Een museum is een kap over
een verzameling voorwerpen
Bob Negrijn:
Wolken op pootjes,
wulpse vazen
en een gebakken eitje
.Leusder Krant.
Flehite richt tentoonstelling in met kinderverzamelingen
ei
SZ ^r-xrll -i OH O
Donderdag 15 april 1993
Pagina i|
AMERSFOORT - Het Natio
naal Museumweekend vindt
dit jaar voor de dertiende keer
plaats. In het weekend van 17
en 18 april houden de Neder
landse musea open huis. Ieder
een is welkom, en kan er een
gratis kijkje komen nemen. Dit
jaar wordt voor het eerst een
thema gehanteerd: Verzame
len. Museum Flehite, Westsin
gel 50, nam het initiatief om
tijdens dit weekend verzame
lingen van kinderen te tonen.
Doelstelling van het Nationaal
Museumweekend is nog steeds
de drempel van de 'cultuur
tempels' te verlagen, zegt Fle-
hite-medewerker Educatie en
Presentatie Leo Adriaanse.
Nederland is het land met de
hoogste museum-dichtheid
van de wereld. Wij hebben in
dit kleine landje maar liefst
ruim 800 musea! In iedere
plaats vind je wel een museum.
En een museum is in feite een
kap over een verzameling
voorwerpen heen. De meeste
musea hebben als basis hun ei
gen verzameling. Daarom vond
de Stichting Museumjaar
kaart, die elk jaar het Natio
naal Museumweekend organi
seert, het aardig om als eerste
thema 'het verzamelen' te ne
men. Een heel breed begrip,
waar alle musea iets mee heb
ben.
„Nederlanders zijn een be-
waarderig volkje Ik denk dat
dat ook de reden is, dat wij zo'n
grote verzameling musea heb
ben", aldus Leo. ,,Als je de Ne
derlandse Museumgids, die dit
jaar weer een nieuwe uitgave
heeft gehad, erop naslaat,
blijkt dat alle thema's zo onge
veer in musea zijn terug te vin
den. Het is onvoorstelbaar wat
er allemaal bewaard is geble
ven. Het bewaren kan bij som
mige mensen ook tot grote er
gernis leiden. Je hebt mensen
die liefst alles opruimen
Schoon schip op zolder. Wat
moet je met al die rommel9
Vooruitzien naar de toekomst,
daar gaat het bij hen om. Dat is
overigens een blik die de musea
ook hebben. Maar zij werken
eveneens graag met middelen
uit het verleden.
Verzamelen is een heel popu
lair gegeven in Nederland. Ik
heb er de Verzamelkrant op
nageslagen. Een fantastisch
blad. Je weet niet wat je ziet!
Het blad heeft in de middenpa
gina's de beurzen en veilingen,
die in februari en maart in Ne
derland worden gehouden,
verzameld. Heel veel op het ge
bied van antiek Modelspoor,
poppen, speelgoed. foto's,
klokken, teddyberen, kleding.
Deze beurzen worden gigan
tisch druk bezocht Half Ne
derland lijkt er op uit te trek
ken om in de weekends een ver-
zamelbeurs te bezoeken."
Mensen verzamelen. Ieder
een verzamelt wel iets Voor
werpen, waaraan hij gehecht
is, en waarvan hij er wel wat
meer wil hebben. Zo'n jaar of
tien geleden hingen er m veel
huiskamers letterbakjes met
kleine snuisterijtjes. Verza
melen noemt Leo een eigen
schap die waarschijnlijk voor
eeuwig aan de Nederlander
verbonden is.
In zekere zin doen musea er
ook aan. Zo verzamelt Museum
Flehite sinds 1880 alles wat
met de stad Amersfoort te ma
ken heeft. De medewerkers be
zoeken veilingen en beurzen
om te zien of ze er interessante
stukken op de kop kunnen tik
ken. Het budget laat zo'n aan
koop lang niet altijd toe. Maar
in elk geval wordt geregi
streerd waar de zaken, die met
Amersfoort te maken hebben,
in Nederland naar toe gaan.
Ook krijgen musea vaak ver
zamelingen aangeboden De
verzameling van Museum Fle
hite bestaat uit allerlei deel
verzamelingen. Zo heeft Fle
hite op zijn zolder de verzame
ling Flonk, een schitterende
kollektie botten en beenderen,
die de Amersfoorter Flonk aan
Flehite vermaakte toen hij
naar Terschelling verhuisde.
