'Wij willen zorgen voor een
feestelijk en gezellig gebeuren'
.Leusder Krant.
'Alles draait om vrijheid en onvrijheid'
'Wij zijn als groep niet te plaatsen"
'Wat wij willen is dat de betrokkenen
wat sterkere schouders krijgen'
Muziekcafé 'De Instee' verhuisd naar de Michaëlschool
Amnesty organiseert expositie met spraakmakende affiches
CULTUUR
Cabaret-team N'mbusi veroorzaakt zondag Klisjeedag
Amersfoort heeft eigen afdeling Alzheimervereniging
Woensdag 25 november 1992
Pagina
1c
De vaste kern
van het mu
ziekcafé: Paul
en Yvonne
Smits en Wil
Meyer in de
aula van de Mi
chaëlschool
(foto: Hans
Roggen)
AMERSFOORT - Op 4 oktober
was er voor het laatst een mid
dag-muziekcafé in de Instee.
Wegens een grootscheepse ver
bouwing kunnen daar geen
concerten meer gegeven wor
den. Paul Smits wilde het
Amersfoortse muziekcafé niet
laten verdwijnen. Daarom
werd voor een andere lokatie
gekozen. De aula van de Mi
chaëlschool aan de van Galen
straat wordt voorlopig de plek
van het muziekcafé. Naast de
verandering van plek veran
dert ook het tijdstip. Voortaan
worden de concerten gegeven
op de derde zondagmiddag van
de maand. Het muziekcafé
stelt als doel muzikanten van
klassieke muziek, jazz en
volksmuziek de gelegenheid te
geven in ongedwongen sfeer
voor publiek te spelen.
..Dat is altijd de opzet geweest.
Gewoon een gezellig en feeste
lijk gebeuren." vertelt Paul
Smits In juni 1991 nam hij na
enige tijd vrijwillig medewer
ker te zijn geweest officieel de
leiding over van het muziekca
fé. ..De voormalige leiding
vond het teveel werk worden.
En het is ook veel werk, achter
af bezien," lacht Smits. Samen
met zijn vrouw Yvonne, die ook
een organisatorisch deel voor
haar rekening neemt, zijn er 3
andere medewerksters van het
muziekcafé. Vrijwilligster Wil
Meyer geeft volksdansles en de
twee andere medewerksters
Maria Boekhout en Marian
Karstens assisteren met name
tijdens de middagconcerten
van het muziekcafé.
De oudste aankondiging uit
het dikke plakboek toont het
programma van het eerste con
cert. Het initiatief kwam des
tijds, ongeveer 8 jaar geleden,
van leden in de woongemeen
schap de Instee aan de Zuid
singel. Bij wijze van experi
ment werden een paar huiska
merconcerten georganiseerd.
waarbij amateurmuzikanten
spontaan mochten optreden.
Succes
Dat bleek een groot succes en
men besloot door te gaan met
het organiseren van 'niet-op-
geprikte, ongedwongen' con
certen Toch is wel het een en
ander veranderd sindsdien
„Er is wel een verschil is met
het eerste begm. We wachten
niet met de koffie tot iemand
spontaan komt opdagen." zegt
Paul Nu worden van tevoren
(amateur) muzikanten geboekt
op vrijwillige basis „Dat
wordt wel steeds moeilijker.
Namelijk artiesten boeken die
geen geld vragen. We kunnen
hen niets aanbieden en daarom
moeten we het ook van ons
overtuigend enthousiasme
hebben'zegt hij
Meyer vult aan. Maar dat
maakt het allemaal ook zo
leuk." Na de concerten blijken
de artiesten vaak bijzonder
enthousiast te zijn over de op
zet van het muziekcafé. De ge
moedelijke, ongedwongen
sfeer tijdens de optredens no
digt het publiek uit tot bijvor-
beeld meezingen „De laatste
keer werd 'In het groene, stille
dal' spontaan uit volle borst
meegezongen." vertelt Paul.
Zowel nivo als het muziek
genre wordt bewust afgewis
seld om de drempel tot optre
den zo laag mogelijk te houden.
