leusder Krant.
Fantasierijke objecten nemen
grote plaats in bij Van Ittersum
Kunstenaars op herhaling
CULTUUR
Nieuwe inrichting voor Don Bosco
Tentoonstellingen in december:
Woensdag 9 december 1992
Pagina 9
AMERSFOORT - Nadjezjda
van Ittersum exposeert een
kleine dertig werken bij De
Amersfoortse Verzekeringen
aan de Stadsring 15. Het werk
(samen met dat van Wendel-
moet Langcrak en Joke Peters)
is te zien tot 2 maart 1993.
Nadjezjda van Ittersum die
haar opleiding ontving aan
Haagse akademies maakt zo'n
tien jaar ruimtelijke objekten.
Begonnen in de jaren 1970-
1980 met broodfiguren ging zij
ertoe over keramische por
tretten, waaiers, hoorns van
overvloed, sieraden, vlaggen,
dozen te maken.
Op de tentoonstelling laat ze
een portret van haar vader en
een commedia dell'arte figuur
zien, gedaan in chamotte. Ook
een paar bronsjes, onder ande
re een vrouw met hoorntjes en
een klein mannetje. Daarnaast
nemen de fantasierijke, kleuri
ge ruimtelijke objekten de
grootste plaats in.
Nadjezjda: „Bij de boetseer
werken heb ik uiteraard een
ondergrond van het broodfigu
ren maken. Maar het ruimte
lijk werken zit toch wel erg in
me. Het gaat vanzelf Over het
idee moet ik natuurlijk wel na
denken. Maar als ik eenmaal
bezig ben gaat het vanzelf. Ik
heb boven op zolder een verza
meling veren, schelpen en din
gen die ik in het bos vind. Ik
ben heel erg met de natuur be
zig. Daar maak ik dingen van.
Die groeien onder mijn han
den.
Voor Koninginnedag vorig
jaar heb ik een heel grote
draaiende Pandora music box
gemaakt. Vijf meter hoog. Ver
scheidene kunstenaars hadden
op verzoek van Jan Visser, de
wethouder voor beeldende
kunst in Soest, in samenwer
king met z'n tweeën of drieën
objekten neergezet. Ik had Pe
ter Snoey, musicus-componist,
uitgekozen. Die maakte de mu
ziek voor de doos. Ik had aller
lei dingen erin verwerkt die ik
gevonden had. Oude stoelen,
waaiers, een kamerscherm dat
ik voor een vriend had ge
maakt."
De sieraden
Waar gaat Nadjezjda die haar
vondsten graag in heel vrolijke
kleuren uitwerkt bij het maken
van haar sieraden van uit? ,,Ik
houd van vrolijkheid. Ik ge
bruik veel rood. Bij sieraden
ook geeft dat warmte. Het zijn
extreme sieraden. Groot, op
vallend. Lang met iedereen
durft ermee te lopen. De din
gen moeten je sieren. Een sie
raad kun je dragen om op te
vallen. Het moet oogstrelend
zijn. Het moet aangenaam zijn
om naar te kijken. Misschien
zelfs ook een beetje choque
rend.
Uit de sieraden zijn de dozen
en grotere maar ook heel grote
objekten voortgekomen. Mijn
kleine objekten en doosjes heb
ik op de tentoonstelling in per
spex kastjes staan Op de ten
toonstelling heb ik ook enkele
zeefdrukken hangen. Het zijn
zeefdrukken in verschillende
fasen over elkaar heen ge
drukt. Daarin komen natuur
dingen zoals takken voor. Ik
penseel er graag Chinese let
ters bij. Verwerk ook graag
grafische flarden.
Heel grote objekten hebben
twee jaar geleden in Soest ge
staan. Het waren hoorns des
overvloeds. Die cornucopia
stonden op bamboestokken die
wiegelden in de wind. Ze kon
den draaien. Waren dus een
soort windvaan. Op deze ten
toonstelling staan er drie. Ze
zijn gemaakt van geprepareerd
papier net als al het andere
werk Er zijn kachelpijpen,
nylonkousen, zagen in ver
werkt Ik doe ontzettend graag
iets met de dingen die ik op
straat of zoals gezegd in het bos
vind. Ik heb ook waaiers ge
maakt, aan twee kanten be
schilderd. Bijvoorbeeld met
zeeslangen en vissen.
