'Het concert was voor
ons een unieke gebeurtenis'
Geen kerstdepressie
Leusder Krant
Het weer in eigen regio
Kerstconcert Salonorkest, Jongerenkoor Leusden
en Leusdens Vokaal Ensemble
Opdracht
Montaigne-
conferentie
Koningshofconcert
Woensdag 23 december 1992 Pagina 7
Het Salonorkest tijdens de repetitie voor het kerstconcert, (foto: Hans Roggen)
AMERSFOORT - „Persoonlijk
vind ik dit een uniek kerstcon
cert. Anders dan anders. Om
dat in eerste instantie het
Amcrsfoorts Salonorkest een
kerstconcert gaat geven. Het
geen nog nooit is gebeurd. Een
salonorkest speelt in de regel
niet uitgebreid kerstmuziek.
Daar komen we niet aan toe
want we studeren een pro
gramma van salonmuziek in
om aan de aanvraag van con
certjes te kunnen voldoen."
Tweede violiste Lenie van den
Bosch van het Amersfoorts
Salonorkest is enthousiast
over de kersthappening in De
Koningshof. Het is weer eens
heel iets anders, zegt ze als
woordvoerster van het orkest.
Zaterdag 19 december trad het
orkest op in De Koingshof, sa
men met de Valleizangers en
het Jongerenkoor Leusden.
Het eigene van een salonorkest
is uiteraard dat het salonmu
ziek speelt De muziek die
vooral rond de eeuwwisseling
erg populair was. In de biosko-
pen en restaurants speelden de
strijkjes. De salonmuziek heeft
als typering: gemakkelijk te
beluisteren, melodieus en
sfeervol. Momenteel worden er
meest korte stukjes gespeeld.
Dat is anders dan in de begin
tijd van de salonorkesten. Die
werden samengesteld als klei
ne symfonieorkesten die het
repertoire speelden van het
symfonieorkest. Vanwege de
kleine bezetting en het gebrek
aan bepaalde instrumenten die
belangrijk waren voor het uit
voeren van symfonieën was de
pianist of harmoniumspeler
heel belangrijk Die moest de
ontbrekende stemmen invul
len
Klein symfonieorkest
,,Het leuke van het Amers
foorts Salonorkest is dat het
nog steeds bestaat uit gemid
deld vijftien mensen. Eigenlijk
kun je dus spreken van een
klein symfonieorkest. Wat
beantwoordt aan de oorsprong
van de samenstelling van de
salonorkesten' aldus de vio
liste Lenie van den Bosch.
In de latere tijd toen kleinere
groepen gingen spelen is er
speciaal voor de salonorkesten
veel meer muziek gekomen.
Aanvankelijk speelden de sa
lonorkesten stukken uit sym
fonieën van de grote meesters.
Later speelde men het reper
toire van Paul Linke, Mölicker,
Kalmann die kleme stukjes
componeerden voor de salon
orkesten.
,,Dat is het repertoire dat we
op het ogenblik hoofdzakelijk
spelen. We treden veel op in
bejaardentehuizen. De mensen
daar hebben herinneringen
aan het ensemble van Paul
Godwin voor de radio, de orga
nist Cor Steyn. Zulke musici
speelden in Tuschinski, bij
Heck. Die live muziek is ver
drongen door de ingeblikte
muziek In die nostalgische
etablissementen speelden niet
zo maar de eersten de besten.
Het waren vaak heel goede in
strumentalisten die een studie
aan het Conservatorium volg
den. Ze kregen niet zoals in
deze tijd een beurs maar
moesten zelf de studie betalen
en schnabbelden bij het leven
om wat bij te verdienen. Later
was dat niet meer zo hard no
dig, waardoor het aantal sa
lonorkesten afnam."
Trend
De ingeblikte muziek was veel
goedkoper voor de eigenaars
van de diverse gelegenheden.
