.Leusder Krant.
Wicky Nobels en Imy Baron nemen initiatief tot project Culturele Raad
Pagina 9
Kunst in de natuur
iEUSDEN - In het weekeinde
jan zaterdag 15 en zondag 16
lei organiseert de Culturele
aad Leusden het project
iunst in de Natuur'. Imy Ba-
ttn en Wicky Nobels zijn er de
nimators van. Zij hebben de
rganisatie van het projekt in
anden. Het wordt een span
ende happening in het Lock-
orsterbos waar heel Leusden
an mee kan doen. De plek be-
indt zich iets voorbij het be
ende bruggetje. In overleg
iet de boswachter kon deze
lek 'belangeloos beschikbaar
esteld worden'. De Culturele
aad Lcusdcn is uiteraard be-
ieuwd wat Lcusdenaren in
lun' bos gaan creëren!
Imy Baron en Wicky Nobels
]n bewonderaars van de
andschapskunst'. Een kunst
arm die al heel oud is. De me-
alieten in Armorica, op de
ritse eilanden, rond de Mid-
ellandse Zee, onze eigen hu-
ebedden, kunnen als zodanig
orden beschouwd. Ze zijn
Doral bij toeristen in trek
Sinds luchtopnamen enkele
ecenma terug de in de grond
etekende' figuren uit de Naz
icultuur (klassieke periode
ndescultuur 400 vóór tot 700
Christus) aan het licht
irachten is door kunstenaars
fer de hele wereld deze kunst
vorm herontdekt. De figuren
ie het Nazcavolk tekende,
poms wel acht kilometer lang,
ïcht, krom, zigzaggend of in
Bometrische patronen door
iet land lopend, zijn zó in het
andschap verwerkt, dat ze er
Bel van zijn gaan uitmaken
n het landschap in sommige
Bvallen zelfs tot achtergrond
f decor is geworden. Het ef
fect van dit mensenwerk werd
jjioor de natuurlijke omgeving
1® hoge mate versterkt.
tHet Nazcavolk moet grote
finiteit met en respect voor
de natuur hebben gehad. De
tekens die zij erin aanbrach
ten, zoómorfe (op dieren gelij
kende) figuren gebaseerd op
insekten, vogels, reptielen en
andere dieren, pasten volko
men in het landschap. Ze wa
ren in perfecte harmonie met
het landschap En dat terwijl
er nergens in dat gebied een
plek te vinden is waar iemand
zó hoog zou kunnen gaan staan
dat hij een goed overzicht van
het werk zou kunnen krijgen.
Naast mens- en dierfiguren
is de natuur zélf altijd een im
mense inspiratiebron voor de
kunst gebleven. Met schitte
rende voorgangers als de Nac-
zacultuur op het netvlies tre
den sinds de jaren '60 van deze
eeuw veel kunstenaars letter
lijk de natuur weer binnen. Ze
maken gebruik van de mate
rialen en sporen die er aanwe
zig zijn. Hun kunst is geen
weergave van het landschap
maar een deelname eraan.
Kunstenaars zijn weer gaan
begrijpen hoe subtiel en
schoon het kan zijn om 'aan het
landschap deel te nemen'. Ze
maken geen verplaatsbare
beelden. Hun objecten zijn on
verbrekelijk verbonden met de
plaats waar ze ontstaan. De
objecten hebben een specifieke
plaats in of relatie met de eigen
omgeving.
Hoewel sommige objecten
ook op andere plaatsen tot hun
recht kunnen komen is een be
langrijk punt toch dat de gren
zen tussen het object en de na
tuur niet scherp zijn afgeba
kend. Steengroepen, zandho
pen, takkenformaties kunnen
natuurlijk naar een expositie
ruimte worden gehaald Zijn
dan echter geïsoleerd en ont
trokken aan hun omgeving.
Waardoor terecht sommige be
schouwers zich in zo'n ruimte
afvragen wat ze met die hoop
stenen éón moeten. Aange
bracht in hun natuurlijke om
geving krijgen de objecten of
beelden vanzelf een eigen ac
cent. Terwijl hun plaats in de
natuur, èn het landschap zélf,
er door gemarkeerd worden.
