Nederlands Culinair Museum komt eraan!
BDU-TV
J Kabelkrant BDU TV brengt Autotaai,
informatieve commercial nieuwe auto's
c
BDU-TV
kijkers
leusder k
Restauran t combma tie met museum
CORNER
Kijkers helpen kijkers: zomerpauze
Nieuwe kabelkranten BDU TV
Personeel werven via de kabelkrant
Berichten voor de kabelkrant
naar lokale redaktie sturen!
KIJKKRANT
Zomerspecial:
nieuwe trends
Gestoorde
ontvangst kabelnet?
Bel de exploitant!
Dronken
bestuurder
Gokkasten
leeggehaald
Teveel
gedronken
IENSDAG 5 JUNI 1991
ISFOORT - Het Nederlands Culinair Museum staat er aan te
n. In de Marienhof wordt druk gehakt, getimmerd en ver-
el, en zoals het zich laat aanzien kan het in zijn soort absoluut
e museum daar na de zomervakantie van start gaan. Het heeft
vat voeten in de aarde gehad, maar nu is de lang verbeide
aak van de Raad van State een feit, en wat zo'n jaar of vijf
»n begon als idee van Flehite-bestuurslid Drs C.Kamerbeek
ert nu in het stadium van een reeds gestarte restauratie van de
nhof en ver gevorderde onderhandelingen met diverse be-
»n instanties en personen.
middels door Museum Flehite
:ces geexperimenteerd met de
e menu's en menukaarten van
Ver om te zien of culinaire be-
aardigheden aanslaan. Jaren
tad de heer W. te Meij ook al
iet het idee van een culinair
museum gespeeld, en deze verzame
laar ziet nu zijn oude ideaal verwezen
lijkt en zijn culinaire bibliotheek een
waardige plaats knjgen.
Waar moest het museum komen? Op
een gegeven moment verhuisde de
ROB definitief naar de nieuwbouw in
de Kerkstraat en kwam het uit 1479
daterende kloostertje Marienhof be
schikbaar. Flehites directeur Drs B.E-
lias ging met de gemeente praten of
deze er iets in zag om m dit fraaie
gemeentelijk eigendom het Neder
lands Culinair Museum te vestigen.
„Prachtig, prachtig, prachtig, prima
aanwinst voor de stad, maar het mag
geen cent kosten!"
Restaurant
Wat lag méér voor de hand dan zo'n
museum te combineren met een res
taurant?
Zo ontstond de opzet om beneden het
restaurantgedeelte te creeren met op
de eerste en tweede verdieping het
museum. Al filosoferend kwam de ge
dachte op dat het plezierig zou zijn als
men óók over de aangrenzende kerk
zou kunnen beschikken. Men hoorde
dat de Gereformeerde Kerk in Nim-
merdor wilde gaan bouwen in hetzelf
de projekt waar senioren woningen
gepland waren. Er brak echter op
stand in de buurt uit: men wilde daar
geen woningbouw en weigerde bo
men van het landgoed op te offeren.
Het werd een emdeloze procedure bij
de Raad van State, en de kerk wilde
zolang er geen zekerheid bestond
geen zaken met het museum doen.
In februari zou de Raad uitspraak
doen, dat werd dus vorige week. De
woningen mogen er niet komen, de
Informatie-rubriek van de BDU-Kabelkrantkombinatie Midden-Nederland Redaktie Bert Vos. algemeen
hoofdredakteur BDU-TV. Reakties naar Redaktie BDU-TV-Corner. Postbus 67. 3770ABBarneveld
In de maanden juni, juli en augustus brengt
BDU TV op donderdag en vrijdag een speciale
commercial: „Autotaai" Een advertentie-ru-
bnek. waarin elke keer een bepaald model
personenauto extra aandacht krijgt.