Zowel een amateur als een ras
muzikant, een traditioneel Ne
derlands lied als een stuk van
Bach of zelfs een komisch ge
dicht, allies moet kunnen in het
muziekcafé is de gemeen
schappelijke overtuiging.
„Ook kinderen zijn van harte
welkom Op deze manier ko
men zij met muziek van ver
schillende genres in contact."
„Zij leren enerzijds luisteren
naar muziek," zeggen de drie
nadrukkelijk.,,Ook proberen
we anderzijds tenminste een
optreden van een kind op het
programma te plaatsen Op de
derde zondagmiddag geeft het
programma een concert van
12 00 tot 13.30. Het publiek
kan dan koffiedrinken en ge
zellig kletsen in de pauze Het
eerste cafe-concert in de Mi
chaëlschool op 15 november
was een groot succes In eerste
instantie liet zich dat niet aan
zien.
Niemand
We zouden om 12.00 beginnen
en om tien voor twaalf was er
nog niemand" verzucht Paul
nog als hij daaraan terug
denkt. De berichtgeving van
deze eerste keer op een ander
lokatie en tijd was niet vlek
keloos verlopen en de organi
satoren verwachtten niet veel
van het middagconcert „Maar
om 12.00 kwam zowel het uit
genodigde koor Chantatouille,
de andere artiesten en het pu
bliek binnenstromen."
De middag overtrof gelukkig
alle verwachtingen. Klassieke
en volksdans Bij wijze van ex
periment werd na het concert
gedeelte voor het publiek een
gelegenheid tot dansen gege
ven. Eerst kon het publiek een
vrije, klassieke dans wagen
Paul Smits en Wil Meyer gaven
daarna volksdansen. Dit bleek
wel zo'n succes dat direct be
sloten werd als vast program
ma-onderdeel het publiek de
mogelijkheid tot dansen te ge
ven.
„Mensen vonden dat we veel
te vroeg stopten. We hebben
ook gemerkt dat het volksdan
sen publiek trekt die anders
niet alleen voor het concertge
deelte zouden komen. Maar
ook mensen die wel een quick-
stepje, een walsje of een salsa
willen wagen en achteraf heel
enthousiast waren," zegt Paul.
„Niemand zat aan de kant.
De ongedwongenheid van het
volksdansen sloeg ook over bij
het stijldansen!vertelt Meyer
enthousiast „We doen na
tuurlijk niet de moeilijkste
dansen. Af en toe misschien
wel een tangootje," zegt Yvon
ne Op de middag wordt stan
daard een taart verloot „Voor
die artiesten die van veraf
moeten komen wordt op deze
manier een onkostenpot ge
spekt om enigszins voor hen de
reiskosten te drukken," vertelt
Yvonne.
Kindercafe Eenmaal per jaar
organiseert het muziekcafé een
speciale middag voor kinde
ren. Dit kindercafé zal dit jaar
op de derde zondagmiddag in
januan plaatsvinden. Het
heeft dezelfde opzet als het
'volwassencafé', alleen zullen
nu alleen kinderen op mogen
treden. „Dat zal weer een
drukte worden van vergulde
ouders en opa's en oma's!"
voorspeld Yvonne.
„Vorig jaar hadden we bij
voorbeeld drie broertjes die
optraden, maar ook kinderen
die alleen op het podium ston
den, zoals een meisje met een
harp." Het muziekcafé in de
maand december gaat niet
door In deze maand van
feestelijke topdrukte is het
voor de organisatoren moeilijk
zowel artiesten te boeken als
publiek te verwachten.
De eerstvolgende keer is dus
het kindercafé in januari. „Na
het kindercafé is wel gelegen
heid tot (volks)dansen, ook
voor ouderen." zegt Paul. „Dat
mensen niet denken dat ze niet
kunnen komen, het volksdan
sen gaat gewoon door!" En
voor het volgende 'normale'
muziekcafé is het echtpaar al
weer druk bezig met program
meren van de concerten.
