leusder Krant.
Riooloverstort
oorzaak vissterfte
„Bij overleg vissterfte minder massaal"
Afgebrande bibliotheek in oude staat hersteld
de schijnwerper
L E U S D E N
Hengelsportvereniging Ons Genoegen:
'De hoogste is de lekkerste'
Flipperen
Woensdag 19 augustus 1992
Pagina 3
Dode vissen in het Valleikanaal bij de stuw bij Woudenberg. (Foto: BDU)
BAR NE VELD/REGIO -
De massale vissterfte in het
Valleikanaal dinsdagavond
is vermoedelijk toch ont
staan door riooloverstort.
Honderden vissen vonden
de dood door zuurstofge
brek.
Als gevolg van de heftige re
genval in de nacht van zondag
op maandag ontstond er in di
verse kernen langs het kanaal
een overstort. Het rioolstelsel
is niet berekend op de plotse
linge grote toevloed van regen
water. Het stelsel wordt daar
op ontlast door rechtstreeks te
lozen op het oppervlaktewater.
Daarbij komt hierin sterk ver
ontreinigd water terecht. Nor
maal gesproken wordt dit
schoongemaakt in zuiverings
installaties. Door de droogte
zijn er ook allerlei stoffen in de
rioolbuizen aangeslibt. Door
de enorme hoeveelheid water
die zondagnacht in korte tijd
viel, kwam dit slib in één keer
in het water terecht. Om de
verontreiniging af te breken in
het oppervlaktewater is extra
veel zuurstof nodig, waardoor
er minder zuurstof voor de vis
sen overblijft.
Ook de lage waterstand en de
hogere temperatuur van de af
gelopen weken veroorzaakten
mede de sterfte. De stuwen in
de omgeving van het kanaal
zijn direct laag gedraaid. In
1990 was er ook sprake van een
massale vissterfte. De oorza
ken waren toen identiek.
Honderd procent zeker is de
provincie overigens niet over
de oorzaak van de sterfte, om
dat het verontreinigde water
inmiddels verdwenen is in het
Eemmeer. Bovendien is er
nieuw water via de Rijn het
kanaal ingesluisd.
Klok gelijk
Volgens W. Deetman van het
waterschap kun je de klok er
haast gelijk opzetten dat na
een warme zomerperiode on
weer en heftige regenval volgt,
iets waar het rioolsysteem dan
niet op berekend is. Hij zei ook
alweer vissers bij het kanaal
gesignaleerd te hebben.
Dinsdag was er ook sprake
van dat de massale vissterfte
ook een gevolg kon zijn van een
plotselinge toevoer van orga
nisch masteriaal zoals mest.
„Dat geloof ik niet, want het
zou wel heel toevallig zijn als
dat op precies hetzelfde mo
ment gebeurd was als de regen
val," aldus Deetman. Een 'wa-
terdeskundige' van de Provin
cie Utrecht sluit dit ook uit,
omdat er dan sprake moet zijn
van een lozing van tonnen mest
in het kanaal.
De uitslagen van de water
monsters die de provincie heeft
genomen, worden volgende
week verwacht.
Maandag 10 augustus werd
Bart van de Grift -lid van Ons
Genoegen- door een visser ge
waarschuwd dat er dode vis
sen in het Valleikanaal dreven.
Nadat Hans Voorhout ge
waarschuwd was, werd er
polshoogte genomen. Op het
moment dat Voorhout samen
met penningmeester Joop
Morren op de plek des onheils
aankwam, waren er al vissers
bezig om karpers over te zet
ten. Bij het Schapebruggetje
werd eigenlijk pas echt duide
lijk waar het om ging, want in
het zuurstofloze water pro
beerden de kleine vissen boven
het water uit te spartelen. „De
vissen probeerden als het ware
uit het water te vliegen Zo
benauwd hadden ze het-," al
dus Morren, die de aanblik
heel naargeestig vond Ook m
de avonduren waren Voorhout
en Morren langs het Valleika-
naal te vinden en op een gege
ven moment leek de stroom
vissen haar hoogtepunt be
reikt te hebben en dachten de
kopstukken van de vereniging
dat het ergste leed voorbij was.
