De bus die altijd op tijd is
Landelijk
bevolkingsonderzoek
borstkanker
Wat moeten vrouwen met Europa
.Leusder Krant.
Agenda
'rouw op fiets
Gezocht
\sam Sharizadeh ontvluchtte Iran en vond een nieuw thuis in Leusden
KPO Leusden ontvangt Sinterklaas
Dia's bij de PCOB
foensdag 2 december 1992
Pagina 9
.EUSDEN - Asam Shariza-
ch ontvluchtte bijna 5 jaar
eleden haar vaderland. De is-
imitische republiek Iran, to-
xeerde op geen enkele wijze
politieke activiteiten van
aar man. Sharizadeh zelf on-
erging de structurele onder-
rukking van de vrouw met
roeiende wanhoop. Nadat
aar man was vrijgelaten hield
staatspolitie niet op met
ontrole uitoefenen op het ge
in.
Dortdurend kon haar man op-
euw opgepakt worden. „We
jnden niet meer in die ge-
arlijke situatie blijven le-
;n." Sharizadeh noemt het
irplicht dragen van de hoofd-
iek als één van de verplichte,
terlijke islamitische regels
tor de vrouw. Dat deze regels
rikt uitgevoerd dienden te
orden bleek. ,,Ik droeg bij-
lorbeeld mijn hoofddoek niet
de juiste wijze." Dat onder-
ind zij herhaaldelijk bij con-
ole van speciale autoriteiten,
doelt op de Hezbollah. Deze
artij van God' heeft een soort
ligieuze politie die erop toe-
|;t dat de islamitische regels
geleefd worden.
De maatschappelijke en reli-
ïuze onderwaardering van
vrouw ten opzichte van de
an strekte zich uit op elk
ak. Sharizadeh ondervond
haar werk dat meedenken
aandragen van nieuwe
eeën door vrouwen geenszins
prijs gesteld werd. En als
aatschappelijk werkster
ocht zij slechts 'hulpverle
en' op een wijze die in de lijn
van het islamitisch beleid,
aarvoor werd jaarlijks door
n islamitische commissie een
iderzoek ingesteld naar het
list functioneren' van de
aatschappelijk werkster,
lke werksoort en beroep
;eft haar eigen commissie.)
eze commissie bepaalde of
it contract voor een jaar ver-
igd werd of niet Zo werkte
larizadeh al 9 jaar jaar zon-
perspectief op een vaste
ian. Asam: ,,We zijn naar
kije gevlucht." Met haar
hter van 5 jaar oud, wacht-
zij daar met haar man elf
anden op de mogelijkheid
lar een ander land te vertrek-
In die tijd moesten zij
rtdurend gesprekken voe
ren met de Verenigde Naties en
verschijnen voor verschillende
buitenlandse commissies Uit
eindelijk koos een Nederlandse
commissie het gezin als politie
ke vluchtelingen. Asam: ,,Ik
wist alleen van van de mooie
bloemen in Nederland," vertelt
ze over haar voorkennis van
Nederland. ,,Maar toen vlogen
we boven Nederland en we za
gen nergens bloemen. We had
den verwacht overal bloemen
te zien'", lacht Sharizadeh.
In Nederland begon het ge
zin opnieuw. „Eigenlijk als een
net geboren kind," vergelijkt
ze de eerste fase. „We moesten
de taal leren kennen, het land,
de cultuur en de mensen." In
het opvangcentrum Apeldoorn
kwam de moeilijke overgang
direct tot uiting in een inci
dent Dat staat in haar geheu
gen gegrift. Zelf maatschap
pelijk werkster wist ze hoe be
langrijk heldere communicatie
is. Eenmaal verloor ze haar
huissleutel en juist tegenover
een nederlandse maatschap
pelijk werkster kon zij niet
duidelijk maken hoe de sleutel
kwijtgeraakt was. Het maakte
haar boos de juiste versie van
het gebeurde niet over te kun
nen brengen. „Dat vergeet ik
nooit meer, ik vond het zo erg
mezelf niet goed uit te kunnen
drukken."
Eén van de eerste positieve in
drukken was de 'hollandse
stiptheid'. ,,De bus die altijd op
tijd is," noemt ze als voorbeeld.
