'Mensen reageren op
niet te meten stralingen'
Leusder Krant
Tentoonstellingsagenda voor de maand maart
Wichelroe
Een nieuwe kijk op de kracht van de wichelroede
Pagina 11
I LEUSDEN - Opzienbarende
f nieuwe theoriën over de
lujachten waarop wichelroe
delopers reageren zijn door
Leusdenaar Erik Kasteleyn
geformuleerd. Zijn visie staat
aan het slot van zijn recent ver-
schenen boek. Hij verbindt zijn
conclusies aan een overzicht
jvan wetenschappelijke onder
zoeken naar de oorzaken van
het uitslaan van wichelroeden
en de menselijke reacties op
lver meetbare en vooral niet te me
ten straling. Volgens hem zijn
ergoede en slechte plekken op
mel aarde met invloed op de alge
meen lichamelijke en psychi
sche gezondheid van mensen.
Het verhaal van Erik Kaste
leyn is niet eenvoudig. Hij be-
u"' geelt zich met wetenschappe-
lijke interesse aan de randen
van wat te begrijpen is Als
wetenschappelijk medewerker
i!en bij het ID AG, het Informatie-
en Documentatiecentrum Al
ternatieve Geneeswijze, houdt
hij in opdracht van het minis-
tern. de alternatieve gezond-
ima heidszorg tegen het licht. Zijn
eigen belangstelling heeft alles
mel tq maken met de overtuiging
1 en dat de menselijke conditie sa-
menhangt met lichamelijke en
geestelijke gevoelswaarden
welke op hun beurt beïnvloed
aar iwprden door krachten uit de
Kgeving
■.Iedereen kent het prettige
gevoel van een goede sfeer zon
der dat te meten is waarom een
me, plek een gezelschap of een mo
ment zo'n plezierige uitstra
ling heeft.'' Daar een weten-
me! schappelijke verklaring voor
loen vinden met liefst een therapie
Haraan gekoppeld waarmee
het welzijn van de mensen ge-
diend kan zijn, vormt zijn mo
tivatie
ze)B.Als jongetje van een jaar of
j, zes t^ing ik met mijn ouders op
is? Bjkantie in Italië Niet zoals
computers, televisie, magna-
tron en dergelijke maar sterker
nog door niet meetbare positie
ve en negatieve krachten van
onze wereld
Afhankelijk van onze gevoe
ligheid èn van onze weerstand
merken we daar de gevolgen
van Een wichelroedeloper is
hiervan een duidelijk voor
beeld. met een duidelijk zicht
baar 'bio-feetback' reactie Ie
mand met een gezonde licha
melijk en geestelijke leefwijze
bouwt een positieve weerstand
op. Onze relatie met de natuur
kan positief maar ook negatief
zijn.
Dit kan per plek verschillen
Ik vermoed dat het stijgend
aantal allergiën bij kinderen
van alles te maken heeft met
verminderde weerstand dan
wel stijgende negatieve invloe
den Het onderzoek daarnaar
Art-Studio Kei
Tot en met 20 maart expose
ren Iene Vonk en Anne-Marie
Spijkerman nieuw werk bij
Art-Studio Kei. Onder de titel
'Tussen lucht en aarde' laat
Iene Vonk ruimtelijke objekten
zien. Keramische vormen die
ze ophangt in frames van bam
boe Het werk is uitgevoerd in
typische aardkleuren die het
een nobele warmte meegeven.
Anne-Marie Spijkerman
beeldt op intuïtieve wijze,
schilderend met de handen,
landschappelijke elementen
uit die in haar ziel liggen opge
slagen. Onder de titel 'Land
schappen van gevoel'
Art-Studio Kei aan de Grote
Sint Jansstraat 1 is open van
dinsdag tot en met vrijdag van
10.30 tot 18.00 uur, op donder
dag tot 21.00 uur, op zaterdag
van 10.30 tot 17.00 uur, op zon
dag van 14.00 tot 17.00 uur.
