it weer in eiaen reaio
ipnieuw zachter
Lentezon verwarmt
carnavalsvierders
Turkse
tortel
lensdag 4 maart 1992
Pagina 5
gdige belangstelling voor de carnavalsoptocht, (foto Hans Verhorst) Vier-en-een-halve dwerg. (foto. Hans Verhorst)
De optocht trekt door Leusden. (foto Hans Verhorst) De discussie over het toekomstig natuurbeheer op de Veluwe inspireerde deze makers van de
carnavalswagen, waarbij het bedreigde damhert het centrale thema vormde, (foto: Hans Verhorst)
Oorpsronkelijk kwam de
Turkse tortel in Europa al
leen voor op de Balkan,
maar in een tijdsbestek
van enkele tientallen ja
ren heeft hij kans gezien
zich in vrijwel alle Euro
pese landen als broedvo-
gel te vestigen. Deze on
verklaarbare, plotselinge
uitbreiding begon in de ja
ren dertig: Hongarije
1932, Tsjechoslowakije
1936, Oostenrijk 1938,
Duitsland 1943 en Neder
land 1947. Daarna volgden
Scandinavië en Groot-
Brittannië en zelfs IJs
land Zo breidde hij zijn
broedgebied in ongeveer
twintig jaar met zo'n 1600
kilometer uit.
In tegenstelling met onze
eigen tortelduif die een
trekvogel is, is de Turkse
tortel een standvogel De
paren worden in de winter
gevormd, wat gepaard
gaat met een wederzijds
achter elkaar aanzitten,
koeren en buigen In zijn
baltsvlucht stijgt het man
netjes plotseling met
krachtige vleugelslagen
de lucht in en glijdt dan
weer naar beneden. De
duur van het broedseizoen
is afhankelijk van de
weersomstandigheden en
duurt van maart (soms al
eerder) tot en met septem
ber. In die tijd worden
vier a vijf legsels geprodu
ceerd.
De vogels zijn niet veelei
send in de keuze van een
plaats voor hun nest. Als
er maar een paar takjes
kunnen liggen is het al
goed. De partners bouwen
samen het nest wat enkel
uit wat twijgjes bestaat
De soort vertoont een
grote mate van trouw aan
een eenmaal gekozen
broedterrein. Bij mij
broedt al jaren een paartje
op een beugel tegen de ge
vel. De twee witte eieren
worden in veertien tot zes
tien dagen door beide
partners beurtelings uit
gebroed. De jongen verla
ten het nest na twee of
drie weken maar worden
nog een paar dagen langer
door hun ouders gevoed.
Voor zijn voedsel is de
Turkse tortel aangewezen
op menselijke activiteiten
en bestaat voornamelijk
uit veldgewassen. Hier
naast wordt ook wel ge
bruik gemaakt van bes
sen, pitten uit de Ameri
kaanse Vogelkers, besjes
en pitten van de gewone
vlier, zaden van dennen,
gras- en onkruidzaden en
beukenoten. Ook brood
wordt niet versmaad. De
Turkse tortel is iets groter
dat de tortelduif Hij is
grijsbruin en heeft een
zwarte, witomrande band
op zijn achter- en zijhals
In de vlucht is de witte on
derzijde van de buitenste
helft van de staart te zien.
Zijn roep is een drieletter
grepig 'roe-koe-koe'. in de
vlucht een nasaal 'mèèèh'.
In betrekkelijk korte tijd
heeft de Turkse tortel
kans gezien zich over het
gehele land uit te breiden
en er is bijna geen streek
te vinden waar hij niet
voorkomt. De omvang
van de populatie in ons
land wordt geschat op zes
tig tot honderdduizend
broedparen
G. van Leeuwen
.EUSDEN - Afgelopen
rijdagavond begon
roor de Achterveldse
arnavalsvereniging
De Puupenkopen'het
Groot Carnaval' in De
Klaveet; een periode
an vijf dagen feesten,
:ingen en hossen,
chterveld is voor de
omende carnavalspe
riode omgedoopt tot
Puupenkoppenland.
Hoewel de opkomst
beter had kunnen zijn
was Prins Nelis toch
tevreden. In zijn ope
ningswoord werden de
aanwezigen welkom
geheten door Prins
Nelis. Als speciale gast
was burgemeester Pa-
nis van de partij. Hij
overhandigde de Prins
de sleutel van de ach
terdeur van het ge
meentehuis. „Een deur
waar alleen echte
vrienden gebruik ma
ken, iets wat in het
Achterveldse niet
vreemd is", zo zei Pa-
nis. Nadezeplech-
jiuziekveremging DWS begeleidde de Achterveldse optocht op passende wijze, (foto: Hans
Worst)
Het was even wennen
laandagochtend Een
oufront maakte een
brupt einde aan de voor-
larsachtige sfeer. Er
troomde belangrijk koe-
ïre lucht over ons uit en in
Ie middag wees het kwik 8
Taden lager aan dan za-
ïrdag. Toen was het com-
teet lente in ons land Het
mnetje scheen zowel za-
?rdag als zondag prak-
sch het maximale aantal
:en en de temperatuur
iep op tot voor de tijd van
let jaar zeer hoge waar
den Zaterdag werd in
"ïusden 15 2 gemeten en
de Bilt 15.7. In deze
len] eeuw was een schrikkeldag
t i nog niet zo warm geweest.