„Zelfs vertraging hier kan je
niet vergelijken met vertraging
in Iran
Na Apeldoorn kreeg het ge
zin een wonmg toegewezen in
Leusden. De Sharizadeh's
moesten in het begin wel voort
durend hun politieke status
duidelijk maken als vluchte
lingen. „Nog steeds een mis
verstand in Nederland," zegt
ze daarover „We moesten tel
kens bewijzen dat we geen eco
nomische vluchtelingen waren
en om financiële redenen ge
vlucht waren." Ook het ge
brek aan kennis van het land
deed de omgeving soms letter
lijk in het boodschappenkar-
retje kijken. Sharizadeh, ge
kleed in een vlotte spijker
broek en trui, lacht weer als ze
daaraan terugdenkt. „Dat von
den we met zo erg hoor, we
moesten gewoon nog kennis
maken."
„Voor iedereen, maar spe
ciaal voor de vrouw was het
religieuze bewind erger. Op
grond van sexe was de onder
drukking volledig. Deze on
derdrukking heeft zelfs haar
legitieme grond in het burger
lijk islamitische recht. Zo geldt
bijvoorbeeld een juridische be
paling dat meisjes van 8 jaar en
9 maanden volwassen zijn. Va
der of broer kunnen dan hun
dochter of zus uithuwelijken
en daarvoor een bedrag aan de
aanstaande echtgenoot, c.q. ei
genaar vragen. Volwassen
meisjes hebben voor een hu
welijk tevens toestemming no
dig van vader of broer. Daar
naast hebben de mannen het
recht meerdere vrouwen te
hebben."
„Nog een voorbeeld van
slechts een enkele ongelijke
bepaling „Een vrouw mag
geen president worden of ad
vocaat. En een vrouw is als een
enkele getuige niet voldoende
in een rechtszaak. Eigenlijk
zou je kunnen zeggen dat twee
vrouwen de waarde hebben
van één man." De burgerlijke
wet gaat zelfs zo ver dat een
man zonder al teveel moeite
van zijn vrouw kan scheiden.
Als de vrouw wil scheiden kan
zij na een onderzoek maximaal
een 'voorlopige scheiding' krij
gen. Maar haar echtgenoot kan
deze scheiding intrekken. Zelfs
in dit geval is de toestemming
van de man nodig. Zelf heeft zij
meegemaakt dat vier onge
trouwde vrouwen met mannen
een verhouding hadden en
daarna gestenigd werden.
Deze straf is verplicht in de
wet. Voor de ongetrouwde man
zijn allerlei mogelijkheden aan
deze 'straf' te ontsnappen. On
mogelijk in verweer kunnen
komen tegen deze algemene
toestand van vrouwen, gaf
haar het gevoel af te stompen
en langzaam te sterven. Shari
zadeh, een levendige en actieve
vrouw, besloot zonder een en
kele keer de moed te laten zak
ken in Nederland direct aan
haar nieuwe bestaan te gaan
werken. „Je moet het zelf
doen," zegt ze energiek. „En ik
zie altijd oplossingen voor pro
blemen!
In Nederland aangekomen
volgde ze direct taalcursussen.
Daarna schreef zij zich in bij
het arbeidsbureau en vond een
werkervaringsplaats bij de
crèche
van het asielzoekerscentrum
Binnenkort heeft ze een jaar
werkervaring en wil dan gaan
solliciteren naar een baan. „Ik
wil graag met mensen werken,
dat heb ik altijd gedaan en dat
wil ik blijven doen."
Ze kan op het moment niet in
haar 'oude' baan terecht door
een nog onvolledige beheersing
van de Nederlandse taal. Dat
is, weet ze, van essentieel be
lang in maatschappelijk werk.
„Maar problemen oplossen zit
er gewoon in," zegt ze. Dus
naast het werken in de crèche
hielp ze waar ze kon vluchte
lingen uit Iran in het asielzoe
kerscentrum.
Nederlandse vrouw
„Je kunt de actuele situatie
van de Iraanse vrouw niet ver
gelijken met die van de Neder
landse vrouw. Maar de positie
van de Nederlandse vrouw ver
geleken met Zweden is niet zo
goed. Het is moeilijk om een
baan te krijgen voor een
vrouw. Maar dat is mijn me
ning." Ook zaken als kinderop
vang, van essentieel belang
voor een vrouw die wil werken,
zijn nog onvoldoende geregeld
in vergelijking met een land als
Zweden, denkt ze Sharizadeh
noemt als voorbeeld- „Kijk
maar eens als je naar de markt
gaat. Alleen maar vrouwen met
kinderwagens. Waar zijn de
mannen? Die zijn aan het
werk Eigenlijk begrijpt ze
niet hoe de meeste Nederland
se vrouwen met kinderen wel
een goede opleiding maar toch
geen baan hebben. „Tekort aan
banen speelt ook een rol, denk
ik. De overheid zou meer banen
moeten creëren voor vrou
wen In vergelijking tot de
huidige Iraanse samenleving
noemt ze het samenwonen een
positief fenomeen in Neder
land. „Ik vind het echt heel
goed dat mensen eerst elkaar
serieus willen leren kennen en
na een paar jaar pas de keuze
maken te gaan trouwen. Maar
niet als een al te gemakkelijk
uitproberen," haast ze zich te
zeggen. „Dat vind ik echt niet
goed."
