Veel animo voor hulp asielzoekers
I leusder krant
Winters sfeertje
Open deur bij Latent Talent
Ded bezochte informatie-avond over vrijwilligers voor Vluchtelingenwerk
WOENSDAG 30 JANUARI 1991
OOQAAK5
weer van de laatste tijd af. In
de komende nacht moet op
lichte vorst worden gere
kend. Morgen zijn er opkla
ringen, afgewisseld door
wolkenvelden. De zon kan
iets aan het sombere imago
van de laatste decade doen,
want veel meer dan twee uur
hebben we van de warmte
bron in dat tijdvak tot giste
ren niet kunnen profiteren.
De temperatuur schommelt
overdag dichtbij nul graden.
Het weer van dit moment
verschilt wel erg veel met
dat van verleden jaar. Janua
ri ontpopte zich in 1990 als
een complete hersftmaand
met de ene na de andere
storm, resulterend in de or
kaan van de 25e. Vooral aan
de flora werd een enorme ra
vage aangericht. De thermo
meter gaf voortdurend voor
jaarsachtige uitspattingen te
zien.
De Duitse meteoroloog Wolf
gang Roder heeft zijn ver
wachting uitgesproken voor
de komende februari en
maartmaand. Vergelijkings
jaren met 1991 tot nu toe ga
ven in de regel een verhoog
de luchtdruktendens boven
grote delen van Europa.
Maar een herhaling van fe
bruari 1956, met hogedruk
boven Scandinavië en stren
ge kou, acht hij niet waar
schijnlijk. Daarvoor deugt de
voorgeschiedenis van deze
winter niet. Roder voorziet,
bij beneden normale neer
slag, een iets te zachte fe
bruari- en maartmaand. Nu
maar eens kijken of hij weer
gelijk krijgt.
Vluchtelingenwerk is een
organisatie, ontstaan uit ker-
c^celijke en maatschappelijke
lulpverleningsorganisaties,
lie zich inzet voor uitgeno
digde vluchtelingen, asiel
zoekers en voormalige asiel
zoeker*. De eerste groep
3rhichtelingen zijn op uitnodi-
van de Nederlandse
iaat naar Nederland geko-
nen. Zij hebben reeds de A-
"flatus en hoeven geen juridi-
•che procedure te doorlopen.
^>e laatste groep is binnenge-
comen als asielzoeker en zijn
jk loor de overheid als vluch
teling erkend. Met deze twee
L troepen zullen de vrijwilli-
'P "reis van de asielzoekerscen-
rd vta (AZC) niet te maken krij-
ren; alleen met asielszoe-
1 'teers. Wat zijn dat nu precies?
naan^V'
>0 u. Asielzoekers zijn mensen
p de ie zeggen te vallen onder de
ne efinitie vluchteling Cie-
ïand die afkomstig is uit een
rad, waarin hij gegronde re-
nen heeft te vrezen voor ver-
^®olging wegens godsdiensti
ge of politiek overtuiging of
nationaliteit, danwel wegens
het behoren tot een bepaald
ras of tot een bepaalde so
ciale groep'). Het is echter
nog niet zeker of zij in ons
land erkend en toegelaten
zullen worden als vluchte
ling c.q. asielgerechtigde. Zij
zullen daarvoor eerst een ju
ridische procedure moeten
doorlopen. Tot zolang is hun
juridische status die van een
asielzoeker.
Op 1 november 1987 heeft
het ministerie van WVC de
Regeling Opvang Asielzoe
kers (ROA) uitgevaardigd.
De aanleiding was de grote
toename van mensen die
asiel aanvroegen in ons land.
Dit leidde vooral in de grote
steden tot onverantwoorde
situaties. Onvoldoende op
vang en begeleiding waren
aan de orde van de dag. De
ROA is bedoeld om asielzoe
kers
te spreiden, zodat een meer
humane opvang kan worden
gerealiseerd. De asielzoe
kers komen in de meeste ge
vallen in een AZC tercht (zo
als dat binnenkort in Leus
den het geval zal zijn). De
eerste opvang en begelei
ding behoort tot de taken van
het AZC zelf. De Vluchtelin-
genWerkgroep zal zich, in
nauwe samenwerking met
het Bureau voor Rechtshulp,
bezighouden met de rechts
bescherming van de asiel
zoeker.
