Huidige directeur is
voor het eerst geen
'echteAchtervelder
REGISTER
.Leusder Krant.
Al
r
1
Negentig jaar RABO-bank in Achterveld
Raiffeisen
Het Register bevat de volgende Afdeelingen.
Invalkracht
Voensdag 13 november 1991
Pagina 5
hei
in
k
Ider
aasi
e
gcj
'Jdra
van
ACHTERVELD - Het postkantoor, de woning voor de veldwachter, de coöperatie, de
handelsmaatschappij en de verharding van de wegen naar Achterveld, zijn allemaal gerealiseerd
dankzij het initiatief en de investeringen van de Rabobank, (lees: het gezamelijke bezit van de
Achtervelders) De Rabobank ontstond negentig jaar geleden, dankzij een initiatiefrijke
nieuwkomer.
Het personeel van de Rabobank in Achterveld voor het kantoor aan de Jan van Arkelweg. De Rabobank bestaat al
negentig jaar en dat is een moment om bij stil te staan.(Foto Hans Verhorst)
Na een periode van bloei en behoud, ken
merkt de bank zich tegenwoordig door zake
lijkheid. De 'nieuwe' direkteur is voor het
eerst geen Achtervelder. Het bestuur van de
bank, bestaande uit Achtervelders, werkt te
genwoordig op de achtergrond. Dat is wel
anders geweest. Een portret van een bijzon
dere bank.
De Heer H. de W. heeft f 194,76 betaald.
Het bestuur (van de bank. red) bepaalde dat
genoemde hiervoor f 100,— veevoeder mag
halen (bij de eigen handelsmij. red.), zo hij f
200,-- betaalt als de varkens die nu gemest
kunnen worden door hem verkocht zijn", uit
|de notulen van 5 december 1905. De heer de
it stond vast 'ter goeder trouw en faam'
bekend Dat wil zeggen, zijn vrouw kwam
'an bekende huize, zijn buren stonden borg
voor hem en aan zijn kennis over varkens
werd niet getwijfeld.
Hij mocht geld lenen om dankzij de eigen
handelsmaatschappij de winter door te ko
men. Wie onbekend was of volgens de be
stuurders 'niet zuiver op de graat' kwam met
m aanmerking voor een lening. Dit kon zelfs
tot uitzetting leiden.
Een cryptische verklaring voor zo'n uitzet
ting in 1922, gevonden in het eerste leden
boek, maakt nieuwsgierig naar het achterlig
gende verhaal.: ..Willem K ontzet we
gens verzet tegen het bestuur." Had hij met
zijn vuist op tafel geslagen7 De sollicitatie
voor de functie van kassier, van de Kleinveld,
maakte in 1908 geen enkele kans Hij was
volgens de notulen van 13 februari 1908
'houder van een stille kroeg dus volgens de
vergadering niet ter goeder trouw."
Logisch! Alhoewel het bestuur vanaf 1901
tot 1910 maandelijks vergaderde bij Voskui
len in de Roskam en de kassier op 29-12-1919
toestemming krijgt om vanuit zijn woning,
tevens plaats van (uit)betaling en vergaderen
'drank, tabak enzovoorts te verkoopen.'
Wanbetalers konden eerst op een aanmaning
van de kassier en daarna op een bezoek van
de voorzitter van het bestuur, de heer Visser,
rekenen. Wanbetalers werden uit de club ge
zet. Een schande, groot genoeg om voor op de
knieèn te gaan ten einde om clementie te
vragen. Uit de oude notulen komen de be
stuurders niet al te hard over. Regelmatig is
sprake van gevonden oplossingen om de pijn
te verzachten. Men oordeelde immers over
buren. Iedereen kende iedereen
Het beeld van een Achtervelder die met de
pet in zijn hand. komt praten over een lening,
een voorschot of een hypotheek Zijn finan
cieel benarde positie moet bekend maken aan
bestuursleden die alles wisten en hielden ze
wel hun mond.
Het beeld van boeren rond een tafel die de
betrouwbaarheid toetsten, voor hij of zij
mocht inschrijven voor vijftig cent De voor
stelling van macht ten goede gebruikt om het
kleine dorp kansen op een beter bestaan te
geven. De Rabobank is de spil van het finan
cieel welzijn zoals de Sint Josephkerk dit was
van het geestelijk leven. Oprichter Ruurderi-
cus Januarius Visser kan tevreden zijn.