Voor alle vrouwen in Leusden
in de leeftijd tussen 50 en 70
jaar, geboren in de jaren 1922
tot en met 1942 bestaat vanaf
vrijdag 11 december a.s. de
mogelijkheid om zich in de ei
gen woonplaats op borstkan
ker te laten onderzoeken.
Vroegtijdige opsporing
Door deel te nemen aan het
onderzoek kan borstkanker
niet worden voorkomen, maar
door vroege opsporing is de
kans om er aan te overlijden
drie keer zo klein. Bovendien
kan door vroegtijdige op
sporing vaker een borstspa-
rende therapie worden toege
past.
Onderzoek
Het onderzoek naar borstkan
ker vindt elke twee jaar
plaats. Alle vrouwen geboren
in de jaren 1922 tot en met 1942
krijgen een brief van de GGD
Eemland met een uitnodiging
om naar het Onderzoekscen
trum te komen voor een on
derzoek. Er is gekozen voor
deze leeftijdsgroep omdat bij
hen de kans om borstkanker
te krijgen het grootst is Het
borstonderzoek wordt uitge
voerd in een verplaatsbaar on
derzoekscentrum dat speciaal
Een goede columniste voor de
Haarlijn-pagina met een kriti
sche en humoristische kijk op
de Leusdense situatie voor
vrouwen. Betaling: 35,- per
column van 35 regels. Onder
werp in overleg met de redak-
tie van de Leusder Krant. In
lichtingen: 033-945735.
hiervoor ontworpen is. Voor
vrouwen uit Achterveld inclu
sief Terschuur komt deze te
staan op de parkeerplaats bij
het dorpshuis "Ons Gebouw"
Voor de vrouwen uit Leusden
inclusief Stoutenburg komt
het onderzoekscentrum te
staan naast de hoofdingang
van het verzorgingshuis 't Ha-
mersveld, Albert Buining-
gaarde 34 in Leusden
Het onderzoek duurt ongeveer
een half uur. Er worden van
elke borst röntgenfoto's ge
maakt. Op deze foto's zijn
zelfs kleine afwijkingen al te
zien die je niet kunt voelen. De
hoeveelheid straling die voor
de foto's wordt gebruikt is zo
klein dat men zich daar niet
bezorgd over hoeft te maken.
Alle vrouwen krijgen schrifte
lijk binnen 14 dagen de uitslag
van het onderzoek.
Nieuw
Vrouwen van 71 jaar en ouder
die ook aan het onderzoek wil
len deelnemen kunnen daar
voor kontakt opnemen met
het Preventicon.
Voorlichting
Met vragen over borstkanker
kunt u terecht bij de huisarts
of bij het Integraal Kanker
centrum Midden-Nederland,
tel. 030-319924. Ook kunt u de
voorlichtingsbijeenkomst
over dit bevolkingsonderzoek
bijwonen. Deze wordt gehou
den op: woensdag 2 december
om 09.30 en donderdag 3 de
cember om 14.00 uur in "Groot
Krakhorst", Bolderikhof 18 in
Leusden.
Met vragen over de uitnodi-
len standbeeld moeten ze
>or jullie oprichten", mom-
'lde een onbekende, oude
an. Hij keek bewonderend
e, hoe ik professioneel, na de
and voor en de tassen opzij,
ik nog twee kindertjes plus
n pak luiers op mijn fiets
es Tros fluitend zette ik het
ulletje in beweging. Die
ier ging het goed. Maar hoe
ak heb ik daarna niet zuch-
ad bij een volle winkelwa-
n gestaan, bedenkend dat ik
eer veel te veel had gekocht
y, een keer. En wie weet er een
lossing voor een wiebelende
ilgeladen fiets en een leeg
rretje die je nog terug moet
engen.
inder leuk is ook om met een
ote dochter, bij windkracht
ven, achterop te fietsen,
aar ja, haar fiets heeft een
cke band en de zwemjuf
ïcht.
wij vrouwen fietsen wat
Het startschot werd op
mijn vijfde verjaardag gege
ven. Een te grote groene fiets
met reuze blokken. Nooit ver
geet ik die keer, dat ik een
blok verloor en niet meer wist
hoe te remmen.