De eerste taak van de
Werkgroep is het geven van
voorlichting aan de nieuwe
asielzoekers. Eén van de be
langrijkste taken is, indien
de asielzoeker dat wenst, het
voorbereiden van een *Nader
Gehoor*. Een contactambte
naar van het ministerie van
Justitie houdt een interw-
view met de asielzoeker (dat
is het Nader Gehoor). Bij dit
gesprek komen onder andere
het vluchtmotief en de reis
route aan de orde. Op basis
van een verslag van dit ge
sprek wordt uiteindelijk be
slist of de asielzoeker in aan
merking komt voor de status
van vluchteling. Het is dan
ook belangrijk dat de asiel
zoeker goed wordt voorbe
reid op dit gesprek. De vrij
williger zal trachten de asiel
zoeker zijn zaken op een rij
tje te laten zetten en het be
lang van het Nader Gehoor
toe te lichten.
De vrijwilliger van van
Vluchtelingenwerk kan op
verzoek van de asielzoeker
het Nader Gehoor bijwonen;
dit ter controle en ondersteu
ning van de asielzoeker.
Daarna zal het verslag sa
men met de asielzoeker wor
den nagekeken. Evnetuele
correcties en/of aanvullin
gen kunnen dan alsnog naar
het mimisterie van Justitie
worden toegestuurd, zodat
die nog meegewogen kunnen
worden bij de uiteindelijke
beslissing.
Voor vrijwilligers die zich
willen aanmelden het vol
gende:
Voor de Vluchtelingen-
Werkgroep zijn mensen no
dig, die hierin vrije tijd wil
len steken en beschikken
over inzet, sociale bewogen
heid, idealisme en realiteits
zin. Zij die zich aanmelden
worden door het Bureau
Rechtsbescherming AZC's
worden uitgenodigd voor een
nadere kennismaking. Hierin
komen motivatie, verwach
tingen en wijze van benade
ren van asielzoekers en hun
problematiek naar voren.
Daarnaast verzorgt het bu
reau de inhoudelijk en orga
nisatorische opbouw van de
groep, alsmede scholing,
training en verdere begelei
ding van de vrijwilligers.
Deze moeten rekenen op een
of twee dagen dagdelen per
week werk voor de Werk
groep.
Men kan zich nog telefo
nisch opgeven bij Maria
Opgelder, telefoon 030 -
890111.
inval
e sp£^
loert
urgs-:
inbeniraari sukkelt droog en in
p een winters sfeertje naar het
ut vonde. De meeste neerslag
g weiel in de eerste tien dagen
spetn de maand. Wat opvalt is,
aie wit er wederom geen
n. Mteeuwdek heeft gelegen.
>da ob laatste jaren is het met de
had eeepret in de loumaand hui-
cenben met de 6neeuwmuts op.
witte wereld, die dagen-
ng en in sommige winters
A-l- in allure zelfs wekenlang
>m, aanzicht sierde, is ver
d vaorleden tijd. Sedert de stren-
murc* kwakkelwinter van 1979
van teft de natuur niet veel be-
ra Giverends meer laten zien. In
roen eerste maand van dat jaar
»ekte de Bilt 18 dagen met
Chaflieeuw. Tijdens het koude
izoen van 1986, waarin ook
de Friese Monstertocht werd
verreden, zagen de weilan
den bruin van de droogte. Het
enige poolachtige landschap
dat de weergoden ons kort
geleden voorschotelde was
tijdens de ijzelramp van
maart 1987 in noordelijk Ne
derland. Naast het ontberen
van een wit tapijt, moeten we
ook al geruime tijd een hard
nekkig hogedrokgebied bo
ven Scandinavië missen. Zo
dra de druk op het vasteland
van Europa stijgt, worden de
tenten vrijwel voortdurend
opgeslagen of boven de Brit
se Eilanden of boven het mid
den van Europa. Ook nu gaat
het taaie hogedrukgebied op
reis in de richting van West
Rusland. Zeer koude lucht,
die achter een depressie bo
ven Oost Europa naar het
zuiden uitstroomt gaat daar
door onze neus voorbij en
wordt op transport gezet
naar de Zwarte Zee. Zou het
hogedruksysteem nu eens de
ankers uitwerpen boven
Noorwegen of Finland, dan
kon het licht voor de schaat
sers snel op groen springen.
Maar die ontwikkeling is
niet waarschijnlijk. Wel zal
het kwik langzaam een da
lende tendens te zien geven.
