'Er is best wat bereikt maar
er is nog veel te doen'
.Leusder Krant.
M IS
Als vrouw en als dominee op mijn plek'
e vrouw in Nederland en Europa
Woongeriefonderzoek bij Vrouwen
Advies Commissie Leusden
I
Etha Hoff benoemt als dominee in Nunspeet
Agendo
Haarlijn
november
Cursus politieke vorming over Europa
Interkerkelijke
Vrouwen Contact
Groep Leusden
Woensdag 28 oktober 1992
Pagina 9
LEUSDEN - De Leusdense
Etha Hoff (46) preekt sinds een
maand in Nunspeet. Ze is daar
benoemd als part-time predi
kant voor de Hervormde Ge
meente. Haar vrouw zijn was
daar geen bezwaar. De ge
meente waarbij ze in dienst is
getreden vormt een progressie
ve enclave in een conservatieve
regio. Vrouwen die op de kan
sel willen, zijn niet overal wel
kom. Of Leusden daarvoor zal
durven kiezen blijft de vraag.
Etha Hoff kijkt niet op van
vooroordelen. Als vrouw van
een tandarts, wonend in een
riant huis en opgegroeid in een
conventioneel milieu, heeft ze
vooringenomenheid leren ken
nen. Sommige opmerkingen
had ze zelf al bedacht. Een van
de redenen om jarenlang
vluchtelingen onderdak te bie
den was bijvoorbeeld dat ze
daar ruimte genoeg voor had.
Andere 'verwijten' legde ze
weloverwogen naast zich neer.
„Ik vond het leuk om mijn man
zijn praktijk te helpen.
Enorm gezellig, maar er was
geen sprake van een gelijk
waardige situatie. Dienstbaar
heid is mij niet opgelegd. Ik
heb mogelijkheden en wil daar
inhoud aan geven."
In theologie was ze altijd geïn
teresseerd ..Tijdens mijn mid
delbare opleiding spraken we
veel over godsdienstvraag
stukken. Ik woonde buiten een
dorp aan de rand van de Velu-
waar catechisatie zo onge
veer de enige buitenschoolse
activiteit bood." Midden jaren
zestig bloeiden de discussies
over geloofsonderwerpen on-
jongeren.
,Wat me vooral bezighield en
is nooit veranderd is het
tekstverklaren. Waarom staat
er op die manier en welke
argumenten spelen daarbij een
Bi] haar opleiding hoorde geen
klassieke talen. Aanvullende
mogelijkheden bestonden al
leen voor jongens. Theologie
studeren leek daardoor lang
onmogelijk. Ze koos voor een
talenstudie en gaf jaren Engel
se les.
,,In taal komen volgens mij de
diepste waarden van een cul
tuur naar boven".
Betrokkenheid
Als actief gelovige raakte ze
betrokken bij het IKV-werk en
van daaruit met het vluchtelin
genwerk. In 1973 tot 1983 zat
ze in de Kerkeraad van de Mar-
cuskerk en bezocht als ouder
ling vele gemeenteleden. ,,Het
paste bij mijn wens met zorg te
willen omzien naar mijn mede
mens. Door de mensen op te
zoeken werd de band met de
kerk verstevigd.Ik vond het
heel nederig werk. De mensen
lieten me even toe in hun leven.
Ik zocht vooral de 'papieren'
gemeenteleden op. Ik vroeg ze
wat de kerk voor hen beteken
de. Het is nog steeds mijn
overtuiging, dat een lid van de
kerk zich bij deze betrokken
moet voelen en aan die betrok
kenheid vorm moet geven. Ik
wil niemand naar de kerk pra
ten, maar wel duidelijkheid
nastreven."
Dit was het werk wat ze doen
wilde. Na drie ambtstermijnen
als ouderling zat haar lokale
taak erop, maar opende zich
het perspectief van een oplei
ding waar vrouwen klassieke
talen ter voorbereiding van de
theologie kunnen studeren. De
beslissing was genomen.
,,Wat me bij predikanten en
theologen steeds irriteerde was
het elkaar tegenspreken. Het
steeds opnieuw beroepen op
teksten die voor meer dan een
uitleg vatbaar blijken."
Tijdens de Utrechtse voorop
leiding was ze na twintig jaar
ineens weer studente tussen
over het algemeen mannen van
behoudende signatuur die de
rol van een vrouw en andere
minderheden in de kerk allang
veroordeeld hadden. Het was
een voorproefje dat niet
smaakte, maar waardoor ze
haar overtuiging staafde. ,,Ik
wil geen dienstbaarheid opge
drongen krijgen door de kerk.
