„Kinderen bijbelverhaal
laten meebeleven"
Panorama Lisiduna
I
Meningen
LIESHOUT bv
Bette Westera (Stoutenburg) schrijft met moeder
serie 'Bijbelse verhalen voor alledag'
Golfoorlog
Knoflookpad
hoofd*"556 0-750
lieuws uit de verenigingen
Nieuws uit de
verenigingen
-
„Later mag het van mij een café worden"
DENSDAG 6 MAART 1991
interview
I
GORINCHEM - „Ouders en andere op-
aders die de verhalen uit de Bijbel aan de kinderen
ertellen willen dat ook zij God leren kennen. Maar
leren kennen vraagt meer dan de verhalen horen en de
fkenis ervan doorgronden. God leren kennen betekent:
God geraakt worden. Gods verhalen begrijpen bete-
ze meebeleven, meevoelen, meedoen. We hebben een
taal uit de Bijbel pas echt begrepen als we erdoor zijn
épen."
staat Bette Westera uit
Jenburg en haar moeder
j Westera-Franke voor ogen
(et schrijven en samenstellen
ple tiendelige serie 'Heb je
gehoord...', lees- en werk-
met 'bijbelse verhalen
lledag voor kinderen van
{let eerste deel, voor drie-ja-
is zojuist verschenen bij de
sche uitgeverij Narratio
nchem. Het bijzondere van
eks is dat ieder deel voor
bepaalde leeftijd is geschre
den geïllustreerd. De serie is in
j^rste plaats bedoeld voor de
^ren zelf om er thuis mee aan
ag te gaan, samen met ou-
verzorgers, broertjes en
en andere huisgenoten,
c op school of in de kindere-
lenjdienst zijn de boekjes te
r EEN?
Heb je wel gehoord...' is ont-
I in de pastorale praktijk van
der Mies als hervormd predi-
in Aarlanderveen, Leider-
S en Katwijk. Sinds haar ver
vroegde emeritaat begin dit jaar
woont zij in Oldenzaal. Bette, staf
functionaris godsdienstonderwijs
bij het Centrum voor Educatie van
de Nederlandse Hervormde Kerk
en „wonend en werkend" in het
Franciscaans Milieuproject Stou
tenburg ('Kasteel Stoutenburg'):
„Er waren doopouders die vroe
gen naar een goede kinderbijbel.
En de leiding van de kinderne-
vendienst had ook behoefte aan
leuk materiaal. Ik schreef al wel
eens wat liedjes en verhaaltjes.
Uiteindelijk is het geen dik boek
geworden, maar een hele serie
boeken die de kinderen op het lijf
geschreven zijn."
De ambitieuze opzet van het
project is uitgedacht door Narra-
tio-uitgever Leen van den Herik.
„Toen Mies en Bette bij Narratio
aanklopten met de vraag of ik iets
zag in een nieuwe kinderbijbel,
waarvoor zij een gedeelte als
proef hadden uitgewerkt, was
mijn eerste reactie: Nog een kin
derbijbel? Toch sprak de wijze
waarop zij aan het werk waren
gegaan, me wèl aan, heel duide
lijk op het praktisch gebruik in
gezin, kerk en school gericht. Al
pratende hebben we op een rijtje
gezet op welke bezwaren je stuit
in het gebruik van de bestaande
kinderbijbels in het algemeen.
Twee punten kwamen daarbij
heel duidelijk naar voren. Kinder
bijbels bevatten altijd een selec
tie bijbelverhalen van de auteur
én de boeken worden geschre
ven voor een leeftijdsgroep,
waarbij soms klein en groot bij
elkaar genomen worden, terwijl
de ontwikkeling van die kinderen
dat eigenlijk niet toelaat.. Toen
dat op tafel lag, was het niet
moeilijk het project verder uit te
werken: alle delen geven de in
houd van de hele Bijbel en ieder
deel wordt geschreven voor eén
vaste leeftijd. Iedere leeftijd een
eigen boek. De ontwikkeling van
het kind is uitgangspunt."
EERLIJK
Bijbelverhalen horen onlos
makelijk bij geloofsopvoeding,
meent Bette Westera. „De Bijbel
is inspiratiebron voor het geloof.