De stroming wordt meer
zuidoostelijk en zal in de
tweede weekhelft iets aan
trekken als een depressie in
de richting van Spanje
koerst. Eindelijk raken we
dan van het mistroostige
Dodaars
De dodaars komt praktisch in
heel Europa voor; in het mid
den en oosten als trekvogel,
vanwaar ze meestal in de
winter vertrekken naar het
zuidwesten, in het zuiden en
westen is het een doortrekker
en standvogel. De paren blij
ven bij elkaar, meestal ook in
de winter. Ze komen gewoon
lijk in maart of april bij hun
broedplaats, die rich in alle
mogelijke watergebieden
kan bevinden.
Over het algemeen rijn ze te
vinden in kleine watertjes,
maar ook op grotere open
meren, mits daar ondiepe
stukken met veel waterplan
ten voorkomen. Een belang
rijke factor lijkt een rijke oe
verbegroeiing te rijn, zowel
onder water als langs de ran
den. In Amersfoort broeden
ze zelfs in de stadsvijvers. In
de broedtijd rijn ze zeer
schuw en krijgt men ze vanaf
de wal niet gemakkelijk te
zien. Het geluid dat door de
beide partners gemaakt
wordt is een langgerekte tril
ler. Het mannetje is erg
agressief en weet zelfs gro
tere vogels uit het nestgebied
te weren.
Mannetje en vrouwtje bou
wen samen het nest dat niet
veel meer is dan een hoop
rottende waterplanten, ver
borgen in een dichte vegeta
tie in ondiep water. De 4-6
eieren rijn eerst wit, later
bruin en worden door beide
ouders in ongeveer drie we
ken uitgebroed. De broedtijd
is zeer variabel en loopt
vanaf april tot in augustus.
Een enkele maal worden
twee broedsels per seizoen
grootgebracht.
Na het uitkomen gaat de ver
zorging van de jongen nog
twee maanden door. Wan
neer gevaar dreigt, duiken
de volwassen vogels met een
geweldige kracht in het wa
ter, zodat de vijand een hele
boel water over zich heen
krijgt. De dodaars verlaat het
nestgebied tussen augustus
en oktober. Ze vangen hun
voedsel; insekten, weekdie
ren, schaaldieren, wormen
en kleine vissen, waaronder
veel tiendoornige ste
kelbaarsjes, onder water. In
rijn prachtkleed heeft hij een
kastanjebruine hals en een
groengele vlek bij de snavel-
hoek, terwijl hij in de winter
grijsbruin is met een witte
onderkant.
In de achttiende eeuw, toen
er nog geen geweerpatronen
bestonden, werd de gelooide
huid van de dodaars door de
jagers gebruikt voor het op
bergen van hagel voor hun
jachtgeweren. Vandaar dat
in sommige delen van het
land ze ook wel hagelzakjes
worden genoemd. Opvallend
bij de vogel is het ontbreken
van staartpennen. Er wordt
wel beweerd dat daar rijn
naam aan is ontleend. Die
zou dan dot-aars rijn. Ver
taald in tegenwoordig Neder
lands: Pluim-gatje.
G. van Leeuwen
weer verlaat. Je legt als vrijwilliger
je contacten, je brengt iets op gang
en dat wordt op een gegeven mo
ment weer verbroken. Daar moet je
tegen kunnen. Nu is het wel zo dat
in elke AZC twee juristen van het
Bureau voor Rechtshulp nauw sa
menwerken met de vrijwilligers.
Dus alle verantwoordelijkheid rust
niet op de schouders van de Werk
groep. Bovendien is er nog de on
dersteuning van de advocaat, die
de asielzoeker voor de procedure
krijgt toegewezen."
Twijfel
Een vrouw in de zaal, die nog
hevig twijfelt of zij zich zal aanmel
den als vrijwilliger, vraagt zich of zij
het wel zou kunnen. De hoge eisen,
de betrokkenheid en het afstand
kunnen houden. Zij zou graag met
een ervaren vrijwilliger willen pra
ten. Opgelder is zelf zes jaar gele
den als vrijwilliger begonnen en
kan dus wel uitleggen hoe zo ie
mand zich voelt.
„Een zakelijke instelling in nodig
voor het afstand kunnen houden
van bijzaken, want asielzoekers
vragen vaak meer. Het lenen van
geld komt regelmatig voor. Dan
moet je 'nee' kunnen zeggen. Als
vrijwilliger moet het zuiver juri
disch kunnen blijven zien. Je moet
het gescheiden kunnen houden
van je betrokkenheid en je gevoe
lens."