Het is onterecht. Men vergeet
te graag, dat de eerste getuigen
van Christus opstanding, vrou
wen waren."
Mooi hè
Daarna volgde de theologie
studie in Amsterdam waar
vooroordelen naar de achter
grond verdwenen. Theologie
interesseert me als weten
schap. Maar het is ook iets wat
daar boven uitstijgt. Het be
paalt de manier waarop je in
het leven staat. Om vanuit de
Bijbel te leven betekent om te
gaan met het verhaal van God
en de mensen, waar we ons ei
gen verhaal in horen. Tijdens
mijn studie en ook nu nog wan
neer ik een preek schrijf, met
mensen praat of iets tegenkom
moet ik vaak aan mijn kateche-
se leraar denken. Hij kon onder
zijn werk ineens uitroepen
'Wat is dit mooi hè'. Dat gevoel,
daar draait het om."
Haar scriptie betrof de vrou
welijke invalshoek. Het han
delde over de Samaritanen. In
hoeverre is het beeld van dit
volk bepaald door manneno
gen en is die visie terecht."
Haar conclusie behelsde het te
gendeel.
In mei 1987 studeerde ze af.
Sindsdien was ze op zoek naar
een niet geeikte vrouwen-
plaats'. „Vrouwelijke predi
kanten werken dikwijls in te
huizen of ziekenhuizen. Ik wil
de midden in een gemeente
werken, gesteund door kerke
raad en gemeenteleden die ik
in de loop der jaren steeds be
ter kan leren kennen. Relaties,
contuïniteit en tijd zijn voor
mij belangrijk." Ze ervoer op
nieuw 'met de rug tegen de Ve-
luwe aan te zitten', waar vrou
welijke dominees zeker niet
welkom zijn bij de confessio
nele kerken van de bond maar
ook nog met bij de Hervormde
en Lutherse gemeenten. Met
zoveel woorden werd het niet
altijd gezegd. De wet schrijft
sollicitatie openingen voor
man èn vrouw voor. Haar be
reidheid maakte soms enorme
discussies en emoties los. In
Nunspeet bleek ze welkom.
,,Het is een deelgemeente, waar
vooral import lid van is. Onge
veer 400 mensen hebben hun
eigen kerkelijk leven vorm ge
geven, omdat zij zich bij de
aanwezigen kerken niet thuis
voelden. Ik ben de derde vrou
welijke predikant op rij, maar
de eerste die getrouwd en moe
der is." Ze verzorgt jaarlijks 20
preekbeurten, overigens voor
(meest) mannelijke gastspre
kers.
,,Ik wil het gemeentegevoel
graag versterken. Daar horen
mannen en vrouwen samen in.
Ik voel niets voor een inhaal
manoeuvre met voorkeur voor
vrouwen. Ik heb geen zin mijn
functie als vrouw te benadruk
ken. Ik wil streven naar een
uitnodigende gemeente,
waarin men zich thuisvoelt.
Bijzondere dingen zijn daar
niet voor nodig, wel zorg en
aandacht voor elkaar."
Leusden-Zuid bezint zich op
de benoeming van een nieuwe
predikant. Of in de profiel
schets ook een vrouw past,
blijft nog even de vraag.
Marianne de Valck
Etha Hoff, vrouwelijke predikant op de Veluwe: ,,Nu begint het pas. Als predikant wil ik werken in
een uitnodigende gemeente, waar mensen aandacht en zorg voor elkaar hebben."(foto Hans Ver
horst)
Dinsdag 13 oktober 1992
hebben vrouwen in Leusden
'ediscussieerd over de invloed
iie het wegvallen van grenzen
;an hebben op de vrouwen in
Airopa en speciaal de Neder-
andse vrouw. Elders op deze
lagina vindt u daarvan een
rerslag.
Vrouw in Nederland/
Europa
Je kunt natuurlijk wel zeg-
;n: Mooi dat alle grenzen
regvallen, maar ik blijf ge-
:oon in Nederland werken en
k zie wel hoe het de komende
iren zal gaan. Je kunt óók be-
lenken, dat als er vrouwen uit
indere landen het belangrijk
;aan vinden om in Nederland
komen werken, het voor jou
aisschien ook niet zo gek is om
de oude landsgrenzen
'.een te kijken naar diverse mo-
jelijkheden.
ai wat moet je daarbij weten?