Theater De Lieve Vrouw
In Theater de Lieve Vrouw
brengt Marcella van Zanten
schilderijen uit. Ze houdt zich
bezig met details uit de werke
lijkheid. Een vliegveld, het
logo van een bedrijf, snelle au
to's, de zon die op een tafeltje
schijnt. Soms zijn deze details
min of meer herkenbaar.
Meestal worden ze alleen ge
suggereerd. Van Zanten blaast
de details op. De vier zijden
van het doek zijn de schijnbaar
toevallige begrenzing van die
uitvergroting. Van deze uitsne
den maakt ze een eigen wereld
met complexe structuren. Ze
werkt met lagen van vormen
die een associatief verband met
elkaar aangaan Ze stapelt
kleuren en kleurwaarden,
waardoor achterliggende
voorwerpen en diepten worden
gesuggereerd.
Exponent
Tot 20 maart exposeert Ex
ponent een expositie van hoe
den en baretten van Marianne
Jongkmd in grand Café Villa
Hartel aan de Snouckaertlaan
2. Open: maandag tot vrijdag
vanaf 10.00 uur.
Anco Mali
begint nog maar pas In mijn
boekje stel ik een aantal vragen
waar wetenschappelijk onder
zoek zich op kan richten."
In Nederland is men nauwe
lijks bezig met onderzoek naar
lichamelijke en (para)psychi-
sche reacties van het lichaam
Kasteleyn denkt dat dit komt
doordat hier nog zo weinig
'echte natuur' is. In Duitsland
en Zwitserland ondergaat men
de invloeden bewuster. Maar
in toenemende mate dringt ook
hier het besef door van de on
scheidbare eenheid van li
chaam en bewustzijn
„Het fenomeen van de wi
chelroedeloper leert ons dat
een scheiding kunstmatig is en
dat we nieuwe wetenschaps-
LEUSDEN- Met een sim
pele tak vooruit gestoken,
vinden wichelroedelopers
onderaardse waterstro
men, ertslagen, verborgen
schatten en lijken. Een
Franse wichelroedeloper
verwierf vermaardheid
door met behulp van zijn
wichelroede, moordenaars
op te sporen. Het raadsel
van dc werking van de uit
slaande tak. hield weten
schappers bezig. Eind ja
ren veertig dacht men het
antwoord gevonden te
hebben. 'Aardstralen' zou
den verantwoordelijk zijn
voor veel lichamelijke en
psychisch ellende.
De onzichtbare, dodelij-
modellen nodig hebben, uit
gaande van die eenheid Op die
manier bekeken is de wichel
roedeloper niet de onbegrepen
erfenis uit een duister verle
den, maar een voorbeeld van
een mens- en wereldbeeld
waarnaar de huidige universi
taire wetenschappers op zoek
zijn", volgens Kasteleyn
Zijn bock geeft een ïntenge-
rende beschrijving van weten
schappelijk zoektocht met vele
zij-en dwaalwegen Het is ver
krijgbaar door overmaking
van 32,50 op postgiro 658136
van de Stichting Ochêma,
Postbus 328, 3830 AG Leus
den. onder vermelding van
'Boek Wetenschappelijk On
derzoek'
Marianne de Valck
ke werking van dc atoom
bom speelde op de achter
grond van de algemene
angst, zeker een rol. Een
wetenschappelijke com
missie schoof alle veron
derstellingen en de uit de
hand gelopen verdediging
met behulp van dure 'aard-
stralenkastjes' van tafel.
Daarna bleef het lang stil
in Nederland. In vooral
Duitsland groeide de
overtuiging dat niet de
straling maar de loper
zorgde voor de bew eging in
de roede. Recent onder
zoek van Kasteleyn pleit
voor een samenvoeging
van deze twee theoriën.
Proeven in dc vrije natuur
zouden de werking van de
roede, als gevolg van in
vloeden van buitenaf
waarvoor de loper gevoelig
kan zijn, moeten bewijzen.
