leusder Krant,
De glazen schaal van Imy Baron
L E U S D E N
t Eerste expositie
Veelzijdige Leusdense kunstenares bij spits af in unieke lezersactie
Mathematisch
De schaal
Inschrijfbon voor Kunstwerk van de maand
'oensdag 2 december 1992
Pagina 7
LEUSDEN - „Ik ben mijn hele leven al met
ormgeving bezig. Alles wat met vorm te
naken heeft interesseert me. Van inrichten
!ot kleding. Dat was vroeger al zo. Op een
;egeven moment wilde ik er gerichter mee
bezig zijn. Hoe? Ja, dat ging eigenlijk heie
naal vanzelf. Ik ben in Beetsterzwaag gebo
ren. In Drachten opgegroeid. Er kwamen
nieuwe dingen. Tja, ik noem maar iets: de
dinderstoel kwam uit. Dat was voor mij zo
ets te geks. Niemand wilde zo'n ding hebben,
[k moest zo'n ding hebben. Die had ik dus op
nijn kamer. Dan kijk je wat verderop in het
leven. Je ziet gekke dingen op modegebied. Je
»aat zélf iets ontwerpen. Je gaat zelfs mode
shows lopen."
Dat zegt de Leusdense kunstenares Imy
Baron, als ik haar vraag hoe zij ertoe geko
men is met glas te gaan werken. „Dat lopen
ran die shows en zo vond ik toch te beperkt",
:egt Imy Baron. ,,Ik wilde zélf ideeën uitwer
ken. Dat is het meest van de grond gekomen
:oen we in Leusden kwamen wonen. Mijn
man reisde veel. Ik ga nu wel vaak met hem
mee. Toen niet. Ik had twee kleine kinderen.
Dus dat ging niet. Die kinderen gingen naar
;chool en ik wilde iets doen. Dan ga je rond
kijken wat er voor mogelijkheden zijn. Ik
»ing textiele werkvormen volgen in Amers-
ioort bij Wil Stikkers.
Dat textiel vond ik op een gegeven mo
ment een enorme handicap. Het moest alle
maal soft zijn, en dat materiaal was het ge-
,voon duidelijk met voor mij. Het paste niet
bij mij. Ik houd van harde materialen. En ik
il series maken van iets. Van één klein din
getje maak je er bij wijze van spreken dui-
:end en dat wordt dan het geheel. Daar ben je
ian mee aan het bouwen.
3p een keer zei Wil Stikkers dat ik dan maar
ets in een hard materiaal moest gaan doen.
Toen ben ik begonnen met perspex, staal,
piegelglas, gaas. Er werd altijd één element
iiitgebouwd tot een groot object. Toen kwam
ik op het idee om iets groots voor de tuin te
naken. De mensen kwamen kijken en vroe
gen of ik niet eens een expositie wilde organi
seren.
Ik was heel hard aan het werk en zag zo'n
xpositie niet zo zitten. De kinderen kregen
ioch al steeds brood, omdat ik geen tijd had
im te koken. Het had me helemaal te pak
ten."
Maar Imy Baron 'ging naar buiten'. Hield
ïaar eerste expositie. Februari 1988 in het
;emeentehuis van Woudenberg. Onder de
iitel 'Veelvoud van eenvoud'. Ze liet ruimte
lijke- en wandobjecten zien in aluminium,
glas en kunststof. In april 1988 exposeerde ze
lij de NMB in Hilversum In november-de-
:ember 1988 bij Galerie Projekt in Maarsber-
;en. Enzovoorts.
Toen ging het lopen", zegt ze. „Je krijgt
ipdrachten. Ik had soms het gevoel: wil ik dit
LEUSDEN - Imy Baron is de eerste kunstenares die het kunstwerk van de
maand uitbrengt. Zij vervaardigt voor de abonnees van De Leusder Krant een
glazen schaal. Tegen de sterk gereduceerde prijs van 200,- kan de abonnee
van De Leusder Krant daar door middel van een bon op intekenen. Er worden
veertien exemplaren van de schaal vervaardigd. Veertien abonnees kunnen
allemaal wel? Het gaat in zó'n stroomver
snelling dan!