Wie doet voorstellen voor
wetgeving?
Wie verleent daaraan
echtskracht?
Wat doet het Europese Par-
iment?
Waar haal je je Europese
lecht?
Ilereerst is er populair gezegd
;t dagelijks bestuur van de
EG: de Europese Commissie.
Bijna alle initiatieven voor de
Europese wetgeving komen
daar vandaan De rechtskracht
hieraan wordt verleend door
de Raad van Ministers.
Als derde hebben we het Euro
pese Parlement in de EG. Dit
wordt zoals we allen weten
rechtstreeks gekozen door de
inwoners van de 12 lidstaten.
Ook het Europese Parlement
geeft adviezen aan de Raad van
Ministers, het controleert het
werk van de Europese Com
missie, het houdt toezicht op de
uitgaven van de Gemeenschap.
En tenslotte het Europese
recht wordt gehanteerd door
het Hof van Justitie, waar van
de uitspraken bindend zijn
voor alle aangesloten landen.
Meen je dat je anders wordt
behandeld in een gastland
waar je bent gaan wonen,
werken dan wel studeren, ter
wijl je er dezelfde rechten en
plichten hebt als de burgers
van dat land, dan kun je daar
wat aan doen. M.a.w. als dat
gastland voor jou uitzonderin
gen gaat maken omdat je geen
burger van dat land bent, dan
kun je je wenden tot het Euro
pese Hof van Justitie Je
klachten kunnen liggen op het
terrein van financiën, op ach
terstelling in betaling ten op
zichte van mannelijke colle
ga's, alsook op het terrein van
studie-financiering.
En nogmaals de Nationale
Justitie is verplicht de beslui
ten van het Europese Hof van
Justitie waartoe je je hebr ge
wend, te laten uitvoeren.
Klachten
Heb je klachten over een be
handeling die in strijd is met de
Europese regels dan kunnen
die worden ingediend bij de
Europese Commissie. Eenvou
diger is het te schrijven naar
het Voorlichtingsbureau Euro
pese Parlement, Korte Vijver
berg 6, 2513 GL Den Haag, tel
070-3624941.
En dan is er nog de mogelijk
heid om individueel of als
groep een petitie in te dienen
bij het Europese Parlement of
contact op te nemen met een
afgevaardigde in dat parle
ment. En dit laatste is voor ie
der van ons belangrijk omdat
je dan eens kennis kunt maken
met diegene die je politieke
voorkeur heeft, waarop je wel
licht destijds hebt gestemd en
die tenslotte in dat parlement
zit voor jou en door jou, naast
de ongeveer 165 miljoen vrou
wen van de 12 EG-landen.
LEUSDEN - De afgelopen we
ken heeft de VrouwenRaad een
cursus Politieke Vorming ge
geven met als besluit een fo
rumavond op 13 oktober,
waarvoor alle vrouwen en
mannen van Leusden waren
uitgenodigd. Het onderwerp
was 'De positie van de vrouwen
in Europa 92'.
Een kort verslag. De cursus
was zoals zich al liet vermoe
den na het lezen van het stuk
van mevrouw Van Dongen, de
cursusleidster, in de HAAR
LIJN van juni, zeer boeiend.
Drie middagen waren gewoon
te kort. Veel kwam er op de
deelneemsters af, zodat zij zich
geen ogenblik verveelden.
Er was een korte video met ver
halen van vrouwen uit andere
Europese landen over wat ze
van Nederland vonden in ver
gelijking met hun eigen land.
Aan de hand van de vlaggen
van de EG-landen vertelde me
vrouw Van Dongen over ge-
ft
IA.:: A
Mame van
Dijk-Verheul
is vanuit haar
beroep als me
disch analiste
geïnteresseerd
geraakt in de
studie Algeme
ne Natuurthe-
rapie. Zij start
te een praktijk
aan de Traver-
tijn 28 en ging
zich vervol
gens verdiepen
m oosterse
technieken en
volgde een op
leiding tot
Shiatsuthera-
peute. Naast
haar parttime-
baan als me
disch analiste,
echtgenote en
moeder is ze
thans bezig
met een oplei
ding in elec-
tro-acupunc-
tuur.
sprekken, die ze gevoerd heeft
met vooraanstaande vrouwen,
vaak europarlementariërs, uit
die landen.