Groot was de schok toen
dinsdagavond de mededeling
vanuit het politiebureau Leus
den kwam dat er een massale
vissterfte in het Valleikanaal
opgetreden was. „In eerste in
stantie dacht ik dat er gif ge
loosd was," bekent de m Vee-
nendaal woonachtige Hans
Voorhout. „Ik ben meteen
naar Woudenberg gekomen en
samen met Joop hebben we
met grote schijnwerpers het
Valleikanaal afgezocht
- ,,De massale vis
sterfte in het Valleikanaal had bij betere communicatie voor
komen kunnen worden." Dat is de conclusie van hengel
sportvereniging Ons Genoegen; één van de verenigingen die
over het visrecht in het Valleikanaal beschikken. „Als de
waterzuiveringsinstallaties de kleppen open zetten, dan
moet er een telefoontje naar het waterschap en de belangheb
bende hengelsportverenigingen uitgaan. Dan kunnen wij
ervoor zorgen dat wc voldoende mankracht op de been bren
gen om te proberen nog zoveel mogelijk vissen over te zetten.
Als wij afgelopen week bijtijds een telefoontje ontvangen
hadden, dan waren er geen tienduizenden vissen gestorven,"
aldus Hans Voorhout, voorzitter van Ons Genoegen. Deze
vereniging is het zwaarst gedupeerd omdat het visrecht
waarover de vereniging in het Valleikanaal beschikt, grenst
aan de waterzuiveringsinstallaties van Scherpenzeel en
Woudenberg.
"Achteraf kunnen we niet
zeggen dat er echt grote fouten
gemaakt zijn door de instan
ties. Het is nogmaals alleen
jammer dat we niet vooraf
geïnformeerd zijn over het
openzetten van de kleppen,
want dan hadden we onze
maatregelen kunnen treffen
waardoor de vissterfte niet zo
massaal zou zijn."
Overigens heeft de vissterfte
maar weinig invloed op de uit
stekende vismogelijkheden
die het Valleikanaal biedt.
Donderdagavond werd er al
weer volop gevist en met suc
ces. „Een visser vertelde weer
zo'n 20 voorns gevangen te
hebben," aldus Joop Morren.
Het enige verschil met een
week eerder is dat het formaat
van de vissen zo'n 10 centime
ter kleiner uitviel."
Voor het viswater tussen de
Pothburg en het Schapebrug
getje ziet het er momenteel
slechter uit. Om onbekende re
denen is dit gedeelte van het
Valleikanaal altijd al redelijk
zuurstofarm geweest, weet se
cretaris Willem van Raaij te
melden. „Vooral de kleine vis
sen hebben de lozmg van het
overstort niet overleefd. Aan
de andere kant is het vissen
eigen dat ze zelf naar die plek
ken trekken waar zich weinig
vis bevindt omdat daar voor
hen weer voldoende te eten is
zodat ook op dit zuurstofarme
plekje de visstand binnen niet
al te lange tijd weer op het
oude niveau zal zijn." Hiermee
kan ook de ongerustheid bin
nen de leden van de vereniging
weggenomen worden, want er
zijn al diverse leden geweest,
die bij de leiding geïnformeerd
hebben naar de consequenties
van de vissterfte voor de
vangstmogelijkheden. „Alle
vis die in Nederland voorkomt
was in het Valleikanaal te vin
den. De afgelopen weken is er
zelfs door twee vissers een
scholdpad aan de haak gesla
gen," aldus Van Raaij, die zich
er samen met de overige be
stuurders over verbaasd heeft
dat de snoek-populatie vrijwel
intact is gebleven.
Twee weken
De toekomst zal leren in
hoeverre de vissterfte van af
gelopen week invloed op het
viswater heeft Volgens Hans
Voorhout is over twee weken
iedereen weer vergeten wat er
gebeurd is. Overigens zal mas
sale vissterfte niet te voorko
men zijn, want bij zware re
gen- en onweersbuien is de
mogelijkheid van overstort
altijd aanwezig. Zo bleek ook
in 1990 toen de vissterfte ech
ter minder massaal was. Via
een betere communicatie
hoopt Voorhout dat zijn vere
niging in de toekomst ade
quater kan reageren en hij
hoopt ook dat als er nieuwe
sluizen geplaatst worden er
automatisch een vistrap ge
plaatst wordt zoals in Veenen-
daal het geval is, zodat de vis
sen in geval van nood zelf naar
het zuurstofrijke water uit
kunnen wijken. „Een andere
mogelijkheid is om bij Rhenen
Rijnwater in het Valleikanaal
te laten. Je krijgt dan automa
tisch meer doorstroming en
meer zuurstof in het water,
maar aan de andere kant moet
je je ook realiseren dat het
Rijnwater niet altijd al te
schoon van kwaliteit is."
