ien indrukwekkend meesterwerk
Come-back Nederlandse film?
.Leusder Krant.
CULTUUR
few good men' van regisseur Rob Reiner getipt voor een Oscar
THEATER
FILM
EXPOSITIE
JEUGDFILM
JEUGDTHEATER
De Flint
Sint Aegtenkapel
ensdag 13 januari 1993
Pagina 11
SRSFOORT - Volgens insi-
wordt de film 'A few good
dè film van 1993. Aange-
het jaar net van start is
het me nog wat aan de
■ge kant voor een dergelijke
-spelling. Maar vast staat
ider geval dat in Amerika,*
r de film al enige tijd
•It, het succes overweldi-
1 is. Door de Amerikaanse
rjQ]critici wordt deze film ge-
iverfd als dè grote kans-
aer op een Oscar.
f deze rolprent inderdaad
r een Oscar in aanmerking
it zullen we pas over enkele
inden te weet komen. Maar
;ens mi] is er voor deze pro-
tie zeker zo'n felbegeerd
Idje weggelegd. Want regis-
- Rob Reiner heeft er
kelijk een meesterwerk van
ïaakt. Hierbij kon hij terug-
en op een aantal uitsteken
acteurs. Want Tom Cruise,
k Nicholson en Demi Moore
toch niet de eerste de beste.
zo'n droomteam kan Rei-
het zich permitteren de
sonages uitgebreid te ïntro-
emi Moore (het liefje van
ce Willes) speelt marine-
enant Galloway. Zij heeft
de moord op mari-
Santiago uit te zoeken.
:e Santiago was tegen de
~~*:ode van de mariniers inge-
n en werd daarom met Code
een verboden disciplinai-
JIGEmshandeling, bestraft. On-
ïkkigerwijze liep deze be-
V ffing uit op zijn dood. De
ers, twee mariniers, zullen
i moeten verantwoorden.
- alloway vermoedt echter
^aiio
I Set
Heek
'Ka
Tom Cruise en Demi Moore.
dat er meer aan de hand is.
Deze struise dame zal wel even
de verdachten verdedigen.
Maar het pakt toch iets anders
uit. De zaak wordt toegewezen
aan luitenant Kaffee (Cruise)
die er bekend om staat dat hij
het liefst deals afsluit. De ge-
kwiekste Galloway krijgt hier
door het vermoeden dat men de
zaak in de doofpot wil stoppen.
Ze zoekt contact met Kaffee en
zijn assistent en na de bekende
strubbelingen besluiten ze
toch maar te gaan samenwer
ken. Het is tenslotte film en het
moet daarom natuurlijk wel
leuk blijven.
Topacteurs
Tijdens hun onderzoek
wordt vooral commandant Jes-
sep (Jack 'the Joker' Nichol
son) het vuur aan de schenen
gelegd Volgens zijn versie had
hij zijn mannen opdracht gege
ven de bewuste marinier met
rust te laten. Maar zijn mari
niers hadden hier schijnbaar
Schuring met 'Kangeroes
iland'
Kangeroes in Zeeland'
'ikt Schuring de grote
ing voorwaarts. In een
f-generatie-verhaal wordt
de grove kwast de geogra-
he cirkel Zeeland-Austra-
Zeeland geschilderd. Het is
wonderlijk raamwerk
arin hij kinderliteratuur,
popfestival in Kralingen,
raUs erikaanse B-films, Vlaamse
ttenten, schoenwinkels,
soneelfeestjes en de voor-
joor ?n van dronkenschap kan
oor lerbrengen. Twee stoelen,
gevoelige stoel van zijn
en de rationele stoel van
oom, spelen een belangrij
ke rol. De derde zitplaats is de
pianokruk, vanwaar hij zijn
intelligente, geestige teksten
ondersteund met waardevolle
melodieën. Na drie, van opzet
bescheiden, programma's
opent Schuring met dit pro
gramma de weg naar de grotere
theaters. Job schuring won de
Pall Mali export prijs in 1991
vanwege zijn 'geraffineerd spel
met onverwachte invallen en
ontnuchterend commentaar.
Hij heeft uitstraling en bra
voure en raast met soberheid
door zijn voorstelling heen', al
dus het jury-rapport.