Tijdens het Nationaal Mu
seumweekend wil Flehite het
publiek laten zien wat het zelf
verzameld heeft. Flehite geeft
daartoe voor de eerste keer een
Verzamelwijzer uit Om het
publiek een handleiding te ge
ven, waarmee het het museum
kan bezoeken. Zo'n wijzer gaat
het museum in de toekomst va
ker uitgeven. De wijzer kan
aan thema's gebonden zijn, aan
tentoonstellingen. Dit keer
staat de verzameling centraal.
Iedere bezoeker tijdens het
Nationaal Museumweekend
krijgt een Verzamelwijzer,
waarmee hij langs de vaste
presentatie van Flehite kan lo
pen.
Verzameling
Leo Adriaanse: „Helaas is die
presentatie maar een klein deel
van onze verzameling. Helaas
ook kunnen wij het publiek
niet in onze depots laten kij
ken. Daar liggen, staan en han
gen de enorme extra hoeveel
heden van onze verzameling
De deelverzamelingen op de
verschillende afdelingen laten
we allemaal zien. We geven
daar een toelichting op Ver
tellen hoe we er aan gekomen
zijn Waarom we het verzame
len. We geven dus een kijkje in
de keuken van het museum:
hoe verzamelt een museum?
Dat kan door aankopen zijn
Doordat een complete verza
meling wordt aangeboden.
Door schenkingen. Af en toe
komt iemand binnen, opent
een tas, en dan komt er een glas
of een ander voorwerp tevoor
schijn. Getoetst wordt dan of
we er iets voor onze eigen ver
zameling aan hebben."
De Verzamelkrant heeft
1993 uitgeroepen tot het Na
tionaal Verzameljaar. In Veen-
dam opent binnnenkort het
Nederlands verzamelmuseum
Er komt dus wéér een museum
bij Het heeft als centraal the
ma: het verzamelen. Ze hebben
daar een vaste verzameling.
Maar ook deelverzamelingen
van individuele verzamelaars.
Of die gaan om scheepjes in
flessen, sigarenbandjes of
zeepjes, alles is in Veendam te
zien!
Het viel Leo Adriaanse op,
dat de Verzamelkrant en de
beurzen zijn afgestemd op vol
wassenen. Maar volwassenen
verzamelen niet alleen, kinde
ren doen dat ook. Dat ontdekte
Leo tijdens het Edukatief Pro-
jekt van Flehite 'Duizend din
gen achter deuren'. De opzet
daarvan is. een museum be
staat niet alleen uit de vaste
tentoonstellingen die het pu
bliek bezoekt, maar ook uit de
aktiviteiten die plaats vinden
achter de deuren waarop Ver
boden Toegang staat. Er zijn
werkplaatsen waar van alles
gebeurt, waarmee het publiek
nooit in aanraking komt. Leo
laat de kinderen dat zien
Depots
Leo neemt de kinderen mee
naar het restauratie-atelier en
het depot. Zo zien de kinderen
wat er m het museum gebeurt.
In het depot liggen tal van
voorwerpen die half uit elkaar
liggen. Die moeten gerestau
reerd worden. Het thema
waaronder WVC dit gebeuren
samenvat heet 'Deltaplan
Cultuurbehoud'. Dat is in de
museumwereld het nieuwe be
wind. Het betekent dat de mu
sea in de komende jaren een
massaplan van de grond moe
ten brengen om de Nederland
se cultuur, aanwezig in de mu
sea, te gaan behouden. Bij het
doorlichten van de depots
kwam WVC schrikbarende
omstandigheden tegen. Geluk
kig viel dat in Museum Flehite
wel mee Maar ook Flehite
heeft een Deltaplen Cultuur
behoud moeten opstellen,
waarvoor enorme budgetten
moeten worden ingezet om de
kollektie voor de toekomst te
behouden.