LEUSDEN - Als het aan het
college van burgemeester en
wethouders ligt, zal de eind
vorg jaar afgebrande boerderij
Nieuw Langenbeek, waarin de
bibliotheek is ondergebracht,
worden herbouwd. Dat bete
kent dat de buitenkant van de
voormalige boerderij in oude
glorie zal worden hersteld. Van
binnen zal het gebouw zoveel
mogelijk worden aangepast
aan de eisen des tijds. Het col
lege druist hiermee in tegen de
wens van het bibliotheekbe-
stuur, dat volledige nieuw
bouw wenste. Ook het plan van
de Culturele Raad, om op de
plek van de afgebrande boer-
derij een soort cultureel cen
trum te laten verrijzen, lijkt
hiermee schipbreuk te lijden.
Het college vindt dat de oude
boerderij gespaard moet blij
ven voor de slopershamer, om
dat het in de dorpskern van
Leusden één van de weinige
cultuurhistorische monumen
ten is, die de herinnering aan
het oude agrarische Hamers-
veld levend houdt. Het stand
punt van b&w betekent een
voortzetting van het beleid, zo
als dat in 1974 ten aanzien van
oude boerderijen in de woon
kern werd vastgesteld. Toen
werd besloten dat een drietal
boerderijen in de dorpskern
zou worden gerenoveerd en in
stand gehouden. Het ging
daarbij om de Hakhorst, Groot
Krakhorst en Nieuw Langen
beek.
Een ander punt van overwe
ging is geweest dat de finan
ciële consequenties van her
bouw beduidend lager zijn dan
bij nieuwbouw. Daar komt bij
dat herbouw vrijwel volledig
gefinancierd kan worden uit de
verwachte uitkering van de
verzekering, aangevuld met
geld dat overbleef van het
nieuwbouwgedeelte van de bi
bliotheek. Naar verwachting
gaat herbouw van de boerderij
767.000,- kosten De ge
schatte opbrengst van de ver
zekering bedraagt 763.615,-,
terwijl er nog 70.000,- over
was van het krediet dat voor de
nieuwe aanbouw van de bi
bliotheek was gereserveerd.
Na aftrek van de kosten voor
een noodvoorziening (een klei
ne 50 000,-) blijft er na uit
voering van het project nog
ruim 15.000,-over De kosten
van nieuwbouw worden ge
raamd op 950.000,-
Het bibliotheekbestuur had
liever gezien dat er op de plaats
van de oude boerderij nieuw
bouw zou worden gepleegd.
Het bestuur hanteerde daar
voor onder meer het argument
dat nieuwbouw minder gevoe
lig is voor vandalisme Het
oude gebouw werd door op-
LEUSDEN - Bramen
groot, blauw en vochtig
Dit jaar lijken de struiken
uit te puilen Zo groot als
knikkers, tot stuiters toe.
De jacht is geopend. Keu
rige dames trekken laar
zen, spijkerbroeken en
werkhandschoenen aan
om minstens één kilootje te
plukken
Kinderen dringen met lege
emmertjes, plastic zakjes
en volle monden door
haast ondoordringbare
struiken. De doornen lij
ken de vruchten te willen
verdedigen, maar de bra
men laten hangen zou zon
de zijn. Ze verdrogen zon
der dat iemand die speciale
zoete, zachte. sappige
smaak geproefd heeft.
Op de 'kale' dijk, achter de
Schoolsteegse bosjes, wa
ren ze het eerst njp en nu al
bijna niet te vinden. Op de
'volle' dijk, bij de bunkers,
vlak bij de Koningshof, in
Den Treek aan het fietspad
vlakbij het hotel, aan de
Tabakssteeg en hier en
daar in de wijken langs
water, hangen ze nog.
Gratis voor iedereen die
niet van wijken weet.