Ik zou niet weten hoe je kinderen
gelovig kunt opvoeden zonder
dat je bijbelverhalen vertelt. Bij
belverhalen, onder meer m de
vorm van de bekende 'Woord
voor woord'-kinderbijbel van Ka-
rel Eykman en Bert Bouman, zijn
in elk geval voor mij persoonlijk
de aanleiding geweest om na te
gaan denken over God en ge
loofszaken. Daarbij gaat het er
niet om dat de ouders alle ant
woorden in huis hebben. Je mag
gerust je eigen moeite laten blij
ken, dat je als ouder ook zit met al
die oudtestamentische gewelds-
verhalen. Twijfel hoort af en toe
ook bij geloven. Zo ga je heel
eerlijk mét de kinderen op ont
dekkingsreis, om te bemerken
dat die bijzondere "verhalen van
toen' verhalen zijn van alledag,
voor mensenkinderen van nu. Je
kunt er niet omheen dat je iets van
je eigen geloofsbeleving door
geeft als je met de kinderen in
gesprek gaat. Op een neutrale
manier vertellen over Bijbel en
kerk om de kinderen ten slotte
zelf te laten kiezen, lijkt mij heel
moeilijk. Als je gelooft straal je er
m je leven toch wat van uit?"
Wat is er zo bijzonder aan bij
belse verhalen dat ouders/'opvoe
ders ze al vóórdat kinderen zelf
kunnen lezen, aan hen willen
overdragen? Bette en Mies Wes
tera: „De bijbelverhalen zijn ver
halen uit een andere tijd, die in
onze tijd nog steeds zeggings
kracht hebben. Het zijn verhalen
van vroeger, over vroeger, nu en
straks. Bijzonder is ook dat het
verhalen zijn over God en over
mensen. Bijbelse verhalen laten
ons zien hoe God met mensen
omgaat en hoe mensen met God
omgaan. Ze gaan over hoe God
doet en over hoe mensen doen
die met God leven. Daarom zijn
voor velen van ons de verhalen uit
de Bijbel zo belangrijk: ze leren
ons God kennen."
DICHTBIJ
Moeder en dochter Westera
erkennen dat „we kinderen het
geloof met kunnen leren" „Ze
moeten het zelf ontdekken. We
kunnen hen wel door de verhalen
uit de Bijbel laten zien wat men
sen beweegt die met God leven.
We kunnen hen ook geloofsver-
halen zo aanreiken dat zij in staat
gesteld worden die verhalen mee
te beleven. Begrijpen heeft behal
ve met verstand, ook te maken
met gevoel en beleving, midden
in de verhalen gaan staan en je
realiseren hoe dat voelt. De ver
halen meebeleven is de enige
manier om de gevoelswaarde er
van te ontdekken. En de bijzon
dere betekenis van de bijbelse
verhalen schuilt in de enorme ge
voelswaarde van het geloof van
mensen m God en van God m
mensen, die erin tot uitdrukking
komt."
De bedoeling van 'Heb je wel
gehoord...' is „kinderen van een
bepaalde leeftijd te helpen en te
stimuleren bij hun ontdekkings
reis door de Bijbel". Bette Weste
ra: „We doen dat door hen verha
len, gedichtjes, liedjes en spel
letjes aan te bieden die hen heel
dicht bij de bijbelse verhalen
brengen. En door de bijbelse ver
halen zo te venellen, dat duidelijk
wordt dat het verhalen zijn die
heel dicht bij de kinderen staan.
Het zijn met alleen verhalen die
lang geleden gebeurd zijn. Kort
om: door bijbelse verhalen te be
schouwen als verhalen van alle
dag voor kinderen van nu. Die
verhalen blijven pas hangen als
de kinderen ze kunnen beleven.
De verhaaltrant moet uitnodigend
zijn, maar het kan ook met een
Bette Westera: „Een verhaal uit de Bijbel is pas echt begrepen, als we er door worden gegrepen!"
kleurplaat - nog steeds heel leuk
om te doen -, of een spelletje of
een spiegelverhaal (een verhaal
over een voor kinderen herken
bare alledaagse situatie, waaraan
een in zekere zin vergelijkbaar
bijbelverhaal 'gespiegeld' kan
worden, red.)."
NIET KANT-EN-KLAAR
Alle delen van de nieuwe sene
hebben volgens Bette gemeen
dat zij oud- en nieuwtestamenti
sche verhalen bevatten en deze
op elkaar betrekken. „We gaan
m grote lijnen de hele Bijbel door.
Ook stukjes uit Spreuken, Psal
men en Openbaringen nemen we
op." Verder wordt m ieder boek
stilgestaan bij de christelijke
feesten.