De geschiedenis, de organisa
tie en het functioneren van de
EG werden besproken. Maas
tricht kwam aan de orde, juist
op het ogenblik van de cursus
overduidelijk in de belangstel
ling. En het ging bij al deze
zaken niet alleen om de zo be
langrijke economie, ook de so
ciale aspecten als daar zijn de
arbeidspositie van de Neder
landse en de andere Europese
vrouwen, de kinderopvang
enz. in de verschillende landen
werden bekeken en vergele
ken.
Europarlement
De cursus werd afgesloten met
een forumavond, ook onder lei
ding van mevrouw Van Don
gen. Mevrouw Peys, europarle
mentariër van het CDA. me
vrouw Quint, tweede kamerlid
voor de PVDA, mevrouw De
Vries, voorzitter van de Vrou
wen in de WD en mevrouw
Boogerd, hoofdbestuurslid van
D66 en voorzitter van het Re
gionaal Bestuur Arbeidsvoor
zieningen in Zeeland, voerden
het woord en beantwoordden
vragen.
Vier stellingen van de forumle
den werden geponeerd, de aan
wezigen moesten daar op rea
geren, waarna de forumleden
er verder op ingingen. Natuur
lijk vanuit hun eigen politieke
achtergrond. Alle stellingen
gingen uiteraard over de posi
tie van de Nederlandse vrou
wen als straks de grenzen
opengaan. Wat zijn dan de
voor- en nadelen? Want die zijn
er. Na korte inleidingen van de
dames-forumleden, waarbij
ook Maastricht aan de orde
kwam, was er de mogelijkheid
vragen te stellen.
Daar werd goed gebruik van
gemaakt. De vragen gingen
natuurlijk over de positie van
de vrouwen in Nederland, vaak
in vergelijking met andere
EG-landen. Maar ze gingen
ook over de democratie en de
openbaarheid van besluitvor
ming binnen de EG en over de
rol van de pers als voorlichter
van het Nederlandse volk, ook
weer vergeleken met de ons
omringende landen.
De forumleden gaven uitge- j
breid antwoord, waarbij bleek I
dat er wel verschillen waren
van opvatting, maar dat op het
punt van de positie van de Ne
derlandse vrouw de gelederen
zich voornamelijk sloten; er is
best wat bereikt, maar er valt
nog heel wat te doen.
Om half elf werd de bijeen
komst, bezocht door ruim der
tig personen, gesloten. Winst
punt van cursus en avond: De
EG, tot dusver voor velen van
ons een ver-van-ons-bed-
show, werd op deze avond even
dicht bij huis gebracht. De
mensen die er niet waren, heb
ben echt wat gemist. De Vrou
wenraad kan met voldoening
terug zien op deze cursus en
forumavond.
Renske Wolters
Leusden
datum: 26 oktober 1992, 20 uur
onderwerp: interkerkelijke
vrouwencontactgroep over en-
gelerx'aringen
plaats: Marcuskerk, Leusden
contact: N. van de Berg,
945036
datum: 28 oktober 1992, 20 uur
onderwerp: vrouw en stress,
o.l.v. Nienke Oldegard-Miede-
ma
plaats: VOC, Leusden
contact: 948322
datum: 4 november 1992
onderwerp: een nieuwe le
vensfase, o.l.v. Hennie Huizer
plaats: VOC, Leusden
contact: 948322
datum: 9 november, 19.45 uur
onderwerp: viering 30-jarig
bestaan NCVB Leusden met
bet cabaret-programma 'Pe
permunten'
plaats: Dienstencentrum
Leusden
contact: 945372
datum: vanaf 12 november, 3
donderdagavonden, 20 uur
onderwerp: training in be
leid s- en bestuursvergaderin
gen, o.l.v. Diny Meijs
plaats: VOC, Leusden
contact: 948322
datum: 16 november 1992,
20.00 uur
onderwerp: Interkerkelijke
Vrouwencontactgroep, kerst
kaarten maken
plaats: Marcuskerk, Leusden
contact: G. Wiertz, 941774
datum: 18 november 1992,
20.00 uur
onderwerp: kind en ziekenhuis
plaats: VOC, Leusden
contact: 948322
datum: 2 december 1992, 9.00
uur
onderwep: kerstkaarten in ori
gami, o.l.v. Anette Hagen
plaats: VOC. Leusden
contact: 948322
datum: 8 december 1992
onderwerp: kerstreis naar
Munster, bij voldoende deelna
me
kosten: f 25,— per persoon
contact: 948322
datum: 14 december 1992,
19.45 uur
onderwerp: kerstprogramma
NCVB Leusden
plaats: dienstencentrum Leus
den
contact: 945372
De vrouwen van de VAC-
Leusden hebben in het voor
jaar een woongeriefonderzoek
gehouden onder de bewoners
van de drie appartementen in
het Ruige Veld. De VAC geeft
adviezen tijdens het bouwpro
ces aan de hand van tekenin
gen. Wij gaan hierbij uit van
eigen ervaringen maar weten
ons geschoold door de cursus
sen, die het Landelijk Contact
aan alle VAC's verplicht stelt.