Om bij de hoogs ten te ko
men. die altijd het grootst,
blauwst en lekkerst lijken,
zijn hulpmiddelen onont
beerlijk. Het simpelst is om
met het volle gewicht tegen
de takken die al leegge
plukt zijn. Ie hangen en zo
dieper te komen. Een wan
delstok of een rechte tak
met daaraan een haak ge
bonden en een tuinhark
zijn bijna professioneel
p Eenmaal bevangen door de
pluk, blijft geen braam
buiten bereik Ze hangen
daar gratis voor iedereen,
hetgeen Nederlanders aan
moet spreken Voor de
toetjes, de jam, de ketchup,
de chutney, de bramen-
taartjes en als alternatief
snoepgoed.
zettelijke brandstichting in het
rieten dak verwoest. Andere
redenen waren dat de bedrijfs
ruimte bij nieuwbouw effi
ciënter zou kunnen worden in
gedeeld, dat de exploitatielas
ten zouden kunnen worden ge
drukt en dat een architectoni
sche eenheid zou onstaan met
de vorig jaar uitgevoerde
bouw.
Het is nooit serieus overwo
gen om de boerderij geheel in
oude luister te herstellen (zo
wel binnen als buiten). Zowel
de gemeente, als de bibliotheek
waren van mening dat die si
tuatie voor een goede bedrijfs
voering niet langer gewenst
was.
Het besluit van b&w bete
kent een vroegtijdig einde van
de plannen van de Culturele
Raad om op de plaats van de
afgebrande boerderij tevens
een nieuw cultureel centrum te
laten verrijzen. Volgens het
college zal het plan zoals de
Culturele Raad dat voorstelde,
een te zware wissel trekken op
de jaarlijkse uitgaven van de
gemeente. Overigens betekent
het besluit tot herbouw van de
boerderij volgens b&w niet,
dat de gesprekken met de Cul
turele Raad over een cultureel
centrum zullen worden ge
staakt.
LEUSDEN - Gehannes met de
afstandsbediening van de tele
visie leidde op de Weerdenburg
tot een uit de hand gelopen ru
zie tussen vader en zoon. De
22-jarige zoon irriteerde zijn
vader met zijn 'geflipper' tus
sen verschillende televisiesta
tions. De boosdoener moest
van zijn vader het ouderlijk
huis verlaten. Bemiddeling van
de politie hielp niet. Het enige
dat de wetsdienaren bereikten,
was dat de schakelfanaat de
kans kreeg wat kleding mee te
nemen.
Sissssers is een rubriek voor het 'kleine' nieuws. Heeft u iets
aardigs te melden, of wilt u afreageren, bel dan de redactie:
94 14 94. In principe alleen 's ochtends van 11-12 uur.
*...Nog een paar nachtjes slapen en dan gaat de spits-
bus rijden. Een mooi streven van allen om de auto van
de weg te krijgen. Bijna tweehonderd Leusdenaren
hebben zich aangemeld en nu maar afwachten of de
bus ook volstroomt...*
Want dat is wel een vereiste, zeker zolang de bus op
proef rijdt. Een jaar moeten er gemiddeld vijfentwin
tig mensen per rit meerijden anders is het volgend
najaar alweer gebeurd. Maar niet zo somber direct...
*...Nu is vijfentwintig mensen immers niet zoveel,
zeker niet als je kijkt op welke manier het vervoer
plaatsvindt. In een grijze shuttle zweeft men over de
weg. Met in de eerste weck een krantje en een crois
sant je en in een verende stoel...*
*...En een grote partij haltes moet het voor de Utrecht
se Leusdenaar gemaakkelijk maken de overstap van
kar naar bus te maken. Na krap een half uur op De
Uithof uitstappen, wat een weelde eigenlijk...*
*...Het meest aardige is eigenlijk volgens ons, dat ook
de niet-zakcnreiziger er aan mee kan doen. Effe naar
de markt op dinsdag vanuit Leusden-zuid. Dan pak je
vanaf volgende week gewoon even de shuttle. En het
mag er dan misschien duur uitzien, maar het kost geen
cent meer dan normaal...*
*...Een marktje pakken is dus voor de zuiderling een
makkie. Een klein addertje onder het asfalt is natuur
lijk wel de weg terug, maar daar kan van alles op
gevonden worden. En Leusden is zo mooi, dat je er
natuurlijk ook rustig een hele dag voor uit kunt trek
ken...*
*...Dan kun je namelijk 's avonds zo weer met de
bloedmooie shuttle terug naar je woning. Oh. oh, oh,
wat kan het leven soms toch mooi en eenvoudig zijn.