'aardstralen'
Evenmin is de
wichelroedelo
per zelf volle
dig verant
woordelijk
voorde uitslag,
door (parap
sychologische
oorzaken
Kasteleyn pleit
voor onder
zoek waarbij
men uitgaat
van zowel
straling als ge
voeligheid.
f1® De Zonnehof
zeJ In De Zonnehof is tot en met
21 maart de tentoonstelling
en, cARTE te zien. cARTE is Roe-
meens voor boek. Roemeense
J [kunstenaars maakten objecten
irelateerd aan het boek Als
immage aan de betreurde
uv> Universiteitsbibliotheek in
Boekarest, die aan het einde
van de dictatuur in Roemenië
door de aanhangers van Ceau-
cescu in brand werd gestoken.
Veel historisch materiaal is
verloren gegaan. Eerste druk-
ken. wetenschappelijke lite
ratuur en manuscripten wer
den verbrand. Roemeense kun-
luze 'stenaars gaven blijk van hun
|ua- afschuw voor deze daad door
var een expositie aan het boek te
ge- wijden. Ze vervaardigden een
'oor keur aan objecten De Zonne
ver hof maakte hieruit een keuze
'r Enkele Roemeense kunste
rtuk naars vonden het initiatief tot
ge- tentoonstellen in Nederland zo
idil sympathiek dat ze voor De
var Zonnehof nog met nieuw werk
uitkwamen. De expositie in De
anh Zonnehof is van een overwe-
rtuk gend artistiek karakter Het
ver- politiek aspect, zo essentieel in
m: Roemenië, blijft hier op de
nist achtergrond
?ra- De Zonnehof. Zonnehof 8. is
?ba open van dinsdag tot en met
var zaterdag van 10.00 tot 17.00
ge- uur. Op zondag van 13.00 tot
var 17.00 uur.
der-
tdii Museum Flehite
ge- In Museum Flehite is tot en
met 21 maart de expositie
'Schaa1-. een koningsspel' te
zien Veel wetenswaardighe
den uit de schaakgeschiedenis
komen aan bod. Het schaak-
spel heeft invloed gehad op
strategische visies, op woord
gebruik en in de kunst. De ba-
kermat van het schaakspel ligt
vermoedelijk in India. Via de
lek Arabische wereld maakte het
ïlijl westen er kennis mee. De ge-
airt schiedenis van het schaakspel
filn is nauw verbonden met de ont-
mu. wikkelingen van de verschil
de. lende culturen,
s AM z*Jn oude, exotische, ar-
,'ou- tVrieke schaakborden te zien.
hy Bijzonder is een gestileerd
vee Paai"d uit omstreeks 1400 dat
/oor Amsterdam is opgegraven
Museum Flehite, Westsingel
|W 50, is open van dinsdag tot en
nic! met vrijdag van 10.00 tot 17.00
uur. Op zaterdag en zondag
van 14.00 tot 17.00 uur.
Galerie Valke
Tot en met 4 april zijn in Ga
lerie Valke beelden van Gernt
van Lieshout te zien. Het zijn
opvallende beelden van steen-
goedklei. In één stuk gebak
ken Bij de meeste beelden
heeft Van Lieshout 'toevoegin
gen'. Bestaande uit andersoor
tige materialen Wandelstok,
ritssluiting, schoen, onderde
len van een fiets, een bijl, een
hamer. Je zou het 'schokkende'
beelden kunnen noemen. De
wijze van uitbeelden is voor
Van Lieshout een manier om te
relativeren. De beelden zijn
niet ontbloot van gevoel voor
humor.
Galerie Valke, Muurhuizen
38, is open op vrijdag, zaterdag
en zondag van 14.00 tot 17.00
uur.
Adriaan Wulfse Startgale
rie
Tot 24 maart zijn de schilde
rijen van Corrie Kuijs in de
Adriaan Wulfse Startgalerie te
zien Zij schildert architec
tuur Zonder enige menselijke
aanwezigheid. Zonder enig te
ken van menselijk bezigzijn
ook. De compositie is strak.