Bij elkaar zijn er wel zo'n zeven exposities
geweest!
„Ik kreeg een opdracht om een heel groot
stuk te maken voor het RIAGG in Eindhoven.
Het was een wandobject in glas en perspex
Ik kon niet echt vrij werken. Het RIAGG
wilde er heel veel dingen in terugvinden. Het
betrof een nieuw gebouw. In dat RIAGG had
den heel veel afdelingen gezeten met elk zijn
eigen naambordje. Die afdelingen ondergin
gen een fusie. Iedere afdeling wilde dat stuk
je van zichzelf houden: het eigen naambordje
op de voordeur. Het waren vreselijk oude,
vieze naambordjes. Ik zei: „Zoek maar ie
mand anders. Daar kan ik niet mee werken."
Het is toen omgezet in een strakke composi
tie, in de huiskleur uitgevoerd. De naam
bordjes zijn vertaald in perspex Van grote
repen glas heb ik een soort boek gemaakt. Als
je daar een schijnwerper op zette lichtten
allerlei randjes op. Als het ware zouden dat
letters kunnen zijn. Die moesten dus het ver
haal verbeelden. En dat sprak dan voor zich
omdat die perspexbordjes de namen doorga
ven."
De glastechniek
Hoe kon Imy Baron het glas bewerken? Hoe
verwierf ze de juiste benodigde kennis om
trent het te gebruiken gereedschap en de toe
te passen technieken?
Hoe kwam ze achter de mogelijk- en ènmo-
gelijkheden van het materiaal? „Het werken
met glas is een paar jaar geleden gestart.
Eerst ging dat natuurlijk ook niet. Ik ging me
afvragen of ik dit wilde Ja, ik wilde het wel
want van die groene randjes werd ik hele
maal gek. Die wilde ik gebruiken. Dus je
moet tóch. Je gaat beneden zitten en je werkt
alleen maar. Je probeert alleen maar. Aan
ontzettend veel stukjes glas heb ik me gesne
den. Nu snijd ik me nooit meer."
„Het glas snijden is een puur ambachtelij
ke bezigheid. Je moet gewoon - en dat is met
dit soort dingen erg belangrijk - de techniek
leren. Ik ben het zelf gaan uitproberen. In
wezen heb ik daar heel veel naar gevraagd,
maar niemand kan je ermee helpen Dan
moet je naar de ambachtsschool. Dat had ik
heel graag gewild, hoor, ook voor het lassen.
Maar ook daar leren ze je geen glas snijden.
Daar zeggen ze toch ook: probeer het maar."
„Dagen, weken, maanden snijden. Je hebt
een goede glassnijder nodig. Glas is zo'n
kwetsbaar materiaal. Als ik het pak en ik ga
het verwerken - al blijft er maar één vinge
rafdruk op achter - kan het niet meer worden
gebruikt. Geen afdrukje krijg je meer weg als
het glas tegen elkaar aan zit. Dus je moet heel
clean werken."
„Alles wat ik met glas doe is heel strak,
heel mathematisch soms. Hoewel glas ook
een andere uitstraling kan hebben. Omdat
het uiteraard nooit helemaal recht is met die
gesneden randjes. Het houdt toch zijn eigen
leven. Zeker bij het laatste object, een groep
van drie. Het idee daarvoor had ik al een tijd
terug. Toen was mijn dochter naar China
geweest. Ze liet dia's zien van Hong Kong.
Daar zag ik die wereldstad op glas. Toen
dacht ik al: oh, wat is dat schitterend! Dat
de gelukkige bezitter van deze schaal worden. Wanneer het aantal van
veertien is voltekend wordt het ontwerp vernietigd. Vanaf maandag 7
december 14.00 uur is de schaal in het kantoor van De Leusder Krant,
Asschatterweg 19, te bezichtigen. Vanaf dat tijdstip ook kan de abonnee zich
aan de balie vervoegen en zijn bestelling van het kunstwerk vastleggen.
moet je toch op een of andere manier kunnen
vertalen. Goed, dat is opgeslagen. Op dat
moment kon ik het niet gebruiken."
