t
der uur twaalfhonderd broden
achtduizend bollen uit de oven'
leiisdEr krant
K
ker Van de Kletersteeg is geen broodfabriek
Serie over ambacht en dienstverlening
Hoe bedrijvig is Leusden
stvogel
Geleidelijk zachter
PAG 20 FEBRUARI 1991
plaatselijk nieuws
13
ENBURG - Er wordt niet aan de weg getimmerd en
Jan in de meest letterlijke zin des woords worden
Bakker van de Kletersteeg heeft zich als het ware
In de T-kruising van de Horsterweg en de Hessen-
ter de aanpalende behuizingen met hun fraaie,
voortuinen. Weinigen van de honderden gemotori-
issanten, die tot voor kort dagelijks deze route naar
nelweg volgden, zullen enig vermoeden hebben
t daar, in het hart van het oude Stoutenburg ieder
broden en 8000 bolletjes de ovens verlaten,
stelt direkteur-eigenaar Wim van de Kletersteeg
nadrukkelijk, 'we willen geen broodfabriek wor-
il heeft de nieuwste oven meer dan zes ton gekost,
blijf een professionele, ambachtelijke bakker1.
hiedenis van het be-
utenburg voert terug
>orjaar van 1954, toen
de helaas in 1989 vroegtijdig
overleden vader van de huidige
direkteur, zelf zoon uit een in de
regio vermaard bakkersgeslacht,
een dorpscafé kocht met een
kruidenierswinkel en aansluitend
een bakkersbedrijf. Deze Willem
Johannes van de Kletersteeg leg
de in de loop van de volgende
tientallen jaren de grondslag voor
een thans florerende onderne
ming, die in de Bednjvenkring
Leusden een prominente plaats
inneemt vanwege haar stabiliteit
en expansie.
Willem van de Kletersteeg se
nior was bakker in hart en ziel. Hij
sloot het café, concentreerde zich
op de bakkerij en de kruideniers
winkel en boekte een jaaromzet
m de midden-vijftiger jaren van
zo'n twintigduizend gulden. De
de week bereikte mij
chten dat de pestvogel
onze omgeving was
(genomen. Het schijnt
te gaan om een paar
de exemplaren en niet
een complete invasie
van tijd tot tijd kan
(komen. Ze bestaan uit
familie van drie op el-
r lijkende bosvogels,
■eest verspreide hier-
vordt gewoon pestvo-
enoemd. Hij bewoond
elijke breedtegraden
opa, Azië en Noord-
in de naaldbos-
en poolachtige ge-
bossen, zoals tai-
i en beboste toendra's,
gels zijn ongeveer
19 cm lang, zo groot
als een flinke
met korte,
lichtgehaakte sna-
•n korte, stevige po-
ifHet verenkleed is op-
Lijk zacht en meestal
bruin, grijsbruin of rood
bruin met een zware keel,
vleugelslagpennen en
staartpennen. De gewone
pestvogel heeft een gele
vleugelstreep, terwijl de
Japanse een scharlaken
rode heeft en ook de rode
punten aan de staartveren,
waar de andere twee gele
punten hebben. Bij alle
soorten, maar vreemd ge
noeg niet bij iedere indi
vidu, zijn de handpennen
verlengd met rode, drup
pelvormige punten als
plaatjes zegel was. Een
bruine, naar achteren ge
streken kuif is een ander
opvallend kenmerk.
Pestvogels zijn vogels van
de noordelijke bossen, in
het bijzonder naaldbos
sen, waar hij eens per
jaar, eind mei of begin
juni, broedt. Het nest
wordt door beide partners
gebouwd en ligt van 2 tot
20 meter hoog in de boom.
Het is een omvangrijke
verzameling twijgen, ge
voerd met mos en vezels,
waaraan gras en veren
PE.5TVOC,£-W
zijn toegevoegd. De vier
tot zes eieren zijn grijsach-
tig-blauw mt diepzwarte
tekening. Ze worden 12 tot
15 dagen door het vrouw
tje uitgebroed. Beide ou
ders zorgen 14 tot 16 dagen
voor hun jongen, die het
zelfde voedsel krijgen als
ze zelf eten, namelijk in
hoofdzaak muggen, die
veel in taiga en toendrage-
bied voorkomen. Eerder in
de zomer eten de vogels
voornamelijk insekten,
maar in de herfst en winter
overheersen bessen in het
voedsel, in het bijzonder
die van de lijsterbes. Hun
bessenconsumptie is
enorm doordat het voedsel
het maag-darmkanaal zeer
snel passeert en de bessen
halfverteerd worden uit
gescheiden. De uitwerpse
len van de pestvogels be
vatten gTote hoeveelheden
zaad, zodat de vogels een
wezenlijke rol spelen bij
het verspreiden van veel
houtachtige planten.
