'Een architect ontwerpt,
maar een bouwer moet het realiseren1
Hoe bedrijvig is Leusden?
Bouw- en Aannemingsbedrijf J. Bloemendal BV
P§V;W!|$ j-hh^r
Bloemendal heeft
eigen timmerfabriek
Serie over ambacht en dienstverlening
NDERDAG 11 APRIL 1991
bedrijfsreportage
LEUSDEN - Dit is in feite pas het begin. De
emeente Leusden, in oppervlakte de grootste
in de provincie Utrecht, is in de afgelopen
rintig jaren explosief gegroeid. Het aantal
woners is met enkele tienduizenden geste
en, waarbij de concentratie heeft plaats ge-
ad in het centrum van het voormalige, char-
ante agrarische dorp Hamersveld.
Maar de dagen van historische herinnerin-
>n en nostalgie liggen (helaas) achter ons, ook
zouden we ze graag terug willen brengen
tar de dag van vandaag. De realiteit van
ledag is daar. Bedrijven gingen, bedrijven
aan. Van de oudjes van weleer hebben we
scheid moeten nemen. Ambachtelijke bedrij
en in en om het oude Hamersveldse hebben
ider de druk van de financieel-krachtige on
tnemingen van buitenaf helaas moeten afha-
•n, maar gelukkig heeft een aantal zich kun-
m handhaven. Zij krijgen een plaats in de
srie, die de Leusder Krant wil gaan presen-
en. Historie, ontwikkeling ën hoe het verder
1 gaan in de serie, die de Leusder Krant wil
tan presenteren. Historie, ontwikkeling en
>e het verder zal gaan met de bedrijven, die
au wortels hebben binnen de gemeentgrenzen
Leusden. Op welke wijze hebben zij zich
innen handhaven en welk perspectief bestaat
tn opzichte van marktpositie en werkgelegen-
iid?
t ondernemersklimaat blijkt gunstig in deze
el gegroeide gemeente, zo kan van vele kan-
n worden vernomen van de zijde van de
ewcomers". Problemen met de werving van
edewerkers zijn er niet of nauwelijks, de wo-
ngbouw heeft nagenoeg gelijke tred gehou-
n met de behoeften aan de centrale ligging
m de gemeente blijkt in vele gevallen een van
belangrijkste factoren te zijn geweest bij de
eoze van de plaats van vestiging,
en voornaam aandeel in de ontwikkeling van
het bedrijvenbestand binnen de gemeente
Leusden lig bij de aktiviteiten van de overkoe
pelende organisatie van de ter plaatse geves
tigde ondernemers, de Bedrijvenkring Leus
den. De branche-indeling van het ledenbestand
leert dat er sprake is van zes categorieën:
de bouw- en aannemingsbedrijven;
commerciële dienstverlening;
niet-commerciële dienstverlening;
(groot)handelsbedrijven;
industrie en ambacht en tenslotte;
leden op persoonlijke titel.
In totaal vermeldt de ledenlijst van oktober
vorig jaar tussen de zestig en zeventig aange
sloten bedrijven, waarvan ongeveer de helft in
de sector van de commerciële dienstverlening.
Daartoe behoren uiteraard de banken, de advo
caten-, notaris- en makelaarskantoren, de ac
countants, adviseurs, de administrateurs en
restaurateurs.
Het is alles bijeen een boeiend, breed gescha
keerd landschap dat zich nog vrijwel wekelijks
blijft uitbreiden. Deze krant wil daarvan een
beeld schetsen en dan met name de lezers
meenemen binnen de muren van de bedrijven.
Achter de soms sobere, dan weer uitbundig op
de tekentafels fraai en met fantasie geschetste
facades wordt geleefd en gewerkt aan wat
onontbeerlijk is in een lokale gemeenschap als
de onze, waarin de hartslag van de hedendaag
se economie wellicht door de snelle expansie
van de laatste decennia sterker wordt gevoeld
dan in vele andere vergelijkbare gemeenten in
den lande.
Redacteur Gerard Trebert maakt de komende
weken een rondje langs de meest uiteenlopen
de bedrijven in Leusden. De lezer wordt mee
genomen binnen de muren van een bedrijf en
dan blijkt dat achter soms sobere gevels een
complete wereld aan organisatie en werk
kracht schuil gaat.
De jeugdige PaulBloemdaJ zwaait deze dagen de scepter over het bloeiende Leusdense aannemersbedrijf. (Foto. Hans Verhorst)
ISDEN - Deze gemeente mag er zich op
>n in oppervlakte de grootste te zijn in
►vincie Utrecht. Het lijkt daarom interes
voet, per rijwiel, danwel gemotoriseerd
irkenningstocht te maken door deze im-
gemeente, waarvan de grenzen reiken
iersfoort en Barneveld tot Wouden-
'n tocht leidt dan tot een al even inte-
tte ontdekking: waar men gaat of staat
Ie reiziger bouwwerken tegen met de
lur van Bloemendal. Een naam van een
ir, die hier zijn wortels heeft maar door
in heen zijn kansen greep zich een naam
rerven tot ver buiten de regio.