Bovendien ontstond de trend
die onder vakmusici altijd wel
bestaan heeft, namelijk om de
originele composities te spelen
In salonorkesten werd vooral
in de begintijd een arrange
ment van de originele compo
sities gespeeld. Op die manier
zijn de salonorkesten in dis
krediet geraakt. In het begin
van de jaren tachtig bestond in
Leeuwarden het Salonorkest
Sinnema nog dat zich al 75 jaar
wist te handhaven.
Sinnema en het Amersfoorts
Salonorkest zijn als enige
steeds doorgegaan. De popula
riteit van de beide salonorkes
ten varieerde in de loop van de
tijd. De laatste tijd is de be
langstelling voor de salonmu
ziek toegenomen. De salonor
kestjes rijzen als paddestoelem
uit de grond. Het Amersfoorts
Salonorkest kan de aanvragen
nauwelijks bijbenen.
„In 1988 hebben we een con
cert gegeven in de Sint Aegten-
kapel. We hebben gespeeld in
De Flint bij 'Muziek in uw
straatje'. Vorig jaar hebben we
bij het jubileum van de Ge
nealogische Vereniging ge
speeld. We hebben gespeeld bij
het ROB voor het afscheid van
de heer Van der Glas. We spe
len niet op bruiloften en partij
en. Als we déér aan beginnen
zijn we dag en nacht bezig!"
„Wij vinden het verschrik
kelijk leuk om dit kerstconcert
te gaan doen. De mensen die in
het salonorkest spelen zijn
mensen die in andere ensem
bles klassieke muziek spelen
Maar die het ook vreselijk leuk
vinden om die salonmuziek te
spelen. Het grappige is dat er
net een ensemble gespeeld
heeft in De Flint met een be
roepsvioliste die nog nooit sa
lonmuziek had gespeeld Ze
zei 'Dat vind ik wel leuk om
óók eens te doen.'Van bepaalde
gedeelten van het programma
zei ze. 'Laten we die maar niet
doen. Daar moet ik zo hard op
studeren, want die zijn zo
moeilijk voor de eerste violen'
Die hebben vaak extreem hoge
partijen."
„Bovendien vraagt de salon
muziek duidelijk een andere
benadering dan het spelen van
de klassieke muziek. De mu
ziek stelt vooral violistisch erg
hoge eisen. Neem onze celliste
Mieke, een beroepsmusicienne
die masterclasses in Amerika
en Israël geeft. Als collega's
haar vragen: 'Speel jij met
amateurs?' antwoordt ze: 'Ja,
ik speel met amateurs. Ik heb
gestudeerd van een beurs Öp
kosten van de mensen En nu
kan ik er iets voor terug doen.
En bovendien: ik speel die mu
ziek zo graag en ik geniet er zo
van!'"
De Koningshof
Het kerstconcert is een
beetje een 'familieaangelegen
heid'. Salonorkest, Jongeren
koor Leusden en het Leusdens
Vokaal Ensemble voeren het
gezamenlijk uit Dirigent van
het Salonorkest is Ton Bec
kers Dirigent van het Jonge
renkoor is broer Jan Beckers.
Koorlid van het Vokaal En
semble onder leiding van Ge
rard Wijnands is de vader van
Ton en Jan. Vandaar. Ook in
Leusden wordt het kerstcon
cert uitgevoerd. Op zaterdag
19 december samen met het
Mannenkoor De Valleizangers
in De Koningshof.
Ton Beckers slaagde er niet
in een passend Amersfoorts
koor voor de concerten op 18 en
19 december te vinden en
kwam zo bij zijn familie te
recht „Mij is gebleken dat het
zoeken naar kerstwerkjes gi
gantisch moeilijk is wil je niet
vervallen in de populair klas
sieke werkjes waarvan je zegt-
'Die klinken aardig en die pas
sen wel bij de kerst.' Op een
gegeven moment kwam ik bij
de Arlésienne Suite van Bizet
terecht waarbij je het carillon
tegenkomt en aan de belletjes
van kerstmis denkt. Daar gaan
we drie deeltjes uit spelen. We
kwamen toevallig op een deel
uit de Midsummernight's
Dream van Mendelssohn. Het
is dan wel een midwinter-
droom, maar dat stuk vonden
we aardig passend We kiezen
gezamenlijk, spelen stukken
dóór en beslissen gezamenlijk
wat er gespeeld wordt."