De vogels zijn in staat om
de buitengewoon strenge
omstandigheden van de
winter boven de poolcirkel
te overleven, maar vele
maken regelmatige trek
tochten naar het westen,
zuiden of oosten. Om de
paar jaar vinden deze op
grotere schaal plaats en ze
kunnen zich uitstrekken
tot de landen die in ge
wone jaren weinig bezocht
worden. In sommige jaren
lijkt hun bezoek meer op
een invasie en kunnen er
troepen van honderden
vogels gezien worden.
Vroeger werd dit ver
schijnsel in verband ge
bracht met het uitbreken
van de pest en gezien als
een voorbode van een epi
demie. Dat een en ander
niets met elkaar heeft te
maken is thans wel duide
lijk, maar de vogel heeft er
wel zijn Nederlandse
naam aan overgehouden.
Die invasies zijn voorna
melijk te danken aan het
feit dat de vogels zich in
het noorden teveel hebben
voortgeplant, waardoor
hun levensruimte daar te
klein is geworden en er
een ongewenste competi
tie is ontstaan. Opmerke
lijk is dat het meestal de
jonge vogels zijn die gaan
zwerven. Na zulke inva
sies weet maar een deel
van de vogels de weg te
rug te vinden en vele ster
ven onderweg. Zulke uit
barstingen bereiken dik
wijls ook Nederland, waar
de vogels de aandacht
trekken door hun fraaie
verenkleed, hun opval
lende zucht naar gezellig
heid en door hun gebrek
aan vrees voor de mens.
G. van Leeuwen
bakker, een echte warme dus
nog altijd in die dagen, voorzag in
de behoeften van zijn eigen win
kel en ging in een later stadium
op pad in vier eigen bezorgwij-
ken, aanvankelijk met een oude
motorbakfiets en later met een
derdehands Volkswagenkever
tje. Willems vrouw kreeg de su
pervisie over de kruidenierswin
kel. De bakkerij verwerkte voor
de eigen winkel en de klanten in
de omgeving wekelijks zeven tot
acht zakken bloem, hetgeen
neerkwam op ongeveer vijfhon
derd broden, die dan ook nog
moesten worden bezorgd.
HAMERS VELD EXIT
De kalender wees begin zesti
ger jaren toen zich binnen de ge
meentegrenzen van Leusden een
gigantisch groeiperoces begon te
voltrekken. Van de drie gemeen
telijke dorpskernen Achterveld,
Stoutenburg en Hamersveld ver
dween de laatste; plaats moest
worden gemaakt voor de twee
deling Leusden-Zuid en Leus
den-Centrum en vooral in de
laatstgenoemde explosief
groeiende woonagglomeratie
ging het dagelijks brood van Bak
ker van de Kletersteeg in verdub
belde snelheid over de toonbank.
De wekelijkse omzet van het be
drijf uit Stoutenburg verdubbelde
en het verwerkte kwamtum
bloem steeg naar achttien balen
van vijftig kilo. Ter verduidelij
king: het ging in dat geval om
negentig broden per baal per
week, zeg maar zo'n tweeduizend
stuks.
De zestiger jaren gaf de op
komst te zien van de zogenaamde
broodfabrieken in den lande en
dat betekende een zorgelijke tijd
voor bedrijven als die van Bakker
van de Kletersteeg. Willem senior
besloot het roer om te gooien en
ging zich specialiseren als toele
veringsbedrijf met behoud van
het eigen imago als producent. En
zo is het ook in de loop der jaren
gebleven tot aan de dag van van
daag. Het produkt in de winkel,
lees: de supermarkt, blijft het
brood van Bakker van de Kleter
steeg, een kwaliteitsartikel. En
dat geldt ook voor alle andere
produkten, die dagelijks de
ovens in Stoutenburg verlaten.
LEVERANCIER
Redacteur Gerard Trebert
maakt de komende weken
een rondje langs de meest
uiteenlopende bedrijven in
Leusden. De lezer wordt
meegenomen binnen de
muren van een bedrijf en
dan blijkt dat achter soms
sobere gevels een complete
wereld aan organisatie en
werkkracht schuil gaat.