Het accent ligt bij monumen
taliteit. perspectief en onge
bruikelijk standpunt. Grote
aandacht wordt besteed aan
het kleurgebruik en de wijze
van schilderen
Corrie Kuijs baseert zich op
tekeningen, foto's en illustra
ties van bestaande gebouwen.
De trappenhuizen en vides in
haar schilderijen geven geen
toegang tot concrete ruimten.
De door haar geschilderde mu
ren geven eerder de psycholo
gische dimensies dan de gel
dende functionaliteitseisen
Het ongebruikelijke stand
punt, de perspectivische afwij
kingen, de onverwachte licht
bronnen en de schildertech
niek benadrukken de autono
mie van de architectuurteke
ningen
Dc Adriaan Wulfse Startga
lerie is open op woensdag, don
derdag en vrijdag van 15.00 tot
18.00 uur, op donderdag van
Werk van Lotte Marie van Oordt.
19.00 tot 21.00 uur, op zaterdag
van 10.00 tot 14.00 uur.
Galerie Kijkeens
Nog tot en met 14 maart is in
Galerie Kijkeens de installatie
'Samenzwering/Spelende
Vrouw' te zien. Sandra Cats-
burg en Gees Schaafsma tonen
schilderijen en ruimtelijke ob
jecten. Sandra Catsburg heeft
ruimtelijk werk dat verwant is
aan gebruiksvoorwerpen. De
functionaliteit heeft daarbij
echter geen prioriteit Gees
Schaafsma maakt grote soms
angstaanjagende tekeningen,
doordrongen van een groot ge
voel voor humor.
De expositie wordt als een ge
zamenlijke installatie gepre
senteerd. Beide kunstenaars
nemen het spelelement in de
kunst zeer serieus. Ze noemen
kunst 'het meest serieuze spel
dat er met hart en ziel gespeeld
kan worden'.
Galerie Kijkeens aan de
Stoovestraat 10 is open op don
derdag van 19.00 tot 21.00 uur.
Van vrijdag tot en met zondag
van 13.00 tot 17.00 uur.
Herman Molendijk Stich
ting
In het Centrum voor Beel
dende Kunst van de Herman
Molendijk Stichting exposeert
van 15 maart tot en met 4 april
Henk van den Bosch Onder de
titel 'The picture's progress'.
De galerie, in het Mon-
driaanhuis aan de Kortegracht
11, is open van maandag tot en
met vrijdag van 10.00 tot 16.00
uur.
Galerie Okapi
Tot en met 4 april loopt bij
Galerie Okapi de expositie
'Een dualistisch spel tussen
ironie en naïviteit'
Leonarda van Eijk laat grote
kleurrijke acrylschilderijen
zien. Ze verwerkt in haar doe
ken kinderlijk aandoende
stripfiguren. Met een zekere
ironie verwerkt ze ook voor
werpen in haar schilderijen die
een symbolische waarde heb
ben Het spel tussen naïviteit
en ironie fascineert Leonarda
van Eijk. Ze houdt van de te
genstelling in beeldmotieven.
Behalve realistische objecten
als speelgoedkleerhangers, een
strijkijzertje of een theepotje
die soms als object zijn toege-
zoegd, kent het werk een zeke
re abstractie. Met name in de
achtergrond, waardoor ruimte
wordt gesuggereerd tussen de
platte cartoonachtige figuur
tjes en de omgeving waarin
deze zich bevinden
Karin Heeman toont porselei
nen schalen.
Galerie Okapi aan de Bloe-
mendalse Binnenpoort 12 is
open van donderdag tot en met
zaterdag van 11.00 tot 17.00
uur. Op zondag van 14.00 tot
17.00 uur.
Ziekenhuis Eemland
In de lokatie Sint Elisabeth
van het Eemlandziekenhuis is
tot 7 april werk te zien van
Lotte Marie van Oordt en Lu
cia Davenschot.