Het programma
Vóór de pauze werd een Elé
gie van Fourré gespeeld, een
cellosolo. Uit Cavaleria Rus-
ticana van Mascagni wordt
Intermezzo Symfomca uitge
voerd.
Ton Beckers is in de pen ge
klommen en heeft verscheide
ne arrangementen geschreven.
Onder andere een Kerstouver
ture naar de Kerstsonatine van
Louis van Dijk. Dat simpele
pianowerkje bewerkte hij voor
salonorkest
Beckers: „Het concert is niet
alleen uniek omdat het voor
het Salonorkest het eerste
kerstgebeuren is maar ook om
dat het zo uiteenlopend van
nummers is. Het uitdagende
voor het Salonorkest is dat we
niet typisch onze eigen salon
muziek brengen. Het Jonge
renkoor met combo en slag
werk zingt in swingende stijl
Het Leusdens Vokaal Ensem
ble is op de serieuze toer maar
aan de vokale kant, hetgeen wij
met het orkest ook nooit mee
maakten."
„Wat is leuk om samen te
gaan doen7 Bij het Jongeren
koor kwamen we op iets Tom
Parker-, iets Young Messiah-
achtigs Every Valley, waar
voor ik een arrangement
schreef. Met het Leusdens Vo
kaal Ensemble werd het het
Gloria uit Die Pastoralmesse
van Anton Diabelli Het was
trouwens een niet geringe toer
om daarvoor de partijen los te
krijgen. Na ik weet met wat
aan onderhandelingen en
tijdsverloop lukte het."
Van het Jongerenkoor is een
kerst CD opgenomen in de
Leusdense Sint Jozefkerk. Die
plaat werd tijdens het kerst
concert gepresenteerd. Er
staan vijftien nummers op, van
traditioneel tot modern. Koor
en combo hebben tegelijkertijd
alle nummers live ingespeeld
en gezongen. Het koor heeft
wat optredens betreft een aar
dige reputatie opgebouwd
Trad op met Vicky Brown, Lee
Towers. Anita Meyer, Thijs van
Leer, Robert Long.
Het zoeken
van kerst-
werkjes is ont
zettend moei
lijk gebleken"
(foto: Hans
Roggen)
Het Leusdens Vokaal En
semble is een club mensen die
zeer enthousiast zingt In hun
vaandel staat het plezier dat ze
aan het zingen beleven. Dat
plezier willen ze graag over
brengen aan andere mensen.
Anco Mali
Het kerstconcert was
niet een opdracht naar het
Salonorkest toegekomen.
Enige weken terug verloor
dit zijn zeer gewaardeerde
klarinettist-penning
meester G.S.Pastoor.
Tandarts Pastoor is heel
plotseling overleden. Diri
gent Ton Beckers: „Hij was
een zeer aktief man. Zijn
dood heeft het orkest be
hoorlijk aangegrepen.
Daarom hebben we voor
een tijdelijke vervanging
gekozen. Tijdens de repe
tities. tijdens de uitvoerin
gen zaten er uiteraard ver
scheidene mensen om hem
heen. Mensen die direct
met hem te maken hadden.
Dat roept veel emotie op en
heeft tijd nodig. Het zou
niet goed zijn om daar met
een een vaste vreemde
naast te zetten."
„Wc hebben ons afge
vraagd of we onze concer
ten moesten afzeggen.
Maar het zou absoluut niet
in de gedachtengang van
de heer Pastoor hebben
gelegen om zo iets te doen.
The show must go on, was
altijd zijn motto. En hij
had zelf al zo veel energie
gestoken in het kerstcon
cert. Hij zou zeker hebben
gewild dat dit kerstconcert
dóórging. We zijn aan de
heer Pastoor verplicht om
er een mooi concert van te
maken. Dat is de opdracht
waar we voor staan."