„Een tijdje later kwam het thema 'Van
heinde en verre'. Een thema vorig jaar door
de Culturele Raad gestart met een paar kun
stenaars uit Leusden. Om daarmee geza
menlijk een expositie te houden in Baarn
Met Cubaanse kunstenaars Het was een uit
wisseling. Toen wist ik gelijk ik probeer
Hong Kong te maken. Dat is een half jaar heel
intensief werken geweest. Zodoende krijg je
vaak je inspiratie. Dat komt bij mij toch vaak
van reizen."
„Ook met staal moet je leren omgaan.
Veertien dagen geleden had ik opeens zo iets
van oh, dat moet óók Dat is dan een grotere
metalen buis die gebogen is. Zeg maar een
soort lus Daar wil ik een groep van glas in
hangen Het moet helemaal rond gemaakt
worden. Maar zo'n stuk staal: hoe buig je dat?
Daar heb je machines voor nodig. Toen dat
ter sprake kwam heeft iemand het voor me
geprobeerd. Maar zelfs in die fabriek hebben
ze zeker zes stukken verprutst. Ik vind dan
moet je ook zo zijn van laat dat even een echt
vakman doen want dat doet er dan even niet
toe. Je hebt het getekend en uitgelegd hoe het
moet worden. Dus dan is het sowieso jouw
ontwerp. Normaal gesproken wil ik alles zelf
in de hand houden."
„Ik ben allleen bezig met dit soort dingen,
's Morgens vroeg: je staat op, je leest de krant
en je gaat naar benedenIk werk zó een uur of
vier achter elkaar. Het speelt zich af in een
kamer op een groot werkblad. Dat is het
terrein waar je zit. Als ik het materiaal geko
zen heb begint de arbeid. Zagen, schuren,
snijden, het maken van honderden vormen.
Tenslotte ga ik dan aan de compositie
werken. Het werk is arbeidsintensief. Zelfs
het maken van een eenvoudig sieraad kost
een hoop tijd. Elk stukje perspex bijvoor
beeld moet eerst gepolijst worden. Omdat het
werken met glas zulk clean werk is moet je
stukje voor stukje doen want anders komen
er stofjes tussen en zoals gezegd: die zijn niet
meer te verwijderen.'
Het gevaar
„Het glas geeft veel splinters. Doordat ik
een bril draag hoef ik daar voor mijn ogen
niet zo bang voor te zijn. Maar als ik met
perspex werk doe ik altijd een mondstukje
voor, want anders adem ik al die kleine deel
tjes in Ik heb een zaagmachine, en als ik die
aanzet móét ik me beschermen Mijn man is
wel eens boos want ik vergeet gemakkelijk
om me te beschermen Niemand kan zo maar
tegen me zeggen: „Mam, ik kom even bij je
kijken." De kinderen wonen niet meer thuis,
hoor. Maar als ze zouden komen mogen ze
zeker niet op blote voeten beneden komen.
Dan moeten ze eerst espadrilles aan doen
„Ik heb in de woonkamer en beneden een
gewassen gnndvloer. Dus je kunt er heerlijk
met de bezem door. Er blijven echter vaak
splinters liggen Dus je moet echt oppassen.
Maar doordat ik er al zo'n tijd mee werk weet
je op een zeker moment precies hoe je het
materiaal moet hanteren. En ja, één klein
foutje en het kost je een dag omdat het nooit
te herstellen is.
Dat is met glas heel erg. Het is exact mate
riaal. Je kunt niet zeggen: nou, dan doe ik dit
of dat maar even. De vorm die je had gedacht
moet het dan ook hebben. Je kunt daar niet
van af wijken. Dan past het gewoon niet.
Glas heeft heel veel dimensies. Met donker
weer zie je de groene randjes. Is het zonniger,
dan gaat het allemaal glinsteren. Dan gaat
alles oplichten. Zijn het net sterretjes. Zet je
er een kaars naast, dan heb je weer een ander
effect. In wezen hangt glas ook samen met
schaduwen. Elk moment van de dag kan er
een ander gezicht op zijn. Het is zulk fantas
tisch materiaal Als je er een keer mee bezig
bent kom je er nooit meer van los. Glas houdt
je gewooh in zijn greep."