Wanneer een bouwproject
een tot twee jaar bewoond is,
worden de ervaringen van de
bewoners gepeild met hulp van
vragenlijsten. Wij zijn dan ook
erg benieuwd of de resultaten
gelijk op lopen met onze advie
zen en er valt altijd wel iets uit
te leren.
Bij de appartementen van
het Ruige Veld gaat het om wo
ningen die vooral voor ouderen
bedoeld zijn. Bij één flatge
bouw is een lift aanwezig; de
andere twee hebben wel ap
partementen met ruime maten
maar geen lift Hier wonen op
de etages meer jongeren.
Uit het onderzoek bleek dat
de voorkeur uitgaat naar een
gebouw waar alle leeftijden in
gehuisvest zijn. Dat de ouderen
het liefst op de begane grond
wonen heeft alles te maken met
de afwezigheid van een lift:
men wil niet graag gedwongen
worden te verhuizen, wanneer
het trappen-lopen bezwaarlijk
wordt Is er wel een lift dan
heeft de bovenste verdieping
de voorkeur: men voelt zich
hier veiliger.
De VAC maakt zich dan ook
iedere keer opnieuw sterk voor
een lift. Uit het onderzoek
bleek opnieuw dat de geheel
open keuken niet in trek is.
Verder kwam naar voren hoe
belangrijk een balkon is als
alternatief voor een tuintje.
Veel ouderen geven hun ge
zinswoning op omdat o.a. het
onderhoud van de tuin te be
zwaarlijk wordt. Maar ruimte
om plezierig in de zon te zitten,
omringd door bloembakken
vraagt iets meer dan 2 vier
kante meter balkon.
De bewoners van de appar
tementen waren over het ge
heel best tevreden over hun
woningen; een reden te meer
voor de VAC verdere nieuw
bouw in Leusden nauwlettend
te beoordelen, in naam van de
toekomstige bewoner. En nog
steeds zijn nieuwe leden voor
de VAC zeer welkom. De re
sultaten van het onderzoek lig
gen in de openbare bibliotheek
ter inzage. Secretariaat VAC:
mevrouw N. Ochse.
Wie zijn wij
ook al weer?
Een aantal
vrouwen,
dat van me
ning is dat
wij elkaar nodig hebben. Wij
willen elkaar stimuleren om te
denken en te praten over de
wereld om ons heen. in de kerk
en daarbuiten Misschien vindt
u het ook moeilijk om u er toe
te zetten eens wat dieper over
bepaalde dingen na te denken
of erover te lezen. Samen doen
stimuleert. Wij doen dit samen.
Om de drie weken komen we
bij elkaar in de Marcuskerk.
Wanneer uw belangstelling
gewekt is en u een jaarpro
gramma zou willen ontvangen,
neem dan contact op met onze
voorzitster mw. N. van de Berg,
tel. 945036. Wij zijn ook een
gezellige groep. Zo zijn wij ons
nieuwe seizoen gestart met een
speurtocht in ,,Den Treek". De
eerstvolgende meer serieuze
avond d.d. 26 oktober zal gaan
over „engelervanngen" Dit
kan zowel aan de hand van de
bijbel als uit persoonlijke erva
ringen, hetgeen op het ogen
blik erg actueel is, te oordelen
naar wat erover geschreven
wordt.
In november (de 16de) hou
den we een contactavond
waarbij we bijzondere kerst
kaarten gaan maken Nieuwe
lingen zijn hartelijk welkom,
want wij horen graag weer
eens een andere mening. Laat
even weten of u komt (seer G.
Wiertz, tel. 941774). Dan gaan
we samen!