Geïnteresseerden kunnen wat
betreft het programma van het
muziekcafé op de hoogte ge
houden worden. Ook (amateur)
artiesten mogen zich natuur
lijk aanmelden Het telefoon
nummer van Paul en Yvonne
Smits is 805672.
Annette Karimi
AMERSFOORT - De Werk
groep Evenementen van de
Amersfoortse afdeling van
Amnesty International organi
seert een drietal tentoonstel
lingen. Hiermee vraagt de
groep aandacht voor het werk
dat Amnesty International nog
steeds over de gehele wereld
moet verrichten ter verdedi
ging van de rechten van de
mens. Tot en met zaterdag 28
november is in de bibliotheek
aan de Zonnehof een selectie te
zien uit 500 van de mooiste,
meest artistieke of meest
spraak makende affiches. De
posters zijn op carton en achter
stevig plastic aangebracht. In
vitrines t-shirts, agenda's met
het Amnesty-logo.
Er zijn affiches bij van beken
de kunstenaars. Van Picasso is
de man achter de tralies met
buiten een voorbijvliegende
witte duif. Dit affiche dateert
uit 1961 toen Amnesty officieel
werd opgericht. Duiven en
tralies zijn sindsdien in het
beeld van Amnesty veelvuldig
herkenbaar gebleven. Kunste-
l_
naars als Lucebert, Constant,
Miro, Jeroen Henneman. Wil
lem van Malsen, Ralph Prins,
David Hockney verleenden
belangeloos hun medewerking.
In 1977 werd in Londen de
eerste tentoonstelling met vei
ling van de affiches gehouden
Op de tentoonstelling in de bi
bliotheek is te zien dat er soms
sprake is van vrij harde pos
ters. Soms zijn de posters aan
genamer om te zien Veel pos
ters zijn figuratief en heel dui
delijk. Sommige posters zijn
abstracter.
Een aantal affiches is
spraakmakend omdat ze niet
in de smaak vielen. Over één
vielen de feministes. De vaste
Amnesty-ontwerper Rik Co-
mello had een mooie vrouw in
een laken op een bed gelegd
Een sferisch plaatje. De tekst
luidt „Morgen wordt je vrouw
wakker in een cel. Zo gaat dat
ergens.' Spraakmakend is ook
de serie met de bekende Ne
derlanders. Deze is pakkend en
heeft zeker effect. Aad van den
Heuvel die een mep tegen zijn
oog heeft gehad, Jan Stekelen
burg die gemarteld is Ver
schillende mensen vonden dat
te ver gaan Voor jongeren is
recent de poster verschenen:
'Wacht maar tot je op kamers
bent (=in de cel zit).'
De Amersfoortse kunstenaar
Jaap Jacquet van de Amnes-
ty-werkgroep: „Toch is Ne
derland in zijn posters milder
dan dat men bijvoorbeeld in
Duitsland is De Nederlander
ziet het toch graag wat inge-
houdener. Is sneller gecho
queerd."
In ziekenhuis Eemland lo
katie De Lichtenberg is tot en
met 31 december werk te zien
gemaakt door kursisten van
Volksuniversiteit Eemland
(docent Jaap Jacquet) en
Kreatief Centrum De Hof Het
betreft een serie van vier foto's,
twee zeefdrukken en een aan
tal aquarellen. In totaal zo'n 25
werkstukken. Sommige aqua
rellen doen posterachtig aan.
Eén laat een baksteenmuur
zien waarin het woord Vermist
is geplaatst Het woord loopt
heel mooi mistig uit Een ande
re kursiste heeft m zwart-wit
een klein figuurtje gepenseeld
onder een wat geabstraheerde
militair. Zo is er ook een aqua
rel over vrijheid van kinderen.
Al het werk draait om de be
grippen vrijheid en onvrijheid.
Wél was de opdracht: maak het
niet al te zwaar. Het was een
uitdaging voor de kursisten
met cliché's te werken of te
proberen juist iets origineels te
verzinnen.
Van 21 december tot en met
11 januari tenslotte zullen in
Theater De Lieve Vrouw werk
stukken worden getoond van
kinderen die deze voor Am
nesty International hebben ge
maakt in Kreatief Centrum De
Hof onder leiding van Jaap
Jacquet (postzegels). Margo
Huisman (kijkkastjes) en Ger-
rie Kraan (computertekenin
gen).
