Aardgaskraan kan binnenkort wijd open
.Leusder Krant.
let weer in eigen regio
Onverwachte plensbuien
Kazerne domein
van kinderen
L E U S D E N
Gasbedrijf maakt einde aan 'ouderwets' stoken
Peuters en kleuters
Y W//J
Stijve Klaverzuring
Pagina 5
LEUSDEN - De open 'zater'-
dag van de brandweerkazerne
is een groot succes geweest.
Honderden kinderen namen
een kijkje in 'hun toekomst'.
Na de officiële opening door
CdK Beelaerts van Blokland
was de kazerne in de middag
het domein van de jeugd De
toespraken door burgemeester
Panis, de CdK, de commandant
Blokker en de bouwer Bruil
waren in de ochtend welbe
steed aan de oren van de geno
digden. De historie nam in het
gesprokene een belangrijke
plaats in, terwijl de kinderen
zich buiten al voor de deur ver
drongen.
kunstenaar van het beeld, Peter de Leeuwe, heeft gekozen
iorde reddende funktie van de brandweerlieden. In de bekende
witek-greep wordt een slachtoffer afgevoerd. Het beeld staat
or de kazerne aan de Burgemeester van de Postlaan.fFoto Jan
t)
LEUSDEN - Citaat uit een voorstel van de gemeenteraadsverga
dering van deze maand: ,,In de gemeente Leusden zijn nog steeds
enkele gebieden, die niet op het aardgasnet zijn aangesloten.''
Bijna dertig jaar na de ontdekking van de 'bel' bij Slochteren een
onbegrijpelijke of op z'n minst opmerkelijke mededeling. Vrijwel
heel Nederland schakelde in de periode die volgde immers over
van brandstoffen als olie en kolen op aardgas.
Uit het raadsvoorstel blijkt dat het om aansluitingen gaat in
buitengebieden als de Leusbroekerweg, Langesteeg, Stouten-
burgerlaan, Asschatterweg, Arnhemseweg en Moorsterweg. En
dat maakt het ontbreken van de aansluitingen volgens woord
voerder Damen van het Gasbedrijf Centraal Nederland (GCN)
juist weer wel verklaarbaar. Zijn bedrijf is verantwoordelijk
voor de aansluiting van de woningen op het hoofdnet.
,.Dat is in deze gebieden nu
eenmaal een kostbare zaak,"
legt hij uit. „Vanaf 1984 zijn
wij bezig langzaam maar zeker
de buitengebieden van aardas
te voorzien. Wij sluiten deze
huizen echter alleen aan als
ons bedrijf winst heeft ge
maakt en wij dus geld over
hebben Over 1990 hadden wij
een positief bedrijfsresultaat,
dus kunnen wij weer meer hui
zen aansluiten."
Daamen schat dat na deze
operatie nog ongeveer 50 hui
zen en bedrijven in Leusden
over blijven, die het zonder
aardgas moeten stellen. Voor
de eeuwwisseling moet dat eu
vel echter zijn verholpen Maar
dan moet de gemeente Leusden
bereid zijn mee te betalen Het
gaat nu om 56 aansluitingen.
Als de gemeenteraad het voor
stel van burgemeester en wet
houders goedkeurt om hier
voor 84 000,— beschikbaar te
stellen zijn dus aan twee voor-
waarden voldaan.
Maar daarmee zijn de leidin
gen nog niet gelegd. Het GCN
wil ook dat 70 procent van de
bewoners bereid zijn een be
drag van 1900,— per aan
sluiting te betalen. Vanaf 1988
maken G. Apeldoorn en J
Barten, die beiden op de Leus
broekerweg wonen, zich sterk
voor de aansluitingen. Zij gin
gen bij de mensen langs voor
handtekeningen en volgens
hen haalden zij zonder pro
bleem het percentage van 70
procent
Toch is niet iedereen direct
even enthousiast. Vooraan de
Leusbroekerweg woont de fa
milie Blotenburg in een huur
huis van de Stichting De Boom
„Wij moeten eerst maar eens
zien hoeveel het ons gaat kos
ten," zegt het echtpaar. „Al
leen de aansluiting van de wo
ning op het hoofdnet is niet
voldoende Er ligt in het huis
geen enkele leiding, dus dat
moet allemaal nog aangelegd
worden Dat gaat natuurlijk
ook veel geld kosten Wij weten
nog helemaal niet of wij dat
moeten betalen of de huisbaas.
Er is ook nog helemaal nie
mand van het gasbedrijf ge
weest om ons te vragen of wij
mee willen doen."
