Ouderbesturen haken af
Europa komt tot leven in Keistad
Leusder Krant
Ruim 2000 gokverslaafden
Vormgevers
Zelfhulpgroep voor Anonieme Gokkers van start
Scheiding leidt tot breuk
Amersfoort druk in de weer voor het Steden Forum
ZESHONDERD PER DAG
AMERSFOORT - Myranda van
Zelm wil in haar Kunst en Des
ign-winkel werk tonen van jon
ge kunstenaars. Zij sloot bij het
Steden Forum aan door elf Bel
gische vormgevers uit Hasselt
te vragen speciaal voor deze
gelegenheid iets voor het inte
rieur te ontwerpen. De resulta
ten zijn vanaf deze week tot 31
mei te zien bij van Zelm aan de
Kortegracht nummer 9. Myran
da van Zelm: „Het kunstenaars
collectief LABO koos voor het
thema Schaakmat. Schaken als
creatief proces. Schaakmat als
stelling in letterlijke en figuur
lijke zin. De werkstukken staan
op een speciaal ontworpen on
dergrond, in de bijbehorende
positie."
Van de kersverse 'proto's', is
de lijm en de verf amper droog.
Van een ogenschijnlijk simpel
kleedje, via een maanvormig
nachtkastje tot een ingenieus
theeservies op sokkel. Myran
da van Zelm: „Ik zou willen dat
dit theeservies in produktie
kwam. De combinatie hout en
roestvrij staal, de vormgeving
en de creatieve manier waarop
de elementen zijn samenge
voegd, verdienen het."
In de houten theekan, passen
drie roestvrijstalen bekertjes
en drie schoteltjes. Het geheel
hoort als kunstvoorwerp op een
bijpassende houten openge
werkte sokkel. Katrin Serneels
ontwierp het. Patrick Reuvis
maakte lampjes. Gebaseerd op
fietskoplampen op muziekstan
daards. André Gotal bleef het
dichtste bij het thema. In zijn
'omlooptafer, een opbergmeu-
bel, is de loper uit het schaak
spel herkenbaar.
De brievenbus van Huub Ber
ger met zeefdruk op het deurtje
van staal messing en alumi
nium, het bergmeubel met ver
wisselbare wandjes voorzien
van magneetjes van Jo Klaps,
de spelletjes tafels, het houten
linnen wagentje voor de vuile
was van Simon Jones en het
'inzichtlampje compleet met
röntgenfoto. Ze laten allemaal
zien dat normale gebruiksvoor
werpen heel bijzonder kunnen
zijn. Myranda Zelm „Een inte
rieur is iets exclusief van jezelf,
puur persoonlijks.
Het is niet goedkoop maar
hier staan geen vazen die in het
gootsteenkastje komen te
staan. Met èn zonder bloemen
zijn ze mooi om naar te kijken.
Hetgeen in deze expositie te
zien is, is éénmalig. Gemaakt
door jonge vormgevers. Nog
niets in produktie genomen.
Niets trends. Met mooie dingen
bezig zijn is een geluk, stimu
leert. Daarom wil ik niet alleen
laten zien maar ook verkopen
zodat het bij de mensen thuis
komt."
MERSFOORT - Het moment dat
et Stedenforum met de eerste tonen
tan de speciaal geschreven ope-
ingscompositie zullen klinken, ma-
ert met rasse wschreden. In de Jo-
anneskerk oefenden vrijdag de ko-
>n voor het eerst samen met het
O-orkest voor de openingscere-
jnie. In het ACCU-gebouw
jrken de zes buitenlandse kunste
aars gedreven aan hun kunstwer-
sn. Afgelopen zondag ontmoette
T het Ierse straattheatergezelschap
250 Amersfoortse figuranten, die
hun 'monsterproduktie' zullen
doen. Dat is maar een greep uit
vele, vele aktiviteiten, waarvan
voorbereidingen in volle gang
Vanaf 22 april gaat het Amers-
irtse Stedenforum van start. De
imende twee weken maakt de Stad
ersfoort een rondgang langs een
ital Amersfoortse deelnemers
de zeer Europese manifestatie.