Bij de samenstelling van de
boeken wordt terdege rekening
gehouden met leeftijd en bevat
tingsvermogen van de doel
groep. In de deeltjes voor de
kleuters, waarin het kind ('ik') in
het midden staat, wordt veel 'ge
werkt' met spiegelverhalen. Er
komt slechts een beperkt aantal
bijbelverhalen aan de orde. Bette
Westera: „De verhalen die wij
hen vertellen moeten een directe
relatie met hun eigen doen en
laten. Soms brengen we maar één
aspect van zo'n verhaal naar vo
ren. Later in de serie, als de kin
deren wat ouder zijn, komt het
verhaal terug en worden ook an
dere aspecten belicht. Het schep
pingsverhaal vertel je aan drie-ja
ngen anders dan aan kinderen
van twaalf. Je sluit aan bij vragen
als: Heeft God die alles gemaakt
heeft, ook de bomen gemaakt, en
de blokken waarmee ik speel?
Het verhaal van David en Goliath
past in een serie over groot en
klein, bang zijn en angst overwin
nen. Daarbij hoort in ons boek
een gedichtje over een reus voor
wie alle dieren in het bos bang
zijn. Alleen een mug heeft de
moed de reus zo in zijn neus te
prikken dat hij de benen neemt.
Het gaat er met om m die verhalen
alles met alles te vergelijken: de
reus is Goliath, de mug David. Het
voornaamste is dat de verschillen
tussen groot en klein, angst en je
samen groot voelen dicht bij de
kinderen gebracht worden. In de
deeltjes voor de oudere kinderen
worden daarentegen spiegelver
halen en bijbelverhalen met el
kaar verweven. Vertellenderwijs
brengen we ook iets van de histo
rische en culturele achtergrond
van de Bijbel onder de aandacht."
Kant-en-klaar materiaal heb
ben Bette en Mies Westera niet
willen leveren. „Het is echt de
bedoeling dat de ouders mee kij
ken, luisteren en spelen. Verha
len, liedjes en spelletjes die de
kinderen niet aanspreken moe
ten de ouders (een tijdje) laten
rusten. Zelf heb ik het deel voor
dne jaar uitgeprobeerd toen mijn
zoontje al een half jaar drie was.
Voor kinderen die net drie zijn,
kan het boek best moeilijk zijn.
Alles wat wel aanspreekt kan
echter, vooral voor kleine kinde
ren, niet vaak genoeg herhaald
worden, bijvoorbeeld in de zo
merperiode waarvoor we geen
nieuw materiaal hebben opgeno
men."
Bette Westera en Mies Weste
ra-Franke (tekst) en Loes van der
Mark (illustraties), Heb je wel ge
hoord, Narratio Gorinchem, per
gebonden deel 19,50. Het deel '3
jaar' is reeds verschenen, het
deel '8 jaar' verschijnt in april,
terwijl m de komende jaren tel
kens in het voorjaar de aanslui
tende delen uitkomen.
perschapsverlof Calligrafie
IDEN/AMERSFOORT - In het
Ivoor Rechtshulp, Stadsring
Sndt op dinsdag 26 maart een
natieavond plaats over het
jrschapsverlof. Op 1 januari
n nieuwe wet in werking ge
len, die het mogelijk maakt
r ouders met kinderen bene-
I de vier jaar gedurende een
[jaar de arbeidstijd terug te
gen tot twintig uur. De werk-
p is verplicht het verlof toe te
|en. Over dit onderwerp en
indere vragen, die te maken
én met werken en kinderen
Üe voorlichtingsavond. Aan-
f 19.30 uur.
ïzin
JSDEN - Dinsdag 12 maart
iden de afdelingen Zuid en
trum van de NCVB een geza-
fjke avond in Trefpunt, Arn-
eweg 75 in Leusden Zuid.
^kster deze avond is me-
r Hoek-van Kooten, over het
verp 'Gezin in de bran-
De avond begint om 19.45
LEUSDEN - Vanaf 7 maart start de
Stichting de Zuidzij een cursus
calligrafie, bestaande uit tien les
sen. De cursus wordt gegeven op
donderdagochtend. Meer infor
matie: telefoon 94 02 16/94 10 37/94
66 57.
Kleding
LEUSDEN/ACHTERVELD - Zater-
dag 9 maart kan er gebruikte kle
ding worden afgegeven bij de
auto van de Emmaüsgangers op
de plaats voor de Kerk in Achter
veld. De opbrengst van de actie
komt ten goede voor onder ande
re behuizing van ontheemden. De
auto staat er van 9-14 uur.
Donorcodocü
LEUSDEN - Dinsdag 12 maart
houdt KPO een informatieavond
over het nut van een donorcodo
cü. De heer Van Dijke en me
vrouw Berendsen komen vertel
len hoe belangrijk het is een co-
docü te hebben. Ter ondersteu
ning gebruiken zij füm en dia's.
De avond in De Kom vangt aan om
20 uur.