LEUSDEN - Dit is in feite pas het begin. De gemeente
Leusden, in oppervlakte de grootste van de provincie
Utrecht, is in de afgelopen twintig jaren explosief ge
groeid. Het aantal inwoners is met enkele tienduizen
den gestegen, waarbij de concentratie heeft plaats ge
had in het centrum van het voormalige, charmante
agrarische dorp Hamersveld.
Maar de dagen van historische herinneringen en
nostalgie liggen (helaas) achter ons, ook al zouden we
ze graag terug willen brengen naar de dag van van
daag. De realiteit van alledag is daar. Bedrijven gingen,
bedrijven gaan. Van de oudjes van weleer hebben we
afscheid moeten nemen. Ambachtelijke bedrijven in en
om het oude Hamersveldse hebben onder de druk van
de financieel-krachtige ondernemingen van buitenaf
helaas moeten afhaken, maar gelukkig heeft een aantal
zich kunnen handhaven. Zij krijgen een plaats in de
serie, die de Leusder Krant wil gaan presenteren. Histo
rie, ontwikkeling en hoe het verder zal gaan met de
bedrijven, die hun wortels hebben binnen de gemeente
grenzen van Leusden. Op welke wijze hebben zij zich
kunnen handhaven en welk perspectief bestaat ten
opzichte van marktpositie en werkgelegenheid?
Het ondernemersklimaat blijkt gunstig in deze snel
gegroeide gemeente, zo kan van vele kanten worden
vernomen van de zijde van de 'newcomers'. Problemen
met de werving van medewerkers zijn er niet of nau
welijks, de woningbouw heeft nagenoeg gelijke tred
gehouden met de behoeften en de centrale ligging van
de gemeente blijkt in vele gevallen een van de belang
rijkste factoren te zijn geweest bij de keuze van de
plaats van vestiging.
Een voornaam aandeel in de ontwikkeling van het
bedrijvenbestand binnen de gemeente Leusden ligt bij
de aktiviteiten van de overkoepelende organisatie van
de ter plaatse gevestigde ondernemers, de Bedrijven-
kring Leusden. De branche-indeling van het ledenbe
stand leert dat er sprake is van zes categorieën:
de bouw- en aannemingsbedrijven;
commerciële dienstverlening;
niet-commerciële dienstverlening:
(groot)handelsbedrijven;
industrie en ambacht en tenslotte
leden op persoonlijke titel.
In totaal vermeldt de ledenlijst van oktober vorig jaar
tussen de zestig en zeventig aangesloten bedrijven,
waarvan ongeveer de helft in de sector van de commer
ciële dienstverlening. Daartoe behoren uiteraard de
banken, de advocaten-, notaris- en makelaarskantoren,
de accountants, adviseurs,de administrateurs en res
taurateurs.
Het is alles bijeen een boeiend, breed geschakeerd
landschap dat zich nog vrijwel wekelijks blijft uitbrei
den. Deze krant wil daarvan een beeld schetsen en dan
met name de lezers meenemen binnen de muren van de
bedrijven. Achter de soms sobere, dan weer uitbundig
op de tekentafels fraai en met fantasie geschetste faca
des wordt geleefd en gewerkt aan wat onontbeerlijk is
in een lokale gemeenschap als de onze, waarin de
hartslag van de hedendaagse economie wellicht door
de snelle expansie van de laatste decennia sterker
wordt gevoeld dan in vele andere vergelijkbare ge
meenten in den lande.
Het bedrijf is anno 1991 een
graag geziene leverancier van
tientallen instellingen, grootver
bruikers, winkels en horecabe
drijven en staat door zijn am
bachtelijke werkwijze garant met
als basis vakmanschap. Aan het
hoofd van de onderneming staat
een jonge, zelfbewuste energie
ke manager, zelf geboren en ge
togen in Stoutenburg, aktief func
tionaris in een nationale organi
satie van young businessmen",
die zich nu al bezig houdt en zich
voorbereidt met betrekking tot
de Europese economische een
wording volgend jaar via discus
sies en workshops. Het is naast
zijn werk ook zijn hobby. Wim
van de Kletersteeg: 'Ik lees alles
wat ik maar over management te
pakken kan krijgen. Na mijn
MTS-opleiding m Wageningen
heb ik stage gelopen bij de vesti
ging van een Zeeuws bakkersbe
drijf in Brazilië. Ik zoek de proble
matiek van het management be
wust op en probeer te leren van
de culturen in het buitenland. Mijn
manier van denken en handelen
heb ik van mijn vader, die helaas
maar 58 jaar is geworden, maar
van wie ik oneindig veel heb mo
gen leren'.