Wie belangsteling heeft of
zich wil inzetten voor Amnesty
International kan zich in ver
binding stellen met Niek van
Buitenen, Valkestraat 11, te
lefoon 63 28 28.
Anco Mali
AMERSFOORT - Donderdag 3
december beleeft het eerste
avondvullende theaterspekta
kel van N'mbusi haar grote
premiere. Na de eerste try-out
voor vrienden en bekenden
durft het 7-koppige cabaret
team de Grote Zaal van theater
de Lieve Vrouw aan. „Het be
gon allemaal ergens." Aan het
woord zijn 3 leden van de
groep, Harmen Zijp, Ronald
Snijders en Fedor van Eldijk.
De zes studenten en de scholier
vonden elkaar oorspronkelijk
in het idee een muziekband op
te richten. De drie genoemde
leden en Pepijn van Dorst,
Jan-Hein Reeringh, Trudy
Crielaard en Meyke van Har-
wijnen vonden elkaar via we
derzijdse vrienden of bezighe
den. Naast de muziek begon de
groep al gauw met zelfgeschre
ven sketches te werken. Een
uitvoering in de toekomst
moest intussen de repetities
een serieus gehalte geven.
„We moesten ergens naar
toewerken, een stok achter de
deur hebben, anders zouden
we gewoon een gezelligheids
clubje zijn," aldus Snijders. De
losse sketches werden bij el
kaar gezet zonder in eerste in
stantie een duidelijk thema
voor ogen te hebben. „We heb
ben gekeken wat bij elkaar
past. Het hoefde niet direct een
verhaal te worden, als de aan
knopingspunten van de losse
stukjes maar logisch op elkaar
volgden," zegt Zijp. „Maar ei
genlijk zijn het toch nog wel
losse sketches gebleven."
Toffe
Hij gaat verder „Dat is het
toffe wat we nu doen. We zijn
als groep eigenlijk niet te
plaatsen bij wat er al bestaat
op dit gebied. We schrijven al
les zelf en de muziek voeren we
ook zelf uit." Maar onder welk
genre valt het stuk De drie
beginnen dan druk te discus
sieren over welk genre van toe
passing is op N'mbusi.
Zijp noemt het stuk 'gewoon
cabaret'. Snijders vat het stuk
ruimer op en noemt hun stijl
absurd en in de lijn van Mon-
thy Python. „Alleen subtieler
Eigenlijk gaat het inhoudelijk
over onzin en het stuk is ook
onzin." Van Eldijk veront
schuldigt zich haast. „We zijn
al een jaar aan het kissebissen
wat we nu eigenlijk aan het
doen zijn Als Zijp opmerkt
dat de groep eigenlijk tegen
alles tekeer gaat behalve ge
vestigde waarden wordt het
erg moeilijk een voorstelling te
krijgen van 'N'mbusi veroor
zaakt Klisjeedag'.
Want wat blijft er dan over7
Een duidelijk antwoord blijkt
niet eenvoudig maar dat mag
onderling de lol en hilariteit in
ieder geval niet drukken. Mis-
chien helpt een voorbeeld ter
verduidelijking? „We maken
ons niet druk over dmgen waar
anderen cabaretgroepen zich
druk over maken. We doen bij
voorbeeld wel een stukje over
vrouwenmishandeling. Maar
eigenlijk hebben we het erop
tegen dat er zo gezeurd wordt
over vrouwenmishandeling,"
zegt Snijders.
„Oh, doen we dat?" vraagt
Zijp dan verbaasd en begint te
lachen. De 3 leden worden het
duidelijk niet eens. Op de
vraag of met 7 mensen die
blijkbaar uiteenlopend denken
een vruchtbare samenwerking
bestaat reageren de drie na
drukkelijk met het oog op de
afwezige leden: „Dan zijn wij
drieën het nog vaak eens met
elkaar Kun je nagaan1" zegt
Zijp veelbetekend.