„Dat lijkt me nu juist zo moeilijk.
Maar dat is iets waar je toch zelf uit
moet zien te komen," zegt de nog
twijfelende vrouw.
Opgelder houdt haar gehoor,
met opvallend veel mensen uit
Leusden, echter voor dat er ook
positieve punten aan het vrijwilli
gerswerk zitten. „Het is verrijking
door de contacten met mensen van
een andere cultuur en het verruimt
je horizon. Je ontmoet mensen die
je waarschijnlijk nooit zou hebben
ontmoet."
Aanmelden
Opgelder zei dat ze uit was ge
gaan van zo'n 15 vrijwilligers. Zij
was dan ook blij verrast dat zich in
de pauze al 21 mensen hadden aan
gemeld. Ook na afloop meldde zich
nog een aantal mensen. Op de
vraag of het nu nog wel zin heeft om
je als vrijwilliger aan te melden,
antwoordde de consulente: „Aan
melding is ten alle tijden mogelijk.
Niet iedereen zal na de oriëntatie-
gesprekken doorgaan. Bovendien
kan de Stichting Vluchtelingen
werk in Amersfoort nog vrijwilli
gers gebruiken. Deze Stichting
zorgt namelijk voor de begeleiding
van asielzoekers, die een A-status
hebben. Amersfoort is ook een
ROA-gemeente (zie kader)."
Volgens Opgelder is het de be
doeling dat de Vluchtelingen
Werkgroep op zeer korte termijn
in Amersfoort met haar werkzaam
heden zal kunnen beginnen. De
groep zal na de sluiting van het
AZC in Amersfoort haar werk
voortzetten m het Asielzoekers
centrum Kamp Waterloo in Leus
den. „Er staat wel enige druk ach
ter. We willen ook proberen zo snel
mogelijk te starten, maar het is be
langrijk dat de groep de voorberei
ding kan behappen. De kwaliteit
staat voorop."
LEUSDEN - Latent Talent, de organisatie van allerlei cursussen hield het weekend open huis in Groot Krakhorst
aan de Boldenkhof. OP een ongedwongen wijze was het mogehjk voor belangstellenden een kijkje te komen
nemen en een uitleg te krijgen over de vele mogehjkheden. De aangeboden cursussen lopen uiteen van talen tot
toneel. Naast de expressievakken staat bijvoorbeeld ook koken op het programma. Hoewel Latent Talent bij de
meeste mensen bekend is, bleek de belangstellmg voor de open dag toch -opnieuw- weer groot te zijn.
t ter
oera.
ip we
n ied#
minj
e get J!
taano -
imen
Burt
aget
tegc
Ic ind
JSW
tir
(ERSFOORT - Reeds in de pauze hadden zich 21 vrijwilli-
3 opgegeven als kandidaat om asielzoekers juridische bij-
Je jdte geven. Ruim vijftig belangstellenden waren naar kerk-
1 ouw De Brug gekomen voor de informatie-avond van
^chtelingenwerk. Zoals bekend zitten in Amersfoort al zo'n
thonderd asielzoekers in het voormalige huis van bewaring
de de Berg. Op 1 april zal in Leusden, op Kamp Waterloo, een
ïlszoekerscentrum worden geopend. Asielzoekers verblij-
daar in afwachting van hun verzoek om als vluchteling te
;Cardon erkend. De avond in De Brug werd gehouden in het
UPer van het werven van vrijwilligers voor de op te richten
rkgroep Vluchtelingen Amersfoort/Leusden.
ïgei binnenkomst in het kerkge-
v De Brug werd mijn aandacht
Dkken door een plattegrond,
aakt van papiermaché, van Is-
Buurland Jordanië kent als
i ander land de problemen van
vluchtelingen; Palestijnse
itelingen. Maar momenteel
en ook vluchtelingen uit het
>gsgebied rond de Golf naar
oncand. Mijn doel was op donder-
ïd- 24 januari een voorlichtings-
is d van Vluchtelingenwerk in
nd.ïrland.