Theater De Lieve Vrouw
Vrijdag 15 januari
Aanvang: 20.30 uur
Vervolg met 'Spooksonate'
*ust Strindberg (1849-
2) schreef vijf jaar voor zijn
,'d 'Spooksonate' De
rmsonate, een compositie
Beethoven, was hiervoor
i inspiratiebron. De voor-
ling die de, in Amersfoort
bekende, Limburgse groep
Vervolg er van gemaakt
ft, overtuigt vooral in de
itvoetigheid en de speelse
geestige enscenering. In
>oksonate wordt de jonge
ient Arkenholtz door een
le heer uitgenodigd voor een
•enkomst in een huis Een-
il aangekomen in het huis
•dt de student geconfron-
•d met allerlei rare situa
ties. Het gezelschap is een
kleurrijke groep mensen die
niet zijn wat ze schijnen. Ieder
een heeft iets uit het verleden
te verbergen. Het stuk is de
weerspiegeling van obsessies
die Strindberg zijn leven lang
teisterden: de vraag rond va
derschap, het uiteenvallen van
het gezin, de sterke die de
zwakkere uitzuigt (in dit stuk
gezien als vampirisme) en het
sexuele conflict tussen man en
vrouw. Niets is wat het lijkt te
zijn, goed wordt slecht,
schoonheid
verrot en doden lopen.
Theater De Lieve Vrouw
Zaterdag 16 januari
Aanvang: 20.30 uur
idertekeningen in het kader
i Amnesty International
en met 10 januari
/ert van Bergen Schilderij-
s een vogel wegvliegt uit
boom geeft hij een deel van
i schaduw cadeau Om dat
1 gaat het mij." Zo typeert
/ert van Bergen zijn eigen
-k In zijn schilderijen pro-
rt hij iets ongrijpbaars te
gen, een immaterieel mo-
Qat in materie vast te leggen
'arom weet Van Bergen van
J'oren nooit hoe een werk er
zal gaan zien Schilderen is
•r hem een avontuur, een
ktocht naar dat ongrijpba
ar Toch heeft het resultaat
ts 'zweverigs'. Bij Van Ber
gen leidt deze zoekende werk
wijze tot schilderijen met een
haast klassieke rust en allure,
die wel aan Romeinse wand
schilderingen doen denken. De
vormen zijn dikwijls herken
baar - veel vrouwenfiguren -
maar ze worden vrij gebruikt
als compositie-elementen De
kleuren zijn warm en levendig.
Govert van Bergen studeerde
aan de Academie voor Beel
dende Kunsten in Utrecht,
waar hij in 1986 afstudeerde.
Hij exposeerde eerder in Ber
lijn. Amsterdam en Zeist. In
1989 verbleef Van Bergen eni
ge tijd in Brazilië.
Foyer Theater De Lieve Vrouw
Dinsdag 12 januari tot en met
zondag 21 februari
•r de drie verhalen van Poi-
dat het lange-speelfilmde-
t van regisseur Todd Hayne
leeft de regisseur zich laten
lireren door het werk van
SUa Genet. HERO is het cu-
■^jize relaas van een moeder -
w etekend in een satirische
h: documentairestijl - wier
mjarige zoon is verdwenen
at hij zijn vader heeft ge-
d. Het tweede verhaal Hor-
is en klassiek melodrama in
'rt-wit over een weten
schapper die de menselijke
sexdrift chemisch heeft weten
om te zetten in een vloeibare
vorm. In Homo, het laatste ver
haal, wordt een gevangene
verliefd op ene beeldschone,
maar wrede celmaat waarbij
de gevangene zichzelf verliest
in een poel van obsessie, fanta
sie en geweld.
Filmtheater De Lieve Vrouw
Vrijdag 15 en zaterdag 16 ja
nuari
Aanvang: 23.00 uur
Jack Nicholson en Tom Cruise in 'A few good men'.
geen boodschap aan en hebben
toch hun maatregelen geno
men. Na deze - noodzakelijke -
uitgebreide introductie komt
het verhaal pas goed op gang
Want beide advocaten vertrou
wen het verhaal van Jessep niet
en bijten zich als een pitbull in
de zaak vast. Tijdens hun on
derzoek stuiten ze op nogal wat
tegenstrijdigheden
Helaas kunnen beide speur
neuzen niks hard maken. De
strijd lijkt helemaal hopeloos
als zelfs de verdachten die zij
moeten verdedigen niet aan
hun kant blijken te staan Het
spel wordt steeds grimmiger en
bereikt zijn knallende climax
tijdens een fanatiek verhoor
waarin een buitenzinnige
Kaffee commandant Jessep
zwaar onder druk zet Juist in
deze scène laten topacteurs
Cruise en Nicholson zien dat
zij hun hoge salaris meer dan
waard zijn. De ware kracht van
de film zit hem ook dan ook
met name in hun spel.