Deze rubriek staat open voor
schriftelijke reacties (kort, bon
dig en actueel) op artikelen in de
Leusder Krant. De redactie be
houdt zich het recht voor brieven
in te korten of zonder opgaaf van
redenen te weigeren. Anonieme
bneven zullen ongelezen in de
prullemand verdwijnen. Brieven
dienen gestuurd te worden naai
Redactie Leusder Krant, t.a.v.
Gerrit Jeunng, Asschatterweg 19,
3831 JT Leusden.
Betty Dirks van de "Vrouwen
voor Vrede' afdeling Leusden
kondigt de stop aan van het we
kelijks protest tegen het oor
logsgeweld in de Golf, maar de
Vrouwen blijven zich inzetten
voor een wereld waarin mensen
gestimuleerd worden elkaar te
helpen in plaats van elkaar te
doden.
Betty Dirks
namens Vrouwen voor Vrede
Leusden
Vrouwen voor Vrede,
Leusden, stopt met het we
kelijks protest tegen het
oorlogsgeweld in de Golf.
Gelukkig is er een staakt het
vuren in de Golf. Hoeveel
doden er zijn gevallen is met
precies bekend: 100.000 of
200.000 doden aan de Iraak-
se kant en 100 aan de Wes
terse kant? Bovendien zijn
er veel slachtoffers onder
andere bevolkingsgroepen
in het Midden-Oosten. Is dat
met betreurenswaardig?
Als een conflict met ge
weld wordt opgelost, wordt
er haat m de harten van de
mensen gezaaid. Conflicten
zullen er altijd blijven, doch
deze kunnen op een andere
manier dan met geweld
worden opgelost. Behalve
dat het wapenembargo voor
Irak moet blijven bestaan,
moet er een wapenembargo
voor de hele wereld gelden.
Met het geld besteed aan
wapens kunnen zoveel an
dere dingen gedaan wor
den, die de hele mensheid
ten goede komen. 40 dagen
oorlog kostte, zover we we
ten, ongeveer 40 müjard
gulden. Dat heeft de wereld
er voor over gehad om Koe
weit te bevrijden. Koeweit,
dat geen bananen uitvoer
de, maar olie. Olie, die het
Westen nodig heeft voor
hun manier van leven.
Wat heeft de wereld er
voor over om het honger-
probleem op te lossen9 Wat
heeft de wereld er voor over
om het vluchtelingenpro
bleem op te lossen? Wat
heeft de wereld er voor over
om de mensenrechten te
verwezenlijken?
Vrouwen voor Vrede
blijft zich inzetten voor een
wereld, waann mensen ge
stimuleerd worden om el
kaar te helpen i.p.v. om el
kaar te doden. Vrouwen
voor Vrede streeft naar een
wereld, waann mensen
vreedzaam naast elkaar
kunnen leven.
Mevrouw N. van Boetselaer-de
Beaufort komt terug op het arti
kel over de aan te leggen drink-
poelen voor amfibieën. In na
tuurgebied Den Treek worden
natte plaatsen aangelegd.
Naar aanleiding van het artikel
over het plan 'poelen' te graven
op het landgoed Den Treek-Hen-
schoten, ten bate van kikkers,
padden en salamanders, ben ik
zo vrij op een kleine fout te wijzen.
U schrijft namelijk dat de Stichting
De Boom, eigenaar van het land
goed Den Treek-Henschoten,
geen bezwaar maakte tegen de
aanleg van poelen op haar ge
bied.
Ik ben zo vrij, u er op te wijzen, dat
de Stichting De Boom geen eige
naar is van het landgoed. Het eni
ge wat deze twee instanties met
elkaar gemeen hebben, is hun
beider oorsprong m de familie De
Beaufort.
Verder zal ik met vreugde het
bestaan van salamanders, pad
den en kikkers tegemoet zien.
Nog een vraag: Hoe ziet een Kno
flookpad er uit en vanwaar die
naam?
N. van Boetselaer-de Beaufort
Leusden
Een knoflookpad (pelobates fus-
cus) is bij uitstek een gravende
soort. In Nederland komt hij vrij
wel uitsluitend op zandgronden
voor. Het is een bedreigd soort,
die m Utrecht de laatste jaren ruet
is gesignaleerd. Hij plant zich
voort in vnj diep, half voedselrijk
water. In Nederland komt hij voor
in de rivierdalen van Drente,
noord-west Overijssel, Gelder
land en oostehjk Utrecht, Brabant
en Limburg.
Als het dier op temperatuur is en
je pakt de pad vast scheidt deze
huidslijm af wat sterk naar knof
look ruikt. Vandaar de naam.