•uw- en aannemingsbedrijf J.Bloemen-
is niet meer weg te denken uit het
enbestand van de gemeente Leusden,
iet dertig jaar geleden niet zonder suc-
jn ankers uitwierp. Reden om eens te
met de oprichter en de huidige direk-
igerieflijke - natuurlijk zelfgebouwde - woning
[oprichter treffen we Joop Bloemendal (61) en
ije echtgenote Anna. Een royale biljarttafel
intrum van het woonvertrek noodt verleidelijk
gezellig partijtje, maar dat is deze keer even
de orde: het gaat om een terugblik naar de
v/aann de ondernemende uitvoerder van het
idnjf Heijligers dertig jaar geleden besloot om
iliteiten, opgedane ervanng en onmiskenbare
us dienstbaar te maken ten behoeve van een
ie nchten bedrijf.
Bloemendal overdacht zijn eigen nog jonge
n. Die zag er als volgt uit. Na zijn dagelijkse
tmheden drie jaar lang avondstudie bij de
ig Bouwkundig Instituut (SBI) in Amersfoort
et aannemersdiploma. Daarna nog eens twee
rvolgopleiding voor het BNA-diploma opzich-
otaal dus zeven jaar studie van zijn 22e tot zijn
Waarom, zo meende Bloemendal, zou ik met
kennis en ervaring niet zelf een bednjf gaan
ebeurde dan ook. Op 1 oktober 1961 werd op
het startschot gelost, maar van emge aktiviteit
was voorshands nog geen sprake. Wel had Bloemen
dal m Leusden-Zuid een bouwterrein gekocht van
tweeduizend vierkante meter voor 28.000 gulden,
maar voorlopig moest nog worden gewacht op de
nodige vergunningen. 'Dus ben ik maar op het terrein
aardappelen gaan verbouwen, want je moet toch iets
doen met zo'n lap grond. Welnu, we rooiden met de
hele familie aan het eind van dat eerste jaar zeventig
mud en die verkocht ik voor tien gulden elk'.
Het jaar daarop ging het bedrijf echt van start. De
eerste projekten werden uitgevoerd: de bouw van een
etagewoning boven een winkel aan het Julianaplein m
Amersfoort, een bungalow van 32.000 - m de begin
jaren zestig werd nog gecalculeerd op basis van uurlo
nen van vijf gulden! - en weer later de bouw van
twintig woningen op Walstro.
STABILITEIT
Als Joop Bloemendal, die vijfjaren geleden is terug
getreden als direkteur en de leiding van het bedrijf
volledig heeft overgedragen aan zijn zoon Paul, de
destijds door hem gestichte onderneming moet ka
rakteriseren spreekt hij van een stabiel bouw- en
aannemingsbedrijf. 'Onze grote kracht heeft altijd ge
legen in de kwaliteit van het produkt', verklaart Joop
Bloemendal niet zonder gepaste trots. Hij wijst op een
aantal interessante, vaak ook qua bouwstijl impone
rende projekten, die onder zijn leiding zijn verrezen.
In dat verband wijst hij ook op de relatie tussen archi-
tekt en aannemer. 'Die moet je m de loop der jaren
opbouwen. Het is vaak zo geweest dat er bouwwerken
waren, kerkgebouwen bijvoorbeeld, waaraan colle
ga's met wilden beginnen omdat deze wat de uitvoe
ring betreft niet al te eenvoudig waren, zeer gecompli
ceerd vanwege de architectonische opzet. In dat soort
situaties is het meermalen voorgekomen dat de archi
tect tegenover de desbetreffende opdrachtgever
heeft gezegd: Maar dat gaan we straks uitvoeren met
onze eigen aannemer Wij dus'.
Bloemendal sr kijkt met plezier terug op de kwart
eeuw, waann hij het door hem in 1961 opgerichte
bedrijf heeft geleid en mede bepalend is geweest
voor het gezicht van het van Hamersveld tot Leusden
getransformeerde dorp. Zijn eigen ouderlijke wonmg
stond aan de Asschatterweg, ter hoogte van het huidi
ge kruispunt met de Middenweg. Een eenvoudig
schilderij getuigt daarvan nog aan de wand in de
woning m Leusden-Zuid.' 'Ik denk dat ik meer ben
«w.'
geweest dan zo maar een eenvoudige aannemer.