^oor uitstapjes hebben de buiten-
idse kunstenaars eigenlijk geen
d. Natuurlijk willen ze graag naar
msterdam, Rotterdam, en de musea
tar ze willen ook laten zien wat ze
innen. Marij Schurink, die het pro-
amma coördineert verklaart het
llemma. „Zes weken is een ver-
hnkkelijk korte tijd om iets goeds te
aken. Allemaal zijn ze erg gedreven,
willen perfect werk kunnen laten
in' Daardoor komt het randpro-
amma een beetje in de knel. We
ellen alles nu maar uit tot na de ope-
ing van de expositie."
CCU
Een dilemma dat ook voortkomt uit
aft verschillende manieren waarop
s'.ii§en gewend is kunst te bedrijven,
ire Vicens uit Spanje is stomver-
d over de Nederlandse open-
iid. „In Spanje werk ik in een geslo-
atelier. Een klein achteraf kamer-
uft zonder raampje. Het idee dat men-
V.jSen naar mijn werk komen kijken
ibjiordat het af is en niet met de bedoe
ling het te kopen maar gewoon om het
bewonderen is voor mij een open-
ig. Het contact tussen de kunste-
s die elkaar critiseren en inspire-
ïs mij volkomen vreemd. Heerlijk.
t kun je werken zonder direkt aan
commerciële belangen te denken,
'at de overheid hier stimuleert en
>sidieert is echt heel goed." Van
ije mist hij bijna uitsluitend de zon.
(voormalige) Oost-Duitsers uit
itsdam hebben eveneens hun ver
uitgesproken over de be
uenissen van de Nederlandse
irheid. Mist de Catalaan in zijn land
e organisatiestructuur, de Duit-
verbazen zich over het verlenen
mogelijkheden zonder voorwaar-
over inhoud.
Deen Helge Gunge verklaart de
lerlande kunstbeleving, met m het
roder de ruimtelijke sculptures als
.Nederland is zo vol met men-
i. Je ziet dat de ruimtelijke ordening
>rdacht moet zijn. Men moet hier
•1 van alles organiseren. Men moet
•lossingen vinden." Hij bewondert
combinaties van open en gesloten
•hitectuur waarin de mensen hier
ruimte vinden."
Hij maakt sculpturen. Thuis in De
nemarken van graniet, brons of steen.
Hier van gips en klei. „Het zijn geen
menselijke figuren. Toch tonen ze een
houding, een emotie, een beweging."
verklaart hij. Of hij geïnspireerd is
door Amersfoort durft hij nog niet te
zeggen. Dat moet achteraf blijken. Zijn
verblijf hier ervaart hij, net als zijn vijf
collega's, als een interessante breuk
met de situatie waarin hij zat. De gele
genheid krijgen om in een nieuwe
omgeving te werken is een luxe die zij
zich normaal gesproken niet kunnen
permitteren.
Geïnspireerd
,Je laat je werk en je thuissituatie
achter en begint aan iets heel nieuws.
Dat geeft een heerlijk vrij gevoel."
Allemaal zijn ze vernieuwende kun
stenaars, zonder gebeitelde namen.
Hetgeen betekent dat zij m hun eigen
land op de een of andere manier de
kost moeten verdienen naast hun
werk als kunstenaar. Zes weken eten,
onderdak, goed atelier en veel be
langstelling schept, vinden zij, ver
plichtingen.
AJO anders
„We zeggen wel eens dat het met
helemaal af hoeft te zijn maar daar zijn
ze het niet mee eens. Ze werken kei
hard door," weet Manj Schurink. Van
daar dat Pere Vincens vele uren
steekt in zijn paneeltjes. Mary Waters
minitieus tracht haar enorme schilde
rij af te knjgen dat zich nu al heeft
laten inspireren tot een muziekstuk.
Lothar Krone uit Potsdam zich terug
getrokken heeft m een kapel om zijn
ruimtelijk werk te maken en zich niet
laat storen.