(advertentie)
bieding 9elü'9
Aanl
ontelbare
woonoplossingen
Belasting
INTERyMEUBEL
Hamersveldseweg 22,
Leusden, tel. 941331
LEUSDEN - De Vereniging Wel
zijn Ouderen Leusden biedt in sa
menwerking met de belasting
dienst, aan de senioren in Leus
den de mogelijkheid assistentie
te vragen bij het invullen van het
belastingformulier. Deze service
is gratis. Men kan zich opgeven
van 11 tot en met 20 maart bij
Mevrouw De Schepper, telefoon
94 63 51.
Leusden '90
LEUSDEN - De politieke partij
Leusden '90 houdt dinsdag 19
maart de algemene ledenverga
dering m de deel van Groot Krak-
horst, Bolderikhof 18. Op de
agenda staat onder andere een
bestuursverkiezing. Tevens zal
de partij de nieuwe activiteit voor
1991 onder de aandacht brengen.
%Er wordt voorgesteld, een actie te
starten onder het motto: Veilig(er)
verkeer in Leusden.
Naam: Ineke Jansen-Hillen
Beroep: Partime docente/huisvrouw
Bekend van: PvdA-raadslid
Favoriete plek: „Het VTouwenontmoetingscentnlm,,
,Ik heb als favoriete plek gekozen voor het vrouwenontmoetingscentrum in het gemeentehuis,
omdat het een mooi voorbeeld is van een zwaar bevochten plek in de gemeente. Zwaar bevochten,
zeker als ik het vergelijk met andere faciliteiten m Leusden. Neem bijvoorbeeld de biljartruimte, die
ook hier in dit pand is gecreeerd. Niet dat ik het die mensen misgun, maar daar is wel veel minder
strijd voor nodig geweest."
„De andere reden is dat dit voor mij een warme, gezellige plek is, waar ik mij thuis voel en waar
andere vrouwen zich volgens mij ook prima thuis zouden kunnen voelen.
„Het heeft bij elkaar wel zes jaar geduurd voor we deze accommodatie in gebruik konden nemen.
Het initiatief dateerde al van 1978, toen de toenmalige Vrouwenraad via een huis-aan-huis enquête de
behoeften van vrouwen onderzocht. Daar kwam toen uit naar voren dat er behoefte was aan een eigen
Plek. Dat idee is uitgewerkt, maar het heeft nog tot 1984 geduurd voor het vrouwenontmoetingscen-
trum er eindelijk kwam. Maar zeker niet zonder slag of stoot. Bij ambtenaren bijvoorbeeld werd er
vaak nogal lacherig over gedaan. Dat we bij de inrichting zeker ook pannetjes moesten hebben om de
spruitjes te koken en dat soort opmerkingen hoorden we regelmatig.
„Ik vmd het jammer dat het centrum na zes, zeven jaar bij veel mensen nog het beeld oproept van
'engRooie Vrouwenhof Ik denk dat dat ook ruet klopt. Okee, de Rooie Vrouwen hebben zich fanatiek
ingezet om het hier te krijgen, maar in principe is het voor iedere Leusdense vrouw bedoeld. Veel
nieuwkomers reageren nog steeds verbaasd, als ze merken dat het hier gewoon gezellig is en dat je
i hier ook kan bloemschikken en zo."
„Ik denk dat deze ruimte zo belangrijk is, omdat vrouwen hier kunnen zeggen wat ze willen en
zichzelf kunnen zijn. Dat is voor hun ontwikkeling goed. Er mogen hier ook geen mannen komen en ik
denk dat dat ook nog even zo zal moeten bhjven. Niet omdat we iets tegen mannen hebben, maar om
vrouwen de gelegenheid te geven voldoende zelfvertrouwen op io bouwen. In de praktijk blijkt
L tamelijk nog steeds dat mannen snel de boventoon voeren. De emancipatie is op dat gebied nog lang
iet ver genoeg gevorderd. Pas als vrouwen straks, mede als gevolg van dit soort activiteiten hier, een
olwaardige plaats in de samenleving hebben bevochten, is voor mij de kring rond. En dan moeten we
er ook maar een Jeuk café voor iedereen van gaan maken
..Ondanks het feit dat we nu een plaats hebben, waar we best trots op mogen zijn, bhjft er natuurlijk
iog wel wat te wensen. Ik zou bijvoorbeeld graag zien dat er een professionele emancipatiewerker
u komen, om nog beter nchting te geven aan de vormende en scholende activiteiten hier. Wat dat
treft zou Leusden zich op emancipatiegebied best eens wat nadrukkelijker mogen manifesteren.