Middenin de kamer staat een
kolenkachel en het kookstel
brandt op Butagas. „Wij zijn
niet anders gewend," zegt me
vrouw Blotenburg Op het erf
staan enkele tientallen Buta-
gasflessen, een voorraad die
niet alleen voor het echtpaar
bestemd is, maar waar ook an
dere buurtbewoners gebruik
van maken Voor de familie
Blotenburg hoeft daar geen
vernadering in te komen. Toch
zien ze wel één voordeel van
aardgas. „In de lente en de
herfst zijn er dagen dat het te
koud is om geen verwarming
aan te hebben. Het is echter een
heel gedoe om de kolenkachel
voor één dag aan te doen Dat
gaat allemaal veel gemakkelij
ker met aardgas."
Dat vindt mevrouw Barten,
die enkele honderden meters
verderop aan de andere kant
van de weg woont, ook. Twij
fels, zoals de familie Bloten
burg die heeft, zijn bij haar
echter afwezig. Zij is er zoge
zegd klaar voor, want bij de
verbouwing van haar woning
hebben haar zoons in het huis
al de leidingen gelegd. „Ze
hoeven hier alleen nog maar
van de weg naar het huis een
gleuf te graven en de leiding te
leggen."
Nu heeft zij nog buiten het
huis een gastank, die zij ge
bruikt voor het kookstel- Dat
zal straks dus vervangen wor
den door aardgas. Van één ding
zal zij echter geen afscheid ne
men „Ik stook de kachel al ja
ren op kolen Dat wil ik zo hou
den, want dat bevalt mij goed
Zolang ik op kolen kan stoken,
ga ik daar mee door
Eén huis aan de Leusbroe
kerweg zal door de GCN wor
den overgeslagen De woning
van de familie Van Loenen
werd namelijk al eerder op het
net aangesloten. „Een paar
jaar geleden kreeg het stuk weg
tot aan restaurant De Mof al
aardgas," vertelt de heer Van
Loenen „Wij zaten net aan de
verkeerde kant van de Ha-
mersveldseweg en kwamen dus
eigenlijk niet in aanmerking.
Ik heb toen gevraagd of ze de
leidingen naar ons konden
doortrekken, omdat ze toch al
vlakbij waren. Toen was er al
sprake om de rest van de Leus
broekerweg op het net aan te
Veehouder Barten bij zijn propaantank: „Ik heb een bom op mijn erf "(foto: Hans Verhorst).
sluiten. Er is toen een installa
tie aangelegd om de druk van
de hoofdleiding te kunnen
verlagen tot het niveau dat ge
schikt is voor de 'gewone' lei
dingen."
Van Loenen heeft een rund
veehouderij en gebruikt vooral
aardgas in de woning. „In de
stallen gebruiken wij electri-
citeit voor de boilers Wij ger-
buiken die om de melkinstal-
latie schoon te spoelen met
warm water Dat moet precies
80 graden zijn." Wat hem be
treft maakt het daarom niet zo
veel uit of zijn woning wel of
niet voorzien is van aardgas,
hoewel hij denkt dat het goed
koper is dan andere brand
stoffen. Veel belangrijker
vindt hij, dat de buirtengebie-
den worden aangesloten op de
hoofdriolering. „Nu lozen wij
nog op het oppervlaktewater,
maar dat kan straks niet meer.
omdat de milieuwetgeving
strenger wordt
Dat is ook de mening van J
Barten, een van de mensen die
de buurt gemobiliseerd heeft
om het gasbedrijf over de
streep te krijgen De mensen
die nog twijfels hebben, zullen
volgens hem uiteindelijk ook
tevreden zijn „Oude mensen,
die nu nog op kolen of hout
stoken, zullen straks blij zijn,
als zij niet meer midden in de
winter naar buiten hoeven om
de kachel bij te vullen," denkt
hij Daarom is hij blij met de
aankondiging dat de aanslui
tingen er komen, maar heeft
nog wel twee wensen.
„De GCN zou zo snel moge
lijk met de aansluitingen moe
ten beginnen Als ze wachten
tot de winter, is de grond straks
bevroren en kan het niet eerder
dan het voorjaar. En als ze dan
toch beginnen te graven, kun
nen ze net zo goed ook de riole
ring doen, want het is natuur
lijk onzin eerst het gat voor de
gasleidingen te graven, die
dicht te gooien en korte tijd
later hetzelfde gat weer open te
maken. Het moet toch mogelijk
zijn om gas en riolering tegelijk
te doen."
