Maar als de Leusdense aan
sluiting open is zal ik daar zeker
gebruik van maken."
Mevrouw Wolff is ook positief
over de nieuwe aansluiting. „Ik
denk dat heel werkend Leusden
van de meuwe verbinding gebruik
7?' maken," zegt zij. Haar man, die
vertegenwoordiger is in ieder ge
val wel. „Hoewel hij meestal buiten
de spitsuren naar zijn werk gaat,"
vertelt zij. Zelf werkte zij enige tijd
in Amersfoort en ook zij is erg onte
vreden over de mogelijkheden om
met het openbaar vervoer naar de
buurgemeente te gaan. „Vooral nu
de bus niet meer door de Wetering
njdt," zegt ze.
„Ik heb zelf de mogelijkheid om
met de auto te gaan, maar ik denk
dat het voor mensen zonder eigen
vervoer zeker een probleem is.
Leusden is wat dat betreft een ach
tergestelde gemeente," is de erva
ring die zij heeft in de 3,5 jaar dat zij
er woont. Zij heeft een eigen auto
en denkt dat zij door de nieuwe
aansluiting eerder in Amersfoort is
dan nu."
Bewoners van de Middenweg en
de Asschatterweg zijn minder ge-
lukkkig met de nieuwe voorzie
ning. Als de aansluiting open is, zal
het verkeer dat daar naar toe gaat,
voor een belangrijk deel over deze
wegen gaan. De verwachting is dat
er per etmaal 18 tot 20 duizend
auto's via Middenweg/Aschatter-
weg en Randweg naar de A 28
rijden. Dat betekent dus flinke ge-
luishinder. Een van omwonenden
denkt dat het daarom niet meer zo
prettig zal zijn om op een zonnige
middag in de min te zitten. „Op de
Randweg is nu een geluidswal aan
gelegd, maar bij ons komt geen
enkele voorziening om de geluids
overlast tegen te gaan," zegt ze.
Het slechte openbare vervoer in
Leusden komt in alle gesprekken
over de aansluiting weer terug.
Voor veel mensen een reden om
zich m en buiten de gemeente
vooral met de auto te verplaatsen.
Ook mevrouw Veken uit de wijk
Het Claeverenblad beklaagt zich
over de slechte busverbinding. Zij
verplaatst zich meestal met de auto,
maar als zij naar de oogarts moet,
gaat zij met de bus. „Ik krijg dan
oogdruppels en dan kan ik niet met
de auto. Maar de bus gaat maar één
keer per uur. Het is daarom niet zo
vreemd dat mensen liever de auto
pakken, en omdat de bussen leeg
zijn, is dat weer een reden voor de
VAD om minder vaak te rijden."
Zij verwacht van de ingebruikna
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1990
mengt. Minister Smit-Kroes zegt
een financiële bijdrage van 5 mil
joen gulden toe voor de aanleg
van de aansluiting. Dat is in fe
bruari 1985. Leusden, dat inmid
dels ongeduldig begint te wor
den, stuurt een verheugde brief
naar de minister, waarin het zegt
zeer erkentelijk te zijn voor de toe
zegging. ,,U hebt daarmee de
spoedige realisering van de aan
sluiting een belangrijke stap dich
terbij gebracht."
De vreugde blijkt echter van korte
duur, want er zit bij de toezegging
van de minister nog een addertje
onder het gras. Rijkswaterstaat
heeft namelijk plannen om de A28
te zijner tijd (tussen 1990 en 1995)
te verbreden van 2 naar 3 rijstro
ken per rijrichting. Het viaduct bij
de Heiligenbergerweg is echter
te smal voor een dergelijke ver
breding. Deze overgang over de
A28 zal daarom gesloopt moeten
worden en vervangen De aanleg
van de aansluiting is een mooie
kans om een dergelijk kunstwerk
te realiseren. De minister is bereid
om in dit kader een financiële bij
drage te leveren voor de aanslui
ting. Maar dan moet de aansluiting
wel binnen de grenzen van
Amersfoort worden doorgetrok
ken, omdat het autoverkeer dan
niet meer via de Heiligenberger-
weg naar Amersfoort of Leusden
kan.
Deze gemeente is echter met en
thousiast te krijgen voor de plan
nen. Amersfoort laat een studie
verrichten door professor Hakke-
steeg van de Technische Universi
teit van Delft, waaruit blijkt dat een
doortrekking van de aansluiting
op de Heiligenbergerweg onge
wenst is. Er zal daardoor een te
grote druk ontstaan op de binnen
stad en dat strookt niet met de
plannen die Amersfoort heeft voor
dat gebied. Dat is voor minister
Smit-Kroes aanleiding om de toe
gezegde bijdrage terug te trek
ken.