Lotte Marie van Oordt
werkte aanvankelijk figura
tief. Onder invloed van Mid-
deloo, aan welk instituut zij
korte tijd haar medewerking
verleende, werd haar werk
meer expressionistisch. Een
opdracht voor een groot
wandkleed bracht haar in aan
raking met de textiel als werk
vorm In die periode maakte ze
veel wandkleden Ze keerde
weer terug naar de schilder
kunst Aquarelleerde bloemen,
stenen, schelpen Later werden
de onderwerpen meer geab
straheerd en werkte ze met te
genstellingen van licht en don
ker
Lucia Davenschot toont af
geknotte piramides. Deze
hoofdvorm tast ze op verschil
lende manieren aan. De gebro
ken lijnen en de structuur van
het kleioppervlak geven de
bouwsels iets poëtisch Soms
voegt ze takjes heide, wilgete-
nen, gesmede koperen buisjes
toe. Het thema 'gevangen
schap' is de rode draad in het
werk van de laatste jaren. Het
werk wordt gebakken tussen
de 1000 en 1100 graden en is
opgebouwd uit fijne chamot-
teklei, porselein en Franse
Gressklei
In de lokatie De Lichtenberg
tot 1 april een uitgebreide ver
zameling quilts van patchpro-
fessionals als Letzel, Baker en
Vermaas.
tegenwoordig door tunnels
maar over de passen De ber
gen, landschappen, stenen
hebben toen een enorme in
druk op mij gemaakt Wat leid
de tot de studie geologie Geo
logen houden zich bezig met de
bestudering van aardlagen en
het met behulp van geavan
ceerde apparatuur vinden van
onderaardse ertslagen. water
stromen, enzovoorts.
Hoe wichelroedelopers met
behulp van een kromme tak,
soms tot dezelfde resultaten
kunnen komen, wordt niet se
rieus genomen. Het is niet ver
klaarbaar dus kan het niet.
volgens geologen.
Kasteleyn. „Zodra ik mij
daarmee bezig ging houden,
betekende dit een breuk met
mijn studievrienden De wi
chelroede ligt aan de grens van
het zichtbare en onzichtbare,
verklaarbare en onverklaarba
re Het wichelroedelopen is
echt de scheiding der geesten.
Het bestuderen van het feno
meen is 'not done Geologen
denken wat dat betreft be
krompen Ze richten zich arro
gant op de strikte toepassing
van de natuurwettten Mijn
motivatie was niet de weten
schap als instrument maar de
fascinatie van het mysterie. De
gevoelsmatige wisselwerking
tussen de mens en de natuur."
Het contact dat via zijn
vrouw ontstond met Henri van
Praag, bijzonder hoogleraar in
de parapsychologie, was daar
bij van doorslaggevende bete
kenis. Aan diens eigen univer
siteit in Lugano studeerde
Kasteleyn af in de hoofdvak
ken parapsychologie, metho
dologie en integrale gezond
heidszorg „Door deze studies
waarbij parapsychologie aan
de orde kwam. net als filosofie,
vergelijkende cultuurweten
schappen, en alternatieve ge
zondheidszorg zoals homopa-
thie, kreeg ik inzicht in zaken
waar ik mateloos in geïnteres
seerd was omdat ze een breed
spectrum boden van invloeden
die met elkaar te maken heb
ben
Kleren
„Probleem is dat er geen basis
literatuur is, waarin de weten
schappelijke onderzoeken op
dit terrein zijn terug te vinden
Er zijn alleen wat overleverin
gen, niet onderbouwde stellin
gen en heel veel van wat be
weerd wordt is aantoonbaar
niet waar. In het verleden is
hierdoor onnodige paniek ver
oorzaakt en zijn verkeerde ver
wachtingen gerezen. Wat ik
heb willen doen is hetzelfde
vragen als dat kleine jongetje
deed in het sprookje van de
kleren van de Keizer. „Waar
zijn die kleren dan?"
Daarvoor werkte Kasteleyns
zich door een brei van vooral
Duitse onderzoeken heen.