Windwappers
Windwappers maak ik van een
polyesterpapierverbinding.
Daar zit een ventilator in. Als
die aan staat gaat hij trillen. Ik
vind het leuk als dingen bewe
gen. Dat speelse element trekt
mij heel erg aan De wappers
zijn eigenlijk bedoeld voor
buiten in de wind. Ze hebben in
Delft gestaan. Daar was een
kunstkas die over de gracht
stond. Bij de ingang stonden
mijn windwappers Misschien
staan ze nu nog wel op die plek
Een aantal winkeliers willen
ook van die windwappers. een
kolfje naar mijn hand! Daar
ben ik momenteel mee bezig. Ik
let nu uiteraard op al die be
drijven en wat voor vreselijke
vlaggen die vaak buiten heb
ben hangen. Ik vind dat het
mijn taak is om daar iets aan te
doen.
Ik heb ook een boekje be
schilderd en beplakt met al
lerlei dingetjes. Er staan wat
ondeugende grapjes m. Toen ik
ermee bezig was kon ik niet
meer ophouden. Zó leuk vind
ik zo iets!" Vindt Nadjezjda
haar werk in hoofdzaak lu
diek?
,,Ik vind ook wel dat het een
diepere betekenis heeft. Ik
vind dat je, zeker in deze tijd
met de milieuwanorde, iets kan
doen bijvoorbeeld voor de ge
zondheid van het bos. Er zitten
in mijn werk dan ook allerlei
geheime dingen Die moet je
echt ontdekken. Alleen als je
goed kijkt zie je ze."
Anco Mali
vervolg van pagina 7
landse Spoorwegen in 1990 de
Staalprijs voor gekregen."
In Amsterdam bijna tegen de
Bijlmermeer aan met op de
achtergrond het IJsselmeer en
in de nabijheid de grote weg
Amersfoort-Amsterdam moet
parallel aan de Gaasperdam-
merweg een nieuwe spoorver
binding komen die in de toe
komst Amersfoort direct met
Schiphol zal verbinden. De
kruising Duivendrecht is bijna
klaar. Daarop moest ook een
station komen Het is een inge
wikkelde lokatie want de be
staande metroverbinding en de
spoorverbinding tussen An-
sterdam en Utrecht moesten
gekruist worden. Het spoor
wegverkeer kan niet worden
stopgezet. Dus dient er ge
werkt te worden terwijl spoor
en metro in exploitatie zijn.
,,Dat is de kunst van dit soort
dingen. Betonwerk dat is één
verhaal, maar het dan ook nog
doen onder dit soort omstan
digheden. dat is waar we echt
goed in zijn", aldus de heer Sir-
re. „Het werk is op dit moment
bijna klaar. Het station dat er
bovenop gezet is is gemaakt
door het architektenbureau
van de Nederlandse Spoorwe
gen in Utrecht De onderbouw,
zeg maar al het beton dat eron
der zit, heeft Articon gemaakt
Binnenkort wordt een en ander
geopend, en zal misschien de
burgemeester van Amsterdam
het lint komen doorknippen.
Voor Rijkswaterstaat en een
aannemerscombinatie werd
het projekt van het kanaal van
Zuid-Beveland uitgevoerd
Het oude kanaal was te smal
voor het drukke waterverkeer
dat daar plaats vond. Het laat-
ste stuk van Rijksweg 1 van
Amersfoort naar Enschedé
werd onlangs opgeleverd. De
weg moest de bestaande spoor
baan gaan kruisen De moei
lijkheidsgraad daarbij was de
tracering die in een flauwe
bocht verliep."
Geschiedenis
Articon is vanaf de oprichting
in 1947 een dochter van de Ne
derlandse Spoorwegen. Werkt
zowel voor de Nederlandse
Spoorwegen als opdrachtge
vers daarbuiten Bij de oprich
ting heette het bedrijf NV
Spoorwegopbouw. De bedoe
ling van de NV was te helpen
met de wederopbouw van het
in slechte zelfs verwoeste staat
verkerende Nederlandse
spoorwegnet. Dat gebeurde. In
de loop van de tijd dienden zich
echter veel projekten van an
dere opdrachtgevers aan, zo
dat in 1972 werd besloten de
naam te wijzigen in Articon
(Architektuur, Constructie en
Technische Installatie).