Terug naar de geschiedenis
van dit markante bedrijf. In 1975
besloot senior om de kruideniers
winkel te sluiten en alle aandacht
te richten op de leverantie van
bovengenoemde afnemers, de
grootverbruikers en diverse in
stellingen, met name in de regio,
een gebied, ongeveer begrensd
door de gemeenten 's-Graveland,
Scherpenzeel en Ermelo met alle
tussenliggende dorpen en ste
den. In de jaren daarop was spra
ke van een gestadige groei van
vijf tot twintig procent op jaarba
sis. In 1978 bleek een ingrijpende
verbouwing noodzakelijk; in 1984
werd het machinepark vrijwel
volledig gemoderniseerd. De hui
dige direkteur/eigenaar Wim van
de Kletersteeg trad na zijn eerder
gememoreerde opleidingen en
omzwervingen in 1981 in dienst
van de BV en nam op 1 januan
1989, drie maanden voor het
overlijden van zijn vader, het aan
delenpakket van de BV m zijn
geheel over.
Inmiddels was een jaar eerder
besloten tot het opzetten van een
zogenaamde instore bakkerij in
de supermarkt Hoogvliet in Wou
denberg met de bedoeling meer
'eigen' omzet te creëren.
MOTIVATIE
Direkteur Van de Kletersteeg
brengt zijn ervaringen en opge
dane know how in de richting van
modern management van toepas
sing in zijn eigen bedrijfsvoering.
'Ik heb vijf hoofden van dienst met
allen een eigen verantwoordelijk
heid. Tweewekelijks is er staf-
overleg. Het beleid van de (finan
cieel gezonde) onderneming ligt
vast in een beleidsnota, waarvan
de inhoud bij de stafleden be
kend is en die ook regelmatig
wordt doorgesproken. Door de
overname twee jaar geleden was
het beleid gencht op versterking
van het eigen vermogen. Ik ben
voorstander van een goede com
municatie binnen het bedrijf; ie
dereen is via interne telefoonver
bindingen onmiddellijk bereik
baar, belangrijk en zelfs noodza
kelijk omdat we elke dag een
produkt hebben af te leveren. Ik
heb onder andere van mijn vader
geleerd hoe goed het is om alle
medewerkers bij de dagelijkse
gang van zaken te betrekken; dat
schept een geweldige motivatie'.
Er wordt in het bednjf m twee
ploegen gewerkt, 's Avonds om
negen uur wordt het deeg ge
maakt, waarna dne uur later de
eerste broden uit de oven komen.
Het bakken gaat door tot de vol
gende middag twee uur; op de
dagen van de koopavonden
wordt 's middags doorgewerkt
om in de avond vers brood te
kunnen afleveren.
De horecabedrijven vormen
samen vijftien procent van de af
nemers; de rest gaat voor het be
langrijkste deel naar grootwin
kelbedrijven als Spar en Hema
althans wat de broden betreft.
Bakker van de Kletersteeg heeft
in Amersfoort en Leusden 35%
van het marktaandeel in handen.
'Een middelgrote broodbakke
rij', aldus karakteriseert de di
rekteur zijn bedrijf. Vier vracht
auto's verlaten elk driemaal per
dag de bakkerij op weg naar de
klanten om de tachtig verschillen
de broodsoorten, die momenteel
in produktie zijn, af te leveren.
Tachtig verschillende soorten
brood en broodjes - en steeds
wijzigt zich het consumptiepa
troon. De trend is momenteel
steeds meer Italiaans en Spaans
naast de Franse kaas- en ham
croissants en bolletjes. Het luxe
kleinbrood, de bolletjes in een
divers assortiment waaronder
mueslibroodjes, dat is de (toege
voegde) vraag van vandaag.
PROFESSIONEEL
Direkteur Wim van der Kleter
steeg stelt dat zijn bednjf zich
duidelijk onderscheidt van zijn
collega/concurrenten door een
professionele marketingbenade-
ring, waartoe hij rekent de aanle
vering van vers-warm brood
meermalen per dag, het grote as
sortiment artikelen, service, be
geleiding, kwaliteit en dat alles
tegen een redelijke prijs. Hij ver
wacht dan ook een gestadige
doorgroei van zo'n tien procent
per jaar in de naaste toekomst wat
betreft het supermarktkanaal. Re
kening houdend met de toegeno
men machtsconcentratie aan de
inkoopkant zal naar zijn oordeel
in de nabije toekomst nauwer
moeten worden samengewerkt
met de SABA, de organisatie van
samenwerkende zelfstandige
bakkers,met het doel gezamen
lijk de vaste kosten te drukken.