Nicholson is vooral bekend
geworden door zijn rollen van
prettig gestoorde individuen.
Zijn typische duivelse grijn
slach is zijn handelsmerk ge
worden. 'One flew over the
cuckoo's nest', 'The Shining' en
zijn rol als The Joker in 'Bat
man' illustreren dit. Nu speelt
hij als groot militair leider en
uitgekookt soldaat een korte
maar buitengewoon scherpe
rol. Een man die recht op zijn
doel af gaat. Daarbij ruimt hij
alles op wat hem hierbij in de
weg staat Het is juist in deze
scènes dat Nicholson op het
filmdoek domineert.
Ook Cruise is als vanouds
lekker op dreef. In diverse kas
successen was hij al te zien in
uniform: 'Taps', en zeker 'Top
Gun' zijn hier bekende voor
belden van. Nu speelt hij een
man die zich aanvankelijk ner
gens om drukmaakt maar
langzamerhand toch zijn eigen
verantwoordelijkheden als ad
vocaat begint te ontdekken.
Beide rollen van Nicholson en
Cruise zijn ietwat sterk aange
zet. Maar van de Amerikaanse
filmmakers zijn we wat dat
betreft wel iets gewend. Zeker
als het om hun leger gaat.
Niettemin is A few good
men' een uitstekende film ge
worden Heel opvallend is ook
de scherpe humor. Zonder deze
humor was het waarschijnlijk
een stuk saaier geworden en
zou het de zoveelste rechts
zaakfilm zijn geworden. En
dergelijke films worden in Ne
derland meestal niet zo goed
ontvangen Maar 'A few good
men' is hierop een grote uit
zondering en steekt met kop en
schouders er boven uit. Wat
mij betreft komt de film zeker
in aanmerking voor een Oscar.
AMERSFOORT - Een indruk
wekkend filmjaar is 1992 niet
echt geweest. Natuurlijk zijn
er in dat jaar wel goede pro-
dukties verschenen en valt er
best wel één en ander te ver
melden. Bijvoorbeeld over de
presidentsverkiezingen en de
twee films over Amerikaanse
presidenten: 'JFK' en 'Bob Ro
berts'.
Of over 'Waynes World'- een
film die een enorme invloed
had op de Amerikaanse jeugd
maar in Nederland weinig
deed. Of over Clint Eastwood's
'Unforgiven'. waarmee de
Western zijn come-back
maakte Of over de borsten van
Tatjana Simic Of over Madon
na, die ook in 1992 weer tever
geefs een succesvolle filmcar
rière probeerde op te bouwen.
Of over Sylvester Stallone, die
zich zonder veel succes met
'Golden Girl Estel Getty' op
het pad van de de komedie be
gaf En ga zo maar door.
Belangrijker in dit verband
is de constatering dat het nog
steeds niet echt goed gaat met
de Nederlandse bioscopen
Want ook in 1992 is het aantal
bioscoopbezoekers gedaald. In
de eerste veertig weken van af
gelopen jaar bezochten
10.146 000 mensen de bioscoop
terwijl in in die zelfde periode
van 1991 nog 11.600.000 be
zoekers de kassa's passeerden
Alhoewel de Kerstperiode deze
daling nog enigzins heeft kun
nen compenseren wordt 1993
voor de Nederlandse bioscopen
meer dan ooit een jaar van be
zinning. Diverse onderzoeken
en maatregelen moeten uitwij
zen hoe men meer bioscoopbe
zoekers binnen de zaaldeuren
kan krijgen.
Van groot belang hierbij is
de prijs van het entreekaartje
Men begint nu toch ook in te
zien dat men niet eindeloos
door kan gaan met prijsverho
gingen. Velen blijven hierdoor
weg en kiezen bijvoorbeeld als
alternatief voor een videofilm.
Degenen die wel een bioscoop
kaartje kopen (en geconfron
teerd worden met lange recla
mes en een pauze in de hoofd
film) zijn door de hoge prijs
voorzichtig geworden bij het
selecteren van een film. Je wilt
immers wel waar voor je geld.
