„Ik ben geen kok, ik schrijf over eten en koken" Leusder Krant Verschenen Latijns-Amerikaanse dag in Achterveld Miele Auteur en vertaler van kookboeken Martin van Huijstee: de Ontdek hij ona dat Miele keukenj m o o id te en de beate zijn 'Eroticon': 'Wilhelmina Vooruif en soortgelijke uitdrukkingen Lubberhuizenprijs 1991 voor Philip Markus Woensdag 1 april 1992 Pagina Martin van Huijstee.Achter de computer breng ik de meeste tijd door bij het schrijven van kookboeken." (Foto: Hans Roggen) (door Friets Schoenmaker) AMERSFOORT - „Ik pretendeer niet dat ik op de stoel van een kok kan gaan zitten. Ik ben geen kok. Een kok kan veel beter koken. Maar het opschrijven van een recept voor een leek is mijn specialiteit." Martin van Huijstee noemt zich 'culinair publicist'. Culi naire tekstprodukties' geven zijn visitekaartjes aan Hij schrijft en vertaalt kookboe ken. Zijn bekendste kookboek (een basiskookboek) schreef hij voor het weekblad Mar griet Daarnaast verschijnen van zijn hand in regionale kranten bespiegelingen over eten en koken Krentenbrood In Van Huijstee's ruime werkvertrek in Amersfoort, sinds kort zijn woonplaats, is een uitgebreide collectie kook boeken te vinden. De appara tuur waarmee hij werkt, be staat slechts uit een computer. De keuken bevindt zich een etage hoger en wordt eigenlijk alleen gebruikt voor het berei den van de 'huiselijke' maaltij den. De meeste tijd brengt de schrijver door achter zijn bu reau. ..Toch is een uitgebreide* keuken noodzakelijk, omdat je wel eens (nieuwe) recepten moet proberen Ook gebeurt het regelmatig dat ik produk- ten of huishoudelijke appara ten uit moet proberen En daar natuurlijk iets over schrijven moet." Martin van Huijstee is zo'n tien jaar geleden begonnen met het vertalen van kookboeken. ,,Ik werkte reeds enige tijd bij een uitgever, waar uiteraard ook kookboeken werden ge drukt Ik had altijd al grote belangstelling voor koken en eten en die interesse heb ik ver der vergroot Je zou ver wachten dat iemand met een dergelijke interesse voor eten een ruime omvang zou hebben Het tegendeel is waar. Via zijn werk bij de uitgever had Van Huijstee goede rela ties met andere uitgevers opge bouwd en daar bleek veel be hoefte te zijn aan professioneel en vakkundig geschreven kookboeken ..Het werk dat je inlevert, moet geen 'krenten brood' zijn Dus geen doorha lingen en bijschrijvingen. Ik le ver een foutloos ingetikte tekst op diskette aan; vaak al voor zien van zetcodes." 'Ectschrijver' Van Huijstee schrijft uit sluitend over koken. Hij noemt zichzelf een 'eetschnjver' (,.het is een lelijk woord"). .Ik schrijf al twaalf jaar voor re gionale dagbladen. Geen re ceptenrubriek, maar meer be spiegelingen over bereidings wijze, ingrediënten, voedings- produkten en de cultuur-histo rische achtergrond. Bijvoor beeld over het ontstaan van spaghetti Ik ben niet in de eer ste plaats een kranteschrijver. Een paar maal per maand schrijf ik enkele stukjes en le ver die in Het is wel zo dat ik aan schrijven voor een krant het meeste plezier beleef. Waarmee ik niet wil zeggen dat ik het vertalen en schrijven van kookboeken niet leuk vind Het tot op de bodem uitdiepen van het vakmanschap dat nodig is voor het schrijven en vertalen van kookboeken geeft mij ook voldoening. Maar dat is een an der soort voldoening." Voor het schrijven van een kookboek is volgens Van Huij stee naast correct Nederlands hanteren ook de volgorde waarin een recept wordt ge schreven belangrijk. .,De wijze van bereiding moet altijd in de zelfde volgorde gebeuren om de herkenbaarheid en de lees baarheid te