In een tijd dat natuur en
landschap over de hele aarde
worden aangetast, milieu en
aarde-omrmgende sferen on
der steeds groter druk komen
te staan, wordt de natuur soms
uit schuldbesef herontdekt-
Milieugroepen trachten te red
den wat nog te redden is.
Milieuverobtreiniging
Kunstenaars zijn doorgaans
niet ecologisch gefascineerd.
De verontreiniging van het
milieu in al zijn vormen kan
hen interesseren. Verontrei
nigde en voor ertswinning af
gegraven terreinen kunnen in
hoge mate 'pittoresk' zijn. Bo
vendien gaan ze beseffen dat
landschapskunst tijdloze
kunst kan zijn. Zoals de natuur
zelf tijdloos kan zijn.
Sinds de jaren '60 zijn kunste
naars dan ook weer driftig met
de natuur aan de gang gegaan.
Ze zijn zich ervan bewust ge
worden dat de relatie van de
mens tot het aanzien van het
landschap één van de belang
rijkste uitdrukkingsvormen
van cultuur is.
De pogingen uit onze tijd
zijn in vergelijking tot die in de
oudheid minder groots te noe
men Maar ook nu kan de men
selijke verbeelding levendig en
krachtig zijn. Verscheidene he
dendaagse werken ontlenen
evenals die in de oudheid weer
hun inspiratiebron aan land
schap en natuur. In de afgelo
pen tientallen jaren zijn de
grenzen tussen beeldhouw
kunst en andere vormen van
artistiek bezig-zijn vervaagd
Vooral in het geval van de
Allerlei natuurlijke materialen dienen als inspiratiebron, (foto
Hans Verhorst)
landschapskunst, waarvan al
leen nog incidentele vormen
tot de traditionele beeldhouw
kunst kunnen worden gere
kend.
De te Emmen door Robert
Smithson in 1971 gemaakte
'Broken Circle/Spiral Hill' was
overigens al bijna weer ten on
der gegaan. Het enige in Euro
pa uitgevoerde land-art-pro-
jekt van deze op 35-jarige leef
tijd tijdens het filmen met een
vliegtuig neergestorte Ameri
kaan werd bijna door draglines
ondergespit. Het werk kwam
op een schitterende plek. Een
verlaten zandafgraving met
heldergroen water, lichtgeel
zand, begrensd door een steile
wand met diverse kleuren
aardlagen. In de diepte bracht
Smithson een cirkel aan. Half
water, half land. In het cen
trum een zwerfkei. Het mooiste
uitzicht hierop gaf Spiral Hill,
een heuvel door Smithson op
gebouwd uit leem, en overdekt
met zwarte aarde. In die zwar
te aarde slingerde een wit
zandpad naar de top.
Kennismaken
Wicky en Imy willen in de
fraaie Leusdense omgeving
mensen kennis laten maken
met de mogelijkheden die de
natuur biedt. En mensen zélf
iets laten maken. Het is niet de
bedoeling dat het blijvende
kunstwerken worden. Mensen
moeten de natuur heel anders
gaan bekijken, zeggen ze. Dus
een plek zoeken waar ze den
ken iets toe te kunnen voegen.
Of iets eigens te kunnen ma
ken. Door weghalen, stapelen,
vervormen, toevoegen, binden,
ritmes, sporen. Uitsluitend ge
bruik makend van de materia
len die daar aanwezig zijn.
Zonder de natuur te vernielen.
Gebruik van een enkel hulp
middel als natuurlijk touw is
toegestaan. Het werk hoeft niet
spectaculair te zijn Gewoon
een eigen plek creëren. Met an
dere ogen naar een uitverkoren
plek kijken.
Iedereen in Leusden mag er
aan meedoen. Via een bon in
De Leusder Krant kan men
zich aanmelden om zelf eens op
een andersoortige manier be
zig te zijn in de natuur Men
hoeft met aan te geven wat men
gaat doen. Opgave van deelna
me is voldoende, zodat de orga
nisatoren weten op hoeveel
deelnemers ze kunnen reke
nen Men hoeft niet persé het
hele weekend deel te nemen.
Men kan ook een dagdeel ko
men.
Wicky en Imy hebben het
project aangedragen bij de
kunstenaarsgroep in Leusden.