Barten zal overigens blij zijn
als de gasleidingen aangelegd
zijn. „Ik heb nu achter op het
erf een gastank staan met een
inhoud van 8000 liter. Eigen
lijk is dat een bom, want ik
moet er niet aan denken als dat
ding ontploft De tank is be
doeld voor de varkensfokkerij.
De schuur met de 150 fokzeu-
gen moet op temperatuur ge
houden worden, want de pas
geboren biggen kunnen niet
zonder warmte. „Wij moeten
de inhoud van de tank in de
gaten houden, want als die leeg
LEUSDEN - De Kruisvereni
ging organiseert voor haar le
den een gespreksgroep voor
ouders van kinderen en peu
ters. Men krijgt daarbij infor
matie over de lichamelijke en
emotionele ontwikkeling van
peuters en kleuters. Het gaat
daarbij over onderwerpen als
eten, slapen, zindelijk worden,
angst, jalouzie, regels en gren-
dreigt te raken, moeten wij
natuurlijk op tijd bij bestellen.
Voor het huis en de stallen ge
bruiken wij ongeveer 26.000
liter gas De tank moet dus
ongeveer drie keer per jaar
worden bijgevuld. Bij aardgas
hoeven wij daar niet meer op te
letten."
Ook Barten is klaar voor de
'omschakeling'. „Enkele jaren
geleden hebben wij een aard-
gasfornuis gekocht. Die heb
ben wij toen omgebouwd voor
propaan. Maar met enkele
kleine ingrepen is het fornuis
zo weer geschikt voor aard
gas." Dat de knoop nu doorge
hakt wordt door de GCN gas
bedrijf kon volgens Barten niet
op een beter moment. „Er zijn
hier in de buurt een aantal be
drijven, die voor de beslissing
staan om installaties te ver
vangen De kaasboerderij ver
derop bijvoorbeeld heeft een
kapotte ketel en wil weten of
die vervangen moet worden of
dat er gewacht kan worden op
het aardgas."
zen. De bijeenkomsten zijn ge
pland op de donderdagavond.
26 september. 3, 10, 24 en 31
oktober van 20.00 tot 22 00 uur
en zijn m het wijkgebouw aan
de Rozengaarde 33. De kosten
bedragen 10,— per persoon.
Opgeven voor 18 september op
werkdagen van 9.00 tot 16.00
uur. Telefoon: 948875.
Als de wolken aan lek
kage onderhevig zijn en
druppels produceren noe
men wij dat verschijnsel
regen Soms krijgen we ze
dagelijks op de boterham
geserveerd, maar de laat
ste tijd maakten de regen
makers er maar een potje
van. Zondag echter, wer
den de waterkranen lokaal
en onverwacht wagenwijd
opengezet. Tussen Hilver
sum en Zwolle ontstonden
zware plensbuien, die nog
al wat wateroverlast be
zorgden. In Hattem viel 23
mm. Ook in onze regio
trokken stevige buien over.
In Achterveld werd maan
dagochtend 8 mm opge
vangen, in Leusden 7. De
zwaarste buien trokken
echter langs ons gebied. In
Barneveld bijvoorbeeld
viel 17 mm, in Terschuur
15 en in Harderwijk 18
mm. Ook maandag hielden
we het niet droog. Vanaf de
Britse Eilanden naderde
een frontensysteem en dat
zorgde opnieuw voor een
hoeveelheid broodnodige
regen. In Achterveld werd
gisterochtend 11 mm af
getapt In twee etmalen is
bijna de gehele augustus-
hoeveelheid in de meters
beland.
Nu we toch terugblikken
kijken we nog even naar
het vorige weekeinde.
September fungeert in ons
klimaat als overgangs-
maand van de zomer naar
de herfst Niet zelden
schotelt de maand een na
zomers toetje voor, maar
het kan rond deze tjd al
flink rumoerig worden als
depressies de heerschapij
opeisen en de bladeren aan
een eerste vuurproef bloot
stellen. Tot aan dit week
einde kregen de raddraai
ers nauwelijks een schijn
van kans. Steeds waren
hogedrukgebieden ze te
snel af. Zaterdag werd
door een dergelijk vrien
delijk systeem op het
vasteland van Europa een
heerlijke dag geserveerd.