vergroten. Als je het leuk en speels wilt doen. wordt dat niet geaccepteerd Bij het vertalen van buiten landse kookboeken is het met zo belangrijk de taal goed te kennen. Volgens de schrijver is het wezenlijker de Nederland se taal tot in de puntjes te ken nen. „Bovendien is het belang rijk dat ik de kooktermen goed weet te omschrijven Ik vertaal het meest Engelse en Duitse kookboeken. De woordenschat die je daarvoor nodig hebt. is niet buitensporig groot. Franse boeken doe ik niet zoveel, want de Fransen maken niet de beste kookboeken. Ondanks hun cu linair hoogstandjes Hoe komt u aan recepten „Je leest en je hoort heel veel; je combineert heel veel. Het is eigenlijk een kwestie van com bineren en aanpassen. Soms herschrijf je drie of vier oude recepten tot ëen nieuw recept Het zijn heus met allemaal ei gen creaties Dat geldt ook voor een kok; niet iedere kok is een kunstenaar. En ik ben zeker geen kok. Een kok kan veel be ter koken dan ik. Een recept zo opschrijven dat een leek het nog begrijpt, is echter voor weinig koks weggelegd." Een nieuw kookboek is niet zomaar geboren. Daar ligt de schrijver eerst nog wel een paar nachten wakker van ..Als je een opdracht van de uitgever krijgt, ga je eerst aan de formu le van het boek werken in over leg met de uitgever Daarna ga je denken, je probeert, je gooit dingen weer weg. Je begint weer van voren af aan tot je gevonden hebt wat je wilt gaan doen Dat kost veel leeswerk, documentatie en andere kook boeken raadplegen. Zo ont staat mijn versie van een recept en schrijf je een heel boek vol.' In gedachten Door de jarenlange ervaring hoeft de Amersfoortse 'eet schnjver' met elk recept uit te proberen. „Nee, ik kan in ge dachten proeven hoe het zal smaken en hoeveel er voor iets nodig is. En als ik het niet meer weet. kan ik altijd nog mijn Margriet-basiskookboek raad plegen Dat zou eigenlijk in ie dere keuken moeten staan. Daar staan basisrecepten in. die voor ieder huisgezin van belang zijn Dat was ook de doelgroep die ik voor ogen had. Het is wel leuk te vertellen dat mijn zoon uit het bewuste ba siskookboek heeft leren ko ken." Ook bij het bereiden van maaltijden voor de huiselijke kring komt Van Huijstee regel matig tot nieuwe recepten. „Meestal koken we uit het hoofd. En dan wijzigen de re cepten nogal eens. Je hebt net iets met in huis, waardoor je iets anders probeert Of je denkt bij het nuttigen van een gerecht 'Laten we het volgende keer eens zo proberen' Zo kun nen steeds andere recepten ontstaan." Het bezoeken van restau rants staat ook hoog op de lijst van Van Huijstee „Ja, voor het opdoen van nieuwe ideeën ga ik graag uit eten. Niet alleen voor de gerechten zelf, maar ook om met koks en restauranthouders te praten. Men laat regelmatig trots de keuken zien. Een spe ciaal uit India overgevlogen oven of klei uit China, waar Chinese kip in klei wordt be reid In dit vak is het belangrijk dat je zoveel mogelijk bijblijft. Om alle nieuwe ontwikkelin gen te volgen moet je veel moei te doen. Dat betekent dat je re gelmatig bezoekjes brengt aan beurzen, je moet de vaklitera- tuuur bijhouden." Vijftien gulden Van Huijstee laat het kook boek van 1992 zien, waarin voor elke dag van het jaar een „uitgekiend hoofdgerecht" staat beschreven. Bovendien wordt bijna altijd een suggestie gedaan voor iets wat erbij ge geten kan worden. Deze 365 re cepten kosten slechts vijftien gulden. Voor diezelfde prijs kan men ook een Europees kookboek kopen, dat speciaal verschenen is naar aanleiding van de Europese eenwording. Binnenkort komt van de hand van Van Huijstee ook 