Het vorige record stond
niet 15 3 graden op naam
Kan 29 februari 1960 In
elk het zuiden van Limburg
liep het kwik zelfs op tot 17
v graden. Toch kan de na-
tuur nog wel gekker uit de
schieten, want m de
recordwarme februari-
maand van 1990 liep het
kwik op de 24e al op tot
ruim 20 graden. Maandag
werd het dus een stuk fris
ser, maar de temperatuur
lag met 8 graden nog altijd
boven het normale niveau
dat geldt voor begin maart.
Wel maakte een pittige
westenwind het voor het
gevoel vrij koud buiten de
deur Het hogedrukgebied,
dat verantwoordelijk was
voor de thermische ver
wennerij, heeft zich begm
deze week even laten te
rugzakken in zuidelijke
richting. De depressies
grijpen een dergelijke af
tocht onmiddellijk aan om
hun invloed enigszins in
onze richting uit te brei
den. Op de grond weer
kaart verscheen gisteren
ter hoogte van Groenland
een lagedrukgebied met
pure herfstallures. De
druk in de kern tuimelde
maar liefst naar 927 milli
bar, een blik op het
weerglas toonde aan, dat
de druk bij ons ongeveer
100 millibar hoger lag. Het
sterke uitdiepingsproces
werd veroorzaakt door een
botsing van ijskoude lucht,
die aan de achterzijde van
de gigant naar het zuiden
stroomde en die vervolgens
in aanraking kwam met
veel mildere Oceaanlucht
van subtropische breedte.
Het gevolg was een enorme
turbulentie in de hogere
luchtlagen. Op New-
Foundland daalde het
kwik tot beneden de -20
graden. Donderdag liggen
we opnieuw onder invloed
van een krachtig hoge
drukgebied, dat zich uit
strekt van de Azoren tot
diep op het Continent Aan
de westflank wordt een
vers portie zachtere lucht
op transport gezet, zodat
de temperatuur wederom
in stijgende lijn gaat. Met
een zonnetje erbij kan het
best 13 a 14 graden wor
den Tot in het weekeinde
wordt met veel verande
ring verwacht. Toch houd
ik de gedragingen in de
gaten van een hogedrukge
bied boven het noorden
van Rusland Het vertoont
enige uitbreidingsplannen
in zuidelijke richting,
waardoor het in Oost Eu
ropa wat kouder gaat wor
den. Het is tenslotte pas
maart en het roer kan in
deze tijd heel snel worden
omgegooid. De winter van
1992 is zacht verlopen, dat
zal niemand verbazen De
gemiddelde temperatuur
bedroeg in Leusden 3.5
graden en dat is een graad
in de plus. Er waren 36
vorstdagen en op 6 dagen
bleef het kwik ook overdag
beneden het vriespunt. Er
viel m het afgelopen sei
zoen 148 mm neerslag,
Achterveld noteerde over
de drie maanden 160 mm.
tigheden werd onder
luid tromgeroffel de
winnaar van de enige
echte Achterveldse
krentenpuup bekend
gemaakt. Het werd
Hans van der Goes.
Vanwege zijn grote
verdiensten in de voet
balwereld en in het
bijzonder zijn betrok
kenheid bij deSV
Achterveld als voor
zitter van de damesaf
deling, bestuurslid en
jeugdelftalleider en
trainer van diezelfde
voetbalclub, medeorga
nisator van diverse ac
tiviteiten in Achterveld
en last but no least als
de grote animator van
de carnavalsgroep De
Doe-Maar-Watjes.
Vele duizenden men
sen zagen zondag de
optocht aan zich voor
bij trekken. Een kleine
40 praalwagen en groe
pen trokken langs de
in groten getale opge
komen toeschouwers.
Volgens de organisatie
waren ruim 12.000
mensen getuige van
deze carnavalsoptocht.
En dat is een nieuw re
cord.
Ook in Leusden werd
het carnaval passend
ingezet. Enkele hon
derden toeschouwers
zagen zaterdag een be
scheiden, maar ge
slaagde optocht aan
zich voorbijtrekken. De
carnavalsvereniging
J'Ouwe Klomp viert
dit jaar het feit dat er
22 jaar carnaval wordt
gevierd in Leusden.