Ook voor hen was het een inte
ressante gedachte. Of ze zullen
méédoen is nog niet bekend
Het zou natuurlijk wel leuk
zijn! In ieder geval doen Wicky
en Imy zélf mee. Ook al om toe
te zien, en af en toe te kunnen
bijsturen
Fotowedstrijd
Aan het project 'Kunst in de
Natuur' is een fotowedstrijd
verbonden. Mensen kunnen
ook alleen aan de fotowed
strijd meedoen. Het is de be
doeling dat ze het werk, de ob
jecten in de natuur, fotografe
ren. Een leuke mogelijkheid is
om dit stapsgewijze te doen.
Een van de deelnemers dus for
tografisch te volgen. Aan de
fotowedstrijd zijn aardige prij
zen veï-bonden. De uitslag van
de fotowedstrijd zal zo snel
mogelijk bekend worden ge
maakt. De prijsuitreiking zal
plaats vinden na de zomer
vakantie. Tijdens de Cultura-
de.
Freek Withof, Jan Winger
den en Jim Mak vormen de
jury Freek Withof heeft van
Agfa wegwerpcamera's losge-
bedeld voor de door de Cultu
rele Raad Leusden benaderde
scholen. De hoogste klassen
van de basisscholen zijn uitge
nodigd om te komen fotografe
ren. De Montessorischool en
De Vallei doen in elk gevél
Het hele Lockhorsterbos kan
benut worden. Iedereen gaat
zelf op zoek naar een plek die
hij kan gebruiken Daarop of
daaromheen bouwt hij zijn
object. Mogelijk ook sleept hij
aanwezig materiaal naar een
andere plek die bijvoorbeeld
wat meer beschermd ligt. Ie
dereen bepaalt zelf wéér hij
wat gaat maken.
Duidelijk moet zijn dat niets
in het bos vernield mag wor
den. Afgewaaide takken kun
nen gebruikt worden. Onder
geen beding mogen takken van
de bomen worden getrokken.
Het gaat alleen om materiaal
dat in het bos ligt, en dat voor
een object benut kan worden.
Dus geen bast van de ene boom
halen Geen takken van de an
dere boom plukken. Geen
kreupelhout weghalen. Wel
mag iemand jute, 'sisal, na
tuurlijk touw en enig ijzer-
draad meebrengen om te bin
den. In elk geval mag niets van
het spaarzaam meegebrachte
materiaal in het bos achterblij
ven De boswachter heeft daar
strenge eisen aan gesteld Hij
verwacht dat de mensen die
méédoen het bos in dezelfde
goede staat achterlaten als
waarin ze het gevonden heb
ben.
Het gaat bij het project
'Kunst in de Natuur' dus om
tijdelijke kunst met een kleine
k. Aan het begrip kunst hoeven
mensen die meedoen niet te
zwaar te tillen Het gaat meer
om een eigen gezicht geven aan
een eigen plek. Een kop van
zand op de grond. Tekens in de
aarde. Gestapelde takken. Een
verzameling keien.
Imy en Wicky benadrukken
dat het om 'minimal art' gaat.
Mensen moeten hun fantasie
laten werken. Ze zeggen:
,,Mens, leef je uit. Laat de
plaats op je inwerken, en dóé er
iets mee. Neem rustig de tijd
om een keuze te maken. In de
zin van. deze plek, daar kèn ik
wat mee Ga er s zaterdags op
je gemak kijken Ga er dan 's
zondags werken. Het gaat niet
om ingewikkelde kunstwer
ken. Ga niet thuis bedenken
wat je wilt maken. Het is echt
de bedoeling dat je ter plekke
gaat werken naar aanleiding
van de plaats die je daar vindt.
Beslis ter plekke. Het werk
ontstaat op de plek in het
Lockhorsterbos."
En nu maar hopen op mooi
weer! Dan zal het een verruk
kelijk weekend worden in dat
Leusdense bos! Puur natuur.
Puur fantasie Puur intuïtief
bezig zijn. En vooral: neem je
eigen stilte' mee, zodat het bos
er zonder geluidsoverlast van
kan meegenieten!
Anco Mali
Wicky Nobels (links) en Imy Baron, de initiatiefnemers van het 'Kunst in de natuur-project' van de Culturele Raad. (foto. Hans Verhorst)