'Koken van A tot Z' uit, eveneens voor 15 gulden „Voor die prijs is het noodza kelijk dat er veel van worden verkocht. Het zijn boeken zon- Robert-Hcnk Zuidinga, Er- oticon - Het ABC van de ero tiek. BZZToH Den Haag. 128 pagina's, 19.50. De Nederlandse taal kent vele variaties 't ABN. je moers taal. Amstelveens en andere dialekten, boeventaal, ambte- narentaal. computertaal. „jeugd"taal en talloze andere groepsidiomen Veel woorden die enige tientallen jaren gele den in beschaafde woorden boeken nog werden gekwalifi ceerd als „volks", „gemeen zaam". of „onwelvoeglijk" zijn nu opgenomen in het algemeen taalgoed. Toch blijven er woorden en gezegden bestaan die door gaans slechts in besloten kring worden gebezigd of helemaal met de mantel der liefde wor den bedekt. Ik bedoel die uit drukkingen die erotische be zigheden en de daarbij ge bruikte lichaamsdelen aandui den. Deze begrippen worden ook in de algemene woorden boeken wel vermeld, maar dan in zeer klinische termen en de Nederlandse taal is veel rijker dan de redakteuren van Van Dale en Koenen ons willen doen geloven. Tot hun veront schuldiging moet worden ge zegd dat woorden met een ero tische lading eeder en gemak kelijker mondeling dan schriftelijk worden gebruikt. Robert-Henk Zuidinga. co lumnist en samensteller van literaire bloemlezingen, heeft in Eroticon talloze voorbeel den van erotisch taalgebruik verzameld. In 26 hoofdstukjes, van A tot en met Z, wordt tel kens één facet behandeld Zuidinga heeft zich verdiept in de herkomst en gaat in op cul tuur-historische., bijbelse, lite raire en - natuurlijk - taalkun dige achtergronden Uit het Dagrecept Martin van Huijstee schrijft elk jaar een kook boek, waarin per dag een recept staat beschreven. Bijvoorbeeld 'Gehakt met ansjovis en ei'. Daar is voor nodig. 350 gram gehakt half-om-half, 1 ui, gepeld en kleingesneden, 1 teentje knoflook, uitgeperst, 1 ei, zout peper, 8 ansjovisfilets uit blik, 4 eierdooiers, 2 to maten, in plakjes gesne den, 1 eetlepel gehakte pe terselie, 1 eetlepel kapper tjes. Verwarm de oven voor op 200 C. Vermeng in een kom het gehakt met de ui. het knoflook, het ei en wat zout en peper. Kneed alles tot 4 afgeplatte ballen. Druk in het midden van ie dere bal een kuiltje en om ring dit met 2 ansjovisfi lets. Leg de eierdoooiers in de kuiltjes Leg het gehakt op een bakplaat en bak het circa 10 minuten in de voorverwarmde oven tot de dooiers zijn gestold en het gehakt nog nèt niet door en door gaar is. Leg de gehaktballen op een schaal en garneer ze met de plak jes tomaat. Bestrooi het ge recht met de kappertjes en de peterselie Geef er aard appelsalade bij. der franje, zonder foto's. Het gaat puur om de geschreven tekst. Ik houd in dat soort boe ken rekening met de verkrijg baarheid van de ingrediënten in de verschillende seizoenen, maar ook met de dagen van de week 's Zaterdags eten mensen vaak iets makkelijks en op zon dag en op feestdagen doen ze dat wat feestelijker. De woens dag is nog veelal 'gehakt-dag', dus heb ik 's woensdag vaak een recept met gehakt En vrij dags heel vaak een gerecht met vis." Het dagkookboek voor 1993 is reeds geschreven, zodat de produktie van Van Huijstee hoog genoemd kan worden. „Ik ken geen eigen risico. Een uit gever geeft mij een opdracht en diezelfde uitgever beslist uit eindelijk of en hoe het boek wordt uitgegeven De tijd die het schrijven of het vertalen van eén boek kost, verschilt per dikte. Aan het kookboek van de Margriet heb ik een half jaar gewerkt. Naast de 'goedkope' boeken schrijf ik ook boeken waar bijvoorbeeld wel veel mooie plaatjes instaan Of ik schrijf een receptenboekje dat bij een keukenapparaat hoort. 