Imy Baron maakt nog wel eens 'een uit
stapje naar de textiel'. Zoals de dag dat haar
dochter thuis kwam en 's avonds een feestje
had. Die vroeg haar: 'Maak iets leuks op mijn
t-shirt.' Dat is toen zó uit de hand gelopen!
Van dat werk zijn in verschillende boetiekjes
nog tentoonstellingen gehouden. De bestel
lingen gingen achter elkaar door!"
Imy Baron vertelt dat ze niet al te veel
schetst. Meestal weet ze van tevoren precies
wat ze wil. Haar ideeén ontstaan vaak 's
nachts. Ze overdenkt het geheel. Ziet het
ontwerp als het ware vóór zich. Ze begint
dan, wéét wat het ongeveer moet worden.
Laat dan heel veel weg. Dit kan weg Dat kan
weg. Ze mmiceert erg, zegt ze. Meestentijds
vindt ze alles 'veel te veel van het goede'
Vandaar dat er altijd één element overblijft
dat wordt uitgewerkt
„Nu ben ik dus bezig een schaal te maken
Eén is prima. Als daar niets van weg gaat,
wat er in kan zitten, is dat geen ramp Mensen
vinden glas vaak te kwetsbaar. Te eng met
kleine kinderen. Duizend en één excuses om
geen glas te kopen. Trouwens een glazen
schaal stéat lang niet overal. Je moet er ook
een beetje een inrichting voor hebben. Zo'n
schaal staat niet op een Desso-kleed. Het
ding neemt ook een bepaalde ruimte in. Maar
goed, die ene schaal is dus prima. Als die niet
gaat zet je meerdere schalen bij elkaar en
wordt het één object op zich. Dan wordt zo'n
schaal een element van een groter geheel. Dat
wil ik eigenlijk altijd. En onbewust gaat het
ook altijd zo. Soms denk ik: waarom moet
dat? Probeer het eens anders! Maar dat wil'
niet Je komt toch altijd weer terug bij iets
dat misschien het meest bij je past. Aange
zien je geest met heel veel dingen bezig is wil
ik, als ik iets bekijk, dat het me rust geeft."
Wat ook op zich heel leuk is is als je gewoon
doorzichtig glas combineert met ontspiegeld
glas Dan krijg je weer een heel ander effect.
Het ene geeft wat meer licht dan het andere
Het ontspiegelde werkt met zijn schaduw. Zo
kun je bijvoorbeeld ook heel mooi werken
met verschillende diktes. Een combinatie
van dikke groene randen en dunne randjes is
erg aantrekkelijk.
Over glas kun je dagenlang praten. Toch is
het maar één materiaal. Zeker als je van die
grote platen hebt. Je snijdt er dingen van. Je
werkt met lijmen. Specifieke glaslijmen
werken het mooist uit als de zon er op staat.
Soms heb je geen zon, en dan duurt het dagen
voordat de lijm droog is. Die lijm heeft tóch
dat zonlicht nodig. Dat is op zich ook verba
zingwekkend. 's Avonds kun je er dus niet
mee werken. Dan duurt het de hele nacht
voordat iets droog is, en kun je al maar niet
verder. Als het zonnig is is de lijm na vijf
seconden droog. Dan is het keihard en kun je
het er niet meer afbikken. Het is dezelfde lijm
die in de vliegtuigindustrie gebruikt wordt.
Maar met al dit soort dingen is het zo: puur
hard werken, gewoon maar doen, en steeds
maar dóórgaan!"
Anco Mali
Ik schrijf in voor het Kunstwerk van de maand december van de Lcusder Krant. Ik ga akkoord met
de prijs van 200,— en met de voorwaarden, zoals die in de Leusder Krant van 25 november
vermeld zijn.
Naam:
Adres:
Telefoon:
Wel/geen abonnee: J N (doorhalen wat niet van toepassing is)