In het projekt 'Duizend din
gen achter deuren' ontdekken
kinderen dus wat Flehite ver
zamelt. Een vraag die Leo vaak
aan hen stelt is: Verzamelen
jullie zelf ook9 Daar komen de
alleraardigste dingen bij te
voorschijn. Kinderen vertel
den, dat ze af en toe een ten
toonstelling houden in hun
slaapkamer, en bezoek uitno
digen Ze zijn dan museumdi-
rekteur, suppoost, restaura
teur, en presentator. Het Edu
katief Projekt eindigt ermee
dat de kinderen 19e eeuws por
selein, dat Flehite in bakken
vol met scherven heeft liggen,
in elkaar mogen zetten tot
schaaltjes, kommetjes en
bordjes
Flehite besloot kinderen de
mogelijkheid te geven hun ver
zamelingen te exposeren Naar
alle scholen in de regio werd
een brief gezonden om kinde
ren te motiveren hun verzame
ling bij Flehite aan te melden.
Vijftig kinderen hebben hun
verzameling aangeboden. Een
jongetje van 12 jaar heeft in
een schatkist persoonlijke
schatten verborgen. Een meisje
van 10 jaar verzamelt engel
tjes. Gevraagd werd wat is je
topstuk, en hoe ben je eraan
gekomen? Het mooiste exem
plaar van dat meisje is een en
geltje, waar een kaarsje in kan.
Ze heeft haar engeltjes gekre
gen, opgesnuffeld op markten,
en ze heeft er ook gekocht. Een
meisje van 14 heeft zeehonden
aangeboden. Vanaf haar 6de
verzamelt ze al. Het mooiste
voorwerp uit haar verzameling
zijn haar zeehondenpantoffels
Een jongen van 11 heeft 200
museumkaartjes aangeboden.
Zijn mooiste voorwerpen zijn
buttons uit Amerika In de
Amerikaanse musea krijgen de
bezoekers geen kaartjes, maar
buttons op. Spaarpotten. Di-
nosaurissen. Militaire emble
men met als mooiste een em
bleem uit Vietnam. Olifanten
in plakboeken, als sieraad, mi-
niatuurolifantjes, en een
spaarpot als olifant. Een meis
je heeft 75 kippen aangeboden,
met als mooiste voorwerp het
opgezette skelet van een kip.
Opgezette vogels. Met als
mooiste: een aalscholver. Pin-
guins, met als mooiste een
speeldoosje van een lopende
pinguin. Mineralen, stenen,
schelpen, postzegels, sigaren
bandjes, stickers, centen, mo
torplaatjes, dubbeltjes, paar
denspullen, flesjes, zeepjes,
theezakjes, monstertjes, konij
nen en hazen, knikkers, sleu
tels.
Plezier
,,Die kinderen verzamelen dat
niet zo maar. Voorop bij hen
staat, dat ze er plezier aan be
leven. Ze vinden het mooie din
gen, waar ze persoonlijk iets
mee hebben. Ze hebben een re
den hoe ze eraan komen, en
daardoor makkelijk kunnen
David Rutten met zijn verzameling schatkisten, (foto: Hans Verhorst)
verzamelen. Ze hebben een
netwerk opgebouwd Kinderen
kopen zelden. Complete fami
lies, ooms, tantes, buren weten
dat ze zeepjes verzamelen, en
waar men dan ook komt gaan
de zeepjes uit de hele wereld
mee naar Amersfoort om in de
verzameling te worden opge
nomen.
Uit de 50 aanmeldingen se
lecteren wij 15 kinderen. Die
worden uitgenodigd om in het
Nationaal Museumweekend
hun verzameling in de Bui-
ningzaal tentoon te stellen. Wij
zetten daar alle museale mid
delen bij in: belichting, vitri
nes, sokkels, blokjes, houders.
Ze zijn er allemaal zeer trots op
dat hun verzameling een keer
in een echt museum kan wor
den tentoongesteld. Wij zeggen
daarbij tegen alle kinderen: als
je verzameling niet wordt uit
gekozen, bewaren we toch je
aanmelding, en daar zullen we
later dan nog eens op groter
schaal iets mee gaan doen. Dat
zeggen we nu al toe!
Jan Hoed, de direkteur van
het museum in Gent, heeft voor
de komende zomermaanden
aan de Gentenaren gevraagd
het mooiste voorwerp uit hun
huis aan het museum aan te
bieden. Hij heeft een aantal
kunstenaars gevraagd om daar
een installatie mee te maken.
Iets dergelijks zou leuk zijn om
in Flehite met die kinderverza-
melmgen te doen
Van Museum Flehite uit is
met deze tentoonstelling be
doeld om het thema 'verzame
len' onder het publiek te bren
gen. Wat Flehite verzamelt
wordt gebracht onder de noe
mer Vroeger en Nu Wat de
kinderen verzamelen krijgt de
titel Voor nu en later Het is
allemaal bedoeld als laag
drempelige aktiviteit. De toe
gang is dan ook gratis.