De Leusdense zangers in actie, (foto: Hans Roggen)
Zoals vaker is gebleken,
biedt een krachtig hoge-
drukgebied boven Scandi
navië bepaald nog geen
garantie dat de schaatsen
op korte termijn uit het vet
kunnen. In feite is een der
gelijke situatie in sommige
gevallen zelfs ongunstig,
zeker als het bolwerk een
te zuidelijke stelling be
trekt Atlantische storin
gen zien hun kans dan
schoon om via de noorde
lijke route alsnog zachte
luchtmassa's te transpor
teren en dat leidt in een
later stadium ook tot ver
zachting bij ons. Nee, beter
voor de winterliefhebbers
is een totale blokkade op
het noordelijk deel van de
Oceaan en in strenge win
ters zorgt daar in de regel
een hogedrukgebied tus
sen Noorwegen en IJsland
voor, met voorkeur voor
een uitloper tot over
Groenland Depressies
worden dan op een zuide
lijke koers gezet en duiken
veelal Frankrijk of het
Middellandse Zeegebied
binnen U zult begrijpen
dat een dergelijke verde
ling op de weerkaart
slechts heel sporadisch
voorkomt en dus beleven
we in de regel een vrij
zacht en Oceanisch weer
beeld. Eerder deze week
was ons land bedekt met
een nagenoeg gesloten
wolkendeken. Daardoor
was er in de nacht geen uit
straling en de temperatuur
vertoonde dan ook nauwe
lijks schommelingen tus
sen dag en nacht. Zeker
rond de Kerstdagen krij
gen we soms bezoek van de
zogenaamde Kerstdepres
sie, die alle hoop op een
Ansichtkaarten sfeertje in
duigen gooit Dit keer
blijft de depressie uit,
maar nu is er stroomop
waarts vrij weinig kou
voorradig en dus zijn we
aangewezen op incidentele
opklaringen in de nacht,
die de temperatuur bene
den het vriespunt kunnen
lokken In dat soort geval
len is het wintertje kwest-
baar, zeker als er ook nog
een luis in de hogedrukpels
weet te sluipen Boven het
midden van Frankrijk lag
maandag een storing, die
zachte en koude lucht
scheidde Die storing trok
gisteren naar het noord
oosten en sleepte in zijn
kielzog tijdelijk wat war
mere lucht in de boven
lucht mee. Dat kan hebben
geleid tot wat hele lichte
neerslag, meest als motre
gen. In de rest van de week
beheerst een hogedrukge
bied boven het Continent
het weerbeeld. Dat geeft
zicht op vrij sombere
Kerstdagen, met in de
nacht een enkele graad
vorst tijdens een opklaring
en overdag een tempera
tuur dichtbij het vries
punt. De tweede tien
daagse periode van de hui
dige decembermaand le
verde m Leusden een ge
middelde etmaaltempera-
tuur op van 5.3 graden, te
gen 4.8 in de eerste tien
dagen. Er viel daar 38 mm
regen, tegen 43 mm in
Achterveld. Terug naar het
jaar 1962. Precies 30 jaar
geleden viel de beslissing
in wat later de strengste
winter van de twintigste
eeuw zou worden. Op 21
december werd de eerste
blokkade van hogedruk
opgeworpen bij de Britse
Eilanden. Het IJsselmeer
lag al voor de Kerstdagen
dicht. In totaal zouden er 7
blokkerende hogedrukge-
bieden op de weerkaart
verschijnen, die zich op
hielden in de regio IJs
land-Groenland. Daar
door waren er voortdurend
vorstperioden, die slechts
onderbroken werden door
een enkele dag dooi. Zo
kwam de temperatuur in
de Bilt in januari met bo
ven de 3 graden
LEUSDEN - De Internationale
School voor Wijsbegeerte
houdt op zaterdag 9 en zondag
10 januari 1993 een conferentie
met als thema 'De Essais van
Montaigne Dit jaar was het
vierhonderd jaar geleden dat
de Franse aristocraat Montaig
ne overleed.