De zon, die toch al de nodi
ge overuren heeft gemaakt,
scheen volop en het kwik
in de thermometerbuis
werd geen strobreed in de
weg gelegd Het werd met
ruim 24 graden nog bijna
een zomerse dag. De ko
mende dagen liggen we op
het grensgebied tussen een
hogedrukgebied op het
vasteland van Europa en
een diepe depressie, die de
vlam in het zeegebied tus
sen IJsland en Noorwegen
in de pan laat slaan. Fron
ten van die stormdepressie
komen weliswaar dichtbij
ons land, maar nemen
sterk in activiteit af
De kans op regen van
betekenis is tot aan het ko
mende weekeinde niet erg
groot De temperatuur
blijft bij dit alles in een
uitstekende vorm. De 20
gradengrens vormt geen al
te grote hindernis en dat
betekent dat we boven
onze stand leven. Gemid
deld hebben we nu recht op
een graad of 18. De hoofd
rolspelers op de weerkaart
nemen een ietwat afwach
tende houding aan Zolang
de hogedrukgebieden op
het vasteland de touwtjes
nog aardig in handen we
ten te houden, komt er in
onze omgeving geen di
recte doorbraak naar echt
herfstweer. Daartoe zou
den de depressies flink wat
brutaler moeten worden en
zich meester maken van
het Noordzeegebied.
Volgens de laatste com
puterberekeningen zou dat
in het komende weekeinde
of vlak daarna wel eens
kunnen gebeuren Maar
daarbij past natuurlijk wel
de nodige voorzichtigheid,
gelet op de sprong in de
verre toekomst.
Een echte nazomer en
herfstbloeier is de Stijve
klaverzuring van de
meer dan duizend soor
ten klaverzuring, die
over de wereld zijn ver
spreid, is deze één van de
weinige soorten die in
ons land voorkomen. De
soort is hier zelfs niet in
heems maar afkomstig
uit Noord-Amerika. In
1658 werd het ingevoerd
in de botanische tuin van
Oxfort en sindsdien heeft
het kans gezien om zich
over geheel West- en Mid
den-Europa te versprei
den. Reeds in de acht
tiende eeuw kwam het in
ons land al algemeen
voor. Die snelle versprei
ding was mogelijk door
dat aan de top van de
draaddunne onder
grondse worteluitlopers
knolvormige winter-
knoppen ontstaan waar
uit het volgend jaar
nieuwe planten groeien.
Deze knoppen werden ge
makkelijk met andere
planten en gewassen ver
spreid. Ze zijn ook de re
den dat, als we de plant
uittrekken er volgend
jaar, op dezelfde plaats,
weer nieuwe planten ont
staan.
Stijve klaverzuring heeft
een opstijgende, vrij
dikke en aan de voet
roodgekleurde stengel.
De bladeren bevinden
zich hoofdzakelijk aan de
bovenste helft van de
plant. De bladeren heb
ben de typische driede
lige vorm als die van kla
ver met drie evengrote,
hartvormige deelblaad-
jes. Ze staan haaks op een
lange bladsteel waarmee
ze elk door een ge
wricht je zijn verbonden.
Ook aan de voet van
blad- en bloemstelen be
vinden zich dergelijke ge-
wrichtjes. Bij zeer zonnig
weer, of bij langdurige
droogte, kan de plant
hierdoor de 'slaapstand'
aannemen om verdam
ping te verhinderen. De
helften van de deelblaad-
jes vouwen zich daarbij
tegen elkaar De kleine,
zwavelgele bloemen zijn
alleen bij zonnig weer ge
opend
Klaverzuring houdt van
lichte, vochtige, humus-
rijke grond Ze verdra
gen lichte schaduw en
groeien vaak onder heg
gen en licht struikgewas.
De vruchten zijn vijfhok-
kige, langwerpige zaad
dozen, waarvan elk hok
met een overlagse spleet
opengaat. Wanneer de
vruchtdoos uitdroogt en
tenslotte scheurt, werkt
deze als een katapult die
het zaad met kracht weg
schiet
De naam klaverzuring
behoeft eigenlijk geen
verklaring, klaver herin
nert aan de gelijkende
vorm van de bladeren
met die van klaver en zu
ring duidt op de zure
smaak van de plant. Die
zure smaak is te danken
aan het oxaalzuur dat de
plant bevat. De familie
naam Oxalis betekent zo
veel als zuur-zout. Omdat
de plant hier niet in
heems was maar in latei-
eeuwen is ingevoerd,
heeft het geen rol ge
speeld in volksverhalen
of in de volksgenees
kunst
G. van Leeuwen
m kinderdroom gaat voor velen op deze zaterdagmiddag in vervulling. In een heuse brandweerga-
\ge en dan bijna overal aan mogen komen. De sirenes en de brandweerspuiten werken overigens
nfect. De jeugd van Leusden heeft het nu zelf kunnen constateren. In totaal wordt de opkomst
xhat op ongeveer tweeduizend mensen. Foto Jan Pit)
C,v i.