:nm Amersfoort zitten momenteel
[kleine driehonderd asielzoe
ker De opvang in Op de Berg is
^'lijdelijke aard; per 1 augustus
dit jaar zal het A^ielszoeker-
-crum (AZC) dichtgaan. Want
'Per3ns de plannen van het minis-
anc van WVC zal het AZC in Leus-
ars per 1 april opengaan. De om-
var snden hebben, toen plannen
vulSind werden, fel geprotesteerd
er ci de komst van asielzoekers.
f(i asielzoekers in het AZC Op
lerg kunnen op dit ogenblik
lts gebruik maken van een ju-
van het Bureau voor Rechts-
folc
r b' die twee middagen per week
ig-
vanuit het AZC uit Leersum naar
Amersfoort komt. Het is dan ook de
bedoeling dat er zo snel mogelijk
een werkgroep komt met vrijwilli
gers, die de asielzoekers juridi
sche bijstand kan gaan geven. De
werkgroep krijgt alleen te maken
met asielzoekers (en niet met
vluchtelingen en voormalige asiel
zoekers; zie kader).
Op de vlucht
Maria Opgelder van het Bureau
Rechtsbescherming AZC's van
Vluchtelingenwerk Nederland gaf
op de informatie-avond tekst en
uitleg aan de aanwezigen. Zij is als
consulente Vluchtelingen Werk
verbonden aan bovenstaand bu
reau. Het landelijke bureau functio
neert zelf ook pas sinds 1 septem
ber 1990. „Toen we begonnen, wa
ren er drie consulentes met elk vijf
AZC's. We krijgen er nu alle drie
vijf bij, waarvan wij ook de Vluch
telingen Werkgroepen moeten op
starten. Ik ben dan ook razend
druk."
Zij legt haar gehoor uit wat asiel-
Opgelder:„We moeten er name
lijk van uitgaan dat de asielzoekers
in hun eigen land nare ervaringen
met mensen van de overheid heb
ben gehad. Dus zo'n gesprek met
een ambtenaar zien zij niet als een
gewoon gesprek, waar zij in ver
trouwen alles kunnen vertellen. Zij
zullen bepaalde zaken misschien
wel niet vertellen uit angst of omdat
zij vinden dat het niet belangrijk is."
Vrijwilliger
come
vam<
door Jan Versteegt.
Maria Opgelder tijdens de voorlichtingsavond van Vluchtelingenwerk in De Brug in Amerfoort: „Zo snel mogelijk
een Vluchtelingen Werkgroep voor AmersfooriLeusden starten, maar de kwaliteit van de aangeboden hulp
staat voorop."
zoekers meemaken als zij in ons
land komen: „Zij hebben hun fami
lie en hun vaderland achtergelaten.
Zij komen in een andere cultuur,
een ander klimaat en worden ge
confronteerd met een voor hen
vreemde taal. En als klap op de
vuurpijl moeten zij zich aan een
moeilijke juridische procedure on
derwerpen. De asielzoeker zal zich
afvragen: wat doen ze met me?; wat
moet ik doen en ben ik hier wel
veilig?"
In de AZC's worden alle asiel
zoekers onderworpen aan een
soort ondervraging: het zo geheten
'Nader Gehoor". Vluchtelingen-
Werk vindt dat in principe alle
asielzoekers recht hebben om
voorbereid te worden op het 'Na
der Gehoor*. In dat gesprek met
een ambtenaar van Justitie krijgt de
asielzoeker de gelegenheid zijn
verzoek toe te lichten om als vluch
teling erkend te worden. Hij zal
onder andere moeten vertellen wat
hij m zijn land aan vervolging heeft
meegemaakt. Waarom hij juist Ne
derland heeft uitgekozen en hoe hij
hier is gekomen? Veel asielzoe
kers zullen misschien niet alles
willen vertellen. Vandaar dat de
Werkgroep deze mensen ver
trouwd moet maken met juridische
procedure in Nederland.
Het Bureau Rechtsbescherming
AZC's is op zoek naar vrijwilligers
voor de Vluchtelingen Werkgroep,
die daar vrije tijd voor willen vrij
maken en beschikken over uizet,
sociale bewogenheid, idealisme èn
realiteitszin. De vrijwilligers zullen
na een gesprek met Maria Opgel
der een 'starters'cursus volgen,
waar hun juridische kennis zal wor
den bijgespijkerd. Daarna zal de
kennis via scholingen en trainingen
op peil worden gehouden. Er
wordt nogal wat de vrijwilligers ge
vraagd.
„Inderdaad, dat moet ook wel.
Het is moeilijk en ondankbaar
werk. Je moet bedenken dat negen
van de tien asielzoekers het land