Op donderdag 13 en vrijdag 14 juni wordt
gestart met de Alfa 33 4x4. Daarna komen de
volgende auto's aan bod
20/21 juni: Ford Escort Cabriolet
27/28 juni: Mitsubishi Pajero
4/5 juli Nissan 100 NX
11/12 juli: Fiat Croma Tb
18/19 juli Chrysler Voyager
25/26 juli: Lancia Dedra 2000 Turbo
1/2 aug.: BMW 316i
8/9 aug Renault Espace
Wie belangstelling heeft voor een bepaalde
auto en er graag meer van wil weten, doet er
goed aan om op donderdag of vrijdag even
naar de kabelkrant te kijken. Voor kleurige
auto-informatie in tekst en beeld
hun koelkast wilden slijten of, sterker nog, een
aardige mevrouw aan hun „verzameling" toe
wilden voegen Het spreekt vanzelf, dat de
redaktie al deze advertenties zonder meer ter
zijde heeft gelegd Wie geen verzamelaars-
item vraagt, krijgt daarvoor tegen betaling alle
ruimte in onze advertentie-rubriek „Kabel
tjes"
De succesvolle verzamelaars-rubriek „Kijkers
helpen kijkers" begint aan een zomerpauze
De vakantieperiode breekt aan en ook de ver
zamelaars zoeken de zon op Voor BDU TV
een reden om de rubriek voorlopig stop te
zetten
In het afgelopen winterseizoen hebben hon
derden verzamelaars de mogelijkheid gekre
gen om hun verzameling uit te breiden door
middel van een gratis „advertentie" Wie
daarvoor in aanmerking wilde komen, moest
wel voldoen aan een aantal voorwaarden Niet
alle lezers van onze kranten hebben de regels
goed gelezen, want de redaktie werd nogal
eens gekonfronteerd met echte advertenties
van mensen, die graag een huis willen ruilen,
Overigens hoeft u ondanks het stoppen van
deze rubriek met uw aankondigingen van rom
melmarkten niet in uw maag te zitten. De
redaktie van onze plaatselijke krant verzorgt
ook de lokale redaktie van de desbetreffende
kabelkrant van BDU TV U kunt voor de plaat
selijke berichten voor de kabelkrant bij haar
terecht!
Na de zomervakantie start BDU TV met de
exploitatie van twee nieuwe kabelkranten De
kabelkrant voor de gemeenten Ermelo en Put
ten start medio augustus. Zowel de gemeente
raden van Putten als Ermelo gingen akkoord
met een desbetreffende voorstel Een kleine
maand later is de kabelkrant voor Dronten aan
de beurt.
Voor Putten en Ermelo is inmiddels een redak-
teur aangesteld, de heer Hans Papenburg, die
zijn kantoor in Putten heeft en van daaruit ook
alle aandacht aan de berichtgeving van Ermelo
gaat schenken in samenwerking met corres
pondenten in de verschillende plaatsen In
Dronten zal de redaktionele invulling worden
verzorgd door redakteur Gerald Bruins van
het Drontens Nieuwsblad, ook een uitgave van
de BDU Krantenkombinatie
Met deze twee nieuwe kabelkranten erbij ex
ploiteert BDU TV in totaal 9 kabelkranten in
midden Nederland met een totaal aantal aan
sluitingen van 65.000.
Personeelsadvertenties7 De kabelkrant is hier
voor een uitstekend medium. Snel (vandaag
vóór 12 uur opgegeven, vanaf middernacht
geplaatst), en effectief. En dat tegen een aan
trekkelijk tarief Alleen tekst, zonder logo,
kost 75,- per dag ex btw Een complete ad
vertentie (hele pagina) met logo kost 100,-
per dag ex btw. In dit geval dient u de adver
tentie wel 2 dagen voor plaatsing in te leveren
Voor een klein bedrag per kabelkrant extra
kan men deze advertentie doorplaatsen naar
andere kabelkranten van BDU TV in de hele
regio.
Vooral de zaterdagen zijn in trek vanwege het
sportprogramma en de uitslagen van die dag.
Dat mist vrijwel nooit
Meer weten7 Bel onze advertentie-informa-
tie-lijn: 03420-94888 (tijdens kantooruren).
Veel plaatselijke verenigingen sturen nog
steeds hun berichten naar de centrale redaktie
van BDU TV in Barneveld. Dat is niet de
bedoeling. De lokale berichtgeving wordt ver
zorgd door de plaatsleijke redakties van onze
kranten. Wilt u er zeker van zijn, dat uw
bencht ook op de kabelkrant verschijnt, dan
doet u er goed aan uw berichten bij de plaatse-
Ü)ke redaktie in te leveren, met vermelding
van „Voor de kabelkrant".
Hieronder volgt een lijst met adressen. Noteert
u deze?
Bameveldse Kabelkrant
Redaktie Barnevcldse Krant
Postbus 67
3770 AB Barneveld
Leusder Kabelkrant
Redaktie Leusder Krant
Postbus 11
3830 AA Barneveld
Edcsc Kabelkrant
Redaktie Ede Stad
Stationsweg 50
6711 PS Ede
Kabelkrant Geldermalsen Buren
Redaktie Nieuwsblad Geldermalsen
Marktplein 14
4191 AC Geldermalsen
Nijkerkse Kabelkrant
Redaktie De Stad Nijkerk
Singel 30
3861 AE Nijkerk
Kabelkrant RSWM
Redaktie Woudenberg/
Scherpenzeelse Krant
Postbus 67
3770 AB Barneveld
Doornse Kabelkrant
Redaktie Doornse Krant
Boslaan 1
3941 HM Doom
(ook voor nieuws uit Maarn)
w
VOOH
MIDDEN NEDERLAND
Wie regelmatig naar de kabelkrant van BDU-
TV kijkt, weet het. De service-rubrieken van
de kabelkrant helpen de kijkers op weg met
allerlei nuttige en interessante informatie. Als
geheugensteuntje een opsomming van de ru
brieken met verschijningsdag(en.