Eldijk voegt daar wel aan toe
dat sinds het besluit van een
opvoering knopen soms hard
doorgehakt moesten worden.
Met 5 jongens en 2 meisjes, die
tot een gemeenschappelijke
opvoering moesten komen was
dat hard nodig. Eldijk vond
weieens dat het afgelopen
moest zijn met 'het gedonder'.
Na een bijeenkomst was ik
soms doodmoe. Dacht ik soms,
morgen ga ik maar weer eens
harder aan de studie."
Klaar
Het stuk is nooit klaar, blijkt
ook uit zijn omschrijving. „We
hebben een cabaretstuk met
maatschappij-kritiek, niet ex
pliciet. Waar het programma
over gaat weet niemand Of ie
der heeft een andere mening.
Eigenlijk verandert het stuk
elke keer, al ligt de tekst vast"
is dan een voorzichtige om
schrijving waar de dne zich in
kunnen vinden. De muziek en
de liedjes wisselen de gespro
ken tekst af.
„Zoals de bedoeling was bij
de oorspronkelijke start. We
wilden in eerste instantie een
muziekgroep oprichten." Dus
de muziek bleef. Een greep uit
het gezongen reportoire is bij
voorbeeld het liedje 'Konijn
bezingt taboe in de samenle
ving'. Betekenis en bedoeling
van het lied maar even daar
gelaten. Zijp doet dan nog een
poging.
„Het stuk is gewoon ont
staan. En eigenlijk moet je het
altijd achteraf bekijken hoe
het ontstaan is. W ie een leuke
avond wil hebben moet ge
woon komen kijken. Maar dat
je het leuk vindt weet je pas als
je bent komen kijken!" De
naam blijkt uit een ander ge
schreven stuk van Eldijk en
Zijp te komen.
„Voor een parabel van een
Afrikaanse mier zochten y
een naam die Afrikaans klinl
en zo hebben N'mbusi gek<
zen." De titel van het sti
mocht in aanvang niet een lar
leven beschoren zijn en is sin<
de start herhaaldelijk verai
dert. Na een titel die qua vel
wijzing naar de inhoud zeil
voor de cabaretleden wat verl
lag werd de huidige titel gekl
zen 'N'mbusi veroorzaal
Zondag Klisjeedag' zal hl
waarschijnlijk wel houden t<
de voorstelling van 3 decen
ber.
Titel
v
De verklaring van de tite
„Een van de vele kreten, zoa
Maandag Wasdag. Zonda
Klisjeedag De leden hebbe
in ieder geval voldoende arr
bities voor de toekomst: „E
genlijk willen we naar Cam
Nu spelen we een thuiswec
strijd in Amersfoort." Moei
het stuk weer succes hebbei
dan zou Zijp weieens een caba
retfestival willen proberen E
er zijn ook al plannen voor ee
volgend stuk.
„We gaan door na dit optreLJ
den. Zowel in deze bezetting
in een kleinere bezetting. 0
muzikaal gebied groeien we
ieder geval steeds dichter naa
elkaar!" bevestigen de lede
unaniem Al blijken studie e
examens voor cabaretlede
van buiten Amersfoort nogE
eens een struikelblok om we
kelijks te blijven oefenen He
Amersfoortse Publiek ka
donderdag 3 december zei
oordelen. Het stuk vangt aa
om 20.30 in theater De Liev
Vrouw. Aan de publiciteit ka
het niet liggen. „We hebben ge
daan wat we konden," ver
zucht Snijders haast.
Annette Karin: K
Peter van Schijndel:
„Wat wij willen is
voorlichting geven
over de ziekte zelf',
(foto: Hans Verhorst)
AMERSFOORT - Nadat de
Alzheimervereniging meer dan
een jaar een vereniging in op
richting is geweest is sinds 28
september de Alzheimer Vere
niging Amersfoort en Omstre
ken een feit. De statuten zijn
officieel ondertekend op het
kantoor van notaris Veldhui
zen. Sinds 1985 is er een Lan
delijke Vereniging actief die
onder meer tot doel had om op
provinciaal niveau een stimu
lerende werking te hebben. De
activiteiten van de Alzheimer
Vereniging Amersfoort en om
streken vinden plaats binnen
het gebied Amersfoort, Hoe
velaken, Soest, Baarn, Bun
schoten/Spakenburg, Leus
den, Achterveld, Woudenberg,
Leersum, Amerongen en
Maarsbergen.