01' buitenlandse recepten. Ik ben van veel kookmarkten thuis." hoofdstuk „Dichters en dicht- sels" blijkt bij voorbeeld dat uit de pen van grootheden als Adriaan Roland Holst, J. C. Bloem en Edgar du Perron on verwacht .schuine" verzen zijn gevloeid In ieder geval worden ze hun toegeschreven. Zuidinga's kennis is indruk wekkend Toch moet er hier en daar een kanttekening worden geplaatst. De uitdrukking „Wilhelmina Vooruit" is vol gens het ook recent verschenen Eponymenwoordenboek niet afgeleid van een Amsterdamse voetbalclub met die naam, maar van ht voorkomen van onze voormalige vorstin Bij de bespreking van een naam voor het mannelijk geslachtsdeel verwijst hij naar de jaren oude reklameslogan „Zo'n kind gun je toch een Snicker!In de eer ste plaats heet zo'n reep „Snic kers" en ten tweede luidde de boodschap: „Zo'n kind gun je toch een Fanta! Het boekje wordt besloten met een uitgebreid register, waaruit de lezer naar behoefte kan putten of vooraf fantase ren over de betekenis van apo- temnofilie, bazaar, de clown heeft een bloedneus, haar zijn de hielen te kort, of pokmok. djv Ophalen glas en oud papier Het ophalen van afvalglas en oud papier door de gemeente reiniging gebeurt op maandag 6 april in de wijken Hamers- veld. de Wetering, Alandsbeek, Rozendaal, Rozenboom, Ros senberg, 't Ruige Veld en Ach terveld en Stoutenburg. 'Zorgen zijn te zwaar om mee te nemen'. Zorgen geven alleen maar last en hinder Je moet ze laten staan. Maar toch zeul je er vaak en lang mee rond. Zorgen, piekeren, tobben het zit in onze natuur Zorgen maken is een kwestie van kiezen, meent het cvangehste- nechtpaar Georg en Helen Jeszo Als je ervooi kiest je geen zorgen te maken, ben je al op weg naar de overwinning die de Heer je wil ge ven Geloof en vrees sluiten elkaar uit We kunnen niet voorkomen dat we worden overvallen door ang sten. maar we zitten fout als we toestaan dat ze in onze gedachten gaan wonen Gideon Hoornaar, pa perback. 213 pagina's, 21.50 Nederlands voor Arabieren Een nieuwe Prisma-uitgave van Het Spectrum (Utrecht) Anton She- nouda Mosad geeft een handige methode om gemakkelijk de eerste beginselen van het Nederlands te leren Ongeveer 4 500 woorden, ge groepeerd naar onderwerpen, af kortingen. uitdrukkingen en spreekwoorden Een beknopte en duidelijke grammatica. 750 regel matige en onregelmatige werk woorden 'Nederlands voor Ara bieren' is bedoeld voor de elemen taire en aanvullende vorming van anderstaligen (basiseducatie vol wassenenonderwijs) en voor ne- derlandstaligen die nieuwsgierig zijn naar het Arabisch Het boek geeft ook spraakindicaties Pocket. 240 pagina's, 14.90. Liefdewerk oud papier De ge schiedenis van het Nederlands Persmuseum vanaf de oprich ting in 1902 tot de toekenning van een structurele subsidie door WVC in 1988 is in de eerste plaats een geschiedenis van liefdewerk oud papier Het armlastige museum werd tot 1988 in stand gehouden door een leger van onbetaalde krachten, veelal gepensioneerde journalisten, verzamelaars en an dere liefhebbers Het hoofdstuk 'Liefdewerk' in het onlangs ver schenen museumboek 'Liefdewerk oud papier' vertelt in het kort de geschiedenis van het museum De huidige doelstellingen en de acti viteiten die het museum thans ont plooit, krijgen aandacht in het tweede hoofdstuk Het geeft in zicht in de collectievorming, de conservering en restauratie de verbeterde dienstverlening en de toenemende publieksactiviteiten van het museum Omdat de publi- katie in de eerste plaats is bedoeld als een