Vaak heb ik gemerkt dat de mensen, zowel de archi
tecten als degenen, die de opdrachten gaven, mij ook
beschouwden als een bouwkundig adviseur, een
raadsman. Dat heb ik eigenlijk altijd heel belangrijk
gevonden. Je moet mij namelijk ook met zien als een
timmerman; daarvoor ben ik in dienst van de firma
Heilijgers ook begonnen in een te zelfstandige functie.
Ik heb altijd leiding willen geven aan een team van
deskundige medewerkers, mensen die op hun eigen
terrein perfekt hun vak verstaan. Zo was het altijd en zo
is het nog nu mijn zoon het bedrijf leidt'.
KERKEN EN SCHOLEN
Het bouw- en aannemingsbedrijf, destijds gesticht
door Joop Bloemendal, heeft als gezegd met het reali
seren van een omvangrijk aantal kleinere en grote
bouwwerken in Leusden in met onbelangrijke mate
bijgedragen tot de bouwkundige vormgeving van de
gemeente. Om een greep te doen uit het omvangrijk
aantal projekten:
- het bejaardenhuis 't Hamersveld aan de Asschat-
tersweg met het bijbehorende projekt bejaardenwo
ningen;
- het voormalige zwembad Bavoort:
- de Montessorischool 't Ronde;
- de basisscholen De Hobbit en De Heerd;
- een aantal industriegebouwen - en hallen;
- de kantoor-unit van de Internationale School voor
Wijsbegeerte aan de Dodeweg;
-tal van bungalows en onder architectuur gebouwde
woningen;
- bejaardenwoningen achter huize St.Jozef te Achter
veld;
- villa's en geschakelde bungalows, onder andere
aan de Walstro, alsmede
- een groot aantal kerken, waaronder de Marcuskerk
aan de Asschatterweg, de Kruiskerk m Nijkerk en
twee kerkgebouwen in Huizen. Bloemendal, schert
send: 'Als een architect eenmaal wist dat je een goede
kerk kon bouwen rolde je van de ene kerk m de
andere...'.
BOUWTEAM
In 1978 werd binnen de gemeente overgegaan tot
de oprichting van een Stichting Bouwteam. Deeelne-
mers waren de aannemers- en bouwbedrijven Bloe
mendal, Van Buuren, Van der Belt, Hertzinger en Van
Ruitenbeek, alsmede de makelaardij Schoeman. Het
doel van het samenwerkingsverband was te komen tot
de realisatie van grote projekten met daarnaast het
behoud van de eigen zelfstandigheid. Het eerste grote
gezamenlijke projekt betrof de bouw van een complex
van zeventig woningen. Daarmee bewees de stichting
^rnendal bij een 'artists-impression' van weer een volgend bouwproject. (Foto: Hans Verhorst)
binnen de gemeente een goed alternatief te kunnen
bieden voor de grote nationale bouwondernemingen.
Het mag duidelijk zijn dat de energieke Joop Bloemen
dal tot de initiatiefnemers van het bouwteam behoor
de. Maar naast de uitbouw van zijn eigen bednjf ont
plooide hij tal van andere aktiviteiten in bestuurlijke
zin. Zo was (en is hij nog) voorzitter van de huurcom-
missie, voorzitter van de afdelmg Amersfoort van het
NVOB, het Nederlands Verbond van Ondernemers in
de Bouw, penningmeester van de Bednjvenknng
Leusden, voorzitter van het opleidingsinstituut voor
jonge bouwvakkers en secretans van de SBBO, de
Stichting Beroeps Begeleidend Onderwijs, de Leus
dense school, die enige duizenden studenten telt.
De opleidmg van jonge mensen binnen zijn vakgebied
heeft hem altijd na aan het hart gelegen.
GOEDE OPVOLGER
Het laatste moet welhaast de oorzaak zijn geweest
van het feit, dat Joop Bloemendal vijf jaar geleden bij
zijn afscheid als direkteur in zijn zoon Paul een voor
treffelijke opvolger heeft gevonden ondanks diens
jeugdige leeftijd (26) op dat moment. Paul werkte al
vanaf zijn dertiende jaar tijdens zijn vakanties en op
vrije dagen m het bednjf van zijn vader. Daardoor
heeft hij het vak van binnen en van buiten leren ken
nen. Bij zijn afscheid na 25 jaar heeft de heer Bloemen
dal sr de wens te kennen gegeven dat de door hem
uitgezette lijnen en de gevestigde kwaliteitstraditie op
de vertrouwde basis zouden worden voortgezet. Heeft
de zoon in de afgelopen vijf jaar kans gezien dat te
realiseren?