Tijdens de exposities zullen de re
sultaten, na zes weken werken in
Amersfoort, van de twee Duitse, een
Deense, een Spaanse en twee Ierse
kunstenaars te koop zijn. Wie weet
wat in Amersfoort zal blijven. Marij
Schurink „Bij het uitwisselen van infor
matie valt op dat we in Nederland
anders met kunst en kunstenaar om
gaan dan m de landen waar deze men
sen vandaan komen".
Hamshire
„Hier zijn we minder gelikt, mogen
we ons als kunstenaar laten zien zon
der op verkoopwaarde te hoeven be
roepen, is er veel georganiseerd en
weinig voorgeschreven. Of het werk
van de buitenlanders iets zegt over de
stijl van kunst bedrijven in him land, is
moeilijk te zeggen. Wij zien in de mol
lige vrouwen met druiven in de goud
bruine gloed, geschilderd door Mary
Waters wel wat Iers. Zijzelf ontkent dit
en benadrukt haar onafhankelijke po
sitie." Toch zie je achter de sculpturen
van Helge Gunge, het groene weidse
Denemarken.
In volledige symphoniebezetting
oefent het Amersfoorts Jeugd Orkest
met het koor Vox Jubilance uit Hoeve
laken en Soli Deo Gloria uit Amers
foort. Het orkest zal tijdens de ope
ningsceremonie het speciaal door
Paul Stouthamer voor deze gelegen
heid gecomponeerde stuk ten gehore
te brengen. Het door hem geschre
ven muziekstuk is zeker niet makke
lijk. Bij de eerste repetitie van de ko
ren met het AJO blijkt wel hoe veel van
de medewerkers gevraagd wordt.
Maar ook de imponerende indruk die
het maakt. De jonge muzikanten zijn
geconcentreerd en gedreven enthou
siast voor wat anders dan het 'klassie
ke'. De veelal oudere koorleden oefe
nen met enige terughoudendheid,
maar zijn al spoedig onder de indruk
van de combinatie van hun zangstem
men en de arrangementen van hobo's
en violen. De christelijke oratonum-
koren kunnen zich geinspireerd voe
len door de bijbeltekst Romeinen 8
welke door de componist als thema is
verkozen.
Zijn motivatie luidt „Ik vond de in
spiratie in de meest geliefde zang
tekst van mijn overgrootmoeder. Deze
tekst beschrijft het leven in alle hoogte
en dieptepunten. Het werd mijn emo
tionele bron. Ze beantwoordt volgens
mij de meest fundimentele vraag. 'Kan
geweld sterker zijn dan de wil om
door liefde voor God in vrede met
elkaar samen te leven?" Het eindre
sultaat is totaal anders dan Mozart of
kerkmuziek maar het ligt mooi in het
gehoor en heeft een eigentijdse klank.
Een van de koorleden zei na afloop
van een repetitie tegen de dingent
Peter den Ouden, tevens organist „Ik
vond het in het begin niet zo vreemd.
Maar ik zing het met liefde."
De viering van het 30-jang jubileum
moet door de vele aktiviteiten van het
AJO een jaar opschuiven. Behalve de
openingsceremonie bij het Steden Fo
rum op 22 april in de Sint Joriskerk,
staat een verblijf in Engeland op het
programma. In Hampshire zal men
vier concerten geven waarbij ook het
stuk van Paul Stouthamer op het pro
gramma staat.
Het acht stemmige koor voor de
openingsceremonie telt ruim honderd
leden, net iets meer dan het AJO. Het
jeugdorkest omvat negentig muzi
kanten van 14 tot en met 26 jaar. Daar
bij zingen vier solisten Friekojan Hool-
boom, Nienke Oostenrijk, Hans Wij-
ers en Garry Boyce. In de koren zitten
mensen die in het algemeen tientallen
jaren ouder zijn. Allemaal hebben ze
er veel voor over om mee te mogen
doen".