Daaruit bleek in ieder geval
dat maar weinig wichelroede
lopers op feiten gebaseerde re
sultaten bereiken. Maar die re
sultaten zijn dan ook opmer
kelijk.
Het uitslaan van de wichel
roede boven onderaardse wa
terstromen verklaart Kaste
leyns op grond van de recent
behaalde resultaten, door on
bewuste gevoeligheid van de
wichelroedeloper op stralin
gen van buitenaf. 'Aardstralen'
dus. Een term waar Kasteleyns
voorzichtig mee is Juist door
de volksverlakkerij rond aard
stralen met de daartegen ge
bruikte dure afweerkastjes in
de jaren vijftig heeft voor een
kwaaie reuk rond het wichel
roedelopen gezorgd Sindsdien
waagt geen serieus weten
schappelijk bureau zich in Ne
derland nog aan onderzoek op
dit terrein De laatste geoloog
die het wel deed, Tromp, wordt
nog steeds niet serieus geno
men Kasteleyns draagt zijn
boek aan hem op.
Straling
Het probleem ligt aan twee
kanten Niet alleen de klaarb
lijkelijk aanwezige straling is
niet met apparatuur aan te to
nen, ook de gevoeligheid van
de wisselroedeloper is zeld
zaam en bovendien wisselend
door invloed van vele vaak
psychische factoren „Goede
wichelroedelopers zijn zeld
zaam, lopen met de wichelroe
de geeft risico's volgens
Kasteleyn Leren Wichelroe-
delopen met een cursus van
Boek en Plaat, kan volgens
hem niet. „Zodra je met een
wichelroede loopt wordt je je
gewaar van krachten in je ei
gen lichaam waar de meeste
mensen het bestaan niet van
kunnen vermoeden Hoe meer
je daarmee omgaat, hoe ge-
voelger je wordt.
Daarmee moet men goed be
geleid leren omgaan willen de
gevolgen niet heel verwelend
zijn. Het is een ontdekkings
tocht waar een goede gids bij
nodig is Echte wichelroedelo
pers hebben vaak ernstige li
chamelijke en psychische
klachten Ik pleit voor een goed
begeleide opleiding voor een
beperkt aantal bijzonder ge
voelige, dus kwetsbare mensen
van dit uitstervende ras
Kasteleyns gaat nog een stap
verder Een logisch gevolg van
het erkennen van de werking
van dc wichelroede, veroor
zaakt door een extreme gevoe
ligheid van de loper, is het er
kennen van de straling welke
de reactie oproept Daarmee
komt hij op het terrein van de
Biometrie, de invloed van het
klimaat op de gezondheid en
van de Geopathie. de werking
van een plek waarop een li
chaam kan reageren
De werking van electromag-
netische straling in de genees
kunde is bekend, met name bij
fysiotherapeuten (warmte) en
appunctuur. Na een veelzijdig
beeld geschetst te hebben over
de onderzoeken naar lichame
lijke reacties van wichelroe
delopers en medische resulta
ten na electromagnetisch in
vloeden komt Kasteleyn met
zijn mening Hij noemt dit 'het
consept van de autoregulatie
^diagnostiek"
„Mijn visie past in het volle
dig mensbeeld. Psyche en li
chaam zijn een eenheid met
daarachter een sturend onder
bewustzijn, waarvan wij gro
tendeels onbewust zijn Onze
omgeving oefent daarop in
vloed uit. Door straling vanuit
In toenemende
mate zoeken
mensen naar
antwoorden op
eeuwenoude
vragen, die on
der druk van
de erkende we
tenschap de
laatste dertig
Erik Kasteleyn werking van de wordt het uit- laar naar de
is wetenschap- wichelroede slaan van de achtergrond
per met een In tegenstel- wichelroede verdwenen. Of
voor Neder- ling tot wat volgens hem en hoe een wi-
land ongewone daarover in de niet uitslui- chelroede
interesse. Hij jaren vijftig ge- tend veroor- werkt, hoort
onderzoekt de dacht werd, zaakt door daar bij.