Armando
Wat is er verder nog in Flehite
te zien tijdens het nationaal
Museumweekend9 De tentoon
stelling 'Schuldig landschap'
van Armando. In DSA van
17.3.1993 werd een artikel met
uitvoerige informatie over Ar
mando gepubliceerd Flehite
heeft bij citaten uit Armando's
boek 'De Straat en het Struik
gewas' foto's uit de jaren
1940-1945 gezocht. Daarnaa .l.an
brengen litho s en schilderijt
van Armando het thema verdi
tot schuldig leven. In het den
expositiedeel wordt het overk
ven en sterven in Kan
Amersfoort weergegeven
tekeningen en nieuw materia
van Kampgevangenen als K< jon
pinsky. Het Museumweekeri |e
vindt vlak voor de 4-5mei he
denkingen plaats, en dus w
het heel belangrijk om nu
van start te gaan met deze ei
positie
Daarnaast is er nog tijdei
het Nationaal Museumwee!
end de tentoonstelling 'Med
dogen met Arme Luyden'
Flehite te zien. Zes eeuwen
ciale zorg in Amersfoort. En
Levende Geschiedenis
Mannenzaal. Deze leent zi<
niet voor enorme hoeveelhedi
bezoekers. Daarom wor
hiervoor een entreegeld van
2,50 gevraagd
Museum Flehite zet zijn de
ren wijdopen tijdens het N
tionaal Museumweekend,
publiek is er in grote getal
van harte welkom!
'46
nd<
spt
V en-
«F
gen
en.
w
lit 2
1 o
Ift
ona
laa
woi
ide
icht
ileei
che
en
op
eei
dei
>em
Anco Mi
ei
AMERSFOORT - Bob Negrijn
is in Rietvclds sobere Zonne
hofdoos uitbundig en nadruk
kelijk aanwezig. Exuberant in
zijn vele, gevarieerde uitdruk
kingsvormen. Levendig in de
rijkdom van zijn kleuren. Op
merkelijk totaal in zijn kollek
tie houten beelden, foto's,
schilderijen, keramiek, potten,
kleden, echte en houten bloe
men en planten. Wat een
zuidelijke uitbundigheid, ge
paard aan noordelijke burger
lijke gezelligheid! Wat een
net-niet-of-tóch-kitsch, ge
combineerd met fantasierijke
artisticiteit! Wat een opge
wektheid, in gezamenlijkheid
met een licht droevige onder
toon! Jubelend om het schone.
Vraagtekens zettend bij het
oubollige en het soms pertinent
lelijke. En dat tegelijkertijd
opnemend in de kollektie ei
gengereide Negrijn-voorwcr-
pen.
Het gaat op deze tentoonstel
ling om een weelde aan alle
daagse gegevens. Om een mix
van echt en vals, kunst en
kitsch. Warm en afstandelijk.
Bijzonder en doodgewoon. In
eerste instantie liefelijk en
mooi. Bij nadere beschouwing
soms ongemakkelijk en
vreemd Een gigantische veel
heid van begrippen. Door de
kunstenaar geordend, ver
vormd, ingekaderd en opge
zweept.
De sfeer van de bescheiden
grijze open Zonnehofdoos is
volledig veranderd. De ruimte
is in afzonderlijke parten uit-
eengegooid. Er zijn individuele
plekken gemaakt. Beneden is
bii binnenkomst een huiska-
mer gecreëerd. Vitrage opge
hangen. Meubeltjes neergezet.
Eén wand van de huiskamer
doet niet mee aan de gezellig
heid van óók nog een leuk fo
tootje aan de muur. Met reek
sen foto's van Oostenrijk in de
vier seizoenen, van Ierland en
Nederland, is dat de wand van
de heuse fotogalerij
Aan de aangrenzende ruimte
heeft Negrijn niets veranderd
De beelden staan gewoon op de
Zonnehofvloer De grote schil
derijen hangen gewoon tegen
de grijze stenen. De derde
ruimte links is extreem driftig
aangepakt Met eigengeschil
derd patroonbehang op schot
ten die de ruimte sluitend af
kaderen.