Vice-voorzitter Broekstra heeft dit
nog niet gezegd of hetbewijs wordt
geleverd. Monique Tieman maakte
met haar klasgenoten een excursie
naar Brussel. Om half acht kwam de
bus in Amersfoort terug. Snel de viool
gehaald om even voor acht uur. sorry
een beetje te laat, aan de repetitie mee
te doen. Bijna memand zegt af of laat
zich verontschuldigen. „We hebben
heel wat eindexamen kandidaten die
midden in de schoolonderzoeken en
de tentames zitten. Toch komen ze,"
zegt Broekstra. „Wij hebben te maken
met het beste deel van de jeugd. Ze
zitten allemaal op muziekles. Die voor
waarde stellen we. Naast de oefenin
gen, die ze daarbij moeten maken,
hebben ze de opdrachten van ons.
Uren studeren dus."
Nelleke Veenhuizen, voorzitter en
volgens Broekstra door Sinterklaas
benoemt tot 'moeder van het orkest'
bevestigt dit. „Tot onze grote voldoe
ning zien de kinderen het als een eer
om toe te mogen treden tot ons orkest.
Bij de audities die we houden zijn ze
vaak erg zenuwachtig en zo gelukkig
wanneer ze kunnen komen. AJO is
echt een kweekvijver voor veel or
kesten in Nederland."
„Zoals de muziekschool een
kweekvijver voor ons is." vult Broek
stra haastig aan. Enthousiasme, gezel
ligheid en samen werken om tot een
perfect eindresultaat te komen, stra
len van de repetitie af. De koorleden
knjgen snel respect voor de jonge
muzikanten.„De jeugd compenseert
het gebrek aan ervaring en techniek
met inzet en oefening," weet Broek
stra. Zoals de koorleden hun amateur-
status compenseren met inzet en erva
ring. Op 22 april vindt 's middags om
16.00 uur een openbare repetitie, in de
Joriskerk, plaats waar het publiek
gratis mag komen luisteren, 's Avonds
is de besloten openingsceremonie.
Marianne van den Anker - de Valck
I de Johanneskerk vinden de repetities plaats voor de openingsceremonie.
'Ti driehonderd mensen werken aan de uitvoering van een speciaal voor deze
genheid gecomponeerd muziekstuk, (foto: Hans Verhorst).
Bij Van Zelm exposeren elf Belgische vormgevers interieurstukken die zij
speciaal voor de Steden Forum manifestatie ontwikkelden. Het leidende thema
was 'schaakmat', (foto: Hans Verhorst).
AMERSFOORT - De ouderbesturen
van de kinderdagverblijven De Uk-
kenburg en De Tovertriangel stap
pen op. Ze hebben geen vertrouwen
meer in de overkoepelende organi
satie de Stichting Federatieve Kin
dercentra (SFK). Ze hebben het laat
ste jaar vertegenwoordigers in de
struktuurcommissie gehad, die was
ingesteld door het algemeen be
stuur van de SFK om te onderzoeken
naar welke kant de SFK zich zou
dienen te ontwikkelen.
Maandenlang hebben ze aan een
struktuurnota gewerkt, en ze zijn zéér
teleurgesteld dat de SFK nu zo snel
een inhoudelijke draai maakt.
De gemeente zegde toe op een later
tijdstip op deze Struktuurnota terug te
komen en huurde het bureau 'Twijn-
stra en Gudde' in om te zien welke
verbeteringen konden worden aan
gebracht. Er rolde een onderzoeks
rapport uit, dat naar de mening van
Tovertnangel-voorzitter Carole Som
broek haaks staat op wat de SFK en de
ouderbesturen in de struktuurcom
missie hadden geformuleerd.
Carole Sombroek: „Een belangrijk
punt is, dat de peuterspeelzaal en de
kinderopvang bij Twijnstra en Gudde
uit elkaar gaan, wat nu door de ge
meente als voorwaarde wordt ge
steld. Een van de uitgangspunten m de
door óns opgestelde Struktuurnota is,
dat deze twee bij elkaar moeten blij
ven omdat dat belangrijk is voor de
toekomst en de continuïteit. In beide
zijn namelijk inhoudelijke bekwaam
heden aanwezig, waardoor het onzin
is om daar twee aparte stichtingen van
te maken".