Vrijdag, zaterdag en zondag: Medische week
enddiensten
Vrijdag: Sportprogramma's
Zaterdag en zondag: Sportuitslagen
Donderdag: Video-nieuws
Vrijdag: Bioscoopnieuws met nieuwe films
Zaterdag en zondag: Kijkers helpen kijkers
Elke dag: Lokale en regionale agenda,
Filmagenda
Regelmatig of dagelijks: Gemeentelijke voor
lichting (verzorgd door de gemeente)
Advertentie-service:
Elke vrijdag: Occasions van regionale autobe
drijven
Op 12,13 en 14 juni brengt BDU TV op al haar
kabelkranten een zomerspecial, waarin de
trends voor het zomerseizoen op het gebied
van bijvoorbeeld video-camea's, kapsel,
badkleding, cosmetica, zonnecrèmes in het
kort worden belicht Informatie over adverte
ren in deze special 03420-94888.
Het kan gebeuren, dat de doorgifte van een
programma via de kabel niet altijd even per
fect is. Atmosferische storingen kunnen daar
van o m. de oorzaak zijn. Daar is niets aan te
doen Vallen zenders uit zonder dat dit door de
exploitant is gemeld of zijn de storingen fre-
kwent, dan kan het zijn, dat er iets in de
aanvoerlijnen niet in orde is. Als uw buren
hetzelfde verschijnsel op hun TV konstateren,
dan doet u er goed aan om kabelexploitant te
bellen. Omdat kijkers regelmatig ONS bellen
in plaats van de kabelexploitant, wat uiteraard
niet de bedoeling is, volgen hier nogmaals de
juiste namen en storingsnummers van de des
betreffende exploitanten.
Gemeente Barneveld
Casema bv - Utrecht. 030-898080 (9-22 uur)
Gemeente Ede:
Media Netwerk. Ede. 08380-52000
Gemeente Leusden:
de firma Kroon, 02152-55789
(Let op inwoners van de wijk Rozendaal die
nen een ander nummer te bellen Zie het eigen
infokanaal van Rozendaal)
Gemeente Geldermalsen:
Antennebeheer Midden-Nederland, Veenen-
daal:
08385-31500/31531
Gemeenten Rcnswoude.
Scherpenzeel en Maarn:
Antennebeheer Midden-Nederland, Veenen-
daal
08385-31500/31515
Gemeente Nijkerk:
Gamog Cai - Zutphen: 05750-41100
Gemeente Doorn:
Antennebeheer Midden-Nederland,
Veenendaal
08385-31500/31515
kerk en de school wel. Nu ligt de weg
voor het museum open om met de
kerk te onderhandelen. Er zijn een
paar kandidaten voor het restaurant,
maar ook die wilden wachten tot de
Raad uitspraak had gedaan en er een
definitief plan voor restaurant en mu
seum op tafel zou komen.
Rond de zomer moet de bouw klaar
zijn, In de zomer kan het restaurantge
deelte worden mgencht, zodat dit in
het najaar in ieder geval open kan. Na
het verdwijnen van De Witte zijn er
langzamerhand verscheidene goede
restaurants in Amersfoort versche
nen. Maar er is in Amersfoort zeker
behoefte aan nóg een klasserestau
rant. Het bedrijfs- en horecaleven is
zéér geïnteresseerd in het culinaire
projekt van het museum. De Marien
hof ligt mooi centraal in Nederland, je
zult er goed kunnen eten, je hebt er
ruimten waar iets gelanceerd kan
worden, en er is een museum bij dat in
de nchtmg van de horecasector ope
reert. Het bedrijfsleven beschikt over
moderne kantoren, maar als men een
product wil presenteren of een avond
wil organiseren met een Franse kok
moet men elders iets zoeken dat wat
allure en liefst extra meerwaarde
heeft.
„Wij dachten", aldus een geestdriftige
heer Elias, „dat als dit allemaal zo
goed loopt als het zich nu voordoet het
mogelijk moet zijn om dit museum
budgettair neutraal te laten verlopen.