De bezoeker speelt bij zijn
filmkeus zoveel mogelijk op
zeker met als gevolg dat men in
Nederland massaal naar de
zelfde film gaat. Maar liefst 74
procent van het bioscooppu
bliek gaat naar ongeveer 10
procent van de uitgebrachte
bioscoopfilms
Deze 10 procent komt neer
op de 25 meest succesvolle
films van afgelopen jaar. Bo
venaan deze Top 25 staat de
film 'Flodder in Amerika' met
11.425.622 bezoekers (14 pro
cent van het totale bioscoopbe
zoek). Hiermee wordt maar
weer eens bewezen hoe gek het
Nederlandse publiek op Ne
derlandse speelfilms is. Wat
dat betreft ziet 1993 er hoopvol
uit
Nederlandse films
Begin februari kunnen we al
de eerste Hollandse Nieuwe in
de vaderlandse bioscopen aan
schouwen Theo van Gogh's
'Vals licht'. Het verhaal behelst
de relatie tussen de onervaren
student Simon en de verstokte
hoer Lizzy. Een erotische
thriller over prostitutie, onmo
gelijke liefde, verloren on
schuld, sex en misdaad. Deze
nu al geruchtmakende film zal
eind februari concurrentie
krijgen van een andere Neder
landstalige film. Want dan ver
schijnt de film 'Daens' in de
bioscopen
Een film over de erbarmelij
ke arbeidsomstandigheden
van rond de eeuwwisseling.
Deze monumentale verfilming
van het boek van Louis Paul
Boon heeft al diverse filmprij
zen gewonnen en is de Belgi
sche Oscar-inzending Alleen
al in dit land kwamen in de
eerste vijf speel weken meer
dan 500.000 mensen 'Daens'
bekijken
Uit België kunnen we bin
nenkort nog meer fraais ver
wachten. Want in samenwer
king met diverse Nederlanders
is men druk bezig met de derde
Urbanus-film. Na 'Hector',
met Sylvia Millecam, 'Koko
Flanel' met Willeke van Am-
melrooy is het nu Renée Stou-
tendijk die in 'De zevende He
mel' de sterren van de hemel
speelt.
Verder staan er in Nederland
nog een groot aantal produk-
ties op stapel. Als we de gelui
den moeten geloven zouden de
filmproduktiemaatschappijen
maar liefst 85 projecten onder
handen hebben. Een aantal
projecten, zoals bijvoorbeeld
'Soldaat van Oranje 2' is al ja
ren in voorbereiding Rob Hou
wer komt nu eindelijk met een
(niet definitieve) cast: Rutger
Hauer, Jeroen Krabbé, Dolf de
Vries en Rijk de Gooyer Krab
bé krijgt het druk want mo
menteel werkt hij aan de laatse
opnamen van 'Oerog'. En zo
zijn er nog diverse Nederland
se produkties te noemen waar
mee men of nog druk mee is, of
nog moet beginnen. De liefheb
ber van de Nederlandse film
kan dus vast beginnen met spa
ren voor bioscoopkaartjes.
Het is te hopen dat met deze
come-back van de Nederland
se film ook een toenemend
aantal bezoekers de weg naar
de bioscoop weer weet te vin
den Hiertoe hebben een aantal
filmmaatschappijen al maat
regelen genomen. Zo is er af
gelopen jaar in Amsterdam de
zogenaamde 'riks-bioscoop
geopend. Hier kan men voor
slechts een rijksdaalder een
vrij recente bioscoophit zien.
Ingrijpender maatregelen
werden door Warner Bros. en
Cannon genomen. Halverwege
1992 maakten zij hun plannen
bekend voor de zogenaamde
multiplexer super-grote bio
scopen met een groot aantal
zalen, cafe's en restaurants die
aan de rand van enkele grote
steden moeten verrijzen. Vast
staat dat men dit jaar al in
Rotterdam met de bouw van
een dergelijk complex begint
Door al deze maatregelen en
plannen is in ieder geval wel
duidelijk dat de slag om de
filmkijker steeds heviger
wordt. Of men de filmkijker
inderdaad vanachter zijn TV
en video naar de bioscoop kan
wegtrekken is nog maar de
vraag Maar vast staat in ieder
geval, dat de filmliefhebber
nog heel wat te wachten staat.