„Een ander punt waarmee wij moeite
hebben is de manier waarop het geor
ganiseerd moet worden. Twijnstra en
Gudde stelt voor om dat op een de
centrale manier te doen. Er is altijd
een bestuur geweest van vrijwilligers
die het werk naast hun volledige ba-
nen deden terwijl er tegelijkertijd
steeds meer crèches en peuterspeel
zalen bij kwamen. Daarom hebben wij
m de Struktuurnota gepleit voor een
professionele organisatie
Twijnstra en Gudde doet dat ook,
maar die zegt: laat de macht bij het
vrijwilligersbestuur liggen. Die knjgt
de taak om alle voorwaarden van be j
leid te formuleren, goed te kijken of
alles wordt uitgevoerd en een en an
der dan ook nog te toetsen. Wij stellen
ons een bestuur op afstand voor met
boven de kinderdagverblijven en
peuterspeelzalen tweeeneenhalve
formatieplaats om gemeenschappelij
ke dingen te regelen en beleid te
ontwikkelen".
Er is ook nog verschil van mening
over om hoeveel formatie het zou
gaan. Nu zit er op centraal niveau ook
anderhalve formatieplaats inclusief
de acquisitie voor de bednjfsopvang
èn het sekretanaat. Twijnstra en Gud
de stelt voor om dat te verdelen rich- I
ting kinderdagverblijven die dan zelf
standige eenheden moeten zijn, en
voor een deel ter ondersteuning van j)
het bestuur. Maar die anderhalve for
matieplaats mag gelukkig wat de ge
meente betreft ook op centraal mveau
zijn. Wij ervaren echter als vervelend
dat de gemeente een opdracht heeft
geformuleerd niet met een open ein- I
de maar: kijk wat er nodig is, Twijnstra J
en Gudde, maar het mag niet meer i
dan de bestaande formatie kosten. I
Twijnstra en Gudde gaat er dan ook I;
vanuit dat dit niet anders kander
halve stappen wij op!"
Anco Mali
maatschappij zegt Frans, „In veel ge
zinnen wordt aandacht bepaald door
veel zakgeld en beloningen voor hoge
raportcijfers. Voor echte aandacht,
luisteren, iets samen doen is geen tijd.
Deze drang naar materialisme en het
terugwerpen op individualisme wekt
de indruk dat men alles alleen moet
redden en het met veel geld gemaakt
heeft. Men leert landen om geen fou
ten te maken maar vergeet dat ze
fouten moeten kunnen maken."
Als het aan Frans ligt verdwijnen
alle eenarmige bandieten uit de laag
drempelige horeca, zoals patatzaken.
Waar ze wel aanwezig zijn, zouden ze
'gebruiksvriendelijker' moeten wor
den. Door ze alleen te voeden met
dubbeltjes en met een langere 'short
odds'. „Die apparaten zijn zorgvuldig
psychologisch doordacht. Ieder spel
duurt precies zeven seconden. Pre
cies de tijd welke nodig is om span
ning op te bouwen, maar een goede
overweging wel of niet doorgaan, te
AMERSFOORT - „Gokken is heerlijk. De wereld lijkt even stil te
staan. Je hebt er alles voor over om de werkelijkheid te ontlopen. Je
verliest je zicht op waarden. Beseffen dat je verslaafd bent en
waarom is moeilijk. Mensen die uit ervaring kunnen spreken, begrij
pen dit en kunnen helpen met betrokkenheid en zonder opgeheven
vingertje." Frans weet waar hij over praat. Hij heeft na een moei
zaam proces leren accepteren dat hij verslaafd is aan het gokken.
Nu heeft hij een nieuw doel in zijn leven. In Amersfoort is hij gestart
met een zelfhulpgroep, daarbij geruggesteund door de Stichting
Anonieme Gokkers Oost-Nederland en financieel gesteund door de
gemeente.
„Een gokker herken je niet. Hij ruikt
met naar drank, hij blijft gezond. Gok
kers zijn vaak hele aardige, sociale
mensen die schijnbaar zorgeloos, veel
geld verspelen. Ze lijken alles onder
controle te hebben. Vaak doen ze
groot om met te laten merken hoe
klein zij zich voelen." Frans was net zo.