En nu, nu kijk ik met wat ja
loezie naar die jongere vrou
wen met die kletsende hum
pies voorop. Wat was dat ge
zellig en wat zag je veel sa
men. Paarden, bloemen, hon
den, vogels en koeien. Ik ben
nu al een tijdje bezig om een
Amerikaanse hiervan te over
tuigen. Zij vindt het echter le
vensgevaarlijk en zolang Do
nald nog geen helmpje heeft,
blijft hij verstoken van al dat
moois. Ja en eigenlijk is het
soms ook wel eng! Maar ja, Ne
derland en moeders met kin
deren op de fiets, het hoort bij
elkaar.
Een standbeeld is nog niet zo'n
slecht idee!
Tineke Klerk
Gelezen in APROPOS, uit
gave van de Emancipatieraad.
We vergeten wel eens dat Eu
ropa een vrouw was, waar
Zeus, de oppergod der Grie
ken zijn welgevallig oog op
had laten vallen. Zeus - toen
al op leeftijd - is uit ons beeld
verdwenen, maar over Europa
horen we elke dag meer, is Eu
ropa inmiddels volwassen ge
worden, is zij klaar voor haar
"rijpheids"-party op 1 januari
1993.
Europa ontplooide zich gelei
delijk onder haar toeziende
voogden EGKS (Eur. Gem. v.
Kolen en Staal), EEG (Eur. Ec.
Gem.) en EGA of koos
naampje Eurotom (Eur Gem.
voor Atoomenergie) tot een
economisch model dat er zijn
mocht. Velen vonden haar een
begeerlijke partij maar zelf
voelde zij dat zij nog wat
miste om volledig te zijn; in
1986 kreeg zij in een Europese
Akte gedaan dat voor 1-1-1993
ook aan haar sociale aspecten
en aan verbetering van het mi
lieu en van haar arbeidsmilieu
aandacht moest worden be
steed en niet alleen aan de ont
wikkeling van de ecnomische
en monetaire unie. Laten we
het maar "feminisering van
Europa" noemen.
- Na dit amusante stukje uit
APROPOS sla ik een aantal
stukken over die gaan over de
diverse commissies, omdat we
dat vorige maand al hebben
kunnen lezen. Ik wil toch nog
een commissie aanreiken die
ik in dit lange artikel tegen
kwam en wel de Europese
Commissie voor de Rechten
van de Vrouw (van het Eur.
parlement) en ook een Raad-
gevens Comité Gelijke Kan
sen, die de Europese Commis
sie adviseert, een soort Euro
pese Emancipatieraad. Drie
achtereenvolgende actiepro
gramma's werden speciaal
voor vrouwen opgezet.
Vanuit het Europees Sociaal
Fonds worden gelden vrijge
maakt, die gericht zijn op be
roepsopleidingen en arbeids
marktparticipatie van meisjes
en vrouwen. De coördinator
voor Nederland bij deze pro
jecten is Frank Boddendijk,
lid Emancipatieraad en bij
hem kunnen nieuwe projecten
worden aangereikt, adres: Bu
reau Emancipatieraad, post
bus 90806, 2509 LV Den Haag.
tel. 0700-3334782. Hij was
mede een van de schrijvers
van dit geestige artikel.
Oermoeder Europa
Ruim 40 is Europa bij haar
partijtje op 1-1-1993 en - hoe
wel men zegt dat het leven dan
pas begint - vertoont zij reeds
alle tekenen van de tot nu toe
als vrouw gevoerde strijd: het
gezicht is getekend door richt
lijnen. het lichaam gesteund
op de krukken van Commissie
en Comité Gelijke Rechten
met de medicijnen van de ac
tieprogramma's. Zo hobbelt
oermoeder Europa als herin-
treedster de toekomst tege
moet; een treurig gezicht. Aan
dit nieuwe vrouwbeeld zullen
we moeten wennen. Zoals alle
herintreedsters, heeft ze veel
geleerd tijdens haar emanci
patieproces. Ze weet waar ze
voor staat en ze laat het zich
niet meer ontnemen, ze weet
op wie ze kan rekenen en waar
kansen liggen. Daarom moe
ten vrouwen acte de presence
geven op haar feestje. In de
eerste plaats om zich te laten
zien, want dat heeft Europa
nodig, er zijn al te veel man
nen die het voor het zeggen
hebben. In de tweede plaats
om zich te laten horen, want
met een zwijgende meerder
heid is niemand gediend.