Ruurd Visser, uit Noord-Holland, woonde
ui 1901 pas enkele maanden op boerderij
'Groot-Achterveld'. Achterveld was toen
met meer als een verzameling boerderijen
fond een kerk Onverharde wegen, water
noch electriciteit, een paar grote boeren, veel
kleintjes die het hoofd maar amper boven
water konden houden. De rijkdom bleek uit
het aantal ruitjes in de stal. Ieder raampje
stond voor een koe. Wie twaalf ruitjes had
liet zijn dochter niet omgaan met vijf ruitjes.
Zoals op veel plaatsen hadden de rijke boe
ren vaak meer geld dan ze grond hadden om
zaad voor te kopen. Terwijl de kleintjes
moesten lenen tegen woekerrentes van soms
25%. De vondst van de Duitse burgemeester
Raiffeisen kreeg weerklank Door kapitaal
bijelkaar te leggen, konden boeren gemeen
schappelijke voorzieningen realiseren, waar
iedere inlegger baat van had en uit kon lenen.
De opbrengst van deze Raiffeisenbank werd
niet rechtstreeks uitbetaald aan de boeren,
maar kwam (en komt) ten goede aan de ver
beteringen van de agrarische sector
De boeren beslisten met elkaar, voor elkaar
en in eigen belang. Met als gevolg een lage
rente en vastgestelde prijzen voor iedereen.
In Achterveld kwamen daartoe vijf en dertig
boeren onder leiding van Visser in oktober
1901 bijelkaar. De zaak werd snel beslist
want op 22 november 1901 was de Coöpera
tieve Boerenleenbank en Handelsonderne
ming Achterveld een feit.
Een sociale doorbraak Rondom de tafel klei
ne en grote boeren die met elkaar een plan
realiseerden, waarbij iedereen gelijke stem
had (hoewel in de praktijk de een wat vaker
zijn stem liet horen dan de ander)
De grote boeren moeten met argusogen naar
de (bedreigende?) mogelijkheden van de
kleintjes hebben gekeken, maar anderzijds
ingevolge het voorschrift van art 11 der wet van 17 November 1876.
(Staatsblad No. 227), gehouden in het kantoor van de
Fz a. Se
gevestigd te
houdende C?z- bladen,
op de eerste en laatste geteekend, en de overige gewaarmerkt door
ons Rechter in het Kanton
op heden den
I. Statuten en Wijzigingen van Statuten.
II. Leden van het Bestuur, van den Raad van Toezicht of Commissarissen
(zoo deze laatsten er zijn).
III. Toe- en uittreding of ontzetting van Leden.
IV. Rekening van Stortingen.
V. Aangehechte Stukken.
Het voorblad uit de Akte van Oprichting.
de grote kansen tot economischer werken
hebben gezien.
Immers, bank en handelsmaatschappij wer
den tegelijkertijd opgericht en vormden lang.
tot 1980, een soort Siamese tweeling. De
bank verschafte de middelen tot aankoop
Voer, later zaad, kunstmest en zuivel. De
opslagruimte was de eerste aankoop Maal-
machines volgden Net als een zuivelfabiek,
postkantoor, een stoommalerij en goede we
gen om daar te komen, veilig door het moge
lijk maken van de komst van een veldwachter
die een huurhuis kreeg aangeboden, Door
samen de kosten te dragen werd scholing
voor iedereen en daarmee betere bedrijfsre
sultaten mogelijk
De kassier werkte lange tijd op een bovenka
mertje van zijn vaders boerderij Hij ontving
en betaalde uit. Als magazijnmeester was hij
belangrijk voor de uitlevering van de goede
ren. De werkelijke macht lag bij het bestuur
Zij beslisten over de kwalititeit van het in te
kopen voer, de prijzen en het al of niet toe
staan van leningen en voorschotten
Veel is er veranderd bij de Rabobank in
Achterveld. In essentie is zij hetzelfde geble
ven. Nog steeds bepalen de leden wie er in het
bestuur komt Nog steeds zijn de inwoners
zich bewust dat dit de bank is waar hun geld
ligt en waar hun zaken behartigd worden. De
komst van de geldautomaat werd niet door
iedereen toegejuicht.
Men mist het binnenlopen voor een praatje
met een bekend gezicht achter de balie. Nog
steeds wordt tijdens de jaarvergadering een
bloemetje uitgereikt aan de baliemedewerk
sters en staat al het personeel, inclusief de
invalkrachten, op de eerste pagina van het
jaarverslag genoemd. Nog steeds komt de
winst ten goede aan het 'totaalplan voor de
Achterveldse bevolking'. Ruim tachtig pro
cent van de Achtervelders laat op de een of
andere manier zijn zaken behartigen door de
Rabobank.