Dit jaar 1991 wordt een belang
rijk jaar. Er zal moeten worden
gewerkt aan een verdere uitbouw
door autonome groei vanuit een
bredere financiéle basis', aldus
Van de Kletersteeg. Dat hij we
reldwijd denkt, maar daarnaast
de plaats waar het bedrijf en hij
zelf werden geboren nooit zal
verloochenen blijkt uit zijn de
vies: 'Think global, act local!'
In complete karren worden de bakprodukten de ovens in gereden.
Na de oude motorbakfiets en de
kerij nu over de meest moderne
Volkswagenkever beschikt de bak-
transportmiddelen.
door Jan Versteegi
Van de met grote stellig
heid door ons landelijk
weerinstituut aangekon
digde dooi na zondag is
weinig terechtgekomen.
Vrijdag en zaterdag was
men er van overtuigd dat
de winter genadeloos voor
de bijl zou gaan. Hier en
daar werd zelfs gesugge
reerd dat het met de winter
van 1991 helemaal gedaan
zou zijn. Het leek mij ver
standig niet aan die anti-
winterse hetze mee te
doen en de ervaring een
woordje te laten meespre
ken. Onze voorouders zei
den vroeger immers al:
'Dooi zonder regen en
wind, is niet waard dat hij
begint'. Die weerregel was
gebaseerd op het feit dat
voor een radicale dooi-
show een diepe depressie
op de weermat moest ver
schijnen, compleet met
wind en veel regen. Zo niet
dan bleef de kwakkelige
structuur gehandhaafd.
Dat was ook de ontwikke
ling die ik het meest voor
de hand zag liggen. Zon
dag hoorde ik vanuit de
Biltse weerkamer dan ook
heel andere geluiden. De
ommezwaai was geba
seerd op de nieuwste bere
keningen van het Europe
se Centrum te Reading.
Die lieten als een duveltje
uit een doosje plotseling
een hogedrukgebied op
het Continent ontstaan en
de depressies werden nog
even aan de ketting ge
houden. Nu is het vaker
gebruikelijk dat bij een
sneeuwdek een zoge
naamd stralingshogedruk-
gebied ontstaat, dat warm
bloedige oceaandepres
sies geruime tijd van het
lijf weet te houden. En zo
tuimelde het kwik in de
afgelopen nachten weer
braaf beneden het vries
punt en gisternacht kwam
het in ons gebied zelfs tot
matige vorst. En zo zie je
maar dat er roet de bereke
ningen voor de lange ter
mijn erg zorgvuldig om
dient te worden gespron
gen. Alleen verwachtin
gen baseren op computer
modellen is levensge
vaarlijk en zet de consu
ment nog al eens een keer
op het verkeerde been. De
schaatspret is nu verleden
tijd. Door de aanwezigheid
van vochtige lucht is de
kwaliteit van de ijsvloer
toch wel danig aangetast.
Maar de ijsfanaten kun
nen tevreden zijn, want
een periode van bijna twee
weken op de schaats is de
laatste jaren een ongrijp
bare luxe geweest. In de
afgelopen drie winters
bleven de wateren open.
Het ziet er naar uit dat de
lange ijzers opnieuw in het
vet moeten en de slee kan
naar zolder. De verande
ringen gaan weliswaar in
een slakkentempo, maar
uiteindelijk zullen de de
pressies toch hun slag we
ten te slaan. Dat zal zo van
af donderdag en vrijdag
het geval zijn. Dan zit de
komkommertijd voor de
onrustmakers erop en
worden ze verwacht in ac
tie te komen in de regio
IJsland-Schotland. Ze zul
len de loper gaan uitleg
gen voor zachtere zuid
westelijke stromingen,
waardoor het kwik aan
een opmars kan gaan be
ginnen. Ook in de nacht zal
de temperatuur dan boven
het vriespunt blijven en in
de middag wordt het onge
veer 7 graden. De wind
krijgt een extra injectie en
ook de kans op regen zal
toenemen. Niet alleen bij
ons wordt het geleidelijk
zachter, maar ook in de
wintersportoorden dicht
bij huis worden de condi
ties langzaam maar zeker
aangetast. De sneeuw
grens zal gaan oplopen
naar ongeveer 1000 meter.
In de Alpen zijn er voorlo
pig nog voldoende moge
lijkheden.