Ir Sirre. „We mogen de laat
ste jaren niet klagen over hoe
het ons gaat. Dat komt ener
zijds omdat we vanuit de Ne
derlandse Spoorwegen een
extra opdrachten-pakket heb
ben gekregen Dat pakket
komt uit het plan Rail 21 dat er
in voorziet dat vanaf 1990 tot
2000 het aantal plaatsingen bij
het openbaar treinvervoer gaat
verdubbelen. Dit kan alleen
maar als er ook een grote hoe
veelheid infrastructuur wordt
aangelegd.
Dat zal ook hier in Amers
foort gaan blijken Er liggen
voor hier ook plannen waar
over al heel veel gezegd is. Er
moeten van hieruit ook meer
sporen naar het noorden. Het
betreft vaak verdubbelingen
van sporen of het opruimen
van knelpunten zoals laag lig
gende bruggen. In Amersfoort
zal dat een nieuw stationsge
bouw opleveren. De brug die
voor de Koppelpoort ligt wordt
breder De spoorwegovergan
gen die daar zitten zullen gaan
verdwijnen. Die worden eron-
derdóór gehaald Dat worden
dus tunnels Met een in bedrijf
zijnde spoorlijn is zoals gezegd
de werksituatie moeilijk
Verder naar het noorden
kruis je het Valleikanaal. Daar
gaat de spoorweg op dit mo
ment overheen, en dat blijft
ook zo Maar de ringweg die
langs het kanaal loopt kruist
de spoorbaan met spoorbomen
Die kruising zit per uur wel
tien keer dicht. Dat gaat ver
dwijnen, en ook daar komt een
tunnel.
Een ander werk waar we mee
bezig zijn is om voor Rijkswa
terstaat tussen het Prins
Clausplein in Voorburg en Lei
den de wegverbreding van
Rijksweg 4 uit te voeren. Aan
deze grote weg van Den Haag
naar Amsterdam moeten en
kele rijstroken worden toege
voegd Daar maken wij vijftien
'kunstwerken'
Een van de grootste projek
ten waarmee Articon op dit
moment bezig is is de spoor
tunnel in Rijswijk. De tunnel is
met zijn op- en afrit 1.500 me
ter lang. Om even de gedachten
te bepalen: met de aannemers-
kosten is alleen al een bedrag
van circa honderdtien miljoen
gulden gemoeid. Naast de twee
spoorbanen op het maaiveld
moeten twee nieuwe banen ko
men. De gemeente levert een
grote geldelijke bijdrage Het
geen oplevert dat het midden
gebied in Rijswijk over een
lengte van 500 meter onder de
grond kan gaan Tot over drie
jaar heeft Articon de handen
vol aan dit enorme projekt
Anco Mali
LEUSDEN - Een groot deel
van het Don Bosco-complex,
geleid door de paters Salisia-
nen, aan de Dode weg in Leus
den heeft een grondige ver
bouwing ondergaan Diverse
ruimtes zijn opnieuw inge
deeld en ingericht.
Drie nieuwe voorzieningen
staan gastvrij open voor geïn
teresseerde gebruikers.
4 Het 'Ontmoetingscentrum
Don Bosco' met 23 kamers en
een aantal gemeenschaps
ruimten, waarin een bezin
nend verblijf mogelijk is
Het 'Ludiek Meditatiecen
trum Oase', waar men kan
ronddwalen en genieten van
veel mooie dingen en zich kan
laten raken door de aange
reikte beelden.
4 Het Centrum 'Pinardi', be
stemd voor groepen - bij
voorkeur jongeren -die er
voor zichzelf zorgend kunnen
verblijven voor werkweken,
bezinningsdagen, vormings
weekenden.
Op 8 december, de dag waarop
151 jaar geleden Don Bosco
met zijn werk begon, werden
deze accommodaties officieel
in gebruik genomen
'De Doos' i het spoorwegmuseum.
AMERSFOORT - In de maand
december lopen verschillende
exposities van de vorige maand
nog nèt even door. Wie geen
gelegenheid had om er in no
vember te gaan kijken kan dat
nog waarnemen in de eerste
dagen van de nieuwe maand.