De galerij, gebleven zoals
deze is, geeft van bovenaf een
luisterrijk beeld aan wie naar
beneden op al die curieuze
spullen wil neerkijken.
Accenten
Bob Negrijn wil zélf de accen
ten van de verschillende plek
ken op de tentoonstelling be
palen. Wil zelf bepalen welke
kleur een muur moet hebben.
Hoe het licht er naar binnen
valt. Geen mooi uitzicht, kil
licht door luxaflex heen? Glas
gordijnen ter versluiering aan
gebracht Bob Negrijn heeft,
denk ik, iets met bloemen en
planten Echte bloemen. Hou
ten bloemen. Gefotografeerde
bloemen Geschilderde bloe
men. Hij maakt er vazen voor,
opgebouwd uit beschilderd
multiplex En tafeltjes op
kronkelpoten Voor een wulpse
rose keramiekvaas, met échte
rose-witte amaryllis erm,
bouwt hij een robuuste rood
fluwelen console die hij op een
vierkant rose vloerkleed
plaatst.
Uitgebloeide tulpen figure
ren flets vaag op een grote foto.
Gp zijn schilderijen veelvuldig
behangsel-bloempatroontjes.
Knalgele artificiële zonnebloe
men heeft hij te pronk gezet in
een donker ouderwets buikig
wandmeubel. In een groene to
renachtige glasvitrine gelijk
is b
Op een tentoonstelling do
Negrijn iets méér dan de dii
gen alleen maar neerzetten
maakt steeds zijn eigen keuzelen
Neemt de ruimte méé Vera.'
dert de sfeer Beïnvloedt
stemming ten gunste van zi
eigen beelden en schilderije
Wie op de galerij aan de Zoi
nehof-vóórkant tussen de sti
len balken dóórkijkt ziet ing
lijst in compartimentjes
scala aan Negrijnse int
rieur-tafereeltjes.
Op de galerij is een clust
in. Y
cha.
>al.
odi{
in vi
hc
iller
efrde<
vel<
nde
nog
foto's bijeengebracht. Iedere* pk0
bakt een eitje Zeer herkei t de
baar. De halfronde gele eie eno
dooier is prachtig De p. fen
vindt Negrijn niet de goe nbe
achtergond. Uit zijn verzarr
ling stofjes met patroontj gge
kiest hij een sjaal. Met
achtergrond voor een eierdoi
er prikkelt hij om te kijken
drapeert hij een lap rai«n0p
vlees-zo-van-de-slager op e !§c
stoffen lap met bloemboekc
ten. Het effekt is verbluffe
jem
gge
spoi
n.C
alw
esd
zijl
Bob Negrijn
een uitgedijde gaslantaarn is
een plant gekooid. Met kope
ren bladeren en veel kopers-
lierten in top. Opgeblazen ou
derwetse vensterbankhorren
op kromme pootjes vormen een
stilgezette rondedans voor een
oprankende plant. Ergens
zweeft op een wolkje op
pootjes een hoogop grillig
groeiende naturel-multiplex
plant
Inrichten
Hoe mensen hun huis inrich
ten. Wat ze er in zetten. Het
binnenhuis Dat interesseert
Bob Negrijn. Het is vaak ge
schilderd. Hij maakt er ruim
telijk geschilderde beelden
van. Hij maakt de kast, de
plant in de bak, het bijzetta
feltje, de schaal met vruchten,
de afgeschilde citroen met
schilsliert driedimensionaal
né. Een dode haas drapeert hij
slap uitgestrekt over een tafel
tje heen. Papier maché
wijnglas en houten fles naast
het dier.
walgelijk. Hij drukt een uitve j>nd<
grote dia met een vaas tijger! 5cht
lies af. Die briljant glimt. Efe.Zi
heel andere helderheid dan e roep
foto en een sterk zwevend t islag
fekt krijgt Bijzonder fraai
Negrijn heeft twee kropp^td*
sla gefotografeerd. Eén
scherp Met een bepaalde licl d m;
val. Dus geheimzinnig. En e izet
rode krop sla die op een opf
gebloeide roos lijkt. Al even f
heimzinnig. Foto's
vliegende sinaasappels en
een deels afgepelde sinaasi
pel.
Het gewone wordt bizar en ei
Bob Negrijn er mee aan
gang gaat.
ggei
i.D
ichr
rte
aan
mei
Anco
ze r
en\