Leusden kon niet langer meer
wachten en besloot om het fonds
bovenwijkse voorzieningen aan te
spreken voor een bedrag van
ruim 8,5 miljoen. Het ongeduld
van de gemeente is niet alleen te
verklaren uit het lange wachten,
aar heeft ook te maken met de na
derende voltooiing van het bedrij
venterrein van 't Ruige Veld en de
start van de ontwikkeling van het
bedrijventerrein De Horst. De aan
sluiting is eindelijk klaar. Dan
komt er een einde aan een 'lij
densweg' die bijna 20 jaar in be
slag heeft genomen.
De verwachte groei van Leusden
kwam er niet en het inwonertal
bleef steken op het huidige aantal
van ruim 27.000. Dat zal volgens de
prognoses hooguit nog kunnen
doorgroeien tot 30.000.
Toch kan het schrappen van we
gen niet ongestraft gebeuren. De
provinciale ambtenaar mr. D.H.
Kok rapporteert in 1987 aan de
Provinciale Staten van Utrecht. „In
verband met de forse stedelijke
ontwikkeling van de gemeente
Leusden en de bij deze ontwikke
ling achtergebleven infrastructuur
is een situatie ontstaan, die zowel
verkeerskundig als uit een oog
punt van verkeersveiligheid
Een delegatie van raadsleden ging naar minister Neelie Smit-Kroes van Verkeer en Waterstaat om haar van de
noodzaak van de aansluiting te overtuigen.
me van de aanlsuitmg dat het op de
route, die zij nu neemt een stuk
rustiger zal worden. „Meestal ga ik
via de Noorderinslag en de Heili-
gerbergerweg naar Amersfoort.
Als de aansluiting open is, zullen
veel mensen via de Randweg naar
de snelweg gaan. Het zal waar
schijnlijk op de Noorderinslag veel
minder druk worden." Voor haar
maakt het niet zoveel uit. „Ik woon
in de wijk Het Claeverenblad. Dat
ligt m het zuidelijk deel van Leus
den, dus ik zal niet zo gauw die kant
opgaan."
De rijkspolitie kijkt nog met eni
ge reserve naar de nieuwe aanslui
ting op de A-28. Het is, volgens
opperwachtmeester De Boer, nog
maar de vraag of de op- en afrit
naar de snelweg niet geheel eigen
problemen gaat oproepen. De
Boer: „We hopen dat de doorstro
ming straks beter gaat worden. En
m de bestaande situatie kan het
alleen maar een verbetering bete
kenen."
„Het is alleen afwachten hoe er
straks gebruik gemaakt gaat wor
den van de nieuwe aansluit mg. Het
is bijvoorbeeld niet denkbeeldig
dat een deel van het doorgaande
verkeer, dat nu van de Arnhemse-
weg gebruik maakt om de A-28 op
te komen, straks door Leusden
gaat. De afwikkeling van het ver
keer op het kruispunt de Herten-
kop leidt nu tot problemen en ver
tragingen, waardoor de doorgaan
de automobilist weieens de slui
proute via de Maanweg zou kunnen
kiezen."
„Voor de inwoners van Leusden
zelf is de aansluiting natuurlijk al
leen maar positief en zal ongetwij
feld een verbetering betekenen.
Zeker ook omdat juist aan die kant
van Leusden de belangrijkste con
centratie van industriële activiteit is
geprojecteerd. Maar nogmaals, de
ervaring zal moeten leren hoe de
automobilist straks van de aanslui
ting gebruik gaat maken."
Een werktekening van de provincie over de nieuwe aansluiting. Op het oog een vrij simpel weggetje, blijkt een aanzienlijke voorbereiding te vergen.
|PROJEKTNR ei6~
PROVINCIALE WATERSTAAT VAN UTRECHT
BLADEN
BLAD
"m
LEUSDEN - De aansluiting
van Leusden op de A28 zal
vrijdag officieel in gebruik
worden genomen. Dat bete
kent ook dat er een einde
komt aan een lange periode
van plannenmakerij en touw
trekkerij, waarbij nogal wat
varianten de revue passeer
den. Daarbij waren niet alle
betrokken partijen even
overtuigd van de noodzaak
van de aansluiting, die uit
eindelijk Leusden zal moeten
ontsluiten en de belasting
van het verkeer op de hui
dige aansluitingen (Herten-
kop en Hogeweg) zal moeten
verkleinen.
Dat het allemaal zo lang zou
duren - eind jaren zeventig
ging men ervan uit dat de
aansluiting in 1981 klaar zou
zijn - hadden de plannenma
kers van het eerste uur nooit
kunnen bedenken. Maar die
gingen er nog van uit dat
Leusden bijna tweemaal gro
ter zou worden dan nu het ge
val is en dat het daarom no
dig was het Leusdense we
gennet op te nemen in het
provinciale verkeersplan.