Ook zijn er weer veel nieuwe
exposities op talrijke lokaties.
De Zonnehof
Tot en met 6 december is in De
Zonnehof nog de tentoonstel
ling 'Installatie, een verlichte
obsessie voor de ruimte' van
F.G.Th Ros te zien De beelden
kenmerken zich door een
dwingend gezichtspunt. Vaak
kijkt hij vanuit een zeer laag
gezichtspunt omhoog. De ge
fotografeerde architektuur of
natuur doet zich voor als een
beklemmend kader dat zicht
biedt op de vrije ruimte van de
hemel.
Ros maakt fotografische
schilderijen, gevat in een in
stallatie. Waarm de ruimte van
De Zonnehof uitgangspunt
was voor het werk. De exposi
tie in De Zonnehof sluit aan bij
Ros' onderzoek naar de relatie
tussen zijn werk, het licht en de
ruimte waarin het werk zich
bevindt. Ros laat zich hierbij
leiden door de eigenschappen
van de architektuur van Gerrit
Rietveld: ruimtelijk- en hel
derheid. Ter begeleiding van
deze expositie is een boekwerk
uitgegeven.
De Zonnehof is open van
dinsdag tot en met zaterdag
van 10.00 tot 17.00 uur, op zon
dag van 13.00 tot 17.00 uur.
Museum Flehite
Ook nog tot en met 6 december
m Museum Flehite de tentoon
stelling 'Oude sporen onder
nieuwbouw' Archeologische
vondsten voornamelijk uit de
nieuwbouwwijken van
Amersfoort-noord. Met een
nagebouwde boerderij, een uit
de Ijzertijd afkomstige haard
van basaltlava en een pot van
terra sigilata gevonden bij cre-
matieresten uit de Romeinse
tijd.
Van 12 december 1992 tot en
met 24 januari 1993 heeft Fle
hite een overzichtstentoon
stelling in huis van het werk
van de schilder H.J.Wolten
(1873-1952). De expositie
wordt op zaterdag 12 decem
ber om 11.30 uur geopend door
de direkteur van Kunsthandel
Douwes Fine Art in Amster
dam. Het boek 'Hendrik Jan
Wolter, schilder van licht en
kleur' van K.de Poel begeleidt
de expositie.
Hendrik Jan Wolter werd
weliswaar m Amsterdam ge
boren maar kwam al heel jong
met zijn ouders in Amersfoort
te wonen. Hij studeerde aan de
Académie des Beaux Arts in
Antwerpen. Water en schepen
vormden zijn geliefkoosd
schilderthema. Aanvankelijk
schilderde hij vooral in Ne
derland. Vanaf 1910 bezocht
hij ook de kusten in onder an
dere Frankrijk. Tijdens de eer
ste wereldoorlog vertrok hij
naar Amsterdam, waar stads
gezichten, figuur- en atelier
studies ontstonden. Het werk
is zeer duidelijk en direct aan
sprekend.
Museum Flehite, Westsingel
50 is open van dinsdag tot en
met vrijdag van 10.00 tot 17.00
uur. Op zater- en zondag van
14 00 tot 17 00 uur. Op maan
dag en de feestdagen is het mu
seum gesloten.
Galerie De Ploegh
Ook in Museum Flehite, in de
afdeling van Galerie De
Ploegh, is tot en met 29 decem
ber werk te zien van Gorki
Bollar (schilderijen) en Marcus
Thorn Leeson (schilderijen in
de ruimte). De openingstijden
zijn dezelfde als die van het
museum.
Galerie Kijkeens
Van 10 december 1992 tot en
met 3 januari 1993 is bij Gale
rie Kijkeens, Stoovestraat 10,
de expositie 'Een zaak vol pa
pierwerk' te zien. Achttien
kunstenaars doen mee aan
deze verkooptentoonstelling.
Van elke kunstenaar zijn er
twee ingelijste werken en be
vindt zich los werk m mappen.
Het gaat om een keur aan
grafische technieken, lino, ets,
zeefdruk, houtsnede, litho,
monoprint Het kleinste werk
is een draagbare ets van 4x4
centimeter van Hans en Vio
lette Blom. Er is een houten
map met dertien monoprints
over Het Laatste Avondmaal
van de hand van Arend Klein-
paste. Manus maakte stapel
tjes gebundelde papierwerken.