De Alzheimer Vereniging richt
zich vooral op zorgdragers
waarmee familie en partners
worden bedoeld. Deze zoge
naamde zorgdragers is de cen
trale groep maar daarnaast
richt de Vereniging zich ook op
mensen die vanuit hun beroep
met de ziekte van Alzheimer te
maken hebben zoals artsen en
verpleegkundigen. „Alzheimer
is de meest voorkomende vorm
van dementie, men wordt ver
geetachtig gedesoriënteerd
men kan moeilijker voor zich
zelf zorgen men raakt in de war
en wordt soms achterdochtig
Patiënten
„Je ziet dan dat de mensen zelf
met echt doorhebben wat er
met hen gebeurt, het zoge
naamde ziekte-inzicht ont
breekt vaak en de patiënten
denken dan dat het aan hun
omgeving ligt Wij richten ons
voornamelijk op de zorgdra
gers, we willen ondersteuning
bieden en hen in contact bren
gen met anderen,' vertelt Peter
van Schijndel die als psycho
loog werkzaam is bij het Riagg
in Amersfoort en ook actief is
bij de Alzheimer Vereniging
Amersfoort
„De oorzaak van de ziekte is
nog steeds onbekend er zijn
dan ook nog geen preventieve
medicijnen ontdekt We weten
eigenlijk alleen dat het hersen
weefsel afneemt Het komt niet
enkel bij ouderen voor soms
treft het ook mensen van 50. Er
treedt een versneld proces van
celverlies op," vervolgt Peter
van Schijndel Alois Alzheimer
heeft de ziekte in het begin van
deze eeuw beschreven. Vroeger
maakte men een onderscheid,
voor de leeftijd van 65 jaar
noemde men de ziekte prese-
niele dementie en na de leeftijd
van 65 werd de ziekte seniele
dementie genoemd
Zorgdrager
Voor de zorgdragers is de
ziekte van Alzheimer vaak een
moeilijk gegeven. Emotioneel
is het moeilijk te verkroppen
dat bijvoorbeeld de persoon
lijkheid van de patiënt veran
dert Veel dingen kunnen ze
niet meer. Was de patiënt eerst
mm of meer een klankbord in
de relatie, na de ziekte veran
dert hij of zij in een hulpbehoe
vende persoon. „Bij de kinde
ren van iemand met de ziekte
van Alzheimer zie je vaker een
rolomkering De persoon die
vroeger verzorgde wordt nu
degene die verzorgd wordt",
zegt van Schijndel.
Ook brengt de ziekte een on
rust met zich mee, de patiënten
worden s'nachts vaak wakker
en zijn dan vaak gedesoriën
teerd. Dit beeld kost veel van
de gezonde partner. „Wat wij
willen is voorlichting geve
over de ziekte zelf. Kennis kaï
ervoor zorgen dat je wat ster
kere schouders krijgt. Je kun
problemen beter plaatsen, d
voorlichting geeft meer in
zicht," vervolgt Peter val
Schijndel.
Nieuwe leden
De Alzheimer Verenigini
Amersfoort staat open voo
nieuwe leden maar ook voo
mensen die actief willen zijl
binnen de Vereniging De Ver
eniging is nog op zoek naa
mensen die handen en voetei
willen geven aaan zogenaamdi
huiskamerbijeenkomsten
Twee keer per jaar wordt er eer
thema-avond gehouden waa
niet dementie centraal staa
maar waar de focus wordt ge
richt op de naaste omgeving
Het adres is. Alzheimer Ver
eniging Amersfoort en Omstre
ken, Postbus 1544, 3800 Bw
Amersfoort. Voor meer infor
matie kunt u Peter van Schijn
del bellen op het Riagg. tele
foon. 632164
Marian Vinckei