Jarenlang strooide hij zijn omgeving
zand in de ogen, bekent hij nu. Deson
danks wil hij niet met zijn achternaam
m de krant. „Ik moet aan mijn om
geving denken. Wanneer ik in het
openbaar met bekenden herken
wordt kunnen zij voor gokverslaafden
worden uitgemaakt. Dat wil ik mijn
omgeving niet aandoen. We zijn im
mers anonieme gokkers." Na een ver
blijf van een half jaar in een afkick
centrum en een aantal vervolg-cursus-
sen wil hij zich voor zijn lotgenoten
inzetten. Zijn negatieve ervaringen
moeten een nut krijgen.
Hij weet het. „De meeste mensen
raken verslaafd aan gokken omdat ze
met zichzelf overhoop liggen. Ze
vluchten voor hun onlustgevoelens en
compenseren met gokken. De maat
schappij lijkt immers voot te schrijven
dat men pas mee te telt wanneer geld
kan rollen. Daarom ga je door bij ver
lies èn winst. Achteraf heb je berouw".
„Het schuldgevoel bezorgt je een
gevoel van minderwaardigheid. Daar
aan denken is te moeilijk. Je houdt je
groot, speelt om niet na te hoeven
denken. De omgeving knjgt een ver
keerde indruk van die gezellige jon
gen met blijkbaar geld m overvloed.
Hij is in feite eenzaam. Houdt zich met
liegen en bedriegen overeind terwijl
hij steeds meer verliest, zowel m geld
als in respect van zichzelf en van de
omgeving." Door deze vicieuse cirkel
heenbreken is moeilijk. Toegeven dat
je verslaafd bent is een begin. Daarbij
kan een confrontatie door de omge
ving helpen.
Er afkomen is een lange weg.
„Dwangmatig gokverslaafden moe
ten ook lichamelijk afkicken. De span
ning produceert endofine. Een stof te
vergelijken met herome. Zweten en
beven zijn het gevolg." De zelfhulp
groep van Anonieme Gokkers wil hel
pen. Niet alleen gokverslaafden, hun
ouders of partners. Voorlichting moet
iets duidelijk maken over mogelijke
oorzaken, verleidingen en waar men
hulp kan vinden. Samenwerking met
professionele hulpverleners moet lei
den tot wederzijdse deskundigheid.
Over de invloeden van ouders en
verhinderen. Het geven pnjsjes en
pnjzen heeft daar ook mee te maken.
Iemand die voor het eerst speelt en
wint, wil nog een keer. Verslaafden j
zoeken het systeem."
Half mei gaat de hulpgroep officieel
van start. „Gemiddeld is anderhalf tot j
twee procent van de bevolking gok
verslaafd. In Amersfoort schatten wij 1
het aantal op 2000. De meeste functio
neren nog m de maatschappij, hebben
een baan, zitten op school. Een kern
van tweehonderd vooral jongeren is
dwangmatig verslaafd. Zij vervallen
tot kleine criminaliteit, gaan ruet meer
naar school en hebben problemen
thuis. Bij deze groep horen ongeveer
veel Marokkaanse jongeren. We wil
len speciale moeite doen om ze te
bereiken."
De subsidie is gebruikt om folders
te drukken, wil men een spreekuur
starten, preventieprojecten opzetten
voor scholen en een 7 x 24 uurs be
reikbaarheid opzetten. Frans als ini
tiatiefnemer werkt vooralsnog alleen.
Hij wordt geruggesteund door de
Stichting Anonieme Gokkers Oost-
Nederland en het CAD m Amersfoort.
De werkwijze om met behulp van dit
initiatief van de verslaving af te ko
men, lijkt op die van Anonieme Aco-
holisten. „Stap voor stap. Groepsge
wijs. Bij ons kan men zich veilig voe
len. We werken met met het opgehe
ven vingertje. We nchten ons op de
volgende dag."
Marianne van den Anker - de Valck
Gokkers zijn fanatieke dromers. Ze spelen de leuke, sociale man of vrouw en
voelen zich schuldig, minderwaardig en eenzaam, (foto: archief BDU).