Sinds kort functioneert er een
Vrouwenlobby in Brussel
waar Nederland vier zetels be
zet- twee geleverd door de Ne
derlandse Vrouwenraad, twee
door het Breed Platform
Vrouwen voor Ekonische Zelf
standigheid Via deze kanalen
kan de stem van heel veel Ne
derlandse vrouwen doordrin
gen en dat moet ook steeds
meer gebeuren in het belang
van Europa en ons zelf, haar
dochters en van haar klein
dochters, die onze dochters
zijn.
Naast Frank Boddendijk
werkte Mirjam Hommes mee
aan bovenstaand artikel, dat
verkort is weergegeven.
Vrijdag 4
dec. 9.30 uur
in de Kom.
Traditio
neel vieren
wij de ver
jaardag van
Sint Niko-
laas. Als je komt breng dan
een pakje van 5 gulden met
gedicht mee en je kunt ervan
verzekerd zijn, Sint heeft ook
een pakje voor jou. Sint Niko-
laas hoopt veel van onze leden
te ontmoeten.
Dinsdag 15 dec om 20.00 uur
in boerderij "Groot Krak
horst" Kerstavond verzorgd
met toneel van eigen leden.
ging voor het borstonderzoek
kunt u bellen met het Preven
ticon, tussen 12.30 en 16.30
uur. tel. 030-334378.
De Vrouwen Raad Leusden
heeft enige tijd geleden aan
Preventicon Utrecht (Stich
ting Vroege Opsporing Borst
kanker Midden Nederland)
het verzoek gericht om een be
volkingsonderzoek naar
borstkanker in Leusden en
Achterveld. Dit verzoek is
doorgegeven aan de GGD
Eemland, die hier uitvoering
aan moet geven.
Begin december is het zover
voor de groep vrouwen gebo
ren in 1922 t/m 1942. Vrouwen
van 71 jaar en ouder, die ook
aan het onderzoek willen deel
nemen, kunnen kontakt opne
men met Preventicon, tel.:
030-334378. Nadere berichtge
ving wordt gegeven door de
GGD Eemland.
Vrouwen Raad Leusden
datum: 1 december, 19.45 uur
onderwerp: Vrouwen in ex-
Joegoslavië
plaats: Vooronder, Leusden
kontakt: Betty Dirks, 946494
datum: 2 december, 9.00 uur
onderwerp: Kerstkaarten in
origami
plaats: Vooronder, Leusden
kontakt: 948322
kosten: ƒ3,- per persoon
datum: 8 december
onderwerp: Kerstreis naar
Munster
kontakt. Vooronder, 948322
kosten: 30,- per persoon
datum: 9 december, 9 00 uur
onderwerp: kerststukjes ma
ken
plaats: Vooronder. Leusden
kontakt: 946884
datum: 14 december, 19.45 uur
onderwerp: Kerst programma
NCVB afd Leusden-Centrum
plaats Dienstencentrum
Leusden
kontakt 945372
datum: 15 december
onderwerp. Kerstviering
NCVB afd. Leusden-Zuid
kontakt: 03498-4822
datum: 11 januari, 19.45 uur
onderwerp: Christelijk onder
wijs in Pakistan, NCVB afd.
Leusden-Centrum
plaats: Dienstencentrum
Leusden
kontakt- 945372
Dinsdag 1 december, 19.45 in 't
Vooronder Avond over ex-
Joegoslavië.
De Protestants Christelijke
Ouderenbond, afdeling Leus
den, komt bijeen in de koffie
kamer van het verzorgings
huis 't Hamersveld op woens
dag 9 december a.s. om half
drie. Vanaf kwart over twee
wordt U verwelkomd met kof
fie of thee. Mevrouw G. Lie-
vaart zal dia's vertonen, die
zij in Israël heeft gemaakt. De
volgorde van de dia's is zoda
nig dat de belangrijkse plaat
sen uit de Bijbel tijdens Jezus'
leven aan bod komen. Leden
van dePCO.B., maar ook be
langstellenden, zijn van harte
welkom Als u dat nodig hebt,
kunt u met een auto gehaald
worden en thuis gebracht, zo
dat ook ouderen uit Stouten
burg, Achterveld en Leusden-
Zuid deze middag kunnen
meemaken. Belt U in dat ge
val even naar de heer J. Hart
man, tel. 943549 of de secreta
resse, mevr. E. van Klinken-
Venema, tel. 944440, bij wie u
ook nadere informatie over de
P.C O B. kunt verkrijgen.