Er was voorzien in twee ver
bindingen met de regio: de
T10 (Amersfoort-Achterveld)
en de TH (Leusden-Hoevela
ken) en een Gordelweg, die
de gemeente moest verbin
den met Amersfoort en de
rijksweg. Een kleinere groei
van Leusden en andere op
vattingen over ruimtelijke
Uit het archief komt een kaartje te
voorschijn uit 1968, waarop het
Leusdense wegennet van dat mo
ment is getekend. Het kaartje
geeft het provinciale wegenplan
1968 weer, voor zover dat betrek
king heeft op Leusden. Drie din
gen vallen op. Dat is de lijn die
getekend is tussen Amersfoort en
Achterveld, de verbinding tussen
Leusden en Hoevelaken en de
halve parabool in de zuidwest
hoek tussen Amersfoort en Leus
den. Verbindingen die men nu te
vergeefs zal zoeken, want de plan
nen voor deze wegen zijn niet ver
der gekomen dan de tekentafel.
ordening en milieu zorgden
ervoor dat deze plannen rijp
werden voor de prullenbak.
Over bleef de aansluiting die
dus vrijdag wordt geopend.
Maar de totstandkoming
daarvan ging niet zonder
slag of stoot. Want buurge
meente Amersfoort zat niet
zo te springen om een aan
sluiting direct ten noordoos
ten van het viaduct van de
Heiligenbergerweg, terwijl
de nu demissionaire minister
van Verkeer en Waterstaat,
Neelie Smit-Kroes, haar ei
gen plan trok en Leusden blij
maakte met een financiële
toezegging, die later een
'dode mus' bleek te zijn.
De redactie nam enkele ar
chiefstukken door en recon
strueerde een deel van het
verhaal over de plannen die
Leusden op een royale ma
nier had moeten verbinden
met het rijks- en provinciale
wegennet. Uiteindelijk bleek
het de geschiedenis te zijn
van de 'lijdensweg' van de
totstandkoming van de aan
sluiting. Deze krijgt de vorm
van wat in Rijkswaterstaat
jargon de halve Haarlemmer
meer wordt genoemd. Want
dat was ook nog enige tijd on
derwerp van discussie.
Moest er een klaverblad- of
een Haarlemmermeercon
structie komen. Er werd uit
eindelijk gekozen voor het
laatste. Daarbij is het nog on
zeker wanneer deze hele
maal voltooid zal zijn.
onaanvaardbaar is." Daarvoor
meldt de afdeling planstudies van
Rijkswaterstaat al in 1979 dat ver
meden moest worden dat de
Lockhorsterweg en de Bameveld-
seweg, waar de Amhemseweg
respectievelijk de Hogeweg aan
sluiten op de A28, worden overbe
last. „Bovendien is de capaciteit
van deze aansluitingen ook na ver
groting te gering om al het ver
keer vanuit Leusden te blijven ver
werken," zo wordt gemeld. „Voor
dit verkeer is direct ten noordoos
ten van de Heiligenbergerweg,
op dezelfde plaats als de aanslui
ting op de rondweg Amersfoort
van de Gordelweg vanuit Leus
den, in de nieuwe plannen een
nieuwe alzijdige aansluiting ont
worpen," zo staat in het rapport.
Het uitgebreide wegennet dat
eerst gepland was, wordt hiermee
gereduceerd tot één enkele aan
sluiting.
Gezien de huidige en te verwach
ten omvang van het Leusdense
verkeer lijkt dat een realistischer
benadering, maar uiteindelijk zou
blijken dat de aanleg van de aan
sluiting en daarmee de oplossing
van de verkeersproblemen langer
op zich laten wachten dan de opti
mistische plannenmakers hadden
gedacht. Op 16 september 1976
kopt de Leusder Krant: „Aanslui
ting Rijksweg 28 via de Noorder
randweg in 1981?" De verslagge
ver citeert uit een notitie van het
gemeentebestuur, waarin deze
zegt goede hoop te hebben dat
omstreeks 1981 de voor Leusden
uiterst belangrijke aansluiting ge
realiseerd kan worden. Daarvoor
moeten de Groene Zoom en de
Middenweg worden aangelegd.
De zaak wordt nog ingewikkeld
als het ministerie van Verkeer en
Waterstaat zich in de affaire
TERT WEG T11 LEUSDEN
SITUATIE SCHAAL 1 1500
Projekt 478 is voltooid; de tertiaire weg Tl 1 Leusden - Amersfoort is gereed het verkeer te ontvangen.
.AMERSFOORT
GEW