Van 10 tot en met 20 decem
ber is Kijkeens geopend van
vrijdag tot en met zondag van
13 00 tot 17.00 uur, en op don
derdag van 19 00 tot 21 00 uur.
Van maandag 21 tot en met
woensdag 23 december van
13.00 tot 21.00 uur. Op donder
dag 24 december van 13.00 tot
17.00 uur. Tussen kerst en
nieuwjaar is Kijkeens gesloten
'Een zaak vol papierwerk' is op
2 en 3 januari nog te zien van
13.00 tot 17.00 uur.
Galerie Eewal
Nog tot en met 13 december
laat Galerie Eewal (voorheen
het Kapelhuis), Breestraat 1,
sieraden zien van Hans Appen-
zeller, werken op papier van
Kees Meinders, tekeningen van
Erik Roos en keramische ob
jekten van Gertjan van der
Stelt. Het werk van Kees Mein
ders heeft torens m Italië als
bron van inspiratie. Erik Roos
werkt met muurvlakken, land
schappelijke en architektoni-
sche elementen uit datzelfde
land.
Eewal is open van donder
dag tot en met zaterdag van
12.00 tot 17.00 uur, op zondag
van 13.00 tot 17.00 uur.
Galerie Coninck
In Galerie Coninck aan het
Kleine Spui 8 exposeert tot en
met 24 januari Carolien ter
Burg mola's, viltobjekten en
zeefdrukken. Carolien ter Burg
'schildert' met textiel. Ze ge
bruikt daarvoor de mola-tech-
niek van de Cuna Indianen.
Verschillende lagen textiel
worden over elkaar gelegd en
uit de bovenste laag wordt een
stuk weggesneden. Hierdoor
kan men verschillende kleuren
in reliëf elkaar laten verster
ken Geïnspireerd door de
Inuit-kunst ging Carolien met
vilt werken. Het lijnenspel in
primaire kleuren met een
zwarte omranding is zeer ex
pressief.
Galerie Coninck is open van
donderdag tot en met zondag
van 13.00 tot 17.00 uur
Zijn beelden Nike, Centauer en
Dans tonen kracht en bewe
ging
Kei is open van dinsdag tot
en met vrijdag van 10.30 tot
18.00 uur, op donderdag van
10.30 tot 21 00 uur, op zaterdag
van 10 30 tot 17 00 uur, en op
de laatste zondag van de
maand van 13.00 tot 17.00 uur.
Marius Sterrenburg
Galerie-kunsthandel
Nog tot 11 december exposeert
Marius Sterrenberg aan de
Weverssingel 37 schilderijen,
gouaches en etsen van Anton
Heyboer. Tevens zijn er inter
views, video-opnamen en mu
ziek van Heyboer te zien en te
beluisteren
Vanaf 12 december voert
Sterrenburg de expositie Klas
siek Modernen met schilderij
en van onder andere Isaac Is
raels, Jan Sluijters, Leo Gestel.
De galerie-kunsthandel is
open van donderdag tot en met
zaterdag van 14.00 tot 17.00
uur.
hierdoor weer worden terugge
drongen in het vlak.
Okapi is open van donder-
tot en met zaterdag van 11.00
tot 17.00 uur, op zondag van
13 00 tot 17.00 uur.
Exponent
Van maandag tot en met vrij
dag van 9.00 tot 17.00 uur kunt
u de collectie bekijken.
Ziekenhuis Eemland
Galerie Eewal. (foto: Hans Verhorst)
Art-studio Kei
In Art-studio Kei, Grote Sint
Jansstraat 1, laat tot en met 17
januari de Amersfoortse kun
stenaar Jos Mulders schilderij
en, tekeningen en etsen zien
onder de titel 'Sporen'. Zijn
werk is grotendeels figuratief.