Kunnen wij niet alvast een andere bestemming voor
de carpoolplaats gaan bedenken?...*
*...Een eigenaardige vondst in het bosgebeid De
Treek. Voorbijgangers zien een gevulde plastic zak
liggen besmeurd met bloed. Gruwelijke gedachten
komen op en er wordt direct alarm geslagen bij de
politie...
*...Met een blik voor ogen van de crimi-scrics op de
televisie wordt overgegaan tot nader onderzoek. De
zak wordt geopend en de inhoud doet een ieder bijna
over dc nek gaan. Het is dan ook geen plezierig gezicht
zo'n kluwen platgetrapte wormen...*
*...Hoe dan ook de inhoud betrof in ieder geval geen
menselijke resten, want daar was de angst voor. Maar
zijn dat nu eigenlijk sportieve vissers (want wie an
ders gebruiken zo'n massa wormen?) die zich op deze
manier van de wormen ontdoen? Het was toch veel
simpeler geweest de resten in het water te kiepen...*
*...Dc bibliotheekboerderij wordt dus weer her
bouwd. Althans de oude muren blijven overeind, maar*
binnen wordt er een modern gebouw van gemaakt.
Het gebouw is beeldbepalend en van historische
waarde zegt de wethouder. Daarbij niet uit het oog-
verliezend, dat herbouw ook aanzienlijk goedkoper
zou zijn
*...De motivatie voor herbouw is dus puur gestoeld op
de historische waarde. Wij vinden het dan zo gek, dat
een becldb'epalcnde boerderij als De Geut kortgeleden
maar aan z'n lot werd overgelaten. Blijkbaar moet er
eerst de hens in in Leusden voor er weereen -verkeer
de?- keus wordt gemaakt...
Zoals verderop in deze krant te lezen valt is de
Culturele Raad weer vol enthousiasme. Een pracht
programma voor de komende maanden, rijk gescha
keerd en ook aan de jeugd is gedacht. Is er in ieder
geval nog één organisatie die feestelijkheden organi
seert nu de jaarmarkt het ook al laat afweten...*
'Fietsers krijgen alle ruimte op kruising' stond
boven een artikel over de reconstructie van het we
gennet aan de Asschatterweg. Nu kun je dat op vele
manieren opvatten, maarzeker is dat alleen de fietsers
van het kruispunt gebruik kunnen maken. Zonder
hinder van de auto. maar natuurlijk wel kruip-door-
sluip-door tussen de werkzaamheden door...*
*...Het jaarprogramma van theater De Flint is uit.
Rijk geschakeerd, vele mogelijkheden en dat alles
ondanks de forse verbouwingen. Een goede zaak,
want cultuur is een van de levensbehoeften van de
mens. Het blijkt opnieuw, dat dc rode haan dan victo
rie mag kraaien, maar dat de aanhouder wint en het
laatst lacht...*
*...En daar is dan eindelijk de start van de bouw van
Hamershof 2. Maandagmorgen de officiële handelin
gen, ook wel de eerste paal-festiviteiten genoemd.
Wethouder De Jongh weer volop in de picture. Een
geheimpje verklappen over deze doldrieste wethou
der...*
*...Het tvas de bedoeling met een parachute te landen
op het bouwterrein, maar daar is toch maar afgezien.
Het zou spectaculair geweest zijn, maardc wethouder
durfde toch niet zo diep te vallen en bleef liever met
beide benen op de grond...*
*...Dc zomer loopt op zijn laatste benen. De poststa-
pels groeien en de telefoon staat steeds minder stil. De
vakantiegangers zijn teruggekeerd en het weer is om
geslagen. Maar wat is het toch een prachtige zomer
geweest, wat heeft Nederland genoten. En nu maar
hopen dat de vierkante oogjes weer de normale pro
porties aannemen...*
'...Leusden maakt zich handenwrijvend op voor het
najaar, met spitsbus en H-2...*
1