Ongeveer tachtig van de driehonderd leden,
bezoekt de jaarvergadering. Lid wordt je te
genwoordig wanneer men een bedrijfs
garantie is aangegaan. Daarmee krijgt men
invloed op het beleid maar is men medeaan-
sprakelijk voor 5000,-- bij een debacle van
de bank. (Tegenwoordig een theoretisch ge
vaar door de landelijke overkoepeling). De
werkwijze is veranderd Ook de Rabobank
ging met zijn tijd mee.
Volgens de huidige direkteur H Vermeulen
(37) zelfs zijn tijd vooruit Met trots wijst hij
op de aanschaf van computers als een der
eersten, net als de geldautomaten Zijn komst
is kenmerkend voor de veranderingen in deze
tijd.
De vorige kassiers kwamen zonder uitzon
dering uit eigen geledingen. De laatste twee
waren vader en zoon Zandbnnk Vader
Zandbnnk trad in 1908 in dienst Hij kon
schrijven en hoofdrekenen. Boekhouden was
eenvoudig.
Bijschrijven van winst of rente, afschrijven
van verlies en terugbetaling. Zoon trad in
1954 aan. Hij had MULO en een opleiding
voor de coöperatie. Pas in 1980 werd de han
delsmaatschappij, toen al coöperatie, juri
disch gesplitst van de bank Hij maakt de
eerste beleggingen mee, net als de eerste ver
zekeringen, privé-rekemngen en vakantie
reizen geboekt door de bank Hij was al meer
zaakwaarnemer dan kassier achter een loket
en eindigde zijn loopbaan als direkteur.
De tegenwoordige functie vraagt om een lan
ge vooropleiding waarbij management min
stens zo belangrijk is als ecomnomische ken
nis In tegenstelling tot zijn voorgangers
hoeft Vermeulen niet te weten wat goede
varkens, lijnkoeken of verzekeringen zijn.
Daarvoor heeft hij specialisten
Het Midden- en kleinbedrijf en de particui
ren sector zijn tegenwoordig minstens zo be
langrijk als het boerenbedrijf. Geen Acht.t
velder weet via de bank meer van de zaken
van zijn buurman Het bestuur bespreekt
geen individuele gevallen De overkoepelen
de landelijke organisatie zal in de nabije 1 in
komst steeds belangrijker worden De di
rekteur gaat om vijf uur (soms wat later) n ai
zijn huis, buiten Achterveld. Zijn betrokk n-
heid bij de gemeenschap blijkt uit groeicij
fers.
Niet langer uit zijn bestuursfuncties bij de
agrarische, sociaal culturele, kerkelijke of
educatieve organisaties De bank is kortom
verzakelijkt.
De betrouwbaarheid van de potentiële kl ut
richt zich met meer op zijn persoonlijk leven I
maar op zijn bedrijfsplan De investeringen
hebben niet langer het doel voorzieningen l
realiseren, zoals een postkantoor (de huidige
direkteur klinkt verbaasd: .Hebben we dat
gedaan! De concurrentie binnen gehaald1'
de oude direkteur Zandbrink ..Het was -
de telefoon en de postzegels
De investeringen richten zich op de afzet
markt, de marco-economie. Kortom het
haalbaarheids- inplaats van het maatsch p
pelijk -principe Maar nog altijd komt de
winst ten voordele van de leden, zonder divi
dent-uitkenngen. Ook dit jaar kan de Rabo
bank haar leden leningen verstrekken tegen
een lagere rente dan landelijk bepaald is.
Volgens direkteur Vermeulen staat de bank
voor nieuwe ontwikkelingen Gepraat wordt
over meer samenwerkingen tussen de Rabo i
banken onderling, het samen gebruik maken
van specialisten en voorzieningen. Hij is op
timistisch. Ter gelegenheid van het negentig
jarig bestaan krijgt iedere cliënt een Amai i-
lusbol "Om te zien hoe de bank bloeit "t >p
naar de honderd jaar In het besef dat in 2001
de Rabobank iets minder zuiver Achterveids
zou kunnen zijn dan bij de oprichting hot
geval was maar met de hoop dat het de spil in
geldzaken mag blijven.
Ruurdericus Visser, oprichter der Achterveldse
Coop Boerenleenbank m 1001.(Foto Archicl .hm
M. Schouten