Hij is gefascineerd door sporen
die in hun eerste fase deel heb
ben uitgemaakt van onze wes
terse beschaving. Dit kunnen
gebruiksvoorwerpen of archi-
tektuurfragmenten zijn Er
zijn m Kei tevens beelden te
zien van de Bulgaarse beeld
houwer T.J.Iliev die in mar
mer, hardsteen en brons werkt
Galerie Okapi
Vanaf 3 tot en met 27 december
laat Galerie Okapi, Bloemen-
dalse Binnenpoort 12, kera
miek van Martha Veldhuis en
zijdeschilderingen van Anita
van Kempen zien
Martha Veldhuis maakt voor
haar keramiek gebruik van de
Japanse raku-techniek. Haar
objekten met inbegrip van de
schalen behoren niet tot de ge-
bruikskeramiek. Schalen, tor
so's en bolvormen tonen diepe
gloedvolle kleuren Bij de tor
so's fungeert het glazuur als
bedekking tegen de naakt- en
kwetsbaarheid. De bolvormen
en torso's zijn hol. Met haar
beelden zoekt zij de esthetische
communicatie met het publiek
De plaatsen waar armen en ge
zichten zouden kunnen zitten
lijken afgescheurd door de ra
felige randen.
Anita van Kempen werkt
vaak met mensfiguren in haar
zijdeschildenngen De figuren
bezitten plasticiteit door het
gebruik van lichte en donkere
partijen die op natuurlijke wij
ze in elkaar overvloeien Te
gengesteld hieraan zijn de
grillige randen en lijnen. Het
vervreemdende effekt hiervan
is dat de figuren die uit het
doek naar voren willen komen
De galerie-winkel voor Ne
derlandse Vormgeving Expo
nent, Westsingel la, toont tot
en met 19 december kousen. De
rondreizende kousen-exposi-
tie is een initiatief van de
Stichting Eigenwijze Mode die
voor haar eerste lustrum desig
ners heeft gevraagd ontwerpen
voor kousen te maken. Naast
zeer draagbare kousen zijn
extravagante exemplaren ont
worpen.
In de middeleeuwen waren
de kousen geknipt van stof met
een vertikale naad aan de ach
terkant. Omstreeks 1360 wer
den ze met jarretières aan de
binnenkant van het jak vastge
maakt en enige tijd later tot
maillots verbonden. De eerste
uitgebreide kousen kwamen
uit Italië. Ze werden gedragen
door konmg Hendrik IV. Ed
ward III had in 1348 de Orde
van de Kousenband ingesteld
als hoogste beloning voor dap
pere ridders. In 1912 werden in
Engeland de eerste kunstzij
den kousen gemaakt Na WOI
werden de rokken korter. Voor
de avond werden zilver- en
goudkleurige kousen gedra
gen. In de 30er jaren werden
voornamelijk vleeskleurig
kousen gedragen Na WOU
kwamen de nylonkousen uit
Amerika. Momenteel staat de
beenmode volop in de belang
stelling.
Exponent is open van
woensdag tot en met vrijdag
van 11.00 tot 18.00 uur, op don
derdag van 19 00 tot 21.00 uur,
op zaterdag van 11.00 tot 17.00
uur.
Amersfoortse
Verzekeringen
Bij de Amersfoortse Verzeke
ringen aan de Stadsring 15 is
tot 2 maart een tentoonstelling
te zien van het werk van drie
vrouwen Van Nadjezjda van
Ittersum is er ruimtelijk werk
Wendelmoed Langerak is aan
wezig met zeefdrukken Joke
Peters laat schilderijen in di
verse technieken zien
Tot 16 december laat Marjan
Nagtegaal in het Sint Elisa
beth Ziekenhuis gemengde
technieken en acryls zien
waarin de mens een belangrij
ke rol speelt Zij heeft een
voorkeur voor felle, warme
kleuren. Bep Franzel-van der
Grift toont gedraaide kommen
en schalen, strak van vorm. De
grote kommen zijn opgebouwd
met de hand Sommige sugge
reren landschappelijke ele
menten. Andere lijken schut
tingen, verweerd, verkleurd en
ruw van oppervlak
Tot eind december nog in
Zorgcentrum De Lichtenberg
werk van Johan van Bijster-
veld, in Ziekenhuis De Lich
tenberg eveneens werk van
Van Bijsterveld met in de vitri
nes sieraden van Annejuuk
Bussemaker Tevens voor Am
nesty International werk van
kursisten van Kreatief Cen
trum De Hof en Volksuniver
siteit Eemland.
Anco Mali
Torso's van Martha Veldhuis
bij Okapi.