Paul Bloemendal, m zijn eenvoudige direktiekan-
toor op het industrieterrein aan de Ambachtsweg:
'Inderdaad is dat het geval geweest al hebben zich
binnen het bednjf wel emge veranderingen voltrok
ken. Om te beginnen moet worden vastgesteld dat er
in deze penode sprake is geweest van een goede
economische ontwikkeling. Dat heeft de mogelijkhe
den geschapen voor bepaalde nieuwe ontwikkelin
gen ook in het bedrijf als het mijne Zo is meer dan
voorheen een belangnjk accent komen te liggen op
het onderhoud van woningen en andere projekten
Daarvoor zijn alleen al zes mensen in vaste dienst en
zijn er dagelijks vijf wagens de weg op. Er is bijvoor
beeld een kontrakt met de Woningstichting Leusden
voor het onderhoud van 1500 woningen en een ander
met Centre Pares voor het onderhoud van de vakantie
bungalows in de Eemhof
EIGEN RISICO
De jonge ondernemer legt uit waarom het noodza
kelijk is om naast het volgen van bestaande wegen ook
meuwe m te slaan. 'De meuwbouw is discontinu en sluit
niet altijd aan met beleid en werkwijze; je bent dus
teveel afhankelijk van 'toevalsfactoren'. Vandaar dat
we het m toenemende mate moeten zoeken in utili
teitsbouw m eigen ontwikkeling en wel voor eigen
rekening en voor eigen risico. Zo hebben wij inmid
dels in de Princenhof dne panden kunnen realiseren
en beginnen eind van deze maand op een zelfgekocht
bouwterrein van 1050 vierkante meter in het Ruige
Veld aan de bouw van een kantoorpand, dat eind van
het jaar klaar moet zijn. Wat De Horst betreft, daar is
alles nog afhankelijk van het uitgiftebeleid'.
Binnen het kader van het hedendaagse beleid ziet
direkteur Paul Bloemendal tot behoud van de conti
nuïteit dne aspekten van betekenis:
1. onderhoud - een stabiele factor vanwege de kon
trakten;
2. ontwikkeling - het zelf maken van plannen;
3. de markt - wat komt er op je af (architekten, op
drachtgevers) en wat zoek je zelf op.
Toch zijn er ten opzichte van de periode 1961-1986,
de eerste 25 jaar van het bedrijf, paralellen aan te
wijzen. Paul: 'Ik ben blij met de kring van vaste klanten;
die blijven namelijk. Ik ben in een gezond bedrijf
gestapt met een gunstige ontwikkeling achter de rug.
In de personele sfeer is het allemaal wat moeilijker.
Het is niet eenvoudig goede vakmensen te krijgen. Ik
moet daarop alert blijven, want instroming van jonge
mensen blijft noodzakelijk'.
Paul Bloemendal leidt zijn bednjf in nauwe samen
werking met bedrijfsleider Wim Hovenkamp, een
man van het eerste uur en Gemt Noorlander, die de
buitendienst coördineert. Het aantal medewerkers m
vaste dienst fluctueert tussen de twintig en dertig,
afhankelijk uiteraard van de uit te voeren projekten
Wat vindt hij het meest interessante van zijn beroep?
Paul: 'Het creatieve. Een architekt ontwerpt, maar jij
moet het als bouwer realiseren, zorgen voor een goed
eindresultaat, eventuele problemen oplossen en dat
gene ontwikkelen, wat de mensen willen hebben. En
gelukkig kan ik zeggen dat wij vakmensen zijn, die
alle factoren van het bouwen volledig beheersen'
Tenslotte: 'Ik ben gelukkig met wat mijn vader heeft
opgezet en nuj heeft overgedragen, maar uiteindelijk
zijn het de mensen in het bedrijf, die het moeten doen'.
LEUSDEN - Dne jaar na de opnehtmg van het
bedrijf besloot Joop Bloemendal tot de totstandko
ming van een eigen timmerfabriek achter het
kantoorpand aan de Ambachtsweg. Hij deed dat
omdat een aannemer bij de uitvoering van bouw-
projekten vaak afhankelijk is van de leverantie
van materialen van derden, waarbij tijd een be-
langnjke factor is.
In de eigen timmerfabnek kunnen deuren, ra
men, kozijnen en dakspanten geprefabriceerd
worden, waarmee de efficiency tijdens de reali
satie van bouwprojekten aanmerkelijk kan wor
den bevorderd.
Direkteur Paul Bloemendal: 'Maar ook voor het
onderhoudsbedrijf is een eigen timmerfabriek
van vitaal belang. We zouden de fabriek met meer
kunnen missen'.
Joop Bloemendal semor voor één van de projecten, die de aannemer in Leusden realiseerde:
Bejaardenhuis 't Hamersveld. (Foto: Hans Verhorst)