kennismaking met de col lecties van het Persmuseum, staan de verzamelingen zelf centraal. Het hoofdstuk 'Oud papier' geeft een beeldend overzicht van de vele rijkdommen die het museum her bergt Achtereenvolgens 'wordt aandacht besteed aan de uitgebrei de collectie periodieken (variërend van vroeg 17de eeuwse couranten tot hedendaagse kranten en tijd schriften). de bibliotheek, de ar- ACHTERVELD - In het kader van het Columbusjaar organi seert de Achterveldse MOV, een kerkelijke organisatie voor missie, ontwikkelingssamen werking en vrede, samen met de Solidariteitwinkel te Ach terveld en vele enthousiaste vrijwilligers een actiedag waarin het Latijns-Amerika centraal staat. Beide organisaties hebben het doel van deze dag gezocht in het Braziliaanse stadje Va- lenca. Zij stellen een typisch Midden-Amerikaanse proble matiek aan de orde door voor de boeren aldaar een onont beerlijke maismolen bijeen te sparen. Voor dit doel zal men proberen voldoende geld bij een te krijgen door middel van diverse activiteiten. Rondom een sponsorloop zullen diverse kleine en wat grotere activi teiten worden georganiseerd. Middels informatie en een tentoonstelling kan het pu bliek van de problematiek over de genoemde stad worden in gelicht Het programma ziet er als volgt uit: Zaterdag 4 april 11.00 uur - 16.00 uur: Tentoonstelling Latijns-Amerika Deze tentoonstelling zal plaatsvin den in het parochiecentrum. Ten toongesteld worden o a. werkstuk ken gemaakt door de drie Achter veldse basisscholen, produkten uit Latijns-Amerika en een foto re portage. Tijdens de tentoonstelling AMSTERDAM (ANP) - De Marten Toonder Stichting in Amsterdam heeft de Geertjan Lubberhuizenprijs voor lite raire prozadebuten voor 1991 toegekend aan de 36-jange Amsterdamse auteur Philip Markus Hij krijgt de prijs, waaraan een bedrag van 10.000 gulden is verbonden, voor zijn roman 'De weg naar Oude God' De jury is van mening dat het bij deze bekroning gaat om „een fascinerend boek en een oorspronkelijke stem van een chieven. de waardevolle collc-ci originele politieke tekening (waarondei het vrijwel comply oeuvre van Albert Hahn), de vera meling reclamedrukwerk, de fou en de overige collecties Van pronkstukken uit de collectie zr prachtige reproduklies opgeni men De 152 pagina's tellend fraai vormgegeven gebonden ui gave bevat 56 paginagrote afbe* dingen - waarvan een gedeelte j full color - en kost 45,00. Deuj gave is verkrijgbaar bij de boel handel en bij het Persmuseui Cruquiusweg 311019 AT Amste dam, tel. 020-6685866 Het Midden-Oosten Een t\ve< de. geheel herziene en uitgebreid druk van dit overzichtswerk vj Ruud Hoff De politieke geschiedt nis van de regio wordt helder t wat de vaak nogal gevoelig liggoi de problematiek betreft met zekere afstandelijkheid beschri ven. Daarbij worden niet alleen d landen van de Levant, het kerng* bied aan de oostkust van de Mie' dellandse Zee beschreven, ma; ook de landen daarbuiten (Lib. Turkije. Iran), inclusief de Magb reblanden (Tunesie. Algerije M; rokko) Het eerste deel behandc in grote lijnen de geschiedenis la aan de Tweede Wereldoorlog Do 2 beschrijft de ontwikkelingen c 1945 met de nadruk op het Israi lisch-Palestijns conflict. De slot hoofdstukken behandelen de vot ming van het moderne Turkije, d kwestie-Libanon, de revolutie i Iran en de eerste Golfoorlog, d crisis rond Kuweit en de tweed oorlog in de Golf en zijn nasleej De tekst sluit af met de vredescoc ferentie in Madrid (begin novert ber 1991). Door de opgenomen tot sten van verklaringen. VN-resolu ties, tabellen en overzichten is ht boek tevens een