De verbouw wordt met een geleend
bedrag gefinancierd, en dat bedrag
zal in de loop der jaren terugverdiend
en -betaald moeten worden uit de op
brengsten van het museum."
Culinair
Eten en drinken is een doodnormale
zaak, waar ieder museum wel iets van
in huis heeft. Dat staat dan in de kel
der. Volgens de heer Elias is het der
halve onzinnig om zélf een uitgebrei
de collectie op te bouwen. Bepaalde
elementen kunnen wel eigen bezit zijn
zoals de grote culinaire bibliotheek
Te Meij die is aangekocht. Het past
echter m de politiek van de minister
om museumkelders leeg te halen en
spullen aan anderen uit te lenen die er
iets mee kunnen.
Wat zal er te zien zijn? Uitgaande van
smaak, reuk en zintuigen wordt gea
nalyseerd hoe het komt dat de mens
het één lekker vindt terwijl het andere
hem niet smaakt. Er wordt gekeken
naar wat een mens nodig heeft aan
voedingsstoffen om redelijk te kun
nen bestaan.
Het historisch gedeelte begint met de
mens die het vuur ontdekt waardoor
opeens van alles mogelijk is, en die
met landbouw begint, waardoor hij
zich op een vast punt vestigt, gewas
sen verbouwt en beesten houdt.
„Dan maken we een sprong, ik denk
naar de Romeinse tijd, ook omdat we
daar het nodige van af weten. Het was
een belangrijke fase in de ontwikke
ling van de keuken. Het oudste re
ceptenboek van Apicius levert re
cepten uit de 4de eeuw, maar is van
origine nog ouder en laat iets zien van
de verfijning van de Romeinse keuken
beïnvloed door spijzen uit diverse
windstreken. Daarna zakt de keuken
m Europa in de 'duistere' tijden ineen,
maar blijft sluimeren onder invloed
van de kloosterlingen met hun kennis
van
kruiden.
Dan wil ik iets laten zien van de keu
ken in de Middeleeuwen. Laatst zag ik
op een tentoonstelling m het meuwe
paviljoen van Boymans dat het aarde
werkkeukengerei van 1100 tot 1800
nauwelijks verandert van hoofdvorm.
In de 17de, 18de eeuw knjg je kope
ren kookpotten en in de 19de eeuw
krijg je een omslag door het gebruik
van aluminium en geemailleerde pan
nen. De keuken was tijdenlang heel
simpel: een plek met vuur waarboven
gekookt en gebraden werd. Pas in de
19de eeuw met de fornuizen ontstond
iets heel anders."
Keuken apart
Maakte de keuken eeuwenlang deel
uit van het woonvertrek, m de 16de,
17de eeuw wordt de keuken apart
gebouwd. Het bestek is vnj simpel
gebleven: een bord, mes en lepel: dat
was het zo'n beetje. Verder was het tot
in de 18de eeuw met de handen eten.
En waar deed de mens zijn inkopen?
Het platteland verzorgde zichzelf. Wat
er aan voedsel over was ging naar de
stad. In de stad op de markt kocht de
stadsbewoner vlees, vis, groente. Pas
aan het eind van de vorige eeuw kwa
men de winkels ten tonele. Ondanks
gewijzigde mechanismen heeft de
markt tot heden toe stand weten te
houden.
De verbindingen van Nederland met
de oosterse wereld (specerijen!) wa
ren heel belangrijk. Het oosters por
selein had grote invloed op het tafel
dekken, en na de 18de eeuw wordt er
gedekt met glas, zilver, porselein en
bestek en zette men m de betere krin
gen mooie dingen op tafel. Men ken
de twee maaltijden per dag. In de
18de eeuw ontstaat het ontbijt. Koffie,
thee, chocola, wijn worden geser
veerd.
Daaraan wordt radikaal een eind ge
maakt door de Franse Revolutie.
Enerzijds was er een zekere nivelle
ring, de bourgeoisie ging zich met
culinaire geneugten bezig houden,
veel Franse koks die bij de adel had
den gewerkt werden werkeloos en
begonnen om aan de kost te komen
een restaurant, waar de bourgeoisie
kwam eten.
Wat ook m zwang kwam was de 'servi
ce a la Russe'. Voordien kwamen heel
veel gerechten tegelijkertijd op tafel,
waardoor de gasten vaak koude spij
zen kregen. Aan het begin van de
vonge eeuw was het de Russische
gezant in Panjs die gang voor gang,
gerecht na gerecht, liet opdienen.