Gedurende zijn leven schreef
de essaist op voor een zijn tijd
zeer losse, overtuigende wijze
over zchtzelf en zijn omgang
met alledaagse dingen, zoals
conversatie, schuld, berouw,
en dergelijke. Verscheidene
hedendaagse wijsgeren, waar
onder dr.S.Dresden,
dr.P J.Smith en A F.W.Kluk-
huhn zullen tijdens de confe
rentie hun licht laten schijnen
op het werk van Montaigne.
Informatie ISVW, tel. 033-
650700
LEUSDEN - Het Konings
hofkoor te Leusden geeft op
woensdag 23 december onder
leiding van Frank van den
Bos een kerstconcert in 'De
Koningshof' aan de Hamers-
veldseweg 95 te Leusden
Medewerking zal worden ver
leend door Bob Vuyk: piano,
orgel, clavecimbel; Alice Kok
van de Geest: sopraan, en een
strijkensemble.
Op deze avond wordt o.a 'Das
neugebor'ne Kindelein' van
Dietrich Buxtehude en 'Wer
nur den lieben Gott lasst wal-
ten' van Felix Mendelssohn
Bartholdy uitgevoerd. Verder
is er ruimte gelaten voor sa
menzang en Christmas carols.
De avond begint om 20.00 uur.
De toegangsprijs is 5,00
(voor kinderen t/m 12 jaar
Hier zien we ze alleen
aangeplant in tuinen, par
ken en plantsoenen. Dat
hulst een gewaardeerde
kerstversiering is, komt
niet alleen door de steke
lige bladeren en de rode
bessen Het is namelijk
een oud gebruik uit de
Middeleeuwen. Toen
werd op kerstavond, in
huizen en stallen, hulst
opgehangen om¥ heksen,
duivels en ander gespuis
op een afstand te houden.
En ook nu nog horen
Kerst en Hulst bij elkaar.
Maar in die tijd werd
hulst ook nog voor andere
doeleinden gebruikt.
Zo was het ideaal voor
hakte hulstbladeren, ge
trokken op brandewijn.
Als de patient maar vol
doende van die drank ge
bruikte, kwam hij mis
schien wel zingend zijn
bed uit. Hulst verliest
het blad niet in de winter.
Door de wasachtige
laag op de bladeren, wat
het blad die opmerkelijke
glans geeft, verliest het
geen vocht. Pas in mei, als
de nieuwe bladeren al uit
botten, vallen de oude bla
deren af Bij ongestoorde
groei kan het een boom
worden van twintig meter
hoog en een stamdoorsne-
de van een halve meter
Hulst is tweehuizig. Dat
wil zeggen dat er manne
lijke en vrouwelijke
hulstbomen zijn. Als de
boom bloeit kunnen we
het zien.
Een vrouwelijke boom
heeft bloemen met een
dikke, groene stamper, de
mannelijke bomen hebben
bloemen met vier meel
draden met gele helmk
noppen. Nu begrijpt u
misschien, wanneer u een
hulststruik in uw tuin
hebt die nooit bessen
draagt, wat de oorzaak
kan zijn. Of u ebt een
mannelijke struik en dan
zult u nooit bessen krij
gen. of u hebt een vrou
welijke. zonder partner in
de buurt Zorgt u voor een
juiste levensgezel dan
kunt u uw eigen kerstver
siering verwachten.
G. van Leeuwen
Aan het eind van het jaar
staat de hulst in de alge
mene belangstelling We
komen het overal tegen,
maar meer in kerstetala
ges en kerststukjes dan in
de vrije natuur. Willen we
de hulst in de bossen te
genkomen, dan moeten
we naar het Oosten van
het land. Vooral in de
Achterhoek is de hulst al
gemeen. Hulst komt na
melijk alleen in de loof
bossen voor. Naaldhout,
waaruit de meeste bossen
in onze omgeving bestaan,
lijkt bij de hulst minder in
trek.
het vegen van schoorste
nen en hielp het tevens te
gen blikseminslag Opge
hangen tussen de voorra
den spek, de hammen en
de worsten, werkte het als
een prikkeldraadversper
ring voor ratten en mui
zen. Een probaat middel
tegen koorts waren fijnge-
HULST