waardevol naslat werk Het Spectrum Utrecht, p; perback, 400 pagina's, 39,90 Nieuwe Etiquette Inez van Fiji vat het begrip etiquette' niet opal een keurslijf van gedragsregel! maar ze beschouwt het als wellf vendheid. als rekening houden mt anderen, als weten hoe je je in ver velende situaties een houding mot geven Zij stelt dat er afsprake nodig zijn. afspraken over hoe ons thuis, op straat, bij anderen.:; een restaurant gedragen Maar i legt ook uit hoever je met die al spraken moet gaan en wanneer j er de hand mee kunt lichten, en in hoeverre we nog steeds worde beoordeeld op het hanteren van re gels In een aantal thematisch hoofdstukken vertelt Inez van Eijl hoe het allemaal hoort en waa deze omgangsvormen hun oor sprong hebben. Daarnaast is cd A-Z-gedeelte opgenomen waani de lezer talloze tips vindt over h« 'savoir-vivre' Het Speclrun Utrecht, gebonden, 344 pagina's 44.90 maken kinderen panfluiten en It ren zij panfluit spelen. Ook kz men meedoen aan op Latijns-Ami rika geïnspireerde spelen, poster spelen, puzzelspelen, en er is ee doorlopende diaserie van ca 20 nu nuten getiteld 'Op reis met Coluit bus'. Tegen een kleine vergoediq wordt er deze dag derde wereli koffie met een koekje geserveerd 14.00 uur tot 15.00 uur: Sponsorloop Voor de kinderen van de dni Achterveldse basisscholen en ver der een ieder die wie er mee wi doen worden er twee sponsorlopa georganiseerd De allerkleinste uit de onderbouw en jonger lope gekleed en geschminkt als vol waardige indiaantjes. (Schminke en verkleden in het parochiecen trum tussen 12 00 uur en 14.W uur Voor de grotere kinderen zijn e ook spelletjes die onder de spon sorloop gedaan kunnen worden De sponsorcommissie en de sche len zullen deze loop begeleiden. D< start is op het terrein van de Jozef kerk. De organisatie hoopt va! harte dat vele volwassenen, ou ders, familieleden en bekenden voor zover zij zelf niet meelopen erg gul zullen geven aan de jeugc voor deze sponsorloop De op brengst is voor de maismolen voor de boeren van Valenca in Brazilië Inlichtingen over deze sponsorloop en deelnemersformulieren zijn te verkrijgen bij Ria Vos, Boekhandel 't Hoekje te Achterveld. Op zondag 5 april: 11.00 uur tot 12.00 uur. Tentoonstelling Deze tentoonstelling is in het paro chiehuis, naast de kerk. auteur die met beide benen fc zijn eigen tijd staat en zijn boek tegelijkertijd in de ge schiedenis verankert" Zijn be schouwingen van mensen var alle tijden zijn als in een docu mentaire film gemonteerd u een fascinerend geheel, waarinI de auteur telkens op miracu leuze wijze op zijn uitgangs punt terugkomt, aldus de jun De jury, onder voorzitterschap van Mies Bouhuys, bestond uit Hermine de Graaf, Hugo Pos Dirk van Weelden en Chrü Yperman (advertentie) Het kopen van een keuken is een keus voor vele jaren Daarbij is de betrouw baarheid van het merk dus de kwaliteit, levensduur en design, een uiterst belangrijke zaak Om die reden vindt u in onze gastvrije showroom uit sluitend Miele keukens en Miele inbouwapparaten De topklasse van Miele blijkt niet alleen uit de vele prachtige designs kleuren en materiaalkeuzen, maar ook uit de vaak onzichtbare en exclu sieve details Ook zal door onze vak kennis en adviezen een uniek en puur persoonlijk keuken- koncept ontstaan, waarin al uw wensen werkelijkheid worden Het grote Miele Keuken boek ligt overigens gratis bij ons voor u klaar er is geen betere Miele-Keuken-Centrum Huizenga Montaubanstraat 241. (vlakbij nieuwe parkeergarage "De Slof"). tel.03404 - 15750

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1992 | | pagina 18