„Daarnaast", aldus de heer Elias, „ko
men de aardappeleters aan bod Wij
moeten laten zien dat er voor grote
delen van de bevolking van emge va
riatie in het voedsel nauwelijks sprake
was. De eeuwen door werden er door
het volk bnjen, pappen en stoofpotten
gegeten. Wie op het platteland woon
de had het wat beter dan in de stad,
maar er werden overwegend aardap
pels gegeten, vaak met alle gevolgen
van dien. In de tweede helft van de
vorige eeuw komt er een omslag op
divers gebied. De industriële moge
lijkheden brengen voedsel m blik, de
conservering wordt beter, men kan
méér variéren. Er komt een demo-
kratisenng tot stand. Van Kempen en
Begeer
maken het mogelijk dat mensen die
het iets minder kunnen betalen ook
hun tafel aardig kunnen dekken.
Naast de overdaad op tafel met voor
alles een apart lepeltje, vorkje, mesje
ontstaat deze tendens eveneens in de
keuken. De keuken van 1900 laat een
waanzinnige overdaad aan potjes en
schoteltjes zien. (Nu hebben we één
keukenmachine die mengt, klopt,
hakt, en hebben we al dat gedoe met
meer nodig).
De democratisenngsontwikkeling die
ik net noemde zet zich dóór, en je
krijgt huishoudscholen en kookboe
ken. De warenkennis wordt steeds
beter, en dat houdt in dat iedereen
door de hele bevolking heen zich een
gezonde manier van eten kan permit
teren. Alle zaken worden voor ieder
een bereikbaar. De laatste ontwikke
ling is dat op dit moment overal en in
elk seizoen alles verkrijgbaar is, en
dat er een grote invloed is van de
uitheemse keuken. Dat begon met de
Indonesische restaurants vóór WOII
met wat later de Chinezen die restau
rants begonnen. Momenteel kun je
gemeten van allerlei exotische keu
kens!"
Het museum zal een grote tentoon
stelling zijn, die intensief bekeken, de
bezoeker veel over de voedings-en
tafelgewoonten vertelt. Er zit een dui
delijk verhaal in.
De ingang van het restaurant komt aan
de Stadsring, waar de oude ingang
was. De ingang naar het museum komt
aan de Grote Haag. Verscheidene
ruimten beneden worden momenteel
dóórgetrokken en zullen het restau
rantgedeelte vormen. De zijkamer
kan voor aparte groepen gebruikt
worden. De keuken is al een eind op
streek. Tegen de kerk komt een gale
rij, en daarmee wordt de oude kloos
tertuin afgesloten. Twee ruimten (de
oude kamer van Prof. Van Es en de
bibliotheek) zullen voor exposities
worden gebruikt, en daarin kunnen
ook ontvangsten plaats vinden. Dat
zelfde geldt voor de kelder.
Boven komen de bibliotheek en de
kamer van de conservator. In de grote
bovenruimten komt het eigenlijke mu
seum. Op de verdieping van de kerk
kan een gehoorzaal worden gepland,
maar daarover moet nog met de be
langhebbenden van gedachten wor
den gewisseld.
Het Nederlands Culinair Museum zal
gesitueerd zijn vlak bij de binnenstad,
de rondweg en één der parkeergara
ges, en biedt fraaie perspectieven aan
het bedrijfsleven. Amersfoort kijkt er
verlangend naar uit!
Anco Mali
Flehite-directeur Elias: „E-
ten en drinken is een dood
normale zaak, waar ieder
museum wel iets van in huis
heeft".
De heer Ehas voor een schilderij van Marienhof, waar het museum komt. (foto: Hans Verhorst).
LEUSDEN - De verkeersgroep
van de Rijkspolitie heeft in de
nacht van zaterdag op zondag in
Leusden een 24-jange Groninger
aangehouden, die te diep m het
glaasje bleek te hebben geke
ken. De man kreeg een rijverbod
van 5 uur opgelegd. Er is proces
verbaal opgemaakt.
LEUSDEN - In het café-gedeelte
van sportzaal De Meent m de wijk
Groenhouten is. naar nu eerst be
kend geworden is, in de nacht
van zondag op maandag een
tweetal gokkasten leeggehaald.
De inbrekers kwamen binnen
door een zij- en een tussendeur te
forceren. De totale schade wordt
geschat op 1.100,-.
LEUSDEN - Een Leusdense auto
mobilist heeft donderdagavond
een boete gehad van 250,- we
gens rijden onder invloed. De
man werd aangehouden omdat
hij te snel reed. De blaasproef en
de ademanalyse-test wezen uit
dat de man teveel gedronken
had. De Leusdenaar moest zijn
auto een uur laten staan.