Vrijdag 15 januari
20.30 uur. Job Schuring
'Kangeroes in Zeeland'
Zaterdag 16 januari
20.30 uur. Het Vervolg
'Spooksonate'
Donderdag 14 januari tot en
met zondag 21 februari
Govert van Bergen schilderij-
Zondag 17 en woensdag 20 ja
nuari
14 30 uur: Addams Familv
Woensdag 13 januari
14.30 uur. De Paardenkathe
draal met 'Enk of het klein in
sectenboek'
Woensdag 13 januari
20.30 uur: Five girls and a rope
met Donderdag 14 tot en met
woensdag 20 januari
20.30 uur: Sweet Emma, Dear
met Böbe
Vrijdag 15 en zaterdag 16 ja
nuari
23.00 uur: Poison
Donderdag 14 januari
20.15 uur. Visser en Vrienden
Zaterdag 16 januari
10 00 - 15.00 uur: Modelspoor-
ruilbeurs
Zondag 17 januari
13.30 uur De hond van het jaar
show
Maandag 18 januari
20 15 uur: Hoofdstad Operette
Dinsdag 19 januari
20.15 uur Het Gelders Orkest
Woensdag 20 januari
20.15 uur Waardenburgen De
Jong
Zaterdag 16 januari
20 15 uur: Historisch Dansen
semble Volta
De Paardenkathedraal met 'E-
rik of het klein insectenboek'
Het verhaal gaat over de droom
van het tienjarig jongetje Enk
Pinksterblom. Aan de voor
avond van een zware repetitie
op school over Solms klein in
sectenboek ligt Erik te kijken
naar zijn lievelingsschilderij
De Wollewei, dat boven zijn
bed hangt. Als het schilderij
dan tot leven komt wordt Erik
heel klein en met een reuze-
zwaai komt hij in het gras op
het schilderij terecht, dat voor
hem nu zo hoog is geworden als
een bos met bomen. Tussen het
gras krioelt het van de insec
ten, die dezelfde goede en
slechte eigenschappen hebben
als mensen. Erik leert ver
schillende van hen kennen Hij
dineert bij de keurige familie
wesp, hij speelt contrabas op
een levende bromvlieg, logeert
in een slakkehuis dat dienst
doet als hotel, hij ontmoet een
verliefde vlinder, wordt aange
vallen door een spin en is getui
ge van een gevecht tussen twee
mierenlegers. Aan het slot van
het verhaal wordt Erik wakker
en moet hij naar school om zijn
proefwerk te maken Hij
brengt het er slecht af. Enks
fantastische verslag over zijn
ontmoetingen met de insecten
wordt door de schooljuf rouw
afgedaan als 'wartaal'. De vol
gende nacht wacht Erik op het
grote wonder dat hem terug zal
brengen in de wereld van De
Wollewei. Maar het wachten is
tevergeefs- 'Het grote
wonder gebeurde niet Die
avond niet en de volgende
avond ook niet Het gebeurde
nooit meer.'
Jeugdtheater De Lieve Vrouw
Woensdag 13 januari
Aanvang: 14.30 uur
HET GELDERS ORKEST
Op onderstaande datum
speelt Het Gelders Orkest on
der leiding van Roberto Benzi
werken van Haydn en Stra
vinsky, een combinatie waar
mee Benzi zich in dit seizoen
wel heel bijzonder profileert.
Uit de vorige concerten is over
duidelijk gebleken dat de mu
ziek van deze beide componis
ten elkaar uitstekend aanvult.
De vioolconcerten van Joseph
Haydn worden zelden uitge
voerd. Met enige zekerheid kan
worden vastgesteld dat hij er
vier heeft geschreven waarvan
er drie bewaard zijn gebleven.
Deze concerten nemen een be
langrijke plaats in zijn compo
sitorische oeuvre in.
Toch zijn het verfijnde con
certen waarin Haydn de nieu
we elementen van de emotio
nele stijl van C.Ph E. Bach ge
bruikt. Zoals hij veel andere
Haydn-symfomeën heeft ook
de symfonie nr. 96 haar bij
naam aan een toeval te danken.
De grote muzikale kroniek
schrijver Charles Bumey ver
telt ons van het geweldige en
thousiasme dat Haydn ten deel
viel bij een optreden in de zaal
van Hannover Square: juist op
het moment dat het publiek uit
de parterre zich massaal naar
voren had gedrongen om de
componist van dichtbij te kun
nen bewonderen, donderde een
grote kroonluchter op de ver
laten zitplaatsen neer. „Een
wonder?" riep iedereen en zo
kreeg deze symfonie haar bij
naam „The Miracle". Na de
„Four Norwegian Moods van
Igor Stravinsky speelt Het Gel
ders Orkest de suite uit het
ballet „De Vuurvogel" van de
zelfde componist De
klankkleuren in deze partituur
zijn niet te tellen. En inder
daad, de vaardigheid in het
hanteren van het palet van een
Rimski-korsakov is aan zijn
leerling Stravinsky niet voor
bij gegaan
Kaarten voor deze concerten
zijn in de voorverkoop te ver
krijgen aan de kassa's van bo
vengenoemde concertzalen.
De Flint, dinsdag 19 januari,
aanvang: 20.15 uur.
